Teknolojik Hastalik: Reklam Korlugu

Teknolojik Hastalik: Reklam Korlugu
Bircok ucretsiz bilgi veren websitesi (sanal gazete, portal, forum v.b.), reklam gelirlerine ihtiyac
duyduklarindan, sitelerinde reklam pankartlari (banner) bulunduruyor. Ve bircok online reklam kampanyasi,
tiklama-istatistikleri yontemi ile bu websitelerine belirli bir ucret oduyorlar. Buraya kadar hersey cok guzel.
Mantikli bir yontem. Fakat “Web Tasarimi: Insan Bilimi” yazimda da belirttigim gibi, web icinde cogu zaman
mantik yontemleri islemiyor.
Bircok kisinin -ozellikle Kuzey Amerika’da, Internet’de harcadigi zaman, magazine, radyolara ve gazetelere
harcanan toplam zaman ile ayni seviyede. Internet’de harcanan zaman, cok az farkla TV’ye harcanan
zamandan daha fazla. Fakat buna ragmen 2003 yilinda radyo, magazine ve gazetelere harcanan toplam
reklam masraflari 80 milyar dolar, TV’lere harcanan 60 milyar iken, bu rakam Internet icin 7 milyar dolarda idi.
Bu demek oluyor ki bircok reklam veren sirket, halen Internet uzerindeki reklamlara guvenmiyor ya da TV,
radyo, gazetedeki reklamlar kadar etkili olacagina inanmiyor. Bu inancin nedeni ise reklam metodu.
Reklam Korlugu
1998 yilinda, Benway ve Lane arastirma takimi, cok ilginc bir arastirmanin sonuclarini yayinladi. O gunden bu
gune, bu arastirmanin sonuclarini bircok kullanilabilirlik muhendisi test etti ve sonuclar, orjinal arastirma
sonuclarina cok yakin cikmaya devam etti. Yapilan bu arastirmalarin tek bir sonucu var. Bizler reklam
pankart (banner) koruyuz.
Arastirmanin kisa ozeti, bizler, bir websitesinde, reklam gibi gorunen tum elementleri gormezden geliyoruz.
Hatta bu elementler, reklam olmasa bile. Yani, websitesinde yer alan ve gorsel olarak sayfanin diger
elementlerinden farkli olan her turlu icerigi, teksti, resimi atliyoruz.
Fakat, 1998’den bu yana degisen bircok sey var. Ornegin, 2003 yilinda sanal reklam gelirleri yuzde 6 artis
gosterdi. Arama motorlarina bagli reklam harcamalari yuzde 182 artis gosterdi 2004 yilinin ilk ceyreginde.
Yine 2003 yilinda geleneksel reklam pankart harcamalari bir onceki yila gore yuzde 12, sponsor harcamalari
ise yuzde 33 kayip gosterdi.
Butun demek oluyor ki, Internet kullanicilari, kendileri ile alakali olmayan reklamlar yerine, arastirdiklari
konular hakkinda yani kendilerinin isteklerine gore olculup bicilmis reklamlari gormek istiyor. Hatta reklam
gormek yerine, bu reklamlarin, icerik ile birlestirilmis yani icerige injekte edilmis seklini gormek istiyor.
Gelecekte Reklamlar Degisecek
Kisisellestirilmis ve icerige enjekte edilmis reklam metodu bir cok gorsel iletisim aracinda da uygulanmaya
baslandi. Ornegin bircok kisinin zevkle seyrettigi “24” dizisindeki tum araclar Ford marka. Ford, bu dizinin
reklam aralarinda, geleneksel reklam verme yontemine degil, dizinin icine enjekte edilmis reklam yontemini
uygulamayi secti. Ford’un tek sarti, kotu karakterlerin Ford marka araba kullanmamalari idi. Diger bir ornek
ise “Desparate Housewives” dizisinin basrol karakterlerinden birinin Buick marka arabalarinin tanicitiligini
yapmasi dizi icinde. Bu tip TV orneklerinin sayisi her gecen gun artmakta. Bu tip ornekleri sinema filmlerinde
de gormekteyiz. Castaway filminde Tom Hanks’in FedEx icin calismasi gibi.
1/2
En efektif reklam turu: Arama Motorlari
Gelecekte, bircok websitesi, geleneksel reklam pankartlari yonteminin yerine, akilli bir sekilde icerik icine
enjekte edilmis reklam yontemlerini kullanacak. Bunu simdiden uygulayan bircok websitesi var. Google
AdSense’de zaten bu tip bir inanisin urunu. Forrester sirketinin yaptigi bir arastirmaya gore, arama
motorlarinin urettigi reklamlari efektiflik oranin yuzde 96. Geleneksel reklam pankartlarinin efektiflik oranin ise
yuzde 42, popuplarinki ise yuzde 23'de kaliyor.
Zaten bu nedenle Google, harita isine girdi, yoresel arama motoru uretti ve simdi de cep telefonu reklam isine
girmek uzere. Cunku Google biliyor ki bircok kucuk ve orta olcekli sirket, pahali oldugu icin geleneksel
medyada reklam veremiyor ve yine bu sirketlerin musterilerinin buyuk bir cogunluk 100 kilometrelik bir alan
icinde yani lokal.
Pazarlama sohbetdir - Cluetrain
Sohbet turu pazarlamanin en yakin zamanlarda gordugumuz orneklerinden biri, Marqui sirketinin blog
okurlarini hedef alan reklam yontemi. Marqui sirketi, populer bloglara, Marqui’nin urunlerinin yazilari icinde
bahsetmeleri karsiliginda belirli bir ucret odeyecegini vaad etmisti. Sonuclar ve tepkiler beklenen reklam
getirisini kazandirmadi Marqui sirketine fakat gelecekteki gelisim hakkinda bize bir fikir vermis oldu. Zaten,
bircok sirket blogununda varolus sebebi ayni. Yani, urunlerini, geleneksel reklam yontemlerinin disinda,
sohbet turunde tanitabilmek.
Yakinda, bircok websitesi ve bloglarda icerik icine enjekte edilmis reklamlari gorecegiz. Ornegin, devamli
okudugumuz bir blog icinde, blog sahibinin yeni cikan bir muzik albumunu ne kadar begendigini
soylemesinden; kullandigi bilgisayar faresinin ne kadar is verimini artirdigina kadar bircok parasi odenmis
icerik reklamlari.
Sizi bilmiyorum ama ben bu tip reklamlari, sacma sapan, hicbir kisisellestirilmis nedeni olmayan reklamlara
tercih ederim. Onemli olan sanirim bunlari yapacak kisilerin, reklamini yaptigi urunlere gercekten inanmasi ve
guvenmesi.
Siz ne dersiniz?
Kaynak Site: Ismail KIRBAS ile Web Sitesi Tasarimi http://www.kirbas.com
Belge Adresi: www.kirbas.com/index.php?id=84
2/2