BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİ A 2015 BAHAR ARA 4423-A gelişen, Başkentleri 1. Batı Anadolu’da Gordion olan fenike yazısını kullandıkları bilinen uygarlık nedir? Sümer Babil Hitit Urartu Frigya Yukarıdaki düşünceyi ifade eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 2. Akademik düzeyde bilimler iki ana kategoride ele alınır. Doğa olaylarını araştıran ve inceleyen doğa bilimleri (veya doğal bilimler) ile toplumu, bireyi ve insanî faaliyetleri ve davranışları araştıran ve inceleyen sosyal (veya beşerî) bilimler olarak adlandırılır. 7. Yer ya da toprak başlangıçta ıslaktı, sonra sıcak etkisiyle kuruyarak dört halka meydana getirdi: İçten dışa doğru, sıcak (ateş), soğuk (hava), ıslak (su), kuru (toprak). Yukarıdaki tanıma göre aşağıdaki bilimlerden hangisi doğa bilimlerinden biri değildir? Sosyoloji Kimya Biyoloji Jeoloji Fizik Yukarıdaki evren düşüncesini ilk kez ifade eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 3. Canlı varlıklar evrenin küçük bir modelidir ve doğadaki diğer varlıklar gibi, toprak, su, hava, ateş ve eterden (boşluk) meydana gelmiştir. Yukarıda verilen ilkenin tıbbın temelini oluşturduğu ülke aşağıdakilerden hangisidir? Çin Hint Yunan Frig Sümer 8. Bir sıvıya bırakılan ve dengedeki cisme uygulanan kaldırma kuvveti, cismin ağırlığına eşittir şeklinde ifade edilen ve kendi adıyla anılan sıvılarla ilgili bir yasayı bulan Antik Yunan dönemi bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? w A) B) C) D) E) A) B) C) D) E) w 4. “Sıfır”ı ilk olarak kullanan fakat sayı olarak kabul etmeyen medeniyet aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Mısırlılar Hintliler Sümerler Çinliler Hititler Appolonius Platon Euclides Democritos Archimedes 9. Bir ırmakta aynı suyla iki kez yüzümüzü yıkayamayız. Çünkü ikinci kez, ırmak aynı ırmak değildir. Her şey bir değişim içerisindedir. gelişmiş cebirden 5. Geometrilerinde yararlanan uygarlık aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Anaximanes Thales Anaximander Herakleitos Aristoteles w .h ed ef ao f.c A) B) C) D) E) Empedocles Philolaos Parmenides Herakleitos Pytagoras om A) B) C) D) E) 6. Hareket ve değişme duyguların aldanmasından başka bir şey değildir. Asıl gerçek “olma” olup, değişmeyen, bitmeyen ve hareketsizlik özelliklerini taşıyan soyut bir kavramdır. Yukarıdaki düşünceyi savunan Yunanlı düşünür aşağıdakilerden hangisidir? Çin Yunan Hint Mezopotamya Hitit A) B) C) D) E) 9 Parmenides Aristoteles Batlamyus Herakleitos Thales İzleyen sayfaya geçiniz. A 2015 BAHAR ARA 4423-A 10. Geliştirdiği yer merkezli evren modelinde, gök cisimlerinin dünyadan eşit uzaklıkta hareket ettiğini ifade etmiştir. Bundan dolayı, bir gök cismi dünyadan eşit parlaklık ve büyüklükte gözlenmelidir. 12. I. Işık doğrusal olarak yayılır ve farklı yoğunluktaki iki ortamı ayıran sınırda doğrultusunu değiştirir. II. Gelme ve kırılma açıları birbirine eşit değildir, fakat aralarında nicel bir ilişki vardır. III. Gelen ışığın bir kısmı yansır, kalan kısmı kırılmaya uğrar. Yukarıdaki evren modelini ifade eden Antik Yunan döneminde yaşamış olan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? Batlamyus, Diyoptrik (Kırılma) isimli kitabında, ışığın bir ortamdan diğerine geçerken yoğunluk farkından dolayı doğrultusunu değiştirmesinin nedenini araştırmıştır. Yukarıdakilerden hangileri araştırma sonucunda, Batlamyus tarafından benimsenen ışığın kırılmasıyla ilgili prensiplerdir? Heredotos Eudoxus Hipocrates Platon Democritos Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II II ve III w .h ed ef ao f.c A) B) C) D) E) om A) B) C) D) E) dolaşımı karaciğerden çıkan 13. Kan toplardamarlardan başlayarak, bütün vücuda yayılır. Bu damarlardan biri, kalbin sağ karıncığına giderek, sağ ve sol karıncıklar arasındaki deliklerden geçerek sol karıncığa geçer ve havayla birleşerek, yaşamsal ruhu oluşturur. Yaşamsal ruh, atardamarlarla bütün vücuda dağılır ve hareketlerin oluşturulmasına neden olur. Yukarıda ifade edilen kan dolaşımı modeli aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir? 11. İnsan, bir beden ve ruhtan oluşmuştur ama aynı maddeden ya da atomlardan meydana gelmiştir. Fakat ruhu oluşturan atomların bedendeki atomlardan daha ince bir yapıya sahip olduğunu ifade etmiştir. Beden ve ruh, birlikte doğar ve birlikte ölürler, yani beden öldüğünde, ruh da ölecektir. O halde, öldükten sonra dirilme inancı yanlıştır. Duyum, yani