Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu 24 Şubat 2016 Bu rapor, 2 sayfa bağımsız denetim raporu ve 129 sayfa finansal tablolar ve tamamlayıcı dipnotlarından oluşmaktadır. 4 BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin (“Banka”) ve konsolidasyona tabi ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2015 tarihli konsolide bilançosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide gelir tablosu, konsolide özkaynaklarda muhasebeleştirilen gelir gider kalemlerine ilişkin tablo, konsolide özkaynak değişim tablosu, konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetimin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu Banka yönetimi, konsolide finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bankaların hesap ve kayıt düzenine ilişkin yayımlanan diğer düzenlemeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) genelge ve açıklamaları ve bunlar ile düzenlenmeyen konularda Türkiye Muhasebe Standartları hükümlerini içeren; "BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı"na uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, BDDK tarafından 2 Nisan 2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik” ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” risklerinin değerlendirilmesi de dâhil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi, risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, işletmenin iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, işletme yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Şartlı Görüşün Dayanağı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolar, Banka yönetimi tarafından ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek olumsuz gelişmelerin olası etkileri nedeniyle ayrılan ve tamamı cari dönemde gider yazılan toplam 123.500 Bin TL tutarında serbest karşılığı içermektedir. Görüş Görüşümüze göre, yukarıdaki şartlı görüşün dayanağı paragrafında açıklanan hususun konsolide finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde ilişikteki konsolide finansal tablolar, Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını; BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı’na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Banka’nın 1 Ocak – 31 Aralık 2015 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Banka esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. TTK’nın 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir. Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. A member of KPMG International Cooperative Alper Güvenç, SMMM Sorumlu Denetçi 24 Şubat 2016 İstanbul, Türkiye 4 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ’NİN 31 ARALIK 2015 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN YIL SONU KONSOLİDE FİNANSAL RAPORU Banka’nın Yönetim Merkezi’nin Adresi: Barbaros Mahallesi Şebboy Sokak No:4 Ataşehir/İstanbul 2. Banka’nın Telefon ve Fax Numaraları: Telefon : 0216 503 70 70 Fax : 0212 340 93 99 3. Banka’nın Elektronik Site ve Elektronik Posta Adresi: Elektronik site adresi: www.halkbank.com.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” e göre hazırlanan yıl sonu konsolide finansal raporu aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır. Birinci Bölüm : ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER İkinci Bölüm : ANA ORTAKLIK BANKA’NIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI Üçüncü Bölüm : UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Dördüncü Bölüm : KONSOLİDASYON KAPSAMINDAKİ GRUP’UN MALİ BÜNYESİNE İLİŞKİN BİLGİLER Beşinci Bölüm : KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Altıncı Bölüm : DİĞER AÇIKLAMALAR VE DİPNOTLAR Yedinci Bölüm : BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Bu finansal rapor çerçevesinde finansal tabloları konsolide edilen bağlı ortaklıklarımız ve iştiraklerimiz aşağıdadır. 1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Bağlı ortaklıklar Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ Halk Sigorta AŞ Halk Hayat ve Emeklilik AŞ Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Halk Finansal Kiralama AŞ Halk Portföy Yönetimi AŞ Halk Faktoring AŞ Halk Banka A.D., Skopje Halkbank A.D. Beograd 1. 2. 3. İştirakler Demir-Halkbank NV Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ Türk P ve I Sigorta AŞ Bu raporda yer alan yıl sonu konsolide finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu mevzuatı, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Bankamız kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe Bin Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. İstanbul, 24 Şubat 2016 R. Süleyman Özdil Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Kalkan Sadık Tıltak Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Denetim Komitesi Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi Üyesi Ali Fuat Taşkesenlioğlu Yönetim Kurulu Üyesi, Genel Müdür Mustafa Aydın Yusuf Duran Ocak Finansal Yönetim ve Planlama Genel Müdür Yardımcısı Finansal Muhasebe ve Raporlama Daire Başkanı Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler: Ad-Soyad/Unvan : Pınar Küçük/ Kıdemli Uzman Tel No/Fax No : 0216 503 52 09/0212 340 0990 BİRİNCİ BÖLÜM Ana Ortaklık Banka Hakkında Genel Bilgiler I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. I. II. III. IV. V. VI. VII. I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. XVII. XVIII. XIX. XX. XXI. XXII. XXIII. XXIV. XXV. XXVI. Ana Ortaklık Banka’nın kuruluş tarihi, başlangıç statüsü, anılan statüde meydana gelen değişiklikleri ihtiva eden Ana Ortaklık Banka’nın tarihçesi Ana Ortaklık Banka’nın sermaye yapısı, yönetim ve denetimini doğrudan ve dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortaklıkları, varsa bu hususlarda yıl içindeki değişiklikler ile dâhil olduğu gruba ilişkin açıklama Ana Ortaklık Banka’nın Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, Denetim Kurulu üyeleri ile Genel Müdür ve yardımcılarının varsa Ana Ortaklık Banka’da sahip oldukları paylara ve sorumluluk alanlarına ilişkin açıklama Ana Ortaklık Banka’da nitelikli pay sahibi olan kişi ve kuruluşlara ilişkin açıklamalar Ana Ortaklık Banka’nın hizmet türü ve faaliyet alanlarına ilişkin açıklama Konsolidasyon Kapsamına Alınan Kuruluşlara İlişkin Açıklama Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ ile Türkiye Muhasebe Standartları gereği yapılan konsolidasyon işlemleri arasındaki farklılıklar ile tam konsolidasyona veya oransal konsolidasyona tabi tutulan, özkaynaklardan indirilen ya da bu üç yönteme dâhil olmayan kuruluşlar hakkında kısa açıklama Ana Ortaklık Banka ile bağlı ortaklıkları arasında özkaynakların derhal transfer edilmesinin veya borçların geri ödenmesinin önünde mevcut veya muhtemel, fiili veya hukuki engeller İKİNCİ BÖLÜM Konsolide Finansal Tablolar Konsolide Bilanço (Konsolide Finansal Durum Tablosu) Konsolide Bilanço Dışı Yükümlülükler Tablosu Konsolide Gelir Tablosu Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir ve Gider Kalemlerine İlişkin Konsolide Tablo Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu Konsolide Nakit Akış Tablosu Kar Dağıtım Tablosu ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Konsolide Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar Sunum esaslarına ilişkin açıklamalar Finansal araçların kullanım stratejisi ve yabancı para cinsinden işlemlere ilişkin açıklamalar Konsolide edilen ortaklıklara ilişkin bilgilerin sunumu Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile türev ürünlere ilişkin açıklamalar Faiz gelir ve giderine ilişkin açıklamalar Ücret ve komisyon gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar Finansal varlıklara ilişkin açıklama ve dipnotlar Finansal varlıklarda değer düşüklüğüne ilişkin açıklamalar Finansal araçların netleştirilmesine ilişkin açıklamalar Satış ve geri alış anlaşmaları ve menkul değerlerin ödünç verilmesi işlemlerine ilişkin açıklamalar Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar ile bu varlıklara ilişkin borçlar hakkında açıklamalar Şerefiye ve diğer maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar Kiralama işlemlerine ilişkin açıklamalar Sigorta teknik gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar Sigorta teknik karşılıklarına ilişkin açıklamalar Karşılıklar ve koşullu yükümlülüklere ilişkin açıklamalar Çalışanların haklarına ilişkin yükümlülüklere ilişkin açıklamalar Vergi uygulamalarına ilişkin açıklamalar Borçlanmalara ilişkin ilave açıklamalar Hisse senetleri ve ihracına ilişkin açıklamalar Aval ve kabullere ilişkin açıklamalar Devlet teşviklerine ilişkin açıklamalar Raporlamanın bölümlemeye göre yapılmasına ilişkin açıklamalar Diğer hususlara ilişkin açıklamalar 1 Sayfa No 3 3 4 6 6 7 9 9 11 13 14 15 16 17 18 19 19 20 23 23 23 24 26 28 28 28 29 29 30 30 31 31 32 32 34 36 36 37 37 37 37 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. Konsolide Bazda Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler Konsolide sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin açıklamalar Konsolide kredi riskine ilişkin açıklamalar Konsolide piyasa riskine ilişkin açıklamalar Konsolide operasyonel riske ilişkin açıklamalar Konsolide kur riskine ilişkin açıklamalar Konsolide faiz oranı riskine ilişkin açıklamalar Konsolide bankacılık hesaplarından kaynaklanan hisse senedi pozisyon riskine ilişkin açıklamalar Konsolide likidite riski ve likidite karşılama oranına ilişkin açıklamalar Konsolide menkul kıymetleştirme pozisyonuna ilişkin açıklamalar Konsolide kredi riski azaltım tekniklerine ilişkin açıklamalar Konsolide risk yönetimi hedef ve politikalarına ilişkin açıklamalar Konsolide kaldıraç oranına ilişkin açıklamalar Konsolide faaliyet bölümlemesine ilişkin açıklamalar Finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri ile gösterilmesine ilişkin açıklamalar Başkalarının nam ve hesabına yapılan işlemler, inanca dayalı işlemlere ilişkin açıklamalar 38 44 55 57 58 61 65 66 72 73 74 75 77 80 81 BEŞİNCİ BÖLÜM I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Konsolide aktif kalemlere ilişkin açıklama ve dipnotlar Konsolide pasif kalemlere ilişkin açıklama ve dipnotlar Konsolide nazım hesaplara ilişkin açıklama ve dipnotlar Konsolide gelir tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar Konsolide özkaynak değişim tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar Konsolide nakit akış tablosuna ilişkin açıklama ve dipnotlar Ana Ortaklık Banka’nın dâhil olduğu risk grubuna ilişkin açıklamalar Ana Ortaklık Banka’nın yurtiçi, yurtdışı, kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube veya iştirakler ile yurtdışı temsilciliklerine ilişkin açıklamalar Bilanço sonrası hususlara ilişkin açıklama ve dipnotlar 82 104 113 116 121 122 124 126 127 ALTINCI BÖLÜM I. Diğer Açıklama ve Dipnotlar Ana Ortaklık Banka’nın faaliyetine ilişkin diğer açıklamalar 128 YEDİNCİ BÖLÜM I. II. Bağımsız Denetim Raporu Bağımsız denetim raporuna ilişkin açıklamalar Bağımsız denetçi tarafından hazırlanan açıklama ve dipnotlar 2 129 129 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN KURULUŞ TARİHİ, BAŞLANGIÇ STATÜSÜ, ANILAN STATÜDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLERİ İHTİVA EDEN ANA ORTAKLIK BANKA’NIN TARİHÇESİ Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi (“Ana Ortaklık Banka” veya “Halkbank”) 2284 no’lu kanun kapsamında 1933 yılında Türkiye’de kurulmuş, 1938 yılında fiilen faaliyete geçmiş ve bugün itibarıyla kamusal sermayeli ticari bir banka olarak faaliyetine devam etmektedir. II. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN SERMAYE YAPISI, YÖNETİM VE DENETİMİNİ DOĞRUDAN VE DOLAYLI OLARAK TEK BAŞINA VEYA BİRLİKTE ELİNDE BULUNDURAN ORTAKLIKLARI, VARSA BU HUSUSLARDA YIL İÇİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER İLE DÂHİL OLDUĞU GRUBA İLİŞKİN AÇIKLAMA Ana Ortaklık Banka’nın doğrudan hakimiyeti T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na aittir. Ana Ortaklık Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla nominal sermayesinin pay sahipleri arasındaki dağılımı aşağıda gösterilmektedir: Hissedarlar Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı(1,2) Halka Açık Kısım(2) Diğer Hissedarlar(3) Toplam 31 Aralık 2015 % 31 Aralık 2014 % 638.276 611.640 84 1.250.000 51,06 48,93 0,01 100,00 638.276 611.279 445 1.250.000 51,06 48,90 0,04 100,00 (1) Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 5 Şubat 2007 tarih, 2007/8 sayılı kararı uyarınca Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hisselerden %25’lik kısmının halka arz edilmesi çalışmaları tamamlanmış, Banka hisseleri Sermaye Piyasası Kurulu’nun 26 Nisan 2007 tarih, 16/471 sayılı kararıyla kayda alınmış ve hisseler, 10 Mayıs 2007 tarihinde Borsa İstanbul A.Ş’de işlem görmeye başlamıştır. İkincil halka arz kapsamında da Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 4 Ekim 2012 tarih 2012/150 sayılı kararı ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hisselerden %23,92’lik kısmının halka arzı 21 Kasım 2012 tarihinde tamamlanmıştır. (2) Halka açık kısım içerisinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 550 TL’lik hisseleri de bulunmaktadır. Bu paylar ile birlikte Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın toplam hisse tutarı 638.826 TL olup hisse oranı %51,11’dir. (3) “Diğer Hissedarlar” grubunda yer alan hisselerin 82 TL’si kendi hesaplarında kaydileştirilmekle birlikte Borsa’da işlem görmeyen hisse sahibi ortaklarımıza, 2 TL’si ise devam eden hukuki süreçleri nedeniyle hisseleri MKK nezdindeki KAYDBOH'ta izlenmeye devam eden ortaklarımıza aittir. 13 Haziran 2012 tarih, 6327 sayılı Kanun ile 4603 sayılı Kanun’un 2’nci maddesine eklenen 3’üncü fıkra hükmü kapsamında Banka’daki kamu paylarının satış işlemleri tamamlanıncaya kadar kamuya ait hisseler, Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca Banka’nın bağlı bulunduğu Bakan tarafından idare ve temsil edilecektir. 3 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) III. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİ, DENETİM KURULU ÜYELERİ İLE GENEL MÜDÜR VE YARDIMCILARININ VARSA ANA ORTAKLIK BANKA’DA SAHİP OLDUKLARI PAYLARA VE SORUMLULUK ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA(1) İsim R. Süleyman ÖZDİL Süleyman KALKAN Göreve Başlayış Tarihi 28.08.2015 01.04.2013 Ali Fuat TAŞKESENLİOĞLU Unvanı Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Vekili / Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Emin Süha ÇAYKÖYLÜ Yönetim Kurulu Üyesi 28.03.2003 Dr. Nurzahit KESKİN Yönetim Kurulu Üyesi 13.04.2005 Dr. Ahmet YARIZ Yönetim Kurulu Üyesi 09.04.2008 İsmail Erol İŞBİLEN Yunus KARAN Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Faruk ÖZÇELİK Denetim Kurulu Üyesi 29.03.2013(2) Ali ARSLAN Denetim Kurulu Üyesi 29.03.2013(2) Erol GÖNCÜ Selahattin SÜLEYMANOĞLU Mehmet Akif AYDEMİR Mehmet Hakan ATİLLA Murat UYSAL Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 14.06.2005 01.07.2007 Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 04.03.2010 11.11.2011 11.11.2011 Erdal ERDEM Salim KÖSE Ömer Faruk ŞENEL Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 27.03.2014 10.07.2014 10.07.2014 Murat OKTAY Mehmet Sebahattin BULUT Hasan ÜNAL Mustafa AYDIN Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı 10.07.2014 10.07.2014 10.07.2014 10.07.2014 Sadık TILTAK (1) (2) Tahsil Durumu Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Fakültesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bl. Bankacılık ve İşletmecilikteki Tecrübe Yılları 27 32 27 01.04.2013 Y.lisans: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı Lisans: Atatürk Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Doktora: Washington International UniversityDoctor of Philosophy in Business Administration Y.lisans: Syracuse University Business School (M.B.A.) Manchester Uni. U.K. Tecnology (M.Sc) Lisans: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bl. Doktora: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim ve Organizasyon Y.lisans: Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Uluslararası Bankacılık Lisans: Anadolu Üniv. Afyon İİBF, Maliye Bl. Doktora: Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Bankacılık Ana Bilim Dalı Y.lisans: Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Bankacılık Ana Bilim Dalı Lisans: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bl. 01.04.2014 Lisans: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bl. 27 01.04.2014 Lisans: İstanbul Üniversitesi İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Maliye-Muhasebe Bölümü Y.lisans: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Lisans: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bl. Y.lisans: Cleveland State University İşletme (MBA) Lisans: Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bl. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bl. Y.lisans: Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Lisans: Gazi Üniversitesi İİBF İşletme Bl. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bl. Y.lisans: Marmara Üniv. Bank. ve Sig. Ens. Bankacılık ABD Lisans: İstanbul Üniv. İktisat Fak. İng. İktisat Bl. Lisans: Afyon Kocatepe Üniv. İİBF Maliye Bl. Lisans: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Y.lisans: Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme (MBA) Lisans: ODTÜ İ.İ.B.F. Ekonomi Bölümü Lisans: ODTÜ İ.İ.B.F. Ekonomi Bölümü Lisans: Bursa Uludağ Üni. İ.İ.B.F. Ekonometri Bölümü Lisans: İTÜ İşletme Fakültesi İşletme Mühendisliği Bölümü Lisans: ODTÜ İ.İ.B.F. Kamu Yönetimi Bölümü 47 07.02.2014 Yukarıda ismi geçen kişilerin Banka’da sahip oldukları pay bulunmamaktadır. Esas sözleşme ile kurulan Denetim Kurulu’nda göreve başlama tarihleridir. 4 32 24 23 30 5 23 26 25 29 20 17 20 25 24 22 21 25 25 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) III. a) ANA ORTAKLIK BANKA’NIN YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİ, DENETİM KURULU ÜYELERİ İLE GENEL MÜDÜR VE YARDIMCILARININ VARSA ANA ORTAKLIK BANKA’DA SAHİP OLDUKLARI PAYLARA VE SORUMLULUK ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA (devamı) Ana Ortaklık Banka’nın üst yönetimine 2015 yılı içerisinde göreve atananların unvanlarına ve atanma tarihlerine aşağıda yer verilmiştir. İsim R. Süleyman ÖZDİL b) Unvan Yönetim Kurulu Başkanı Atanma Tarihi 28 Ağustos 2015 Ana Ortaklık Banka’nın üst yönetiminden 2015 yılı içerisinde görevden ayrılanların unvanlarına ve ayrılış tarihlerine aşağıda yer verilmiştir. İsim Yakup DEMİRCİ Hasan CEBECİ Taner AKSEL Mürsel ERTAŞ İsmail Hakkı İMAMOĞLU Atalay TARDUŞ Mustafa SAVAŞ Doç. Dr. Şahap KAVCIOĞLU Unvan Genel Müdür Yardımcısı Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı Ayrılma Tarihi 28 Şubat 2015 27 Ağustos 2015 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 13 Kasım 2015 13 Kasım 2015 4 Temmuz 2014 tarihi itibarıyla Genel Müdürlük Emrine alınan Sn. Taner AKSEL, Sn. Mürsel ERTAŞ, Sn. İsmail Hakkı İMAMOĞLU, Sn. Atalay TARDUŞ, Sn. Yakup DEMİRCİ ayrılış tarihlerine kadar aktif görevde bulunmamışlardır. 5 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) IV. ANA ORTAKLIK BANKA’DA NİTELİKLİ PAY SAHİBİ OLAN KİŞİ VE KURULUŞLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’da T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı dışında nitelikli paya sahip hissedar bulunmamaktadır. V. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN HİZMET TÜRÜ VE FAALİYET ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA a) Ana Ortaklık Banka hakkında genel bilgiler: Türkiye Halk Bankası AŞ 2284 no’lu kanun kapsamında 1933 yılında Türkiye’de kurulmuş, 1938 yılında fiilen faaliyete geçmiş ve bugün itibarıyla kamusal sermayeli ticari bir banka olarak faaliyetine devam etmektedir. b) Ana Ortaklık Banka’nın yeniden yapılandırma süreci: 4603 no’lu “Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi Yasası”, 2000-2002 dönemini kapsayan “Makro Ekonomik Program” çerçevesinde hazırlanmıştır. Bu yasanın amacı, uluslararası normları ve rekabeti yakalayabilmek için söz konusu bankaların modernize edilmesi ve banka hisselerinin büyük bir kısmının özel sektördeki gerçek ve tüzel kişilere satılmasıdır. Ana Ortaklık Banka 14 Nisan 2001 tarihinde gerçekleşen olağanüstü genel kurul ile kuruluşun yapısını yeniden gözden geçirmiş, yeni bir yönetim kurulu seçmiş ve Ana Ortaklık Banka’nın nominal sermayesi 250.000 TL’den 1.250.000 TL’ye çıkartılmıştır. Yeniden yapılanma süreci dahilinde, Ana Ortaklık Banka özel görev zararlarına karşılık olarak Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı’ndan devlet tahvili almış ve Ana Ortaklık Banka’nın tüm görev zararı alacakları 30 Nisan 2001 tarihinde kapatılmıştır. Buna ek olarak, önemli sayıdaki çalışandan yeni iş sözleşmesi imzalamaları istenmiş veya bu çalışanlar diğer devlet kuruluşlarına aktarılmıştır. c) 4603 sayılı Kanun’un 2.2 maddesi uyarınca yeniden yapılandırma işlemlerinin tamamlanmasını müteakiben Ana Ortaklık Banka’nın hisse satış işlemlerinin 4046 sayılı Özelleştirme Kanun hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılması gerekmektedir. Yeniden yapılandırma ve hisse satış işlemlerinin 4603 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren üç yıl içinde (25 Kasım 2003 tarihine kadar) tamamlanması gerekmektedir. Önce 31 Temmuz 2004 tarih ve 5230 sayılı yasa ile 4603 sayılı kanunun 2’nci maddesinin 2 numaralı fıkrasında yer alan “3 yıl” ibaresi “5 yıl” ve akabinde 10 Ocak 2007 tarih, 5572 sayılı yasa ile de “10 yıl” olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik sonucunda, Ana Ortaklık Banka’nın özelleştirmesi ile ilgili süre uzatılmıştır. Bakanlar Kurulu’nun bu süreyi bir defaya mahsus olmak üzere yarısı kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır. Bakanlar Kurulu, 6 Kasım 2010 tarih, 2010/964 sayılı kararıyla 10 yıllık süreyi yarısı kadar uzatmıştır. c.1 Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 11 Ağustos 2006 tarih ve 2006/69 sayılı kararıyla Ana Ortaklık Banka’daki kamu hisseleri Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilmiş ve Ana Ortaklık Banka’nın %99,9 hissesinin 25 Mayıs 2008 tarihine kadar blok satış yöntemiyle satılmasına karar verilmiştir. Danıştay 13’üncü Dairesi, 29 Kasım 2006 tarih, 2006/4258 sayılı kararıyla Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 11 Ağustos 2006 tarih ve 2006/69 sayılı kararının yürütmesini durdurmuştur. Bu kez Özelleştirme Yüksek Kurulu, 5 Şubat 2007 tarih ve 2007/8 sayılı kararını alarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilen hisselerin %25’lik kısmının halka arz suretiyle özelleştirilmesi ve bu sürecin 2007 yılı sonuna kadar tamamlanmasını öngörmüştür. Ana Ortaklık Banka’nın halka arz sürecinin %24,98’e tekabül eden ilk aşaması Mayıs 2007’nin ilk haftasında tamamlanarak hisseleri 10 Mayıs 2007’de Borsa İstanbul A.Ş.’de 8,00 tam TL baz fiyatla işlem görmeye başlamıştır. İkincil halka arz kapsamında da Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 4 Ekim 2012 tarih 2012/150 sayılı kararı ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hisselerden %23,92’lik kısmının halka arzı, 21 Kasım 2012 tarihinde tamamlanmıştır. 6 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) V. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN HİZMET TÜRÜ VE FAALİYET ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA (devamı) ç) 31 Temmuz 2004 tarih, 25539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “5230 sayılı Pamukbank Türk Anonim Şirketi’nin (“Pamukbank”) Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi’ne Devri ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” uyarınca yönetimi ve denetimi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na intikal etmiş olan Pamukbank’ın hisseleri, Halkbank’a devredilmiştir. Mülga Pamukbank TAŞ, Çukurova Sanayi İşletmeleri TAŞ, Çukurova İthalat ve İhracat TAO, Karamehmetler Hisseli Komandit Ortaklığı ve beşyüzü aşkın ortak tarafından bir özel sektör mevduat bankası olarak kurulmuştur. Pamukbank, Bakanlar Kurulu’nun 5 Mart 1955 gün ve 4/4573 sayılı kararı ile anonim şirket statüsünde özel bankacılık faaliyetlerine başlamıştır. 19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı (mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanan 742 sayılı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Kararı ile 4389 sayılı Bankalar Kanunu’nun 14’üncü maddesinin 3 ve 4 numaralı fıkraları uyarınca, Pamukbank’ın temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi 18 Haziran 2002 itibarıyla Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (“Fon”) devrolmuştur. d) Ana Ortaklık Banka’nın hizmet türü ve faaliyet alanları: Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet alanı, ticari finansman ve kurumsal bankacılık, fon yönetimi işlemleri, bireysel bankacılık ve kredi kartı işlemlerini kapsamaktadır. Ana Ortaklık Banka 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, yurtiçinde 944, yurtdışında ise 4’ü Kıbrıs’ta, 1’i Bahreyn’de olmak üzere 5; toplamda 949 şubesi ile faaliyet göstermektedir. Yurtiçi şubeler rakamı 36 adet uydu şubeyi içermektedir. Bununla birlikte Banka’nın bir adet İngiltere’de, bir adet İran’da olmak üzere toplam 2 adet temsilciliği bulunmaktadır. VI. KONSOLİDASYON KAPSAMINA ALINAN KURULUŞLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA Ana Ortaklık Banka ile bağlı ortaklıkları niteliğindeki; - Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ Halk Sigorta AŞ Halk Hayat ve Emeklilik AŞ Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Halk Finansal Kiralama AŞ Halk Portföy Yönetimi AŞ Halk Faktoring AŞ Halk Banka A.D., Skopje Halkbank A.D. Beograd “tam konsolidasyon yöntemine” göre, iştiraki niteliğindeki; - Demir-Halkbank NV Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ Türk P ve I Sigorta AŞ ise “özsermaye yöntemine” göre konsolide finansal tablolara dahil edilmişlerdir. Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ (“Halk GYO”), Ana Ortaklık Banka’nın 2010 yılında kurulan bağlı ortaklığı olup, tescili 18 Ekim 2010 tarihinde gerçekleşmiştir. Halk GYO’nun ana faaliyet konusu gayrimenkul portföyü oluşturmak, geliştirmek ve gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmaktır. Halk GYO’nun temel amacı, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına ilişkin düzenlemelerinde yazılı amaç ve konularda belirttiği üzere gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına, gayrimenkul projelerine, gayrimenkule dayalı haklara yatırım yapmaktır. 7 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) VI. KONSOLİDASYON KAPSAMINA ALINAN KURULUŞLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA (devamı) Halk GYO’nun %28 oranındaki hissesi 15 Şubat 2013 tarihinde halka arz edilmiştir. Talep toplamanın tamamlanmasının ardından Halk GYO hisseleri 22 Şubat 2013 tarihinden itibaren Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmeye başlamıştır. Halk Finansal Kiralama AŞ (“Halk Leasing”), 27 Mayıs 2011 tarihine kadar Ana Ortaklık Banka’nın %47,75 pay ile sahip olduğu ve özsermaye yöntemine göre konsolide finansal tablolara dahil edilen iştiraklerinden biridir. 27 Mayıs 2011 tarihinde Ana Ortaklık Banka Halk Leasing’in %52,24’lük payını daha satın alarak, pay oranını %99,99’a yükseltmiş ve dolayısıyla Halk Leasing’in kontrol gücünü kazanarak tam konsolidasyon yöntemine göre finansal tablolarına dahil etmeye başlamıştır. Halk Leasing, 1991 yılında Türkiye’de kurulmuş olup ana faaliyet konusu finansal kiralama yapmaktır ve 3226 Türk Finansal Kiralama Kanunu’na uygun olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Halk Banka A.D., Skopje, eski adıyla Export and Credit Bank AD Skopje, Ana Ortaklık Banka’nın 8 Nisan 2011 ve 8 Ağustos 2011 tarihinde toplam %98,12 oranındaki hissesini aldığı bağlı ortaklığıdır. 1 Ekim 2012 tarihinde Halk Bank A.D. Skopje, Makedonya’da faaliyet gösteren diğer bir Türk sermayeli banka olan Ziraat Bank AD Skopje’yi devir almıştır. Devir alma işlemi sonrasında Ana Ortaklık Banka’nın pay oranı %98,12’den %98,78’e yükselmiştir. Halk Bank A.D., Skopje Makedonya’da faaliyetlerine devam etmektedir ve ilgili bağlı ortaklığın ana faaliyet konusu mevduat toplamak, kredi vermek, yurt içinde ve dışında perakende bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirmektir. Halk Portföy Yönetimi AŞ (“Halk Portföy”), Ana Ortaklık Banka’nın 2011 yılında kurulan bağlı ortaklığı olup, tescili 30 Haziran 2011 tarihinde gerçekleşmiştir. Halk Portföy’ün ana faaliyet konusu portföy ve fon yönetimi hizmetlerini sağlamaktır. Halk Faktoring AŞ (“Halk Faktoring”), Ana Ortaklık Banka’nın 39.000 TL sermaye tutarı ve %97,5 pay oranı ile sahip olduğu bağlı ortaklığı olup, 6 Haziran 2012 tarihinde ticaret sicilinde tescil işlemi gerçekleştirilerek, kuruluş işlemi tamamlanmıştır. Halk Faktoring’in ana faaliyet konusu her türlü yurtiçi ve uluslararası ticari muameleye yönelik ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuata aykırı olmamak üzere faktoring hizmeti vermektir. Halkbank A.D. Beograd, Ana Ortaklık Banka’nın 28 Mayıs 2015 tarihinde toplam %76,76 oranındaki hissesini aldığı bağlı ortaklığıdır. İlgili bağlı ortaklığın ana faaliyet konusu mevduat toplamak, kredi vermek, yurt içinde ve dışında perakende bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirmektir. 24 Kasım 2015 tarihinde sermaye artırımı yapılmış olup Banka payı %82,47’ye yükselmiştir. Halk Sigorta AŞ (“Halk Sigorta”), Halkbank öncülüğünde, Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ve esnaf sanatkârların katılımı ile her türlü sigortacılık faaliyetinde bulunmak amacıyla ülkemizin ilk kooperatif şirketi olarak 1958 yılında kurulmuştur. 27 Aralık 2010 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı ile Şirketin “Birlik Sigorta A.Ş.” olan unvanı “Halk Sigorta A.Ş.” olarak değiştirilmiştir. Halk Hayat ve Emeklilik AŞ (“Halk Emeklilik”),Türkiye’de ve yabancı ülkelerde kişiye yönelik her türlü hayat ve ferdi kaza sigortası, koasürans, reasürans ve retrosesyon işlerini gerçekleştirmek amacıyla Birlik Hayat Sigorta A.Ş. unvanı ile 1998 yılında kurulmuştur. 2006 yılı başında Türkiye Halk Bankası Personeli Yardımlaşma Vakfı hisselerinin Halkbank tarafından satın alınması ile Şirket, bağlı ortaklık konumuna gelmiştir. Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ (“Halk Yatırım”), sermaye piyasası faaliyetinde bulunmak, sermaye piyasası araçlarının alım satımını yapmak ve borsa işlemlerini yürütmek üzere 1997 yılında kurulmuştur. 2006 yılı başında Türkiye Halk Bankası Personeli Yardımlaşma Vakfı hisselerinin Halkbank tarafından satın alınması ile Şirket, bağlı ortaklık konumuna gelmiştir. Ana Ortaklık Banka ve konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar raporun geri kalanında “Grup” olarak anılacaktır. 8 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM: ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER (devamı) VII. BANKALARIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARININ DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ İLE TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI GEREĞİ YAPILAN KONSOLİDASYON İŞLEMLERİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR İLE TAM KONSOLİDASYONA VEYA ORANSAL KONSOLİDASYONA TABİ TUTULAN, ÖZKAYNAKLARDAN İNDİRİLEN YA DA BU ÜÇ YÖNTEME DAHİL OLMAYAN KURULUŞLAR HAKKINDA KISA AÇIKLAMA “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” ile Türkiye Muhasebe Standartları gereği yapılan konsolidasyon işlemleri arasındaki farklılıktan dolayı finansal olmayan bağlı ortaklıklarından Bileşim Alternatif Dağ. Kan. AŞ ilgili tebliğ gereğince finansal kuruluş kapsamında olmadığından dolayı konsolide edilmemektedir. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları gereği hazırlanan konsolide finansal tablolarda tam konsolidasyon kapsamına alınmıştır. Ana Ortaklık Banka’nın bağlı ortaklıkları Halk Sigorta AŞ, Halk Hayat ve Emeklilik AŞ, Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ, Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ, Halk Finansal Kiralama AŞ, Halk Portföy Yönetimi AŞ, Halk Banka A.D., Skopje, Halk Faktoring AŞ ve Halkbank A.D. Beograd tam konsolidasyon kapsamına alınmıştır. Ana Ortaklık Banka’nın iştiraki olan Demir-Halkbank NV (“Demir Halk Bank”), Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ ve Türk P ve I Sigorta AŞ konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. İştirakler; Ana Ortaklık Banka’nın sermayesine katıldığı, üzerinde kontrolü bulunmamakla birlikte önemli etkinliğe sahip olduğu, yurtiçinde veya yurtdışında kurulu bulunan ortaklıklardır. Özkaynaklardan indirilen sermayesinin yüzde 10 ve daha fazlasına sahip olunan bankalar ile finansal kuruluşlardan konsolide edilmeyen ortaklık payları bulunmamaktadır. Kredi Kayıt Bürosu AŞ ve Bankalararası Kart Merkezi AŞ, bankaların pay oranları eşit olduğu için ve Banka’nın kontrol gücü bulunmadığı için konsolide edilmemektedir. VIII. ANA ORTAKLIK BANKA İLE BAĞLI ORTAKLIKLARI ARASINDA ÖZKAYNAKLARIN DERHAL TRANSFER EDİLMESİNİN VEYA BORÇLARIN GERİ ÖDENMESİNİN ÖNÜNDE MEVCUT VEYA MUHTEMEL, FİİLİ VEYA HUKUKİ ENGELLER Ana Ortaklık Banka ile bağlı ortaklıkları arasında özkaynakların derhal transferi söz konusu değildir. Özkaynak içerisinde karların temettü olarak dağıtımı ilgili düzenlemeler uyarınca yapılmaktadır. Ana Ortaklık Banka ile bağlı ortaklıkları arasında borçların geri ödenmesinin önünde mevcut veya muhtemel, fiili veya hukuki engel bulunmamaktadır. Ana Ortaklık Banka bağlı ortaklıklarıyla yaptığı hizmet alım veya sunumuna dair bedelleri, düzenlenen hizmet sözleşmeleri kapsamında tahsil veya tediye etmektedir. 9 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. SUNUM ESASLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bu raporda yer alan konsolide finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar, Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve BDDK tarafından bankaların muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ, açıklama ve genelgeleri ve bunlar ile düzenlenmeyen konularda Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları hükümlerine (bundan sonra hep birlikte “BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı” olarak anılacaktır) uygun olarak hazırlanmıştır. İzlenen muhasebe politikaları ile konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan değerleme esasları aşağıda detaylı olarak sunulmuştur. II. FİNANSAL ARAÇLARIN KULLANIM STRATEJİSİ VE YABANCI PARA CİNSİNDEN İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Grup’un Finansal Araçlara İlişkin Stratejileri: Ana Ortaklık Banka tarihi misyonundan gelen görevi nedeniyle küçük ve orta ölçekli işletmeler ile esnaf ve sanatkârların kredilendirilmesinin yanı sıra kurumsal, ticari ve bireysel segmentteki firmalara da kredi kullandırmaktadır. Grup’un en önemli fon kaynağı mevduat olup, ayrıca yurt dışından kredi temini yoluyla ve para piyasalarından borçlanarak da fon yaratabilmektedir. Grup piyasadaki gelişmeleri yakından takip ederek elde ettiği fonları en fazla verim elde edeceği alanlarda değerlendirmektedir. Haftalık yapılan Aktif ve Pasif Komite toplantılarında Ana Ortaklık Banka’nın ana stratejisi belirlenmektedir. 2. Grup’un yabancı para cinsinden işlemlere ilişkin açıklamaları: Grup’un yasal kayıtlarında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) muhasebeleştirilen işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmektedir. Bilançoda yer alan dövize bağlı parasal varlık ve borçlar bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmişlerdir. Gerçeğe uygun değerden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki döviz kurları kullanılarak çevrilir. Parasal kalemlerin çevrimden ve dövizli işlemlerin tahsil ve tediyelerinden kaynaklanan kambiyo karları ve zararları gelir tablosunda yer almaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın yurtdışında kurulu şubelerinin ve bağlı ortaklığının finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile düzenlenmektedir. Yurtdışı şubelerin ve bağlı ortaklığının finansal tabloları, Grup’un geçerli para birimi olan ve finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. Ana Ortaklık Banka’nın yurt dışında kurulu şubelerinin ve bağlı ortaklığının varlık ve yükümlülükleri, finansal tablolarda bilanço tarihindeki geçerli olan kurlar kullanılarak TL olarak ifade edilir. Yurtdışı şubeler için gelir ve giderler, işlem tarihindeki kurlar ile yurtdışı bağlı ortaklık için gelir ve giderler, cari yıl ortalama kuru ile çevrilir. Grup, döviz kurlarındaki değişimin yurtdışında bulunan yabancı finansal varlıklar üzerindeki Halkbank A.D. Beograd (bağlı ortaklık), Demirhalkbank NV (iştirak) ve Halk Banka A.D., Skopje (bağlı ortaklık) etkilerinden yabancı para cinsinden fonlar (riskten korunma aracı) ile 1 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla net yatırım riskinden korunmaktadır. Bu kapsamda cari dönemde oluşan ve etkin olduğu tespit edilen yabancı para cinsinden fonlardan kaynaklanan ve kar / zarar içerisinde gösterilen kur farklarını özkaynaklarda gösterecektir. 19 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) III. KONSOLİDE EDİLEN ORTAKLIKLARA İLİŞKİN BİLGİLERİN SUNUMU 1. Uygulanan konsolidasyon esasları: Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ”de yer alan hususlar esas alınmakta ve konsolidasyon işlemleri Türkiye Muhasebe Standartları uygulanarak gerçekleştirilmektedir. a) Bağlı ortaklıkların konsolidasyon esasları: Ana Ortaklık Banka’nın bağlı ortaklıkları Halk Sigorta AŞ, Halk Hayat ve Emeklilik AŞ, Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ, Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ, Halk Finansal Kiralama AŞ, Halk Portföy Yönetimi AŞ, Halk Faktoring AŞ ve Halk Banka A.D., Skopje ve Halkbank A.D. Beograd, konsolidasyon kapsamına alınmıştır. Bağlı ortaklıklar; ana ortaklığın kontrolü altında faaliyet gösteren ortaklıklardır. Kontrol; Ana Ortaklık Banka’nın bir tüzel kişiliğin sermayesinin, asgarî yüzde ellibirine sahip olma şartı aranmaksızın, çoğunluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olması veya bu çoğunluğa sahip olmamakla birlikte imtiyazlı hisseleri elinde bulundurması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunması suretiyle veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünü elinde bulundurmasıdır. Tam konsolidasyon yöntemine göre, bağlı ortaklıkların aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemlerinin tamamı Ana Ortaklık Banka’nın aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemleri ile birleştirilmiştir. Grup’un konsolidasyona dâhil edilen her bir bağlı ortaklıkta yer alan yatırımlarının defter değeri ile ilgili bağlı ortaklığın sermayesindeki gruba ait olan kısım karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Konsolidasyon kapsamına alınan bağlı ortaklıkların birbirleriyle yaptıkları her türlü işlem ve bu işlemlere ilişkin bakiyeler karşılıklı olarak silinmiştir. Konsolide edilmiş bağlı ortaklıkların net gelirleri ve özkaynakları içerisindeki azınlık hakları, grubun net gelirinden ve özkaynağından ayrı olarak hesaplanmış ve konsolide gelir tablosu ile konsolide bilançoda, ayrı bir kalem olarak gösterime tabi tutulmuştur. Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, bağlı ortaklıkça kullanılan muhasebe politikalarının Ana Ortaklık Banka’nın muhasebe politikalarından farklı olması durumunda, söz konusu farklılıkları giderici düzeltmeler yapılarak uyumlu hale getirilmektedir. Farklı muhasebe politikaları uygulanan kalem bulunmamaktadır. b) İştiraklerin muhasebeleştirilme esasları: Ana Ortaklık Banka’nın iştiraki olan Demir-Halkbank NV (“Demir Halk Bank”) ve Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ ve Türk P ve I Sigorta AŞ konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. İştirakler; Ana Ortaklık Banka’nın sermayesine katıldığı, üzerinde kontrolü bulunmamakla birlikte önemli etkinliğe sahip olduğu, yurtiçinde veya yurtdışında kurulu bulunan ortaklıklardır. Önemli etkinlik; iştirak edilen ortaklığın finansal ve idari politikalarının oluşturulmasına katılma gücünü ifade eder. Ana Ortaklık Banka, iştirak edilen ortaklıkta nitelikli paya sahipse, aksi ispat edilmediği sürece, Ana Ortaklık Banka’nın o iştirakte önemli etkinliğe sahip olduğu kabul edilir. Başka bir yatırımcının önemli oranda veya çoğunluk mülkiyetini elinde bulundurması, Ana Ortaklık Banka’nın o iştirakte önemli etkinliğe sahip olmasına engel oluşturmaz. Nitelikli pay; bir ortaklığın sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren paylardır. 20 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) III. KONSOLİDE EDİLEN ORTAKLIKLARA İLİŞKİN BİLGİLERİN SUNUMU (devamı) 1. Uygulanan konsolidasyon esasları (devamı): b) İştiraklerin muhasebeleştirilme esasları (devamı): Özkaynak yöntemi; bir iştirakteki sermaye payının defter değerinin, iştirak edilen ortaklığın özkaynaklarında dönem içinde ortaya çıkan değişiklik tutarından, iştirak edene düşen pay kadar artırılıp azaltılmasını ve iştirak edilen ortaklıktan alınan kâr paylarının, iştirak tutarının bu şekilde değiştirilmiş değerinden düşülmesini öngören muhasebeleştirme yöntemini ifade etmektedir. Özkaynak yöntemine göre konsolide edilen Demir Halk Bank N.V.’nin ve Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ’nin ve Türk P ve I Sigorta AŞ’nin kullandıkları muhasebe politikaları Ana Ortaklık Banka’nın muhasebe politikalarından farklı değildir. c) Birlikte kontrol edilen ortaklıkların konsolide edilme esasları: Ana Ortaklık Banka’nın konsolidasyona dâhil edilecek birlikte kontrol edilen bir ortaklığı bulunmamaktadır. ç) Devir, birleşme ve hisse edinimi işlemlerinde uygulanan ilkeler: İşletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesi Grup 1 Ocak 2010’dan itibaren tüm işletme birleşmeleri için TFRS 3 İşletme Birleşmeleri (2008) standardını uygulamıştır. Muhasebe politikasındaki değişiklik ileriye yönelik olarak uygulanmış ve hisse başına kazanç (“HBK”) üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup’a transfer edildiği tarih olan satın alım tarihinde, satın alma metodu kullanılarak muhasebeleştirilir. Kontrol Grup’un bir işletmenin faaliyetlerinden fayda sağlamak amacıyla söz konusu işletmenin finansal ve operasyonel politikalarını yönetme gücünü ifade eder. Kontrol değerlendirilirken ifa edilebilir potansiyel oy hakları Grup tarafından dikkate alınmaktadır. 1 Ocak 2010 tarihinden sonraki edinimler 1 Ocak 2010 ve sonrasında gerçekleşen tüm işletme birleşmelerinde Grup edinim tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir: Edinim bedelinin gerçeğe uygun değeri; artı İşletme birleşmelerinde kontrol gücü olmayan paylara ilişkin kayda alınan tutar, artı eğer işletme birleşmesi birden çok seferde gerçekleştiriliyorsa satın alınan şirketteki mevcut özsermaye payının gerçeğe uygun değeri; eksi Satın alınan tanımlanabilir varlık ve varsayılan yükümlülüklerin kayıtlara alınan net değeri (genelde gerçeğe uygun değeri). Eğer aşan kısım negatif ise, pazarlıklı satın alım kazancı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satın alınan tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve şarta bağlı yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin veya birleşme maliyetinin sadece geçici olarak kayıtlı değerler üzerinden belirlenebilmesi nedeniyle birleşmenin gerçekleştiği dönemin sonunda birleşmenin ilk kez muhasebeleştirilmesi geçici olarak yapılmak durumundaysa, satın alan, söz konusu işletme birleşmesini geçici tutarlardan muhasebeleştirir. Geçici olarak belirlenmiş birleşme muhasebesinin birleşme tarihini takip eden 12 ay içerisinde tamamlanması ve şerefiye de dahil düzeltme kayıtlarının birleşme tarihinden itibaren yapılması gerekmektedir. 21 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) III. KONSOLİDE EDİLEN ORTAKLIKLARA İLİŞKİN BİLGİLERİN SUNUMU (devamı) 1. Uygulanan konsolidasyon esasları (devamı): Edinim bedeli var olan ilişkilerin yerine getirilmesiyle ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup’un katlandığı satın alım maliyetleri, borçlanma ya da hisse senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler haricinde, oluştuğunda giderleştirilir. Koşullu bedel borcu satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeri ile muhasebeleştirilir. Eğer koşullu bedel özkaynak kalemi olarak sınıflanmışsa yeniden değerlemesi yapılmaz ve yerine getirildiğinde özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Aksi takdirde, koşullu bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinde sonradan meydana gelen değişimler kar veya zararda muhasebeleştirilir. 1 Ocak 2010 tarihinden önce gerçekleşen işletme birleşmelerinde, şerefiye satın alınanın tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerinin kayıtlı değerlerindeki (genellikle gerçeğe uygun değerleri) Grup payının değerini aşan elde etme maliyetlerini ifade etmektedir. Eğer aşan kısım negatifse, pazarlıklı satın alım kazancı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup’un katlandığı, borçlanma ya da hisse senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri, edinim maliyetinin parçası olarak aktifleştirilir. 22 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) IV. VADELİ İŞLEM VE OPSİYON SÖZLEŞMELERİ İLE TÜREV ÜRÜNLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un türev işlemleri ağırlıklı olarak para ve faiz swapları, vadeli döviz alım-satım işlemlerinden oluşmaktadır. Grup’un ana sözleşmeden ayrıştırılmak suretiyle oluşturulan türev ürünleri bulunmamaktadır. Türev finansal araçlar, sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kayıt altına alınmakta ve sonraki raporlama dönemlerinde gerçeğe uygun değerleri ile yeniden muhasebeleştirilmektedir. Bazı türev işlemler ekonomik olarak riskten korunma sağlamakla birlikte, finansal riskten korunma muhasebesine (hedge) uygun kalem olarak tanımlanması için tüm gereken koşullar yerine getirilmediği için “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirilme ve Ölçme Standardı” (TMS 39) kapsamında alım satım amaçlı olarak muhasebeleştirilmekte ve söz konusu araçlardan elde edilen kazanç veya kayıp gelir tablosu ile ilişkilendirilmektedir. V. FAİZ GELİR VE GİDERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Faiz gelirleri ve giderleri TMS 39 “Finansal Araçlar Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardı” çerçevesinde etkin faiz (finansal varlığın ya da yükümlülüğün gelecekteki nakit akımlarını bugünkü net defter değerine eşitleyen oran) yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. Donuk alacak haline gelmiş kredilerin ve diğer alacakların faiz tahakkuk ve reeskontları iptal edilmekte ve söz konusu tutarlar tahsil edilene kadar faiz gelirleri dışında tutulmaktadır. VI. ÜCRET VE KOMİSYON GELİR VE GİDERLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bankacılık hizmet gelirleri tahsil edildikleri dönemde gelir kaydedilmektedir. Nakdi ve gayrinakdi kredilerle ilgili peşin tahsil edilen komisyon gelirleri ise kredinin vadesine göre iç verim oranı üzerinden reeskont yapılarak dönemsellik ilkesi gereği ilgili dönemde gelir kaydedilmektedir. Finansal yükümlülüklere ilişkin olarak diğer kurum ve kuruluşlara ödenen ve işlem maliyetini oluşturan kredi ücret ve komisyon giderleri peşin ödenmiş gider hesabında takip edilmekte olup ilgili finansal yükümlülüğün vadesine göre düz reeskont yapılarak dönemsellik ilkesi gereği ilgili dönemlerde gider hesaplarına yansıtılmaktadır. 