T.B.M.M. B:110 2.6.1994 0:4 Erzurum Milletvekili Sayın Lütfü Esengün tarafından, Erzurum-Çat-Ağa Köyünde görülen kanser hastalığına karşı alınan önlemler ile ilgili olarak verilen yazılı soru önergesinin cevabı ili­ şikte sunulmaktadır. Bilgilerine arz ederim. Ecz. M. Kâzım Dinç Sağlık Bakanı Erzurum Milletvekili Sayın Lütfü Esengün'ün Erzurum - Çat - Ağa Köyünde görülen Kanser Hastalığına karşı ne gibi önlemler alınacağı ile ilgili yazılı soru önergesinin cevabıdır. Soru : 2 ay kadar önce basında yer alan ve "Kanserli Köy" başlığı ile Erzurum'un Çat İlçesi­ ne bağlı 1 200 nüfuslu Ağa Köyünde barsak ve mide kanserine sık rastlandığına dair haberlerden sonra adı geçen köyde hastalığın tespit ve teşhisi ve alınması gereken tedbirler konusunda ne gibi çalışmalar yapılmıştır? Ölümlere sebep olan hastalığın ne olduğu kesinlikle tespit edilmiş midir ve gerek hastaların tedavisi, gerekse hastalığın önlenmesi konusunda ne gibi tedbirler alınmıştır? Cevap : Erzurum'un Çat İlçesinin Ağa Köyü ile ilgili olarak basında yer alan haberler üzeri­ ne, konuya hassasiyetle yaklaşılmış; haberde belirtilenlerin doğru olup olmadığını araştırmak için Erzurum Sağlık Müdürlüğüne hemen talimat verilmiş ve yapılacak bu araştırmanın sonuçlarına gö­ re, normal istatistik değerlerin üzerinde kanser tespit edilir ise, ileri araştırmalara geçilmesi plan­ lanmıştır. Bakanlığımızca verilen talimat üzerine; konu, Erzurum İl Sağlık Müdürlüğünce oluşturulan bir ekip tarafından araştırılmış ve son 5 yıl içerisinde, adı geçen köyde 30'u erkek, 17'si kadın ol­ mak üzere toplam 47 kişinin öldüğü; 5 yılda (2'si 1992 yılında, 4'ü 1993 yılında ve 2'si 1994 yılı­ na ait olmak üzere) toplam 8 vakanın da ölümle sonuçlandığı tespit "edilmiştir. 12 Şubat 1994 tarihinde Erzurum İlinde neşredilen Milletin Sesi Gazetesinde ve 14 Şubat 1994 tarihli Zaman Gazetesinde yer alan haberlerde ise; bu rakamların, "son 7 yılda ölen 82 kişiden 62'sinin kanserden öldüğü" şeklinde yer almış olduğu görülmektedir. Bakanlığımızın emri üzerine Erzurum Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan incelemeler göstermiştir ki, tespit edilen rakamlar ile adları geçen gazetelerde yer alan rakamlar arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Adı geçen Köyümüzdeki ölümlere sebep olan hastalıklar hususunda yapılan araştırmalar so­ nucunda da, yukarıda sözü edilen son 5 yıllık devre içinde meydana gelen ölümlerin 8'inin kalp ve damar hastalıklarından, 8'inin kanserden 2'sinin zaturreden, 2'sinin ishalden, l'inin Serebro vasküler hastalıktan ve 28'inin de diğer sebeplerden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Bu köyümüzden alınan içme ve kullanma suyu numuneleri, Refik Saydam Hıfzıssıhha Erzu­ rum Bölge Müdürlüğünce, bakteriolojik ve kimyasal olarak incelenmiş olup; incelemeler sonunda, herhangi bir patolojik bulguya rastlamamıştır. Halen, adı geçen köyümüzde kanserli vaka bulunmamakta olduğu da, Erzurum Sağlık Müdür­ lüğünden öğrenilmiş; çok etraflı olarak yaptırılan tetkikler neticesinde kansere sebep olabilecek herhangi bir etken tespit edilmemiştir Not: Yazılı soruyla ilgili bilgiler dosyasındadır. -484-1 _