Ô Alaattin AKTAŞ GÖSTERGELER ala.aktas@gmail.com PROJEKSİYON AÇIK POZİSYON: Finansal kesim dışındaki firmaların, yani reel sektörün döviz varlık ve yükümlülük farkını gösteren açık pozisyon, mayıs sonu itibarıyla 169 milyar 971 milyon dolar düzeyinde. Yani yaklaşık 170 milyar dolarlık bir açık pozisyon söz konusu. Merkez Bankası verilerine göre, açık pozisyon nisan sonunda 169.3, mart sonunda 165.5 milyar dolardı. Yani mayıs itibarıyla az da olsa bir artış var. Ancak, açık pozisyonun geçen yıl sonundaki 173.6 milyar doların altında olduğu da bir gerçek. Aydan aya olan birkaç milyar dolarlık değişiklikler aslında öyle çok da önemli değil. Bu küçük oynamalara takılmamak ve resmin bütününü gözden kaçırmamak gerekiyor. 170 milyar dolarlık açık pozisyonun bugünlerdeki kurdan karşılığı (2.17’lik dolar kuruyla) yaklaşık 369 milyar lira. Yani dolar kuru 1 kuruş, evet yalnızca 1 kuruş arttığında reel sektörün açık pozisyondan kaynaklanan yükü 1.7 milyar lira büyüyor. Bazen tuhaf değerlendirmeler yapılıyor. Açık pozisyon, en büyük dert Açık pozisyon (Milyon $) Dolar kuru Açık pozisyon (Milyon ¨) 2002 6.538 1,6345 10.686 2003 18.449 1,3958 25.751 2004 19.082 1,3421 25.610 2005 21.952 1,3430 29.482 2006 28.807 1,4131 40.707 2007 53.861 1,1647 62.732 2008 71.324 1,5123 107.863 2009 70.805 1,5057 106.611 2010 92.423 1,5460 142.886 2011 122.608 1,9065 233.752 2012 138.968 1,7826 247.724 2013 173.614 2,1343 370.544 Mart 14 165.474 2,1898 362.355 Nisan 14 169.285 2,1180 358.546 Mayıs 14 169.971 2,0922 355.613 Açık pozisyonu olmayan şirketler pek bir rahat. Hele hele vatandaş, “Borcu olan şirket düşünsün, bana ne” havasında. Ama konu döviz olunca, “ateş düştüğü yeri yakmıyor”, her yer yangın yerine dönüveriyor. Döviz borcu, dönüp dolaşıp kurların yukarı gitmesi demek. İster döviz borcu bulunmayan küçük sanayici olsun, ister sıradan ve dövizle doğrudan hiçbir işi olmayan bir çalışan ya da esnaf, hiç kimse “Kur artışından bana ne” diyebilir mi? Var mı böyle bir şansımız? İşte o yüzden diyoruz ya dövizde “ateş düştüğü yeri yakmıyor, her yeri yakıyor” diye... Elbette bugünden yarına bu 170 milyar doların kapatılması gerekmiyor. Hatta kısa vadeli açık pozisyon yalnızca 10 milyar dolar, yani hem düşük, hem eğilim olarak özellikle geçen yılın ortasından itibaren azalıyor. Ama yine de dövizdeki açık pozisyon, hepimiz için EKONOMİK FORUM 113i GÖSTERGELER bela sayılacak bir düzeyde. Ne hükümetin, “Ne yani, o borç devletin borcu değil ki, borçlu olan özel sektör düşünsün” deme lüksü var ne de borçlu olmayan kesimlerin bu duruma burun kıvırma lüksü. ENFLASYON: Enflasyonda hedef bir yana, yılın ikinci tahminini