HABER BÜLTENĐ 23 Aralık 2005 Haber Özetleri Irak • 15 Aralık 2005 tarihinde yapılan Irak seçimlerinin, Irak Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanan resmi olmayan ilk sonuçları: Şehirler Anbar Babil Bağdat Basra Duhok Diyala Erbil Kerbela Kerkük Miysan Musenna Necef Ninova Kadisiye Selahaddin Süleymaniye Zikar Vasit Toplam Irak Uzlaşma Cephesi 272707 31470 454107 37098 ---------182223 ---------890 31724 732 745 195 302518 869 164116 ---------2460 8218 1490072 Birleşik Irak Đttifakı 110 418919 1398778 615255 130 110285 150 230211 18431 275505 176222 302573 61038 269609 35951 307 499582 279616 4692671 Kürt Listesi 140 609 25459 620 355084 66508 628181 286 266737 170 114 301 157476 319 20593 685900 297 1257 2210051 Irak Ulusal Listesi 10739 48593 330082 87538 2372 52624 2647 35502 13147 13746 8860 28777 91661 28296 52116 1834 29028 28053 865615 Irak Türkmen Cephesi ---------106 2030 ------------------1617 1226 ---------59716 ---------------------------------------------11578 ------------------161 76434 (www.ieciraq.com) • Irak Đslam Devrim Yüksek Konseyi üyesi Rıza Cevat Taki’nin açıklamasına göre, açıklanan son seçim sonuçlarında Birleşik Irak Đttifakı’nın kazandığı sandalyeler şu şekildedir: 1. Bağdat: 59 sandalyeden 36’sı 2. Babil: 11 sandalyeden 9’u 3. Kerbela: 6 sandalyeden 5’i 4. Vasit: 8 sandalyeden 7’si 5. Kadisiye: 8 sandalyeden 7’si 6. Necef: 8 sandalyeden 7’si 1 7. Musenna: 5 sandalyeden 5’i 8. Miysan: 7 sandalyeden 7’si 9. Zikar: 12 sandalyeden 11’i 10. Basra: 16 sandalyeden 13’ü 11. Diyala: 10 sandalyeden 4’ü 12. Selahaddin: 8 sandalyeden 1’i 13. Kerkük: 9 sandalyeden 1’i 14. Ninova: 19 sandalyeden 1’i Rıza Cevat Taki ayrıca, ulusal bakiyeden kazanabileceklerini açıkladı. (www.irakna.com) • birkaç sandalye daha Irak Ulusal Listesi Başkanı Đyad Allavi’nin düzenlediği ve 35 siyasi oluşumun katıldığı toplantının sonuç bildirgesinde yer alan kararlar şunlardır: 1. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanan ilk sonuçların kabul edilmemesi 2. Uluslar arası bir heyet oluşturularak, seçimde yapılan hilelerle ilgili soruşturmanın açılması 3. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu’nun seçimde hile ve usulsüzlük yapmakla suçlanması 4. Bütün siyasi oluşumların katıldıkları ulusal bir kongrenin düzenlenmesi ve bu kongrenin sonunda Irak meclisinin kurulması Toplantıya katılan siyasi partiler, seçim sonuçlarıyla ilgili olarak bir çözüm sağlanmazsa, seçim sonuçlarını ve buna göre kurulacak yeni parlamentoyu kabul etmeyeceklerini açıkladılar. Bildiriye imza atan önemli siyasi partiler ise şunlardır: 1. Đyad Allavi başkanlığında Irak Ulusal Listesi 2. Adnan El-Duleymi başkanlığında Irak Uzlaşma Cephesi 3. Salih El-Mutlak başkanlığında Irak Birleşik Cephesi 4. ITC 5. Mişan El-Cuburi başkanlığında Barış ve Kurtarma Grubu 6. Elektrik eski Bakanı Eyhem El-Samarai’nin başkanlığında Bağımsız Iraklılar Topluluğu (www.nahrain.com) (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) • Irak Uzlaşma Cephesi seçim sonuçlarını protesto etmek amacıyla bugün büyük bir gösteri düzenledi. Cuma namazından sonra toplanan onbinlerce kişi seçimin iptal edilmesini ve Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu yetkililerinin görevlerinden alınmalarını istiyor. (www.nahrain.com) • Irak’taki siyasi grupların çoğu seçim sonuçlarına itiraz etmektedir. Irak Ulusal Muhafız güçlerine bağlı bir subay açıklamada bulunarak seçimde boş sandıkların yerine dolu sandıkların taşındığını belirtti. Adını açıklamak istemeyen subayın basın kaynaklarına verdiği demeçte, siyasi gruplarla bağlantılı olan Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu üyelerinin Ulusal Muhafız Güçlerinin yaptığı bu hilelere göz yumduğunu bildirdi. (www.alarab.co.uk) • BM, Irak'ta Sünni Arap ve laiklik yanlısı partilerin seçimlerde ihlaller olduğuna ilişkin iddialarına rağmen, seçimlerin yenilenmesi için bir neden olmadığını bildirdi. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu’na danışmanlık yapan BM yetkilisi Craig Jenness, seçimle ilgili 1500 civarında şikayet olduğunu, komisyonun 2 bunları incelediğini, ancak 30 bin oy sandığında bu rakamın çok önemli olmadığını söyledi. Seçimleri yenileme kararının Seçim Kurulu'na ait olduğunu hatırlatan Jenness, böyle bir durumun kendisi için büyük sürpriz olacağını kaydetti. Sonuçlardan bazı partilerin memnun olmamasının doğal olduğunu belirten Jenness, bu seçimde 275 sandalye için 7 bin adayın yarıştığını hatırlatarak, ''her zaman kazanan ve kaybedenlerin olacağını'' ifade etti. (AA)(APAFP) • Birleşik Arap Emirlikleri’nde yayımlanan Đttihad gazetesindeki haberde, seçim sonuçlarından dolayı Irak Uzlaşma Cephesi ile Birleşik Irak Đttifakı arasında ayrılıkların söz konusu olduğunu, bu iki grubun anlaşma sağlaması için ABD ve Kürtlerin aracılık yapmaya çalıştığını bildirdi. (www.peyamner.com) • Irak'a dün ani bir ziyarette bulunan ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Irak'taki Amerikan güçlerinin sayısının azaltılacağını açıkladı. Rumsfeld, Felluce'deki kampa ziyareti sırasında yüzlerce askere yaptığı konuşmada, Başkan George Bush'un, Irak'ta 17 olan tugay sayısının 15'e düşürme kararı aldığını söyledi. 2006 baharına kadar ise Irak'taki asker sayısının, genel seçimden önceki sayı olan 138 binin altına düşürüleceğini belirten Rumsfeld, Irak'ın yeni ordusunu eğitmek için bölgede bulunan asker sayısında ise azalma olmayacağını ifade etti. Rumsfeld ayrıca, Irak’ı ziyaretinde ABD komutanlarıyla görüşmede bulunarak, gelecek dönemde ABD askerlerinin durumunu ele aldı. (AA) (REU)(www.ara.today.reuters.com) (www.alsharqiya.com) • Irak’ın kuzeyinde petrol araması yapan bir Norveç şirketi, petrol bulduğunu bildirdi. DNO adlı şirket, Zaho yakınlarında bir aylık kazı sonrası 350 metre derinlikte petrol bulduğunu açıkladı. Bölgede ne kadar petrol bulunduğu henüz belli değil. Iraklı Sünni Araplar, Kürt bölgesinin yabancı petrol şirketleriyle yaptığı anlaşmaların, ülkenin bölünmesine hizmet ettiğini öne sürüyor. Sünniler, petrol gelirlerinin bütün bölgeler arasında eşit dağıtılmamasından kaygı duyuyor. (VOANEWS) • Amerikalı uzmanlar, Irak’ın güneyinde Şii milislerin güçlendiği konusunda uyarıda bulundu. Amerika’daki düşünce kuruluşu Ulusal Demokratik Enstitüsü, Şii milislerin güneydeki konumunu büyük bir tehlike olarak niteleyerek, milislerin güçlenmesinin engellenmesi gerektiğini açıklamıştır. (www.alarab.co.uk) (www.iraqidewan.net) • Polonya