Aylık Borç Dinamikleri - Ekim

Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
Aylık Borç Dinamikleri - Ekim
➲ ​Önceki raporumuzdan bugüne gösterge tahvil faizleri küresel ölçekte görülen uzun vade için daha düşük faiz ortamının, yurtiçinde Moody’s
not indirimiyle dengelenmesi neticesinde değişmedi.
➲ ​İleriye dönük olarak, manşet ve çekirdek enflasyondaki olumlu görünüme ilave olarak son PPK’da Merkez Bankası’nın şahin tutum almasına
karşılık Moody’s sonrası Fitch’ten de indirim beklentileri, artan jeopolitik riskler ve GOP genelinde gözlenen Fed’in faiz artışına dair beklentiler
kaynaklı baskılar birbirini dengeleyebilir. Yurtiçi tarafta MB’nin 27 Ekim Perşembe günü Enflasyon Raporu sunumunda vereceği mesajlar takip
ediliyor olacak. 2017 ilkbaharında Başkanlık Sistemi Referandumu olasılığı ülke risk priminin artmasına neden olabilir.
➲ ​02 Eylül 2016 tarihine kıyasla, yabancıların tuttuğu devlet tahvilleri payı %21.2’e gerilemiştir (son veri 7 Ekim tarihinde). Bununla beraber,
yabancı payının Mayıs 2013’teki zirvesi olan %29’lardan halen aşağıda olduğunu da belirtelim. Enflasyon beklentilerinde görülen iyileşme ve
MB’nın son toplantıda borç verme faizinde değişikliğe gitmemesi, Moody’s not indirimine karşın tahvilde orta vadede yabancı girişlerini
destekleyebilir.
➲ ​Ekim aynda 2026 vadeli %4.875 kupon oranlı ve %4.75 getirili $1.5mr tutarlı Eurobond ihracı gerçekleşmiştir. Böylece yılbaşından bu yana
yurt dışı piyasalardan borçlanma $5.5mr oldu (tüm yıl için hedef $4.5mr idi).
➲ ​Eylül ayında finans dışı segmentte sadece TL150mn tutarında yeni ihraç gerçekleşti, aylık bazda %66 düşüş ve 8a16 aylık ortalamanın %50
altında (toplam borç stoğunun %2’si). Yılın ilk dokuz ayında bu segmentte toplam ihraç tutarı ise TL2,615mn’a ulaştı (toplam borç stoğunun
%35’i). ,
➲ ​Gelişmekte olan piyasalara kıyasla, Türkiye’nin kamu borcunun GSYH’ye oranı ortalamaların altında yer alıyor; bu da Türkiye makro
göstergeleri için destekleyici bir argüman olarak karşımıza çıkmaktadır.
➲ ​Dış Borç Stoğu’nun GSYH’ye oranı 1ç16 sonunda %58.1 iken, özel kesim borcundaki keskin artış paralelinde 2ç16’da rekor yüksek seviyeye
(%59.4) ulaştı (2015 yıl sonuna göre 4 puan artış). Diğer GOP benzerleri ile kıyaslandığında bu oran en yüksek oranlardan biri ve ülkenin
makroekonomik dengesinin ve de dolayısıyla TL’nin portföy akımlarına karşı kırılganlığının ana nedeni olarak ülke için en olumsuz
göstergelerden biri olmaya devam ediyor.
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
Merkezi Yönetim Borç Stoku /
➲ ​Son verilere göre (2016/09), toplam brüt kamu borç stoğu 713 milyar TL’dir (yaklaşık 238 milyar $): toplam borç
stoğunun %15’i TÜFE’ye endeksli senetler, %68.6’sı sabit faizli borçtan oluşmaktadır. 2015’e göre sabit faizli
borçlanmanın oranının ağırlığı bir miktar artarken, değişken faiz ve TÜFE’ye endeksli tahvillerin payı geriledi.
➲ ​Ağustos 2016’da yeni yurt içi borçlanmaların ortalama vadesi 81 ay seviyesindedir (Temmuz’da ortalama vade: 69
ay). ​2010’dan bugüne yenileme oranı %100’ün altında seyrederken, bu yılın programında da %85
seviyesindedir (ilk dokuz ay için ortalama oran %89 ile programa uyumludur).
➲ ​Ekim aynda 2026 vadeli %4.875 kupon oranlı ve %4.75 getirili $1.5mr tutarlı Eurobond ihracı gerçekleşmiştir.
Böylece yılbaşından bu yana yurt dışı piyasalardan borçlanma $5.5mr oldu (tüm yıl için hedef $4.5mr idi).
Kaynak: Hazine, TDM, TERA
➲ ​02 Eylül 2016 tarihine kıyasla, yabancıların tuttuğu devlet tahvilleri payı %21.2’e gerilemiştir (son veri 7 Ekim
tarihinde). Bununla beraber, yabancı payının Mayıs 2013’teki zirvesi olan %29’lardan halen aşağıda olduğunu da
belirtelim. ​Enflasyon beklentilerinde görülen iyileşme ve MB’nın son toplantıda borç verme faizinde değişkliğie
gitmemesi, Moody’s not indirimine karşın tahvilde orta vadede yabancı girişlerini destekleyebilir.
