Bilgisayara Giriş
advertisement
Bilgisayara Giriş Ed�tör: Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK Editör: Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK BİLGİSAYARA GİRİŞ ISBN 978-605-241-070-7 DOI 10.14527/9786052410707 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. © 2017, PEGEM AKADEMİ Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com ve Pegemindeks.net tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir. 1. Baskı: Eylül 2017, Ankara Yayın-Proje: Özlem Sağlam Dizgi-Grafik Tasarım: Ayşe Nur Yıldırım Kapak Tasarım: Pegem Akademi Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 26687 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net ÖN SÖZ Hayatın her alanında yaşanan hızlı değişim ve gelişim, toplumun ve bireylerin de kendilerini yenilemelerini gerektirmektedir. Bu değişim ve gelişim sürecine uyum sağlayabilmenin yolu bilişim teknolojilerini etkin kullanmaktan geçmektedir. Bu nedenle ilköğretimden yükseköğretime kadar öğretim programlarında bilişim teknolojilerinin etkin kullanımına yönelik dersler yer almaktadır. Bu kitap, Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı derslerini alan öğrenciler, bilişim teknolojileri öğretmenleri ve bu alana ilgi duyan tüm bireyler için güncel ve yararlı bir kaynak olacaktır. Kitapta, geçmişten günümüze bilgisayarların gelişimi, bilgisayar donanım ve yazılım kavramları, bilgisayar ağları, işletim sistemleri, İnternet, kelime işlemci programı (Microsoft Word 2016), sunu hazırlama programı (Microsoft PowerPoint 2016), hesap tablosu programı (Microsoft Excel 2016), veri tabanı programı (Microsoft Access 2016) ve Web teknolojilerini içeren 9 bölüm yer almaktadır. İçerikler görsellerle zenginleştirilmiş ve örneklerle desteklenmiştir. Ortaya çıkan bu eserin, öğrenci ve öğretmenlerimize faydalı olacağını umut ederim. Kitabın ortaya çıkmasında görev alan değerli çalışma arkadaşlarıma, basımda emeği geçen çalışanlara ve bu kitabı sizlere ulaştıran yayınevi sahibi ve yöneticilerine teşekkürü borç bilirim. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK Bölümler ve Yazarları Editör: Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK 1. Bölüm: Bilgisayara Giriş Yrd. Doç. Dr. Şeyhmus AYDOĞDU Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi BÖTE 2. Bölüm: Bilgisayar Ağları Okutman Kadir ABA Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 3. Bölüm: İşletim Sistemleri Öğr. Gör. Mehmet KIRTAY Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 4. Bölüm: İnternet, Web ve Güvenlik Okutman Kadir ABA Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 5. Bölüm: Microsoft Word 2016 Yrd. Doç. Dr. Gökçe BECİT İŞÇİTÜRK Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi BÖTE Öğr. Gör. Mehmet KIRTAY Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 6. Bölüm: Microsoft Powerpoınt 2016 Doktara Öğrencisi Yıldız ÖZAYDIN AYDOĞDU Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 7. Bölüm: Microsoft Excel 2016 Yrd. Doç. Dr. Ozan COŞKUNSERÇE Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi BÖTE vi Bilgisayara Giriş 8. Bölüm: Microsoft Access 2016 Yrd. Doç. Dr. Şeyhmus AYDOĞDU Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi BÖTE 9. Bölüm: Web Teknolojileri Yrd. Doç. Dr. Ozan COŞKUNSERÇE Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi BÖTE İÇİNDEKİLER Ön Söz������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ iii Bölümler ve Yazarları�������������������������������������������������������������������������������������������������������������v 1. BÖLÜM BİLGİSAYARA GİRİŞ Kazanımlar.............................................................................................................................1 Özet.........................................................................................................................................1 Anahtar Kelimeler.................................................................................................................1 Giriş.........................................................................................................................................2 Bilgisayarlar ve Bilgisayarların Tarihsel Gelişimi..............................................................2 Temel Bilgisayar Mimarisi..................................................................................................10 Bilgisayarın Bileşenleri.......................................................................................................11 Bilgisayar Donanımı.....................................................................................................11 Dahili Birimler........................................................................................................11 Harici Birimler........................................................................................................13 Yazılım............................................................................................................................15 Bilgisayarlarda Veri Boyutları............................................................................................15 Değerlendirme Soruları......................................................................................................16 Bilgisayara Giriş Soruları....................................................................................................17 Kaynaklar..............................................................................................................................18 2. BÖLÜM BİLGİSAYAR AĞLARI Kazanımlar...........................................................................................................................19 