tutturmanın bile mümkün olamayacağı daha yılı tamamlamaya aylar varken neredeyse kesinleşti. Aslında aylar öncesinden belliydi de, hani çıkmadık canda umut vardır hesabı, belki deniliyordu. Ancak, önce haziranda umulan ölçüde bir gerileme olmadı, ardından temmuz yaraya adeta tuz basan bir oranla karşımıza çıktı ve enflasyona ilişkin tüm umutlar suya düştü. Enflasyonda temmuz ayı için en çok merak edilen geçen yıldan daha fazla artış olup olmayacağıydı. Geçen yılın temmuzundaki yüzde 0,31’lik artışın üstüne çıkılması, yıllık oranın yeniden artması demekti çünkü. Temmuzdaki TÜFE artışı, %0,15’lik beklentileri aşarak %0,45 oldu. Böylece ilk yedi aydaki 114 EKONOMİK FORUM artış %6,18’i buldu, yıllık artış da yönünü yeniden yukarı çevirdi ve haziran sonunda %9,16 düzeyindeyken, temmuz sonunda %9,32’ye yükseldi. Enflasyonun dönemsel seyri (%) Beş aylık artış % 1,34 olur mu? İlk 7 ay 2004 3,45 Son 5 ay İlk 7 ay 100 ise… Yıllık İlk 7 ay Son 5 ay 5,70 9,35 100 165 2005 2,00 5,61 7,72 100 280 2006 5,76 3,68 9,65 100 64 2007 3,11 5,12 8,39 100 165 2008 6,61 3,24 10,06 100 49 2009 2,08 4,35 6,53 100 209 2010 3,09 3,21 6,40 100 104 100 241 100 256 2011 3,00 7,23 10,45 2012 1,71 4,38 6,16 2013 4,32 2,95 7,40 100 68 2014 6,18 1,34(*) 7,60 (T) 100 22(**) (*) Yıllık %7,6 tahminin tutması için kalınması gereken düzey. (T) Merkez Bankası’nın yıllık tahmini. (**) Yıllık tahmin için öngörülen. GÖSTERGELER YÜZDE 7,60 HAYAL OLDU Merkez Bankası, 2014 enflasyon tahminini ilk enflasyon raporunda %6,60’a çıkarmış, tahmin ikinci raporda %7,60’a yükseltilmiş, üçüncü raporda da bu düzeyde tutulmuştu. Yani mevcut durumda Merkez Bankası’nın yıllık enflasyon tahmini %7,60. Ancak, çok açık 3 2 1 0 -1 Ocak 2013 1.65 2014 1.95 Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 0.30 0.43 0.66 1.13 0.42 1.34 0.15 0.4 0.76 0.31 0.31 0.45 -0.10 0.77 1.80 0.02 0.46 Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 7.03 7.89 7.29 8.39 6.13 9.38 6.51 9.66 8.30 9.16 8.88 9.32 8.17 7.88 7.71 7.32 7.40 10 9 ki bu oranı tutturabilme şansımız neredeyse hiç kalmadı. Yılın ilk yedi ayında %6,18 olan artıştan sonra, son beş aydaki artışı %1,34’de tutabildiğimiz takdirde, yıllık %7,60’da kalabileceğiz. Geride kalan 10 yılın son beş ayının ortalama TÜFE artışı %4,5 dolayında. Bu yıl ne yapılacak da ortalama %4,5 olan artışı %1,34’e indirebileceğiz ki? Bu yılki artışın boyutunu ve yılın tümüne ilişkin gerçekleşmenin olanaksızlığını ortaya koyan bir başka gösterge daha var. İlk yedi aydaki artışı 100 kabul edersek, yıllık hedefe ulaşmak için kalan beş aydaki artışı 22’de tutmamız gerekiyor. İlk yedi ay artışı 100 düzeyindeyken, geride