Slayt 1
advertisement
ERGEN SAĞLIĞI Dr. Yunus Emre Kum Malatya Devlet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları BU SORULARI KENDİNİZE SORDUNUZ MU? • Neden sesimi kontrol edemiyorum? • Neden böyle sakarca davranıyorum? • Niye elimi kolumu koyacak yer bulamıyorum? • Niçin vücudum tanıyamayacağım kadar hızlı değişiyor? BU SORULARI KENDİNİZE SORDUNUZ MU? • Aman Allah’ım kıllanıyorum. Şimdi ne yapacağım? • Duygularımın böyle sık sık değişmesinin nedeni ne? • Kendimi tanıyor muyum? ÇOCUKLUKTAN GENÇLİĞE YETİŞKİNLİĞE Ergenlik ? ERGENLİK NE DEĞİLDİR? • Çocuğun büyüğü, yetişkinin küçüğü, • Anne-babanın tersine bir yapılanma, • Hastalık ve problem yaratma dönemi, • Otoriteye başkaldırı, aileye yabancılaşma DEĞİLDİR! ERGENLİK NEDİR? • Bireyin çocukluktan yetişkinliğe geçerken; • Bireyselleşmesini, • Toplumsallaşmasını sağlayan RUHSAL FİZİKSEL SOSYAL OLGUNLAŞMA DÖNEMİDİR. ERGENLİK • Kişisel olarak başlangıç ve bitişi farklı ancak sağlıklı her çocuğun yaşayacağı bir süreçtir. ERGENLİK • Ergen(Adölesan): 10-19 Yaş Grubu • Genç: 15-24 Yaş Grubu ERGENLİK • Fiziksel ve duygusal süreçlerin sonucu oluşan cinsel ve psikososyal olgunlaşma ile başlar. • Bireysel bağımsızlığın, kimlik duygusunun ve sosyal üretkenliğin kazanılmasıyla sona erer. ERGENLİK DÖNEMİ 3 EVREDEN OLUŞUR 1-Erken ergenlik dönemi 2-Orta ergenlik dönemi 3-Geç ergenlik dönemi Erken ergenlik dönemi; (12-14 yaşlar) • Zihinsel gelişim artması ve soyut kavramların gelişmesi(Zaman kavramı, ölüm, gelecek kaygısı…) Erken ergenlik dönemi; (12-14 yaşlar) • Duygusal dalgalanmalar erken ergenlik döneminde sık görülür. Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) • Duygusal olarak anne-babadan ayrılma ve bunu onlara kabul ettirme çabası Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) • Kendini ifade etme yeteneğinde gelişme, entelektüel uğraşlarda artma ve yaratıcılık Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) • Riskli davranışlarda ve cinsel ilgide artma, Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) • Arkadaş gurupları( Aileden daha önemli) • Giyim vb dış görünüşün gurubunda kabul görmesinin önemi Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) • Duygusal deneyimlerde yoğunlaşma ve iç yaşantının incelenmeye başlanması Orta ergenlik dönemi(15-18 YAŞLAR) Rol-model seçimi… GEÇ ERGENLİK DÖNEMİ (18-…YAŞLAR) • Kendi başına karar verme yeteneğinin gelişmesi, • Kültürel ve sosyal değerlerin oluşması, • Hayattaki yeri ve rolünü sorgulama KISACA OLGUNLAŞTIĞI DÖNEMDİR. ERGENLİKTE BÜYÜME VE GELİŞME ÇEVRESEL HORMONLAR GGG BÜYÜME GENETİK BESLENME PSİKOSOSYAL ERGENLİKTE BÜYÜME VE GELİŞME • Bu dönemde büyüme daha hızlıdır. • Boy ve ağırlıkta belirgin artışlar olur. • Erkeklerde daha çok kaslanma artar. • Kızlarda ise yağ dokusu gelişimi vardır. ERGENLİKTE BÜYÜME VE GELİŞME • Adolesansda 11-16 yaşları arasında herhangi bir yaş diliminde genellikle 2-3 yıl süren büyüme hızlanmasına büyüme atağı denir. ERGENLİKTE BÜYÜME VE GELİŞME • Kızlar, ergenlik dönemine erkeklerden yaklaşık 2 yıl daha erken girerler. • Boy ve kilo artışı da erkekler ve kızlar arasında farklılık gösterir. • Büyüme atağı sırasında boy uzaması yılda ortalama erkeklerde 10 cm iken kızlarda 8 cm dir. ERGENLİKTE BÜYÜME VE GELİŞME • Tüm ergenlik boyunca kızlar 10-20 cm, erkekler ise 10-30 cm uzar. FİZİKSEL BÜYÜME GELİŞME • Önce eller ve ayaklar büyür, sonra bacaklar ve kollar, • Gövde uzamasındaki hızlanma ise bacaklardan 1 yıl sonradır. ERKEKLERDE FİZİKSEL DEĞİŞİM • Kıllanmalar, • Sesin kalınlaşması, • Saçlı bölge ve deride yağlanma, • Erbezleri (testisler) ve penisin büyümesi, • Omuzlar ve göğüs genişlemesi, • Sivilcelenme. ERKEKLERDE FİZİKSEL DEĞİŞİM • Ergenlikte cinsiyet hormonları artan miktarda salgılanmaya başlar. • Önceleri düzensizken ergenliğin sonlarına doğru erişkinlikteki düzenine girer. • Bedende gerçekleşen değişikliklerin sırası her bedende farklı olabilir. KIZLARDA FİZİKSEL DEĞİŞİM • Bedenin irileşmesi, • Boy uzaması, • Meme gelişimi, • Vücutta kıllanmalar, • Saçlı bölge ve deride yağlanmalar, • Adet kanaması, • Kalçalarda genişleme. DERİDE DEĞİŞİM • Deri yağlanır, hormonlar düzelince yağlanma azalır. • Hormon düzensizliği sonucu terleme sıkça görülür. • Sivilceler çıkar. ERGENLİKTE SİVİLCE (AKNE) • Yağ bezlerinin aşırı salgılaması ve kıl diplerinden giren çeşitli bakterilerin etkisiyle ortaya çıkan bir tür iltihaptır. • On kişiden sekizinin yaşamının bir döneminde karşı karşıya kalır. ERGENLİKTE SİVİLCE (AKNE) • Sivilceler en çok yüzde olmak üzere omuzlar, sırt, göğüs ve bacaklarda görülür. DUYGUSAL DEĞİŞİM • Sağlık durumu • Zeka düzeyi • Cinsiyet • Okul başarısı • Sosyal kabul düzeyi DUYGUSAL DEĞİŞİMLERİ ETKİLEYEN TEMEL FAKTÖRLERDİR. DUYGUSAL DEĞİŞİM • Çalışma isteksizliği, • Can sıkıntısı, • Huzursuzluk, • Toplumsal zıtlık, DUYGUSAL DEĞİŞİM • Otoriteye direniş, • Karşı cinse zıtlık • Kararsızlık, asık surat, DUYGUSAL DEĞİŞİM • Aşırı çekingenlik, • Hayal kurma, • Kendine güvensizlik; ergenlerin en sık karşılaştığı duygusal değişimlerdir. DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI • Nedensiz korku ve sıkıntı, • Aşırı çekingenlik, • İlgisizlik, DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI • Dikkat çeken şımarıklık, • Kural ve disipline uymama, • Okul eşyalarına zarar verme, • Aşırı hareketlilik, DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI • Kavgacılık, DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI • Söz dinlememek, • İsyankarlık , • Yalan söylemek, SAĞLIKLI BİR ERGENLİK İÇİN • Değişimleri kabul edin ve olağan karşılayın. • Anne-babanın ne kadar değerli olduğunu unutmayın. • Her zaman daha kötü durumda olanları düşünün. SAĞLIKLI BİR ERGENLİK İÇİN • Arkadaşınızı iyi seçin. • Arkadaşının her zaman söylediği ve yaptığı doğru olmayabilir. • Yaşadığın şeylerin geçici olduğunu unutma. SAĞLIKLI BİR ERGENLİK İÇİN • Derslerin konusunda daha temkinli davran. • Gelecekte ‘kim olacağın modelini’ şimdi seçeceğini unutma. İÇİNDE BULUNDUĞUNUZ ERGENLİK DÖNEMİNİ SAĞLIKLI BİR ŞEKİLDE TAMAMLAMANIZ DİLEĞİMLE!!!
