HAFTALIK RAPOR 30 Temmuz 2012 ABD’de yeni bir parasal genişleme olur mu? 2007 yılında başlayan ve etkileri 2008 yılında artarak devam eden küresel finansal krizin ardından birçok politika önlemi uygulamaya konulmuş ve 2009 yılından itibaren ekonomilerde kısmi de olsa büyüme ortamı yeniden sağlanmıştır. Ancak elde edilen büyümelerin kalıcı olup olamayacağına dair endişeler ise uzun süre devam etmiştir. Son dönemde Avrupa’da sorunlu ülkeler kaynaklı riskler büyük boyutlara ulaşmış ve küresel ekonomi üzerinde giderek artan bir risk unsuru haline gelmiştir. ABD tarafında ise büyüme rakamları yeniden zayıflamaya başlamış ve istihdam piyasalarında kalıcı bir düzelme elde edilememiştir. Gelişmiş ülkelerdeki yavaşlamanın telafi edilebilmesi için önemli bir rol biçilen Çin ekonomisi de yavaşlama yönünde daha net sinyaller vermeye başlamıştır. Böyle bir küresel makroekonomik ortamda özellikle ABD ve Avrupa merkez bankalarının yeni parasal genişleme paketleri uygulayıp uygulamayacakları gündemin merkezini oluşturmaktadır. Bu çerçevede, ABD Merkez Bankası’nın (FED) üçüncü niceliksel genişleme (QE3) paketine ilişkin gereklilikler beklentiler ve olası etkiler mevcut makroekonomik ortam bazında ele alınacaktır. 1. ABD Ekonomisi ABD’de 2012 yılının birinci çeyreğinde büyüme oranında belirgin bir yavaşlama görülmüş, reel GSYH, 118 bir önceki çeyreğe göre %2 büyümüştür. Büyümede görülen yavaşlama ikinci çeyrekte de devam etmiş ve 113 QE1 bitti ikinci çeyrekte ABD ekonomisi %1.5 oranında 108 büyümüştür. Büyüme için öncül kabul edilen ISM 103 imalat endeksi de Haziran ayında, 2009 yılının QE2 bitti Temmuz ayından beri görülen en düşük seviye olan 98 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 49.7’ye gerilemiş ve böylece kritik olan 50 seviyesinin altına inmiştir. Endeksin 50 seviyesinin altına inmesi, Kas. 1973 - Mart 1975 Tem. 1981 - Kas. 1982 Tem. 1990 - Mart 1991 Mart 2001 - Kas. 2001 ekonomide daralma işareti olarak görülmektedir. Ara. 2007 -Haz. 09 Ancak endeks 40 seviyesinin altına inmedikçe, bu Kaynak: Bloomberg, VakıfBank daralma algısı resesyona dönmeyeceğinden nispeten olumlu kabul edilmektedir. ABD’de büyüme verilerinin incelenmesi için resesyonların bitiş tarihleri sıfır alınarak bir endeks oluşturulmuş, bitiş tarihinden 4 çeyrek öncesi ve 12 çeyrek sonrasındaki ABD büyüme performansı incelenmiştir (Bkz. Grafik 1). Buna göre 2008 yılında yaşanan son krizden sonraki yedi çeyrekte ekonomideki toparlanmanın önceki krizlere benzer olduğu fakat görece 1973 ve 1981 krizlerinden düşük kaldığı görülmektedir. Ancak ikinci tur niceliksel gevşemenin (QE2) sona erdiği krizden sonraki sekizinci çeyrekten itibaren ise toparlanmanın diğer kriz dönemlerinin altında seyrettiği dikkat çekmektedir. Bu durum ekonomide yaşanan toparlanmada FED’in uyguladığı QE politikalarının da etkisi olduğunu göstermektedir. Grafik 1 Endekslenmiş ABD Büyümesi* ABD Merkez Bankası’nın para politikasını tasarlarken 65 12 takip ettiği göstergelerden birisi olan istihdam piyasalarının seyrinin parasal genişleme 63 10 tartışmalarının yoğunlaştığı süreçte dikkatle izlenmesi 8.2 gerekmektedir. Krizin ardından %10 seviyesine kadar 61 8 yükselen ABD’de işsizlik oranı, 2012 yılı Haziran ayı 59 6 itibariyle %8.2 seviyesine kadar gerilemiştir. İşsizlik oranında bir gerileme yaşanmasına karşın, söz konusu 57 4 düşüş ekonominin yeni iş olanakları yaratma kapasitesinin kriz öncesi seviyesine ulaştığını Çalışan Sayısı / Nüfus (%) İşsizlik Oranı (sağ eksen, %) yansıtmamaktadır. Özellikle ABD’de çalışan sayısının Kaynak: Bloomberg toplam nüfus içindeki payının kriz ile birlikte düştüğü seviyelerde istikrar kazanması işsizlik oranındaki düşüşün ekonomik aktivitedeki toparlanmadan kaynaklanmadığını, kişilerin işgücü piyasasından çekildiğini göstermektedir. ABD’de bir takım demografik özellikler de işgücü piyasaları Grafik 2 ABD İstidam Göstergeleri VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul açısından önemli sonuçlar doğurmaktadır. ABD’de II. Dünya savaşının ardından 1946-1964 yılları arasında yaşanan ve “baby boomers” olarak ifade edilen döneme doğan neslin emeklilik yaşına gelmiş olmaları ve ayrıca söz konusu yaş grubunun iş olanağı bulamamaları dolayısıyla işgücü piyasalarından çekilmelerine neden olmaktadır. Son olarak, eğitim düzeyi düşük kişilerin de üniversite eğitimlerine