uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Mart 2010
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
1
-2010 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa
no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Ocak)
3
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
3
Tablo-5:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı - (2009-2010/Ocak)
4
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010/Ocak)
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010/Ocak)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010/Ocak)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010/Ocak)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
6
7
7
Tablo-13:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı-(20092010/Ocak)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı-(2009-2010/Ocak)
Tablo-14:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk On İl)
10
Tablo-15:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı (1954-2010)
10
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010 Aylık)
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı (2009 – 2010/Ocak)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2004 –
2010/Ocak)
19
Tablo-12:
ii
8
9
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2010 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Ocak ayında 316 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
316
196
187
Giriş
188
Çıkış
-1
Diğer Sermaye*
9
Gayrimenkul (Net)
120
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslar arası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 yılı Ocak
ayında 188 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 40 milyon doları
inşaat sektöründen gelmiştir (Tablo-2,3).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2010 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
1
0
1
16
0
1
1
1
0
1
12
17
40
28
0
4
32
32
1
16
188
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
2
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
T ablo 3- U luslararas ı D oğrudan Y atırım G irişlerinin Sektö rlere G öre D ağılım ı (200 9-2010/Ocak)
(M ilyo n $)
O cak
S ek tö rler
20 09
0
0
11
105
11
12
13
1
8
21
39
983
13
69
0
12
73
18
1
13
1.298
T arım, Av cılık ve Orman cılık
B alıkçılık
M ad encilik v e T aşocakçılığı
İ malat San ay ii
G ıd a Ürü nleri ve İçecek İm a latı
T ekstil Ü rün ler i İm a latı
K im yasal M add e ve Ür ünlerin İm a la tı
B .Y.S . M a kin e ve T eçhiza t İma latı
E lektrikli Optik Aletler İm ala tı
M otorlu K ar a Ta şıtı , Rö m ork ve Y arı-Rö m or k İm a latı
D iğ er İ malat
Elek trik, G az ve Su
İ nşaat
T op tan ve Perakend e T icaret,
O teller ve Lokan talar
U laş tırma, H ab erleşme ve Dep o lama Hizmetleri
M ali Aracı K urulu şların Faaliy etler i
G ayrim enkul K iralama v e İş F aaliy etleri
S ağlık İşleri ve S o syal H izmetler
D iğer To p lumsal, So sy al ve Kişisel H izm et Faaliy etleri
T o pla m
2 010
1
0
1
16
0
1
1
1
0
1
12
17
40
28
0
4
32
32
1
16
188
Geçici Veri ler, Kay nak : T.C.M erkez B an kası
188 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 148 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-4,5).
T a b l o 4 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tı r ım G ir i şl e r in i n Ü lk e l e r e G ö r e D a ğ ı lı m ı -2 0 1 0 A y lı k
(M i l yo n $ )
Ü lk e le r
O c ak
A B Ü lk ele ri
14 8
A lm an ya
F r an sa
H olla nd a
İng ilte r e
İta lya
D iğe r A B Ü lk ele r i
D iğe r A v rupa Ü l kel eri (A B H ari ç)
A frika Ü l kel eri
A .B.D .
K a na da
O rta -G ün ey A m e rika v e K ara yip le r
A s ya
Y a kın ve O rt a D oğu Ü lke le ri
K ör fe z Ü lk ele r i
D iğe r Y ak ın v e O r ta do ğu Ü lk ele r i
D iğ er A s ya Ü l kel eri
D iğe r Ü l kel er
7
18
53
7
2
61
3
0
4
0
0
33
32
32
0
1
0
T o p lam
18 8
Ge ç ic i V e ri le r , K ay na k : T.C . M e r ke z B a n ka sı
3
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2008-2010/Ocak)
(Milyon $)
Ocak
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
1.225
148
15
414
37
18
5
736
7
0
9
0
0
45
15
6
1
30
12
1.298
7
18
53
7
2
61
3
0
4
0
0
33
32
32
0
1
0
188
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılı Ocak
ayında 188 milyon ABD doları değerinde gerçekleşmiştir (Tablo-6).