kalan 10 yılın ortalamasında son beş ay artışı ne mi olmuş; tam 160. Yani biz ortalamada 160 olan artışı, bu yıl 22’ye indireceğiz! GEREKÇE BELLİ, GIDA FİYATLARI Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, son enflasyon raporunu açıklarken, %7,60’lık tahminin tutmasının büyük ölçüde gıda fiyatlarındaki yıllık artışın %9’da kalmasına bağlı olduğunu söylemişti. Oysa bu açıklama yapılırken bile biliniyordu ki, gıdada yıllık artışı %9’da tutmak mümkün değildi. Temmuz verileriyle birlikte bu durum daha da pekişti. Gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki fiyat artışı ilk yedi ayda %8,26 oldu. Yani, %7,60’lık tahminin dayanağı olan %9’a, yalnızca %0,68’lik bir “adımcık” kaldı. Bu arada, gıda maddelerinin TÜFE içindeki ağırlığı sorgulanmaya başlandı. Bizde dörtte bire yakın olan bu ağırlık, birçok Batı ülkesinde çok daha düşük. Ancak, o ülkelerdeki gelir düzeyi ve gelir dağılımıyla bizdeki bir mi? Gıda maddelerinin ağırlığını aşağı çekerek TÜFE artışını yavaşlatabileceğimizi umuyorsak ve böyle bir yolu tercih edersek, enflasyonla mücadelede zaten havlu attık demektir. Yıllar yılı enflasyonun halkın tükettiği maddelerle hesaplanmadığı yargısı yer etmişti zihinlerde ve bir şehir efsanesine dönmüştü bu durum. Son zamanlarda zor da olsa kırılan bu yargı, eğer gıda maddelerinin ağırlığı düşürülürse, yeniden pekiştirilmiş olacaktır. 8 7 6 Ocak 2013 7.31 2014 7.75 EKONOMİK FORUM 115i GÖSTERGELER BİR BAKIŞTA ÜÇ YILIN EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Tem. Ağus. Eylül Ekim Kasım Aralık TÜFE (% değ.) 2012 2013 2014 0.56 1.65 1.95 0.56 0.30 0.43 0.41 0.66 1.13 1.52 0.42 1.34 -0.21 0.15 0.40 -0.90 0.76 0.31 -0.23 0.31 0.45 0.56 -0.10 1.03 0.77 1.96 1.80 0.38 0.01 0.38 0.46 Yİ-ÜFE (% değ.) 2012 2013 2014 0.38 -0.18 3.32 -0.09 -0.13 1.38 0.36 0.81 0.74 0.08 -0.51 0.09 0.53 1.00 -0.52 -1.49 1.46 0.06 -0.31 0.99 0.73 0.26 0.04 1.03 0.88 0.17 0.69 1.66 0.62 -0.12 1.11 İhracat (Aylık) (milyon $) 2012 2013 2014 10,348 11,482 12,403 11,748 12,386 13,058 13,209 13,122 14,689 12,630 12,468 13,132 13,277 13,231 12,400 12,831 13,060 12,831 11,118 12,953 13,060 13,191 12,054 13,753 14,201 12,605 13,175 13,381 13,718 12,923 İthalat (Aylık) (milyon $) 2012 2013 2014 17,469 18,803 19,287 17,787 19,395 18,240 20,677 20,559 19,273 22,825 21,750 23,245 20,438 21,013 20,835 22,966 18,828 18,198 19,924 20,621 18,787 19,483 20,948 21,414 19,827 23,139 19,932 20,650 20,864 20,776 Cari denge (milyon $) 2012 2013 2014 -5,816 -5,812 -5,015 -4,270 -5,096 -3,330 -6,264 -5,651 -4,595 -8,115 -5,346 -7,615 -3,996 -4,796 -4,129 -6,290 -1,322 -2,436 -2,651 -3,401 -1,171 -3,296 -4,077 -4,218 -4,860 -8,384 -3,327 -4,882 -3,504 -4,093 İç borç stoku (milyar ¨) 2012 2013 2014 372.2 389.0 406.3 377.0 390.9 407.1 375.2 392.8 374.7 393.6 377.7 395.8 382.1 401.0 384.9 404.4 387.7 407.9 391.3 406.9 387.8 405.4 386.5 403.0 409.0 409.4 375.9 395.2 412.4 Sabit faizli iç borçlanmanın ortalama maliyeti (%) 2012 2013 2014 10.49 6.46 10.81 9.41 6.17 10.87 9.55 6.47 11.07 9.63 6.56 10.43 9.46 5.69 9.17 9.10 8.37 8.67 8.00 9.03 8.57 7.93 9.27 7.89 9.79 7.52 8.51 7.16 8.86 5.77 9.23 Bütçe geliri (Aylık) (milyon ¨) 2012 2013 2014 28,087 36,872 37,908 27,518 32,500 34,424 21,813 24,768 31,968 29,131 30,488 34,069 30,826 34,901 37,555 24,804 31,404 34,557 28,056 37,086 30,250 31,905 23,207 30,122 27,345 30,018 33,362 36,918 28,076 32,458 Bütçe gideri (Aylık) (milyon ¨) 2012 2013 2014 26,347 30,933 36,001 30,159 33,948 32,756 27,344 30,157 37,060 27,719 29,893 36,789 26,239 30,337 36,080 31,074 32,603 35,170 28,302 36,774 31,822 35,050 29,037 34,847 31,749 33,188 27,943 30,496 44,153 49,666 Reel kur end. (TÜFE’ye göre) (2003=100) 2012 2013 2014 112.48 120.60 101.74 115.94 119.80 102.19 114.23 120.33 102.30 115.95 121.42 107.82 116.84 119.84 110.16 117.03 115.30 109.58 118.26 114.62 109.75 118.89 111.82 116.29 108.71 117.39 110.30 119.41 109.42 118.18 106.96 Aylık Ort. $ (¨) 2012 2013 2014 1.8389 1.7639 2.2168 1.7511 1.7699 2.2128 1.7793 1.8072 2.2178 1.7798 1.7965 2.1275 1.7970 1.8228 2.0908 1.8161 1.8945 2.1157 1.8049 1.9305 2.1187 1.7858 1.9547 1.7956 2.0171 1.7941 1.9903 1.7855 2.0217 1.7791 2.0578 Aylık Ort.Euro (¨) 2012 2013 2014 2.3723 2.3414 3.0215 2.3146 2.3689 3.0194 2.3504 2.3448 3.0658 2.3432 2.3355 2.9382 2.3052 2.3666 2.8745 2.2747 2.4987 2.8758 2.2222 2.5240 2.8764 2.2113 2.6018 2.3051 2.6902 2.3283 2.7132 2.2909 2.7291 2.3332 2.8180 Mevduat (Milyar ¨) 2012 2013 2014 416.7 470.2 541.0 412.3 475.0 537.1 416.5 487.2 535.3 420.9 489.1 538.3 419.4 501.9 539.5 427.3 511.2 569.3 434.3 515.8 584.1 436.5 513.1 445.7 529.9 449.5 525.6 454.8 528.1 470.7 556.2 DTH (Milyar $) 2012 2013 2014 105.1 116.3 132.3 107.9 112.1 134.4 106.6 111.7 139.9 108.6 114.8 140.6 106.0 111.8 139.2 108.3 108.9 134.5 107.8 113.7 136.2 107.9 118.8 109.8 122.1 110.8 125.2 110.0 126.7 113.4 127.2 Kredi (Milyar ¨) 2012 2013 2014 562.6 668.3 917.3 564.8 688.3 918.1 581.9 704.5 921.4 590.2 718.3 918.5 601.3 757.8 931.7 615.0 783.7 953.8 612.1 790.3 967.1 625.8 821.9 632.0 837.7 635.5 837.4 649.6 860.3 665.2 890.4 Tük.kredileri (Milyar ¨) 2012 2013 2014 162.1 188.2 238.5 162.9 192.5 238.8 165.3 197.2 240.4 167.0 200.9 241.7 169.1 207.6 245.3 172.3 213.6 248.6 173.2 218.1 250.8 175.4 222.3 177.4 225.8 179.5 227.7 