Özet.......................................................................................................................................19 Anahtar Kelimeler...............................................................................................................19 Bilgisayar Ağları...................................................................................................................20 Bilgisayar Ağlarının Faydaları...........................................................................................20 Temel Ağ Öğeleri.................................................................................................................21 Veri İletimi...........................................................................................................................22 Ağ Türleri.............................................................................................................................22 Kullanım Şekline Göre Ağ Türleri..............................................................................22 Coğrafi Açıdan Ağ Türleri...........................................................................................24 viii Bilgisayara Giriş Topolojilerine Göre Ağ Türleri....................................................................................27 Mantıksal Topoloji........................................................................................................32 Temel Ağ Bağlantı Cihazları..............................................................................................32 Ethernet (Ağ Arabirim) Kartı......................................................................................32 HUB................................................................................................................................33 Switch (Anahtar Cihazı)...............................................................................................33 Repeater (Tekrarlayıcı).................................................................................................33 Bridge (Köprü)..............................................................................................................33 Router (Yönlendirici)....................................................................................................33 Gateway (Ağ Geçidi).....................................................................................................34 Transciever (Dönüştürücü).........................................................................................34 Firewall (Güvenlik Duvarı)..........................................................................................34 Access Point (Erişim Noktası).....................................................................................34 Modem...........................................................................................................................34 Değerlendirme Soruları......................................................................................................35 Kaynaklar..............................................................................................................................37 3. BÖLÜM İŞLETİM SİSTEMLERİ Kazanımlar...........................................................................................................................39 Özet.......................................................................................................................................39 İşletim Sistemi Nedir?.........................................................................................................40 İşletim Sisteminin Fonksiyonları................................................................................41 Bir İşletim Sisteminde İstenilen Özellikler................................................................41 İşletim Sistemi Türleri.........................................................................................................42 İşletim Sisteminin Temel Bileşenleri.................................................................................43 İşlem Yönetimi (Process Management)......................................................................43 Bellek Yönetimi (Memory Management)..................................................................44 Aygıt Yönetimi (Device Management).......................................................................45 Dosya Yönetimi (File Management)...........................................................................46 Temel İşletim Sistemi Katmanları.....................................................................................47 Günümüz İşletim Sistemleri..............................................................................................48 Kişisel Bilgisayar İşletim Sistemleri............................................................................48 Windows İşletim Sistemi.......................................................................................48 MacOS işletim Sistemi............................................................................................50 İçindekiler ix Linux İşletim Sistemi..............................................................................................50 Pardus İşletim Sistemi............................................................................................51 Mobil İşletim Sistemleri...............................................................................................52 Android işletim Sistemi..........................................................................................52 