Tablo 6 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Ocak)
(Milyon $)
Ocak
%Değişim
2009
2010
1.498
316
-78,9
1.384
196
-85,8
1.298
187
-85,6
Giriş
1.298
188
-85,5
Çıkış
0
-1
--
86
9
-89,5
114
120
5,3
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
4
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Ocak ayı sonu itibariyle 118 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 15 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7,8).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010/Ocak
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
185
177
191
169
182
239
207
213
179
213
193
155
2.303
45
46
58
47
51
57
50
44
46
48
33
44
569
Şube
8
3
2
1
7
9
5
4
4
1
12
7
63
Toplam
Yeni
İştirak
114
-----------114
238
226
251
217
240
305
262
261
229
262
238
206
2.935
Şube
15
-----------15
Toplam
4
-----------4
133
-----------133
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009 - 2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
Ocak
2009
Yeni
% Değişim
2010
185
114
-38,4
İştirak
45
15
-66,7
Şube
8
4
-50,0
238
133
-44,1
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
5
-44,1
-------------
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak ayında; 133 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende
ticaret olmak üzere, ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri ile imalat sanayi sektörlerinde
faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası
sermayeli şirketlerde gıda ürünleri ve içecek imalatı birinci sırada yer alırken, bunu kimyasal madde
ve ürünleri imalatı ve motorlu kara taşıtı, römork, yarı römork imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak ayında kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 9 adet uluslararası
sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 3 adedi
imalat sanayinde, 3 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 2 adedi ise ulaştırma, haberleşme
ve depolama hizmetleri sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
2009
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
29
32
171
23
5
19
9
10
105
75
123
463
80
138
8
296
109
1.524
50.000$ 200.000$
20
26
126
14
6
12
7
5
82
29
125
313
65
88
2
120
39
953
200.000$ 500.000$
3
8
40
3
1
3
4
5
24
4
22
78
16
21
3
19
7
221
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
2010/Ocak
>500.000$
7
3
40
5
5
4
4
1
21
23
29
57
17
12
5
34
10
237
Toplam
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
2.935
<50.000$
1
1
8
1
0
0
0
0
7
4
5
13
4
14
0
9
9
68
50.000$ 200.000$
1
0
5
2
0
2
0
0
1
0
5
16
2
6
0
5
3
43
200.000$ >500.000$
500.000$
0
1
4
1
0
0
0
0
3
0
0
3
0
0
0
3
2
13
0
1
3
1
0
0
0
1
1
0
0
3
0
2
0
0
0
9
Toplam
2
3
20
5
0
2
0
1
12
4
10
35
6
22
0
17
14
133
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak ayında kurulan 133 adet uluslararası sermayeli şirketin, 62 adedi AB
ülkeleri, 35 adedi ise Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 14 adedi diğer Avrupa ülkeleri ortaklı şirketlere
aittir (Tablo 10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer A B Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B .D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
778
280
80
114
304
219
16
15
92
79
13
9
277
63
41
79
94
101
17
1.525
50.000$ 200.000$
200.000$500.000$
412
155
35
57
165
138
16
13
30
21
9
5
252
67
46
74
65
81
6
953
82
32
10
12
28
40
5
0
13
7
6
0
51
24
8
7
12
29
1
221
2010
>500.000$
Toplam
118
36
17
16
49
32
2
0
10
7
3
1
48
14
9
7
18
26
0
237
1.390
503
142
199
546
429
39
28
145
114
31
15
628
168
104
167
189
237
24
2.936
<50.000$
33
12
4
5
12
9
0
1
3
3
0
2
16
2
3
5
6
3
1
68
50.000$ 200.000$
200.000$500.000$
16
6
3
1
6
4
3
0
4
3
1
0
14
4
2
3
5
2
0
43
8
2
2
0
4
1
0
0
0
0
0
0
3
2
1
0
0
1
0
13
>500.000$
5
3
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
2
0
2
0
9
Toplam
62
23
9
6
24
14
3
1
7
6
1
2
35
8
6
10
11
8
1
133
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Ocak ayı sonu itibariyle ülkemizde 23.753 adet uluslararası sermayeli şirket
faaliyette bulunmaktadır. Bu şirketlerin 19.303 adedi uluslararası sermayeli şirket ve şube kuruluşu,
4.450 adedi ise yerli sermayeli şirketlere yapılan uluslararası sermaye iştirakidir (Tablo 11).
T ab lo 11- Y ılla r İtibariyle K uru luş Türlerine Göre U luslar arası Serm ayeli Şirk etlerin Sayıs ı
( Ş irk et S a yısı)
Y ıl
Y eni
İ ştirak
Ş ube
T opla m
1954-2004 ( Birikim li )
6.408
1491
293
8.192
2005
2.040
459
52
2.551
2006
2007
2.387
2.823
625
644
63
63
3.075
3.530
2008
2009
2.623
2.303
647
569
67
63
3.337
2.935
114
15
4
133
18.698
4.450
605
23.753
2010/O cak
Gen el To plam
Geçici Veri ler, K aynak : H azin e M üsteşarlığı
7
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.753 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ile gıda ürünleri
içecek imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
Ocak
Sektörler
2009
2010
6
8
43
5
0
5
2
2
29
8
20
57
22
23
1
37
13
238
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2010/Ocak)
Genel Toplam
2
3
20
5
0
2
0
1
12
4
10
35
6
22
0
17
14
133
370
481
4.143
426
445
454
342
245
2.231
467
2.212
7.053
1.677
2.036
295
3.794
1.225
23.753
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.753 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 12.870 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.074 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.178 adet) ve Hollanda (1.775 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
Ocak
(1954-2010/Ocak)
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
121
41
6
20
54
37
8
14
12
2
0
39
14
8
8
9
15
1
1
13
4
238
62
23
9
6
24
14
4
7
6
1
2
35
8
6
10
11
8
2
0
6
1
133
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
12.870
4.074
1.775
2.178
4.843
3.090
409
1.186
1.025