182.3 232.1 185.9 236.0 Kredi kartları (Milyar ¨) 2012 2013 2014 58.0 76.9 92.7 58.6 77.2 89.4 59.9 77.9 87.2 62.0 80.9 85.4 64.1 83.1 84.7 65.7 84.5 84.5 67.5 84.5 83.7 68.7 87.6 70.8 89.7 72.5 89.5 73.1 90.3 75.2 90.8 San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmamış endekse göre) 2012 2013 2014 2.6 2.2 7.1 5.4 1.4 4.6 3.7 0.2 2.7 4.7 6.0 1.9 2.1 3.0 3.3 5.9 -2.6 -1.3 4.9 6.5 -6.3 -0.5 13.3 4.7 -2.8 6.9 4.2 4.5 1.7 1.4 San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmış endekse göre) 2012 2013 2014 0.7 2.0 7.1 2.2 4.6 4.6 3.7 2.2 4.2 4.8 2.7 4.6 5.8 0.2 3.5 2.1 5.0 1.4 3.3 3.9 0.8 0.7 4.0 6.5 0.9 1.5 2.9 4.7 -0.9 7.0 Protestolu senet (Milyon ¨) 2012 2013 2014 494.2 729.0 756.5 430.0 534.1 535.8 414.0 543.0 558.1 467.0 568.1 578.8 510.6 636.2 581.9 583.3 592.9 588.2 571.4 710.1 615.8 590.9 690.6 649.0 721.8 646.0 769.2 643.3 681.3 651.6 Dış borç öde. (Milyon $) 2012 2013 2014 1,756 2,810 2,478 1,121 1,008 2,145 840 997 1,154 676 644 631 1,263 957 609 570 498 567 2,127 666 620 789 337 902 846 1,129 696 931 579 653 640 116 EKONOMİK FORUM Haziran 408.4 GÖSTERGELER GSYH Fiyatlar (% değişim) 2014 Birinci çeyrek İkinci çeyrek Üçüncü çeyrek Dördüncü çeyrek Yıllık 2013 2.9 4.3 2012 3.1 2.7 1.5 1.3 2.1 4.5 4.3 4.4 4.0 2011 12.4 9.3 8.7 5.3 8.8 (% değişim) TÜFE .Temmuz 2014 2013 0.31 Yİ-ÜFE .Temmuz 2014 0.45 0.73 2013 0.99 .Yedi aylık 6.18 4.32 .Yedi aylık 5.89 3.48 .Yıllık 9.32 8.88 .Yıllık 9.46 6.61 .Yıllık ortalama 8.35 7.47 .Yıllık ortalama 9.26 3.23 Repo Hacmi (Bin ¨) Dış Ticaret (Milyon $) 2014 2013 Değ.(%) Haziran . Müşterilerle yapılan 13/8/14 13/8/13 Değ. (%) 1,533,525 1,905,307 -19.51 25,152,408 23,883,111 5.31 . İhracat 12,923 12,340 4.72 . İthalat 20,776 21,013 -1.13 -7,853 -8,673 -9.45 62.2 58.7 2014 2013 . İhracat 156,840 153,299 2.31 . Gelir 210,481 190,934 10.24 . İthalat 245,570 244,990 0.24 . Harcama 213,857 187,870 13.83 . Açık -88,730 -91,691 -3.23 . Denge -3,376 3,064 63.9 62.6 . Faiz dışı denge 23,088 26,364 . Açık .İhracat/ithalat (%) . Mali kuruluşlar arasında yapılan Merkezi Yönetim Bütçesi (Milyon ¨) (Ocak-Mayıs) Yıllık .İhracat/ithalat (%) Cari İşlemler Dengesi (Milyon $) (Ocak-Haziran) -12.43 Yurtiçindekilerin toplam ¨ mevduatı (Bin ¨) 2014 2013 Fark CARİ İŞLEMLER DENGESİ -24,151 -37,085 -12,934 -34.9 8/8/14 8/7/13 Döviz geliri 110,466 103,689 6,777 6.5 TOPLAM 560,735,172 515,917,349 8.69 . İhracat 86,604 80,981 5,623 6.9 . Vadesiz 93,270,498 85,965,539 8.50 . Turizm 11,813 11,200 613 5.5 801 886 -85 -9.6 . Vadeli 467,464,674 429,951,810 8.72 . Faiz . Diğer Değ.(%) Değ.