DOSYA BÜYÜKLÜKLERİ (KAPASİTE BİRİMLERİ) Bir teknoloji mağazasında MP3 çalar almak istediğinizde satış görevlisi size ürünün ne kadarlık hafızası olmasını istediğinizi sorar. Size 8 GB, 16 GB ya da 32 GB hafızaya sahip MP3 çalar seçenekleri sunar. Aynı durum fotoğraf makinesi almak istediğinizde ya da akıllı telefonunuza ekstra hafıza kartı almak istediğinizde de karşınıza çıkacaktır. Alacağınız hafıza kartına yaklaşık olarak ne kadar müzik veya resim sığacağını tahmin etmeniz gerekir. Aynı şekilde bilgisayarınızda yer alan resimleri bir arkadaşınızla paylaşmanız gerektiğinde ondan ne kadar alana sahip bir Flash Bellek isteyeceğinizde de bu konu karşınıza gelecektir. Belgelerinizi CD’ye mi yoksa DVD’ye mi yedeklemeniz gerekir? Bu işlem için kaç tane DVD’ye ihtiyacınız olacaktır? Soruları yine bu konu açısından önemlidir. İkili Sistem Bilgisayara girilen her karakter bilgisayar tarafından 0 ve 1 üzerinden değerlendirilir. Yani siz klavyeden B harfine bastığınızda bilgisayar bu B harfini 01000010 olarak algılar. Bilgisayar sonrasında bunu sizin istediğiniz B harfine dönüştürür. Bilgisayarlar yazmış olduğunuz B harfini tanımayacak kadar basit, onun karşılığındaki ikili sistem kodlarını sizin istediğiniz hale dönüştürmede ise oldukça hızlıdırlar. Her karakterin 0 ve 1 dizilimi bir diğerinden farklıdır. Buradaki her 0 ve 1’e Bit denir. Bit hesaplamalarda kullanılmayacak kadar küçük bir ölçü birimidir. Dosya Büyüklükleri Ölçü Birimleri Dosya Büyüklükleri Ölçü Birimleri Kısaltmaları 1 Kilobyte = 1 Kb 1 Megabyte = 1 MB 1 Gigabyte = 1 GB 1 Terabyte = 1 TB 1 Petabyte = 1 PB 8 Bit = 1 Byte 1024 Byte = 1 Kilobyte 1024 Kilobyte = 1 Megabyte 1024 Megabyte = 1 Gigabyte 1024 Gigabyte = 1 Terabyte 1024 Terabyte = 1 Petabyte Not: Hesaplamalarda kolaylık olması açısından 1024 sayısı 1000 olarak alınır. Hesaplamalarda en sık kullanacağımız ifade 1GB≈1000MB olacaktır. Örnek Dosya Büyüklükleri ve Hesaplamalar Eski teknolojiye sahip MegaPiksel değeri düşük bir kamera ile çekilmiş resim ≈1 MB Yeni teknolojiye sahip MegaPiksel değeri yüksek bir kamera ile çekilmiş resim ≈5 MB Bir MP3 müzik dosyası ≈5 MB yer kaplar. Not: Burada verilen rakamlar hesaplama yapmada size yardımcı olmak için yaklaşık değer olarak verilmişlerdir. Bir dosya veya klasörün boyutunu görmek için farenin sağ tuş menüsünde yer alan özellikler menüsünü kullanmalısınız. Bu pencerede boyutun yanı sıra, klasörün kaç alt dosya ve klasöre sahip olduğu, değiştirilme tarihi gibi bilgiler de yer alır. Benzer şekilde sabit diskinizde veya Flash belleğinizde kullanılan alan, boş alan ve toplam alan gibi bilgilere Bilgisayar penceresindeki disk üzerinde farenin sağ tuş menüsünde yer alan özellikler seçeneği ile ulaşabilirsiniz. Bilgisayar Öğrenmenin Kısayolu 2 Kitabı Sayfa 1 Dosyalarınızı saklayabileceğiniz alanlar ve kapasiteleri: (Yaklaşık değerler verilmiştir.) 1CD≈700 MB veri alır. 1DVD≈4,7 GB≈4700 MB veri alır. 4 GB'lık Flash bellek≈4000 MB veri alır. 16 GB'lık hafıza kartı≈16000 MB veri alır. Not 1: (Disketler): 2000’li yıllarda veri taşımak amacı ile disketler kullanılırdı. Disketler 1,44 MB veri taşıma kapasitesine sahiptir. Günümüzde dosya büyüklükleri giderek arttığı için disketler yerini Flash belleklere bırakmışlardır. Önceden bir diskete 10 tane fotoğraf sığabiliyorken günümüzde kaliteli fotoğraf makineleri ile çekilen fotoğraflardan 3 diskete 1 fotoğraf ancak sığabilir. Bu nedenle artık disketler kullanılmaz. Yeni satın alınan bilgisayarlarda disket okuyucuların yerine kart okuyucular yer alır. Not 2: (DVD'ler): DVD'ler 4,7 GB veri alabilirler. Eğer çift katmanlı bir DVD’ye sahipseniz bu DVD ile 8,5 GB veri taşıyabilirsiniz. Örnek 1: 1 DVD’ye ve 1 CD’ye boyutu 5 MB olan şarkılardan kaç tane sığar? 1 DVD≈4,7 GB≈4700MB veri alır. 4700MB/5MB≈940 adet şarkı 1 DVD’ye sığabilir. 1CD≈700MB/5MB≈140 adet şarkı 1 CD’ye sığabilir. Örnek 2: Boyutu 4 MB olan resimlerden 8 GB'lık fotoğraf makinası hafıza kartına kaç adet sığar? Yine GB önce MB a çevrilir. Depomuz≈8GB≈8000MB 8000MB/4MB≈2000 adet fotoğraf Bu işlemde kullanılan dönüşümler TON ile Kg arasındaki dönüşüm gibi düşünülebilir. 1 Ton = 1.000 Kg 1 GB ≈ 1.000 MB Ton ile GB, Kg ile MB ilişkilendirilebilir. Bu örneği şu şekilde değiştirelim. 8 Ton kapasiteli bir kömürlüğe 4 Kg'lık kömür poşetlerinden kaç tane sığar? Bu işlemde öncelikle depoyu yani kömürlüğün kapasitesini Kg’a çeviririz. Sonra kömür poşetlerinin ağırlığına böleriz. 8 Ton Kömürlük=8000 Kg kömür alır. 8000 Kg/4Kg(Her bir kömür poşetinin ağırlığı)=2000 adet Nasıl ki 8 GB'lık hafıza kartına 4Mb’lık resimlerden 2000 adet sığıyorsa; 8 Tonluk kömürlüğüne 4Kg’lık poşetlerden 2000 adet sığar. Bilgisayar Öğrenmenin Kısayolu 2 Kitabı Sayfa 2