İkinci Doğrulamacılar - Eurasian Journal of Educational Research

Eurasian Journal of Educational Research, 29, pp, 35-43 / 2007
İkinci Doğrulamacılar
∗
Talip KABADAYI*
Öz
Problem Durumu: Sınır çizme sorunu, bilimsel yöntem, bilimsel ilerleme ve bilimsel etkinliğin doğasıyla ilgili soru(n)larla doğrudan ilgili gibi görünüyor. Mantıkçı
Pozitivistler bu sorunu duyu deneyine dayalı doğrulanabilirlik ilkesine dayanarak çözdüklerini öne sürmüşlerdir. Ne ki, çok sayıda bilim felsefecisi ve tarihçisi sınır çizme sorununun halen çözülmediğini iddia etmekte ve haklı olarak Mantıkçı Pozitivistlerin
duyu deneyine dayalı doğrulama ilkesinin bu sorunu çözüp çözmediğini ve tek doğrulama türünün duyu deneyine dayalı doğrulama türü olup olmadığını tartışmaktadırlar.
Araştırmanın Amacı: Bu çalışma, doğrulamayı devam ettiren, fakat onun niteliğini sadece duyu deneyiyle sınırlamayan kimi 20. yirminci yüzyıl düşünürlerinin, Viyana Çevresi’nin doğrulanabilirlik ölçütüne geri dönüşlerini nesne edinip, içerikleri birbirinden
farklı olan başka türden “doğrulama” anlayışları da olduğunu temellendirmeyi amaçlamaktadır.
Araştırmanın Yöntemi: İleri gelen kimi bilim filozoflarının ilk el metin ve kitaplarının tarihsel yöntemle çözümlenmesi ve karşılaştırılması.
Bulguları ve Sonuçları: Kuhn’un öne sürdüğü paradigmalara dayalı doğrulama anlayışı
ile Duhem ve Quine’ın öne sürdüğü bütüncülüğe dayalı doğrulama türü gibi farklı türden doğrulamalama anlayışlarının da olduğu açığa kavuşturulmuştur.
Öneriler: Bu çalışmada, Mantıkçı Pozitivistlerin öne sürdüğü ve savunduğu gözlem ya
da duyu deneyine dayalı doğrulama anlayışının tek doğrulama türü olmadığı; İkinci
Doğrulamacılar olarak da adlandırabileceğimiz, kimi başka doğrulamacı düşünürlerin
de olduğu dikkate alınmaya değerdir.
Anahtar Sözcükler: Doğrulama, duyu deneyi, paradigmalar, bütüncülük.
* Adnan Menderes Üniversitesi, Felsefe Bölümü, tkabadayi@adu.edu.tr
35