Tarım Ürünleri Maliyet Sistemi Kullanım Kılavuzu (İL ve İLÇE Yetkilileri) Sürüm 2.0 1 1. Sisteme Giriş Tarayıcının (Google Chrome, Internet Explorer, vb) adres çubuğuna aşağıdaki adres yazılarak web sitesine erişilir. Tarayıcı olarak Google Chrome’un kullanılması önerilir. Web sitesi erişim adresi: http:// maliyet.tarim.gov.tr Sitenin giriş sayfası ekrana geldiğinde, ekranın sağ üst köşesindeki Giriş linki ile Oturum Açma sayfasına erişilir (Ekran-1). Kullanıcı hesap adı ve parolası girilerek Giriş butonuna basılır ve sisteme giriş tamamlanır. Kullanıcı hesabınızın parolası tanımlı değilse, ekranın sağ üst köşesindeki Kayıt linki ile gelen ekranda (Ekran-2) kullanıcı parolanızı oluşturabilirisiniz. Kullanıcı yetkilerine bağlı olarak sayfanın sol tarafına menü elemanları gelir. Bu kılavuz İl ve ilçe yetkililerinin oturum açması seçeneğine göre hazırlanmıştır. Ekran-1. Kullanıcı Giriş Ekranı Ekran-2. Kullanıcı Parolasının Oluşturulması 2 2. Ürün Listesi İlçede yetiştirilen ürünlerin listesi bu bölümde tanımlanır (Ekran-3, Ekran-4). Ürün listesinin tanımlanabilmesi için, önce sayfanın sol alt köşesindeki Düzelt butonuna basılarak veri girişi moduna geçilir. Ürünler butonuna basıldığında, sistemde tanımlı olan tüm ürünlerin ve her bir ürünün üretim tiplerini gösteren liste açılır. Açılan listeden İlçede yetiştirilen ürünler üretim tiplerine göre seçilir. Açılan listenin altındaki Tamam butonuna basılarak Ürün ve üretim tipleri belirlenir. Ekranın alt tarafındaki Kayıt butonuna basılarak seçilen ürünlerin sisteme (sunucuya) kayıt işlemi tamamlanır. Üretim Tipi terimi ürünün üretilmesinde uygulanan üretim tekniği (sulu, kuru, 1.Ürün, 2.Ürün, yazlık ekim, kışlık ekim gibi) anlamında kullanılmıştır. Ürün ve üretim tiplerinin belirlenmesi aşamasından sonra, Ekran-3’de bulunan tablodaki verilerin girişinin yapılması gerekir. Veri girişi hücrelerinden hücrenin sol tarafındaki çizginin rengi gri olanlara veri girişi yapılamaz. Sisteme girilecek olan veriler için en küçük ve en büyük değerler önceden tanımlanmış durumdadır. Tanımlı aralığın dışında veri girildiğinde, verinin girildiği hücrenin sol tarafındaki çizginin rengi kırmızı olur. Ürün seçiminin yapıldığı ekranda, Ürünler tablosunun alt kısmında yeşil band şeklinde olan alana tıklandığında, rengi beyaz olur. Bu alanı ürün arama işlemi için kullanabilirsiniz. Yine aynı ekrandaki Liste butonu, önceden seçilen ve seçilmeyen ürünlerin filtrelenmesinde kullanılır. Maliyet masraflarının girişinden önce, ilçede yetiştirilen ürün ve üretim tiplerinin belirlenerek onaylanması gerekir. Onay işlemi için sayfanın alt kısmında bulunan Liste Onayı butonu kullanılır. Bu bölümde girilmesi gereken veriler: Ürün Adı Ürün Üretim Tipi İlçedeki Ekim Alanı : Ürün Adı. : Uygulanan üretim tekniği (sulu, kuru, 1.Ürün, 2.Ürün gibi). : Üretim tipinin ilçedeki TOPLAM ekim alanı (dekar). 3 Ekran-3. Ürün Listesi Ekran-4. İlçede Yetiştirilen Ürünlerin Belirlenmesi 4 3. Maliyetler Üretim masrafları, ürün verimleri, yan ürün gelirleri ve masrafların yapıldığı tarih bilgilerinin girişleri bu bölümden yapılır (Ekran-5, Ekran-6, Ekran-7, Ekran-8, Ekran-9). Ürün ve üretim tipleri listesi bir önceki bölümde tanımlanmıştı. Bu bölümün üst kısmında tab sekmeleri bulunur. İlk sıradaki tab sekmesi Ürün Listesi dir. Öncelikle, bu bölümde bulunan verilerin girişini yapabilirsiniz. Veri girişi zorunlu olan hücrelerin sol çizgisi kırmızı renktedir. Sol çizgisi gri olan hücrelere veri girişi yapılamaz (Ekran 5). Ürün listesi tablosundaki satırlarda gezinti yapıldığında, üretim masrafları ekranının alt tarafında aktif olan ürünün adı görünür. Aktif Ürün veri girişi yapılacak ürün anlamına gelir. Örneğin, Aktif Ürün mısır olduğunda, Üretim Masrafları sekmesinde, mısır