Başbakanı Kazimierz Marcinkiewicz'in Irak'taki Polonya birliklerine sürpriz noel ziyaretinde bulunduğu bildirildi. Başbakanlık makamından yapılan açıklamada, Marcinkiewicz'in, Irak'ın orta kesimindeki Divaniye'de bulunan Echo üssüne dün geç saatlerde geldiği kaydedildi. (AP) Orta Doğu • ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Ürdün'ün başkenti Amman'da, Iraklıların terörle mücadele teknikleri konusunda eğitim aldıkları bir kampı ziyaret etti. Irak'a sürpriz ziyarette bulunan Rumsfeld'in kısa süreli Ürdün ziyareti kapsamında, Iraklıların eğitim gördüğü ''Abdullah II Özel Operasyonlar 3 Eğitim Merkezi''nde 100 kadar Iraklı askerin yanı sıra Ürdünlü eğitimciler ve Amerikalı askeri danışmanlarla görüştüğünü aktardı. (AA)(AFP) Kafkasya ve Orta Asya • 21.12.2205 tarihinde Duşanbe’de gerçekleşen Tacik-Türk Ekonomi Komitesinin oturumunda Türkiye Tacikistan’ın Âb-ı Panya nehrinde üç hidrolik enerji santrali inşaatına yatırım yapacağı kararı alındı. Projelerin tutarı 3.5 milyar dolardır. Bunun yanı sıra, Türk iş adamları Tacikistan’ın güneyindeki iki kok kömürü yatağına ve doğal gaz kaynaklarının işletilmesine ilgi göstermektedirler. (www.regnum.ru) • 22.12.2005 tarihinde Gürcistan Dışişleri Bakanı Gela Bejuaşvili ve Enerji Bakanı Nika Gilauri Bakü’de Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mamdyarov ile görüşmede bulundular. Görüşmede Đran’dan başlayarak, Azerbaycan üzerinden Gürcistan’a ulaşan doğal gazın transit fiyatı, iki ülke arasındaki enerji güvenliği meselesi, Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri, Dağlık Karabağ, Güney Osetya sorunları, ülkelerin GUAM, AGĐT ve BM çerçevesinde uluslararası ilişkileri masaya yatırıldı. Bunun yanı sıra Orta Asya’dan Avrupa’ya enerji transferi konusunda ‘Transatlantik Enerji Anlaşması’nın oluşturulması fikri ortaya atıldı. (www.regnum.ru) • 24.12.2005 tarihinde Poti(Gürcistan)-Bakü (Azerbaycan)-Aktau(Kazakistan)Alma Ata(Kazakistan) demiryolunun açılışının yapılacağı açıklandı. (www.regnum.ru) • 22.12.2005 tarihinde Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basescu birkaç saatlik ziyaretle Gürcistan’a geldi. Basescu’nun Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ile görüşmesinin içeriği basına açıklanmadı. (www.regnum.ru) • Özbekistan ve Almanya arasında, Hükümetler arası Mali ve Teknik Đşbirliği Anlaşması imzalandı. Özbekistan Dış Ekonomik Đlişkiler, Yatırım ve Ticaret Bakanı Alişir Şeyhov ile Almanya'nın Taşkent Büyükelçisi Hans-Yoahim Kiderlen tarafından imzalanan anlaşmaya göre, 2005 mali yılı sonuna kadar ülkedeki eğitim, küçük işletmeleri destekleme projeleri çerçevesinde Almanya, 4 milyon eurosu teknik hibe yardımı olmak üzere 19 milyon euro meblağ ayıracak. (AA) • Çeçenistan'da son günlerde bazı çocuklarda benzer şikayetlerle rahatsızlık görüldüğü, bu rahatsızlığın kaynağının antifriz içindeki bir kimyasal olabileceği bildirildi. Yetkililerin verdiği bilgiye göre, hafta boyunca çocuklarda histeri ve panik hali, solonum güçlüğü, kusma ve ishal gibi belirtilerin ortaya çıkması üzerine araştırma başlatıldı. Dağıstan'dan Doktor Muminat Hadzhayeva, antifriz içindeki bu kimyasalın hayvanlarda ve insanlarda zehirlenmeye yol açtığını söyledi. Çeçenistan'da, Cuma günü itibariyle çoğu çocuk 85 kişinin bu gizemli rahatsızlıktan dolayı hastanede olduğu belirtiliyor. Çeçen isyancılar ise ''çocukların Ruslar tarafından zehirlenip zehirlenmediğine'' ilişkin uluslararası soruşturma yapılmasını istiyor. (AA)(REU) 4 • Ukrayna Başbakanı Yuri Yehanurov Đngiltere, Fransa, Almanya ve ABD Büyükelçileri ile görüşme yaptı. Görüşme sırasında 1994’te Budapeşte’de kabul edilen ‘Ukrayna’nın nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasının güvenlik memorandumu’nu Rusya’nın ihlal ettiği gündeme getirildi. Söz konusu memoranduma göre, Ukrayna’nın nükleer silahtan vazgeçmesi durumunda Rusya, Đngiltere, ABD ülkenin güvenliğini sağlayacak, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruyacak, ekonomik baskı yapmayacaklardı. Doğal gaz fiyatlarını yükseltmekle Rusya, bu anlaşmanın 3.maddesini ihlal etmiş bulunuyor. Đki ülke ilişkilerinin gerilmesiyle Ukrayna’da anti-Rusya kampanyası gittikçe artmaktadır. (www.regnum.ru) Dünya Basını Guardian ve Times gazeteleri, Đngiltere Başbakanı Tony Blair'in dün Irak'ın güneyindeki Basra kentine yaptığı sürpriz ziyareti manşete taşıyor bu sabah. Gazetelerin üzerinde durduğu konu ise Blair'in ziyaretinden çok, Basra'da yaptığı açıklamalar. Guardian gazetesi, "Askerlerin geri çekilmesi altı ay içinde başlayabilir" manşetiyle çıkıyor bu sabah. Times gazetesi ise "Irak'taki askerler çekilme öncesinde kışlalarına döndüler" manşetiyle, ülkenin güneyinde görev yapan askerlerin günlük devriye görevlerini bırakarak, sadece Irak birliklerinin yardım istemesi durumunda destek vermeye başladıklarını aktarıyor. Gazetenin, bu konuya ayırdığı baş yazısı özetle şöyle: "Sekiz bin beş yüz Đngiliz askerinin yakında geri dönebileceği söylentilerinin devam ettiği bir sırada Blair'in yaptığı Irak ziyareti geçen yıla oranla daha olumlu bir havada geçti. O zamandan bu yana Irak, geçici bir Meclis için seçimler yaptı, anayasa referandumu düzenledi ve bu ay da parlamento seçimleri yapıldı. Bu gelişmelerin yanı sıra, Irak güvenlik güçleri de gelişti, iyileşti. Bu askerler, altı ay içinde, ülkenin bazı bölgelerinde kontrolü ele alabilirler. Bu sürece girilir girilmez, Đngiliz askerlerinin geri çekilmesi de başlayabilir. Ancak temkini elden bırakmamak gerekiyor." Guardian gazetesi, Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi'nin Kıbrıslı Rum Mira Ksenides-Arestis davasını, "Türkiye Kıbrıs'taki mülkler için büyük ödemelerle karşı karşıya" başlığıyla duyuruyor. "Uzun süren tartışmalı bir süreç sonunda Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi, Kuzey Kıbrıs'ın üç ay içinde tazminat konularında etkin bir iç hukuk yolu oluşturulmasını istedi. Kıbrıs'taki mülkiyet sorunu, Birleşmiş Milletler'in barış görüşmeleri, Türkiye'nin Avrupa Birliği müzakereleri gibi pekçok diğer girişimle iç içe geçmiş durumda. Mahkeme, aldığı kararın sadece Arestis davasını değil, sürmekte olan diğer bin dört yüz davayı da bağlayacağını ifade etti. Londra'daki Yunanistan Büyükelçiliği'nden bir sözcü, mahkemenin kararını memnunlukla karşıladıklarını belirterek, 'Türkiye Avrupa Birliği'ne girmekte ciddiyse bu konuda gerekli adımları atmalıdır. Bu, işi göz ardı edemezler' dedi." 5