dönerek iş aramaktan vazgeçmeleri işsizlik oranındaki düşüşte etkili olmuştur. Ayrıca, tarım dışı istihdamdaki artışın beklentilerin altında kalıyor oluşu istihdam piyasalarındaki zayıf görüntüyü desteklemektedir. FED tarafından da yoğun olarak vurgulandığı gibi istihdam piyasalarında kalıcı bir toparlanmanın elde edilememiş olması yeni parasal genişleme beklentilerini destekleyen bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak yeni bir parasal genişleme paketinin işgücü piyasalarındaki yapısal dönüşümü sağlayıp sağlayamayacağı konusunda soru işaretleri bulunmaktadır. ABD Öncül Göstergeler Endeksi (a-a) Conference Board Difüzyon Endeksi (sağ eksen)100 Grafik 3 2 1 80 0 60 -1 -0.3 40 05.2012 01.2012 09.2011 05.2011 01.2011 09.2010 05.2010 01.2010 09.2009 05.2009 01.2009 0 09.2008 -3 05.2008 20 01.2008 -2 Kaynak: Bloomberg pozitif katkı yapan kalemlerin azaldığı görülmektedir. Bu etmektedir. ABD’de on öncül göstergeyi içeren Conference Board öncül göstergeler endeksi Haziran ayında %0.3 düşmüştür. Haziran ayındaki düşüşle birlikte endeks son üç ayda ikinci kez düşüş göstermiştir. Öncül göstergeler endeksindeki bu düşüş, genel olarak endeksin alt kalemlerinden biri olan ISM yeni siparişler endeksindeki, inşaat izinlerindeki ve tüketici güvenindeki düşüşten kaynaklanmıştır. Difüzyon endeksi ise öncül göstergelere pozitif katkı yapan kalemlerin endeks içindeki payını göstermektedir. Endeksin Haziran ayında 40’a gerilediği yani endekse durum genel olarak ekonomide bir yavaşlamaya işaret Konut piyasasındaki gelişmeler de ABD’de ekonomik aktivitedeki toparlanmayı göstermesi açısından yakından takip edilmektedir. ABD konut piyasasına bakıldığında, son dönemde bekleyen konut satışları, yeni konut satışları gibi verilerde beklentilerin üzerinde artışlar yaşanırken, inşaat izinleri ve konut fiyatları gibi verilerde ise beklentilerin üzerinde düşüşler yaşandığı görülmektedir. ABD’nin bütçe dengesine bakıldığında ise ABD Bütçe Ofisi tarafından bütçe açığının 2011 yılındaki 1.3 trilyon dolardan 2012 yılında 1.08 trilyon dolara indirilmesi planlanmaktadır. Bütçe açığı rakamlarında bir düşüş beklenmesine karşın, açığın hala kaygı verici boyutlarda bulunması ve kamu borç yükünün yüksek olması maliye politikasının büyümeyi destekleyici yönde kullanılması olanağını ortadan kaldırmaktadır. Bu çerçevede, politika yapıcılarının ekonomik aktiviteyi desteklemek için para politikasını kullanma zorunluluğu yükselmektedir. ABD’de açıklanan verilerin ekonomik aktiviteye ilişkin yavaşlama işaretleri vermesi, ekonominin desteklenmesi için yeni bir niceliksel gevşeme programı uygulanacağı beklentilerini artırmaktadır. 2. Avrupa Grafik 5 65 60 55 50 45 40 35 30 Kaynak: Bloomberg 10 yıllık 5 yıllık 2 Yıllık ALMANYA Haz 12 Oca 12 Ağu 11 Eki 10 EURO BÖLGESİ Mar 11 Ara 09 May 10 Oca 11 Şub 11 Mar 11 Nis 11 May 11 Haz 11 Tem 11 Ağu 11 Eyl 11 Eki 11 Kas 11 Ara 11 Oca 12 Şub 12 Mar 12 Nis 12 May 12 Haz 12 Tem 12 2 Şub 09 3 Tem 09 4 Eyl 08 5 Nis 08 6 Kas 07 7 PMI İmalat Endeksi Haz 07 İspanya Tahvil Getirisi Oca 07 Grafik 4 8 FRANSA Kaynak: Bloomberg Yunanistan ile başlayan ve hala tam çözümlenemeyen kamu borç krizine son zamanlarda İspanya ekonomisindeki kırılganlıkların da eklenmesi, Euro Bölgesi’ndeki sorunların giderek daha büyük risk unsuru haline gelmesine yol açmaktadır. İspanya’da geçtiğimiz hafta yapılan banka kurtarma anlaşmasının piyasalarda yarattığı kısa süreli olumlu VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul 2 havanın ardından İspanyol 2, 5 ve 10 yıllık tahvil faizleri rekor seviyelere çıkmış ve İspanya Avrupa Merkez Bankası’ndan (ECB) yardım isteyebileceği haberleri ülke ekonomisine dair güvenin tamamen azalmasına neden olmuştur. Tüm bunların yanı sıra, bölgedeki bankaların zayıf görünümü, imalat verilerinin kritik seviyenin oldukça altında seyretmesi ve borç düzeylerinin oldukça yüksek olması, dolayısıyla mali hedeflerinin garanti altında olmaması da piyasalarda Euro Bölgesi ekonomisine ilişkin güvensizliğin derinleşmesine neden olmuştur. ABD’nin en büyük ticari ve finansal partnerlerinden birisi olan olan Euro Bölgesi’ndeki söz konusu sıkıntıların çözümlenememiş olması ABD ekonomisi açısından da önem taşımaktadır. Euro Bölgesi’nde yaşanan makroekonomik sorunlara yönelik kalıcı bir çözüm bulunamamış olması sorunların önümüzdeki dönemde daha da derinleşmesi ihtimalini arttırmaktadır. Parasal birlikten çıkışlar olabileceği yönündeki tartışmalar devam ederken, mali, siyasi ve bankalar arası birliğin tam olarak kurulamamış olması sorunlara etkin ve hızlı çözüm bulunmasını da güçleştirmektedir. Euro Bölgesi’nde mevcut sıkıntıların ABD ekonomisine yansıması henüz net bir şekilde görülmemesine karşın risk unsurlarının daha da derinleşmesi gerek ABD ekonomisi gerekse küresel görünüm için endişeleri arttıracaktır. Sonuç olarak, Euro Bölgesi’nin yaşadığı sıkıntılar ABD ekonomisindeki yeni bir parasal genişleme beklentilerini destekler bir nitelik taşımaktadır. 