hal değişimleri

HAL DEĞİŞİMLERİ
ERİME VE DONMA
BUHARLAŞMA VE YOĞUNLAŞMA
KAYNAMA
BOZULMA
• HAL DEĞİŞİMLERİ
• Maddeler bir halde diğerine geçebilirler.
• Örneğin su sıvıdır.Buzluğa koyduğumuzda
donar ve katılaşır.Isıttığımızda ise gaz halini
alır. İşte bu değişime hal değişimi denir.
• Hal değişimleri;
Erime,donma,buharlaşma,yoğunlaşma ve
süblimleşme şeklinde olur.
• ERİME VE DONMA
• Katı bir maddenin sıvı ısı alarak sıvı hale gelmesine
erime denir. Sıvı bir maddenin ısı kaybederek katı
hale gelmesine donma denir.
• Erime ve donma birbirinin tersidir. Katı haldeki
çikolatayı ısı etkisi ile eritip kalıplara döktüğümüzde
çikolata ısı kaybeder. Donar ve tekrar katı hale gelir.
• BUHARLAŞMA VE YOĞUNLAŞMA
• Yeterince ısınan sıvı maddelerin gaz haline geçmesine
buharlaşma denir.
• Buharlaşma her sıcaklık derecesinde
gerçekleşir.Bundan dolayı buharlaşma derecesi
yoktur.
• Islak maddelerin kuruması; bu maddedeki suyun
buharlaşarak uzaklaşması sonucunda olur.
• Buharlaşma sırasında gerekli ısıyı veren madde ısı
kaybeder;soğur.
• BUHARLAŞMA VE YOĞUNLAŞMA
• Gaz halindeki bir maddenin ısı kaybederek tekrar sıvı
hale gelmesine ise yoğuşma denir.
• Çaydanlıktan çıkan su buharına soğuk tencere
kapağını tuttuğumuzda su buharı tencere buharında
ısı kaybeder ve su damlacıkları oluşur.
• KAYNAMA
• Kaynama; buharlaşmanın hızlı halidir.Buharlaşma
olayı sıvının yüzeyinde gerçekleşir.
• Kaynamakta olan bir sıvının ise her noktasında
buharlaşma görülür.
• Her madde belli sıcaklıklarda kaynar.
• Örneğin su 100°C de, Hava -191°C de, Cıva 357°C de
kaynar..
• Basıncın artması kaynama hızını arttırır.
• KAYNAMA
• Örneğin; düdüklü tencereler basınçlı olduğundan
yemekler daha hızlı pişer.
• İstanbul’da hava basıncı Ankara’dan daha yüksek
olduğundan; İstanbul’da sıvılar daha yüksek sıcaklıkta
kaynar.
• Saf su 100°C de kaynarken; kireçli,şekerli,tuzlu su
daha yüksek derecelerde kaynar.
• BOZULMA
• Isı bazı maddelerin yapısında değişikliğe yol açar. Isı
etkisiyle maddenin yapısında olan bu değişikliğe
bozunma(Bozulma)denir.
• Örneğin; pişirilen yiyeceklerin yapısı değişir.Oda
sıcaklığında bekletilen bazı yiyecekler kokuşur.
• Isıtılan şeker kömürleşerek bozunur.
• Kullandığımız kömür,petrol canlı yapılarının
milyonlarca yılda bozunmasından oluşur.