23 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR VE DİPNOTLAR Finansal araçlar, finansal varlıklar, finansal yükümlülükler ve türev enstrümanları kapsamaktadır. Finansal araçlar, Grup’un söz konusu finansal araçlara hukuki olarak taraf olması durumunda Grup’un bilançosunda yer almaktadır. Finansal varlıklar, temelde Grup’un ticari faaliyet ve operasyonlarını meydana getirmektedir. Bu araçlar finansal tablolardaki likiditeyi, kredi ve faiz riskini ortaya çıkarma, etkileme ve azaltabilme özelliğine sahiptir. Gerçeğe uygun değer, istekli alıcı ve satıcıların bir araya geldiği piyasalarda bir aktifin başka bir varlıkla değiştirilebileceği veya bir taahhüdün yerine getirilebileceği değerdir. Bir finansal varlığın piyasa değeri, aktif bir pazarın mevcudiyeti durumunda, satıştan elde edilebilecek tutara veya satın almadan doğabilecek borca eşittir. Finansal varlıkların tahmini gerçeğe uygun değeri, Grup tarafından piyasalara ilişkin bilgiler ve gerekli değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Ancak, makul değerin belirlenmesinde kullanılan piyasa verilerinin yorumlanmasına gerek duyulmaktadır. Bu nedenle, bu raporda sunulan tahminler Grup’un varlıklarını elden çıkarması durumunda cari piyasa koşullarında elde edebileceği değerler olmayabilir. Bazı finansal araçların maliyet değerine eşit olan kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli nitelikleri nedeniyle gerçeğe uygun değerlerine eşit olduğu varsayılmaktadır. Aşağıda finansal tablolarda sınıflanmalarına göre finansal araçlar ve değerleme yöntemleri belirtilmiştir. 1. Nakit değerler ve bankalar Yabancı para cinsinden olan kasa ve banka bakiyeleri cari dönem sonu gişe kurundan değerlenmiştir. Bilançodaki kasa, efektif deposu ile bankadaki mevduatın mevcut değeri, bu varlıkların kayıt tarihindeki gerçeğe uygun değerleridir. 2. Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin açıklamalar a) Alım satım amaçlı finansal varlıklar Alım satım amaçlı finansal varlıklar, piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sağlama amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak kısa dönemde kar sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan menkul değerlerdir. Alım satım amaçlı finansal varlıklar, bilançoya gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılmakta ve kayda alınmalarını müteakiben gerçeğe uygun değerleri üzerinden değerlemeye tabi tutulmaktadır. Yapılan değerleme sonucunda oluşan kazanç ya da kayıplar kar/zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Alım satım amaçlı finansal varlıkların elde tutulması esnasında elde etme maliyeti ile iskonto edilmiş değeri arasındaki olumlu fark “Faiz Gelirlerinde”, varlığın gerçeğe uygun değerinin iskonto edilmiş değerin üzerinde olması halinde ise aradaki olumlu fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Karları” hesabında, gerçeğe uygun değerin iskonto edilmiş değerin altında olması halinde ise iskonto edilmiş değer ile gerçeğe uygun değer arasındaki olumsuz fark “Sermaye Piyasası İşlemleri Zararları” hesabına kaydedilmektedir. Hisse senetlerinden elde edilen kar payları temettü gelirleri içerisinde gösterilmektedir. Söz konusu varlıkların vadelerinden önce elden çıkarılmaları halinde; satış tutarı ile kayıtlarda bulunan tutar arasındaki fark sermaye piyasası işlemleri karı / zararı hesaplarına yansıtılarak gelir tablosuna aktarılmaktadır. 24 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR VE DİPNOTLAR (devamı) b) Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı olarak edinilmeyen, ancak ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılacak şekilde sınıflandırılan finansal varlıkları ifade etmektedir. Söz konusu varlıkların gerçeğe uygun değer farklarının muhasebeleştirilmesi alım satım amaçlı menkul değerler ile aynı şekilde gerçekleştirilmektedir. Grup’un 31 Aralık 2015 ve 31 Aralık 2014 tarihleri itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıkları bulunmamaktadır. 3. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin açıklamalar Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dâhil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan, ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değeri ile kayıtlara alınan finansal varlıkları ifade etmektedir. İlk kayıtları işlem maliyetleri de dâhil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri üzerinden yapılan vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, varsa değer azalışı için ayrılan karşılığın düşülmesinden sonra, iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti ile değerlemeye tabi tutulmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların kazanılmış olan faiz gelirleri, gelir tablosunda faiz geliri olarak muhasebeleştirilmektedir. Grup tarafından vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar arasında sınıflandırılan ancak, sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlık bulunmamaktadır. 4. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin açıklamalar Satılmaya hazır finansal varlıklar, banka kaynaklı krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacaklar ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılanlar dışında kalan türev olmayan finansal varlıkları ifade etmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların işlem maliyetleri dâhil olmak üzere ilk muhasebeleştirilmesi ve müteakip değerlemesi gerçeğe uygun değer esasına göre yapılmakta olup, iç verim oranı kullanılarak iskonto edilen değer ile maliyet arasındaki fark, gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda gerçeğe uygun değerin güvenilir bir şekilde belirlenmediği kabul edilmekte ve iç verim yöntemi ile hesaplanan iskonto edilmiş değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan gerçekleşmemiş kar ve zararlar, ilgili finansal varlığa karşılık gelen değerin tahsili, varlığın satılması, elden çıkarılması veya zafiyete uğraması durumlarından birinin gerçekleşmesine kadar dönemin gelir tablosuna yansıtılmamakta ve özkaynaklar içindeki “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabında izlenmektedir. İlgili varlığın değerinin tahsil edilmesi veya elden çıkarılması durumunda gerçeğe uygun değer uygulaması sonucunda özkaynak hesaplarında oluşan gerçeğe uygun değer farkları gelir tablosuna yansıtılmaktadır. 25 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR VE DİPNOTLAR (devamı) 5. Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar, borçluya para, mal veya hizmet sağlama yoluyla yaratılan, sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemelere sahip olan ve aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal varlıklardır. Krediler ve alacakların ilk kayıtları elde etme maliyetleri dâhil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri ile yapılmakta ve müteakiben iç verim yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri ile değerlenmektedir. Kredilerin teminatı olarak alınan varlıklarla ilgili olarak ödenen harç, işlem gideri ve bunun gibi diğer masraflar kar/zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Nakdi krediler içerisinde izlenen bireysel ve kurumsal krediler içeriklerine göre, Tek Düzen Hesap Planı (“THP”) ve İzahnamesi’nde belirtilen hesaplarda orijinal bakiyelerine göre muhasebeleştirilmektedir. Dövize endeksli bireysel ve ticari krediler, açılış tarihindeki kurdan Türk Lirası’na çevrilerek Türk Parası (“TP”) hesaplarda izlenmekte, müteakip dönemlerde ise ilgili dönem kurlarının başlangıç kurlarının üzerinde veya altında olması durumuna göre kredinin anapara tutarında meydana gelen artış ya da azalışlar gelir tablosunda kambiyo kar/zararı hesaplarına kaydedilmektedir. Geri ödemeler, geri ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanmakta, oluşan kur farkları gelir tablosunda kambiyo kar/zararı hesaplarına yansıtılmaktadır. Sorunlu hale gelmiş olarak kabul edilen krediler, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan ve en son 14 Şubat 2015 tarih ve 29267 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile değişiklik yapılan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmakta ve bunlar için özel karşılık ayrılmaktadır. Özel karşılıklar “820/821 Karşılık ve Değer Düşme Giderleri 82000/82100 Özel Karşılık Giderleri Hesabı”na aktarılmaktadır. Aynı yıl içinde serbest kalan karşılıklar, Karşılık Giderleri hesabına alacak kaydedilmek suretiyle, geçmiş yıllarda ayrılan karşılıkların serbest kalan bölümü ise “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılarak muhasebeleştirilmektedir. VIII. FİNANSAL VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup, her bilanço döneminde, bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin ortada tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususunu değerlendirir. Anılan türden bir göstergenin mevcut olması durumunda ilgili değer düşüklüğü tutarını tespit eder. Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden daha fazla olayın (“zarar/kayıp olayı”) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. İleride meydana gelecek olaylar sonucunda oluşması muhtemel kayıplar, olasılığın yüksekliğine bakılmaksızın muhasebeleştirilmezler. 26 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VIII. FİNANSAL VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin değer düşüklüğü zararı meydana gelmesi durumunda, ilgili zararın tutarı, gelecekteki tahmini nakit akışlarının finansal varlığın orijinal faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark olarak ölçülmekte, söz konusu fark tutarının zarar olarak muhasebeleştirilmesi yoluyla da varlığın defter değeri azaltılmaktadır. Müteakip dönemlerde, değer düşüklüğü tutarının azalması durumunda, daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararı iptal edilmektedir. Gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilen ve değer artış veya azalışları özkaynaklarda izlenen satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğüne uğraması durumunda, birikmiş kar veya zarar kayıtları özkaynak kalemlerinden çıkarılarak dönem net kar/zararında gösterilmektedir. Zarar kaydı yapılan dönemi izleyen hesap dönemlerinde, varlığın gerçeğe uygun değerinde bir artış gerçekleşmesi durumunda, varlığa ilişkin olarak kaydedilen zarar, ters kayıtla iptal edilmektedir. Krediler ve alacaklar ile ilgili olarak; Ana Ortaklık Banka yönetimi tarafından düzenli aralıklarla kredi portföyü incelenmekte ve kullandırılan kredilerin tahsil kabiliyetine ilişkin şüphelerin belirmesi durumunda söz konusu krediler 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”)” hükümleri doğrultusunda sınıflandırılmaktadır. Diğer taraftan, 1 Ocak 2008 tarihine kadar, ilgili yönetmelikte belirtilen asgari oranlar ile sınırlı kalınmaksızın bu tür kredilerin tamamı için özel karşılık ayrılmakta olup, söz konusu özel karşılıklar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. 1 Ocak 2008 tarihinden sonra donuk alacaklar hesabına intikal eden nakdi krediler için bu tarihten geçerli olmak üzere, Yönetmeliğin 9’uncu maddesine göre sınıflandırılmış “Kefalet” teminat türü hariç anılan Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde belirtilen teminatların dikkate alınma oranları uygulanmak suretiyle bulunan teminat tutarı takip risk bakiyesinden indirgenmekte ve indirgeme sonrasında kalan takip risk bakiyesi için Yönetmelik’teki asgari oranlar dikkate alınarak %20 ile %100 arasında özel karşılık ayrılmaktadır. Takipteki firmalara ait henüz tazmin olmayan ve nakde dönüşmeyen gayrinakdi krediler, Yönetmelik’te yer alan krediye dönüştürme oranları ile dönüştürüldükten sonra, takip riskine eklenmektedir. Toplam risk bakiyesinden, Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde belirtilen teminatların dikkate alınma oranları uygulanmak suretiyle bulunan teminat tutarı takip risk bakiyesinden indirgenmekte ve indirgeme sonrasında kalan takip risk bakiyesi için Yönetmelik’teki asgari oranlar dikkate alınarak %20 ile %100 arasında özel karşılık ayrılmaktadır. Bu krediler için yapılan anapara tahsilatları anaparaya mahsup edilmekte, faiz tahsilatları ise gelir tablosunda “Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler” kaleminde gösterilmektedir. Özel karşılıkların dışında, Ana Ortaklık Banka yukarıda belirtilen Yönetmelik hükümleri çerçevesinde kredi ve diğer alacakları için genel kredi karşılığı ayırmaktadır. Ana Ortaklık Banka nakdi kredi ve diğer alacaklar için yüzde 1, gayrinakdi krediler için binde 2 oranında genel kredi karşılığı hesaplamaktadır. 28 Mayıs 2011 tarih ve 27947 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar için Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” ile bankaların kredi ve diğer alacaklarından Standart Nitelikli ve Diğer Alacaklar grubunda izlenen kredilerde öngörülen koşulları taşımaya devam etmeleri şartıyla sözleşme koşullarında değişiklik yapılabilir ancak yapılan değişikliğin sözleşmede öngörülen ilk ödeme planının uzatılmasına yönelik olması halinde ilgili kredi ve diğer alacaklar için belirlenen oranın 5 katından aşağı olmamak üzere, Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar grubunda izlenen kredilerde de aynı koşullarda belirlenen oranın 2,5 katından aşağı olmamak üzere genel kredi karşılığı ayrılır. 27 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VIII. FİNANSAL VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) 21 Eylül 2012 tarih ve 28418 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar için Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” ile Ana Ortaklık Banka, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki en son ay sonu itibarıyla genel karşılık hesapladıkları standart nitelikli ve yakın izlemedeki nakdi krediler ile teminat mektupları, aval ve kefaletleri ile diğer gayrinakdi kredileri için Yönetmeliğin 7’nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen oranlar üzerinden hesaplanan genel karşılık tutarlarında çıkan farkları 31 Aralık 2015’e kadar belirtilen yüzdelerde ayıracaktır. Ana Ortaklık Bankaya ait tüketici kredilerinin toplam nakdi kredilere oranının, 2015 yılının 2’nci çeyreği itibarıyla, %25’in altına düşmesi nedeniyle, konut hariç tüketici kredileri için uygulanan %4 ve %8 genel karşılık oranları, birikmiş bakiye üzerinden %1 ve %2 olarak uygulanmaktadır. 8 Ekim 2013 tarih ve 28789 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar için Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” ile Banka, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki en son ay sonu itibarıyla genel karşılık hesapladıkları birinci ve ikinci grupta izlenen konut kredileri dışındaki tüketici kredileri için Yönetmeliğin 7’nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen oranlar üzerinden hesaplanan genel karşılık tutarlarında çıkan farklar 2015 yılının 2’nci çeyreği itibarıyla iptal edilmiştir. IX. FİNANSAL ARAÇLARIN NETLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması ya da varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilir. X. SATIŞ VE GERİ ALIŞ ANLAŞMALARI VE MENKUL DEĞERLERİN ÖDÜNÇ VERİLMESİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Repoya konu olan menkul kıymetler Grup portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” portföylerinde sınıflandırılmakta ve ait olduğu portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadır. Repo sözleşmeleri karşılığında elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesaplarında izlenmekte, repo anlaşmaları ile belirlenen satım ve geri alım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim oranı yöntemine göre gider reeskontu hesaplanmaktadır. Ters repo işlemleri “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ters repo anlaşmaları ile belirlenen alım ve geri satım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim oranı yöntemine göre gelir reeskontu hesaplanmaktadır. XI. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR İLE BU VARLIKLARA İLİŞKİN BORÇLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR Satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan varlıklar defter değerleri ile ölçülür ve söz konusu varlıklar üzerinden amortisman ayırma işlemi durdurulur; ve bu varlıklar bilançoda ayrı olarak sunulur. Bir varlığın satış amaçlı elde tutulan bir varlık olarak sınıflandırılabilmesi için ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) bu tür varlıkların (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışında sıkça rastlanan ve alışılmış koşullar çerçevesinde derhal satılabilecek durumda olması ve satış olasılığının yüksek olması gerekir. Satış olasılığının yüksek olması için uygun bir yönetim 28 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XI. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR İLE BU VARLIKLARA İLİŞKİN BORÇLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR (devamı) kademesi tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılmış olmalıdır. Ayrıca, varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda söz konusu varlıklar satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmaya devam edilir. Durdurulan bir faaliyet, Grup’un elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. XII. ŞEREFİYE VE DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bilanço tarihi itibarıyla, Grup’un konsolide bulunmamaktadır. ekli finansal tablolarında şerefiye Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için endekslenmiş tarihi satın alım maliyetlerinden ve izleyen dönemlerde satın alınan kalemler için satın alım maliyeti değerinden, birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılmış olarak gösterilir. Maddi olmayan duran varlıklar normal itfa yöntemine göre faydalı ömürleri dikkate alınarak itfaya tabi tutulur. İtfa yöntemi ve dönemi her yılın sonunda periyodik olarak gözden geçirilir. Maddi olmayan duran varlıklar, yazılım giderlerinden oluşmakta olup, normal itfa metoduna göre 3 yıl içerisinde itfa edilmektedir. Muhasebe tahminlerinde itfa süresi, itfa yöntemi veya kalıntı değer bakımından cari dönemde önemli etkisi olan veya sonraki dönemlerde önemli etkisi olması beklenen değişiklik bulunmamaktadır. XIII. MADDİ DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Gayrimenkuller haricindeki maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve izleyen dönemlerde alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak yansıtılır. Maddi duran varlıklar normal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutulmuştur. Maddi duran varlıkların elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kar ve zararlar satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenerek, gelir tablosuna dâhil edilirler. 1 Nisan 2015 tarihi itibarıyla Grup muhasebe politikasında değişikliğe giderek maddi duran varlıkları içinde yer alan gayrimenkullerin değerlemesinde; Maddi Duran Varlıklara İlişkin Standart (TMS 16) kapsamında yeniden değerleme metodunu benimsemiştir. Bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından hesaplanan ekspertiz değerleri finansal tablolara yansıtılmıştır. Yeniden değerleme farkları özkaynaklar altında “Maddi duran varlıklar yeniden değerleme farkları” altında muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlıklara yapılan normal bakım ve onarım harcamaları gider olarak muhasebeleştirilmektedir. 29 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XIII. MADDİ DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Maddi duran varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Binalar Kasalar Diğer Menkuller Finansal Kiralama Yoluyla Alınan Menkuller Tahmini Faydalı Ömür (Yıl) 50 50 3-25 4-5 Amortisman Oranı %2 %2 % 4-33,33 % 20-25 Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri faydalanma süresi dikkate alınarak eşit tutarlarla itfa edilir. Ancak her durumda faydalanma süresi kiralama süresini geçemez. Kira süresinin belli olmaması veya beş yıldan uzun olması durumunda itfa süresi beş yıl olarak kabul edilir. Muhasebe tahminlerinde, cari dönemde önemli bir etkisi olan ya da sonraki dönemlerde önemli bir etkisi olması beklenen değişiklik bulunmamaktadır. Maddi duran varlıklar üzerinde rehin, ipotek ve benzeri herhangi bir takyidat bulunmamaktadır. XIV. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan varlıklardan oluşmaktadır. Söz konusu gayrimenkuller ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve izleyen dönemlerde alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer düşüş karşılıkları ayrılarak yansıtılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, normal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutulmuştur. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kar ve zararlar satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenerek, gelir tablosuna dahil edilirler. XV. KİRALAMA İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal kiralama yoluyla edinilen aktifler, gerçeğe uygun değerleri veya kira ödemelerinin iskonto edilmiş değerlerinin düşük olanı üzerinden aktifleştirilmekte, kira bedelleri toplamı pasifte yükümlülük olarak kaydedilirken içerdikleri faiz tutarları ertelenmiş faiz tutarı olarak muhasebeleştirilmektedir. Kiralama konusu varlıklar sabit kıymetler (menkuller) hesabının altında izlenmekte ve normal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Grup’un, “kiralayan” olduğu hallerde, kiralamaya konu edilen varlıkların kiralama işleminin başlangıcındaki değeri bilançoda finansal kiralama alacağı olarak gösterilmektedir. Toplam finansal kiralama alacağı ile kiralama konusu varlığın yatırım değeri arasındaki farkın oluşturduğu faiz gelirleri, her muhasebe dönemine düşen alacağın sabit faiz oranı ile dönemlere dağıtılması suretiyle kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait gelir tablosuna kaydedilmekte olup ilgili dönemde tahakkuk etmemiş faiz gelirleri kazanılmamış faiz gelirleri hesabında muhasebeleştirilmektedir. Faaliyet kiralaması ile ilgili işlemler ilgili sözleşme hükümleri doğrultusunda ve tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. 