3. Çin Çin’de son açıklanan olumsuz PMI verileri büyümenin Grafik 6 yavaşlayabileceği endişelerine yol açarken, Çin’de ÇİN PMI İmalat Endeksi 57 40 ekonomik yavaşlamayı tetikleyen bir diğer unsur son 56 35 yıllarda konut sektöründe oluşan fiyat balonu olarak 55 30 karşımıza çıkmaktadır. Çin’de konut fiyatlarının hızla 54 25 53 arttığı görülürken, Çin ekonomisinde konut 20 52 fiyatlarında ortaya çıkabilecek fiyat düşüşleri 15 51 10 ekonomik aktivite üzerindeki risklerin artmasına 50 neden olabilecektir. Öte yandan, Çin’de endüstriyel 5 49 üretimdeki gerilemeye paralel olarak ülke ihracatında 48 0 da gerileme görülmüştür. Ayrıca, ABD’nin en büyük dış ticaret partneri olan Çin’in ABD’ye olan ihracatının Kaynak: Bloomberg giderek azaldığı da dikkat çekmektedir. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’den gelen olumsuz imalat verileri ülke ekonomisi açısından endişelere yol açarken, Çin Merkez Bankası uyguladığı para politikası çerçevesinde Kasım 2011’den bu yana üç kez bankalara uyguladığı zorunlu karşılık oranlarında indirime giderek faizindeki yükselişleri sınırlamaya çalışmıştır. Çin Merkez Bankası ayrıca son zamanlarda ülkede açıklanan olumsuz verilere rağmen, ilki 8 Haziran’da olmak üzere bir ay içinde iki kez faiz indirimine giderek ekonomik aktivitedeki yavaşlamayı sınırlamayı amaçlamıştır. Çin ekonomisi için %7.4’e kadar gerileyen büyümenin %7’nin altına düşmesi ihtimali endişeleri arttırırken, bu durumla karşılaşılabileceğini destekleyen verilerin gelmeye devam etmesi gelişmiş ülke merkez bankalarını yeni parasal genişleme uygulamalarının zorunlu olduğu düşüncemizi desteklemektedir. May 12 Oca 12 Mar 12 Eyl 11 Kas 11 Tem 11 May 11 Oca 11 Mar 11 Eyl 10 Kas 10 Tem 10 May 10 Oca 10 Mar 10 ABD'nin Çin'den İthalatı (sağ eksen, y-y%) QE3 ve Beklentiler Son dönemde zayıf bir ekonomik görünüme işaret eden veriler yeni niceliksel genişleme beklentilerinin artmasına neden oluyordu. Bernanke’nin geçtiğimiz hafta Temsilciler Meclisi’ndeki konuşması yeni niceliksel genişleme sinyalinin gelmesi bakımından merakla takip edildi. Bernanke’nin açıklamalarında özellikle istihdam piyasasına ilişkin vurgular dikkat çekti. İstihdam piyasasındaki zayıflıkların FED’i destekleyici olmaya yönlendireceğine işaret eden açıklamalar önemli görünmekle birlikte, piyasanın istediği ve beklediği netlikte değildi. Büyümeye ilişkin olarak ise ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın devam ettiğinin altı çizildi. Sonuç olarak yeni parasal genişleme konusunda önemli mesajlar içermeyen açıklamaların ardından piyasalar bu yılki Jackson Hole yıllık toplantısına odaklandı. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Jackson Hole neden önemli? FED 2008 yılında krizin ABD ekonomisi üzerindeki etkilerini hafifletmek amacıyla Açıklanma: Jackson Hole hazırladığı birinci niceliksel genişleme programını (QE1) ilk olarak 2008 yılının Ağustos Başlama: 25 Kasım 2008 03 Kasım 2010 ? ayındaki Jackson Hole toplantılarında duyurmuştu. QE1 aynı yılın Kasım ayında da Bitiş: 31 Mart 2010 30 Haziran 2011 ? uygulanmaya başlanmıştı. Benzer şekilde FED’in 2010 yılının Kasım ayında uygulamaya koyduğu ikinci niceliksel genişleme de 2010 yılının Ağustos ayında düzenlenen Jackson Hole toplantılarında açıklanmıştı. QE2 2011 yılının Haziran ayında sona erdiği için geçtiğimiz yıl da Ağustos ayındaki toplantı öncesi yeni niceliksel genişleme beklentileri artmış ancak toplantılardan böyle bir karar çıkmamıştı. Son dönemde zayıf bir görünüme işaret eden veriler ve Bernanke’nin parasal genişlemenin bir sınırının olduğu ancak FED’in henüz o sınırda olmadığı yönündeki açıklamaları bu yılki Jackson Hole toplantılarını da odak noktası haline getirmektedir. Jackson