GENEL SÜS BİTKİLERİ • Bitki : Bulunduğu yere kök vb. organlarıyla tutunan, çoğunlukla fotosentez sonucu yaşam için gerekli bileşenleri oluşturan, birçoğu spor veya tohum aracılığıyla döl vererek çoğalan bir veya çok yıllık, otsu, odunsu canlıların genel adı, nebat. Süs bitkisi, daha çok gösterişli çiçek ya da yaprakları için bahçe bitkisi ya da ev bitkisi (salon çiçeği) olarak yetiştirilen, besin amaçlı olmayan, süs, çiçekçilik ya da bahçecilik amaçlı bitkilerdir. Çiçeği olsun olmasın Türkçede halk arasında Çiçek adıyla da yaygındır. Sürgün • Üzerinde vejatatif (yaprak) ve jenaratif (çiçek, tohum, meyve) kısımları taşıyan dalların veya gövdenin gençlik kısımlarıdır. • Uzun sürgün: tomurcukları belirgin internodlar ile ayrılmıştır ve boy büyümesi sağlayan sürgünlerdir. • Kısa sürgün: kısa internodlu ve boy büyümesi sağlamayan sürgünlerdir. • NOD: yan tomurcuklar • İNTERNOD: Yan tomurcuklar arası • Terminal tomurcuk= uç tomurcuk: sürgün ucunda bulunan tomurcuk Kabuk • Dış kabuk canlı iç kabuk ve kambiyumu korumaktadır. • Sekonder kalınlaşma yapan odunsularda kambiyumun dışı kabuk olarak anılır. • Floem ve peridermden oluşmuştur. • Kabuk bitki tanımada önemli bir araçtır Düz kabuklular (fagus sp. (kayın)) • Carpinus sp. (gürgen) • Fraxinus ornus (dişbudak) Çatlaklı kabuklular Quercus cerris Pinus halepensis Halkalı kabuklular betula sp. Huş ağacı Acer griseum (akağaç) Kabuk renkleri pinus sylvestris Populus alba (akkavak) Populus nigra Tomurcuk •Tomurcuk : yaprakları birbiri üzerine sıkıca kapanmış ve internodları uzamamış embriyonik sürgündür. Genç bir sürgünün kışlama şekli olarak da bilinir. Pul adı verilen metamorfoza uğramış yapraklar ile örtülüdür. METAMORFOZ: başkalaşım. Tomurcuk çeşitleri 1. Uyuyan tomurcuklar: gelişimleri baskılanmıştır ve dış uyarı ile sürerler. 2. Adventif tomurcuklar:kök veya gövde yaralanması ile oluşur. 3. Normal kış tomurcukları: vejetasyon periyodunun sonuna doğru oluşan ve özgün dizilişli tomurcuklardır. Yerleşim yerlerine göre tomurcuklar • Terminal tomurcuk: en uçta bulunur. • Lateral tomurcuk: sürgün üzerinde yaprak koltuklarında bulunur. • Yalancı terminal tomurcuk: yan tomurcuk terminal gibi görünür. Yanında kurumuş sürgün görülür(mahmuz). Yaprak • Gaz alışverişi yaparlar • Transpirasyon (terleme) yaparlar • Özümleme (fotosentez ) yaparlar • Sürgün nodlarından oluşurlar Yaprak kısımları • Yaprak ayası:genişliği değişkendir • Yaprak sapı: bazı türlerde yoktur • Yaprak tabanı: gövdeye bağlandığı yer • Kulakçıklar: yaprak tabanındaki çıkıntılar Quercus robur Yaprakların sürgün üzerindeki dizilişi • 1. karşılıklı (opposit): her nodda iki yaprak karşılıklıdır Örnek: Acer, Farxinus, Aesculus, Cornus. 2. Çevrel (vertisillat): her nodda 3 yada daha çok yaprak vardır • Örnek: Nerium, Catalpa 3. iki sıralı sarmal (almaşlı): her nodda tek yaprak vardır ve izdüşümleri karşılıklıdır • Örnek: fagus, Castanea, Carpinus, Ulmus, Corylus, Tilia. 4. Çok sıralı sarmal (spiral): bir nodda tek yaprak vardır ve spiral dizilim gösterirler. • Örnek: Quercus, Populus, Salix, Juglans, Alnus. Salix sp. YAPRAK ŞEKİLLERİ YAPRAK KENARI YAPRAK TİPLERİ • BASİT YAPRAKLAR: sap üzerindeki tek yapraklardır. • BİLEŞİK (TÜYSÜ) YAPRAKLAR: yaprak ayası parçalara ayrılmıştır. Tek tüysü Yaprakta damarlanma • Basit damarlanma: tek bir iletim demeti uzanır. Örnek: Conifera takımı Çatalsı damarlanma: orta damar yoktur, taprak ayasının tabanından dallanma başlar • ÖRNEK: Ginkgo biloba Angiospermae’lerde iki tip damarlanma vardır • Paralel veya kapalı damarlanma: yaprak boyunca paralen uzanırlar. Örnek:(monokotiledon) Ağsı damarlanma Örnek: dikotiledon karşılaştırma Yaprak yüzeyi • Yaprak tüysüz ise düz yaprak olarak isimlendirilir. • Ancak genelde tüyler mevcuttur. • • • • • Tüylerin görevi: Koruma Tırmanma Salgılama savunma