➲ ​Merkezi Yönetim Borcu’nun GSYH’ya oranı 2015 sonu itibariyle %34.7 olurken (2ç16’da %34.1), gelişmekte olan
piyasalara kıyasla, Türkiye’nin kamu borcunun GSYH’ye oranı ortalamaların altında yer alıyor; bu da Türkiye
makro göstergeleri için destekleyici bir argüman olarak karşımıza çıkmaktadır. ​Son 10 yıllık dönemde, Türkiye
kamu borçluluğunda önemli gelişim kaydetti. ​Brüt kamu borcunun GSYH’ya oranı bu dönemde %51’den %34’e
geriledi.
Kaynak: IMF, TDM, TERA
Kaynak: Hazine, TDM, TERA
Kaynak: Hazine, TDM, TERA
Kaynak: TCMB, TDM, TERA
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
Dış Borç Stoğu /
➲ ​Dış Borç Stoğu’nun GSYH’ye oranı 1ç16 sonunda %58.1 iken, özel kesim borcundaki keskin artış paralelinde
2ç16’da rekor yüksek seviyeye (%59.4) ulaştı (2015 yıl sonuna göre 4 puan artış). ​Diğer GOP benzerleri ile
kıyaslandığında bu oran en yüksek oranlardan biri ve ülkenin makroekonomik dengesinin ve de dolayısıyla
TL’nin portföy akımlarına karşı kırılganlığının ana nedeni olarak ülke için en olumsuz göstergelerden biri
olmaya devam ediyor.
➲ ​Toplam dış borcun yaklaşık %71’i özel sektör borcudur (Hazine’nin çeyreksel raporlarına göre 2ç16 sonu
itibariyle yaklaşık $299mr). Toplam borcun yaklaşık %25.5’i kısa vadelidir. ​Özel sektör borcunun %55’i finans
sektörüne aittir.
➲ ​8a16 ödemeler dengesi istatistiklerine göre, yurt dışından sağlanan kredilerde, genel hükümet ve bankalar
sırasıyla $820mn ve $1,223mn net geri ödeme gerçekleştirirken, diğer sektörler $9,284mn net kullanım
gerçekleştirdi.
➲ ​Tem’16 itibariyle finansal olmayan sektör şirketlerin net YP pozisyonu eksi $201.4mr’a ulaştı (Haziran ayında
eksi $199.71mr idi);
​
​bu da YP yükümlülüklerin, YP varlıklara göre çok daha fazla olduğunu gösteriyor. Bu
seviye GSYH’nin yaklaşık %28.5’ine denk geliyor. ​Öte yandan, kısa vadeli net YP pozisyonu $1.9mr düşüşle
-$0.5mr oldu.
➲ ​Ağu’16 itibariyle Merkez Bankası’nın brüt resmi rezervleri aylık bazda %2.8 artışla $123.0mr oldu. YP rezervler
ise $3.8mr yükselerek $102.2mr seviyesine geldi. Net rezervler ise önceki aya göre $0.7mr artarak $31.4mr oldu.
Kaynak: Hazine, TDM, TERA
Kaynak: TCMB, TDM, TERA
Kaynak: TCMB, TDM, TERA
Kaynak: TCMB, TDM, TERA
Kaynak: TCMB, TDM, TERA
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
İkincil Piyasa Faizleri /
➲ ​Önceki raporumuzdan itibaren, TL bazlı ikincil piyasa faizleri 2 yıllık gösterge tahvil faizinde küresel ölçekte
görülen uzun vade için daha düşük faiz ortamının, yurtiçinde Moody’s not indirimiyle dengelenmesi neticesinde
değişmeyerek %8.8’de kaldı (2015 yıl sonu seviyesi olan %10.8’in oldukça altında).
➲ ​TL cinsinden 5 yıllık gösterge tahvil faizi oranı %9.45’ten %9.52’ye yükseldi (2015 yıl sonu seviyesi olan %10.9’un
oldukça altında).
➲ ​TL cinsinden 10 yıllık gösterge tahvil faizi oranı %9.77’de sabit kaldı (2015 yıl sonu seviyesi olan %10.7’nin
oldukça altında).
➲ ​Ağustos’dta %1.4 seviyesinde bulunan 12 ay sonrasının enflasyon beklentisine göre hesaplanan reel faizler ise
küresel düşük faiz ortamı ile Eylül’de %1.2’ye geriledi (3-yıllık ortalaması ise %2.1 düzeyinde bulunuyor).
➲ ​İleriye dönük olarak, manşet ve çekirdek enflasyondaki olumlu görünüme ilave olarak son PPK’da Merkez
Bankası’nın şahin tutum almasına karşılık Moody’s sonrası Fitch’ten de indirim beklentileri, artan jeopolitik riskler
ve GOP genelinde gözlenen Fed’in faiz artışına dair beklentiler kaynaklı baskılar birbirini dengeleyebilir.