ürünü için masraf unsuru bilgilerinin girişi yapılır. Veri girişi işlemine başlanılabilmesi için, Düzelt butonuna basılması gerekir. Veri girişi sonrasında, girilen verilerin sisteme kaydedilmesi için ise Kayıt butonu kullanılır. Düzelt butonuna basıldığında butonun rengi yeşil olur. Veri girişi modundan çıkmak için aynı butona tekrar basılması gerekir. Aktif Ürün değişiminde, veri girişi modu otomatik kapanır. Masraf tablosuna veri girişi yapılıp onaylandığında, Ürün Listesi adındaki tab sekmesindeki tablonun sağ tarafında; net gelir, maliyet gibi hesaplanan faaliyet sonuçlarının değerleri görülür. Ayrıca Üretim Masrafları ekranının alt kısmında hesaplama sonuçları görüntülenir. Onay işlemi sonrasında değişiklik yapma ihtiyacı olursa, önce onayın kaldırılması gerekir. Ürerim Masrafları sekmesinde, bir önceki tab sekmesinde seçilen ürüne göre üretim masrafları listesi hazır olarak gelir. Masraf unsurları listesine masraf unsuru ekleme veya çıkarma işlemi için Masraflar butonu kullanılır. Msaraflar üç kırılımlı hiyeraşik yapıda tanımlanmıştır. Yeni masraf ekleme veya var olan masrafın liste dışında bırakılması için kırılımın 3 seviyesinin üçünde de seç/iptal işleminin yapılması gerekir. Maliyet tablosunda bulunan veriler: İşlem Açıklaması: İşlem açıklaması. İşlem Grubu : İşlemin grubu açıklaması. Grup : Masrafı grubu (Mak: Makina, Mat: Materyal, İşç: İşçilik, Diğ: Diğer) Masraf Unsuru : Masraf Unsuru açıklaması. Periyot (Yıl) : İşlemin kaç yılda bir yapıldığını gösterir. Boş veya 1 ise her yıl yapıldığı anlamına gelir. Oran % : İşlemi üreticilerin % kaçının yaptığını gösterir. Boş veya 100 ise satırda belirtilen işlemi üreticilerin tamamının yaptığı anlamına gelir. Adet : İşlem Adedi. Miktar : Br işlem için kullanılan birim miktar. Birim : Miktar birimi. Fiyat : Fiyat (TL/Miktar Birimi). Tutar : Toplam İşlem Tutarı TL (= Adet x Miktar x Fiyat). 5 Masraf Unsurlarının Girişinde Dikkat Edilmesi Gereken Konular: Makina ile yapılan işlemlerde makina gücünün kiralama yoluyla karşılandığı kabul edilecektir. Mikana için işlem süresi verisi girlmeyecektir. Makina ile birlikte kiralanan (örneğin traktör sürücüsü) işgücü için ayrıca veri girişi yapılmayacaktır. Makina ile birlikte yardımcı işgücü ihtiyacı varsa, yardımcı işgücü verisi girilecektir. İşgücü miktarı birimi olarak saat olarak tanımlanmıştır. Masraflar 1 dekar için girildiğinden; 1 dekar için gerekli işgücü miktarı saat birimi ile girilerek, Fiyat kolonuna işgücü ücretinin de TL/saat birimi ile girilmesi gerekir. Ekran-5. Ürün Listesi Ekran-6. Masraf Unsurlarının Girişi 6 Ekran-7. Ürüne Özel Masraf Listesinin Belirlenmesi Ekran-8. Yan Ürün Bilgilerinin Girişi 7 Ekran-9. İşlem Tarihleri Giriş Ekranı 4. Raporlar Sisteme girilen verilerden hareketle hesaplanan temel raporlar bu bölümde görüntülenir. Bu bölümde bullunan tab sekmeleri kullanıcının yetkisine göre açık veya kapalı olabilir. Örneğin, il yetkilisi kendi il ortalaması ve kendine bağlı ilçelerin raporlarını görebilir. Onay Durumu Detay adındaki tab sekmesi kısmında İL-İLÇE Aktif butonu kullanılarak il ve ilçe seçimi yapılır. Raporlar seçilen il ve ilçe için hesaplanır ve görüntülenir. İl yetkilisi seçilen ürüne göre kendine bağlı ilçelerdeki maliyet ve maliyete esas teşkil eden veri ve hesaplanan sonuçları karşılaştırmalı olarak tek ekrandan görebilir. Kıyaslama ürünü seçmek için Ürün Aktif butonu kullanılır. İl, ilçe ve kıyaslama ürünü seçildikten sonra raporların görüntülenmesi için Yenile butonu kullanılır. Yenile butonuna her tab sekmesi için ayrı ayrı basılması gerekir. Herhangi bir rapor satırı aktif durumda bulunurken, Detay butonuna basılarak aktif olan satıra ait detay bilgiler görüntülenir. 8 Ekran-10. Rapor Ekranı Ekran-11. Rapor Ekranı (Detay) 9