KimyaKongreleri.org

2. İlaç Kimyası, Üretimi, Teknolojisi ve Standardizasyonu Kongresi (21-23 Mart 2014)
P076
Nitroredüktaz Esaslı Kanser Tedavisinde Kullanılabilecek Çeşitli Bis(2,4dinitrofenil)diaminTürevlerinin Sentezi
Tuğba Güngöra, Mehmet Aya
a
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Doğal Ürünler ve İlaç
Araştırma Laboratuvarı, 17020 Çanakkale/TÜRKİYE
tgungor@comu.edu.tr
Nitroredüktaz enzimleri, ilaç-öncü bileşiklerin nitro grubunun(-NO2) hidroksilamin (-NH-OH) üzerinden
amin (-NH2) grubuna dönüşümünü katalizler ve oluşan aktif ilaç DNA’ya bağlanarak tümör oluşumunu
engeller1,2,3,4. Bu alanda, klinik denemeleri halen devam eden en etkili birleşim E.coliNTR ile CB1954 (5aziridinil-2,4-dinitrobenzamit) birleşimidir5. Ancak, E.coli NTR/CB1954birleşiminin uygulamada bazı
sınırlandırmaları bulunmaktadır. Bunlardan ilki, kararlılığının ve antikor ile birleştiği zaman etkinliğinin düşük
olması, diğeri ise katalizlemiş olduğu CB1954’ün reaksiyonundan oluşan iki indirgenmiş hidroksil amin
ürününden birinin hücre zehirleyiciliğinin oldukça az olmasıdır. Tüm bu sınırlamaların aşılması içindaha etkili
NTR/ilaç öncü sistemlerin geliştirilmesine yönelik yeni araştırmalara ihtiyaç vardır.
NO2
NO2
NO2
H
N
Cl
H
N
R
+
H2N
NH2
R
O2N
NO2
O2N
NH2RNH2: Etilendiamin (1), bütilendiamin (2), 1,4-diaminobenzen (3), 2-nitro-1,4-diaminobenzen (4), 4-nitro-1,2-diaminobenzen (5)
Şekil 1.Nitroredüktaz esaslı kanser tedavisinde kullanılabilecek ilaç-öncü bileşiklerin yapıları
Bu amaçla; 2,4-dinitro-1-klorbenzen ile çeşitli alifatik ve aromatik diamin türevlerinin (etilendiamin,
bütilendiamin, 1,4-diaminobenzen, 2-nitro-1,4-diaminobenzen ve 4-nitro-1,2-diaminobenzen) nükleofilik yer
değiştirme
reaksiyonu sonucunda
bis(2,4-dinitrofenil)diamin
türevlerinin (1,
2,
3,
4, 5)
sentezi
gerçekleştirilmiştir.Elde edilen ürünlerin tanımlanması erime noktası ve FT-IRteknikleri kullanılarak yapılmıştır.
Kaynaklar:
1)
2)
3)
4)
5)
Bryant, D.W., et al., Can. J. Microbiol,1981, 27(1), 81-86.
Kobori T., et al., Biol. Chem.,2001, 276, 2816-2823.
Knox R.J., et al.,Biochem Pharmacol, 1992,44, 2297-2301.
Knox R.J. , et al., Current Pharmaceutical Design, 2003, 9 (26), 2091-2104.
Palmer, D.H., et al., Journal of Clinical Oncology, 2004, 22(9), 1546-1552.
KimyaKongreleri.org