iOS işletim Sistemi..................................................................................................53 Windows 10 Mobile................................................................................................54 Değerlendirme Soruları......................................................................................................55 Kaynakça..............................................................................................................................57 4. BÖLÜM İNTERNET, WEB VE GÜVENLİK Kazanımlar...........................................................................................................................59 Özet.......................................................................................................................................59 Anahtar Kelimeler...............................................................................................................59 İnternet.................................................................................................................................60 Web Tarayıcısı......................................................................................................................60 Arama Motorları..................................................................................................................61 Zararlı Yazılımlar ve Virüs.................................................................................................65 Zararlı Yazılımlardan Korunma........................................................................................68 Kişisel Web Siteleri..............................................................................................................69 Bulut Bilişim.........................................................................................................................69 Bulut Bilişimin Faydaları..............................................................................................70 Değerlendirme Soruları......................................................................................................71 Kaynaklar..............................................................................................................................72 5. BÖLÜM MICROSOFT WORD 2016 Kazanımlar...........................................................................................................................73 Özet.......................................................................................................................................73 Anahtar Kelimeler...............................................................................................................73 Giriş.......................................................................................................................................74 Dosya Menüsü.....................................................................................................................75 Giriş Şerit Menüsü..............................................................................................................79 Ekle Şerit Menüsü...............................................................................................................81 Tasarım Şerit Menüsü.........................................................................................................84 x Bilgisayara Giriş Sayfa Düzeni Şerit Menüsü................................................................................................86 Başvurular Şerit Menüsü....................................................................................................87 Gözden Geçir Şerit Menüsü...............................................................................................89 Görünüm Şerit Menüsü......................................................................................................90 Değerlendirme Soruları......................................................................................................94 Kaynakça..............................................................................................................................97 6. BÖLÜM MICROSOFT POWERPOINT 2016 Kazanımlar...........................................................................................................................99 Özet.......................................................................................................................................99 Anahtar Kelimeler...............................................................................................................99 Giriş.....................................................................................................................................100 Giriş Ekranı..................................................................................................................100 Şerit Menüler...............................................................................................................102 Giriş........................................................................................................................102 Ekle.........................................................................................................................103 Tasarım...................................................................................................................104 Geçişler...................................................................................................................104 Animasyonlar........................................................................................................104 Slayt