Ayrımcılık ve entegrasyon politik - Eurasian Journal of Educational
advertisement
Eurasian Journal of Educational Research, Issue 41, Fall 2010, 133-149 Problem Durumu: Ayrımcılık ve entegrasyon politikası tüm dünyada önemli bir konudur. Her ülkenin göçmenlik konusunda kendi bakış açısı vardır ve pek çok ülke farklı kültürlerden gelen ve kendi ülkesinde sahip olduğundan daha iyi yaşam şartı arayan topluluklara sahiptir. Gittikleri ülkelerde göçmenler, genellikle kendi kültürel yaşam şekillerini devam ettirme eğiliminde oldukları için bulundukları toplumun farklı tutumlarına maruz kalmaktadırlar. Bu da göçmenlerin entegrasyon ve ayrımcılık konusunda olumsuz etkileşimine yol açmaktadır. Göç, son zamanlarda tüm dünyada artış göstermiştir. İsveç’te de 1970 yılından itibaren yabancı nüfus oranı hızla artmıştır. Bugün İsveç’te yaşayan 17 yaş altı her dört çocuktan biri yabancı kökenlidir. İsveç kendi ülkesinde yaşayan her bir bireye eşit haklar sunmaya çalışan demokratik ve çok kültürlü bir ülkedir. İsveç yasaları bu ülkede yaşayan insanlara etnik köken, din ve diğer inançlar, cinsiyet tercihi ve fiziksel engel konusunda herhangi bir ayrım yapılamayacağını belirtmektedir. Yasalarında eşitlik ilkesine bu kadar önem veren bir ülkede eğitim alan öğrencilerin ayrımcılık ve entegrasyon konusundaki görüşlerini öğrenmek ve gerçek hayatta eşitlik ilkesinin uygulanabilirliğini görebilmek açısından böyle bir araştırma yapılması gerekli görülmüştür. Araştırmanın Amacı: Bu araştırma, İsveç’te uygulanmakta olan ayrımcılık ve entegrasyon politikası konusunda öğrenci görüşlerini çözümlemektedir. Çalışma, İsveç’te çok kültürlü bir ortamda eğitim politikaları, yabancıların entegrasyonu konusundaki yasalar ve bu yasaların öğrenciler tarafından nasıl algılandığı konularını işlemektedir. Çalışmanın giriş bölümünde, İsveç’e göçmen akışı ve bunun sonucu olarak da ilgili yasal düzenlemeler ortaya konmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde, öğrencilerin ayrımcılık, entegrasyon ve içselleştirme ile ilgili görüşleri verilmektedir. Son bölümde ise bu yasalar ile öğrenci görüşleri karşılaştırılmaktadır. Bu çalışmanın İsveçte öğrencilerin entegrasyon ve ayrımcılık konusundaki düşüncelerini ortaya koymasının yanısıra çok kültürlü ortamlarda ayrımcılığın önlenmesine yönelik dolaylı katkı sağlaması beklenmektedir. Araştırmanın Yöntemi : Bu çalışma İsveç, Uppsala şehrinde üç lisede uygulanmıştır. Farklı ülkelerden gelen göçmenlerin gittiği okullardan rasgele seçilen 10., 11., ve 12. Sınıflara devam eden, yaşları 15 ile 19 arasında değişen öğrencilere 25 soruluk bir anket verilmiştir . 348 öğrenciye uygulanan anket İsveççe ve İngilizce olmak üzere iki dilde hazırlanmıştır. Öğrencilerin anketin dili konusundaki tercihleri kendilerine bırakılmıştır. Araştırmanın analizi sırasında öğrencilerin entegrasyon, içselleştirme ve ayrımcılık konusundaki politikalara ilişkin görüşlerine odaklanılmıştır. Anket sonucunda elde edilen veriler SPSS 16 ile analiz edilmiştir. Araştırmanın Bulguları: Araştırma sonuçlarına göre İsveç’te entegrasyon politikası konusunda, öğrenci görüşlerine göre toplam %70.5 oranında genel bir iyimserlik olduğu görülmüştür. Bu bulgulara göre İsveç’te öğrenim gören öğrenciler, ülkeye