(%) 11,248 10,622 626 5.9 Döviz gideri -134,617 -140,774 -6,157 -4.4 . İthalat -115,926 -121,571 -5,645 -4.6 . Turizm -2,582 -2,315 267 11.5 TOPLAM . Faiz -2,687 -2,863 -176 -6.1 . Diğer -13,422 -14,025 -603 Mayıs itibarıyla yıllık -52,176 -55,295 -3,119 Merkez Bankası Döviz Rezervi (Milyon TOPLAM .Döviz rezervi .Altın 8/8/14 133,578 112,476 21,102 Değ. (%) Yurtiçi Yerleşiklere Ait DTH (Milyon $) 8/8/14 8/7/13 Değ. (%) 135,777 114,610 18.47 . ABD Doları 76,143 60,993 24.84 -4.3 . Euro (Dolar karşılığı) 50,935 43,361 17.47 -5.6 .Diğer dövizler (Dolar karşılığı) 2,758 2,078 32.72 .Kıymetli Mad. Dep. Hes. (Dolar karşılığı) 5,941 8,178 -27.35 $) 8/7/13 128,818 107,832 20,986 Değişim (%) 3.70 4.31 0.55 Reel Kur Endeksi (2003=100) (TÜFE’ye göre) Mevduatın Vade Dağılımı (Bin ¨) 1/8/14 2/8/13 Değ. (%) a- ¨ mevduat 594,937,484 532,049,155 11.82 . Vadesiz ve yedi gün ihbarlı 114,825,740 88,721,952 29.42 . Bir ay vadeli 81,818,169 70,135,316 16.66 10.10 Temmuz 07 122.58 Temmuz 11 109.45 . Üç ay vadeli 341,917,444 310,549,624 Temmuz 08 123.52 Temmuz 12 118.27 . Altı ay vadeli 31,442,063 31,166,139 0.89 Temmuz 09 115.28 Temmuz 13 114.62 . Bir yıl vadeli ve daha uzun vadeli 24,934,068 31,476,124 -20.78 Temmuz 10 125.87 Temmuz 14 109.75 29.03 Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları (Bin ¨) Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları . Tüketici kredileri Konut Taşıt Diğer .Kredi kartları 354,117,002 274,449,867 . Vadesiz ve yedi gün ihbarlı 71,850,309 55,252,087 30.04 52,565,424 38,201,809 37.60 34.16 8/8/14 8/7/13 Değ.(%) . Bir ay vadeli 334,691,880 305,468,052 9.57 . Üç ay vadeli 168,248,391 125,409,410 251,736,281 219,348,163 14.77 . Altı ay vadeli 24,193,552 24,396,881 -0.83 106,356,651 95,039,369 11.91 . Bir yıl vadeli ve daha uzun vadeli 37,259,326 31,189,680 19.46 6,660,300 7,766,388 -14.24 138,719,330 116,542,406 19.03 82,955,599 86,119,889 -3.67 Tasfiye olunacak . Tüketici kredileri 5,892,170 4,569,373 28.95 . Kredi kartları 5,306,207 4,118,966 28.82 Yatırım Teşvikleri Belgeleri (Milyon ¨) (Ocak-Haziran) .Enerji b-Yabancı para mevduat 2014 2013 Değ.(%) 7,234 12,232 -40.86 Mevduat Bankaları Kredileri (Bin ¨) 8/8/14 8/7/13 Değ. (%) TOPLAM 963,799,208 797,262,066 20.89 Yurtiçi krediler 959,157,230 793,272,553 20.91 .¨ krediler 722,074,972 606,989,570 18.96 .Yabancı para krediler 237,082,258 186,282,983 27.27 4,641,978 3,989,513 16.35 Yurtdışı krediler Şirket Kuruluşları (Ocak-Temmuz) .Hizmetler 10,824 8,428 28.43 .İmalat 12,767 16,489 -22.57 2014 2013 882 5,056 -82.56 . Kurulan 34,027 29,611 14.91 31,707 42,205 -24.87 . Kapanan 8,222 9,363 -12.19 .Madencilik Toplam Değ.