161
128
4.147
738
678
1.182
1.549
1.641
373
160
1.108
282
23.753
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.753 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 13.060 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (2.990 adet),
Ankara (1.587 adet) ve İzmir (1.402 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- U luslarar ası Se rmayeli Şirketlerin Sa yılarının İllere G öre D ağılım ı (İlk 10 İl)
İl
Şirket Sayısı
(1954-2010/O cak)
İS TA N BU L
AN TALYA
13.060
2.990
AN KA RA
1.587
İZM İR
MUĞ LA
1.402
1.334
BU RSA
485
AY DIN
MERSİN
421
397
KO CAELİ
AD AN A
292
178
Diğer İller
1.607
Toplam
23.753
Geçici Veri ler, Kaynak : Hazin e M üsteşarlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 13.060 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.615 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.403 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (1.936 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
99
175
2.403
205
292
305
203
97
1.301
261
770
4.615
559
1.224
254
1.936
764
73
22
193
29
6
17
3
-138
20
594
406
548
286
8
708
132
22
91
231
19
9
13
30
11
149
113
180
441
71
73
8
239
118
51
49
348
50
25
33
34
16
190
28
101
442
73
93
9
145
63
19
8
47
5
5
1
1
-35
1
202
99
268
155
7
482
46
13.060
2.990
1.587
1.402
1.334
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri2
2010 yılı Ocak ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 16
adet proje kapsamında yaklaşık 158,1 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması
öngörülmüştür (Tablo 16). Söz konusu yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım
tutarının (158 milyon ABD Doları) %6,4’ü uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
16
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
237,0
Yabancı Ortak Payı
6,4
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 14 adedi imalat, 1 adedi madencilik ve taşocakçılığı, 1
adedi ise hizmetler sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslar arası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri.
11
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
Ocak
2005
2006
2007
2008
10.031
20.185
22.047
18.269
7.660
1.498
316
8.190
17.263
19.121
15.332
5.840
1.384
196
8.134
16.982
18.394
14.698
5.693
1.298
187
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
5.775
1.298
188
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
0
-1
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
147
86
9
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.820
114
120
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2009
2009
2010
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
2006
2007
2008
2009
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
41
1
193
1.644
210
76
306
221
59
212
560
1.646
414
367
37
350
433
502
101
46
5.775
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Ocak
2009
0
0
11
105
11
12
13
1
8
21
39
983
13
69
0
12
73
18
1
13
1.298
2010
1
0
1
16
0
1
1
1
0
1
12
17
40
28
0
4
32
32
1
16
188
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
2005
2006
2007
2008
5.006
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
14.489
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
12.601
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
11.051
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2009
4.604
388
593
874
333
289
2.127
295
0
236
52
16
560
262
145
65
298
12
5.775
Ocak
2009
1.225
15
414
37
18
5
736
7
0
9
0
0
45
15
6
1
30
12
1.298
2010
148
7
18
53
7
2
61
3
0
4
0
0
33
32
32
0
1
0
188
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Ocak)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010/Ocak
Yeni
İştirak
Şube
46
58
285
33
12
26
18
19
177
95
228
740
128
203
13
384
123
2.303
13
9
83
11
5
12
6
1
48
33
66
149
48
46
5
77
40
569
0
2
9
1
0
0
0
1
7
3
5
22
2
10
0
8
2
63
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
2.935
Yeni
İştirak
Şube
2
2
16
4
0
1
0
0
11
3
7
31
4
18
0
17
14
114
0
0
3
0
0
1
0
1
1
1
3
4
2
2
0
0
0
15
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
4
Toplam
2
3
20
5
0
2
0
1
12
4
10
35
6
22
0
17
14
133
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
( B irikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
19542010/Ocak
Ocak
2009
2010
Toplam
131
138
1.937
218
242
232
145
141
959
89
338
3.048
710
691
121
658
331
34
50
400
39
66
37
27
21
210
9
312
708
162
222
19
487
148
42
48
441
43
50
39
54
17
238
42
404
752
194
266
48
660
178
49
82
497
38
49
58
46
23
283
75
477
808
207
284
43
828
180
53
91
471
38
21
48
46
21
297
117
372
791
220
292
46
675
209
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
6
8
43
5
0
5
2
2
29
8
20
57
22
23
1
37
13
2
3
20
5
0
2
0
1
12
4
10
35
6
22
0
17
14
370
481
4.143
426
445
454
342
245
2.231
467
2.212
7.053
1.677
2.036
295
3.794
1.225
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.935
238
133
23.753
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
2009
(Birikimli)
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.390
503
142
199
546
429
67
145
114
31
15
628
168
104
167
189
237
41
21
175
24
2.935
19542010/Ocak
Ocak
121
41
6
20
54
37
8
14
12
2
0
39
14
8
8
9
15
1
1
13
4
238
2010
62
23
9
6
24
14
4
7
6
1
2
35
8
6
10
11
8
2
0
6
1
133
Toplam
12.870
4.074
1.775
2.178
4.843
3.090
409
1.186
1.025
161
128
4.147
738
678
1.182
1.549
1.641
373
160
1.108
282
23.753
Mart 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Ocak)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2009
2010/Ocak
199
145
198
211
183
16
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
158,1
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.653,2
237,0
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
6,4
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19