uyum sağlamak ve burada yaşamak 133 Eurasian Journal of Educational Research konusunda olumlu görüşlere sahiptir. Öte yandan, yine öğrenci görüşlerine göre ayrımcılık konusunda, toplam % 74.7 oranında genel bir kötümserlik olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan 348 öğrencinin 244’ü İsveç’te doğmuş olmasına rağmen % 42 oranında öğrenci annesinin, % 43.4 oranında öğrenci ise babasının İsveçli olmadığını belirtmiştir. Öğrencilerin % 22’si evlerinde kendi ana dillerini kullandıklarını belirtirken %58.6’sı arkadaşlarının çoğunun kendi etnik çevresine ait olduğunu belirtmiştir. Toplamda yüzde 91.6 oranında öğrenci kendi etnik çevresinden kişilerle arkadaşlık etmektedir. İsveç’te yaşamak ve entegrasyon konusunda oldukça olumlu görüşlere sahip olan bu öğrenciler ayrımcılık konusunda aynı görüşleri yansıtmamaktadırlar. Bu öğrencilerin %9’u çok sık, %37.5’i birkaç kez, %28.2’si ise ender olarak ayrımcılık olduğunu gözlemiş, %19.9 birkaç kez, %28 ender olarak ayrımcılığa maruz kaldığını belirtmiş, %6.4’ü birkaç kez, %24.1’i ise ender olarak kendisinin başkalarına ayrımcılık yaptığını belirtmiştir. Ayrımcılık konusundaki bu kötümser tablo ise İsveç’te beklenenin üstünde bir ayrımcılık tutumu sergilendiğini ortaya koymaktadır. Dahası, ayrımcılığın bir diğer boyutu olan segregasyonun (toplumsal ayrım) da yüksek oranda olduğu görülmüştür. Yapılan bu araştırma, İsveç’te yasaların ayrımcılığı engelleme ve entegrasyonu kolaylaştırmaya yönelik katı kurallar içermesine rağmen, ayrımcılık konusunda yeterli sonuç alınamadığını göstermektedir. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Sonuç olarak İsveç’te ayrımcılık konusundaki öğrenci görüşlerinin İsveç’in demokratik tutumu ile örtüşmediği görülmektedir. Araştırmanın sonucunda, anketi cevaplayan öğrencilerin İsveç’te yaşamak konusunda olumlu düşündükleri, bu ülkedeki ortamı benimsedikleri ve bu ülkede yaşama uyum gösterdikleri ortaya çıkmaktadır. Buna rağmen, aynı öğrenciler, çok yüksek oranda olmasa da İsveç’te ayrımcılık olduğunu iddia etmektedirler. Bu gerçek İsveç’in ayrımcılık politikasını yeniden değerlendirmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. İsveç gibi gelişmiş bir ülkede ayrımcılığın engellenmesi, entegrasyon sürecinin daha da hızlandırılması ve segregasyonu (toplumsal ayrımı) engellemeye yönelik daha fazla çalışmalar yapılması zorunludur. Yasalar yeterli ve demokratik imkanlar sunsa da, bu çalışmanın sonucunda, İsveç’te olduğu kadar diğer çok kültürlü ortamlarda da gerçek yaşam ile yasalar arasındaki örtüşmeyi ölçmek amacıyla ciddi araştırmalar yapılması gerektiği görülmektedir. Bu çalışmanın devamı niteliğinde İsveç’te görev yapmakta olan eğitimcilerin ve öğretmenlerin de entegrasyon ve ayrımcılık konusundaki görüşlerinin alınmasına yönelik bir araştırma yapılmaktadır. Devam etmekte olan bu araştırmanın amacı, ayrımcılık ve entegrasyon konusundaki öğrenci görüşleri ile öğretmen görüşlerini karşılaştırmaktır. Bunun dışında göçmen öğrencilerin başarı düzeyi ile İsveç’li öğrencilerin başarı düzeyini karşılaştırmalı olarak incelemek yeni bir araştırma konusu olarak önerilebilir. Anahtar Sözcükler: İsveç, çok kültürlülük, entegrasyon, ayrımcılık 134 Eurasian Journal of Educational Research 135
