17 Kasım 2009 Elektrik Devre Temelleri UYGULAMA-7 Küçük İşaret Analizi LineerleştirilmişTanım Bağıntıları 1) R3 L4 (Φ4) v3 i3 i6 2 3 v4 i4 1 v2 10 V ⎛ ∂i ⎞ v 1 1 R1 : ⎜ 1 ⎟ = 1 = = G1 ⇒ ia1 = va1 v ∂ 60 10 10 v01 = 6V ⎝ 1 ⎠Q i1 = (v12 + 324) /120 R2 i2 i1 v1 C5 (q5) R1 0,3cos10t V 4 v5 i2 = (v2 2 + 304) / 80 i3 = (v32 + 24) / 60 Φ 4 = 5i43 / 30 i7 i5 q5 = v53 /10800 5 Lineer olmayan, zamanla değişmeyen RLC örnek devresi Çözüm: R3 2 ⎛ ∂q ⎞ 1 1 1 d = = C5 ⇒ ia 5 = C5 : ⎜ 5 ⎟ = v52 va 5 ∂ v dt 3600 100 100 v05 = 6V ⎝ 5 ⎠Q va 6 = 0, va 7 = 0,3cos10t 10V 3 va4 R3=5Ω va3 v03 ia3 i03 i06 1 va 2 10 1 R3 : ia 3 = va 3 5 ⎛ ∂Φ 4 ⎞ 1 2 1 1 d L4 : ⎜ ia 4 = = L4 ⇒ va 4 = ⎟ = i4 i ∂ 2 2 2 dt i04 =1 A ⎝ 4 ⎠Q R2 : ia 2 = R2 v02 i02 1 i04 1 2 v01 i01 L4=1/2 H va2 R =10Ω 2 ia6 4 v05 ia4 3 ia2 va1 ia1 R1=10Ω R1 C5=0,01F ia7 i07 ia5 i05 5 Örnek devreye ilişkin doğru bileşenler devresi (Doğru bileşen kaynaklı lineer olmayan direnç devresi) Doğru bileşenler çözümü (Çalışma noktası) i01 = 3 A , v01 = 6V i02 = 4 A , v02 = 4V i03 = 1A , v03 = 6V i04 = 1A , v04 = 0 , Φ 04 = 1/ 6 W i05 = 0, v05 = 6V , q05 = 1/ 50 C i06 = −4 A , v06 = 10V i07 = −3 A , v07 = 0 2) Şekildeki lineer olmayan ve zamanla değişmeyen devrenin a) Doğru bileşenler devresini elde ederek devrenin çalışma noktasını (akım ve gerilimlerin doğru bileşenlerini) belirleyiniz. b) Değişken bileşenler devresini (lineer dinamik devre) elde ederek devrenin çalışma noktasındaki değişken akım ve gerilimleri bulunuz. 4 va5 5 Örnek devreye ilişkin değişken bileşenler devresi (Değişken bileşen kaynaklı lineer RLC devresi) Değişken bileşenler çözümü ia1 = 0, 02 cos10t + 0, 01sin10t A , va1 = 0, 2 cos10t + 0,1sin10tV ia 2 = 0, 01cos10t − 0, 01sin10t A , va 2 = 0,1cos10t − 0,1sin10tV ia 3 = −0, 02 cos10t A , va 3 = −0,1cos10tV ia 4 = −0, 02 cos10t A , va 4 = 0,1sin10tV ia 5 = 0, 01cos10t − 0, 02sin10t A , va 5 = 0, 2 cos10t + 0,1sin10t V ia 6 = −0, 01cos10t + 0, 01sin10t A , va 6 = 0 V ia 7 = −0, 03cos10t + 0, 01sin10t A , va 7 = 0,3cos10tV İstendiğinde doğru ve değişken bileşenler toplanarak devrenin tam çözümü elde edilir. i 1 H + 1/2 F v ik 2 Ω ik=2+0,01cos10t i=-v/2+v3/4