Yumuşak Çeliğin Korozyonuna Rodanin

24. Ulusal Kimya Kongresi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, 29 Haziran-2 Temmuz 2010, Zonguldak
Yumuşak Çeliğin Korozyonuna Rodanin-N Asetik Asitin İnhibitör
Etkisinin İncelenmesi
Ayşe Ongun Yüce, Gülfeza Kardaş
Çukurova Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü,01330, Balcalı-ADANA
gulfeza@cu.edu.tr
Korozyon, metal ve alaşımların bulundukları ortam ile verdikleri istenmeyen reaksiyonlardır.
Metallerin korozyona karşı korunmasında organik inhibitörlerinin kullanılması en yaygın ve
pratik yöntemlerden bir tanesidir. Bu maddeler çoğu zaman ortamda değişmeden kalır. İşlevi
metal yüzeyini kapatarak metal/çözelti ara yüzeyinin direncini arttırmaktır. Asit çözeltileri,
yumuşak çeliğin temizlenmesinde, pikling v.b. işlemlerde sıklıkla kullanılmaktadır [1]. Asitli
ortamlarda metal yüzeyi genel olarak çıplaktır ve üzerinde herhangi bir oksit ya da hidroksit
tabakası yoktur. Bu nedenle tüm korozif bileşenler yüzeye kolayca ulaşıp metalle etkileşir.
İnhibitör olarak kullanılan madde için de aynı durum geçerlidir. Kullanılacak maddenin
yüzeyle daha sıkı bir etkileşmeye girmesi, yüzeyde ince moleküler bir film tabakası
oluşturması korozif bileşenlerin yüzeye ulaşmasını zorlaştırdığı gibi, ulaşanların
elektrokimyasal tepkimeye girmesinde de aktivasyon enerjisini arttırıcı etki yapar. Bu tür
maddeler genelde organik kökenlidir ve metal yüzeyinde koruyucu bir film oluşturarak
korurlar [2]. Çoğu iyi bilinen asidik ortamdaki korozyon inhibitörleri N, S, O, gibi atomları
içeren fonksiyonel grupları yapılarında bulundurmaktadırlar [3]. Etkili inhibitörler π bağlarına,
çiftleşmemiş elektron çiftine sahip atomlar içeren (P, S, N, O) organik moleküllerdir.
Genellikle organik moleküldeki bu tür atomların inhibisyon etkisi O<N<S<P sırasıyla arttığı
belirtilmektedir [4,5].
Bu çalışmada, yumuşak çeliğin (YÇ) 0,1 M HCl çözeltisindeki korozyonuna değişik derişimler
de Rodanin-N asetik asit’in (R-NA) inhibisyon etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, akımpotansiyel eğrileri, elektrokimyasal impedans spektroskopisi (EIS) ve lineer polarizasyon
direnci (LPR) teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlardan, R-NA’nın 0,1 M HCl
çözeltisinde YÇ’in korozyon hızını yavaşlattığı ve inhibitör derişiminin artmasıyla etkinliğinin
arttığı belirlenmiştir.
Şekil 0,1 M HCl + 1.10-2 M R-NA içerisinde yumuşak çelik için açık devre
potansiyelinde Nyquist eğrisi, inhibitörlü (ο), inhibitörsüz (●).
KAYNAKLAR
1. Chauan L. R., Gunasekaran G., Corrrosion Science 1143-1161, 2007.
2. Erbil, M. Korozyon İnhibitöleri ve İnhibitör Etkinliklerinin Saptanması Segem, Ankara, 1984.
3. Raja P. B., Sethuraman M. G., Materials Letters, 1602-1604, 2008.
4. Xu F., Duan J., Zhang S., Hou B., Materials Letters, 4072 – 4074, 2008.
5. Kertit S., Hammouti B.,Applied Surface Science, 93,59,1996.