Show..............................................................................................................105 Dosya Menüsü.............................................................................................................106 Yeni Sunu Oluşturma..................................................................................................107 Slayt Düzenleme..........................................................................................................108 Slayta Resim Ekleme...................................................................................................110 Bilgisayardan Slayta Resim Ekleme....................................................................110 Çevrimiçi Resim Ekleme.....................................................................................112 Resim Biçimlendirme.................................................................................................112 Resmi Yeniden Boyutlandırma ve Döndürme..................................................112 Resme Efekt Ekleme.............................................................................................113 Asıl Slayt.......................................................................................................................113 Not Ekleme..................................................................................................................114 Tablo Ekleme...............................................................................................................115 Tabloları Biçimlendirme......................................................................................116 Tablo Stilleri...........................................................................................................117 İçindekiler xi Grafik Ekleme..............................................................................................................118 Grafik Biçimlendirme..........................................................................................119 Veri Etiketlerini Düzenleme................................................................................119 Grafik Renklendirme Şemaları...........................................................................120 Şekiller ve Smartart Ekleme.......................................................................................120 Smartart Ekleme...................................................................................................120 Şekil Ekleme..........................................................................................................121 Özel Efektler Ekleme..................................................................................................122 Slayt Geçişleri........................................................................................................122 Animasyonlar..............................................................................................................123 Hareket Yolu..........................................................................................................125 Özel Hareket Yolu.................................................................................................126 Video Ekleme...............................................................................................................127 Ses Ekleme....................................................................................................................129 Sonuç...................................................................................................................................130 Değerlendirme Soruları....................................................................................................131 Kaynaklar............................................................................................................................133 7. BÖLÜM HESAP TABLOSU PROGRAMI: MICROSOFT EXCEL 2016 Kazanımlar.........................................................................................................................135 Özet.....................................................................................................................................135 Anahtar Kelimeler.............................................................................................................135 Giriş.....................................................................................................................................136 Excel Çalışma Ekranı..................................................................................................137 Hücrelerle Çalışmak...................................................................................................142 Hücreleri Biçimlendirmek.........................................................................................150 Sütunları, Satırları ve Hücreleri Boyutlandırmak...................................................156 Formüllerle Çalışmak.................................................................................................162 İleri Düzey Formüllerle Çalışmak.............................................................................170 Koşullu Biçimlendirme, Sıralama ve Filtre Uygulama...........................................176 Uygulama Soruları............................................................................................................181 Değerlendirme Soruları....................................................................................................182 Kaynaklar............................................................................................................................184 xii Bilgisayara Giriş 8. BÖLÜM MICROSOFT ACCESS 2016 Kazanımlar.........................................................................................................................185 Özet.....................................................................................................................................185 Anahtar Kelimeler.............................................................................................................185 Giriş.....................................................................................................................................186 Tanımlar ve Temel Kavramlar.........................................................................................186 İlişkisel Veritabanı Modeli...............................................................................................188 Tablolar Arasında İlişki Türleri.................................................................................190 Bir-Bir İlişki Türü..................................................................................................190 Bir-Çok İlişki Türü................................................................................................191 Çok-Çok İlişki Türü.............................................................................................191 Microsoft Access 2016......................................................................................................192 Access Uygulamasını Başlatma ve Veritabanı Oluşturma...........................................193 Tablo Oluşturma ve Veri Türleri......................................................................................196 Veri Sayfası Görünümünde Tablo Oluşturma.........................................................196 Tasarım Görünümünde Tablo Oluşturma...............................................................200 Uygulama 1..................................................................................................................202 Uygulama 2..................................................................................................................202 Tabloları Düzenleme.........................................................................................................202 Uygulama 3..................................................................................................................206 Tabloları İlişkilendirme....................................................................................................206 Bir-Bir İlişkilendirme.................................................................................................206 Bir-Çok İlişkilendirme...............................................................................................210 Çok-Çok İlişkilendirme.............................................................................................210 İlişki Görüntüleme/Kaydetme/Silme İşlemleri.......................................................211 Uygulama 4..................................................................................................................212 Sorgu Oluşturma...............................................................................................................213 Sorgu Sihirbazını Kullanarak Sorgu Oluşturma.....................................................214 Sorgu Tasarımı Kullanarak Sorgu Oluşturma.........................................................217 Sorguya Kriter Ekleme...............................................................................................223 Belirli Bir Kritere Göre Sorgu Oluşturulması...................................................223 Sorgu Kriterinin Parametrik Olması..................................................................224 Uygulama 5..................................................................................................................225 Uygulama 6..................................................................................................................226 İçindekiler xiii Uygulama 7..................................................................................................................226 Form Oluşturma................................................................................................................227 Uygulama 8..................................................................................................................228 Rapor Oluşturma...............................................................................................................228 Uygulama 9..................................................................................................................230 Sonuç...................................................................................................................................231 Değerlendirme Soruları....................................................................................................232 Kaynaklar............................................................................................................................236 9. BÖLÜM WEB TEKNOLOJİLERİ Kazanımlar.........................................................................................................................237 Özet.....................................................................................................................................237 Anahtar Kelimeler.............................................................................................................237 Giriş.....................................................................................................................................238 Bulut Bilişim.......................................................................................................................238 Google Drive......................................................................................................................240 Yeni Klasör Oluşturmak.............................................................................................242 Dosya Yüklemek..........................................................................................................242 Bağlantı Oluşturarak Dosya Paylaşmak...................................................................243 E-posta Adresi ile Dosya Paylaşmak.........................................................................244 Birden Fazla Dosyayı Aynı Anda Paylaşmak...........................................................245 Google Dökümanlar...................................................................................................245 Google Dokümanlarda Dosya Paylaşımı ve Kullanıcılara Verilebilecek Yetkiler..........................................................................................................................246 Google Formlar ile Anket ve Sınav Oluşturma.......................................................247 Değerlendirme Soruları....................................................................................................254 Yazarlar Hakkında.............................................................................................................257 1. BÖLÜM BİLGİSAYARA GİRİŞ KAZANIMLAR Bu bölümü başarıyla bitiren bir öğrenci, • Bilgisayar kavramını tanımlayabilir. • Bilgisayarın tarihsel gelişim sürecini açıklayabilir. • Bilgisayarın temel bileşenlerini açıklayabilir. • Temel bilgisayar mimarisindeki bileşenleri ve bunlar arasındaki farklılıkları açıklayabilir. • Donanım kavramını açıklayabilir. • Bilgisayardaki donanım parçalarına örnek verebilir. • Yazılım kavramını açıklayabilir. • Sistem ve uygulama yazılımlarına örnek verebilir. • Bilgisayardaki veri boyutlarını kavrar ve birimler arası dönüştürme yapabilir. ÖZET Bu bölümün amacı, yaşantımızın her alanına girmiş teknolojik bir araç olan bilgisayarlar hakkında detaylı bilgi vermektedir. Bu çerçevede bölüm içeriğinde bilgisayarların tarihsel gelişimi ve bilgisayarın temel bileşenleri ele alınmıştır. Her ne kadar günlük yaşantımızda birçok kurum ve kuruluşta bilgisayarların işleri yavaşlattığı bazı işten anlamayan memur veya çalışan tarafından söylense de bilgisayarlar; işleri kolaylaştırmak, hızlandırmak ve yapılacak hataları minimuma indirgemek amacıyla bulunmaktadır. Bilgisayarların tarihsel gelişimini incelediğinizde aslında bilgisayarların belirtilen bu amaçları yerine getirmek için geliştirildiğini göreceksiniz. Ayrıca bu bölümde bilgisayarın bileşenleri, temel bilgisayar mimarisi ve bilgisayardaki veri boyutları ele alınmıştır. ANAHTAR KELİMELER bilgisayar, bilgisayarın tarihçesi, donanım, yazılım, veri boyutları 18 Bilgisayara Giriş 4. I. 5 MB = 5 x 1024 Byte II. 3 GB = 3 x 10242 KB III. 2 GB = 2 x 1024 MB Yukarıdaki eşitliklerden hangisi/hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. İnternet bağlantı hızının en gazla 24 Mbps olduğu bir bağlantıda saniyede indirilecek veri boyutu maksimum kaç MB olur? A) 2 B) 3 D) 6 C) 4 E) 8 Cevap Anahtarı 1-E 2-C 3-A 4-D 5-B KAYNAKLAR Asimov, I. (1989). Bilim ve Buluşlar Tarihi. (E. Topçugil, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi. Lauritzen, B. (2008). The Mother of All Computers The World’s First (and Largest) Analog Computer during the First Computer Revolution. Earth360: http://www.earth360.com/spacehenge_stonehenge.html adresinden alındı Nabiyev, V. V. (2009). Algoritmalar: Teoriden Uygulamalara (2 b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık. 2. BÖLÜM BİLGİSAYAR AĞLARI KAZANIMLAR Bu bölümü başarıyla bitiren bir öğrenci, • Ağ kavramını tanımlayabilir • Ağların avantajlarını açıklayabilir • Temel ağ öğelerini açıklayabilir • Ağ türlerini bilir ve bunlara örnekler verebilir • Ağ topolojileri açıklayabilir • Ağ bağlantı cihazlarını bilir ve farklarını açıklayabilir ÖZET Bu bölümün amacı, bilgisayar, akıllı cep telefonları, akıllı televizyonlar, yazıcılar ve internete bağlanan her türlü cihazın oluşturduğu ağlar hakkında bilgi vermektir. En küçük ağlardan internete kadar olan hakkında bilgi verilirken ağlar sadece coğrafi boyutlarına göre değil topolojilerine göre de açıklanmıştır. Ayrıca bu bölümde ağ için gerekli olan ağ cihazları hakkında da gerekli bilgiler yer almaktadır. ANAHTAR KELİMELER Bilgisayar ağları, ağ topolojileri, ağ cihazları Bilgisayar Ağları 37 KAYNAKLAR kaspersky.com. (2017, 08 13). https://www.kaspersky.com/blog/amazing-internet-maps/10441/ adresinden alındı Özseven, T. (2012). Bilgisayar Ağları. Tarhan, A. (2017, 08 13). Profesör Teknoloji. http://profesorteknoloji.blogspot.com.tr/2017/04/ bilgisayar-aglar-ve-topolojileri.html adresinden alındı 3. BÖLÜM İŞLETİM SİSTEMLERİ KAZANIMLAR Bu bölümü başarıyla bitiren bir öğrenci, • İşletim sistemlerini tanımlayabilir. • İşletim sisteminin işlevlerini açıklayabilir. • İşletim sistemi türlerini saptayabilir. • İşletim sisteminin temel bileşenlerini tanımlayabilir. • Günümüz bilgisayar işletim sistemleri hakkında bilgi verebilir. • Günümüz mobil işletim sistemlerini tanımlayabilir. ÖZET Teknolojinin gelişmesiyle insana bağlı işler azalmakta ve insanların yerini akıllı sistemler, otomasyonlar ve bilgisayarlar almaktadır. Bunun yanı sıra görsel ve işitsel iletişim araçları gelişmekte ve kullanımı her geçen gün artmaktadır. Gelişen bu teknolojiler için işletim sistemleri önemli bir yer almakta ve hayatın her alanında kullanılmaktadır. İşletim sistemi; yazılım ↔ donanım , yazılım ↔ yazılım , kullanıcı ↔ donanım, kullanıcı ↔ yazılım arasındaki iletişimi sağlayan bir sistem yazılımıdır. Buradaki temel amaç kullanıcıların teknolojik cihazları kullanılabilirliğini arttırmaktır. İşletim sistemleri kurulu oldukları ortamın donanımını(bellek, sürücü vb.) ve verilerini(dosya ve klasör) en etkili ve hızlı bir şekilde; çakışmalara, kilitlenmelere sebep olmadan istenilen amaç ve işlemler doğrultusunda donanımı çalıştırmayı ve paylaştırmayı sağlamaktır. Geçmişten günümüze kadar birçok işletim sistemi yazılmıştır. Teknoloji ilerledikçe işletim sistemlerinin özellikleri artmış, daha hızlı ve işlevsel hale gelmiştir. İşletim Sistemleri 57 Kaynakça (2017). Pardus: http://www.pardus.org.tr/ adresinden alınmıştır (2017). Apple: https://www.apple.com/tr/macos/what-is/ adresinden alınmıştır (2017). Linux: https://linux.org.tr/ adresinden alınmıştır (2017). Karadeniz: http://www.sirinkaradeniz.com/dersler/isl_sis.pdf adresinden alınmıştır (2017). systemuzmani: http://www.systemuzmani.com/2011/01/isletim-sistemleri/ adresinden alınmıştır UYSAL, M. (2000). Linux İşletim Sistemi. içinde İstanbul: Beta. 4. BÖLÜM İNTERNET, WEB VE GÜVENLİK KAZANIMLAR Bu bölümü başarıyla bitiren bir öğrenci, • İnternet ve web kavramlarını tanımlayabilir • Web tarayıcıları hakkında bilgi sahibi olur • Arama motorlarının etkin şekilde kullanabilir • İnternet güvenliği ve zararlı yazılımlar hakkında bilgi sahibi olur, korunma yöntemlerini bilir • Kişisel web sayfasını bilir • Bulut bilişimi tanır ÖZET Bu bölümün amacı, artık hayatımız bir parçası olan internet ve web kavramını bilgi vermektedir. İnternete bağlı olan bir kişinin güvende olması için alması gereken önlemler anlatılmaktadır. Ayrıca cep telefonları ile her an yanımızda olan internette nasıl arama ve araştırma yapılacağı açıklanmıştır. Yazmayı ve paylaşmayı seven bir kullanıcının olmazsa olmazlarından olan bloglar hakkında bilgi verilmiş ve blog bilişim ile ilgili tanımlar yapılmıştır. ANAHTAR KELİMELER İnternet, web, virüs, anti virüs, blog, bulut bilişim 72 Bilgisayara Giriş KAYNAKLAR (2017, 09 03). shiftdelete.net: http://shiftdelete.net/google-chrome-bir-numarali-tarayicioldu-71088 adresinden alındı (2017, 09 03). Webtekno: http://www.webtekno.com/internet/google-in-kullanim-orani-90-inaltina-indi-h11398.html adresinden alındı (2019, 09 03). Webrazzi: https://webrazzi.com/2008/09/20/chrome-kullanim-oranlari-vetarayici-pazari/ adresinden alındı Bulut Bilişim. (2017, 09 05). codeVist: https://blog.codevist.com/bulut-bilisim-nedir-azure69767979d903 adresinden alındı Temel Bilgi Teknolojileri - I. (2012). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını. Web tarayıcısı. (2017, 09 03). https://www.turkcebilgi.com: https://www.turkcebilgi.com/web_ taray%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1 adresinden alındı WWW nedir? (2017, 09 02). internetnedir.net: http://internetnedir.net/www-nedir.html adresinden alındı 5. BÖLÜM MICROSOFT WORD 2016 KAZANIMLAR Bu bölümü başarı ile bitiren öğrenci • Şablonlar aracılığı ile ya da boş bir belge oluşturabilir. • Yazı tipini, boyutunu, rengini değiştirebilir. • Madde işaretleri ve numaralandırma yapabilir. • Belge içerisinde farklı stilleri kullanabilir. • Oluşturulan belgeye, resim, şekil, WordArt, SmartArt vb. ekleyebilir ve bu medyaları düzenleyebilir. • Belgeye amaca uygun tablo, grafik, alt bilgi, üst bilgi ekleyebilir. • Belgenin tasarımını, renklerini değiştirebilir. • Belgenin kenar boşluklarını, boyutunu, yönlendirmesini değiştirebilir. • Belgeye dipnot, son not, resim yazısı, şekiller tablosu, içindekiler ve kaynakça ekleyebilir. • Belgenin görünüm ayarlarını değiştirebilir. ÖZET Bu bölümün amacı, günlük hayatta sıklıkla kullanılan kelime işlemci programını tanıtmak ve amaca hizmet eden etkili belgeler hazırlamak için gerekli bilgileri vermektir. Metin oluşturma, düzenleme ve ilintili görevlerde yaygın olarak kullanılan kelime işlemci programlardan biri Microsoft Word’dür. Bu bölümde Microsoft Word 2016 programı ve alt menüleri tanıtılmıştır. ANAHTAR KELİMELER Kelime işlemci, belge, Word 2016, şerit menüler Microsoft Word 2016 Kaynakça (2017). Microsoft: https://support.office.com/tr-TR/word adresinden alındı (2017). Microsoft: https://support.office.com/tr-tr/article/Stil-uygulamade%C4%9Fi%C5%9Ftirme-olu%C5%9Fturma-veya-silme-1a2cead9-897f-48a7-91227849d3b5030a adresinden alındı (2017). Microsoft: https://support.office.com/tr-tr/article/Belgenize %C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma-kitab%C4%B1n%C4%B1za-veya-sununuza-korumaekleme-veya-korumay%C4%B1-kald%C4%B1rma-05084cc3-300d-4c1a-841638d3e37d6826) adresinden alındı (2017). Microsoft: https://support.office.com/tr-tr/article/Word-dede%C4%9Fi%C5%9Fiklikleri-izleme-197ba630-0f5f-4a8e-9a77-3712475e806a?ui=trTR&rs=tr-TR&ad=TR adresinden alındı 97 6. BÖLÜM MICROSOFT POWERPOINT 2016 KAZANIMLAR Bu bölümü başarı ile bitiren öğrenci • Şablonlar aracılığı ile ya da boş bir sunu oluşturabilir. • Oluşturulan sunuya değişik yerleşimlere sahip slaytlar ekleyebilir. • Eklenen slaytlarda medyalar (metin, resim, tablo, grafik, video vb.) ile çalışabilir. • Slaytlar arası geçiş verebilir. • Eklenen medyalara Animasyon verebilir ve bu animasyonları düzenleyebilir. ÖZET Bu bölümde Office 2016 PowerPoint programı hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. Bölüm aracılığı ile yeni sunu oluşturma, oluşturulan sunuya slaytlar ekleme, eklenen slaytlara medya ekleme, slaytlar arası geçiş verme ve medyalara animasyon verme gibi işlemler anlatılmaktadır. ANAHTAR KELİMELER PowerPoint 2016, PowerPoint medyalar, PowerPoint Animasyonlar Microsoft Powerpoint 2016 133 7. Oluşturulan bir sunumda temanın değiştirilmesi için aşağıdaki sekmelerden hangisi kullanılmalıdır? 9. Aşağıdakilerden hangisi “Giriş” şerit menüsündeki araçları içeren kısımlardan birisi değildir? A) Görünüm A) Slaytlar B) Slayt Gösterisi B) Yazı Tipi C) Tasarım C) Temalar D) Geçişler D) Paragraf E) Animasyonlar E) Çizim 8. Sunumdaki başlık düzeyleri, başlık stilleri gibi etkenlerin tüm slaytlar için geçerli olmasını sağlayan araç aşağıdakilerden hangisidir? A) Tasarım 10.Bir nesneye istenilen şekilde hareket verilerek animasyon verilmesi için hangi araç kullanılmalıdır? A) Ekle B) Tasarım B) Temalar C) Animasyonlar C) Asıl Slayt D) Özel Hareket Yolu D) Düzen E) Giriş E) Biçim Cevap Anahtarı 1-C 2-E 3-A 4-D 5-E 6-D 7-C 8-C 9-C 10-D KAYNAKLAR 17.07.2017 tarihinde Microsoft: https://support.office.com/tr-TR/PowerPoint adresinden erişilmiştir. 7. BÖLÜM HESAP TABLOSU PROGRAMI: MICROSOFT EXCEL 2016 KAZANIMLAR Bu bölümü başarı ile bitiren öğrenci • Hesap tablosu programlarının hangi amaçlarla kullanılabileceğini bilir. • Excel çalışma ekranını oluşturan öğeleri kullanır. • Excel Dosya sekmesinde bulunan komutları kullanır. • Excel hücrelerini yönetir. • Excel hücrelerini biçimlendirir. • Excel sütunları, satırları ve hücrelerini boyutlandırır. • Excel’de basit formüller oluşturur. • Excel’de ileri düzey formüller oluşturur. • Excel’de eğer işlevini kullanır. • Excel’de koşullu biçimlendirme, sıralama ve filtre uygulama işlemlerini uygular. ÖZET Bu bölümde bir hesap tablosu programı olan Office 2016 Excel programı hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. Bölüm aracılığı ile Excel çalışma ekranını oluşturan öğelerin kullanımı, Excel hücrelerini yönetme ve biçimlendirme, basit ve ileri düzey formüller oluşturma, koşullu biçimlendirme, sıralama ve filtre uygulama gibi işlemler anlatılmaktadır. ANAHTAR KELİMELER Hesap tablosu, Excel 2016, Hücreler, Formüller, İşlevler. 184 Bilgisayara Giriş KAYNAKLAR Benzer, A. & Aksaya, H. (Ed.) (2012). Bilgisayar Okuryazarlığı I-II, PEGEM Akademi, Ankara. Microsoft. (2010). Excel 2010’daki temel görevler. 08.06.2017 tarihinde https://support.office.com/tr-tr/article/Excel-2010-daki-temel-g%C3%B6revler-be9e91b6-4ecb-4faa-8ae937e8974a1f8b adresinden erişilmiştir. Microsoft. (2017). Bozuk formülleri önleme. 12.07.2017 tarihinde https://support.office. com/tr-tr/article/Bozuk-form%C3%BClleri-%C3%B6nleme-bb17ae3e-f99a-4729-896d7420b623ab9c adresinden erişilmiştir. 8. BÖLÜM MICROSOFT ACCESS 2016 KAZANIMLAR Bu bölümü başarıyla bitiren bir öğrenci, • Veritabanı kavramını ve veritabanı ile ilgili temel kavramları açıklayabilir. • İlişkisel veritabanı modelini açıklayabilir. • Tablolar arasındaki ilişki türlerini ve bunlar arasındaki farklılıkları ayırt edebilir. • Verilen bir örnek durumun hangi ilişki türüne ait olduğunu açıklayabilir. • Access uygulamasını kullanarak tablo oluşturabilir. • Access uygulamasını kullanarak tablolar arasında ilişkilendirmeler yapabilir. • Access uygulamasını kullanarak sorgu, form ve rapor oluşturabilir. • Verilen bir duruma yönelik veritabanını tasarlayabilir. ÖZET Bu bölümün amacı, günlük hayatta hemen her uygulamada verilerin kaydedilmesi ve yönetimi için kullanılan veritabanı mantığını detaylı bir şekilde açıklamanın yanı sıra Access uygulamasını kullanarak veritabanı geliştirmek hakkında detaylı bilgi vermektir. Bu amaç çerçevesinde bölüm içeriğinde öncelikle veritabanı ile ilgili temel kavramlar ele alınmış, daha sonra ilişkisel veritabanı modeline değinilmiş ve Access uygulaması kullanarak örnek durumlar üzerinden tabloların, sorguların, formların ve raporların oluşturulma süreci detaylı olarak açıklanmıştır. ANAHTAR KELİMELER veritabanı, veritabanı yönetim sistemleri, Access 2016, ilişkisel veritabanı modeli 236 Bilgisayara Giriş KAYNAKLAR Codd, E. F. (1970). A relational model of data for large shared data banks. Communications of the ACM, 13(6), 377-387. Microsoft Support. (2017). Data types for Access desktop databases. https://support.office. com/en-us/article/Data-types-for-Access-desktop-databases-df2b83ba-cef6-436d-b6793418f622e482?ui=en-US&rs=en-US&ad=US adresinden alındı Microsoft Support. (2017). Get started with table relationships. https://support.office.com/ en-us/article/Video-Get-started-with-table-relationships-728d53ff-f332-4ac6-9382574ee271500a?ui=en-US&rs=en-US&ad=US adresinden alındı Petersen, J. V. (2002). Absolute beginner’s guide to databases. Que Publishing. Ponniah, P. (2003). Database design and development: an essential guide for IT professionals. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. 9. BÖLÜM WEB TEKNOLOJİLERİ KAZANIMLAR Bu bölümü başarı ile bitiren öğrenci • Web 2.0 kavramını bilir. • Bulut bilişim kavramını bilir. • Bulut bilişim kullanımının avantaj ve dezavantajlarını bilir. • Bulut bilişim hizmetlerine örnekler verir. • Google Drive’da hesap açar. • Google Drive’a dosya yükler. • Google Drive’da dosyalar paylaşır. • Google Drive’da Google Dökümanlar’da dosya oluşturur. • Google Drive’da Google Formlar ile anket ve test oluşturur. ÖZET Bu bölümde yaygın kullanımı olan Web teknolojilerinden bazıları hakkında bilgiler sunulmaktadır. Bölüm aracılığı ile Google Drive’da hesap açma, dosya yükleme, dosya paylaşma, Google Dökümanlar’da dosya oluşturma, Google Formlar ile anket ve test oluşturma gibi işlemler anlatılmaktadır. ANAHTAR KELİMELER Web teknolojileri, Bulut bilişim, Google Drive, Google Dökümanlar, Google Formlar.
