DERS ÖĞRETİM PLANI Dersin Adı Dış Ticaret Politikası Sanayileşme ve Gelişme Dersin Kodu ECO 516 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Seçmeli Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin AKTS Kredisi 5 Haftalık Ders Saati 3 Haftalık Uygulama Saati - Haftalık Laboratuar Saati - Dersin Verildiği Yıl 2010-2011 Dersin Verildiği Yarıyıl (Ders her iki yarıyıl veriliyorsa yıllık ders olarak belirtilmesi gerekir.) Bahar Dersin Öğretim Üyesi (Üyeleri) Prof.Dr. Ayten Ayşen Kaya Öğretim Sistemi (Örgün Eğitim, Uzaktan Eğitim) Örgün Eğitim Dili (Türkçe, İngilizce, Almanca) Türkçe Dersin Ön Koşulu Olan Yok Ders(ler) (Ön Koşul olan dersler ya da bu dersi başarmak için alınmış olması önerilen dersler varsa yazılması gerekir. Ön koşul dersi yoksa “yok” diye belirtilmesi gerekir.) Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar (Ders için önerilen konular varsa yazılması, yoksa “yok” diye belirtilmesi gerekir.) Yok Staj Durumu (Bu dersle ilgili herhangi bir staj uygulaması varsa yazılması, yoksa “yok” diye belirtilmesi gerekir.) Yok Dersin Amacı Bu dersin amacı öğrencilerin, Dış Ticaret Politikası, sanayileşme ve iktisadi gelişme ile ilgili teorik olarak verilen konuların uygulama alanını öğrenmesi ve Dünyada dış ticaretin serbestleşmesini sağlayan kurumsal ve örgütsel yapılar ve Çeşitli ülke gelişme ve sanayileşme ve modelleri inceleme ve uygulama deneyimlerini analiz edebilmesidir. Öğrenme Çıktıları Dersin İçeriği Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği (yarıyıllık dersler için arasınav ve final sınavları dahil edilerek 16 haftalık, yıllık dersler için arasınav ve final sınavları dahil edilerek 30 haftalık) 1. Temel dış ticaret politikası araçlarını tanımlayabilme ve yorumlayabilme, 2. Dış ticaret politikası, iktisadi gelişme ve sanayileşme ile ilgili sorunlarını anlayabilme ve çözebilme, 3. Ülkelerin dış ticaret politikası uygulamalarını ve kalkınma deneyimlerini anlayabilme ve çözümleyebilme, 4.Dış ticaretin serbestleştirilmesini sağlayan kurumları ve yapılarını anlayabilme 5.Dış ticaret ve iktisadi gelişme ile ilgili ekonomik göstergeleri analiz edebilme, yorumlayabilme 6. Bir proje tasarlayabilme, sonuçlandırabilme ve sunabilme 7. Takım çalışması yapabilme Üretimde Küreselleşme, Finansal Küreselleşme, Dünya Ticaret Örgütü Stratejik Dış Ticaret Politikası Yeni ticaret teorileri Dış ticareti teşvik eden kurum ve kuruluşlar Döviz kuru politikası ve döviz kuru değişiminin ticarete etkisi, Serbest Bölgeler ve Dış Ticarete Etkisi, Bölgeselleşme, Ticaret Blokları ve Ticaret, Dış Ticaret ve Sanayileşme Politikaları: İthal İkame Edici ve İhracata Dönük, Türkiye’nin Dış Ticaret Politikası ve İthalat ve İhracatının Analizi KONULAR HAFTA Teorik Dersler 1 2 3 4 Uygulama Tanışma – Dersin Gerekçesi ve Önemi – Dersin Kural ve Gerekleri Okuma listesi ve araştırma konuları Küreselleşme/ Üretimde Küreselleşme I. Uluslararası Entegre Üretim II. Çok Uluslu Şirketler III. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Dünyada ve Türkiye’deki Gelişimi Küreselleşme/ Finansal Küreselleşme ve Krizler I. Portföy Yatırımları II. Finansal Sermayenin Dünya’da ve Türkiye’ki Gelişimi III.Finansal Krizler ve Nedenleri Dünya Ticaret Örgütü I. GATT ve kuruluşu II. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) kuruluşu, yapısı ve etkileri FDI ve üretimde küreselleşme ile ilgili ülke örnekleri ve ekonomik göstergelerle analizi Dünyada ve Türkiye’deki finansal krizler ve etkileri sunumu 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Stratejik Dış Ticaret Politikası I.Yeni ticaret teorileri II.Yeni ticaret teoriler ve devlet müdahalesi III.Stratejik ticaret politikasının gelişmekte olan ülkelerde uygulanabilirliği Türkiye’de dış ticareti teşvik eden kurum ve kuruluşlar İGEME-EXİMBANK-İHRACATÇILAR BİRLİĞİ, DIŞ TİC. MÜSTEŞARLIĞI vb. Arasınav Döviz kuru politikası ve döviz kuru değişiminin ticarete etkisi I. Türkiye’de döviz kuru politikası Serbest Bölgeler ve Dış Ticarete Etkisi I.Çin’in Serbest Bölgeler ve Uygulaması II. Türkiye’de Serbest Bölgeler ve Uygulamaları III.Çeşitli Ülkelerin Serbest Bölge Uygulamaları Ülke Örnekleri sunumları Bölgeselleşme ve Ticaret Bloklarının Uluslararası Ticarete Etkileri I.Blok içi ticaret II.Avrupa Birliği, NAFTA, APEC, ASEAN vb. Serbest Ticaret Anlaşmaları/İkili Ticaret I.Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları II. Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye’nin Ticaretine Etkileri Sanayileşme Politikaları Sanayileşme/Ticaret Politikaları I.İthal İkameci Sanayileşme Politikaları II.İhracata dayalı/Dışa Dönük III.I. Kuşak ve II. Kuşak Asya kaplanları örneği Türkiye’nin Dış Ticaret Politikası ve İthalat ve İhracatının Analizi I.1980 öncesi ticaret ve sanayileşme politikası II. 1980 sonrası ticaret ve sanayileşme politikası Sanayileşeme ve kalkınmada ülke başarı Ülke örnekleri sunumu öyküleri: İskandinav Ülkeleri, İrlanda, Çin Halk Cumhuriyeti, İsrail vb. 15 Çok uluslu yabancı firmaların başarı öyküleri: Apple,- Coca cola, Sony vb. Çok Uluslu Şirket deneyimleri sunumları 16 Türkiye’de ihracat yapan firmaların başarı öyküleri: Sabancı Holding, Koç Grubu, Vestel vb. Firma deneyimleri sunumları Ders Kitabı / Malzemesi/ Önerilen Kaynaklar Brander, J.A., (1995), “Strategic Trade Policy,” NBER Working Papers, No. 5020, Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research. Devlet Planlama Teşkilatı (1990), “1980’den 1990’a Makro Ekonomik Politikalar, Türkiye Ekonomisindeki Gelişmelerin Analizi ve Bazı Değerlendirmeler”, Özel İhtisas Komisyonu Raporu No. 2409, Ankara. Dış Ticaret Müsteşarlığı (2002), Türkiye Ekonomisi ve Dış Ticareti, Ankara: DTM Matbaası. Dış Ticaret Müsteşarlığı, Dış Ticaretin Görünümü 2008,Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirmeler Genel müdürlüğü, http//www.dtm.gov.tr Karluk, R., (2005), Türkiye Ekonomisinde Yapısal Değişim, İstanbul: Beta Basım. Karluk, R., (2009), Uluslararası Ekonomi:Teori ve Politika, 9. Baskı, İstanbul: Beta Basım A.Ş. Krugman P.R. ve A. Smith (Der.) (1994), Empirical Studies of Strategic Trade Policy, Chicago: The University of Chicago Press. Krugman, P. R., (Der.), (1986), Strategic Trade Policy and the New International Economics, Cambridge: MIT Press. Krugman, P.R. (Der.), Cambridge:MIT Press. (1990) Rethinking International Trade, Krugman P.R. (Der.) (1986), Strategic Trade Policy and the New International Economics, Cambridge: MIT Press. Krugman, P.R., (1981), “Intraindustry Specialization and the Gains from Trade,” Journal of Political Economy, 89: 959-973. Soyak Alkan (Der((2002) Küreselleşme: İktisadi Yönelimler ve Sosyopolitik Karşıtlıklar, Om Ekonomi Politik, Om Yayınevi.İstanbul. Seyidoğlu, H., (2003) Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, Geliştirilmiş 15.Basım. İstanbul: Güzem Yayınları, 2003. Sönmez, M., (2005), Türkiye’nin İhracatının İthalata Bağımlılığı, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yayını. Şenses, F., (2004), “Neoliberal Bir Küreselleşme Kalkınma İçin Bir Fırsat mı, Engel mi?”ERC Working Paper in Economic 04/09. August. Yeldan, E.,(2001) Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi. 3. Baskı. İletisim Yayınları: İstanbul. “” Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Katkı Yüzdesi (%) Ödevler 10 Final 90 TOPLAM 100 Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinliklerinin Başarı Notuna Katkısı 40 Yarıyıl (Yıl) Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60 TOPLAM 100 Dersin Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme Etkinlikleri Çerçevesinde İş Yükünün Hesaplanması Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat) Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48 7 2 14 Proje 8 2 16 Ödevler 8 1 8 Ara sınavlar 1 10 2 2 2 20 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 20 2 2 2 40 TOPLAM 71 16 150 Laboratuar Uygulama Derse Özgü Staj(varsa) Arazi Çalışması Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) Sunum / Seminer Hazırlama/ AKTS KREDİSİNİN HESAPLANMASI 150/30=5 ECTS Öğrenme Çıktıları ÖÇ1 ÖÇ2 ÖÇ3 ÖÇ4 ÖÇ5 ÖÇ6 ÖÇ7 Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi* Program Çıktıları PÇ1 5 PÇ2 PÇ3 3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 5 PÇ10 4 4 5 5 4 4 4 5 5 5 5 5 4 4 4 5 5 5 5 3 5 4 5 * Katkı Düzeyi: 1 Çok düşük 4 5 2 Düşük 5 5 4 4 3 Orta 4 Yüksek 5 PÇ11 PÇ12 PÇ13 PÇ14 PÇ15 PÇ16 4 3 5 Çok yüksek PÇ17 PÇ18 PÇ19 4 5 5 5 5 5 5 5 5 4 5 5 5