İşten Ayrılana “Çalışma Belgesi” Şart Okurumuz Kerem Işık, “Ben

İşten Ayrılana “Çalışma Belgesi” Şart
Okurumuz Kerem Işık, “Ben geçen sene bir şirkette çalışıyordum ve buradan ayrıldım. Şu an bir başka
şirkette işe gireceğim ve benden istenen tüm evraklar tamamlandı ancak benden istediklerini çalışma
belgesini veremedim. Bunun için eski işyerine gittiğimde öyle bir belge olmadığını ve
veremeyeceklerini söylediler. Bana o belge lazım yoksa işe başlayamayacağım. Gerçekten böyle bir
belge yok mudur? Bu sorunu nasıl çözebilirim?” diyor.
Çalışma belgesini düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 28’inci maddesine göre, işten ayrılan işçiye,
işveren tarafından çalışma belgesi verilmelidir. Çalışma belgesinde, işin çeşidinin ne olduğu ve süresi
belirtilmelidir.
Çalışma belgesini düzenleyen İş Kanunu’nun 28’inci maddesine göre, çalışma belgesinin vaktinde
verilmemesinden veya belgede doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçi veyahut işçiyi
işine alan yeni işveren, eski işverenden tazminat isteyebilir.
İş Kanunu 28. maddede, çalışma belgesinin vaktinde verilmemesinden zarar gören işçinin veya işçiyi
işine alan yeni işverenin eski işverenden tazminat isteyebileceğine yer vermiştir. Ancak madde
metninde çalışma belgesinin ne zaman verileceğine dair açık bir hüküm bulunmamaktadır. İşin doğası
gereği, söz konusu çalışma belgesinin iş sözleşmesinin feshiyle düzenlenerek işçiye verilmesi
gerekmektedir.
Burada en çok istifa eden işçilere çalışma belgesi düzenlenmemesi ve verilmemesin sorunu ile
karşılaşılmaktadır. İşçi hangi nedenle ayrılmış olursa olsun, mutlaka işten ayrılan her işçiye çalışma
belgesi düzenlenmesi ve bir suretinin özlük dosyasında saklanması gereklidir.
Çalışma belgesine yönelik cezayı düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 99/C maddesi, “bu kanunun;
28’inci maddesine aykırı olarak çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı davranan veya bu
belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan işveren veya işveren vekiline ceza verileceğini; yani, çalışma
belgesinin düzenlenmemesinin veya belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazılmasının cezaya sebep olacağını
belirtmiş, çalışma belgesinin “işçiye verilmesi” hususuna değinmemiştir.
Başka bir anlatımla, çalışma belgesinin düzenlendiği ancak işçiye verilmediği hallerde ne yapılacağı
uygulamada sıkıntılara sebep olacak niteliktedir. Denebilir ki, kanunun ruhuna uygun olarak çalışma
belgesinin işçiye verilmesi için düzenlenmesi gerekir. Bunu teyiden madde metninde “işten ayrılan
işçiye, işveren tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir” ifadesine
yer verilmiştir.
Ancak cezayı düzenleyen İş Kanunu’nun 99/C maddesi, bu kanunun; 28’inci maddesine aykırı olarak
çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı davranan veya bu belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan
işveren veya işveren vekiline ceza verileceğini belirtmiştir, ancak lâfzen “çalışma belgesinin
verilmemesinden” bahsetmemiştir. Söz konusu ihtilaf uygulamada sıkıntılara sebep olacak nitelik
gösterdiğinden esasen bu konuda da bir çalışma yapılmalıdır.
İş Kanunu’nun 28’inci maddesi, çalışma belgesinde doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar
gören işçinin veyahut işçiyi işine alan yeni işverenin, eski işverenden tazminat isteyebileceğine yer
vermiştir. Başka bir ifadeyle, çalışma belgesinde doğru bilgilere yer verilmelidir. Ancak, özellikle
toplu iş sözleşmesinin veya yazılı iş sözleşmesinin veyahut işyeri yönetmelikleri gibi yazılı anlaşma
metinlerinin bulunmadığı işyerlerinde doğru bilgiye ulaşmada zorluklar söz konusu olabilmektedir.
İşçi hangi nedenle ayrılmış olursa olsun, mutlaka işten ayrılan her işçiye çalışma belgesi düzenlenmesi
ve bir suretinin özlük dosyasında saklanması gereklidir. İş Kanunu’nun 99/C maddesine göre, İş
Kanunu’nun 28’inci maddesine aykırı olarak çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı
davranan veya bu belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan işveren veya işveren vekiline bu durumdaki her
işçi için 2014 yılında 122 TL para cezası verilecektir.
Bu bağlamda işyerinizle sorun yaşıyorsanız bakanlığın alo 170 hattını arayarak sorununuzu ileterek
çözümünü isteyebilirsiniz.
11.07.2014
Resul KURT
Dünya Gazetesi