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
Özel Sektör Tahvil Piyasası /
➲ ​Eylül ayında finans dışı segmentte sadece TL150mn tutarında yeni ihraç gerçekleşti, aylık bazda %66
düşüş ve 8a16 aylık ortalamanın %50 altında (toplam borç stoğunun %2’si). Yılın ilk dokuz ayında bu
segmentte toplam ihraç tutarı ise TL2,615mn’a ulaştı (toplam borç stoğunun %35’i). ,
➲ ​Eylül ayında finansal segmentte TL6.7mr tutarında yeni ihraç gerçekleşti (toplam borç stoğunun %18’i),
aylık bazda ise %19 düşüşe işaret etti. Böylece, yılın dokuz ayında bu segmentte toplam ihraç tutarı ise
TL62.1mr’a ulaştı (toplam borç stoğunun %163’ü).
➲ ​Merkez Bankası’nın haftalık verilerine göre yabancı yatırımcılar cari fiyatlarla $937mn tutarında ÖST
taşıyorlar ve bu tutar toplam ÖST stoğunun %5.5’ine denk geliyor.
➲ ​Finans dışı şirketlerin ÖST’lerinin %26.8’i enerji sektörü şirketlerine, %20.9’u holdinglere ait.
➲ ​TL cinsi özel sektör tahvil (ÖST) piyasası mevcut durumda finansal şirketler tarafından domine ediliyor. ​Finansal
olmayan şirketlerin toplam ihraçlar içindeki payı %16 ile sınırlı.
Kaynak: TCMB, Borsa İstanbul, TERA
➲ ​Finans dışı ÖST piyasasının penetrasyonu oldukça düşük; bu segmentin tahvil stoğunun bankaların toplam
ticari kredilerine oranı sadece %0.7 seviyesinde bulunuyor.
➲ ​Finans dışı şirketler genellikle değişken faizli tahvil ihraç ediyorlar (2 yıllık Hazine Tahvillerine ilave spreadle).
Bazı şirketler aylık, bazıları da çeyreksel bazda kupon ödemesi gerçekleştiriyorlar.
Kaynak: BDDK, TDM, TERA
Kaynak: Borsa İstanbul, TERA
Kaynak: Borsa İstanbul, TERA
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
SEÇİLMİŞ TAHVİL BİLGİLERİ /
Toplam İhraç: Aynı firmaya ait ihraçların toplamı
* Spread aynı firmaya ait ihraçların ortalaması olarak yazılmıştır; Son İhraç Faizi aynı firmaya ait ihraçların ortalaması olarak yazılmıştır
** İsk: İskontolu; Sbt: Sabit Kuponlu; Dğşk: Değişken Kuponlu
Kaynak: Borsa Istanbul, Tera
Özel sektör tahvillerine yatırım veya işlem yapmakla ilgileniyorsanız, ​icm@terayatirim.com adresine email atabilir veya (212) 365 1018 numaralı
telefonu arayabilirsiniz.
Türkiye Borç Dinamikleri
Ekim 2016
Rapora Katkıda Bulunanlar
Ayse Colak, CFA Hasan Demir, CFA
acolak@terayatirim.com hdemir@terayatirim.com
Muge Zorbozan
mzorbozan@terayatirim.com
E-posta adresiniz veritabanımızda izinli olarak kayıtlıdır.
Bu bildirimleri artık almak istemiyorsanız, lütfen bize arastirma@terayatirim.com adresinden bildiriniz.
Mersis No: 0781014040900015
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri,
mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler,
yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece
burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı
verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Burada yer alan bilgiler halka açık kaynaklardan veya Tera Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir addedilen diğer kaynaklardan derlenmiştir. Tera Menkul Değerler
A.Ş.’nin söz konusu bilgi ve görüşlerde meydana gelebilecek değişikliklerden yatırımcıları haberdar etme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Tera Menkul Değerler A.Ş. bu
bilgilerin veya bu bilgilere dayalı olarak yapılan tahmin, çıkarım veya görüşlerin doğruluğu, tamlığı veya uygunluğuna ilişkin açık veya zımni hiçbir beyan veya taahhütte
bulunmamaktadır. Burada yer alan hiçbir bilgi Tera Menkul Değerler A.Ş. veya başka bir şirket tarafından veya onlar adına her hangi bir kimseye, her hangi bir menkul
kıymetin alınması veya satılması yönünde her hangi bir icap veya davet teşkil etmez. Bu rapor onu hazırlayan analistlerin raporda bahsedilen menkul kıymetlere ve
şirketlere ilişkin kişisel görüşlerini içermektedir.Yatırımcılar burada bahsedilen şirketlerin menkul kıymetlerine ilişkin her hangi bir yatırım kararını, kendi özel yatırım
amaçları ve mali durumlarını göz önünde bulundurarak, o şirket tarafından onaylanmış izahnameyi, sirküleri, kendi araştırmalarını ve bağımsız danışmanlarından aldıkları
tavsiyeleri temel alarak yapmalıdır. Tera Menkul Değerler A.Ş., herhangi bir tarafın uğrayacağı doğrudan/dolaylı, maddi/manevi zararlar da dahil olmak üzere ancak
bunlarla sınırlı kalmaksızın, hiçbir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez .