METOJECT 15mg/1,5 ml ENJEKSİYONLUK SOLÜSYON Metotreksat 15mg/1,5ml x 1 Ģırınga Formülü: 1 ml’deki miktarlar: Aktif madde: Metotreksat 10 mg (10 mg Metotreksat’a eĢdeğer 10,96 mg Metotreksat disodyum) Yardımcı maddeler: Sodyum klorür 7.70 mg Enjeksiyonluk su 988.54 mg Nitrojen FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLER Farmakodinamik özellikler Metotreksat, antimetabolitler olarak bilinen sitotoksik ajanlar sınıfına ait bir folik asit antagonistidir. Dihidrofolat reduktaz enziminin inhibisyonu ile hareket eder ve böylece DNA sentezini inhibe eder. Metotreksatın psoriyazis, psoriyatik artrit ve kronik poliartritin tedavisinde, inflamasyon bölgesinde metotreksata bağlı ekstraselüler adenozin konsantrasyonunda artıĢ sağlayan antiinflamatuar yada immünosüpresif bir etkisi olup olmadığı tam olarak bilinmemektedir. Farmakokinetik özellikler Metotreksatın yaklaĢık %50’si serum proteinlerine bağlanır. Vücut dokularına dağıldığından dolayı, karaciğerde, böbreklerde ve özellikle dalakta haftalar yada aylar süresince tutulabilen yüksek konsantrasyonlarda poliglutamit formu bulunmuĢtur. Küçük dozlarda uygulandığında, metotreksat vücut sıvısına az miktarda geçer. Terminal yarı-ömür ortalama 6 -7 saattir ve önemli ölçüde değiĢim gösterir (3-17 saat). Yarı ömür, üçüncü bir dağılım aralığına sahip olan hastalarda (plevral efüzyon, ascite) normal sürenin 4 katına kadar uzayabilir. Uygulanan metotreksatın yaklaĢık %10’u intrahepatik olarak metabolize olur. BaĢlıca metabolit 7hidroksimetotreksattır. Atılım, öncelikle glomerular filtrasyon yoluyla ve proksimal tubuluste aktif sekresyon ile renal olarak çoğunlukla değiĢmeden olur. Safra ile yaklaĢık % 5-20; metotreksat ve % 15; 7-hidroksimetotreksat elimine edilir. Güçlü enterohepatik kan akıĢı gözlenir. Renal yetmezlik durumunda, eliminasyon belirgin bir Ģekilde gecikmiĢtir. Hepatik yetmezliğe bağlı eliminasyon zayıflığı ise bilinmemektedir. Endikasyonları YetiĢkinlerde Ģiddetli, aktif romatoid artrit Non-steroidal antienflamatuar ilaçlara (NSAID) verilen cevabın yetersiz olduğu durumlarda Ģiddetli, aktif juvenil idiopatik artritin poliartritik formları Konvansiyonel tedaviye cevap vermeyen yetiĢkin hastalarda psoriyatik artrit ve özellikle plaktipi.olmak üzere Ģiddetli ve yaygın psoriyazis vulgaris’te endikedir. Kontrendikasyonlar Metotreksat veya yardımcı maddelerden herhangi birine karĢı aĢırı duyarlılık Karaciğer yetersizliği (Bkz. Kullanım Ģekli ve dozu.) AĢırı alkol kullanımı Renal yetersizlik (kreatin klerensi 20 ml/dak’dan az, Kullanım Ģekli ve dozu bkz.) Kemik iliğinde hipoplazi, lökopeni, trombositopeni veya belirgin anemi gibi önceden mevcut kan diskrazisi Tüberküloz ve HIV gibi ciddi, akut veya kronik enfeksiyonlar, ağız boĢluğu ülserleri ve bilinen aktif gastrointestinal ülser hastalığı Gebelik, laktasyon (Gebelik ve laktasyonda kullanımı bkz) Gebelik ve laktasyonda kullanımı Gebelik kategorisi: X Metoject gebelik sırasında kontrendikedir (bkz. kontrendikasyonlar). Hayvanlarla gerçekleĢtirilen çalıĢmalarda, metotreksat özellikle ilk üç aylık zaman dilimi süresince toksisite üretmektedir (bkz. Preklinik emniyet verileri). Metotreksatın insanda teratojenik olduğu görülmüĢtür; fetal ölüm ve/veya konjenital anomalilere sebep olduğu bildirilmiĢtir. Sınırlı sayıda hamile kadında malformasyonların (kranial, kardiyovasküler ve ekstremitel) insidans artıĢı ile sonuçlanmıĢtır. Eğer metotreksat kullanımına hamile kalınmadan önce son verilmiĢse, gebeliklerin normal olduğu bildirilmiĢtir. Metotreksat tedavisi sırasında kadınlar gebe kalmamalıdır. Tedavi sırasında hamile kalınırsa, tıbbi kurul metotreksat tedavisi ile ilgili çocuk üzerinde görülebilecek advers reaksiyon riskleri hakkında araĢtırma yapmalıdır. Bu yüzden, seksüel olarak olgun hastalar (bay veya bayan) Metoject tedavisi süresince etkili bir doğum kontrolü uygulamalıdır ve bu uygulamaya en az 6 ay boyunca devam etmelidir (Bkz. Özel uyarılar ve kullanım tedbirleri). Laktasyon: Metotreksat’ın yenidoğan için bir risk olabilecek konsantrasyonlarda anne sütüne geçtiği bilinmektedir ve bu sebeple laktasyon uygulama öncesi ve uygulama süresince kesilmelidir. Uyarılar / Önlemler Hastalar, tedavinin her gün değil haftada bir kez uygulanması gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir. Tedavi altındaki hastalar, olası toksik etki iĢaretleri veya advers reaksiyonların ortaya çıkarılması ve minimum gecikmeyle değerlendirilmesi bakımından uygun bir denetime tabi tutulmalıdır. Bu yüzden Metotreksat sadece antimetabolit tedavisi konusunda bilgi ve tecrübesi olan doktorların denetimi altında uygulanmalıdır. ġiddetli ve hatta ölümcül toksik reaksiyon olasılığı dolayısıyla, hasta doktor tarafından riskler hakkında ve tavsiye edilen emniyet ölçümleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir. Yan Etkiler/ Advers Etkiler En yaygın istenmeyen etkiler hematopoietik sistem süpresyonu ve gastrointestinal hasardır. AĢağıdaki baĢlıklar istenmeyen etkilerin sıklığına göre gruplandırmak için kullanılmıĢtır: Çok sık (? 1/10), sık (? 1/100; <1/20), seyrek (? 1/1,000; < 1/100), nadir (? 1/10,000;< 1/1,000) ve çok nadir (< 1/10,000). Gastrointestinal rahatsızlıklar Çok sık: Stomatit, dispepsi, mide bulantısı, tat kaybı Sık: Oral ülserler, diyare Seyrek: Farenjit, barsak iltihabı, kusma Nadir: Gastrointestinal ülserler Çok nadir: Hematemesis(kan kusma), aĢırı kanama Cilt rahatsızlıkları Sık: Ekzantem, eritem, kaĢıntı Seyrek: IĢığa karĢı hassasiyet, saç kaybı, romatik nodüllerin artıĢı, herpes zoster, vaskülit , derinin herpetiform döküntüleri, ürtiker Nadir: Pigmentasyon artıĢı Çok nadir: Stevens-Johnson sendromu, toksik epidermal nekroliz (Lyell’s sendromu), tırnaklarda artan pigmentasyon değiĢiklikleri, akut paroniĢya Genel rahatsızlıklar Nadir: Alerjik reaksiyonlar, anafilaktik Ģok; alerjik vaskülit, ateĢ, konjunktivit, enfeksiyon, sepsis, yara iyileĢme yavaĢlığı, plevral efüzyon, perikardiyal efüzyon, perikardiyal tamponad, hipogammaglobinemi Sinir sistemi rahatsızlıkları Sık: BaĢağrısı, yorgunluk, uyku hali Seyrek: BaĢ dönmesi, konfüzyon, depresyon Çok nadir: Görsel zayıflama, ağrı, ekstremitelerde müsküler asteni veya parestezi, tat değiĢiklikleri (metalik tat), konvülsiyonlar, menenjit, paraliz Hepatobiliar rahatsızlıklar Çok sık: Transaminazların yükselmesi Seyrek: Siroz, fibroz ve karaciğer yağlanması Solunum rahatsızlıkları Sık: Ġnterstitial alveolit/akciğer iltihabı. Ciddi akciğer hasarının potansiyel semptomları (interstitial akciğer iltihabı): kuru öksürük, nefes darlığı ve ateĢ Nadir: Pulmoner fibroz, pnömokistik carinii pnömoni, nefes darlığı ve bronĢial astım Kan hastalıkları Sık: Lökopeni, anemi, trombopeni Seyrek: Pansitopeni Çok nadir: Agronülositoz, ciddi kemik iliği depresyonu Renal, üriner ve üreme rahatsızlıkları Seyrek: Vajina veya mesanenin inflamasyon ve ülserasyonu, renal zayıflık, idrar kaçırma Nadir: Renal zayıflık, oligoüri, anüri, elektrolit bozukluğu Çok nadir: Libido kaybı, impotens, oligospermi, mensturasyon bozukluğu, vajinal akıntı Musculosceletal ve kemik rahatsızlıkları Seyrek: Artralji, miyalji, osteoporoz Neoplazmlar Çok nadir: Metotreksat tedavisi kesildiğinde yavaĢ yavaĢ azalan lenfoma vakaları bildirilmiĢtir. Son zamanlarda gerçekleĢtirilen bir çalıĢmada, metotreksat tedavisinin lenfoma insidansını arttırdığı kanıtlanamamıĢtır. Ġstenmeyen etkilerin ciddiyet derecesi ve ortaya çıkıĢı dozaj seviyesine ve uygulama sıklığına bağlıdır. Yine de, ciddi istenmeyen etkilerin düĢük dozlarda da ortaya çıkabilmesinden dolayı, hastaların kısa aralarla doktor tarafından düzenli olarak izlenmesi zorunludur. Metotreksat intramüsküler yolla verildiğinde, enjeksiyon bölgesinde lokal istenmeyen etkiler (yanma hissi) veya hasar (steril apse oluĢumu, yağ dokusunda yıkım) ortaya çıkabilir. BEKLENMEYEN BĠR ETKĠ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAġVURUNUZ. İlaç Etkileşimleri Alkol, hepatotoksik tıbbi ürünler, hematotoksik tıbbi ürünler Düzenli alkol tüketimi ve diğer hepatotoksik tıbbi ürünlerle aynı zamanda kullanıldığında metotreksatın hepatotoksik bir etki sergileme olasılığı artar. (bkz. Özel uyarılar ve kullanım tedbirleri). BaĢka hepatotoksik tıbbi ürünleri birlikte alan hastalar (örn: leflunomide) özel dikkatle izlenmelidir. Aynı önlemler eĢ zamanlı olarak hematotoksik tıbbi ürünlerin kullanıldığında da alınmalıdır. (örn: leflunomide). Leflunomide, metotreksat ile kombine uygulandığında pansitopeni ve hepatotoksisite insidansı artabilir. Oral antibiyotikler Tetrasiklinler, kloramfenikol ve emilemeyen geniĢ spektrumlu antibiyotikler gibi oral antibiyotikler, intestinal flora veya bakteriyel metabolizmanın süpresyonu vasıtasıyla enterohepatik sirkülasyonla etkileĢime girebilir. Antibiyotikler Bazı vakalarda, penisilinler, glikopeptidler, sülfanomidler, siprofloksasin ve sefalotin metotreksatın renal klerensini azaltabilir, böylece yükselen metotreksat serum konsantrasyonlarıyla eĢzamanlı hematolojik ve gastro intestinal toksisite oluĢabilir. Probenesid, zayıf organik asitler, pirazoller ve non-steroidal anti inflamatuar ajanlar Probenesid, loop diüretikler gibi zayıf organik asitler ve pirazoller (fenilbütazon) metotreksatın eliminasyonunu azaltabilir ve yüksek serum konsantrasyonlarının daha yüksek hematolojik toksisiteye yol açtığı farz edilebilir. Ayrıca düĢük doz metotreksat ve non-steroidal anti inflamatuar tıbbi ürünler veya salisilatların kombinasyonunda toksisite artıĢı olasılığı vardır. Kemik iliği üzerinde advers reaksiyonları olan tıbbi ürünler Kemik iliği üzerinde advers reaksiyonları olan tıbbi ürünlerle medikasyon durumunda, (örn:sülfanomidler, trimetroprim- sulfametoksazol, kloramfenikol, pirimetamin) güçlü Ģekilde kan oluĢum zayıflığına dikkat edilmelidir. Folat eksikliğine yol açan tıbbi ürünler Folat eksikliğine yol açan tıbbi ürünlerin (örn: sülfanomidler, trimetroprim- sulfametoksazol) birlikte uygulanması da metotreksat toksisitesinin yükselmesine yol açabilir. Folik asit yetersizliği durumunda özel önem gösterilmesi tavsiye edilir. Diğer antiromatik tıbbi ürünler Metoject diğer antiromatik tıbbi ürünlerle (örn: altın bileĢikleri, penisilamin, hidroksiklorokuin, sülfasalazin, azatioprin, siklosporin) beraber uygulandığında genellikle metotreksatın toksik etkilerinde bir artıĢ beklenmez. Sülfasalazin Metotreksat ve sülfasalazin kombinasyonu, metotreksatın etkisinde bir artıĢa sebep olabilmesine rağmen, sonuç olarak sülfasalazin vasıtasıyla folik asit sentezi inhibisyonuna bağlı olarak, sadece çeĢitli çalıĢmalarda bazı nadir vakalarda gözlenmiĢ istenmeyen etkiler gibi daha fazla istenmeyen etkiye yol açabilir. Proton-pompası inhibitörü Omeprazol veya pantoprazol gibi proton pompası inhibitörlerinin birlikte uygulanması etkileĢimlere yol açabilir: Metotreksat ve omeprazolün birlikte uygulaması metotreksatın renal eliminasyonunun gecikmesine yol açar. Pantoprazol ile kombinasyon, miyalji ile 7-hidroksimetotreksat metabolitinin renal eliminasyonunu inhibe eder, bir vakada titreme bildirilmiĢtir. Araç ve Makine Kullanımına Etkisi Tedavi boyunca yorgunluk ve baĢ dönmesi gibi merkezi sinir sistemi semptomları oluĢabilir. Metoject’in araç ve makine kullanımı üzerinde minör veya orta dereceli etkisi vardır. KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU Metoject sadece, çeĢitli tıbbi ürünlerin özellikleri ve hareket mekanizmaları konusunda tecrübeli doktorlar tarafından reçetelendirilebilir. Metoject haftada bir enjekte edilir. Romatoid artritli yetiĢkin hastalarda: Tavsiye edilen baĢlangıç dozu, haftada bir kez subkutan, intramüsküler veya intravenöz olarak uygulanan 7.5 mg metotreksat’tır. Hastalığın kiĢideki aktivitesine ve hastanın toleransına bağlı olarak baĢlangıç dozu dereceli olarak haftada 2.5 mg arttırılabilir. Haftalık doz 25 mg’ı geçmemelidir. YaklaĢık 4-8 hafta sonra, tedaviye cevap beklenebilir. Terapötik olarak istenilen sonucun elde dilmesi üzerine doz dereceli olarak en düĢük etkin bakım dozuna azaltılmalıdır. Psoriyazis vulgaris ve psoriyatik artrit hastalarında dozaj: Tedaviden bir hafta önce aĢırı duyarlılıkla ilgili advers reaksiyonları ortaya çıkaracak, 5-10 mg’lık bir test dozunun parenteral olarak uygulanması tavsiye edilmektedir. Tavsiye edilen baĢlangıç dozu, haftada bir kez subkutan, intramüsküler veya intravenöz olarak uygulanan 7.5 mg metotreksat’tır. Doz dereceli olarak arttırılabilir fakat genellikle haftalık doz 25 mg’ı geçmemelidir. YaklaĢık 2-6 hafta sonra, tedaviye cevap beklenebilir. Terapötik olarak istenilen sonucun elde edilmesi üzerine doz dereceli olarak en düĢük etkin bakım dozuna azaltılmalıdır. Renal zayıflığı olan hastalarda: Metoject zayıf renal fonksiyonlu hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Doz aĢağıdaki gibi ayarlanmalıdır: Kreatin klirensi (ml/dak) >50 %100 20-50 %50 <20 Metoject kullanılmamalıdır Hepatik zayıflığı olan hastalarda: Metoject, önceden ,özellikle alkole bağlı karaciğer hastalığı geçirmiĢ veya geçirmekte olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır . Eğer bilirubin > 5 mg/dl (85.5 µmol/l) ise, metotreksat kontrendikedir. Yaşlı hastalarda kullanımı: YaĢla beraber folat rezervlerinin azalmasıyla olduğu kadar azalan karaciğer ve böbrek fonksiyonlarına bağlı olarak yaĢlı hastalarda doz azaltılmasına gidilebilir. Juvenil idiyopatik artritin poliartritik formlarının görüldüğü 16 yaĢından küçük çocuklarda dozaj: Tavsiye edilen doz 10-15 mg/m2 vücut yüzey alanı (BSA)/hafta. Yetersiz etkinlik durumunda haftalık dozaj 20 mg/m2’e (BSA)/hafta arttırılabilir. Subkutan ve intravenöz kullanıma iliĢkin kısıtlı veriye bağlı olarak, juvenil idiopatik artritte kullanımı intramüsküler enjeksiyonla sınırlandırılmıĢtır. Uygulama metodu ve süresi Metoject enjeksiyon intramüsküler, intravenöz veya subkutan yolla verilebilir. Kullanıma hazır Ģırıngalarda mevcut olanlardan farklı dozlar elde etmek üzere uygun bir hacim çekin veya bir Metoject Ģırıngadan hacmi aseptik olarak steril bir kaba aktarın ve gereken hacmi ayırın. Toplam tedavi süresine doktor tarafından karar verilmelidir. Not: Eğer oral uygulamayı parenteral uygulamayla değiĢtiriyorsanız, oral uygulamadan sonra metotreksatın değiĢken biyoyararlanıma bağlı olarak bir doz azaltılması gerekebilir. Folik asit eklenmesi ise mevcut tedavi koĢullarına göre düĢünülür. Doz aşımı a) Doz aĢımı semptomları Metotreksat toksisitesi baĢlıca hematopoietik sistemi etkiler. b) Doz aĢımı durumunda tedavi Ģekilleri Kalsiyum folinat, metotreksatın toksik istenmeyen etkilerini nötralize etmek için spesifik bir antidottur. YanlıĢlıkla alınması gerekenden fazla doz alındığında, bir saat içinde intravenöz veya intramüsküler olarak alınan metotreksat dozuna eĢit miktarda veya daha fazla miktarda kalsiyum folinat dozu uygulanmalıdır ve bu iĢlem metotreksat serum seviyeleri 10-7 nin altına düĢene kadar devam edilmelidir. Çok büyük doz aĢımı vakalarında, renal tübüllerde metotreksat ve metabolitleri çökelmesinin izlenmesi için hidrasyon ve üriner alkalizasyon gerekebilir. Ne hemodiyalizin ne de peritoneal diyalizin metotreksat eliminasyonunu arttırdığı görülmemektedir. Yüksek bir flux diyalizör kullanılarak gerçekleĢtirilen akut, intemitan hemodiyaliz ile etkili bir metotreksat klerensi bildirilmiĢtir. SAKLAMA KOŞULLARI 25°C’nin altında oda sıcaklığında saklayınız. Karton kutusunda ambalajında saklayınız. TİCARİ ŞEKLİ Matbu kutu içinde Metoject 10mg/ml enjeksiyonluk solüsyon (15 mg/1,5 ml) içeren kullanıma hazır Ģırınga, yanında enjeksiyon için iğne. DİĞER TİCARİ TAKDİM ŞEKİLLERİ Metoject 10mg/ml enjeksiyonluk solüsyon (10 mg/1 ml) Metoject 10mg/ml enjeksiyonluk solüsyon (20 mg/2 ml) Metoject 10mg/ml enjeksiyonluk solüsyon (25 mg/2,5 ml) RUHSAT SAHĠBĠNĠN ĠSĠM VE ADRESĠ ONKO ECZA SAN. VE TĠC. LTD. ġTĠ. KoĢuyolu Cad. No:34, 34718 Kadıköy – Ġstanbul ÜRETİM YERİ Medac GmbH Hamburg/Almanya adına Medac GmbH, Theaterstrasse 6, D-22880 Wedel / Almanya Ruhsat Tarihi: 17.08.2005 Ruhsat No: 118-28 ÇOCUKLARIN ULAġAMAYACAKLARI YERLERDE VE AMBALAJINDA SAKLANMALIDIR.