hissetme, duyumu oluşturan nesnelerden çıkan atomların duyu organlarına ulaşmasıyla gerçekleşir. Tat alma, görme, koklama, işitme gibi duyumlar, farklı atomların farklı alıcılar tarafından algılanması ile meydana gelir. Canlılar, zamanla, değişim ve evrimleşmeye uğrayarak, basitten karmaşıklığa doğru giderler. w w A) B) C) D) E) 14. I. Aynada görülen nesneler, nesneden aynaya çizilen dikme yönünde görülebilirler. II. Işığın dik doğrultuyla yaptığı gelme ve yansıma açıları birbirine eşittir. III. Işık, bir nesneden göze ulaşırsa, o cisim görülebilir. Batlamyus’un Katoptrik (Yansıma) isimli kitabında sözünü ettiği, kendisinin yaptığı deneyler sonucunda elde ettiği prensipler yukarıdakilerden hangileridir? Yukarıda insan vücudu ile ilgili düşünceleri tanıtılan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Galenos Pasteur İbn’i Sina İbn’i Nefis Dioscorides Vitrivius Dioscorides Lucretius Varro Galenos A) B) C) D) E) 10 Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II II ve III İzleyen sayfaya geçiniz. A 2015 BAHAR ARA 4423-A 15. Betonun kullanılması, o dönemdeki dayanıklı yolların yapımına olanak sağlamıştır. Bu yollardan birçoğu, o dönemin sona ermesinden bin yıl sonra bile kullanılmaktaydı. Geniş ve etkin bir ulaşım ağının inşa edilmesi, o dönemin gücünü ve nüfuzunu oldukça arttırmıştır. Başlangıçta askeri amaçlarla, askerlerin hızlı biçimde bir yerden bir yere nakledilmesi için inşa edilen bu yolların sonradan çok büyük ekonomik değer kazandırdıkları görülmüştür. Yollar üzerinde, mola yerleri, gereken yerlerde köprüler inşa edilmişti. Kuryeler yoluyla nakliyatın yirmi dört saatte sekiz yüz kilometre yol alabilecek şekilde, vardiyalı at kullanma sistemini kurmuşlardı. Yukarıdaki metinde anlatılanlar döneme ait bilgileri içermektedir? Yukarıda bahsedilen bilim aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) hangi om Roma Dönemi Mısır Dönemi Mezopotamya Dönemi Antik Yunan Dönemi Selçuklular Dönemi insanı Fergani İbn’ül Heysem İbn’i Sina Abdülhamit İbn Türk Ömer Hayyam 19. İslam Dünyası’ndaki optik çalışmalarının önemli bir bölümünü, İbn el Heysem’in çalışmalarını inceleyerek, daha üst düzeye çıkartan bu Müslüman bilim insanı (1267-1320) yılları arasında yaşamış ve Tenkih el Menazır (Optiğin Düzeltilmesi) adlı doyurucu bir eseri yazmıştır. Bu kitapta, İbn el Heysem’in Kitab el Menazır isimli kitabında bahsettiği çok sayıda makalesini ele alarak, görüşlerini ve yorumlarını kaleme almıştır. w .h ed ef ao f.c A) B) C) D) E) 18. Memun döneminin önemli astronomu olan Müslüman bilim insanı, astronomi üzerine kapsamlı eser yazan ilk bilim insanıdır. 833 yılında yazdığı Astronominin Esasları isimli eserinde, evrenin ve gezegenlerin büyüklükleri, gezegenlerin ve sabit yıldızların uzaklıkları, çapları konusundaki bilgilerden bahsetmiştir. 16. Işıkla ve bir nesnenin gözümüz tarafından nasıl algılandığıyla ilgili düşünceler İskenderiyeli Mühendisler grubunun üyesi olan Heron'un ileri sürdüğü düşünceyle başlamıştı. Heron’a göre, gözden çıkan ışık ışınları cisme çarpıp onu aydınlattıktan sonra, cisimden yayılan ışık ışınlarının tekrar göze dönmesiyle, görme algısı oluşuyordu. Bu düşünceyle ilgili tartışmalar, (965-1040) yılları arasında yaşamış Müslüman bilim insanı tarafından sürdürülerek, bu düşüncenin yerine “Nesneışın Teorisi” ileri sürülmüştür. Bu bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıda bahsedilen bilim aşağıdakilerden hangisidir? Nasiruddin’i Tusi Battani Fergani İbn’i Sina Kemalüddin el Farisi w A) B) C) D) E) insanı w A) İbn’i Sina B) Philon C) İbn el Heysem 20. Galen’in Küçük Kan Dolaşımı’nda, kanın kalbin sağ tarafından sol tarafına kalpteki bir delikten geçerek ulaştığı söylenmiştir. Müslüman bir bilim insanı ise, yaptığı deney ve incelemelerde, böyle bir deliğin olmadığını ifade etmiştir. Bu bilim adamına göre, Küçük Kan Dolaşımı’nda, kalbin sağ karıncığına gelen kan, akciğerlere gidip temizlendikten sonra, kalbin sol karıncığına gelmektedir. (1213-1288) tarihleri arasında yaşamış olan bu bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? D) Harizmi E) Farabi 17. Dokuzuncu yüzyılda yaşamış, sayılar teorisi ve cebir alanında çalışmalar yapmış Türk Müslüman matematikçi aşağıdakilerden hangisidir? A) İbn’i Sina B) İbn’ül Heysem A) İbn’i Sina B) Cabir İbn’i Hayyan C) Sabit İbn Kura D) Ömer Hayyam C) İbn’i Nefis D) Zekeriya el Razi E) Kemalüddin el Farisi E) Abdülhamit İbn Türk 11 TEST BİTTİ.