(%) EKONOMİK FORUM 117i En Yüksek Faiz Oranları (8 Ağustos 2014 itibarıyla) ¨ mevduata uygulanan faiz (%) ABD Doları mevduata uygulanan faiz (%) İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzin Belgesi Euro mevduata uygulanan faiz (%) Daire sayısı (İlk çeyrek) 2014 2013 Değ.(%) . Ruhsat 279,306 162,916 71.44 255,231 153,399 66.38 . Bir aya kadar vadeli 3,00 -20,00 . Bir aya kadar vadeli 0,25 -10,00 . Bir aya kadar vadeli 0,25 -10,00 . Yapı kullanma izin belgesi . Üç aya kadar vadeli 4,00 -20,00 . Üç aya kadar vadeli 0,25 -10,00 . Üç aya kadar vadeli 0,25 -10,00 İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (%) 4,00 -20,00 . Altı aya kadar vadeli 0,25 -10,00 . Altı aya kadar vadeli 0,25 -10,00 .Temmuz 4,00 -20,00 . Bir yıla kadar vadeli 0,25 -10,00 . Bir yıla kadar vadeli 0,25 -10,00 Protestolu Senetler (Ocak-Haziran) . Altı aya kadar vadeli . Bir yıla kadar vadeli İç Borç Stoku (Milyar ¨) . Adet 2014 . Haziran sonu 2013 408.4 Değ.(%) 395.8 . Tutar (Bin ¨ ) 2014 2013 74.9 75.5 Değ.(%) 2014 2013 482,817 532,724 -9.37 3,599,265 3,603,273 -0.11 3.18 İşsizlik Verileri (Bin Kişi-Mayıs 2014) Para Arzı (Bin ¨) Toplam Erkek Kadın .15 ve daha yukarı yaştaki nüfus 56,869 28,088 28,781 13.72 .İşgücü durumu 29,089 20,180 8,909 68,859,326 12.00 … İstihdam edilenler 26,538 18,564 7,974 86,722,222 80,073,041 8.30 2,551 1,616 935 9,601,737 11,213,715 -14.38 VADESİZ MEVDUAT (¨ ) 8.8 8.0 10.5 93,387,604 86,302,398 8.21 .Tarım dışı işsizlik oranı (%) 10.7 9.2 10.5 Mevduat Bankaları 86,003,807 79,292,539 8.46 .Genç nüfusta işsizlik oranı (%) 15.8 15.2 17.0 7,357,684 6,994,714 5.19 26,113 15,145 72.42 VADESİZ MEVDUAT (YP) 65,172,035 52,087,871 25.12 Mevduat Bankaları 59,905,562 46,870,458 27.81 2014 1. Ç. 2013 4.Ç. 2013 3.Ç. 2013 2.Ç. 2013 1.Ç. 5,258,437 5,209,178 0.95 Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) 386,786 388,243 373,149 367,408 351,800 8,036 8,235 -2.42 Kısa vadeli 124,681 129,107 125,001 124,937 114,453 M2 967,120,155 835,399,947 15.77 Uzun vadeli 262,105 259,136 248,148 242,471 237,347 VADELİ MEVDUAT (¨ ) 480,522,305 440,632,176 9.05 117,034 115,976 111,846 108,589 104,857 Mevduat Bankaları 452,315,009 414,454,681 9.13 Kısa vadeli 17,843 17,605 16,606 15,382 12,598 28,207,296 26,177,495 7.75 Uzun vadeli 99,191 98,371 95,240 93,207 92,259 - - TCMB (toplam) 4,862 5,234 5,649 6,395 6,637 VADELİ MEVDUAT (YP) 250,917,726 187,518,176 33.81 Mevduat Bankaları 232,695,426 172,521,402 34.88 Kısa vadeli 762 833 905 963 980 18,222,300 14,996,774 21.51 4,100 4,401 4,744 5,432 5,657 - - 1,008,685,238 877,141,654 15.00 8/8/14 8/7/13 Değ. (%) 235,680,124 207,249,595 DOLAŞIMDAKİ PARA 77,120,485 Dolaşıma Çıkan Banknot + Madeni Para M1 Banka Kasaları (-) Katılım Bankaları TCMB Katılım Bankaları TCMB Katılım Bankaları TCMB Katılım Bankaları TCMB M3 REPO 5,535,004 6,259,688 -11.58 PARA PİYASASI FONLARI (B TİPİ LİKİT FONLAR) 12,003,760 14,911,779 -19.50 İHRAÇ EDİLEN MENKUL DEĞERLER 24,026,319 20,570,240 16.80 … İşsizler .