30 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XVI. SİGORTA TEKNİK GELİR VE GİDERLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Sigorta prim gelirleri tanzim edilen poliçe gelirlerinden reasürörlere devredilen hisse indirildikten sonra oluşmaktadır. Hasarlar rapor edilip ödendikçe gider kaydedilmekte, dönem sonunda rapor edilip henüz ödenmemiş hasarlar ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş hasarlar için muallak hasarlar karşılığı ayrılmaktadır. Muallak ve ödenen hasarların reasürör payları bu karşılıklar içerisinde netleştirilmektedir. XVII. SİGORTA TEKNİK KARŞILIKLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Sigorta şirketleri, yürürlükteki sigorta mevzuatı uyarınca kazanılmamış primler karşılığı, devam eden riskler karşılığı, muallak hasar karşılığı ve hayat matematik karşılığı ayırmaktadırlar. Kazanılmamış primler karşılığı, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için tahakkuk etmiş primlerin herhangi bir komisyon veya diğer bir indirim yapılmaksızın brüt olarak gün esasına göre ertesi hesap dönemi veya hesap dönemlerine sarkan kısmından oluşmaktadır. Devam eden riskler karşılığı, beklenen hasar prim oranının %95’in üzerinde olması halinde, Hazine Müsteşarlığı’nca belirlenen branşlar için ayrılmaktadır. Her bir branş için, %95’i aşan oranın net kazanılmamış primler karşılığı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar net devam eden riskler karşılığı; %95’i aşan oranın brüt kazanılmamış primler karşılığı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar brüt devam eden riskler karşılığı olarak finansal tablolara yansıtılır. Brüt tutar ile net tutar arasındaki fark ise reasürör payı olarak dikkate alınır. Muallak hasar karşılığı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş ancak daha önceki hesap dönemlerinde veya cari hesap döneminde fiilen ödenmemiş tazminat bedelleri veya bu bedel hesaplanamamış ise tahmini bedelleri ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri ayrılmaktadır. Matematik karşılık, bir yıldan uzun süreli hayat, sağlık ve ferdi kaza sigorta sözleşmeleri için poliçe sahipleri ile lehdarlara olan yükümlülüklerin karşılanmasını teminen aktüeryal esaslara göre ayrılmaktadır. Diğer yandan, sigorta şirketleri, 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla TFRS 4 “Sigorta Sözleşmeleri” standardı hükümlerine tabidirler. TFRS 4, sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesine ilişkin projenin 1’inci aşamasını ifade etmekte olup, sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi ve ölçümüne yönelik tam kapsamlı bir standart oluşturulmasına kadar geçen süre içerisinde kullanılacak bir geçiş standardı olarak değerlendirilmektedir. TFRS 4, sigorta şirketleri tarafından düzenlenen tüm sözleşmelerin sigorta sözleşmesi ya da yatırım sözleşmesi olarak sınıflandırılması gerekliliğini belirtir. Sigorta riski, bir sigorta sözleşmesini elinde bulunduran (sigortalanan) tarafın sigortalayan tarafa, finansal risk dışında, devrettiği riskler olarak tanımlanır. TFRS 4, bir işletmenin daha önce kullandığı muhasebe politikalarını sigorta sözleşmelerine ilişkin muhasebeleştirme ve ölçüm kriterleri çerçevesinde uygulamasına izin vermekle birlikte, finansal tabloların sunumunda daha güvenilir rakamlara ulaşılmasının muhtemel olduğu durumlarda, muhasebe politikasında değişiklik öngörülebilir. Önemli derecede sigorta riski taşımayan sözleşmeler ise yatırım sözleşmeleri olarak sınıflandırılır. Yatırım sözleşmeleri, TMS 39 standardına göre muhasebeleştirilir. Grup’a bağlı sigorta şirketleri, öngörülen risklerden kaynaklanan zararlarını azaltmak amacıyla prim ve risklerini operasyonlarının bir parçası olarak devretmektedir. Önemli sigorta risklerini devreden sözleşmelere ilişkin reasürörlere devredilen sigorta primleri, güvence altına alınan muhtemel risklerden kaynaklanan sigorta prim gelirlerinin tahakkukuna paralel bir biçimde ilgili poliçelerin süresine yayılarak giderleştirilmektedir. 31 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XVII. SİGORTA TEKNİK KARŞILIKLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Aracılık, komisyon, konsorsiyum giderleri ve diğer elde etme maliyetleri gibi sigorta ve reasürans sözleşmeleri ile doğrudan ilişkilendirilen ve değişken olan maliyetler, sözleşme süresince prim kazancının muhasebeleştirilmesine paralel bir biçimde itfa edilir. TFRS 4 uyarınca her bilanço tarihinde, sigorta sözleşmelerine ilişkin borçların karşılanabilirliğine dair kanaat oluşturmak amacıyla prim alacakları ile ertelenmiş elde etme maliyetlerinin yükümlülükler ile karşılaştırılması suretiyle yükümlülük yeterlilik testi uygulanmaktadır. Karşılaştırma sırasında yükümlülükleri destekleyen varlıklardan elde edilen yatırım gelirleri de ayrıca göz önünde bulundurulmalıdır. Açığın (var ise), ilk olarak ertelenmiş elde etme maliyetlerinin silinmesi suretiyle doğrudan gelir tablosunda giderleştirilmesi, yükümlülük yeterlilik testinden kaynaklanan ek zararlar için ise ayrıca karşılık ayrılması gerekmektedir. Bu test sonucu giderleşen ertelenmiş elde etme maliyetleri sonradan yeniden gelire dönüştürülemez. XVIII. KARŞILIKLAR VE KOŞULLU YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Karşılıklar ve şarta bağlı yükümlülükler “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı”na (TMS 37) uygun olarak muhasebeleştirilmektedir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda karşılık finansal tablolarda ayrılır. Karşılıklar, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Grup yönetimi tarafından yapılan en iyi tahminine göre hesaplanır ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek suretiyle iskonto edilir. Tutarın yeterince güvenilir olarak ölçülemediği ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için Grup’tan kaynak çıkma ihtimalinin bulunmadığı durumlarda söz konusu yükümlülük “Koşullu” olarak kabul edilmekte ve dipnotlarda açıklanmaktadır. XIX. ÇALIŞANLARIN AÇIKLAMALAR HAKLARINA İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN Çalışanların haklarına ilişkin yükümlülükler TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı” hükümleri kapsamında muhasebeleştirilmiştir. Ana Ortaklık Banka, ilgili mevzuat ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca, emekli olan, vefat eden, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan, ilgili mevzuatta belirtilen şekilde iş ilişkisine son verilen personeli ile evlenmelerini müteakip bir yıl içinde kendi arzusu ile işten ayrılan bayan çalışanlarına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Grup, kıdem tazminatına ilişkin gelecekteki muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahmin edilmesi suretiyle karşılık kaydı gerçekleştirmektedir. 32 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XIX. ÇALIŞANLARIN HAKLARINA AÇIKLAMALAR (devamı) İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN Ana Ortaklık Banka’nın kıdem tazminatından kaynaklanan yükümlülüğü, bağımsız bir değerleme şirketi tarafından düzenlenen aktüer raporu doğrultusunda belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka 1 Ocak 2013 itibarıyla yürürlüğe giren revize TMS 19 standardı uyarınca aktüeryal kayıp ve kazançları özkaynaklar altında muhasebeleştirmektedir. Ana Ortaklık Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu Türkiye Halk Bankası AŞ Emekli Sandığı Vakfı ile T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Çalışanları Emekli Sandığı Vakıfları, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun (“SSK”) geçici 20’nci maddesine göre kurulmuştur. SSK Kanunu kapsamında kurulmuş olan Ana Ortaklık Banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun geçici 23’üncü maddesi ile kanunun yayımını izleyen üç yıl içinde SSK’ya devredilmesine hükmedilmiş, 30 Kasım 2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’yla da devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin 31 Mart 2007 tarih, 26479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan E.2005/139, K.2007/13 ve K.2007/33 sayılı kararıyla Emekli Sandıklarının SSK’ya devrine imkân sağlayan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 23’üncü maddesinin geçici 1’inci maddesinin 1’inci fıkrası iptal edilmiş ve yürürlüğü kararın yayım tarihinden itibaren durdurulmuştur. Bankacılık Kanunu’nun geçici 23’üncü maddesinin iptaline ilişkin gerekçeli kararın Anayasa Mahkemesi tarafından 15 Aralık 2007 tarih ve 26731 sayılı Resmi Gazete’de açıklanmasını takiben Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) yeni yasal düzenlemelerin tesisi yönünde çalışmaya başlamış ve TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesinin ardından, 8 Mayıs 2008 tarih 26870 sayılı Resmi Gazete’de 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yeni kanun ile banka sandıklarının iştirakçileri ve aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ilgili maddenin yayım tarihinden itibaren üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesi ve bu Kanun kapsamına alınması, üç yıllık devir süresinin Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl uzatılabileceği hüküm altına alınmış, 9 Nisan 2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 14 Mart 2011 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile de bahse konu devir süresi iki yıl uzatılmıştır. Bununla birlikte, 8 Mart 2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6283 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Bakanlar Kurulu’nun devir süresinin uzatımına ilişkin iki yıllık süreyi dört yıla kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır. 23 Nisan 2015 tarih, 29335 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6645 sayılı yasanın 51’inci maddesinde “Sosyal Güvenlik Kurumuna devir tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.” ifadesi yer almaktadır. Söz konusu kanunda, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak, sandıkların anılan Kanun kapsamındaki sigorta kolları itibarıyla gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüğünün peşin değerinin hesaplanacağı ve peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranının %9 olarak esas alınacağı, ayrıca sandık iştirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devrinden sonra bu kişilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer sosyal hakları ve ödemelerinin, sandıklar ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca karşılanmaya devam edileceği hususlarına yer verilmiştir. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yapılan aktüeryal çalışma neticesinde teknik açık bulunmadığı tespit edilmiştir. 33 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XX. VERGİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesi uyarınca, kurumlar vergisinin hesaplanmasında %20 oranı dikkate alınmaktadır. İlgili kanun gereği üçer aylık dönemler itibarıyla Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen esaslara göre ve kurumlar vergisi oranında geçici vergi hesaplanmakta ve ödenmektedir. Söz konusu geçici vergi ödemeleri cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmektedir. Cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla tahakkuk eden vergi 2015 yılı Nisan ayı içerisinde ödenmiş olup, 31 Aralık 2015 dönemine ilişkin geçici vergi Şubat 2016 ayı içerisinde ödenecektir. Vergi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari döneme ilişkin vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer dönemlerde vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan dolayı, gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkân verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenmiş vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan özsermaye ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özsermaye hesap grubuyla ilişkilendirilir. Ödenecek cari vergi tutarları, peşin ödenen vergi tutarlarıyla ilişkili olduğundan konsolide edilen şirketlerin konsolide olmayan tablolarında netleştirilerek konsolidasyona dâhil edilmektedir. Ertelenmiş vergi alacağı ve yükümlülüğü de konsolide edilen şirketlerin konsolide olmayan tablolarında netleştirilerek konsolidasyona dâhil edilmektedir. Yurtdışı Şubeler ve Finansal Kuruluşların Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) KKTC vergi mevzuatı gereğince kazancından %10 kurumlar vergisi tenzil edildikten sonra kalan matrah üzerinden %15 gelir vergisi tahakkuk ettirilir. Kurumların vergi matrahları, KKTC mevzuatı çerçevesinde indirimi mümkün olmayan giderlerin ticari kazanca ilavesi, istisna ve indirimlerin ise düşülmesi suretiyle tespit edilmektedir. Gelir vergisi Haziran ayında, kurumlar vergisi ise Mayıs ve Ekim aylarında olmak üzere iki eşit taksit halinde ödenmektedir. Öte yandan, kurumların KKTC’de faiz gelirleri üzerinden stopaj ödemesi gerçekleştirilmektedir. Söz konusu stopaj ödemeleri ödenecek kurumlar vergisinden mahsup edilmekte, stopaj tutarının ödenecek kurumlar vergisinden büyük olması halinde ise aradaki fark ödenecek gelir vergisinden düşülmektedir. 34 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XX. VERGİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Yurtdışı Şubeler ve Finansal Kuruluşların Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları (devamı): Bahreyn Bahreyn’de faaliyet gösteren bankalar bu ülke mevzuatına göre vergiye tabi değildir. Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklara İlişkin Vergi Uygulamaları: Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Ana Ortaklık Banka’nın 2010 yılında kurulan bağlı ortaklığı Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ’nin gayrimenkul yatırım ortaklığından elde edilen kazançları 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (“KVK”) madde 5/1(d) (4)’e göre Kurumlar Vergisi’nden istisna tutulmuştur. Bu istisna ayrıca ara dönem Geçici Vergi için de uygulanmaktadır. Halk Banka A.D., Skopje Ana Ortaklık Banka’nın 2011 yılında satın aldığı bağlı ortaklığı Halk Banka A.D., Skopje Makedonya’daki vergi uygulamalarına tabidir. Makedonya’da gelir vergisi hesaplamasında gelir dağıtım konseptine geçilmiştir. Bahsi geçen “dağıtımın” iki bileşeni bulunmaktadır: -Temettü dağıtımı üzerindeki vergi: Vergi için baz alınan nokta dağıtılan temettü -Muafiyeti bulunmayan kalemler üzerindeki vergi: Vergi için baz alınan nokta, bahsi geçen ülkedeki vergi usul kanunlarına göre muafiyeti bulunmayan kalemlerden kanunda izin verildiği ölçüde yapılan vergi miktarlarının düşülmesidir. Muafiyeti bulunmayan kalemler için vergi bir sonraki ay için peşin olarak aylık bazda taksitli olarak ödenmekte, bu ödemelerin hesaplaması da bir önceki mali yıldaki farklar baz alınarak yapılmaktadır. Yıl sonlarında da vergi uzlaşması (anlaşma yada mutabakatı) ile nihai bir vergi hesaplaması yapılmaktadır. Yeni vergi uygulamasının verginin finansal tablolarda sunulması açısından bazı etkileri olacaktır. Bu etkiler kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir: (i) Temettü dağıtımı üzerindeki vergi: Temettü dağıtımı üzerindeki vergi TMS uyarınca, gelir vergisinin alanı içerisine girmektedir – Gelir üzerindeki vergi (“TMS 12”). Bu tip bir gelir vergisinin kaydedilmesindeki zamanlama altında yatan temettü yükümlülüğünün kaydı ile tutarlı olmalıdır (örnek olarak, kayıt temettü ödendiğinde veya beyan edildiğinde atılmalıdır). Temettü ödenene veya beyan edilene kadar buradan kaynaklı bir gelir vergisi karşılığı atmak gerekli değildir. Ara dönemde yıl sonu öncesi yapılan (peşin) bir temettü ödemesinden kaynaklanan bir vergide, gelir vergisi yükümlülüğü kapsamlı gelir tablosu içerisinde vergi öncesi kar zararda vergi gideri olarak kayıt edilerek sunulur. Eğer ki temettü dağıtımı üzerindeki vergi geçmiş yıl kar/(zarar)’dan geliyorsa, bunun kaydı ve sunumu özkaynak değişim tablosunda gerçekleştirilir. (ii) Vergi muafiyeti olmayan kalemler üzerindeki vergi: Vergi muafiyeti olmayan kalemler üzerindeki vergi gelir vergisi olarak nitelendirilmez ve TMS 12’nin alanı dışındadır. Bu nedenle, bu gibi bir vergi gideri faaliyet sonuçları dâhilinde sunulur, ilgili vergi alacağı/borcu diğer varlıklar/yükümlülüklerde bilanço içerisinde sunulur. 35 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XX. VERGİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Yurtdışı Şubeler ve Finansal Kuruluşların Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları (devamı): Halk Banka A.D., Skopje (devamı) Vergi karşılıklarının kayıt edilmesi: Gerçekleşmesi olası vergilerde, karşılık ayrılması Makedonya Cumhuriyeti’nde TMS 37’nin ilgili maddesi ile uyumlu olarak gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde ayrılmış olan karşılıklar ertelenmiş vergi varlığı ya da yükümlülüğü olarak değil, diğer varlık veya yükümlülükler şeklinde sunulmaktadır. Bahsi geçen vergi karşılıklarının (gelir vergisi olarak nitelendirilmediği sürece) kayıtları ve bu kayıtların ters çevrilmesi diğer giderler veya diğer gelirler içerisinde gerçekleştirilir. Halkbank A.D. Beograd, Ana Ortaklık Banka’nın 2015 yılında satın aldığı bağlı ortaklığı Halkbank A.D. Beograd Sırbistan’daki vergi uygulamalarına tabidir. Sırbistan’da kalıcı farklar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi oranı %15’tir. Sırbistan kurumlar vergisi kanununa göre mali zararlar, önceki dönemlerde ödenen vergilerden mahsup edilmemektedir. 2009 yılına kadar olan mali zararlar, gelecekte oluşacak kurum kazancından mahsup edilmek üzere on yıl süreyle taşınabilmektedir. 2010 yılı sonrasındaki mali zararlar, gelecekte oluşacak kurum kazancından mahsup edilmek üzere beş yıl süreyle taşınabilmektedir. Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları üzerinden, ileriki dönemlerde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmektedir. XXI. BORÇLANMALARA İLİŞKİN İLAVE AÇIKLAMALAR Grup, gerektiğinde sendikasyon, seküritizasyon, teminatlı borçlanma ve tahvil/bono ihracı gibi borçlanma araçlarına başvurmak suretiyle yurt içi ve yurt dışı kuruluşlardan kaynak temini yoluna gitmektedir. Söz konusu işlemler işlem tarihinde elde etme maliyeti de dâhil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri ile kayda alınmakta, takip eden dönemlerde ise iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden değerlenmektedir. Sendikasyon, seküritizasyon, teminatlı borçlanma gibi borçlanma araçlarının maliyetinden daha yüksek tutarda faiz geliri yaratacak aktif kalemlerin oluşturulması yoluna gidilirken, oluşturulan aktiflerin mümkün olduğunca eşit veya daha kısa vadeli olması sağlanmaya çalışılarak faiz ve likidite riskinden korunulmaktadır. Ayrıca, borçlanma araçlarının sabit/değişken maliyet yapısına mümkün olduğunca uygun biçimde aktif kompozisyonu oluşturulması yoluna gidilmektedir. XXII. HİSSE SENETLERİ VE İHRACINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Hisse senedi ihracı ile ilgili işlem maliyetleri özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Hisse senetleriyle ilgili kar payları Ana Ortaklık Banka’nın Genel Kurulu tarafından tespit edilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın cari dönem ve geçmiş dönem içerisinde hisse senedi ihracı olmamıştır. Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 5 Şubat 2007 tarih, 2007/8 sayılı kararı uyarınca Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hisselerden %25’lik kısmının halka arz edilmesi çalışmaları tamamlanmış, Ana Ortaklık Banka hisseleri Sermaye Piyasası Kurulu’nun 26 Nisan 2007 tarih, 16/471 sayılı kararıyla Kurul kaydına alınmış ve hisseler, 10 Mayıs 2007 tarihinde Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem görmeye başlamıştır. 36 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) XXII. HİSSE SENETLERİ VE İHRACINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) İkincil halka arz kapsamında da Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 4 Ekim 2012 tarih 2012/150 sayılı kararı ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait hisselerden %23,92’lik kısmının halka arzı, 21 Kasım 2012 tarihinde tamamlanmıştır. Halk GYO AŞ 29 Ağustos 2012 tarihinde 1.500.000 TL kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 477.000 TL olan çıkarılmış sermayesinin 662.500 TL’ye çıkarılması ve artırılan 185.500 TL’ye tekabül eden B grubu hamiline yazılı payların halka arz edilmesi amacıyla SPK’ya başvurmuştur. Başvuru, SPK’nın 8 Şubat 2013 tarihli 4/97 sayılı kararı ile onaylanmıştır. Nominal değeri, 185.000 TL’ye tekabül eden B grubu hamiline yazılı paylar mevcut ortakların pay alma hakkı kısıtlanarak 15 Şubat 2013 tarihinde halka arz edilmiştir. Talep toplamanın tamamlanmasının ardından Halk GYO AŞ payları 22 Şubat 2013 tarihinden itibaren Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmeye başlamıştır. XXIII. AVAL VE KABULLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Aval ve kabuller müşterilerin ödemeleri ile eş zamanlı olarak gerçekleştirilmekte, olası borç ve taahhütler olarak bilanço dışı yükümlülükler arasında gösterilmektedir. XXIV. DEVLET TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın cari ve önceki dönemde almış olduğu devlet teşviki bulunmamaktadır. XXV. RAPORLAMANIN BÖLÜMLEMEYE GÖRE YAPILMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un risk ve getirilerinin temel kaynak ve niteliği dikkate alınarak, bölüm raporlaması için faaliyet alanı yöntemi üzerinde durulmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın faaliyetleri temel olarak kurumsal, ticari, girişimci bankacılık ve yatırım bankacılığı üzerinde yoğunlaşmaktadır. Grup’un faaliyet bölümlemesiyle ilgili bilgilere ve bölümlere ilişkin rapora Dördüncü Bölüm XIII no.lu dipnotta yer verilmiştir. XXVI. DİĞER HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1 Nisan 2015 tarihi itibarıyla Grup muhasebe politikasında değişikliğe giderek maddi duran varlıkları içinde yer alan gayrimenkullerin değerlemesinde; Maddi Duran Varlıklara İlişkin Standart (TMS 16) kapsamında yeniden değerleme metodunu benimsemiştir. Bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından hesaplanan ekspertiz değerleri finansal tablolara yansıtılmıştır. İlgili muhasebe politikası değişikliğinin, ilk uygulama tarihindeki tutar olarak etkisi aşağıdaki gibidir: Gayrimenkuller 1.141.805 1.503.559 2.645.364 Maliyet ile değerleme (Net değer) Muhasebe politikası değişikliğinin etkisi Gerçeğe uygun değer ile değerleme 37 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. KONSOLİDE SERMAYE YETERLİLİĞİ STANDART ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Sermaye yeterliliği standart oranının tespitinde kullanılan risk ölçüm yöntemleri: Sermaye yeterliliği standart oranının hesaplanması 6 Eylül 2014 tarih ve 29111 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde yapılmaktadır. Grup’un “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” esaslarına göre hesaplanan konsolide sermaye yeterliliği standart oranı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla %13,04 olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2014: %12,73). Sermaye yeterliliği standart oranının hesaplanmasında hesap ve kayıt düzenine ilişkin mevzuata uygun olarak düzenlenen veriler kullanılmaktadır. Bu veriler yönetmelik kapsamında “Alım-Satım” ve “Bankacılık” hesapları olarak ayrıştırılmakta ve kredi riski/piyasa riski hesaplamalarına konu edilmektedir. Ayrıca, anılan yönetmelik hükümleri çerçevesinde, piyasa riski ve operasyonel riskler de sermaye yeterliliği standart oranı hesaplamalarına dâhil edilmektedir. Grup, “Kredi Riski Azaltım Tebliği” kapsamında risk azaltıcı unsurların dikkate alınmasında, bankacılık hesapları için “basit finansal teminat yöntemi” kullanılmakta iken, alım satım hesapları için “kapsamlı finansal teminat yöntemi” kullanılmaktadır. Özkaynak hesabında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar risk ağırlıklı tutar hesaplanmasına dâhil edilmez. Risk ağırlıklı varlıkların hesaplanmasında, tükenme ve değer kaybı ile karşı karşıya olan varlıklar, ilgili amortismanlar ve karşılıklar düşüldükten sonra kalan net tutarlar üzerinden hesaplara alınır. Gayrinakdi krediler ile ilgili işlemlerde, kredi riskine esas tutarların hesaplanmasında, karşı taraftan olan alacaklar, varsa bu işlemler için “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar için Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” e istinaden ayrılan ve pasif hesaplar arasında izlenen özel karşılıklar düşüldükten sonraki net tutar üzerinden, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” in 5’inci maddesinin ilgili fıkralarında belirtilen dönüşüm oranları kullanılarak krediye dönüştürülmekte, “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” uyarınca risk azaltımına tabi tutulmakta ve müteakiben anılan Yönetmeliğin Ek-1’i uyarınca risk sınıflarına ayrıştırılarak ilgili risk sınıfına karşılık gelen risk ağırlığıyla ağırlıklandırılmaktadır. Yönetmelik’in 5’inci maddesi uyarınca repo işlemleri, türev işlemler ve emtia ödünç işlemleri için “Karşı Taraf Kredi Riski” hesaplanmakta ve hesaplamalarda “Gerçeğe Uygun Değerine Göre Değerleme Yöntemi” kullanılmaktadır. 38 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. KONSOLİDE SERMAYE YETERLİLİĞİ STANDART ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Risk Ağırlıkları Cari Dönem Kredi Riskine Esas Tutar Risk Sınıfları Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar(1) Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar İle Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Ana Ortaklık Banka %50 %75 18.983.861 29.128.211 %0 - %10 - %20 1.088.757 43.299.804 - 6.328 4.091.934 - 16.794 - 1.057.679 - 42.762 - 173 - - - - - - - 539.128 2.159.404 1.544.741 - 23.520 13.655 - Konsolide %100 69.016.151 %150 3.889.970 %200 8.970.532 %250 554.433 %0 - %10 - %20 1.134.106 %50 19.256.937 %75 29.694.191 %100 70.670.666 %150 4.140.260 %200 9.522.846 %250 818.778 - - - - 43.540.78 6 - 6.328 4.091.935 - 75.709 - - - - - - - - 16.794 - 1.057.679 - - - - - - - 577.024 - - - 42.762 - 173 - - 577.024 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2.866.875 770.092 170.864 772.949 747.367 - 38.386.989 286.532 61.549.403 690.594 - - - 538.870 1.133.709 1.544.741 - 3.093.619 770.092 170.864 775.968 747.367 - 39.135.617 255.397 64.352.706 698.247 - - - - 4.085 - 32.220.995 134.477 - 26.735 - 782.758 - 2.593.313 - 4.485.266 - 773 - 23.520 13.655 - - 4.085 - 32.764.126 134.477 - 26.735 - 853.724 - 2.760.173 - 4.761.423 - 20.097 - 3.455.119 - 567.690 - 423.891 5.129.840 - - 221.000 3.531.205 Risk Ağırlıkları - 567.690 - 429.903 3.857.859 - - 307.414 %0 %10 %20 %50 %75 %100 %150 %200 %250 - - 810.058 14.076.567 22.962.208 54.730.042 3.613.293 16.572.334 40.918.786 - 2.856 3.385.027 - - - 18.263 - 554.619 - - - - 28.273 - 199 - - 527.130 - - - - - - - - - - 2.427.237 768.725 1.497.528 - 2.575.808 242.822 159.191 1.787.700 - 23.228 - - 3.302 - 3.242.822 - 511.492 Ana Ortaklık Banka Önceki Dönem Kredi Riskine Esas Tutar Risk Sınıfları Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar(1) Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar İle Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar (1) %20 867.323 %50 14.168.725 Konsolide %75 23.355.181 %100 55.241.523 %150 3.677.288 %200 16.902.844 %250 1.461.988 - 2.856 3.385.027 - 30.087 - - - - 554.619 - - - - - - 28.273 - 199 - - 527.130 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1.768.551 752.016 1.497.528 - 2.862.136 242.822 159.191 1.800.219 - 30.931.251 6.245 50.494.579 662.627 - - - 2.408.862 - 8.286.167 - 40.553 - 23.228 - - 3.302 - 23.028.822 123.381 - 66.067 - 1.268.139 - 2.451.525 - 8.451.422 - 55.529 - - - 324.502 3.274.721 - 511.492 - 142.923 2.252.716 - - 529.266 912.638 %0 - %10 - - - 41.013.434 - - 18.263 - - - - - - - - - 30.426.898 47.249 48.277.479 656.661 - 22.857.026 123.381 - 66.067 - 1.162.077 - - 123.312 4.059.446 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla konsolide kredi riski tablosunda tahsili gecikmiş alacaklar risk sınıfında %100 risk ağırlığında bulunan 193.653 TL tutarında tahsili gecikmiş finansal kiralama alacakları bulunmaktadır(31 Aralık 2014: 106.062 TL). 39 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. KONSOLİDE SERMAYE YETERLİLİĞİ STANDART ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR(devamı) 2. Konsolide sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Ana Ortaklık Banka A B C Kredi Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (Kredi Riskine Esas Tutar*0,08) (KRSY) Piyasa Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (PRSY) Operasyonel Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (ORSY) Özkaynak(1) Özkaynak/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) * 100 Ana Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) * 100 Çekirdek Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY) *12,5) * 100 Konsolide Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem 10.530.553 408.439 878.258 20.428.844 13,83 13,14 13,17 9.094.171 257.412 810.323 17.301.950 13,62 12,92 12,96 10.819.023 552.682 963.285 20.099.511 13,04 12,36 12,40 9.253.990 265.729 875.751 16.539.425 12,73 12,04 12,09 40 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. KONSOLİDE SERMAYE AÇIKLAMALAR (devamı) YETERLİLİĞİ 3. Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: STANDART ORANINA ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın tasfiyesi halinde alacak hakkı açısından diğer tüm alacaklardan sonra gelen ödenmiş sermaye Hisse senedi ihraç primleri Hisse senedi iptal karları Yedek akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar Kar Net Dönem Karı Geçmiş Yıllar Karı Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar İştirakler. bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan bedelsiz olarak edinilen ve dönem karı içerisinde muhasebeleştirilmeyen hisseler Azınlık payları İndirimler Öncesi Çekirdek Sermaye Çekirdek Sermayeden Yapılacak İndirimler Net dönem zararı ile geçmiş yıllar zararı toplamının yedek akçelerle karşılanamayan kısmı ile TMS uyarınca özkaynaklara yansıtılan kayıplar(-) Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri (-) Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcu (-) Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak edinilen paylar (-) Bankanın kendi çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) İpotek hizmeti sunma haklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının çekirdek sermayenin %10’unu aşan kısmı (-) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayenin %15’ini aşan tutarlar (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan aşım tutarı (-) İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli ilave ana sermaye veya katkı sermaye bulunmaması halinde çekirdek sermayeden indirim yapılacak tutar (-) Çekirdek Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Çekirdek Sermaye Toplamı İLAVE ANA SERMAYE Çekirdek sermayeye dâhil edilmeyen imtiyazlı paylara tekabül eden sermaye ve bunlara ilişkin ihraç primleri Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilenler/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları İndirimler Öncesi İlave Ana Sermaye İlave Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi ilave ana sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli katkı sermaye bulunmaması halinde ilave ana sermayeden indirim yapılacak tutar (-) 41 İLİŞKİN Cari Dönem Önceki Dönem 2.470.451 39.488 12.600.202 1.368.344 2.482.790 2.317.984 164.806 123.500 2.470.451 39.009 10.520.206 194.785 2.410.166 2.270.398 139.768 - 3.973 143.418 19.232.166 4.031 152.123 15.790.771 70.995 40.926 - 67.649 16.521 - - - - - - - - - 111.921 19.120.245 84.170 15.706.601 - - - - - - - - - - - - TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. KONSOLİDE SERMAYE AÇIKLAMALAR (devamı) YETERLİLİĞİ 3. Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: (devamı) STANDART ORANINA İLİŞKİN Cari Dönem İlave ana sermayeden yapılan indirimler toplamı İlave Ana Sermaye Toplamı Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcunun Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilen/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler temin edilenler) Bankanın sermaye artırımlarında kullanılması hissedarlarca taahhüt edilen bankaya rehnedilmiş kaynaklar Genel Karşılıklar Üçüncü Kişilerin katkı sermayedeki payları İndirimler Öncesi Katkı Sermaye Katkı Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi katkı sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’unu aşan kısmı(-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Katkı Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Katkı Sermaye Toplamı SERMAYE Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler (-) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri(-) Yurt dışında kurulu olanlar da dâhil olmak üzere, bankalara, finansal kuruluşlara veya bankanın nitelikli pay sahiplerine kullandırılan krediler veya bunlarca ihraç edilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar(-) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden özkaynaklardan düşülecek tutar (-) Kurulca belirlenecek diğer hesaplar (-) Ortaklık paylarının yüzde %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin yüzde onunu aşan kısmının. Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların doğrudan ya da dolaylı olarak ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının toplam tutarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının, geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının ve ipotek hizmeti sunma haklarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (2) nci alt bentleri uyarınca çekirdek sermayeden indirilecek tutarlarının, Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) ÖZKAYNAK Uygulanacak İndirim Esaslarında Aşım Tutarının Altında Kalan Tutarlar Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan tutar Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan tutar 42 Önceki Dönem 61.388 66.080 61.388 66.080 19.058.857 15.640.521 - - 1.139.290 1.139.290 1.277.829 1.277.829 - - - - 1.139.290 20.198.147 10 1.277.829 16.918.350 10 69.325 49.245 - - 29.301 329.670 - - - - 20.099.511 16.539.425 15.635 15.113 1.418.085 213.687 1.257.801 349.610 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) I. KONSOLİDE SERMAYE AÇIKLAMALAR (devamı) YETERLİLİĞİ 3. Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: (devamı) STANDART ORANINA İLİŞKİN Özkaynak hesaplamasında geçici uygulamaya tabi unsurlara ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka Konsolide Cari Dönem Özkaynak Hesaplamasında Dikkate Alınan Tutar Toplam Tutar Cari Dönem Özkaynak Hesaplamasında Dikkate Alınan Tutar Toplam Tutar - - 143.418 201.426 - - - - - - Azınlıkların çekirdek sermayedeki payları Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları Üçüncü kişilerin katkı sermayedeki payları Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (01.01.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) Grup’un özkaynak hesaplamasına dâhil edilecek borçlanma araçları bulunmamaktadır. 4. İçsel sermaye yeterliliğine ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka, içsel sermaye gereksinimi değerlendirme sürecini, 11 Temmuz 2014 tarih ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkındaki yönetmelik kapsamında yürütmektedir. Söz konusu sürecin nihai hedefi Ana Ortaklık Bankanın büyüme stratejisini, cari ve gelecek dönemlerde oluşması beklenen aktif-pasif yapısını, gelecekteki fonlama kaynaklarını ve likiditesini, kâr payı dağıtım politikasını ve ekonomik döngüye bağlı olarak sermayede meydana gelebilecek dalgalanmaları da dikkate almak suretiyle Ana Ortaklık Bankanın risk profili ve risk iştahına uygun şekilde, sermaye yeterliliğinin idamesini sağlamaktır. 43 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Kredi riski Ana Ortaklık Banka’nın taraf olduğu sözleşmelerde karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan risk ve zararları ifade eder. Yasal mevzuata aykırı olmaması koşuluyla kredi limitleri, Şubeler, Bölge Kredi Komiteleri, Krediler Daire Başkanlıkları, Kredilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kuruluna ait kredi yetkileri çerçevesinde müşterinin finansal yeterlilikleri ve kredi ihtiyaçlarına göre belirlenmekte ve gerek görüldüğünde değiştirilebilmektedir. Grup risk yönetimi politikaları çerçevesinde, ana ve alt sektörler itibarıyla limitler belirlenmiştir. Anılan limitler düzenli olarak izlenmektedir. Grup kredi derecelendirmelerini dikkate alarak riski, kredibilitesi yüksek bankalar ve kuruluşlarla sınırlandırarak yönetmektedir. Ana Ortaklık Banka kredi riski yönetimi çerçevesinde tüzel ve gerçek kişilere kullandırdığı tüm kredileri derecelendirmekte ve özellikle riski yüksek görülen kredi müşterilerinden ilave teminat talep etmekte, bu tür müşterilere kredi açmamakta ve/veya bu tür kredi risklerini küçültme stratejisi izlemektedir. Grup’un kredi riski esas itibarıyla ülkemizde yoğunlaşmıştır. Kredilendirme işlemlerinde ürün ve müşteri bazında belirlenen limitler esas alınmakta, risk ve limit bilgileri sık aralıklarla kontrol edilmektedir. Bankalara kullandırılan krediler ve muhabir bankalar ile yapılan işlemleri için daha önceden tespit edilen risk limitleri günlük olarak takip edilmektedir. Bilanço dışı risklerde risk yoğunlaşması günlük olarak müşteri ve banka bazında Hazine Bölümü ile beraber izlenmektedir. Kredilerden yenilenen ve yeniden itfa planına bağlananların ilgili mevzuatla belirlenen izleme yöntemi dışında, bankalarca risk yönetim sistemleri çerçevesinde yeni bir derecelendirme grubuna veya ağırlığına dâhil edilmekte, bu yöntemler ile ilgili yeni önlemler alınmakta, bankalarca risk yönetim sistemleri çerçevesinde uzun vadeli taahhütlerin kısa vadeli taahhütlere oranla daha fazla kredi riskine maruz kaldığı kabul edilerek risk ayrıştırılmasına gidilmektedir. Kredi ve diğer alacakların borçlularının kredi değerlilikleri düzenli aralıklarla “Bankalarca Karşılık Ayrılacak Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”e uygun şekilde izlenmektedir. Açılan krediler için alınan hesap durumu belgeleri ilgili mevzuatta öngörüldüğü şekilde denetlenmekte olup, kredi limitleri Ana Ortaklık Banka Kredi Komitesi ve Üst Yönetimi’nin inisiyatifinde ve ekonomik koşullara paralel olarak gerekli görüldüğünde güncellenmektedir. Grup, kullandırdığı kredileri ve diğer alacakları için yeterli miktarda teminat almaktadır. Alınan teminatlar kefalet, gayrimenkul ipoteği, nakit blokajı, müşteri veya gerçek kişi çekleri şeklinde olabilmektedir. Grup, önemli ölçüde kredi riskine maruz kaldığında vadeli işlem, opsiyon ve benzer nitelikli sözleşmeleri, hakların kullanılması, edimlerin yerine getirilmesi veya satılması yoluyla kısa zamanda sona erdirerek toplam riski azaltma yoluna gitmektedir. Grup’un ilk büyük 100 ve 200 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi krediler portföyü içindeki payı sırasıyla %21,37 ve %26,70’ini oluşturmaktadır. Grup’un ilk büyük 100 ve 200 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağı toplam gayrinakdi kredilerin sırasıyla %50,12 ve %60,73’ünü oluşturmaktadır. İlk büyük 100 ve 200 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarı toplamı bilanço içi ve bilanço dışı varlıkların toplamının sırasıyla %18,27 ve %23,47’sini oluşturmaktadır. Grup, “Bankalarca Karşılık Ayrılacak Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”te öngörüldüğü şekilde 1.139.290 TL tutarında genel kredi karşılığı ayırmıştır (31 Aralık 2014: 1.277.829 TL). 44 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) II. Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar(2) Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar İle Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Cari Dönem Ortalama Risk Risk Tutarı(1) Tutarı Önceki Dönem Ortalama Risk Risk Tutarı(1) Tutarı 47.714.758 44.994.513 44.431.404 43.998.647 1.074.473 844.635 572.882 214.352 619.959 555.877 555.602 389.362 - - - - - - - - 4.663.854 5.257.788 6.437.151 5.013.469 67.003.874 61.631.983 51.489.417 45.879.970 41.549.469 39.969.666 33.250.597 29.865.862 32.818.466 1.001.856 28.248.340 1.125.496 23.121.419 1.391.520 21.861.288 918.747 7.541.693 - 7.945.993 - 10.958.476 - 10.247.589 - - - - - 8.694.071 7.724.019 6.711.118 6.040.868 (1) Krediye dönüşüm oranı sonrası risk tutarları verilmiştir. (2) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla konsolide kredi riski tablosunda tahsili gecikmiş alacaklar risk sınıfında %100 risk ağırlığında bulunan 193.653 TL tutarında tahsili gecikmiş finansal kiralama alacakları bulunmaktadır (31 Aralık 2014: 106.062 TL). 45 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Önemli bölgelerdeki önemlilik arz eden riskler tablosu: Risk Sınıfları(1) Merkezi Yönetimlerde n veya Merkez Bankalarında n Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerde n veya Yerel Yönetimlerde n Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerde n Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 47.714.749 9 1.074.473 - 619.959 - 2.613.515 601.156 1.207.789 29 65.356 31.710 47.714.758 1.074.473 619.959 44.363.234 68.170 572.882 - 44.431.404 572.882 Cari Dönem 1. Yurtiçi 2. Avrupa Birliği Ülkeleri(2) 3. OECD Ülkeleri 4. Kıyı Bankacılığı Bölgeleri 5. ABD, Kanada 6. Diğer Ülkeler 7. İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar 8. Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler(3) Toplam Önceki Dönem 1. Yurtiçi 2. Avrupa Birliği Ülkeleri(2) 3. OECD Ülkeleri 4. Kıyı Bankacılığı Bölgeleri 5. ABD, Kanada 6. Diğer Ülkeler 7. İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar 8. Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler(3) Toplam Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandı -rılmış Alacaklar 64.009.318 248.554 2.204 678.889 857.580 41.456.405 89.806 1.738 174 1.346 144.299 4.663.854 1.207.329 67.003.874 555.602 - 5.812.033 136.731 4.518 299.801 142.685 555.602 41.383 6.437.151 (1) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte yer alan risk sınıflarını ifade etmektedir . (2) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkelerini ifade etmektedir. (3) Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükleri ifade etmektedir. Bankalar ve Aracı Kurumlarda n Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 46 Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar Diğer Alacaklar Toplam 32.654.414 162.573 171 129 1.179 1.001.702 154 - 7.541.693 - 8.688.952 5.119 - 207.375.180 1.107.362 1.211.902 29 744.548 891.824 41.549.469 32.818.466 1.001.856 7.541.693 8.694.071 1.351.628 212.682.473 50.322.982 111.315 980.471 74.649 33.243.217 690 980 5.710 23.121.419 - 1.391.520 - 10.735.582 222.894 6.711.118 - 176.829.589 248.046 5.208 1.281.252 514.108 51.489.417 33.250.597 23.121.419 1.391.520 10.958.476 6.711.118 41.383 178.919.586 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Sektörlere göre risk dağılımı tablosu: Cari Dönem Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam (1) Risk Sınıfları(1) Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 11 11 42 42 12 45.587.842 20 45.444.261 114.199 3 323 29.036 2.126.851 47.714.758 34 34 104 104 15 21.296 50 319 6 2.677 2.214 5 5 16.020 1.053.024 1.074.473 110 42 5 63 70.863 12.459 49.596 8.808 128 442.470 326.643 1.368 28.480 7.926 16 48.733 29.304 106.388 619.959 Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar 4.587.267 4.587.267 76.587 4.663.854 183.244 138.553 1.924 42.767 28.792.868 349.744 22.859.313 5.583.811 6.428.257 21.697.614 8.800.741 2.836.684 4.373.219 2.792.349 1.795.960 198 471.084 627.379 9.901.891 67.003.874 458.044 432.362 3.015 22.667 7.028.230 118.541 6.881.495 28.194 1.213.875 18.903.454 11.990.854 505.691 5.267.251 79.762 236.064 628.418 82.347 113.067 13.945.866 41.549.469 65.650 60.313 234 5.103 8.551.061 75.698 7.711.504 763.859 1.046.485 9.170.233 4.959.898 2.064.090 467.478 269.738 926.827 101.426 110.380 270.396 13.985.037 32.818.466 Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte yer alan risk sınıflarını ifade etmektedir. 47 Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar Diğer Alacaklar TP YP Toplam 13.861 13.710 8 143 604.864 15.794 589.013 57 96.503 257.021 141.152 26.054 7.277 848 72.465 1.511 381 7.333 29.607 1.001.856 7.541.693 7.541.693 120.920 120.850 70 86.607 86.607 148.426 309.951 31.381 84 25.304 222.216 23.671 6.019 1.172 104 8.028.167 8.694.071 720.893 683.404 4.866 32.623 20.837.078 324.689 19.166.436 1.345.953 4.789.597 62.334.240 21.981.960 1.199.818 5.778.201 31.071.088 617.017 734.103 390.848 561.205 47.580.986 136.262.794 120.981 82.471 390 38.120 24.297.561 247.547 19.011.238 5.038.776 4.144.104 38.642.908 4.268.779 4.234.472 4.390.814 22.335.956 2.554.383 3.493 323.577 531.434 9.214.125 76.419.679 841.874 765.875 5.256 70.743 45.134.639 572.236 38.177.674 6.384.729 8.933.701 100.977.148 26.250.739 5.434.290 10.169.015 53.407.044 3.171.400 737.596 714.425 1.092.639 56.795.111 212.682.473 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Önceki Dönem Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam (1) Risk Sınıfları(1) Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 42.464.943 42.431.864 11.198 1.513 20.368 1.966.461 44.431.404 80 80 54 220.383 22 10 5.246 213.000 82 2.023 352.365 572.882 156 13 143 131.918 100.634 31.284 9 215.390 80.255 21 31.859 5.509 28.971 38.661 30.114 208.129 555.602 Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar 6.437.151 6.437.151 6.437.151 106.493 63.497 42.996 22.975.662 359.330 18.864.582 3.751.750 5.330.879 19.366.534 7.419.367 1.187.273 2.231.664 1.199.958 6.468.205 262 266.209 593.596 3.709.849 51.489.417 412.826 388.955 3.564 20.307 7.201.538 106.248 7.073.188 22.102 905.433 21.136.558 11.922.503 491.135 5.255.532 28.468 2.562.616 679.573 69.307 127.424 3.594.242 33.250.597 114.382 103.827 898 9.657 8.798.816 121.872 8.438.849 238.095 1.679.688 12.166.959 5.861.549 2.122.338 555.226 375.960 2.617.276 118.245 163.752 352.613 361.574 23.121.419 Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte yer alan risk sınıflarını ifade etmektedir. 48 Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar Diğer Alacaklar TP YP Toplam 16.681 16.536 12 133 917.009 69.755 846.909 345 60.999 281.641 134.824 31.399 9.087 354 99.110 1.580 1.115 4.172 115.190 1.391.520 10.958.476 10.958.476 87.497 87.422 75 128.353 128.353 224.407 306.391 8.799 87 646 130.888 160.552 5.344 2 73 5.964.470 6.711.118 671.042 617.555 4.544 48.943 22.047.898 479.030 20.864.904 703.964 6.032.294 72.179.129 21.906.378 2.672.288 6.023.275 31.749.925 7.903.692 792.471 387.315 743.785 26.454.520 127.384.883 66.993 42.695 5 24.293 18.105.478 278.889 14.518.261 3.308.328 2.169.175 30.416.821 3.520.941 1.159.975 2.060.739 18.865.473 4.257.236 12.533 153.326 386.598 776.236 738.035 660.250 4.549 73.236 40.153.376 757.919 35.383.165 4.012.292 8.201.469 102.595.950 25.427.319 3.832.263 8.084.014 50.615.398 12.160.928 805.004 540.641 1.130.383 27.230.756 178.919.586 51.534.703 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Vade unsuru taşıyan risklerin kalan vadelerine göre dağılımı: Cari Dönem Risk Sınıfları 1. Merkezli Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 2. Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 3. İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 4. Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 5. Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 6. Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar 7. Tahsili Gecikmiş Alacaklar(*) 8. Diğer Alacaklar Toplam Vadeye Kalan Süre 3-6 ay 6-12 ay 1 yıl üzeri 998.529 163.063 17.304.175 1.024 7.734 13.746 1.042.861 139.275 39.343 333.415 29.651 78.275 4.403.115 9.304.990 3.902.928 858.370 393.762 48.051.682 82.004 4.054.928 2.081.313 100.934 76.478 6.644.881 45.020 7.119.983 3.923.020 256 15.447 12.443.404 13.095 12.177.351 8.587.008 4.217 69.654 21.057.785 120.620 46.017.535 51.744.446 38.079 8.138.730 124.484.721 1 ay 1-3 ay 29.040.134 208.857 9.108 (*) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla konsolide kredi riski tablosunda tahsili gecikmiş alacaklar risk sınıfında 193.653 TL tutarında tahsili gecikmiş finansal kiralama alacakları bulunmaktadır. (**) Kredi riski ikame etkisi öncesi dönüşüm sonrası tutarlar dikkate alınmıştır. (***) Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar ve kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar vade unsuru taşımakta olup şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar ve şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklarda gösterilmiştir. Önceki Dönem Risk Sınıfları 1. Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 2. Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 3. İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 4. Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar 5. Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 6. Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar 7. Tahsili Gecikmiş Alacaklar(**) 8. Diğer Alacaklar Toplam 1 ay Vadeye Kalan Süre 1-3 ay 3-6 ay 6-12 ay 1 yıl üzeri 11.032.224 9.003.802 3.912.359 4.224.958 16.253.826 8.235 567 3.781 9.656 550.643 146.526 141.688 123.348 86.120 57.978 4.262.155 10.864.559 1.439.860 1.391.520 4.988.481 34.133.560 337.784 4.085.860 1.973.099 195.627 15.738.427 157.454 5.065.776 3.921.144 485.034 13.668.896 398.184 8.729.577 8.297.880 419.300 22.165.675 1.008.534 29.500.885 41.390.960 622.676 89.385.502 3.827.526 TL tutarındaki taahhütler tabloya dahil edilmemiştir. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla konsolide kredi riski tablosunda tahsili gecikmiş alacaklar risk sınıfında 106.062 TL tutarında tahsili gecikmiş finansal kiralama alacakları bulunmaktadır. (***) Kredi riski ikame etkisi öncesi dönüşüm sonrası tutarlar dikkate alınmıştır. (****) Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar ve kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar vade unsuru taşımakta olup şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar ve şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklarda gösterilmiştir. (*) (**) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde belirtilen risk sınıflarına ilişkin bilgiler: Karşı tarafı yurtdışında yerleşik bankalardan kaynaklanan alacakların risk ağırlığının belirlenmesinde Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch Ratings’in vermiş olduğu derecelendirme notları kullanılmaktadır. Ayrıca, T.C. Hazinesi tarafından ihraç edilen yabancı para menkuller ve T.C. Merkezi Yönetimi ile ilişkilendirilen diğer yabancı para riskler için de firmanın derecelendirme notları kullanılmaktadır. 49 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Eşleştirilecek Derecelendirmeler Kredi Kalitesi Kademesi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 Uzun vadeli kredi derecelendirmeleri Kısa vadeli kredi derecelendirmeleri Fitch Ratings AAA ilâ AAA+ ilâ ABBB+ ilâ BBBBB+ ilâ BBB+ ilâ BCCC+ ve aşağısı F1+ ilâ F1 F2 F3 F3 ve aşağısı ----- Cari Dönem Risk Ağırlığı 1. Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar 2. Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar %0 47.071.350 50.386.042 %10 - %20 %50 %75 %100 %150 %200 %250 5.142.671 5.670.530 18.433.212 38.513.873 51.028.837 39.592.255 83.157.296 70.670.666 2.760.173 2.760.173 4.761.423 4.761.423 327.511 327.511 %20 %50 %75 %100 %150 %200 %250 3.838.171 4.336.617 16.784.212 28.337.449 40.083.739 31.140.241 62.080.833 55.241.523 2.451.525 2.451.525 8.451.422 8.451.422 584.795 584.795 Özkaynaklardan İndirilenler 271.945 271.945 Önceki Dönem Risk Ağırlığı 1. Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar 2. Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar %0 44.644.889 48.376.014 %10 - 50 Özkaynaklardan İndirilenler 529.175 529.175 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) II. Risk ağırlığına göre risk tutarları: Önemli Sektörlere veya Karşı Taraf Türüne Göre Muhtelif Bilgiler: Cari Dönem Önemli Sektörler / Karşı Taraflar Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Krediler Değer Kaybına Uğramış(1) 82.674 75.043 482 7.149 1.968.771 132.563 1.833.302 2.906 354.552 1.054.435 717.866 112.807 46.794 11.258 123.143 21.166 2.862 18.539 729.104 4.189.536 Tahsili Gecikmiş(2) 29.001 26.658 60 2.283 1.012.086 17.825 678.404 315.857 407.911 1.183.229 868.212 68.391 89.761 2.736 50.849 50.761 3.805 48.714 711.386 3.343.613 Değer Ayarlamaları 803 733 1 69 35.221 892 24.340 9.989 12.054 47.963 34.304 2.034 2.504 118 5.119 1.458 119 2.307 17.171 113.212 Karşılıklar 69.072 61.592 474 7.006 1.363.198 116.770 1.244.890 1.538 255.290 825.700 575.296 87.096 36.405 10.939 88.494 14.001 2.481 10.988 659.457 3.172.717 (1) Değer kaybına uğramış krediler; raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 günden fazla gecikmesi olması veya kredibilitesi nedeniyle değer düşüklüğüne uğradığına kanaat getirilmiş kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Özel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. (2) Tahsili gecikmiş krediler; raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 güne kadar gecikmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Genel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Yukarıdaki tabloya reeskontlar dahil edilmemiştir. Önceki Dönem Önemli Sektörler / Karşı Taraflar Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Krediler Değer Kaybına Uğramış(1) 85.785 78.103 487 7.195 1.814.175 132.615 1.680.279 1.281 251.084 963.206 590.476 114.689 39.297 7.713 187.138 5.934 3.358 14.601 604.796 3.719.046 Tahsili Gecikmiş(2) 8.279 7.431 95 753 171.501 4.025 167.340 136 132.172 299.603 202.201 19.900 36.768 922 13.396 5.422 11.911 9.083 282.522 894.077 Değer Ayarlamaları 560 522 2 36 12.441 93 11.938 410 6.967 12.817 7.998 514 936 20 607 326 404 2.012 15.895 48.680 Karşılıklar 69.203 61.664 476 7.063 910.316 62.855 846.525 936 186.694 702.894 459.559 97.583 29.821 7.363 92.797 3.334 2.245 10.192 564.301 2.433.408 (1) Değer kaybına uğramış krediler; raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 günden fazla gecikmesi olması veya kredibilitesi nedeniyle değer düşüklüğüne uğradığına kanaat getirilmiş kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Özel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. (2) Tahsili gecikmiş krediler; raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 güne kadar gecikmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Genel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Yukarıdaki tabloya reeskontlar dahil edilmemiştir. 51 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Değer Ayarlamaları ve Kredi Karşılıkları Değişimine İlişkin Bilgiler: Cari Dönem 1. Özel Karşılıklar 2. Genel Karşılıklar Önceki Dönem 1. Özel Karşılıklar 2. Genel Karşılıklar Açılış Bakiyesi 2.433.408 1.277.829 Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 864.690 291.794 Karşılık İptalleri 125.334 430.333 Diğer Ayarlamalar (47) - Kapanış Bakiyesi 3.172.717 1.139.290 Açılış Bakiyesi 1.827.528 1.142.413 Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 879.361 135.445 Karşılık İptalleri 273.481 29 Diğer Ayarlamalar - Kapanış Bakiyesi 2.433.408 1.277.829 Aşağıdaki tablo bilanço kalemlerinin maksimum kredi riski duyarlılıklarını göstermektedir. Brüt maksimum duyarlılık Nakit Değerler ve Merkez Bankası Bankalardan Alacaklar Para Piyasalarından Alacaklar Gerçeğe Uygun D. Farkı K/Z’a Yansıtılan Finansal Varlıklar(3) Satılmaya Hazır Menkul Kıymetler(1) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Kıymetler Verilen Krediler(2) Kiralama İşlemlerinden Alacaklar (Net) Faktoring Alacakları Toplam Garanti ve Kefaletler Taahhütler Toplam Toplam kredi riski duyarlılığı Cari Dönem 23.500.539 2.617.651 53.874 Önceki Dönem 19.331.801 1.458.532 302.107 336.189 11.418.210 16.904.877 127.219.551 2.204.752 486.885 184.742.528 218.646 9.168.734 17.869.082 101.831.153 1.902.536 361.345 152.443.936 40.037.226 22.041.303 62.078.529 32.865.941 19.899.363 52.765.304 246.821.057 205.209.240 Bankalardan alacaklar, gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, satılmaya hazır menkul kıymetler ve vadeye kadar elde tutulacak yatırımlarda vadesi geçmiş ve değer kaybına uğramış varlık bulunmamaktadır. 52 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Kredilerin risk derecelendirilmesine aşağıdaki tablolarda yer verilmiştir: Kurumsal ve Ticari Firmalar Risk derecelendirme sınıfı 1 Risk derecelendirme sınıfı 2 Risk derecelendirme sınıfı 3 Risk derecelendirme sınıfı 4 Risk derecelendirme sınıfı 5 Risk derecelendirme sınıfı 6 Risk derecelendirme sınıfı 7 Risk derecelendirme sınıfı 8 Risk derecelendirme sınıfı 9 Toplam İçsel / Dışsal Değerleme Notu AAA AA A BBB BB B CCC CC C Toplam 145.630 5.444.182 12.093.621 13.832.579 19.745.720 20.837.666 11.184.294 1.095.319 17.281.502 101.660.513 Girişimci Firmalar Yüksek Risk derecelendirme sınıfı 1 Risk derecelendirme sınıfı 2 Standart Risk derecelendirme sınıfı 3 Risk derecelendirme sınıfı 4 Risk derecelendirme sınıfı 5 Standard Altı Risk derecelendirme sınıfı 6 Risk derecelendirme sınıfı 7 Toplam İçsel / Dışsal Değerleme Notu (1) Ana Ortaklık Banka tarafından yapılan içsel derecelendirme sonuçları dikkate alınarak hazırlanmıştır. (2) Nakdi ve gayrinakdi kredi riskleri toplamından oluşmaktadır. Risk Notu (1-4) Risk Grubu 1,00 - 1,40 AAA 1,41 - 1,80 AA 1,81 - 2,00 A 2,01 - 2,20 BBB 2,21 - 2,40 BB 2,41 - 2,60 B 2,61 - 2,80 CCC 2,81 - 3,20 3,21 - 3,60 3,61 - 4,00 CC C D Toplam 1 2 2.413.697 2.721.949 3 2.403.499 3.217.861 5.111.963 4 5 6 7 7.749.367 6.865.732 30.484.068 Risk Grubu Tanımı Mali ve mali olmayan kriterleri itibari ile son derece olumlu bir firma olup yüksek kredibilitesini uzun vadeli olarak sürdürebilecektir. Mali ve mali olmayan kriterleri itibari ile olumlu bir firma olup yüksek kredibilitesini uzun vadeli olarak sürdürebilecektir. Mali ve mali olmayan kriterleri itibari ile optimizasyonu sağlamış olan ve kısa vadeli olarak yüksek kredibiliteye sahipken, orta vadeli olarak kredibil bir firmadır. Mali ve/veya mali olmayan kriterleri genel olarak optimizasyonu sağlamış olan ve kredibil bir firmadır. Mali ve/veya mali olmayan kriterlerinin bir kısmında optimizasyon sağlayamamaktadır. Kısa vadeli olarak kredibil olmakla beraber, uzun vadede belirsizlik riski taşıyabilecek bir firmadır. Mali ve/veya mali olmayan kriterlerinin bazıları olumsuzdur. Olumlu konjonktüre bağlı olarak, kredibil bir firmadır. Mali ve/veya mali olmayan kriterlerinin bir kısmı olumsuzdur. Ancak olumlu konjonktüre bağlı olarak; teminatlı olarak kredibiliteye sahiptir. Mali ve/veya mali olmayan kriterleri birlikte değerlendirildiğinde kabul edilebilir risk sınırlarını zorlamakta olup, kredibilitesi zayıftır. Mali ve/veya mali olmayan kriterleri birlikte değerlendirildiğinde kredibilitesi bulunmamaktadır. Herhangi bir şekilde kredibilitesi bulunmamaktadır. Risk Notu(%) 100 -86 85 -73 72 - 67 66 - 60 59 - 53 52 - 47 46 - 40 39 - 27 26 - 13 12 - 0 Girişimci Krediler Karar Modülü (“GKKM”), Ana Ortaklık Banka’nın KOBİ tanımına giren firmaların yetkili kurullarının belirlediği limitler dahilinde kredi taleplerinin değerlendirilmesinde kullanılan bir derecelendirme modülüdür. GKKM’de KOBİ segment kapsamındaki müşteriler niteliksel ve niceliksel özelliklerine, ciro büyüklüklerine ve talep edilen kredi tutarına göre uygun skor kartta değerlendirilip, 1 en iyi olmak kaydıyla 1’den 7’ye kadar 7 risk grubuna ayrılır. GKKM ile değerlendirilen firmalar için alınabilecek teminatlar, nakde dönüştürülmeleri aşamasında oluşabilecek muhtemel değer kayıpları ve dönüşüm sürecinin alacağı zaman kriterleri dikkate alınarak iki ana gruba ayrılmıştır. Bir teminatın nakde dönüştürülmesinde oluşabilecek kayıpları kompanse edecek marja “Teminat Likit Değeri” denilmekte olup, tesis edilecek olan teminat tutarı müşterinin bulunduğu risk grubuna ve teminatın likit değerine göre belirlenir. Vadesi yeniden gözden geçirilen finansal varlıkların kayıtlı değeri: Verilen krediler(1)(2) Kurumsal krediler KOBİ’lere verilen krediler Tüketici kredileri Diğer Toplam Cari Dönem Önceki Dönem 73.375 12.054 13.824 99.253 80.479 17.989 12.265 64 110.797 (1) Reeskontlar yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. (2) Yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan hesaplarda bulunan kredileri göstermektedir. 53 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Yakın izlemedeki 3.460.287 TL tutarındaki kredi teminatlarının net değerine ve teminat türü ayrımına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir (31 Aralık 2014: 1.588.045 TL). Teminatın Türü Gayrimenkul İpoteği Maaş Rehni,Taşıt Rehni,Ticari İşletme Rehni Maddi Teminat (Nakit karşılık, menkul kıymet rehni vb.) Çek/Senet Kefalet Diğer Toplam Teminatın Net Değeri Cari Dönem(1) 1.643.306 115.919 566 61.345 1.307.826 331.325 3.460.287 Teminatın Net Değeri Önceki Dönem 959.346 80.652 387 24.246 353.289 170.125 1.588.045 (1) Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden, varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (2) 44.463TL tutarındaki reeskont yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir (31 Aralık 2014: 20.166TL). Takipteki 4.189.536 TL tutarındaki kredilerin teminatlarının net değerine ve teminat türü ayrımına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir (31 Aralık 2014: 3.719.046 TL). Teminatın Net Değeri Cari Dönem(1) 1.291 947.098 206.789 43.175 2.178.702 812.481 4.189.536 Teminatın Türü Nakit İpotek Rehin Çek Senet Kefalet Diğer(2) Toplam Teminatın Net Değeri Önceki Dönem 448 839.526 181.137 4.955 1.967.625 725.355 3.719.046 (1) Teminatların ekspertiz raporlarındaki rayiç değerlerinden. varsa üçüncü kişilere ait öncelikli ipotek ve/veya haciz tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net değerler, ipotek tutarı ve kredi bakiyesi ile karşılaştırılmış, karşılaştırma sonucunda tespit edilen en küçük değer net teminat değeri olarak dikkate alınmıştır. (2) Hisse senetleri alacağın temliki, teminatsızlar vb.den oluşmaktadır. 54 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) III. KONSOLİDE PİYASA RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup, finansal risk yönetim amaçları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla 6 Eylül 2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında piyasa riski yönetim faaliyetlerini belirlemiş ve gerekli önlemleri almıştır. Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu, Grup’un taşıdığı temel riskleri göz önünde bulundurarak bu risklere ilişkin limitleri belirlemekte ve söz konusu limitleri piyasa koşulları ve Grup stratejileri doğrultusunda dönemsel olarak revize etmektedir. Ayrıca Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu, risk yönetimi bölümü ile üst düzey yönetimin, Grup'un maruz kaldığı çeşitli riskleri tanımlama, ölçme, kontrol etme ve yönetme hususlarında gerekli tedbirleri almalarını sağlamıştır. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu tarafından Riske Maruz Değer bazlı limitler belirlenmiş ve Grup’un taşıyabileceği faiz riski özkaynakların belirli bir yüzdesi ile sınırlandırılmıştır. “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında, Grup’un genel piyasa riski, kur riski, spesifik risk, emtia riski, takas riski ve karşı taraf kredi riski nedeniyle maruz kalabileceği zarar olasılığı standart yöntem kullanılmak suretiyle hesaplanmaktadır. Aşağıdaki tabloda standart metot ile hesaplanan tutarlar yer almaktadır. Standart metot dışında içsel model kullanılarak hesaplanan piyasa riski değeri (Riske Maruz Değer), senaryo analizi ve stres testleri kullanılarak desteklenmekte olup, tarihsel simülasyon ve parametrik yöntem kullanılarak hesaplanan riske maruz değer rakamları günlük olarak üst yönetime raporlanmaktadır. 1. Konsolide Piyasa Riskine İlişkin Bilgiler: (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (III)Menkul kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Spesifik Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (IV) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (V) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VI) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VII) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VIII) Karşı Taraf Kredi Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü Standart Metot (IX) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (X) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI+VII+VIII) (XI) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x IX) ya da (12,5 x X) 2. Cari Dönem 297.857 75.855 Önceki Dönem 193.635 39.666 159.123 - 20.215 - 542 576 19.305 11.637 - - 552.682 6.908.525 265.729 3.321.613 Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan Grup’un piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Cari Dönem En Ortalama Yüksek Faiz Oranı Riski Hisse Senedi Riski Kur Riski Emtia Riski Takas Riski Opsiyon Riski Karşı Taraf Kredi Riski Toplam Riske Maruz Değer 303.179 11.557 46.166 837 16.848 378.587 353.127 47.312 159.123 1.926 20.256 581.744 55 En Düşük 228.555 4.790 17.177 497 11.646 262.665 Önceki Dönem En Ortalama Yüksek En Düşük 235.930 3.945 39.161 1.056 7.075 287.167 252.536 7.602 107.288 2.538 11.637 381.601 215.272 648 20.215 350 4.566 241.051 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) III. KONSOLİDE PİYASA RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Karşı Taraf Riskine ilişkin açıklamalar: Karşı taraf kredi riski, iki tarafa da yükümlülük getiren bir işlemin muhatabı olan karşı tarafın, bu işlemin nakit akışında yer alan son ödemeden önce temerrüde düşme riskini ifade etmektedir. Alım satım hesaplarında yer alan tezgah üstü türev finansal araçlar ve kredi türevleri, alım satım portföyüne dahil olan menkul kıymet veya emtiaya dayalı menkul kıymet veya emtia ödünç alma ya da verme işlemleri ile repo ve ters repo sözleşmeleri. kredili menkul kıymet işlemleri ve takas süresi uzun işlemlerden kaynaklanan karşı taraf kredi riski için sermaye yükümlülüğü hesaplanmaktadır. Grup karşı taraf kredi riski, “Gerçeğe Uygun Değerine Göre Değerleme” yöntemi kullanılarak hesaplanmakta ve bu yöntemle elde edilen risk tutarları hesaplamalarda dikkate alınmaktadır. Grup repo işlemlerine ilişkin karşı taraf kredi riski hesaplamasında, alım-satım hesapları için “Kapsamlı Finansal Teminat Yöntemi”, bankacılık hesapları için “Basit Finansal Teminat Yöntemi” kullanılmaktadır. “Gerçeğe Uygun Değerine Göre Değerleme Yöntemi”ne göre risk tutarlarının hesaplanmasında yenileme maliyeti ve potansiyel kredi riski tutarının toplamı alınmaktadır. Yenileme maliyeti, sözleşmelerin gerçeğe uygun değerine göre değerlemesi ile elde edilmektedir. İşlemin niteliğine göre yapılan anlaşmalar türev işlemler için Uluslararası Türev ve Swap Birliği Genel Anlaşması (ISDA) ve Kredi Destek Anlaşması (CSA), repo işlemleri için Genel Repo Anlaşması (GMRA) çerçevesinde, yönetim kurulu tarafından belirlenen karşı banka limitleri gözetilmek suretiyle değerlenmekte ve oluşan risk düzeyi ek teminat ve/veya nakit olarak tahsil edilmekte ya da karşı tarafa gönderilmektedir. Teminatlı kredi ve repo işlemlerinde işlem teminatı olarak verilen kıymetlerde başlangıçta verilen fazla teminat tutarı (Haircut) karşı banka limitinden düşülmektedir. Muhtemel kredi notundaki değişimlere göre ilave teminat gerektiren işlem ve sözleşmelere girilmemekte, özellikle hazine işlemlerini konu alan ISDA&CSA ve GMRA sözleşmelerinin imzalanması sürecinde karşı bankalar tarafından kredi notunda bir düşme olması durumunda, söz konusu sözleşmeye dayanan işlemlerin, iptal edilmesi vb. koşullu maddelerin kabul edilmemesine özen gösterilmektedir. Muhtemel kredi notu düşüşü ya da yükselişi hâlihazırda var olan işlemlerin yenileme maliyetini etkileyeceğinden, süreç ek teminat çağırma (margin call) işlemleri ile yönetilmektedir. Aşağıdaki tabloda sözleşmelerin pozitif gerçeğe uygun brüt değeri, tutulan teminatlar ve türevlere ilişkin net pozisyon tutarı gösterilmiştir. Tutar(1) 4.080.180 8.451.789 3.861.905 151.195 Faiz Oranına Dayalı Sözleşmeler Döviz Kuruna Dayalı Sözleşmeler Emtiaya Dayalı Sözleşmeler Hisse Senedine Dayalı Sözleşmeler Diğer Pozitif Gerçeğe Uygun Brüt Değer Netleştirmenin Faydaları Netleştirilmiş Cari Risk Tutarı Tutulan Teminatlar Türevlere İlişkin Net Pozisyon (1) Alım/Satım hesaplarına ilişkin karşı taraf riski verilmiştir. 56 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) IV. KONSOLİDE OPERASYONEL RİSKE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un operasyonel risk hesaplamasında “Temel Gösterge Yöntemi” kullanılmıştır. Operasyonel riske esas tutar, 6 Eylül 2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca yılda bir defa hesaplanmaktadır. Temel gösterge yönteminde operasyonel riske esas tutar, son üç yıl itibarıyla gerçekleşen yıl sonu brüt gelir tutarlarının yüzde onbeşinin ortalamasının onikibuçuk ile çarpılması suretiyle hesaplanmaktadır. Cari dönem itibarıyla kullanılan operasyonel riske esas tutar 12.041.060 TL’dir (31 Aralık 2014: 10.946.889 TL). Brüt Gelir Operasyonel Riske Esas Tutar (Toplam*12,5) 2 ÖD Tutar 6.260.887 1 ÖD Tutar 6.469.646 CD Tutar 6.535.163 Toplam / Pozitif BG yılı sayısı 6.421.899 Oran (%) 15 Toplam 963.285 12.041.060 57 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. KONSOLİDE KUR RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Kur riski; bankaların döviz kurlarında meydana gelebilecek değişiklikler nedeniyle maruz kalabilecekleri zarar olasılığını ifade etmektedir. Kur riskine esas sermaye yükümlülüğü hesaplanırken Grup’un, tüm döviz varlıkları, yükümlülükleri ve vadeli döviz işlemleri göz önünde bulundurulur. Her bir döviz cinsinin Türk Parası karşılıkları itibarıyla net kısa ve uzun pozisyonları hesaplanır. Grup, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik“ kapsamında kur riskine maruz tutarı standart metot kullanmak suretiyle günlük olarak hesaplamakta ve aylık raporlamaktadır. Kur riski standart metodun yanı sıra içsel yöntemler kullanılarak da hesaplanmakta ve bu yolla hesaplanan kur riskine ilişkin riske maruz değer (RMD) günlük olarak üst yönetime raporlanmaktadır. Ayrıca kur riskinin de dahil olduğu riske maruz değer için Ana Ortaklık Banka Yönetim Kurulu tarafından belirlenen riske maruz değer limiti, günlük olarak takip edilmekte ve üst yönetime raporlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka yabancı para risk yönetim politikası olarak önemli ölçüde kur riskine maruz bırakılmamakta ve gerekli görüldüğünde yapılan türev işlemler ile kur riskine ilişkin pozisyonlar dengelenmektedir. Finansal Tablo Tarihindeki ve bundan önceki son 5 İş Günü İtibarıyla Ana Ortaklık Banka Tarafından İlan Edilen Gişe Döviz Alış Kurları: USD CHF GBP JPY EURO 24.12.2015 2,9000000 2,9308000 4,3205000 0,0240592 3,1720000 25.12.2015 2,8900000 2,9229000 4,3092000 0,0239823 3,1628000 28.12.2015 2,8800000 2,9093000 4,2853000 0,0238953 3,1605000 29.12.2015 2,8800000 2,8996000 4,2541000 0,0238854 3,1451000 30.12.2015 2,8900000 2,9144000 4,2813000 0,0239385 3,1530000 31.12.2015 2,9000000 2,9033000 4,2902000 0,0240572 3,1551000 Ana Ortaklık Banka’nın cari döviz alış kurlarının finansal tablo tarihinden geriye doğru son otuz günlük basit aritmetik ortalama değerleri: Aylık Ortalama Döviz Alış Kuru 2,8926087 2,9054043 4,3286565 0,0237570 3,1495304 USD CHF GBP JPY EURO 58 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. KONSOLİDE KUR RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Konsolide kur riskine ilişkin bilgiler: Cari Dönem EURO USD DİĞER YP TOPLAM Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler, K.Maden Deposu) ve TC Merkez Bnk. Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar (3) Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler(2) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Diğer Varlıklar(3) Toplam Varlıklar 2.849.880 2.078.425 89.043 957.133 17.220.659 242.037 10.728 1.113.900 24.561.805 13.409.708 288.936 166.466 2.975.675 23.732.797 1.931.468 965.936 43.470.986 2.901.532 173.190 817 33.101 124.197 910.834 171.633 57.746 48.478 4.421.528 19.161.120 2.540.551 256.326 33.101 4.057.005 41.864.290 242.037 2.113.829 57.746 2.128.314 72.454.319 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler(3) Toplam Yükümlülükler 2.609.967 14.828.856 7.801.692 53.741 260.937 25.555.193 3.464.758 19.738.567 728.499 12.984.388 7.339.847 145.829 247.613 44.649.501 1.094.569 1.959.326 43.138 2.636 131.138 3.230.807 7.169.294 36.526.749 728.499 20.829.218 7.339.847 202.206 639.688 73.435.501 Net Bilanço Pozisyonu (993.388) (1.178.515) 1.190.721 (981.182) Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar(4) Türev Finansal Araçlardan Borçlar(4) Gayrinakdi Krediler(1) 1.222.555 2.200.997 978.442 6.417.859 1.201.139 4.318.311 3.117.172 16.013.743 (937.097) 1.300.229 2.237.326 950.945 1.486.597 7.819.537 6.332.940 23.382.547 15.608.806 24.138.532 (8.529.726) 33.502.132 25.397.415 8.104.717 3.503.692 2.826.586 677.106 52.614.630 52.362.533 252.097 8.889.357 9.614.242 724.885 4.426.846 (7.880.918) 2.857.612 10.738.530 12.734.159 (536.675) 682.364 1.219.039 639.589 471.764 13.154.218 12.682.454 17.800.594 Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler(1) (1) Gayrinakdi krediler bilanço dışı pozisyon hesabına dahil edilmemiştir. (2) 1.534.159 TL tutarında dövize endeksli kredileri ve reeskontlarını kapsamaktadır (31 Aralık 2014: 1.047.457 TL). (3) “Yabancı para Net Genel Pozisyon/Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik” hükümleri gereğince; aktifte türev finansal araçlar kur gelir reeskontları (30.776 TL), yabancı para maddi olmayan duran varlıklar (17.766 TL), peşin ödenmiş giderler (287 TL); pasifte ise türev finansal araçlar kur gider reeskontları (26.998 TL) ile özkaynaklar (74.269 TL) ile yabancı para azınlık payı (25.694 TL) kur riski hesaplamasında dikkate alınmamıştır. (4) Türev finansal araçlardan alacaklar 15.278 TL tutarında vadeli kıymetli maden alımı işlemlerini; türev finansal araçlardan borçlar ise 1.734.898 TL tutarında vadeli kıymetli maden satımı işlemini içermektedir. Ayrıca vadeli döviz alım ve vadeli döviz satım taahhütleri kapsamındaki türev işlemler dahil edilmiştir. 59 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) V. KONSOLİDE KUR RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Kur riskine duyarlılık: Grup bilanço içinde USD ve EURO cinsinden kur riskine maruz kalmakla birlikte türev işlemler ile maruz kaldığı kur riskinden korunmaktadır. Aşağıdaki tablo Grup’un USD, EURO ve diğer YP kurlarındaki %10’luk değişime olan duyarlılığını göstermektedir. Kullanılan %10’luk oran, kur riskinin üst düzey yönetime Ana Ortaklık Banka içinde raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade eder. Negatif tutar, TL’nin USD ve EURO karşısında %10’luk değer azalışının vergi öncesi kar/zararda veya özkaynaklarda yaratacağı zararı ifade eder. Döviz kurundaki % değişim USD EURO Diğer % 10 artış % 10 artış % 10 artış Vergi Öncesi Kar / Zarar Üzerindeki Etki Cari Dönem Önceki Dönem 2.262 22.380 22.917 35.963 25.362 14.043 Grup’un döviz kurlarındaki değişime duyarlılığı cari dönem içerisinde pozisyon tutarındaki değişim nedeniyle artmıştır. 60 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. KONSOLİDE FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Varlıkların, yükümlülüklerin ve bilanço dışı kalemlerin faize duyarlılığı Grup tarafından ölçülmektedir. Standart metot içerisinde yer alan genel ve spesifik faiz oranı riski tabloları ile varlık ve yükümlülükler dahil edilerek Grup’un karşı karşıya olduğu faiz oranı riski hesaplanmakta ve genel piyasa riskinin bir parçası olarak Sermaye Yeterliliği Standart Oranı’nın hesaplanmasında dikkate alınmaktadır. Faiz oranlarındaki dalgalanmaların yaratacağı etkilerden korunmak Ana Ortaklık Banka risk yönetiminin birinci önceliğidir. Bu çerçevede yapılan her türlü duyarlılık analizi, risk yönetimi tarafından hesaplanarak Aktif Pasif Komitesi’ne sunulmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın bütçe beklentilerindeki makro ekonomik gösterge tahminlerine göre faiz gelirlerine ilişkin çalışmalar yapılmakta ancak piyasa faiz oranlarındaki dalgalanmalar neticesinde finansal pozisyon ve nakit akışları etkileri hedef revizeleri yoluyla muhtemel etkilerinden azami düzeyde arındırılmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın Türk Parası mevduat, DTH, repo vb. bütün kaynak maliyetleri Yönetim Kurulu’nca yetkili kılınan Hazine Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı tarafından belirlenmektedir. Ana Ortaklık Banka faiz uyumsuzluklarına izin vermediği ya da sınır getirdiği için önemli derecede bir faiz oranı riski yaşanması beklenmemektedir. Varlıkların, yükümlülüklerin ve bilanço dışı kalemlerin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 16.755.948 798.714 51.765 - - - 6.744.591 1.767.172 23.500.539 2.617.651 247.364 33.101 2.359.097 44.877.032 7.732.528 1.016.183 73.819.967 25.553 20.773 529.117 17.838.272 761.017 221.785 19.448.282 33.349 1.645.419 33.895.040 1.352.000 593.799 37.519.607 269 2.436.137 23.210.103 2.154.709 1.488.452 29.289.670 5.144 4.448.231 4.329.749 4.904.623 163.986 13.851.733 27.828 117.142 2.052.536 6.362.962 17.072.231 339.507 53.874 11.535.143 126.202.732 16.904.877 9.847.167 191.001.490 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar(4) Diğer Yükümlülükler(3) Toplam Yükümlülükler 8.427.245 56.054.414 7.823.894 986.732 47.656 1.219.171 2.215.332 76.774.444 2.409.694 27.198.528 632.063 33.100 707.800 4.536.538 189.464 35.707.187 525.038 6.642.534 1.001.111 858.861 11.529.545 860.918 21.418.007 478.726 118.869 5.781.652 4.612.874 4.745 10.996.866 22.424 1.444.591 245.262 1.712.277 3.328.873 17.416.908 258.932 347 23.387.649 44.392.709 14.690.850 107.813.534 8.455.957 2.398.744 8.840.560 22.143.737 26.658.108 191.001.490 Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon (2.954.477) (16.258.905) 16.101.600 - 18.292.804 - 12.139.456 (27.320.478) 46.533.860 (46.533.860) Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon 764.369 (619.754) (2.954.477) (16.114.290) 612.369 1.332.390 (627.927) (1.565.778) 16.086.042 18.059.416 1.346.914 (1.319.421) 12.166.949 (27.320.478) 4.056.042 (4.132.880) (76.838) Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler, K.Maden Deposu) ve TC Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar Diğer Varlıklar(1)(2) Toplam Varlıklar (1) (2) (3) (4) 49.703 TL ertelenmiş vergi aktifi, diğer varlıklar satırının faizsiz kolonunda, 72.567 TL ertelenmiş vergi borcu ise diğer yükümlülüklerin faizsiz kolonunda gösterilmiştir. 1.016.819 TL özel karşılığı bulunmayan takipteki krediler diğer varlıklar satırının faizsiz kolonu içerisinde gösterilmiştir. Özkaynaklar toplamı diğer yükümlülükler satırının faizsiz kolonu içerisinde gösterilmiştir. Diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar alınan kredileri kapsamaktadır. 61 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. KONSOLİDE FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) 1. Varlıkların, yükümlülüklerin ve bilanço dışı kalemlerin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): (devamı) Önceki Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler, K.Maden Deposu) ve TC Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tut. Yatırımlar Diğer Varlıklar(1)(2) Toplam Varlıklar 3.444.506 991.784 83.812 14.542 - - 16.887.430 368.394 20.331.936 1.458.532 38.601 4.443 2.071.065 35.277.234 8.456.256 95.155 50.379.044 16.701 297.664 674.342 14.636.538 517.854 221.542 16.448.453 25.256 1.728.516 21.655.481 2.167.358 723.584 26.314.737 23.732 1.613.663 22.640.849 2.216.886 1.395.715 27.890.845 16 3.081.148 3.401.042 4.510.728 146.015 11.138.949 121.674 27.113 2.934.371 4.843.251 25.182.233 225.980 302.107 9.195.847 100.545.515 17.869.082 7.425.262 157.354.261 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar(4) Diğer Yükümlülükler(3) Toplam Yükümlülükler 9.289.406 43.066.190 8.181.354 924.232 68.912 1.294.679 1.925.178 64.749.951 2.277.003 18.922.779 584.583 39.744 491.227 4.868.097 175.644 27.359.077 201.468 7.932.795 979.976 950.550 5.336.585 1.382.168 16.783.542 325.437 25.219 2.865.352 2.339.739 8.304 5.564.051 672 1.715.353 334.591 2.050.616 5.414.668 16.223.732 120.361 8.083 19.080.180 40.847.024 17.182.545 86.471.605 8.765.937 2.089.532 6.091.394 14.181.774 22.571.474 157.354.261 Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon (14.370.907) (10.910.624) 9.531.195 - 22.326.794 - 9.088.333 - (15.664.791) 40.946.322 (40.946.322) Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon 115.011 840.031 1.456 561.724 (14.254.440) (9.508.869) 33.634 29.256 9.594.085 426.575 426.167 23.179.536 9.088.333 (15.664.791) 1.415.251 1.018.603 2.433.854 (1) 309.467 TL ertelenmiş vergi aktifi, diğer varlıklar satırının faizsiz kolonunda, 4.474 TL ertelenmiş vergi borcu ise diğer yükümlülüklerin faizsiz kolonunda gösterilmiştir. (2) 1.285.638 TL özel karşılığı bulunmayan takipteki krediler diğer varlıklar satırının faizsiz kolonu içerisinde gösterilmiştir. (3) Özkaynaklar toplamı diğer yükümlülükler satırının faizsiz kolonu içerisinde gösterilmiştir. (4) Diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar alınan kredileri kapsamaktadır. 62 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. KONSOLİDE FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) 2. Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa Efektif Deposu Yoldaki Paralar Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B.(5) Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar(1) Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler(2) Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat(4) Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar(3) İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar(4) EURO USD YEN TL - 0,22 - 2,07 0,15 0,20 - 11,80 5,26 4,26 - 2,03 5,49 5,13 5,91 - 10,44 12,26 12,47 15,15 0,61 1,49 0,86 2,28 2,00 1,44 4,53 1,82 0,25 - 13,27 10,92 8,76 4,75 10,72 7,24 Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa Efektif Deposu Yoldaki Paralar Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar EURO USD YEN TL 0,50 0,71 0,16 - 3,50 10,07 5,29 4,55 1,71 5,63 4,78 5,80 - 8,68 9,03 11,64 8,86 0,40 1,87 0,50 0,80 2,13 0,95 4,47 1,57 0,25 - 9,59 9,03 9,18 3,56 8,84 7,33 (1) (2) (3) (4) (5) Bilanço tarihi itibarıyla gerçekleşen verilen depo işlemlerine ilişkin ağırlıklı ortalama metodu ile hesaplanan faiz oranlarıdır. Bilanço tarihi itibarıyla verilen kredi tutarlarına ilişkin faiz oranları hesaplamalarında müşteri bazında ağırlıklı faiz ortalaması baz alınmıştır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ilan edilen 12 aylık TL mevduat baz faiz oranına eşittir. TL ve YP mevduat için 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla müşteri bazında hesaplanan stok faiz oranları kullanılmıştır. Bilanço tarihi itibarıyla, TCMB nezdinde tutulan zorunlu karşılıklara ilişkin alınan ortalama faiz oranıdır. 63 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VI. KONSOLİDE FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) 3. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski: Aktif ve pasif kalemlerin yeniden fiyatlandırma vadeleri arasındaki farklılık nedeniyle ortaya çıkan riskin ölçümüne yönelik olarak Ana Ortaklık Banka’da standart şok yöntemleri kullanılmaktadır. Anılan analizler Ana Ortaklık Banka’da günlük olarak gerçekleştirilmekte olup, vadesiz mevduatlara yönelik olarak yapılan hesaplamalarda BDDK tarafından belirtilen limitler içerisinde kalınmak kaydıyla kor mevduat ve durasyon analizleri sonucunda elde edilen süreler esas alınmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski standart rasyosu, faize duyarlı bankacılık hesaplarında yer alan bilanço içi ve bilanço dışı pozisyonların nakit akışları üzerinden elde edilen net pozisyon tutarlarının pozitif ve negatif standart şok uygulanması sonucu elde edilen iskonto oranları ile indirgenmiş tutarlarının, net pozisyon tutarlarının şok uygulanmamış iskonto oranları dikkate alınarak indirgenmesi neticesinde elde edilen tutarlardan farklarının vadeler ve para birimleri bazında toplamının özkaynaklara bölünmesi suretiyle hesaplanan rasyolardan Ana Ortaklık Banka’da için en büyük zararı oluşturan rasyodur. Söz konusu oran için belirlenen üst sınır %20’dir. İlgili nakit akış tutarlarının vadelere dağıtımında sabit faizli enstrümanların vadeye kalan süreleri, değişken faizli enstrümanların yeniden fiyatlama tarihleri dikkate alınmıştır. Donuk alacaklar, net tutarları üzerinden diğer alacaklar altında tahmini tahsilat süreleri ve tahsilat oranları dikkate alınarak altı aydan kısa olmamak üzere vadesiz zaman aralığı dışında ilgili vade dilimlerine yerleştirilmiştir. Dövize endeksli varlık ve yükümlülükler, endeksli oldukları para cinsinden dikkate alınmak suretiyle ilgili formlara yerleştirilmiştir. Vadesiz mevduat tutarlarının dikkate alınacağı vadenin tespitinde, her bir döviz cinsi bazında yapılan analiz sonucu elde edilen vadeler kullanılmıştır. Ana Ortaklık Banka’nın farklı para birimlerine göre bölünmüş olarak aşağıda belirtilen faiz oranlarındaki dalgalanmaların finansal tablolara etkisi: Cari Dönem 1 Para Birimi TRY 2 EURO 3 USD Uygulanan Şok (+/- x baz puan) 500 (200) 400 (200) 400 (200) Kazançlar/ (Kayıplar) (2.222.523) 2.256.145 288.034 (313.850) 124.102 (11.649) (1.810.387) 1.930.646 Kazançlar/Özkaynaklar – Kayıplar/Özkaynaklar (%10,88) %11,04 %1,41 (%1,54) %0,61 (%0,06) (%8,86) %9,45 Uygulanan Şok (+/- x baz puan) 500 (400) 200 (200) 200 (200) Kazançlar/ (Kayıplar) (2.441.325) 2.533.249 439.085 (476.404) 74.447 29.202 (1.927.793) 2.086.047 Kazançlar/Özkaynaklar – Kayıplar/Özkaynaklar (%14,11) %14,64 %2,54 (%2,75) %0,43 %0,17 (%11,14) %12,06 Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) Önceki Dönem 1 Para Birimi TRY 2 EURO 3 USD Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) 64 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VII. KONSOLİDE BANKACILIK HESAPLARINDAN KAYNAKLANAN HİSSE SENEDİ POZİSYON RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Hisse senedi yatırımlarının bilanço değeri, gerçeğe uygun değeri ve piyasa değerine ilişkin bilgiler: Hisse Senedi Yatırımları 1. İştirakler Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen 2. Bağlı Ortaklıklar Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen (1) Bilanço Değeri 264.031 264.031(1) 38.029 38.029 Karşılaştırma Gerçeğe Uygun Değer 208.237 208.237 38.029 38.029 Piyasa Değeri 264.031 TL tutarı, 257.711 TL tutarında özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirakler ile, 6.320 TL tutarındaki maliyet değerleri ile gösterilen iştirakleri içermektedir. Hisse senedi yatırımlarının gerçekleşmiş kazanç veya kayıplar, yeniden değerleme değer artışları ve gerçekleşmemiş kazanç ve kayıpları ile bunların ana ve katkı sermayeye dahil edilen tutarlarına ilişkin bilgiler: Yeniden Değerleme Değer Artışları Portföy 1. Özel Sermaye Yatırımları 2. Borsada İşlem Gören Hisse Senetleri 3. Diğer Hisse Senetleri Toplam Dönem İçinde Gerçekleşen Kazanç / Kayıp - Toplam - Çekirdek Sermayeye Dahil Edilen - 9.155 9.155 9.155 9.155 65 Gerçekleşmemiş Kazanç ve Kayıplar Toplam - Ana Sermayeye Dahil Edilen - Çekirdek Sermayeye Dahil Edilen - - - - TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Likidite riski, nakit akışındaki dengesizlik sonucunda nakit çıkışlarını tam olarak ve zamanında karşılayacak düzeyde ve nitelikte nakit mevcuduna veya nakit girişine sahip olunamaması sonucu oluşan risktir. Likidite riski, ayrıca piyasaya gerektiği gibi girilememesi, piyasalarda oluşan engeller ve bölünmeler nedeniyle pozisyonların uygun bir fiyatta, yeterli tutarlarda ve hızlı olarak kapatılamaması ve pozisyonlardan çıkılamaması sonucu da oluşabilir. Likidite risklerinin tespiti amacıyla Ana Ortaklık Bankada Likidite Acil Eylem Planı (LAEP) oluşturulmuştur. Günlük olarak Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından bilanço içerisinde yer alan kalemlerin vadeye kalan gün sayıları bazında önceden belirlenmiş vade bantlarına dağıtılması suretiyle tespit edilen likidite boşluklarının takip edildiği likidite riski analizi, anaparaların yanı sıra faiz tutarları, komisyon tutarları ve vergi tutarlarını da içeren nakit akış analizi yöntemleri ile likidite riskinin sayısallaştırılması sağlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka likidite planlaması kapsamında vadesi gelen yükümlülük ve taahhütlerini karşılayabilecek seviyede likiditeye sahip olmak ve gerektiğinde makul maliyetlerle söz konusu likiditeye ulaşabilmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla yapılan likidite riski ölçümü çerçevesinde, vadeye kalan gün bazında yapılan likidite boşluk (liquidity gap) analizlerinin yanı sıra, “Likidite Acil Eylem Planı (LAEP)”nda öngörülen rasyolar da takip edilmektedir. Ana Ortaklık Banka “Likidite Acil Eylem Planı” kapsamındaki tüm vade bantlarındaki likidite açıklarını, bilançoya ilişkin belirlenen oranları ve Ana Ortaklık Bankanın bu oranlar karşısındaki durumunu birinci ve ikinci derece uyarı oranları ile günlük olarak izleyerek likidite risklerini sayısallaştırmaktadır. Ana Ortaklık Bankanın, bankalararası tezgahüstü piyasada bütün vadelerde TL ve YP cinsinden borç verebileceği en üst limitler, bankalar arası tezgahüstü piyasada bütün vadelerde TL ve YP cinsinden gerçekleştirebileceği repo ve ters repo işlemlerine ilişkin üst limitler, taşınabilecek maksimum döviz pozisyon limitleri, Forward ve Swap işlemlerine ilişkin üst limitler belirlenmiştir. Ana Ortaklık Bankanın önemli fon kaynağını oluşturan vadeli mevduatın vade yapısının uzatılması, tasarrufu özendirecek yeni ürünlerin geliştirilmesi ve çekirdek mevduat seviyesinin korunması stratejik bir hedef olarak benimsenmiştir. Pasifin vade yapısının uzatılması kapsamında mevduat dışında uzun vadeli kaynak temini sağlamak amacıyla TL cinsinden tahvil ve bono ihraçlarına ilişkin esas ve limitler belirlenmiştir. Ana Ortaklık Bankanın ihtiyaçları doğrultusunda yeni borçlanma imkanlarından faydalanılması, bu çerçevede, uluslararası sermaye piyasalarındaki fiyat/maliyet hareketlerinin yakından takip edilmesi ve şartların uygun olmasına paralel olarak, alternatif fon kaynaklarının değerlendirilmesi sağlanmaktadır. Etkin bir teminat yönetimi yapısı tesis edilerek likidite risklerinin azaltılması sağlanmaktadır. Ana Ortaklık Bankanın yurtiçi organize piyasalardaki (TCMB, BIST ve TAKASBANK) borçlanma üst limitleri ilgili kurumlar tarafından belirli kriterler ve bilanço büyüklükleri kapsamında belirlenmekte olup, kullanıma açılan mevcut limitler, Ana Ortaklık Banka anlık ve öngörülen likidite ihtiyaçları doğrultusunda ek teminat yatırmak ve/veya çekmek suretiyle Hazine Yönetimi Orta Ofis ve Hazine Operasyonları Daire Başkanlıkları işbirliğiyle anlık olarak sürekli bir şekilde takip edilerek yönetilmektedir. Makro büyüklüklerdeki bilanço değişikliklerinin veya piyasa verilerindeki önemli değişikliklerin likiditesi, yasal likidite oranları ve likidite acil eylem planı uyarınca takip edilen oranlar üzerindeki etkileri analiz edilmekte, gerek Ana Ortaklık Bankaya özgü gerekse de piyasaya özgü yaşanabilecek stres testleri uygulanmak suretiyle yasal ve içsel likidite oranları üzerinde meydana gelecek değişiklikler ve senaryoların Ana Ortaklık Banka likiditesi üzerine etkileri sayısallaştırılmaktadır. Ayrıca vadeli mevduatların çekilme oranlarını analiz etmek amacıyla her bir döviz cinsi bazında mevduat kalemlerine ilişkin olarak çekirdek mevduat analizi yapılmaktadır. 66 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik” uyarınca hesaplanan yabancı para ve toplam likidite karşılama oranları bankaların net nakit çıkışlarını karşılayabilecek düzeyde yüksek kaliteli likit varlık bulundurmasını sağlamak amacıyla takip edilmektedir. BDDK tarafından “Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde hesaplanan “Likidite Karşılama Oranı” ve “Likidite Acil Eylem Planı” kapsamında takip edilen likidite oranları ve bu oranlardaki değişimler günlük olarak izlenmekte, anılan bilgiler Ana Ortaklık Banka Denetim Komitesi ve Aktif-Pasif Komitesi ile düzenli olarak paylaşılmaktadır. Cari dönem boyunca Ana Ortaklık Bankanın Likidite Karşılama Oranının en yüksek ve en düşük değerleri ile bu değerlerin gözlemlendiği aylar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir: Likidite Minimum-Maksimum Likidite Karşılama Oranı Maksimum Minimum YP İlgili Ay EKİM ARALIK TP+YP (%) 252.34 160.20 67 İlgili Ay EKİM KASIM (%) 112.90 86.87 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Cari Dönem Yüksek kaliteli likit varlıklar Yüksek kaliteli likit varlıklar Nakit Çıkışları Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar Toplam Nakit Çıkışları Nakit Girişleri Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri Toplam Nakit Girişleri Dikkate Alınma Oranı Uygulanmamış Toplam Değer (1) TP+YP YP Toplam YKLV Stoku Toplam Net Nakit Çıkışları Likidite Karşılama Oranı (1) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Toplam Değer (1) TP+YP YP 36.483.530 22.619.177 59.928.266 26.277.613 33.650.653 21.968.753 6.193.200 15.775.553 4.678.946 1.313.881 3.365.065 1.887.215 309.660 1.577.555 59.588.342 53.696.843 5.891.499 20.871.972 18.867.534 2.004.438 5.272.792 1.585.399 33.700.026 29.191.654 4.508.372 3.952.254 12.882.386 11.350.496 1.531.890 1.465.588 3.071.895 - 1.385.714 - 3.071.895 - 1.385.714 - 2.200.897 199.685 880.359 79.874 - - - - 53.179.861 22.395.598 4.724.560 47.055.786 2.171.561 18.406.750 16.643 11.184.432 3.129.692 14.330.767 11.311 4.374.289 3.005.108 7.390.708 6.730.818 3.316.671 3.129.692 3.005.108 9.860.510 6.321.779 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 36.483.530 22.619.177 37.195.276 12.084.971 98,95 192,75 Aylık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan konsolide likidite karşılama oranının son üç ay için hesaplanan ortalaması, haftalık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan likidite karşılama oranının son üç ay için hesaplanan ortalaması. 