elektrik devreleri laboratuvarı deney föyü 4

MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ELEKTRİK DEVRELERİ
LABORATUVARI
DENEY FÖYÜ 4
Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği
Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü
LABORATUVARDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR
Laboratuvara kesinlikle YİYECEK VE İÇECEK getirilmemelidir.
Laboratuvara öğretim elemanı gelmeden girilmemelidir.
Laboratuvara ait cihazlar, öğretim elemanının izni olmadan kullanılmamalıdır.
Laboratuvar sorumlusu araştırma görevlilerinin bilgi ve denetimleri dışında herhangi bir
nedenle hasar verdiğiniz tüm araç gerecin onarım ya da yerine konma bedeli tarafınızdan
karşılanacaktır.
Deney boyunca etrafı rahatsız edecek şekilde yüksek sesle konuşmak, başka grupların
çalışmalarını engellemek, izin almadan laboratuvarı terk etmek, malzeme değiştirmek ve
laboratuvarda dolaşmak yasaktır.
Deneyler esnasında birbirinize soru sormanız veya yardım etmeye çalışmanız laboratuvar
düzenini bozmanın yanısıra sizlerin de zaman kaybetmesine neden oluyor. Birbirinize soru
sormak yerine lütfen asistan hocalarınıza soru sorun.
Soru sormadan önce aşağıdaki adımları takip edin. Örneğin;
1. Devrenizde bir temassızlık veya kopukluk var mı?
2. Tüm fişler takılı mı? İlgili cihazın kalibrasyonu yapılmış mı?
3. Ölçüm yapamıyorsanız multimetrenizin veya osiloskobunuzun probları doğru yerde
mi?
4. Devrenizi kurarken doğru devre elemanlarını kullandınız mı?
Ders bitiminde kullanılan araç gereci düzenli şekilde bırakarak laboratuvardan ayrılınız.
Laboratuvarı terk ederken arkanızda boş şişe, kâğıt, deney atığı vb. gibi çöpler bırakmayın
ve çalışma alanınızı bir sonraki kullanım için temiz ve düzenli bırakınız.
LÜTFEN LABORATUVAR KAZALARINA KARŞI DİKKATLİ VE
TEDBİRLİ OLUNUZ!
1
Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği
Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü
İçindekiler
SÜPERPOZİSYON YÖNTEMİ ..................................................................................................................... 2
1.
Deneyin Amacı ............................................................................................................................. 2
2.
Deneyle İlgili Genel Bilgi .............................................................................................................. 2
Elektrikte Süperpozisyon ................................................................................................................. 2
3.
Deneyde Kurulacak Devreler ....................................................................................................... 3
a.
Multimetre Yardımıyla Gerilim ve Direnç Ölçümü .................................................................. 3
b.
Teorik olarak Gerilim ve akımların bulunması ......................................................................... 3
SÜPERPOZİSYON YÖNTEMİ
1. Deneyin Amacı
Süperpozisyon yönteminin pratikte kullanımının öğrenilmesi
2. Deneyle İlgili Genel Bilgi
Süperpozisyon(Toplamsallık) prensibi, tüm lineer sistemler için bir veya daha fazla uyarılar
tarafından oluşan net tepki olarak belirtilen süper pozisyon özelliği olarak da bilinir. Bu uyarılar
her bir uyarıcı tarafından tek tek meydana gelen uyarıların toplamıdır. Eğer giriş A, X tepkisini
üretirse ve giriş B, Y tepkisini üretirse, sonuç olarak giriş (A+B), (X+Y) tepkisini üretir.
Elektrikte Süperpozisyon
Süperpozisyon (Superposition) yani toplamsallık teoremi karmaşık devreleri basitleştirerek
çözmek için kullanılan bir yöntemdir. Süperpozisyon teoreminde devredeki gerilim ve akım
kaynaklarının biri hariç diğerlerini devre dışı bırakarak seri veya paralel analiz yöntemini
kullanarak devre elemanlarının akım veya gerilimi hesaplanır. Devredeki bütün akım ve gerilim
kaynaklarıyla bütün hesaplamalar yapıldıktan sonra devre elemanlarının akım veya gerilimlerini
bulmak için çıkan değerler toplanır.
Süperpozisyon yöntemi ile devre çözümlenirken, gerilim kaynakları sırayla devreden çıkarılır.
Devreden çıkarılan gerilim kaynağının bulunduğu terminaller kısa devre edilir. Bu şekilde elde
edilen iki farklı devre için Kirchhoff kanunları ile çözüm yapıldıktan sonra bulunması istenen
değişkenler toplanarak baştaki devre için çözüm elde edilir. Aynı işlem eğer devrede akım
kaynağı varsa terminalleri açık devre yapılacak şekilde yapılır.
2
Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği
Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü
AD SOYAD
NUMARA
İMZA
3. Deneyde Kurulacak Devreler
a. Multimetre Yardımıyla Gerilim ve Direnç Ölçümü
Asistanınızdan alacağınız dirençler ile şekildeki devreyi kurunuz. Multimetre yardımıyla
dirençlerin değerlerini ve üstündeki gerelimleri ölçünüz. Kurduğunuz devrenin fotoğrafını, direnç renk
değerleri okunabilecek şekilde ve grup arkadaşlarınızın adı, soyadı ve numarası bulununan kağıt da
fotoğrafta olacak şekilde çekiniz ve batuhanarslan@gmail.com mail adresine konu başlığı
“ELE_LAB_4_3” olacak şekilde gönderiniz.
Ölçülecek Direnç
Ölçüm Sonucu ve Birimi
R4
R5
R6
Süperpozisyon İlkesine Göre;
Ölçülecek Gerilim 3.3V İptalken 5V İptalken TOPLAM
VR4
VR5
VR6
b. Teorik olarak Gerilim ve akımların bulunması
Kurduğunuz devrede, R5 üzerindeki akım ve gerilimi bulan, direnç ve gerilim kaynaklarının
değerlerinden bağımsız bir matematiksel ifade yazınız. (İfadede 3.3V için V1, 5V için V2
kullanabilirsiniz)(İfadenizde sadece R4, R5, R6, V1 ve V2 değişkenlerini kullanın.)
Bu dönemin son “Elektrik Devreleri Laboratuvarı” dersini işlemiş bulunduk. Dönem boyunca
laboratuvar veya asistan hocanız hakkında olumlu veya olumsuz istek, talep veya eleştiriniz varsa
lütfen aşağıya yazınız.
3