dahabır hormonlu egıtım - Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi

KURAM
VE
UYGULAMADA
EGiTiM
YÖNETiMi
sayi: 2L
55.489-
güz
2000
.
DAHABIR v ••
HORMONLU EGITIM
Bu yaziyi, Kuram ve Uygulamada
Egitim Yönetimi
Dergisi'nin
"altinci
yasini doldurmasinin kivanci ile yaziyorum. Türkiye Egitim Sisteminde
"kalitenin yükselmesi", "ulusal gelecegimiz olan çocuklarimizin fikri hür,
irfani hür, vicdani hür nesiller olarak yetistirilmesi" vizyonunu tüm taraflarla
paylasan Egitim Yönetimi Dergisi'ni dahabir alti yil yasatmak inanci ve
umuduyla yaziyorum.
Ortak verileri Paylasmak Için Bilmek
Yirmidördüncü sayida, egitim yönetimi alanindan çekilmis üç konuyu
gündeme getirmek 2000 yilini bitirirken dahabir anlasilir halde paylasmak,
sunmak istiyorum.
"Milli Egitim Bakanligi'nin gücü ve etki genisligi tartisilmaz kuskusuz. Ancak
bürokratik pratiklere, akademik düsüncenin de eklenmesi ... " Bu satirlar
Dergimizin Güz 999, 20. Sayisinda, 2000 Yili
Programi'nin EGiTiM
REFORMU PROJESI'nin uygulanmasi ve izlenmesi asamalarinda "isbirligi"
amaciyla yazilmisti.
i
Ikibin yilinin Eylül ayina gelindiginde Milli Egitim Bakanligi'ndan bu açik
isbirligi önerisine hiçbir tepki gelmedi. Egitime gönül vermis bir grup
akademisyen ve uygulamacilar olarak beklentimiz, PROJE'nin uygulama ve
gelisim verilerini paylasmakti. Dergimizin Yaz 2000,_ 23. Sayisinda bu
dilegimizi dahabir yinelemek gereksinimini duyduk. Bugüne degin hiçbir
geri bildirimin ulasmadigina bakarak "uygun iletisim yöntem ve araçlari" ile
"etkili iletim kanallarini" kullanamadigimiz yargisina ulasiyorum. Bunun
aksine bir yargi, Sayin Milli Egitim Bakaninin egitim ortaminda
konusulanlardan, yazilanlardan habersiz oldugu, üst düzey milli egitim
bürokratlarinin. enformasyon yetersizligine götürürdü ki buna ihtimal vermek
bize ussal gelmemektedir.
Egitim bilimi ve uygulamalari alaninda çalisanlar ve egitim hizmetlerinin
üretimi için vergi veren yurttaslarin 2000 Yili EGiTiM REFORMU ile ilgili
olarak bilgilenmek istedikleri konular sunlardir:
aytaç açikalin
•
3797
Sayili
düzenlenmesi
Milli
•
Ögrencilerin
egitim harcamalarina
kanun tasarisi hazirlanmasi
•
625 Sayili Ozel Ogretim Kurumlari
•
Okul Oncesi Kanun Tasarisinin
hazirlanmasi
•
3308
Sayili
düzenlenmesi
Meslek
•
Meslek Standartlari
•
Yüksekögretim
•
2809
•
Ögretmen
Çiraklik
Bakanligi
ve
Kurumu
ihtiyacinin
Kanunu'nun
yeniden
katilmasinin
saglanmasi
amaciyla
Kanunu'nun
yeniden düzenlenmesi
Egitimi
degisiklik
Kanunu'nun
yeniden
hazirlanmasi
yapilmasi
Teskilat Kanunu'nda
Egitim Fakültelerinin
olarak karsilanmasi
bu fakültelerin
Teskilat
Kanunu'nun
Mevzuatinda
Sayili Yüksekögretim
nitelik
Veri
Egitim
için program,
degisiklik
verdigi
kapasite,
yapilmasi
mezunlarla
donanim
nicelik
ve
bakimindan
gelistirilmesi.
düzeyinde
ulasilmak
olarak yapilanlar
istenen,
bu dokuz
program
maddesine
iliskin
ve basarilanlardir.
Hormon/u Egitim
Yeni binyilin
zengin
bir
ilk yilinin
yasantiya
ikinci yarisinda
taniklik
Teknolojinin
olanaklarindan
milyar
bu
insan,
etti:
dünya tarihi,
Sidney
yararlanma
çagdas ve anlamli
2000.
düzeylerine
etkinlikleri,
uluslararasi
Olimpiyat
göre
boyutta
Oyun/an.
dünyada
dört
yasadiklari
dünyanin
ve
Oyunlarinin
açilis töreni,
çagin nimeti olarak, zevkle ve heyecanla izledi.
