BIM’ĐN BĐLEŞENLERĐ BĐNA BĐLGĐ MODELLEME (BIM) PROJE VE YAPIM YÖNETĐMĐ Y.LĐSANS PROGRAMI Đ.T.Ü. FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU ĐTÜ| MĐMARLIK FAKÜLTESĐ 2013-14 BAHAR DÖNEMĐ 1 GELENEKSEL CAD YAZILIMLARI • • • • Autocad çizimi • • • Çizgi, yay ve çember gibi varlıklardan oluşan geometrik çizimlere dayanır. Binanın telkafes (wireframe) modeli oluşturulur. Çoğu kez 2B çizimler üretilir. Bu çizimler genellikle 3B modelleme, görselleştirme ve analizler için başka yazılımlara transfer edilir. Geleneksel kağıt ve kaleme ortamlarını andırır. Tüm proje birimleri birbirinden bağımsız olarak üretilir. Projeyi revize etmek güçtür.. Metin ve sayısal bilgiler içeren grafikolmayan bilgi içermez. BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU 2 BIM YAZILIMLARI BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU ĐLK BIM YAZILIMLARI FLOORPLAN DESIGN SYSTEM ……………………. SCOTTISH SPECIAL HOUSING AUTHORITY BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU ĐLK BIM YAZILIMLARI OXSYS ……………………. APPLIED RESEARCH OF CAMBRIDGE BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU ĐLK BIM YAZILIMLARI GLIDE-II AND CAEDS BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ NESNELER (OBJELER) Fiziksel bir varlığın (bir bina elemanı) tanımıdırlar. Bir binaya ait elemanlarının nesne olarak nasıl tanımlanacağı ve bunun dili önemli bir çaba gerektirmiştir. Bilgi kapsülleri ARCHITECTURAL DESKTOP PENCERE OBJESĐ ARCHICAD PENCERE OBJESĐ BIM Nesne Modelleme olarak da bilinir. BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ NĐTELĐKLER Nitelikler nesnelere atanır. ARCHICAD: DIŞ LĐNK ARCHICAD: KORKULUK ELEMANINA AĐT GRAFĐK OLMAYAN PARAMETRELER for a fence element BIM veri standardı veri modeline farklı tipte niteliğin yerleştirilmesine izin verir. Nitelik tipleri: •Grafik •Grafik olmayan •Linkler •Dış linkler ARCHICAD: ÇĐZĐM VE METRAJ ARASINDAKĐ LĐNK BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ GÖRÜNÜMLER Nesnelere ilgili görev için atanan anlamlı veri düzenleridir. Gereken temsil ve hesaplamalar için ilgili formatta çözümlenebilen veri katmanlarıdır. EASTMAN MODELĐ Aynı nesne çok disiplinli görünümler içerebilir ve farklı meslek grubundan kişilerin veri girdi çıktısı yapması için merkezi bir veri deposu işlevinde sahiptir. BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ ÇOKLU TEMSĐLLER Aynı veri düzeni içine farklı grafik görünümleri bütünleştirmenin bir yoludur. Bir BIM modelinde bir nesnenin farklı temsilleri olabilir. Her temsil karşılık geldiği yere göre gösterilecek şekilde programlanmıştır. BETON TEMEL NESNESĐNE AĐT FARKLI TEMSĐLLER BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ 3B MODEL Tüm işlemler 3B modeli oluşturmak içindir. Bu model geleneksel BDT yazılımlarındaki 3B katı geometrik modelin ötesindedir. 3B model bütünleşik bir veri kaynağıdır. Merkezidir. GRAPHISOFT – SANAL BĐNA Tüm temsiller bu modelden üretilir ve modelle karşılıklı etkileşimlidir. BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ TEMSĐLLERĐ REVĐZE ETMEK Temsiller etkileşimli olsalar da bağımsız olarak değiştirilebilirler. OTOMATĐK VERĐ GÜNCELLEMESĐ Ortak etkileşimlilik veri güncellemesini kolaylaştırır ve dolayısıyla iş gücünün etkin kullanımını sağlar. Görünüş/Kesit gibi ortografik görünümlerde değişiklikler varolan elemanları dönüştürmek veya 2B’lu geometriler eklenerek gerçekleşir. Buna karşın planlarda herhangi bir sınır yoktur. Proje revizyonları tutarlı bir şekilde gerçekleşir. BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ PARAMETRĐK MODELLEME • Nesnelerde tüm modelleme işlemleri parametrelerle gerçekleşir. • Parametreler ilgili kutulara yeni değerler girerek veya açılan menüde bir seçenek işaretleyerek değiştirilebilir • Geometrik modelleme yazılımlarının aksine değişiklil yapmak için nesnenyi silmek gerekmez. • Tüm parametreler ve onların son durumları kaydedilir.. ARCHICAD – WINDOWS NESNESĐNĐ PARAMETRĐK TANIMI ARCHICAD – MERDĐVEN NESNESĐNĐ PARAMETRĐK TANIMLAMA BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ AKILLI MODELLEME ARCHICAD MERDĐVEN ĐÇĐN RIHT DEĞERĐ SAPTAMAK • Veri aralığı tanımlanabilir veya nesneler arası anlamlı ilişkiler kurulabilir. • Belirli kuralları ayarlayarak modelleme kısaltılabilir ve belirli standartlara uyumu sağlanabilir. • Akıllı nesneler tasarımcıları hatalara karşı uyarır. • Bunun dışında programlama algoritmaları, belirli bir tasarım kriterini yrine getirmek için yeni parametreler üretme yeteneği olan otonom nesneler yaratmak için oluşturulabilir (evrimsel tasarım). BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ SOYUTLAMA SEVĐYESĐ (LEVEL OF ABSTRACTION) Tasarım/yapım bilgi yoğun süreçlerdir. ELEMAN NĐTELĐKLERĐNĐ DEĞĐŞTĐRMEK Tasarıma/yapıma ait tasarım seviyesi farklı tasarım evrelerine göre değişir. Veri bilgi fazlalığından sakınmak için yapılandırılır (aggregation of data). ÖLÇEĞE GÖRE DETAY SEVĐYESĐ DEĞĐŞMEKTEDĐR BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ YAPI PERFORMANS ANALĐZĐ (YPA) Veri YPA yazılımları tarafından okunabilir anlamlı bir formatta olmalıdır. Çevresel Analiz Yapım Yönetimi Tesis Yönetimi BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU BIM TEMEL BĐLEŞENLERĐ NESNE TABANLI PROGRAMLAMA (NTP) • Yazılımı meydana getiren programlama teknolojileri gerçekleştireceği işlemleri de belirler. NTP’nin temel öğeleri: • • • • • • Nesneler Nitelikler Metotlar Mesajlar Sınıflar Türetme (Inheritance) BĐNA BĐLGĐ MODELLEMESĐ PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU