HSBC Küresel Bağlantılar Raporu Eylül 2014 Türkiye Türk ihracatçılar, Avrupa Birliği’ndeki ticaret ortaklarının toparlanmasının faydasını görse de, güçlenen para birimi ve Türkiye’nin önemli ticaret ortaklarından Irak’taki belirsizlik yüzünden, ihracattaki büyümenin 2015 yılında hız kesmesi halen muhtemel. İthalattaki büyümenin daha gevşek para koşulları ile hız kazanmasıyla birlikte, cari açığın 2015 yılında artmasını bekliyoruz. Ancak, 2016 yılında ihracatta yaşanacak toparlanma ile bu durumun fazla sürmeyeceğini öngörüyoruz. • En son araştırma sonuçları, HSBC Dış Ticaret Güven Endeksi’ndeki (TCI) yükselişin 2014’ün ilk yarısında kazandığı ivme ile 118’den 128’e, yani nötr seviye olan 100’ün oldukça üzerine çıktığını ortaya koydu. Güvendeki bu yükseliş, hem Haziran hem de Temmuz’daki yeni ihracat siparişlerinde bir daralmaya işaret eden PMI Endeksi gibi kimi diğer en son yurt içi güveni göstergeleri ile çelişiyor. Bu çelişkili sinyaller, bize ihracattaki toparlanmanın önümüzdeki altı ayda devam edeceğini gösterse de, 2014 yılının başında ihracatta görülen güçlü artışın tekrarlanması pek olası değil. • Türkiye’nin coğrafi konumu ve Ortadoğu, Avrupa ve Asya ile güçlü ticari bağları, sağlam bir ihracat potansiyeline sahip olunduğu anlamına geliyor. • Metal ihracatındaki büyüme hızı toplam ihracatı geçerken, büyüme 2030’a kadar yılda %10’u aşacak. Ayrıca, özellikle Çin ve Suudi Arabistan’a yapılan metal ihracatında görülen yüksek büyüme oranları düşünüldüğünde, ülkeye özel birçok büyüme fırsatı da bulunuyor. En çok ihracat yapılan 5 ülke Sıra 2013 2030 1 Almanya Birleşik Arap Emirlikleri 2 İngiltere Almanya 3 Fransa Çin 4 ABD İngiltere 5 Birleşik Arap Emirlikleri ABD Mevcut Ticaret Pozisyonu Her ne kadar Türkiye Ortadoğu ile ticari bağlantılarını son dönemde güçlendirmişse de, Avrupa ülkenin ana ihracat pazarı olmaya devam ediyor. Euro bölgesindeki görünümün iyileşmesi ve daha rekabetçi bir Türk Lirası, yurt içindeki koşullarda kötüleşme olmaması şartıyla, Türk ihracatçılara önümüzdeki yıl operasyonlarını genişletmeleri için gerçek fırsatlar sunacak. Yakın Mercek: Metaller Metal sektörü, imalat sektöründeki birçok kilit sektöre hayati girdiler sağlıyor. Metaller aynı zamanda dünyanın en çok ticareti yapılan emtialarından birini de temsil ediyor. Sektör bazında dış ticaret Türkiye büyümesi (2014-2030) Büyüme (% yıllık) • Metal ihracatındaki büyüme hızı toplam ihracatı geçerken, ortalama yıllık büyüme 2030’a kadar %10’un üzerinde olacak. İkili bazda ise, Çin’e yapılan ihracat özellikle güçlü bir artışla 2030 yılına kadar sekiz kata yakın büyürken, Suudi Arabistan’a gerçekleştirilen metal ihracatı da altı kat artacak. 12 10 8 6 4 2 0 İhracat Metaller Temel bulgular İthalat Toplam Toplam ithalat ve ihracat, modellenen ülkelerin ithalat ve ihracatının toplamıdır. Kaynak: Oxford Economics • Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcılar, Türk metal sektörünün son dönemdeki güçlü büyümesinden pay alabilmek için başta çelik olmak üzere metal sektöründeki yatırımlarını artırıyor. • Türkiye aynı zamanda, çelik sektörüne hazır çalışanlar sağlayan, güçlü mesleki temele sahip yüksek eğitimli bir işgücünden de yararlanıyor. Kısa vadeli görünüm Araştırmaya katılanların yarısından fazlası, kilit ticaret ortaklarındaki büyümenin desteği ile ticaret hacimlerinin önümüzdeki altı ay içinde artmasını, %40’a yakını ise aynı düzeyde kalmasını bekliyor. Euro bölgesinde büyümenin nihayet ivme kazanmaya başlaması beklenirken, katılımcıların yaklaşık %45’i yakın vadede ticari büyüme için en iyi fırsatı Avrupa’nın sunacağını öngörüyor. HSBC Dış Ticaret Güven Endeksi (TCI) En son araştırma sonuçları, TCI endeksindeki yükselişin, kısmen ticaretteki görünümün iyileşmesi ve daha istikrarlı finansal pazarların desteği ile 2014’ün ilk yarısında kazandığı ivme sayesinde 118’den 128’e, yani nötr seviye olan 100’ün oldukça üzerine çıktığını ortaya koydu. Sektörel düzeyde ise %75’inin ticarette artış beklediği inşaat şirketleri gelecek 6 aydaki görünüm konusunda en iyimser grup oldu. 140 120 Pozitif 100 Nötr Tercih edilen koridorlar • Türkiye, Avrupa, Asya ve Ortadoğu bölgesinde merkezi bir konuma sahip. Nitekim, araştırmaya katılanların halen en çok ticaret yaptığı ülkeler Almanya ve Çin. • Araştırmaya katılanların %82’si ile ticaret yapanların büyük çoğunluğu anlaşmalarını ABD doları cinsinden yaptığını belirtiyor. Katılımcıların %63’ü Euro kullansa da, bu geçen yılın aynı dönemindeki %83’lük düzeyinin oldukça altında kalıyor. • Her üç katılımcıdan yaklaşık biri, önümüzdeki altı ayda ticaret için en ümit veren bölge olarak Asya’ya işaret ederken, %40’ından fazlasının cevabı ise Avrupa. Negatif 90 1H11 2H11 1H12 2H12 1H13 2H13 1H14 Kaynak: HSBC TCI verileri Sınır ötesi ticaret Türkiye’nin avantajlı coğrafi konumu düşünüldüğünde, hem Asya hem de Avrupa’daki ülkeler Türkiye’deki şirketler için önemli ticaret ortakları olarak öne çıkıyor. Türk şirketleri aynı zamanda bu bölgelerdeki büyüme fırsatları konusunda da iyimserken, katılımcıların %45’i, Avrupa’yı yakın vadede en iyi ticaret fırsatlarını sunan bölge olarak nitelendiriyor. Bölgesel ihracat rakamları Büyüme (% yıllık) 25 2014-16 2017-20 2021-30 20 15 10 5 0 Asya Ortadoğu (Japonya & hariç) K. Afrika Kaynak: Oxford Economics Sahra Altı Afrika Latin Amerika Kuzey Amerika Avrupa Avust. (Rusya YZ & hariç) Okyanusya İş fırsatları Dış finansman temin etmenin çok zorlaşmaması, yurt içinde aşırı gerginliklerin yaşanmaması ve yetkililerin sağduyulu politikalar izlemesi koşuluyla, Türkiye; orta vadede güçlü büyüme için gerekli özelliklerin çoğuna sahip. Artan gelirler ve gelişen orta sınıf, hane harcamalarını desteklemenin yanı sıra Türkiye’nin yapacağı ithalat ile beslenecek tüketici pazarını da büyütecek. Uzun vadede görünüm Küresel ekonomiden beklentiler Türkiye’nin coğrafi konumu, ekonominin, gerek doğusundaki gelişmekte olan ülkelerle hızla artan ticari bağlantılarından gerekse Avrupa’daki daha gelişmiş ekonomilerle oturmuş bağlantılarından faydalanmak için iyi bir konumda olduğu anlamına geliyor. Türkiye ayrıca, işgücü arzındaki güçlü büyüme, yabancı yatırım için cazibesini artıran büyük bir yurt içi pazar ve uzun vadede güçlü büyümeyi destekleyecek olan büyüyen orta sınıfın yapısal avantajlarına sahip. Takip edilecek koridorlar Geleneksel olarak, Avrupa ve Ortadoğu’ya akışlar Türkiye’nin ihracatında güçlü bir ağırlığa sahip. 2013 yılında, toplam mal ihracatının yaklaşık %45’i sadece Avrupa’ya gitmiş. (Her iki bölgenin toplamı, ihracatın %70’ine denk geliyor.) Her ne kadar yakınlığı ve nispeten gelişmiş pazarları dikkate alındığında, Avrupa’nın Türkiye’nin endüstriyel faaliyetlerindeki önemini sürdürmesi bekleniyor olsa da, gelişmekte olan ülkeler daha fazla Türk malı ithal etmeye başladıkça, Avrupa’ya giden Türk mallarının toplam içindeki oranı da yavaşça gerileyecek. Bu açıdan, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin ve Suudi Arabistan’ın 2030 yılına kadar ihracat pazarları olarak ciddi bir önem kazanması, Birleşik Arap Emirlikleri’nin en büyük ihracat pazarı konumuna gelmesi bekleniyor. Bununla birlikte, Almanya, İngiltere ve ABD’nin, Türkiye için en önemli 5 hedef pazar arasındaki yerini koruması bekleniyor. Odak: Metaller Sektör düzeyinde, makine ve taşıma ekipmanı malları, ihracattaki büyümeyi sürükleyen ana sektörler olarak gelecek 15 yıl içindeki mal ihracatında beklenen artışın yaklaşık %30’unu sağlayacak. Öte yandan, bu malların yüksek ithal mal içeriği ve nispeten az gelişmiş yurt içi pazarlar düşünüldüğünde, bu iki sektör aynı zamanda Türkiye’nin ithalatındaki büyümeyi de sürükleyecek ana sektörler arasında yer alacak. • Türkiye aynı zamanda, çelik sektörüne hazır işgücü sağlayan, güçlü mesleki temele sahip yüksek eğitimli bir işgücünden de yararlanıyor. Türkiye’nin şeffaf doğrudan yabancı yatırım yasaları da yurt dışından gelen yatırımlardaki artışı destekliyor. Mal ihracatındaki artışta Türkiye’nin sektör bazında katkı hedefleri 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2014-16 2017-20 2021-30 Gıda ve hayvancılık Mineral yakıtlar Makina ve ulaştırma İçecek ve tütün Kimyasallar Diğer Hammadde Mamul maddeler Kaynak: Oxford Economics • Metaller halen Türkiye’nin mal ihracatının yaklaşık %15’ini oluşturuyor. Metal ihracatındaki büyüme hızı toplam ihracatı geçerken, ortalama yıllık büyüme 2030’a kadar %10’un üzerinde olacak. • İkili bazda ise, 2030 yılına kadar Çin’e yapılacak metal ihracatının neredeyse sekiz, Suudi Arabistan’a yönelik metal ihracatının ise altı kat artacak olması bir dizi heyecan verici büyüme fırsatını da beraberinde getiriyor. • Dünyanın dört bir yanındaki yatırımcılar, Türk metal sektörünün son dönemdeki güçlü büyümesinden pay alabilmek için başta çelik olmak üzere metal sektöründeki yatırımlarını artırıyor. Sonuç Türkiye yakın dönemde, yüksek enflasyon ve şişkin bir cari açık gibi bazı engellerle karşı karşıya olsa da, ülkenin orta vadedeki büyümesini güçlendirecek bir dizi avantajlı özellikleri de bulunuyor. Metal sektörünün de bu kazanımlardan pay alması ve 2030 yılına kadar yılda %10’un üzerinde büyüme kaydetmesi bekleniyor. Veriler hakkında: HSBC Küresel Bağlantılar Raporu – Oxford Economics tarafından modellenmiştir. Oxford Economics, HSBC için 180 ülke çifti arasındaki toplam mal ithalatı ve ihracatı ile dengeler için eksiksiz bir ikili ticaret akışı kümesi oluşturmak amacıyla, HSBC’nin dünya ekonomisi konusundaki kendi analiz ve tahminlerini baz alarak, toplam mal ihracatı/ithalatında ikili ticareti tahmin eden eşsiz bir hizmet oluşturmuştur. Oxford Economics, HSBC için global bir raporun yanı sıra bölgesel ve 23 ülke için ülkeye özel raporlar da hazırlamıştır: Hong Kong, Çin, Avustralya, Endonezya, Malezya, Hindistan, Singapur, Vietnam, Bangladeş, Kanada, ABD, Brezilya, Meksika, Arjantin, Birleşik Krallık, Fransa, Türkiye, Almanya, Polonya, İrlanda, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Mısır. Analiz aynı zamanda toplam 25 önemli ticaret yapan ülkeden oluşan bir örneklem ile Japonya ve Kore arasındaki ticareti de içermektedir. Oxford Economics, ticari bağlantılar ekseninde tüm ekonomiler arasında tam tutarlılığı sağlayan bir global modelleme çerçevesinden yararlanmaktadır. Tahminlerde, hedef pazardaki talep artış oranı ve ihracatçının rekabet gücü gibi etkenler de dikkate alınmaktadır. İhracat, ithalat ve ticaret dengeleri hem geçmişe dayalı tahminler hem de 2014-2016, 2017-2020 ve 20212030 dönemlerine yönelik öngörüler ile belirlenmektedir. Sektörler, BM’nin Standart Uluslararası Ticaret Sınıflandırmaları (SITC) sistemine göre, çift hane düzeyinde sınıflandırılmış ve 30 sektör başlığı altında gruplandırılmıştır. Sektör modellemesi hakkında daha fazla bilgiye http://www.globalconnections.hsbc.com/ adresinden ulaşılabilir. HSBC Dış Ticaret Güven Endeksi hakkında: TNS tarafından HSBC adına toplam 23 pazarda yürütülen HSBC Dış Ticaret Güven Endeksi, küresel ölçekte en büyük ticaret güven endeksidir. Mevcut araştırma, küçük ve orta ölçekli işletmelerden 5.200 ihracatçı, ithalatçı ve tüccarın ticaret hacmi, alıcı ve tedarikçi riskleri, ticaret finansmanı ihtiyacı, ticaret finansmanına erişim ve dövizin işletmeler üzerindeki etkisi konularındaki altı aylık görüşlerine dayanmaktadır. Mevcut dalgaya yönelik saha çalışması (11), Mayıs – Temmuz 2014 tarihlerinde gerçekleştirilmiş olup sonraki altı aydaki ticaret faaliyetleri ve işletme büyümesi konusundaki hassasiyeti ve beklentileri ölçmektedir. Sektör Odağı – Metodoloji: Bu rapor, aynı zamanda tarım, enerji, metal, farmasötik, teknoloji ve tekstilden oluşan kilit sektörlere dair özel bölümler de içermektedir. İkili ticaret akışlarındaki trendlerin mevcut analizi için kullanılan aynı temel tahminler baz alınarak rapor bu ürün gruplarının ihracat/ithalatının zaman içinde nasıl evrilmesinin beklendiğini incelemektedir. Bu sektörlerin her biri için raporda kullanılan tanımlamalar aşağıdaki gibidir: Tarım • Canlı hayvanlar (SITC kodu 00) • Et ve et preparatları (SITC kodu 01) • Süt ürünleri ve kuş yumurtaları (SITC kodu 02) • Balık, kabuklular, yumuşakçalar (SITC kodu 03) • Tahıllar ve tahıl preparatları (SITC kodu 04) • Sebze ve meyveler (SITC kodu 05) • Şekerler, şeker preparatları ve bal (SITC kodu 06) • Kahve, çay, kakao, baharatlar (SITC kodu 07) • Hayvan yemi (SITC kodu 08) • Diğer yenebilir ürünler (SITC kodu 09) • İçecekler (SITC kodu 11) • Tütün (SITC kodu 12) Enerji • Kömür, kok ve briketler (SITC kodu 32) • Petrol ve petrol ürünleri (SITC kodu 33) • Doğal gaz ve fabrika gazı (SITC kodu 34) • Elektrik akımı (SITC kodu 35) Metaller • Metalli cevherler ve hurda metal (SITC kodu 28) • Demir ve çelik (SITC kodu 67) • Paslanmaz metaller (SITC kodu 68) • Diğer metal imalatı (SITC kodu 69) Farmasötik • Tıbbi ve farmasötik ürünler (SITC kodu 54) Teknoloji • Ofis makineleri ve otomatik veri işleme makineleri (SITC kodu 75) • Telekomünikasyon ekipmanları (SITC kodu 76). • Elektrikli makine ve aletler (SITC kodu 77) • Profesyonel, bilimsel ve kontrol enstrüman ve teçhizatlar (SITC kodu 87) • Fotoğraf makineleri ve optic ürünler (SITC kodu 88) Tekstil ve giysiler • Tekstil lifleri (SITC kodu 26) • Tekstil ipliği, kumaşları, hazır giyim (SITC kodu 65) • Seyahat ürünleri, el çantaları ve benzeri taşıyıcılar (SITC kodu 83) • Konfeksiyon eşyaları ve giyim aksesuarları (SITC kodu 84) • Ayakkabı (SITC kodu 85) Daha Fazla Bilgi için Bakınız: www.globalconnections.hsbc.com Bu belge HSBC Bank plc tarafından yayınlanmıştır. Herhangi bir ülke ya da bölgedeki kişiler için ticaret teklifi ya da talebi değildir. Bu belgenin dağıtımını kısıtlayan ülke ya da bölgelerde bulunan ya da ikamet eden kişilere dağıtılma amacı taşımamakta. Hiçbir alıcısı tarafından kopyalanmamalı, çoğaltılmamalı, iletilmemeli ya da başkalarına dağıtılmamalıdır. Bu belgede yer alan bilgiler yalnızca genel bir tabiattadır. Kapsamlı olması tasarlanmamıştır ve finans, hukuk, vergi ya da diğer profesyonel alanlarda tavsiye niteliğinde değildir. Katkı sağlayanların görüşleri ve fikirleri kendilerine aittir ve HSBC Bank plc’ye mal edilemez. Bu belgede verilmiş görüş ya da beyanlara güvenilmesinden ötürü oluşacak kayıplardan HSBC Bank plc ya da katkı sağlayanlar hiçbir koşulda sorumlu olmayacaktır. Bu doküman HSBC PLC. tarafından yayınlanmış olup, HSBC Bank A.Ş. tarafından Türkiye’deki müşterilerini bilgilendirmek üzere tercüme edilmiştir. “Bu dokümandaki HSBC tarafından verilen bilgilerin hiçbiri, Türkiye Cumhuriyeti’ndeki banka hizmetleri yoluyla teklif, pazarlama ve satış sağlama amacıyla sunulmamıştır. Bu nedenle, bu doküman Türkiye Cumhuriyeti’nde mukim kişilere yapılmış ya da yapılacak bir teklif olarak değerlendirilmemelidir.