Onalti gün devam
yarismalar
eden
ve kapanis
Sydney 2000
törenleri,
Olimpiyat
Türkiye'de
okullarin
2000-200
yilina baslama tarihi ile hemen hemen ayni zamana rastladi.
i
ögretim
Okullarin,
ders
yili basinda yasadiklari
malum "karmasa"
içinde onalti gün onalti gece
süren bu ögretici
ve egitici olaya· ne ölçüde ilgi duyduklarini
ve zaman
ayirabildiklerini
dev televizyon
merak ediyorum.
ekranlarinin
rahat bir ortamda
deyip
salonlarina,
önünde ellerinde
ögrencilerin
degerlendirdiklerini
Okullarin
yarismalari
yiyecekleri
ögretmen
iii
aüz
2000
kurulan
ve not defterleri
ve yöneticileri
hayal ediyorum.
eaitim yönetimi
bahçelerine
ile
ile birlikte
DA'H Asi
aytaç
Tüm
olumlu
hemen
düsüncelerimi
hiç
yarismalari
ilgi
açikalin
ise kosmama
duymadiklari,
bir ögretim
R
karsin,
zaman
etkinligi
okullarin
ayiramadiklari
kapsaminda
bu
ve
izleyemedikleri
etkinlige
ögrencilerin
verili bir durum
olarak ortaya çikiyor.
En azindan hemen her okulun müdür odasinda
bulunan tek bir televizyondan bile yararlanilarak
günün degisik saatlerinde
canli ya da banttan
izlenmesi
yapilan
saglanabilir
ögretmenler
yayinlarin
miydi?
ve deneticiler
okulortaminda
Bu
sorunun
ögrenciler
yaniti,
tarafindan
okul
yöneticileri,
"Bize verilen bir program var. Biz bu
için hazir:
müfredati yetistirmek zorundayiz!"
Bir
olimpiyat
çalismak,
oyununu
basarmaya
içinde
isbirligi,
kendi
basansindan
farkli
olarak
dünyadaki
kendisi,
tanimak,
olursa
ulusu
kültür
yasam
"Planli
yansmak,
olsun
takdir
ve insanlik
hizla
adina
düsünce
Milli
düsünce,
Egitiminin,
bulmak
zor degildir.
"f"sat
egitimi"
örnekler
takim
ve alkislamak,
gurur
duyabilmek,
görsel
tanitmak;
bir sanat
hem yasamak
hem
biçimlerinden
haberdar
eseri
de yansmak,
olmak."
ve derslerinamaçlarinin
yeterince
içeren
degerlendirilemedi.
bu etkinlikler,
Her
okullarda
geregince yasanmadi;
dünyaya
karsi
korumaya
sürekli
yönelik
yönüyle
ögrencilere,
yasatilamadi.
çogu kez oldugu gibi çevresindeki
bu tür
kendini
isleyisi
görsel,
Böylece Milli
yasantilara
yeniden
ile sinirli
egitici
karsi
üretip,
enerjisini
bosa
öte bir basari çizgisi yakalayamadi.
Yaklasik
200
yarisma
ü'lkeden
ortaminda
i i 000
sporcunun
degisik
spor
katildigi
dallarinda
bu tür uluslar
sporcularimizin
Türkiye'yi
madalya
siralamasinda
26. konuma
çocuklarimiza
gelecekteki
basarilari
için önemli
arasi
bir
basarilari
getirmistir.
Bu sonuç
bir veri, güdüleyici
bir
baslangiç
noktasidir.
Yarismalarda
basarili
olan
sporcularimizin
bir kismi ulusal boyutta rahatsizliklar
davranislar
anlatimlari
okullarda,
varligini
tüketmekten
iliskin
Dört yilda bir yasanan bu çok yönlü etkinlik,
degisen
tekrarlayarak
degisimlere
aralarinda
ve mesajlar
kapanan,
ve duygusal
satir
olarak
Egitim kurumlari,
davranis
okullarin
i~itsel ve sözelortamlarda
fanatiklige
kazanmak,
tanimlanabilir.
Bu "istendik"
Toplum
düzenli
baskalanna
birlestirerek
birlikte
ve
etmek
ve ulusal degerlerini
ile
ve
içerigi;
inanmak,
güç ve
baskalan
yeni
Biçiminde
Türk
kimin
ve estetigi
sunmak,
etkinliginin
azmetmek,
basan
kültürleri
bilim-teknik
izleme
ya
da
yaratan
olmayan
tutum ve
gösterdi.
olarak
ulusal
yakin
bir
simgelere
ve sembollere
çizgide
konuslanmistir.
eQ'itim yönetimi
_
oüz
karsi duyarligimizin
Bu
2000
bir
yetisme
düzeyi
biçimi,
DAHASiR
aytaç açikalin
paradigmalarimiz,
Yöneticiler
plana
çikarilan
davranislari
olanagi
ve
yilinda,
köktenci
bir anlayisla
duygu
kaliteli
egitim
basta
kendini
h ür,
hizmetleri
irlant
farkli
bu
kesimlerinde
kurmanin" gerekliligini
komsumuz
dönemleri
karsit bir durum
yeterligini
kaynagini
hür"
nesilleri
ekonomik
kapsam
yönünden
egitim
etkinlikleri
örnekleri
çeyrek
yillarindaki
tarafindan
heyecan,
olarak nakledilir.
