M. Meclisi B : 57 malan hakkında genel izahat verirken cevap arz etmiş olacağım. Bu şekilde cevaplandırma İmkânını bulamadığım sorulara da aynca arzı cevabedeceğim. Değerli milletvekilleri; konuşmama bütçe île ilgili görüşlerimizi açıklamadan evvel, dün­ ya tanını üzerinde ve bilhassa 1967 - 1968 dö­ nemli üzerinde dünya istihsali hakkında Yüce Meclise anahatlan ile kısaca bilgi arz etmek is­ terim. 'Geçen seneki bütçelerimizde de arz ettiğim gibi, geüşmiemiş ülkelerde nüfus artışı yine yüz­ de 3 oranında devam etmekte, gelişmiş memle­ ketlerde ise bu oran yüzde 1 civarında seyrime 'devam etmektedir. Gelişmemiş memleketlerde bilhassa IMnci Cihan Harbinden sonra zirai üre­ tim gayreti ufkî bir gelişme kaydetmiş, yani ge­ nişliğimle bir istihsal gayreti içine girmiş, fa­ kat muayyen bir zaman sonra bu gayret dur­ muş, bu suretle gelişmemiş ülkelerde gıda sı­ kıntısı başgöstermiş. Bu durum karşısında ge­ lişmiş memleketlerde İkinci Cihan Harbinden sonra husule gelen sürpülülerde gelişmemiş memleketlere doğru bir gıda yardıimı akımı de­ vam etmiş. Ancak 1965 yılından Sonra geliş­ miş memleketlerdeki guda stoklan da oldukça azalmış, hattâ kendi emniyet payının dahi altına düşmüş durum zuhur edince, dünya ziraatinlde istihsalde yeni bir gayret yolu aran­ mış ve bilhassa bu gayret gelişmemiş memleket­ lerin total potansiyellerinde âzami istifade yol­ lan üzerinde durulmak şeklinde tezahür etmliştir. Meselâ, Pakistan'da, Hin'dlistanlda ve ben­ zeri memleketlerde ufkî gelişime yanında son zaananlarda sulamaya, gübrelemeye, keçiciliğin ıslahına, zirai mücadeleye, yeni yüksek vasıflı teknoMjik tohum tatbikatına büyük gayretler gösterilmiş ve diyebilirim ki, bu hamleler ilk atılan ufkî gelişmelere oranla bu memleketler­ de zirai üretim yönünden oldukça sieVindirici neltüdelere ulaştırmıştır. 'Gelişmiş memleketlerdeki faaliyetler de bil­ hassa OECD memleketlerinde, Ortak Pazar memleketlerinde buğday üretiminde hava şart­ larının da müsait gitmesi neticesinde oldukça iyi netice elde edilmiş, her seneden 3 milyon ton civarında fazla istihsalle yekûn istihsalleri 30 milyon ton civarına ulaşmıştır. Ortak Pa­ zar memleketlerindeki buğday istihsal yekûnu buldur. 20 . 2 . 1969 .0 : 2 Dünyada bilhassa tarımda entansiıtenîn ve birim sanaJdan âzami verime götüren yolların bütün çarelerine, geri kalmış memleketlerde bü­ yük bir gayret sarf Edilmektedir. Tanam ileri memleketlerde de dünya nüfusunun artışı kar­ şısında hiç de rahat Ve emniyetli bir istihsalin uzun yıllar devam edeceği ümidi devam etme­ mektedir. O bakımdandır M, son zamanlarda bilhassa gübre konusu üzeriride ve tohum üretimi tek­ nolojisi üzerinde büyük gayretler gösterilmek­ te ve hattâ yuvarlak olarak 1992 - 1953, 1996 1957 yıllarında ileri memleketlerde gübre tüke­ timi yekunu 18 milyon tondan 1905 - 1966 da 39 milyon tona, 1966 - 1967 de 42 milyon tona yükselmiş, gelişmemiş memleketlerde de bu miktar 1,4 milyondan 4,6 milyona ve 1966 1®67 de de 5,6 milyon tona genel olarak bir ar­ tış kaydetmektedir. Değerli milletvekilleri, et ve süt tüketimin­ de de gelişmiş memleketlerle geri kalmış mem­ leketlerin tüketimleri arasında büyük farklar vardır. Gelişmiş memleketlerde süt tüketimi yerine geniş ölçüde et istihlâkine doğru bir tandan®; gelişmemiş memleketlerde ise büyük ölçüde süt istihsalinin artırılmasına, böylece is­ tihlâkin yükseltilmesine gayret sarf edilmekte­ dir. Gelişmiş memleketlerde, bilhassa Ortak - Pa­ zar memleketlerinde, Danimarka, Holânda, Bel­ çika ve benzeri memleketlerde büyük ölçüde süt ve yağ stoklan teraküm etmiş, buna mukabil et tüketimini karşılıyacak büyük ölçüde besi politikası içine doğru gidilmiştir. Geri kalmış memleketlerde ise biraz evvel de arz ettiğim gi­ bi, süt istihsalinin süt istihlâkini karşılaması için bir gayretin içinde olduğu görülmektedir. Memleketimizin 1967 - 1968 total üretim yılında, fevkalâde kurak şaritlar olmasına rağ­ men, büyük ölçüde deprasyonlar meydana gel­ memiş, ama bunun yanında da alınan tedbir­ lere rağmen 1967 - 1968 yılında büyük ilerle­ meler de kaydettik dersek mübalâğa etmiş olu­ ruz. Biraz sonra bu konuya tekrar döneceğim için anahatlariyle dünya istihsali hakkında bil­ gi arz etmeye gayret ettim. Muhterem milletvekili arkadaşlarım, 26 asır­ dan beri dünya ve insanlık gıda maddesi, tanım istihsalinin artırılması yönünden büyük gay271 —