Hole toplantılarının yanı sıra ABD’deki seçimlerde QE3’ün zamanlaması açısından önemli görünmektedir. ABD’de 6 Kasım 2012 tarihinde yapılacak seçimler öncesi farklı yaklaşımlar da ön plana çıkmaktadır. İlki FED’in ekonomiyi desteklemek için bu yardımı seçim öncesi duyuracağı ve istihdam piyasasına ilişkin düzelme beklentilerini kuvvetlendireceği yönünde. Bir diğeri ise FED’in seçim öncesi böyle bir programın açıklanmasının etik olmayacağını düşünerek beklemede kalacağına işaret etmektedir. FED’in yeni bir niceliksel genişlemeye ihtiyaç duymasının daha önceki niceliksel genişleme programlarının ekonomiyi desteklemede yetersiz ve başarısız kaldığını gösterdiğini ve ayrıca mali dengesizliklere neden olarak yükü vatandaşın omuzlarına bindirdiğini düşünenler de seçim öncesi öne çıkmaktadır. QE1 Jackson Hole 22 Ağustos 2008 QE2 Jackson Hole 27 Ağustos 2010 QE3? ABD piyasasında işlem yapan oyuncuların, FED’in yeni bir niceliksel genişlemeye gitmesi ihtimaline ilişkin 50% 50% beklentilerini gösteren anket sonuçları, Nisan ayından 50% itibaren beklentilerin yükseldiğine işaret etmektedir. 40% Özellikle Mayıs ayı itibariyle ABD’de verilerin zayıf bir 33% 30% performans göstermesi ile Haziran ayındaki ankette, 30% FED’in yeni niceliksel genişlemeye gitmesi olasılığının 20% sert şekilde %50’ye yükseldiği görülmektedir. Söz 10% konusu dönemde FED’in para politikası kararlarında odaklandığı ABD işgücü piyasasına ilişkin görünümün de 0% yatay bir eğilim sergilemesi beklentilerdeki artışta etkili Nisan Mayıs Haziran Temmuz olmuştur. Haziran-Temmuz dönemlerinde ise Kaynak: Reuters Poll beklentilerin değişmediği dikkat çekmektedir. Beklentilerin aynı kalmasında, Bernanke’nin Temsilciler Meclisi’ndeki açıklamalarında QE3 konusunda net bir sinyal vermemesi belirleyici olmuştur. Sonuç olarak, Bernanke’nin geçtiğimiz haftaki konuşmasında QE3 ile ilgili net bir sinyal vermemesi, Jackson Hole toplantılarını daha önemli hale getirirken, QE3 beklentilerini de Eylül ayına atmıştır. Ayrıca piyasa oyuncuları bir önceki aya göre aynı olmasına rağmen üç ay öncesine göre QE3 ihtimalini daha yüksek görmektedir. Grafik 7 QE3 Beklentileri (%) 60% 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Parasal Genişleme Programlarının Etkileri ABD’de yeni bir parasal genişleme paketinin gerekliliği tartışmalarının yanında söz konusu uygulamanın piyasa göstergeleri üzerine 30 yıllık Mortgage'a 10 yıl vadeli tahvil Şirket tahvilleri dayalı menkul kıymet yansımaları da ele alınması gerekmektedir. getirisi getirisi getirisi San Francisco FED tarafından yapılan bir 0.0 çalışma ekonomik aktivitedeki zayıflamaya Twist Twist -0.2 QE2 karşı atılan parasal adımların etkisini giderek QE2 QE2 Twist -0.4 azalttığını göstermektedir. Yandaki grafikte de görüldüğü gibi ilk QE1 ve QE2 piyasalara -0.6 etkiler açısından önemli farklılıklar -0.8 bulunmaktadır. QE1’in sonucunda 10 yıllık -1.0 QE1 hazine tahvili getirileri yaklaşık 1 puan QE1 QE1 gerilerken, QE2’nin ardından söz konusu -1.2 Kaynak: San Francisco FED getirilerdeki düşüş ancak 0.2 puan olmuştur. Hazine tahvillerinin yanında şirket tahvilleri getirilerinde de benzer bir tablo karşımıza çıkmaktadır. Operation TWIST olarak adlandırılan ve uzun vadeli borçlanma maliyetlerinin düşük tutulabilmesi için kısa vadeli tahvillerin aynı miktarda uzun vadelilerle değiştirilmesini öngören programın etkisi ise 30 yıllık Mortgage kredilerine dayalı menkul kıymet getirileri hariç piyasalar üzerinde önceki uygulamalardan düşük oranda olmuştur. Sonuç olarak, mevcut süreçte yeni bir parasal genişleme paketinin gerekliliğinin yanında olası sonuçlarının da tartışılması yararlı olacaktır. Hali hazırda politika faizlerinin sıfıra yaklaşmış olması ve FED’in uyguladığı genişleyici para politikalarının tüm vadelerde faizlerin aşağı yönde hareketine sebep olması ile getiri eğrisinin yataylaşması QE3’ün piyasalara yansımasının sınırlı olmasına neden olabilecektir. Ayrıca yeni bir parasal genişlemenin piyasalarda her geçen gün fiyatlanıyor oluşu ve ekonomilerdeki yapısal sorunların daha fazla su yüzene çıkabilecek olması söz konusu etkilerin sınırlı kalmasında diğer etkenler olabilecektir. Grafik 8 ABD'de parasal genişleme uygulamalarının piyasalara etkileri Sonuç olarak, mevcut ekonomik konjonktürde son açıklanan veriler ABD’de bir resesyon olmasa bile büyümede bir yavaşlamanın yaşanacağını göstermektedir. Özellikle söz konusu yavaşlamanın uzun sürmesi ihtimali bir diğer önemli risk unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Ekonomik aktiviteyi canlandırmak için maliye politikaları önemli bir araç olmasına karşın, gelişmiş ülkelerin yüksek bütçe açıkları ve ağır borç yükleri bu kanalın kullanılmasını imkânsız hale getirmektedir. Dolayısıyla, ekonomilerdeki yavaşlamanın önüne geçilebilmesi için önümüzdeki dönemde para politikası önlemlerinin alınması zorunlu hale gelmektedir. Politika faizlerinin çok düşük seviyede seyrettiği bir süreçte yeni bir parasal genişleme en yüksek ihtimal olarak görülmektedir. Bu bağlamda, önümüzdeki dönemde ABD’de yeni bir parasal genişleme paketinin uygulamaya konulacağını düşünüyoruz. Ancak söz konusu paket, finansal piyasalarda refah etkisi ile olumlu bir seyir yaratabilecek olmasına karşın etkilerinin önceki niceliksel genişlemelerdeki gelişmeler dikkate alındığında, sınırlı kalması ihtimali bulunmaktadır. ABD Merkez Bankası’nın 12-13 Eylül 2012 tarihindeki toplantısında yeni parasal genişlemeyi açıklaması beklenirken, FED’in söz konusu parasal genişlemeden daha etkin sonuç alınabilmesi için ECB ile koordineli hareket etmesi de mümkün görünmektedir. 5 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Haftalık Veri Takvimi (30 Temmuz-03 Ağustos 2012) Tarih Ülke 30.07.2012 Euro Bölgesi Japonya 31.07.2012 Türkiye ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya 01.08.2012 Türkiye ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya 02.08.2012 ABD Euro Bölgesi İngiltere 03.08.2012 Türkiye ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Açıklanacak Veri İş Dünyası Güven Endeksi (Temmuz) PMI İmalat Endeksi (Temmuz) Hanehalkı Harcamaları (Haziran) İşsizlik Oranı (Haziran) Dış Ticaret Dengesi (Haziran) Case Shiller Konut Fiyat End.(Mayıs, y-y) Chicago PMI Endeksi (Temmuz) Conference Board Tük. Güven End. (Temmuz) Kişisel Tük. Harc. Endeksi (Haziran, y-y) TÜFE (Temmuz, y-y) İşsizlik Oranı (Haziran) İşsizlik Oranı (Temmuz) Perakende Satışlar (Haziran, y-y) ÜFE (Haziran, a-a) İşsizlik Oranı (Haziran) ÜFE (Haziran, y-y) PMI İmalat Endeksi (Temmuz) Haftalık Mortgage Verileri ADP Özel istihdam (Temmuz) ISM İmalat Endeksi (Temmuz) FED Toplantısı ve Faiz Kararı PMI İmalat endeksi (Temmuz) PMI İmalat endeksi (Temmuz) PMI İmalat endeksi (Temmuz) PMI İmalat endeksi (Temmuz) Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları Fabrika Siparişleri (Haziran) ECB Toplantısı ve Faiz Kararı ÜFE (Haziran, y-y) BOE Toplantısı ve Faiz Kararı TÜFE (Temmuz, y-y) ÜFE (Temmuz, y-y) Tarımdışı İstihdam (Temmuz) İşsizlik Oranı (Temmuz) ISM Hizmetler Endeksi (Temmuz) Perakende Satışlar (Haziran, y-y) PMI Hizmetler Endeksi (Temmuz) PMI Hizmetler Endeksi (Temmuz) PMI Hizmetler Endeksi (Temmuz) PMI Hizmetler Endeksi (Temmuz) VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Önceki Veri -0.94 49.9 %4 %4.4 8.6 mlyr $ -%1.9 52.9 Beklenti -1.05 -%2.9 %4.4 8.3 mlyr $ -%1.5 52.5 62.0 61.3 %1.5 %2.4 %11.1 %6.8 -%1.1 -%1.0 %10.1 %2.2 51.4 943.6 176 bin 49.7 %0.25 44.1 43.3 43.6 44.6 353 bin %0.7 %0.75 %2.3 %0.5 %8.87 %6.44 80 bin %8.2 52.1 -%1.7 47.6 49.7 50.2 43.1 -%2.4 %11.2 %6.8 %0.4 -%0.4 %10.2 %2.1 --120 bin 50.2 -44.1 43.3 43.6 44.2 370 bin %0.4 %0.75 %1.9 %0.5 --100 bin %8.2 52 -%1.4 47.6 49.7 50.2 43.5 6 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y-y, %) Reel GSYİH (y-y, %) 15 15.0 10 10.0 5 2011Ç4 2011Ç1 2010Ç2 2009Ç3 2008Ç4 2008Ç1 2007Ç2 1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2006Ç3 -20.0 2005Ç4 -20 2005Ç1 -15.0 2004Ç2 -15 2003Ç3 -10.0 2002Ç4 -10 2002Ç1 -5.0 2001Ç2 -5 2000Ç3 0.0 1999Ç1 0 1999Ç4 5.0 3.2 Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Sektör Payları (%) 2011 I. Çeyrek 2011 II. Çeyrek 2011 III. Çeyrek 2011 IV. Çeyrek 2012 I. Çeyrek Tarım 8.4 7.1 5.0 4.2 6.7 4.5 Sanayi 24.2 14.9 9.1 9.2 5.2 2.7 İnşaat 5.9 15.3 13.0 10.2 7.0 2.8 Ticaret 12.8 17.3 14.2 11.5 3.9 0.9 Ulaş. ve Haber. 15.0 12.4 12.4 12.0 6.8 4.7 Mali Kur. 13.2 10.0 9.2 12.9 6.8 4.8 Konut Sah. 4.5 2.0 1.8 1.3 2.5 1.8 Eğitim 1.8 4.1 4.1 6.9 5.4 4.4 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.1 3.5 3.3 6.8 7.8 2.6 Vergi-Süb. 8.5 16.9 10.7 10.0 5.0 3.2 11.9 9.1 8.4 5.2 4.5 Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 30.0 20.0 GSYİH Kaynak: TÜİK 10.0 0.0 -10.0 -20.0 Sanayi İnşaat Ticaret 2012-I 2011-IV 2011-III 2011-II 2011-I 2010-IV 2010-III 2010-II 2010-I 2009-IV 2009-II Tarım 2009-III 2009-I -30.0 Ulaştırma Kaynak:TÜİK 7 Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Sektör Payları (%) 2011 I. Çey. 2011 II. Çey. 2011 III. Çey. 2011 IV. Çey. 2012 I. Çey. Yer. Hanehalkı Tük. Har. 67.9 11.9 8.2 7.8 3.4 0.02 Dev. Nihai Tük. Har. 12.2 7.0 9.0 10.3 -4.3 5.5 10.0 Gay. Safi Ser. Oluş. 26.5 33.9 28.7 14.6 2.4 1.6 0.0 Kamu Sektörü 4.5 -0.9 -0.2 0.3 -9.4 2.1 Özel Sektör 22.0 39.8 34.7 17.7 5.2 1.6 Mal ve Hiz. İhracatı 24.9 8.7 0.5 10.2 6.7 13.2 Mal ve Hiz. İthalatı 27.2 26.9 18.9 6.8 -5.1 -5.0 11.9 9.1 8.4 5.2 3.2 50.0 40.0 30.0 20.0 -10.0 GSYİH -20.0 -30.0 -40.0 Tüketim Kaynak: TÜİK Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Devlet Yatırım İhracat İthalat İmalat Sanayi Üretim Endeksi Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %) 30.0 6.0 30.00 20.0 4.0 20.00 2.0 10.0 10.00 0.0 0.0 0.00 -2.0 -10.0 -4.0 -10.00 Kaynak: TÜİK May.07 Ağu.07 Kas.07 Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Eki.11 Mar.12 Ara.10 May.11 Şub.10 Tem.10 Eyl.09 Nis.09 Kas.08 Haz.08 -30.00 Oca.08 -8.0 Ağu.07 -30.0 Mar.07 -20.00 Eki.06 -6.0 May.06 -20.0 Kaynak: TCMB 8 Sektörel Sanayi Üretim Endeksi Ara Malı İmalatı (y-y, %) Yıllık Değişim Oranı (%) Sektörler Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %) May.12 Kas.11 May.11 Kas.10 Kas.09 May.10 May.09 Kas.08 May.08 Kas.07 May.07 Kas.06 May.06 50.00 40.00 30.00 20.00 10.00 0.00 -10.00 -20.00 -30.00 -40.00 -50.00 -60.00 Kaynak:TÜİK Mayıs Ayı 2011 2012 Petrol Ürünleri 10.9 -21.7 Tekstil -3.3 10.3 Gıda 8.1 8.5 Kimyasal Madde 4.9 5.3 Ana Metal Sanayi 6.0 5.8 Metalik Olm. Diğ. Mineral 7.4 1.0 Taşıt Araçları 15.2 -1.9 Elektrikli Teçhizat 12.5 3.0 Giyim 3.3 -0.5 Kaynak: TÜİK Sanayi Sipariş Endeksi Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Kaynak:TÜİK May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 May.12 Kas.11 Şub.12 Ağu.11 Şub.11 May.11 Kas.10 Ağu.10 May.10 Şub.10 Kas.09 Ağu.09 May.09 Kas.08 Şub.09 Ağu.08 260.0 240.0 220.0 200.0 180.0 160.0 140.0 120.0 100.0 May.08 260.0 240.0 220.0 200.0 180.0 160.0 140.0 120.0 100.0 Kaynak:TÜİK Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Beyaz Eşya Üretimi Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 2100000 1900000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 1700000 1500000 1300000 1100000 May.01 Ara.01 Tem.02 Şub.03 Eyl.03 Nis.04 Kas.04 Haz.05 Oca.06 Ağu.06 Mar.07 Eki.07 May.08 Ara.08 Tem.09 Şub.10 Eyl.10 Nis.11 Kas.11 Haz.12 900000 Kaynak: OSD, VakıfBank 700000 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 9 Kapasite Kullanım Oranı Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Kapasite Kullanım Oranı (%) 85 95 80 74.8 75 85 70 75 65 65 60 55 55 45 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık) 130 80,000.0 125 70,000.0 120 60,000.0 115 50,000.0 110 40,000.0 105 30,000.0 100 20,000.0 95 10,000.0 90 0.0 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi 60.00 PMI Imalat Endeksi 55.00 50.00 45.00 51.4 40.00 35.00 30.00 Kaynak:Reuters 10 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 25.0 14 12 10 8 6 4 2 0 20.0 8.9 15.0 7.4 10.0 6.4 5.0 Kaynak: TCMB -5.0 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 0.0 Kaynak: TCMB TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Yıllık Eğitim Aylık Ev Eşyası Gıda 35 Enerji Tüfe 30 25 Ulaştırma 20 Konut 15 Lokanta ve Oteller 10 Giyim ve ayakkabı 5 -2 -1 0 1 2 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 0 Gıda ve Alkolsüz İçecekler 3 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Tarım Sanayi Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi İmalat Sanayi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:TCMB Ara.11 Haz.12 Ara.10 Haz.11 Ara.09 Haz.10 Ara.08 Haz.09 Ara.07 Haz.08 Ara.06 Haz.07 Haz.06 2300 2100 1900 1700 1500 1300 1100 900 700 500 Ara.05 260 240 220 200 180 160 140 120 100 Haz.05 Şub.06 Haz.06 Eki.06 Şub.07 Haz.07 Eki.07 Şub.08 Haz.08 Eki.08 Şub.09 Haz.09 Eki.09 Şub.10 Haz.10 Eki.10 Şub.11 Haz.11 Eki.11 Şub.12 Haz.12 35.0 30.0 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 -5.0 -10.0 Kaynak: Bloomberg 11 İTO Enflasyon Göstergeleri Türk- İş Mutfak Enflasyonu İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%) 8 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 -10 6 4 2 0 -2 -4 Kaynak:İTO Kaynak: Türk-İş Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 9.5 9 8.5 8 7.5 7 6.5 6 5.5 5 Kaynak: TCMB Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 100 90 80 70 60 69.1 50 40 Kaynak: TCMB 12 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücü Arzı İşsizlik Oranı (%) Kaynak: TÜİK Nis.12 Ara.11 Ağu.11 Nis.11 Ara.10 Ağu.10 Nis.10 Ara.09 Nis.09 Ağu.09 Ara.08 Eki.11 Nis.12 Eki.10 Nis.11 Nis.10 Eki.09 Eki.08 Nis.09 Eki.07 Nis.08 Nis.07 Eki.06 Eki.05 Kaynak: TÜİK İşgücüne Katılım Oranı İstihdam Oranı Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 53.0 51.0 49.0 47.0 45.0 43.0 41.0 39.0 37.0 35.0 Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen) 30.0 54.0 25.0 52.0 20.0 50.0 15.0 48.0 10.0 46.0 5.0 44.0 0.0 42.0 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 İşgücüne Katılma Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100) İş Arayanların Sayısı 200,000 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 Sanayi İstihdam Endeksi Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 13 2012-I 2011-III 2011-I 2010-III 2010-I 2009-III 2009-I 2008-III 2008-I 2007-III 2007-I 2006-I 2005-III 2005-I Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 2006-III Nis.05 Nis.06 9 Nis.08 9 İstihdam Edilenler 28,000 27,000 26,000 25,000 24,000 23,000 22,000 21,000 20,000 19,000 Ağu.08 17.0 16.0 15.0 14.0 13.0 12.0 11.0 10.0 9.0 8.0 Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri 5,000 4,500 4,000 3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 125.0 Kaynak: TCMB Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 120.0 115.0 110.0 105.0 100.0 95.0 14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 0 -12000 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB İhracat İthalat Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %) Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %) 140 120 100 80 60 40 20 0 -20 -40 -60 140 120 100 80 60 40 20 0 -20 -40 -60 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 Sermaye ve Finans Hesabı 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB 15 TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları Tüketici Güven Endeksi 115 Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 105 95 85 75 65 Kaynak: TCMB Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %) 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 20 15 10 5 0 -5 -10 -15 Kaynak: TCMB CNBC-e Güven Endeksleri Krediler CNBC-e Tüketici Güven Endeksi Krediler (y-y, %) CNBC-e Tüketim Endeksi 80.00 250.0 70.00 200.0 60.00 50.00 150.0 40.00 100.0 30.00 20.00 50.0 10.00 0.0 0.00 Kaynak: BDDK Kaynak: CNBC-e Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %) 155.00 135.00 115.00 95.00 75.00 55.00 35.00 15.00 -5.00 Kaynak: BDDK 16 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL) 350 0.00 -10.00 300 -20.00 -30.00 250 -40.00 200 -50.00 -60.00 150 Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %) 65.00 Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 57 45.00 47 25.00 37 27 5.00 17 -15.00 7 -35.00 -3 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Toplam Borç Stoku (milyar TL) 550.0 500.0 400.0 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 160.0 140.0 350.0 450.0 400.0 350.0 300.0 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 120.0 300.0 100.0 250.0 80.0 200.0 60.0 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 17 Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar) 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 30 250.0 25 200.0 20 150.0 15 100.0 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2011 2010 2009 2008 2007 2006 0.0 2005 0 2004 50.0 2003 5 2002 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 10 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) Nominal Faiz 35 30 25 25 20 20 15 15 10 10 5 -5 Şub.04 Haz.04 Eki.04 Şub.05 Haz.05 Eki.05 Şub.06 Haz.06 Eki.06 Şub.07 Haz.07 Eki.07 Şub.08 Haz.08 Eki.08 Şub.09 Haz.09 Eki.09 Şub.10 Haz.10 Eki.10 Şub.11 Haz.11 Eki.11 Şub.12 Haz.12 0 0 Ocak 2004 Temmuz 04 Ocak 05 Temmuz 05 Ocak 06 Haziran 06 Aralık 06 Haziran 07 Aralık 07 Haziran 08 Aralık 08 Haziran 09 Aralık 09 Haziran 10 Aralık 10 Haziran 11 Aralık 11 Haziran 12 5 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Para Arzı M2 (bin TL) M3 (bin TL) M1 (bin TL-sağ eksen) 900000000 170000000 150000000 700000000 130000000 500000000 110000000 90000000 300000000 70000000 Haz.12 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Haz.10 Ara.09 Haz.09 Ara.08 Haz.08 Ara.07 Haz.07 Ara.06 50000000 Haz.06 100000000 Kaynak:TCMB 18 Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y-y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH* (Yıllık) (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.2 1.7 -3.14 0.25 62 Euro Bölgesi 0 2.4 0.31 0.75 -21.60 Almanya 1.2 2.00 5.74 0.75 99 2.30 -2.23 0.75 -17.90 Fransa 0.30 İtalya -0.90 3.60 -3.19 0.75 86.50 Macaristan -0.70 5.60 1.09** 7.00 -51.40 Portekiz -2.20 2.70 -9.98** 0.75 -49.40 İspanya -1.00 2.20 -4.60** 0.75 -25.10 Yunanistan -5.50 1.00 -9.98** 0.75 -70.40 İngiltere -0.80 2.40 -1.92 0.50 -29.00 Japonya 2.80 -0.20 2.05 0.10 40.40 Çin 7.60 2.20 5.15** 6.00 99.30 4.30 5.47 8.00 7.00 Rusya 4.90 Hindistan 5.30 10.16 -3.27** Brezilya 0.75 4.92 -2.11 8.00 112.60 G.Afrika 2.10 5.50 -2.82** 5.00 -3.00 -6.35** 5.75 91.75 Türkiye 3.20 8.87 *Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2011 verileridir. **2010 Verileri Kaynak: Bloomberg Beklentiler 2012-IMF Beklentisi (Temmuz 2012) Reel Büyüme (y-y. %) Enflasyon (y-y. %) Cari Denge /GSYH (%) İşsizlik Oranı (%) Borç St./GSYH (%) Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler Tüm dünya ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan Portekiz İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika TÜRKİYE 1.4 5.6 3.5 2.0 -0.3 1.0 0.3 -1.9 0.0 -3.3 -1.5 -4.7 0.2 2.4 8.0 4.0 6.1 2.5 2.6 2.3 2.0 6.3 3.98 1.89 1.86 1.91 1.95 1.82 5.00 2.65 1.69 0.80 2.00 0.15 3.50 6.20 8.55 4.96 5.50 8.56 -0.35 1.66 --3.27 0.75 5.18 -1.93 -2.22 3.26 -4.16 -2.14 -7.39 -1.73 2.17 2.27 4.77 -3.23 -3.22 -4.82 -8.78 7.92 --8.16 10.87 5.58 9.93 9.50 11.50 14.43 24.20 19.37 8.26 4.50 4.00 6.00 -6.00 23.81 10.33 107.85 33.64 -106.60 89.96 78.87 89.02 123.36 76.25 112.40 79.04 153.24 88.37 235.83 22.03 8.37 67.57 65.10 39.38 36.04 19 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2010 2011 En Son Yayımlanan 2012 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYİH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 098 799 1 294 893 329 020 (2012, 1Ç) -- GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. %) 9.2 8.5 3.2 (2012, 1Ç) 3.5 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) 13.1 8.9 5.9 (Mayıs 2012) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 72.6 75.4 74.8 (Temmuz 2012) -- İşsizlik Oranı (%) 11.9 9.8 9.0 (Nisan 2012) 10.4 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 6.40 10.45 8.87 (Haziran 2012) 7.2 ÜFE (y-y. %) 8.87 13.33 6.44 (Haziran 2012) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 133,885 148,455 146,769 (13.07.2012) -- M2 587,815 665,642 681,603 (13.07.2012) -- M3 616,201 700,491 725,622 (13.07.2012) -- Emisyon 44,368 49,347 51,081 (13.07.2012) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 80,696 78,330 84,516 (20.07.2012) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 1.50 5.0 5.0 (27.07.2012) -- TRLIBOR O/N 6.54 10.89 7.08 (27.07.2012) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 47,101 77,089 5,828 (Mayıs 2012) 65,000 İthalat 185,544 240,834 21,752 (Mayıs 2012) İhracat 113,883 134,971 13,168 (Mayıs 2012) --- Dış Ticaret Açığı 71,661 105,858 8,584 (Mayıs 2012) 93,000 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 352.8 368.8 377.7 (Haziran 2012) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 120.5 149.5 145.9 (Haziran 2012) -- Kamu Net Borç Stoku 317.6 290.5 290.5 (2011 IV. Çeyrek) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2010 Haziran 2011 Haziran Bütçe Gelirleri 18,448 26,686 24,804 (Haziran 2012) -- Bütçe Giderleri 23,894 23,597 31,074 (Haziran 2012) -- Bütçe Dengesi -5,446 3,089 -6,270 (Haziran 2012) -- Faiz Dışı Denge -2,103 4,650 -4,389 (Haziran 2012) -- 20 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 98 Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 99 Emine Özgü Özen Ekonomist emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 90 Naime Doğan Eriş Araştırmacı naimedogan.eris@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 92 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 02 0212‐398 18 91 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar