SERVİKS KANSERİ

kapakkonusu
SERVİKS KANSERİ
Prof. Dr. Ateş KARATEKE
Rahim ağzı(serviks) kanserinin
nedeni nedir?
Rahim ağzı kanserinin sebebi
HPV(human papiloma virus) isimli bir virüstür ve kanserli hastaların
%99’unda tespit edilmektedir.
HPV virüsünden nasıl korunabiliriz?
HPV virüsüne karşı geliştirilmiş aşılar
mevcuttur. Aşılamanın kızlarda 9-26
yaşlar arasında yapılması önerilmektedir.
Rahim ağzı kanserinin erken tanısı
mümkün müdür?
Rahim ağzı kanserinin uzun bir ‘kanser öncesi’ dönemi bulunur bu dönemin smear testi taraması ile erken
tanısı mümkündür. Günümüzde HPV
virüsü smear ile aynı anda alınan
örneklerden kolaylıkla tespit edilebilmektedir. Bu sebeplerden dolayı
rahim ağzı kanseri uygun tarama
ve tedavi ile ‘önlenebilir’ bir kanser
olarak kabul edilmektedir. Smear taraması 21-65 yaş arasında bakire olmayan tüm kadınlara önerilmektedir.
HPV tarama testi ise 30 yaşından sonra yapılmalıdır. Smear testi tek başına
bakılırsa 3 yılda bir, HPV testi ile birlikte yapılırsa 5 yılda bir yapılmalıdır.
20
SAĞLIK ve İNSAN / KASIM 2016
Tarama testi pozitif olan hastalar hangi
işlemi yaptırmalıdır?
Tarama testleri sonucunda şüpheli
sonuçları olan hastalar kolposkopi’ye
yönlendirilir. Kolposkopi yaklaşık
30cm’den çalışan gelişmiş bir mikroskop ve özel boyalarla rahim ağzının
incelenmesidir. Gerekli durumlarda
eşzamanlı biyopsi de alınabilmektedir. Biyopsi sonucuna göre operasyon kararı verilebilir. Kolposkopi’nin
ve hastalığın yönetiminin kanser konusunda deneyimli hekimlerce yapılması önerilmektedir.
Tedavi seçenekleri nelerdir?
Kanser öncesi lezyonlarda veya çok
erken evrede kanseri olan hastalarda
konizasyon(rahim ağzının küçük bir
kısmının alınması) işlemi yapılır. Daha
ileri evredeki kanser ise kapsamlı
ameliyatlar veya radyoterapi(ışın tedavisi) ve kemoterapinin beraber uygulanması ile tedavi edilir.
Rahim ağzı kanserinde doğurganlığın
korunması mümkün müdür?
Rahim ağzı kanserinin sıklıkla genç
hastalarda görülür.Tedavisinde doğurganlık koruyucu yöntemler mevcuttur. Günümüzde vajinal veya
abdominal(karın) yolla yapılabilen
trakelektomi operasyonu sıklıkla
uygulanmaktadır. Trakelektomi operasyonunda yalnızca kanserli rahim
ağzı ile kanser sıçraması muhtemel
dokular birlikte alınmaktadır, rahim
alınmamaktadır. Hasta böylece çocuk doğurma şansını kaybetmemiş
olmaktadır. Trakelektomi operasyonunda hasta seçimi önemlidir. Kanserin erken evrede olması, küçük boyutta olması, hastanın 40 yaşından
küçük olması, lenf düğümlerinde
kanser olmaması ve gebeliğe engel
başka bir durumun olmaması aranan
kriterlerdir. Dünyada giderek küçük
boyutlu kanserlerde daha küçük boyutlu operasyonlar yapılması savunulmaktadır.
Bu konuda kadınlara
mesajlarınız nelerdir?
Rahim ağzı kanseri ile mücadelenin
en önemli adımı kadınların tarama
konusunda duyarlı olmasıdır. Rahim
ağzı kanserinin tarama ile önlenebilir bir hastalık olduğu unutulmamalıdır. Günümüzde uygulanan tedavi
yöntemleri oldukça başarılıdır. Erken
yakalandığında hastanın yaşam süresini yaşam kalitesini ve çocuk doğurma yeteneğini bozmadan tam olarak
tedavi edilmesi mümkündür. Kadınların kanserle mücadelede üzerlerine
düşeni yapması ve hekime gitmesi
çok önemlidir. Aile hekiminizin ve
kadın doğum hekiminizin rahim ağzı
taraması için davetlerine uyulması
önemlidir. Unutmayınız sağlıklı kadın, mutlu toplumun esasıdır.