İşsizlik oranı (%) DIŞ BORÇ STOKU (Milyon $) Kamu sektörü (toplam) Uzun vadeli Özel sektör (toplam) 264,890 267,033 255,654 252,425 240,307 Kısa vadeli 106,076 110,669 107,490 108,592 100,875 Uzun vadeli 158,814 156,364 148,164 143,833 139,432 ÖNCEKİ DÖNEME GÖRE FARK (Milyon Dolar) -1,456 15,093 5,741 15,608 13,491 Kısa vadeli -4,426 4,106 64 10,484 13,913 Uzun vadeli 2,970 10,987 5,677 5,124 -422 1,059 4,130 3,257 3,732 833 238 999 1,224 2,784 1,558 Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) Tüketici Güven Endeksi Temmuz 14 Haziran 14 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ(*) 73.9 73.7 Değ.(%) 0.3 .Hanenin maddi durum beklentisi 91.1 90.9 0.2 .Genel ekonomik durum beklentisi 98.4 98.7 -0.3 Uzun vadeli 821 3,131 2,033 948 -725 .İşsiz sayısı beklentisi (**) 81.1 81.2 -0.1 TCMB (toplam) -372 -415 -746 -242 -451 .Tasarruf etme ihtimali 25.0 24.0 4.2 Kısa vadeli -71 -72 -58 -17 -56 Uzun vadeli -301 -343 -688 -225 -395 (*)Beklentiler gelecek 12 aylık dönem için sorgulanıyor. (**)Söz konusu endeksin artması, işsiz sayısı beklentisinde azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı gösteriyor. Sanayi Üretimi Değişimi (%) Haziran 2014 Haziran 2013 .Arındırılmamış endekse göre (yıllık) 1.4 3.0 .Takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (yıllık) 1.4 5.0 .Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (bir önceki aya göre) 0.1 2.3 Dış Borç Anapara ve Faiz Ödemesi (Milyon $) (Ocak-Temmuz) Toplam . Kamu . Merkez Bankası . IMF'ye ödemeler 2014 8,204 7,942 263 0 2013 7,580 6,481 240 859 Değ.(%) 8.23 22.54 9.58 Turist Sayısı Ocak-Haziran 118 EKONOMİK FORUM Kamu sektörü (toplam) Kısa vadeli Özel sektör (toplam) -2,143 11,379 3,229 12,118 13,109 Kısa vadeli -4,593 3,179 -1,102 7,717 12,411 Uzun vadeli 2,450 8,200 4,331 4,401 698 ÖNCEKİ DÖNEME GÖRE DEĞİŞİM (Yüzde) -0.4 4.0 1.6 4.4 4.0 Kısa vadeli -3.4 3.3 0.1 9.2 13.8 Uzun vadeli 1.1 4.4 2.3 2.2 -0.2 0.9 3.7 3.0 3.6 0.8 1.4 6.0 8.0 22.1 14.1 -0.8 Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) Kamu sektörü (toplam) Kısa vadeli Uzun vadeli 0.8 3.3 2.2 1.0 TCMB (toplam) -7.1 -7.3 -11.7 -3.6 -6.4 Kısa vadeli -8.5 -8.0 -6.0 -1.7 -5.4 Uzun vadeli -6.8 -7.2 -12.7 -4.0 -6.5 -0.8 4.5 1.3 5.0 5.8 Özel sektör (toplam) 2014 2013 Değ.(%) Kısa vadeli -4.2 3.0 -1.0 7.7 14.0 15,238,221 14,549,521 4.73 Uzun vadeli 1.6 5.5 3.0 3.2 0.5