dönemin
yitirmis
gelistirme
için
Bu süreçte
Milli
Egitim
sistemlerinin
"fikri
yetistirecek
biçimde
"yeniden
çarpici
ön plana çikar.
kosullari
örnekler
ve basarilari
-
egitim
etkinlikleri,
yakalamak
Ancak
genellikle
Köy Enstitüleri
ve hizli gelismeleri
basarilardi
olasidir.
o
uygulamalara
onlar.
ile degerlendirildiginde
degerlendirilirken
Kuskusuz
özellikle
cosku ile bugünkü
Kuskusuz çok önemli
ve toplumsal
çetin uygulamalari
üç boyutun
yetistirmek
müzakere etmek gerekiyor.
ilk
yasayanlar
biçimde
çabasi içinde olmak gerekir.
insan
izlemek
olan ilgi ve özenimizi
in'sanimizi
dengeli
"Geçmis Zaman Olur ki Hayali Cihan Deger"
Cumhuriyet'in
Yunanistan'da
çocuklarimizi,
ve gelistirmek
vicdant
yorumlanan
gerekir.
degin insan kaynagina
üretmenin
üzere tüm
h ür,
farkli
bütünlügünde,
yenilemek
olmak
degildir.
ön
gözden geçirip,
ve inanç)
olanakli
fazla vurgulanarak
oyunlarini
O zamana
(mantik,
Bunu yadsimak
bir parça gereginden
bir bakis açisiyla çözümlemek
Olimpiyat
bulacagiz.
örgütleri
özelligimizdir.
toplumun
da egitimsel
ikibindört
i
kültürel
ve medya tarafindan
O
içerik ve
bu dönem
"Köy Enstitüleri"
özgün kurulus
felsefeleri,
ile Türkiye egitim sisteminde
etkili ve
ilginç bir ögretmen yetistirme modeli ve egitim felsefesi olarak yer alan bir
harekettir. Ne var ki bu dönemde diger egitim kurumlarimiz,
okullarimiz da
o dönemin
izleyerek,
basat
Alman
Decroli,
Nasyonalist
basarak
Cumhuriyetin
duydugu
insan kaynagini
Ozveriye
kalmamistir.
Montesorri,
dayanan,
Sayili
is Okulu
hareketinden
teknik,
sosyal,
v.b.
ögretim
kaçan bilim
ekonomik
ögretmenimi
Anadolu'nun
bagrina
gereksinim
yetistirmisledir.
uygulamali
kentlerdeki
1932'de
adamlarini
boyutlarda
egitim
salt
Köy
liseler, ortaokullar
Enstitüleri
Adana'da
unutmam,
ondan
basladim ....
çok
sen yüce bir dagi~iii"
pnitim vonp.timi ••
nji7
ile
Ortaoku Idaki
etkilenmistim.
sarkisini
ile
da gelecegin
yetistirmek
konusunda
üstleri~e düsen rolleri basari
Asagida bu yargiyi destekleyecek bir alinti sunulmustur.
"Ortaoku la
felsefelerini
söyleyerek
2000
sinirli
kadrolarini
oynamislardir.
biyoloj i
Derse "Ilgaz
baslamamizi
DAHABiR
aytaç açikalin
isterdi.
Bütün
bir sinif
içinde ders yapardik.
Ögretmenimiz
için
olan
Pozanti
kivrimlarini,
Aslan'in
Adana'nin
söylerdik
bu sarkiyi,
lim
kayalarini,
emekli
seyi
yaylasinda
sonra
sevinç
büyük ve güzel bir ziraat okulu vardi.
bizi bu okula ve kirlara sik sik götürür,
mümkün
dersleri
biragizdan
yapardl .... Jeoloji
yapardi;
oradaki
dogaya
Biyoloji ögretmeni
ögretmenimiz,
tasirdi
olusumlari
dersi sevdirriiek
bizi,
gösterirdi."
kimi
Toroslar'in
(Kaynardag
Nimet parlar ile yaptigi söylesi CBT
sayi 713 s.lO).
Metrekareye
dahabir
düsen
ögrenci
kolaylasmasina
gerçeklestirildigi
karsin
okullarimizda
"sinif içi" yasantilarina
olan
mekanikligin
uzaklasan
giderek
arttigi,
kent içi gezilerin
ögretim
giderek,
dönüsmektedir.
kazandirilmasina
bir tür "hormonlu
Uçüncü
Noel'in
sayisinin
egitim"
ulasim
bile çok sinirli
yogun
bir kapali
Salt bir yerlerin
odaklasan,
gelismektedir
olanaklarinin
girisi
giderek
düzeyde
mekan,
için gerekli
dogalliktan
okullarimizda.
bin yila girerken;
gizemliliginde,
Ramazan
Bayraminin
kutsaliginda
cosku ve umut dolu gelecegine bakarak tüm egitimcilerle
sevincimi ve yasamak coskumu paylasmak istiyorum.
eaitim yönetimi
iii
oüz
2000
ve yeni yilin
sonsuz
içsel