68 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Önceki Dönem Yüksek kaliteli likit varlıklar Yüksek kaliteli likit varlıklar Nakit Çıkışları Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar Toplam Nakit Çıkışları Nakit Girişleri Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri Toplam Nakit Girişleri Dikkate Alınma Oranı Uygulanmamış Toplam Değer (1) TP+YP YP Toplam YKLV Stoku Toplam Net Nakit Çıkışları Likidite Karşılama Oranı (1) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Toplam Değer (1) TP+YP YP 35.438.631 22.297.031 58.596.750 28.627.040 29.969.710 21.806.376 7.653.473 14.152.903 4.428.323 1.431.352 2.996.971 1.797.964 382.674 1.415.290 52.432.775 45.560.236 6.872.539 20.953.520 17.278.871 3.674.649 7.237.337 847.269 30.612.056 25.932.338 4.679.718 5.849.805 12.939.001 10.491.694 2.447.307 677.241 4.924.784 - 563.889 - 4.924.784 - 563.889 - 2.312.553 283.380 925.021 113.352 - - - - 45.597.344 22.622.372 3.963.700 44.853.884 2.190.428 17.604.634 18.339 12.651.007 4.980.799 17.650.145 14.625 5.816.570 4.884.708 10.715.903 8.146.840 4.687.051 4.980.799 4.884.708 13.127.639 9.571.759 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 35.438.631 22.297.031 31.726.245 8.032.875 112,07 313,23 Aylık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan konsolide likidite karşılama oranının son üç ay için hesaplanan ortalaması, haftalık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan likidite karşılama oranının son üç ay için hesaplanan ortalaması. 69 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) 1. Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: Ana Ortaklık Banka ödemelerin, varlık ve yükümlülükler ile faiz oranlarının uyumlu olup olmadığını günlük ve işlem bazında ölçmekte ve yakından takip etmektedir. Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 yıl ve Üzeri 6.442.160 1.756.514 4.722.218 839.928 7.400.316 633 4.763.830 - 120.582 - 269 475 Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler, K.Maden Deposu) ve TC Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler(2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar(3) Toplam Varlıklar 9.094 33.101 1.461.769 2.122.150 11.824.788 18.535 97.350 162.255 48.953 2 20.773 138.213 326.186 589.280 4.055.050 6.309.482 7.150.008 9.465.212 39.613.982 54.228.091 14.279.908 765.436 765.234 1.618.752 4.143.116 9.612.339 56.424 221.789 594.599 1.492.565 182.439 13.711.535 18.276.720 47.342.698 64.088.357 30.384.914 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar(4) Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler(1) Toplam Yükümlülükler 3.328.873 17.599.960 37 254.480 4.487.674 25.671.024 8.427.813 2.409.126 525.038 56.005.036 27.097.314 6.591.511 511.874 812.985 2.651.138 11.023.415 5.689.030 7.823.894 632.063 47.656 707.800 858.861 5.781.652 1.035.717 75.059 317.417 707.465 333.183 330.120 930.213 595.299 74.486.284 33.902.620 20.246.455 13.285.320 Likidite Açığı Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı (13.846.236) 7.997.077 25.106.051 (17.108.974) Dağıtılamayan Toplam 51.164 23.500.539 20.101 2.617.651 3.318 116.932 3.762 5.177.201 5.372.478 339.507 53.874 11.535.143 126.202.732 16.904.877 9.847.167 191.001.490 253 8.451 19.378.118 19.386.822 14.690.850 107.813.534 22.143.737 8.455.957 8.840.560 2.398.744 26.658.108 191.001.490 (60.774.749) (15.625.900) 27.096.243 50.803.037 26.361.949 (14.014.344) - 7.839 1.966.879 1.444.591 155 603.501 4.022.965 13.360.328 17.187.326 39.685.614 51.716.587 22.997.626 63.249.857 23.963.749 15.384.296 9.355.376 3.961.867 4.409.703 157.354.261 16.333.065 157.354.261 (49.889.529) (6.776.423) 24.301.318 42.361.211 19.035.759 (11.923.362) (1) Özkaynaklar diğer yükümlülükler satırının dağıtılamayan kolonunda gösterilmiştir. (2) 1.016.819 TL özel karşılığı bulunmayan takipteki krediler diğer varlıklar satırının dağıtılamayan kolonu içerisinde gösterilmiştir. (3) Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler, ertelenmiş vergi aktifi ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetlerinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar diğer varlıklar satırının dağıtılamayan kolonda gösterilmiştir. (4) Diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar alınan kredileri kapsamaktadır. 70 - TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) VIII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Türev olmayan finansal yükümlülüklerin sözleşmeye bağlanmış kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Fonlar Toplam Önceki Dönem Yükümlülükler Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Fonlar Toplam 1-5 Yıl 5 Yıldan Fazla Düzeltmeler 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 85.549.835 814.497 7.832.684 53.016 568.336 94.818.368 29.814.711 2.667.550 634.574 723.544 127.139 33.967.518 7.292.681 11.165.398 1.052.216 132.675 19.642.970 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 74.105.831 1.310.282 8.185.745 42.047 671.523 84.315.428 21.424.794 1.374.915 585.000 683.316 114.622 24.182.647 8.272.519 4.535.413 993.497 390.449 14.191.878 427.040 5.294.145 3.597.344 343.079 9.661.608 531.220 5.880.670 6.630.355 603.780 13.646.025 7.839 2.064.916 1.479.029 634.541 4.186.325 Toplam (691.902) (449.294) (11.301) (1.097.600) (102.772) (2.352.869) 122.504.384 22.143.737 8.455.957 8.840.560 1.963.699 163.908.337 5 Yıldan Fazla Düzeltmeler Toplam 5.207 2.026.821 1.758.422 310.068 4.100.518 (581.241) (359.802) (4.808) (983.232) (60.450) (1.989.533) 103.654.150 14.181.774 8.765.937 6.091.394 1.769.291 134.462.546 Düzeltmeler kolonu türev olmayan finansal yükümlülüklerin sözleşme uyarınca nakit çıkışları ile defter değerleri arasındaki farkı göstermektedir. 71 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) VIII. Aşağıdaki tablo, Grup’un türev niteliğinde olan finansal varlık ve yükümlülüklerin kalan vadelerine göre dağılımını göstermektedir. Cari Dönem: (1) Vadeli Döviz Alım İşlemleri Vadeli Döviz Satım İşlemleri Swap Para Alım İşlemleri Swap Para Satım İşlemleri Kredi Temerrüt Swap Alım İşlemleri Kredi Temerrüt Swap Satım İşlemleri Vadeli Kıymetli Maden Alım Vadeli Kıymetli Maden Satım Para Alım Opsiyonları Para Satım Opsiyonları Swap Faiz Alım İşlemleri Swap Faiz Satım İşlemleri Toplam (1) IX. 1-3 Ay 2.206.989 446.265 491.953 483.630 15.278 1.734.898 61.398 61.184 5.501.595 3-12 Ay 905.864 905.270 106.570 121.016 31.650 31.650 2.102.020 1-5 Yıl 532.124 529.626 438.820 405.893 1.906.463 5 Yıldan Fazla 3.790.180 3.790.180 7.580.360 Toplam 4.371.198 2.608.819 4.418.363 4.415.111 15.278 1.734.898 179.634 179.624 3.790.180 3.790.180 25.503.285 3-12 Ay 735.850 735.784 348.727 345.286 62.172 62.172 2.289.991 1-5 Yıl 1.306.080 1.255.610 114.570 90.745 2.767.005 5 Yıldan Fazla 933.143 933.143 1.866.286 Toplam 3.414.529 2.537.820 10.715.112 10.812.453 2.445 805.714 156.720 156.718 933.143 933.143 30.467.797 481.678 TL vadeli, aktif değer alım-satım taahhütleri tabloya dahil edilmiştir. Önceki Dönem: (1) Vadeli Döviz Alım İşlemleri Vadeli Döviz Satım İşlemleri Swap Para Alım İşlemleri Swap Para Satım İşlemleri Kredi Temerrüt Swap Alım İşlemleri Kredi Temerrüt Swap Satım İşlemleri Vadeli Kıymetli Maden Alım Vadeli Kıymetli Maden Satım Para Alım Opsiyonları Para Satım Opsiyonları Swap Faiz Alım İşlemleri Swap Faiz Satım İşlemleri Toplam (1) 1 Aya Kadar 726.221 727.658 3.381.020 3.404.572 86.586 86.790 8.412.847 1 Aya Kadar 447.863 445.641 7.382.660 7.460.853 48.581 48.579 15.834.177 1-3 Ay 924.736 100.785 2.869.155 2.915.569 2.445 805.714 45.967 45.967 7.710.338 554.547 TL vadeli, aktif değer alım-satım taahhütleri tabloya dahil edilmiştir. KONSOLİDE MENKUL KIYMETLEŞTİRME POZİSYONUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Menkul kıymetleştirme pozisyonları: Bulunmamaktadır. 72 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) X. KONSOLİDE KREDİ RİSKİ AZALTIM TEKNİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Kredi riski azaltım teknikleri: Bilanço içi ve bilanço dışı netleştirme bulunmamaktadır. Grup tarafından kredilendirme işlemlerinde kullanılan risk azaltıcı unsurlar aşağıda sıralanmıştır. Finansal Teminatlar (Hazine Bonosu, Devlet Tahvilleri, Nakit, Mevduat Rehni, Altın, Hisse Senedi Rehni) Garantiler İpotek (Her ne kadar Basel II uygulamasında ipotek karşılığı krediler risk sınıfı olarak değerlendirilmiş olsa da, değerleme yöntemleri ve yoğunlaşmalar açısından bu kısımda da yer verilmiştir). Ana Ortaklık Banka’da finansal teminatlar günlük olarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Garantörlerin kredibiliteleri kredi revizyon vadeleri çerçevesinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Ana Ortaklık Banka tarafından sağlanan ipoteklerin kredi ilişkisi devam ettiği sürece her yıl yeniden değerlemeye tabi tutulup tutulmayacağı gözden geçirilmektedir. Grup’da BDDK’nın ilgili düzenlemeleri doğrultusunda sadece Hazine ve bankalar tarafından verilen garantiler risk azaltıcı unsur olarak dikkate alınmakta olup, bankalara ilişkin kredi değerliliği periyodik olarak gözden geçirilmektedir. Gayrimenkul piyasasındaki volatilite Grup tarafından yakinen takip edilmekte olup, anılan risk sınıfına ilişkin piyasa hareketlerine bağlı olarak oluşabilecek dalgalanmalar kredi çalışmalarında dikkate alınmaktadır. Kapsamlı finansal teminat yönteminin kullanıldığı portföylerde standart volatilite ayarlamaları yoluyla teminatların risk azaltıcı etkileri dikkate alınmaktadır. Risk Sınıfları Bazında Teminatlar: Risk sınıfı Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden Veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden Ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan Ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar Ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar İle Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam (1) Tutar 47.714.758 1.074.473 619.959 4.663.854 67.003.874 41.549.469 32.818.466 1.001.856 7.541.693 - Finansal Teminatlar 6.168.814 23.480 77.780 539.128 2.132.274 1.838.116 27.615 - Diğer/Fiziki Teminatlar 134.477 - Garantiler ve Kredi Türevleri 100 19.785 44.647 - 8.694.071 212.682.473 10.807.207 134.477 64.532 Tutarların belirlenmesinde, gayrinakdi krediler ve diğer bilanço dışı yükümlülükler, kredi dönüşüm oranları ile çarpıldıktan sonra dikkate alınmıştır. 73 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XI. KONSOLİDE RİSK AÇIKLAMALAR YÖNETİMİ HEDEF VE POLİTİKALARINA İLİŞKİN Kredi Riski: Ana Ortaklık Banka’da kredi otorizasyon limitleri, genel müdürlük, bölge ve şube bazında ortaya konmuştur. Kredi pazarlama ve tahsis faaliyetleri birbirinden tamamen ayrılmıştır. Buradaki temel nokta, performansları kredi genişlemesine bağlı olan birimlerin kredi tahsis süreçlerinde yer almamaları gerektiği ilkesidir. Tahsis edilen kredilerin izlenmesi süreci ise tahsis birimlerinden bağımsız olarak oluşturulmuş kredi risk izleme birimleri tarafından yapılmaktadır. Risklerin ölçümlenmesi faaliyetleri Denetim Komitesi’ne bağlı olarak görev yapan Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilmektedir. Kredi değerlendirme sürecinde Grup tarafından derecelendirme modülleri kullanılmakta olup, derecelendirme notuna bağlı olarak sağlanacak risk azaltıcı unsurlar politika kurallarıyla belirlenmiştir. Derecelendirme modülleri, düzenli olarak validasyon işlemlerine konu edilmekte ve ayrım gücü ortaya konmaktadır. Kredi portföyü dolayısıyla uğranabilecek kayıp miktarı tahmin edilerek, Grup özkaynaklarının bu kayıpları karşılamakta yeterli olup olmadığı düzenli olarak analiz edilmektedir. Ayrıca, senaryo analizleri ve stres testleri yoluyla oluşabilecek olası şokların Ana Ortaklık Banka üzerindeki etkisi düzenli bir biçimde analiz edilmektedir. Kredi riski yönetimi açısından sektörler ve alt sektörler bazında yoğunlaşma limitleri belirlenmiştir. Ödemesi gecikmiş krediler ve bu kredilerin yoğunlaştığı müşteri grupları ile sektörler periyodik olarak takip edilmektedir. Kur Riski: Grup’ta kur riskinin ölçümlenmesi çalışmaları, Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilmektedir. Döviz kurlarının oynaklığına ilişkin riskler, Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından, gerek standart metot, gerekse de içsel yöntemler kullanılmak suretiyle günlük olarak ölçülmektedir. VaR bazlı limitler kullanılmak suretiyle, Banka’nın alım satım portföyü dolayısıyla uğrayabileceği zarar tutarı sınırlandırılmıştır. Ayrıca döviz işlemleri için zararı durdurma (stop loss) limitleri belirlenmiştir. Grup’un kısa veya uzun yönde taşıyabileceği nominal pozisyon tutarı da limite bağlanmıştır. Faiz Oranı Riski: Grup’ta faiz oranı riskinin ölçümlenmesi çalışmaları, Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilmektedir. Faiz volatilitesine bağlı olarak oluşacak riskler, Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından, gerek alım satım hesapları, gerekse de bankacılık hesapları için ölçümlenmektedir. Alım satım hesaplarına ilişkin faiz oranı risklerinin ölçümlenmesinde standart metot ve içsel yöntemler kullanılmakta iken, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı risklerinin ölçümlenmesinde ise standart şok yöntemi ve durasyon analizleri kullanılmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskine bağlı olarak oluşabilecek ekonomik değer kaybı özkaynakların belli bir yüzdesi ile sınırlandırılmıştır. Ayrıca alım satım hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski de VaR bazlı limitler ile sınırlandırılmıştır. 74 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XI. KONSOLİDE RİSK YÖNETİMİ AÇIKLAMALAR (devamı) HEDEF VE POLİTİKALARINA İLİŞKİN Risk yönetim hedef ve politikaları: (devamı) Likidite Riski: Grup’ta likidite riskinin ölçümlenmesi çalışmaları, Risk Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilmektedir. Likidite riskinin ölçümüne yönelik faaliyetlerde, BDDK tarafından belirlenen likidite rasyolarının yanı sıra, Basel III standartları çerçevesinde hesaplanan likidite rasyoları da dikkate alınmaktadır. Ayrıca, likidite acil eylem planı ile Grup’un likidite şokları karşısında izleyeceği strateji ve başvuracağı kaynaklar ortaya konmuştur. Ana Ortaklık Banka’nın aktif ve pasif kalemleri arasındaki durasyon açığı günlük olarak izlenmekte olup, vade uyumsuzlukları dolayısıyla her bir vade dilimi bazında oluşabilecek likidite açığı, Ana Ortaklık Banka’nın likit varlıkları dikkate alınmak suretiyle limite bağlanmıştır. XII. KONSOLİDE KALDIRAÇ ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 5 Kasım 2013 tarihli ve 28812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Kaldıraç Düzeyinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” uyarınca hesaplanan kaldıraç oranına ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır. Cari Dönem (2) Önceki Dönem (2) TMS uyarınca düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan toplam varlık tutarı(1) 178.782.596 156.991.330 TMS uyarınca düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan varlık tutarı ile Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan varlık tutarı arasındaki fark (1) 102.283 (362.931) Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 12.750.695 15.209.840 Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 9.619.091 6.695.609 Bilanço dışı işlemlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 356.768 182.929 Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutar ile risk tutarı arasındaki diğer farklar - - 249.728.209 203.534.254 Toplam risk tutarı (1) 30 Haziran 2015 ve 31 Aralık 2014 tarihli dönem sonu bakiyeleri esas alınmıştır. (2) Tabloda yer alan tutarlar üç aylık ortalamaları ifade etmektedir. 75 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XII. KONSOLİDE KALDIRAÇ ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Bilanço içi varlıklar Bilanço içi varlıklar (türev finansal araçlar ile kredi türevleri hariç, teminatlar dahil) Ana sermayeden indirilen varlıklar Bilanço içi varlıklara ilişkin toplam risk tutarı Türev Finansal Araçlar ile Kredi Türevleri Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin yenileme maliyeti Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin potansiyel kredi risk tutarı Türev finansal araçlar ile kredi türevlerine ilişkin toplam risk tutarı Menkul Kıymet veya Emtia Teminatlı Finansman İşlemleri Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin risk tutarı (bilanço içi hariç) Aracılık edilen işlemlerden kaynaklanan risk tutarı Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerine ilişkin toplam risk tutarı Bilanço Dışı İşlemler Bilanço dışı işlemlerin brüt nominal tutarı Krediye dönüştürme oranları ile çarpımdan kaynaklanan düzeltme tutarı Bilanço dışı işlemlere ilişkin toplam risk tutarı Sermaye ve Toplam Risk Ana sermaye Toplam risk tutarı Kaldıraç Oranı Kaldıraç oranı (1) Kaldıraç Oranı Bildirim Tablosunda yer alan tutarların üç aylık ortalaması. 76 Cari Dönem (1) Önceki Dönem (1) 188.320.683 (170.073) 188.150.610 151.872.594 (144.563) 151.728.031 444.606 166.866 611.472 125.152 166.866 292.018 352.063 - - 352.063 - 60.970.833 (356.768) 60.614.064 51.697.133 (182.929) 51.514.204 18.669.310 249.728.209 15.514.662 203.534.254 7,48 7,63 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XIII. KONSOLİDE FAALİYET BÖLÜMLEMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un faaliyetleri, kurumsal, ticari, karma bankacılık ile hazine/yatırım bankacılığı başlıkları altında gruplandırılmıştır. Şubeler yukarıda belirtilen esasa göre sınıflandırılmış ve takip eden sayfada gösterilen tabloda anılan sınıflandırmaya göre ölçeklendirilmiş olup şube ve genel müdürlüğe yansıtılmıştır. Ana Ortaklık Banka özellikle küçük ve orta boy işletmeler başta olmak üzere tüm sektörlerdeki tüm işletmelere, bunun yanında bireysel nitelikteki gerçek kişilere hizmet sunmaktadır. Bu anlamda Ana Ortaklık Banka’nın hizmet sunduğu alanda bir kısıtlaması bulunmamaktadır. Ana Ortaklık Banka, bankacılıkta hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri, firmalar, bireysel müşteriler ve diğer müşteriler başlıkları altında kategorize etmektedir. Firmalar, gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaflardan oluşmaktadır. Firmalar, Ana Ortaklık Banka uygulamasında, kurumsal firmalar, ticari firmalar, girişimci firmalar, küçük işletmeler ve esnaflar şeklinde bölümlenmiştir. Bireysel müşteriler, Ana Ortaklık Banka uygulamasında bireysel ihtiyaçları hariç, ticari veya mesleki amaçlarla hareket etmeyen gerçek kişilerden oluşmaktadır. Diğer müşteriler ise yukarıda belirtilen kapsama girmeyen birlikler, odalar, sendikalar, vakıflar, dernekler, apartman yöneticilikleri, okul aile birlikleri ve benzerlerinden oluşmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın tüm müşterilerine sunduğu hizmetler aşağıda yer almaktadır: Mevduat kabulü, Nakdî, gayrinakdî her cins ve surette kredi verme işlemleri, Nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dahil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri, Çek ve diğer kambiyo senetlerinin iştirası işlemleri, Saklama hizmetleri, Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibi ödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi işlemleri, Efektif dahil kambiyo işlemleri; para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri, Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı; vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyon sözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basit veya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımı ve aracılık işlemleri, Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri, Bankalararası piyasada para alım satımı işlemlerine aracılık, Sigorta acenteliği hizmetlerive bireysel emeklilik aracılık, Hazine Müsteşarlığı ve/veya Merkez Bankası ve kuruluş birlikleri nezdinde oluşturulan bir sözleşme kapsamında üstlenilen yükümlülükler çerçevesinde alım satım işlemlerine ilişkin piyasa yapıcılığı, Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri, Sermaye piyasası araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına aracılık işlemleri, Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının aracılık maksadıyla alım satımının yürütülmesi işlemleri, Risk yönetim sistemleri ile ilgili teknik destek ve danışmanlık hizmeti sağlanması faaliyeti Banka Ortaklıklarına teknik destek ve danışmanlık hizmetlerinin verilmesi Portföy yönetim şirketlerinin bireysel portföy yönetimine konu müşteri varlıklarının saklanması konusunda portföy saklama kuruluşu olarak hizmet verilmesi Portföy yönetim acenteliği Hazine işlemleri kapsamında, menkul kıymet alım-satımı, para piyasası işlemleri, spot ve vadeli TL ve döviz alım-satımı, forward, swap, futures ve opsiyon gibi türev işlemler, sendikasyon, seküritizasyon vb. araçlarla orta-uzun vadeli kaynak temini gerçekleştirilmektedir. 77 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XIII. KONSOLİDE FAALİYET BÖLÜMLEMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” çerçevesinde 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan faaliyet bölümlemesine ilişkin bilgiler tablosuna aşağıda yer verilmiştir. Cari Dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Menkul Kıymetlerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri(2) Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Ver.Faizler Diğer Faiz Giderleri(2) Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Ticari Kar/Zarar (Net) Temettü Gelirleri Diğer Gelirler Kredi ve Diğer Al. Değ. Düş. Karş. Diğer Giderler Vergi Öncesi Kar Vergi Karşılığı Net Dönem Karı Kurumsal Ticari KobiKarma Hazine / Yatırım(1) Diğer(3) Toplam 1.252.248 1.252.216 32 754.908 743.956 1.388 - 1.566.379 1.566.211 168 305.330 294.970 9.620 - 7.834.586 7.829.954 4.632 4.773.771 4.705.333 17.423 - 9.564 497.340 180.974 6.976 371.039 19.171 295.080 295.080 740 1.261.049 227.705 51.758 81.570 64.802 1.394.140 1.394.140 51.015 3.060.815 624.468 272.851 386.691 1.658.274 1.913.169 1.913.169 3.093.570 668.831 2.350.827 49.333 24.579 2.117.074 581.054 297.774 738.807 457.351 42.088 976.496 210.111 (260.313) 6.254 614.795 487.797 1.852.837 (793.291) (541.708) (1.334.999) 225.929 21.468 64 204.397 87.509 86.889 620 138.420 (149.324) 19.554 741.605 49.758 611.235 89.262 (28.342) 60.920 13.972.712 11.317.212 2.372.295 49.397 233.808 8.038.592 6.325.313 413.094 738.807 457.351 104.027 5.934.120 1.093.934 (240.759) 6.254 1.687.985 1.376.855 4.206.319 2.898.360 (570.050) 2.328.310 281.275 28.526.423 6.044 253.104 3.699 2.671.525 302.060 - 127.219.551 2.998.705 32.028.827 3.289.723 191.001.490 - 122.504.384 24.957 175.673 8.455.957 1.432.254 22.143.737 8.840.560 70.580 6.103.763 966.198 3.610.742 818.828 19.166.674 3.312.817 191.001.490 BÖLÜM VARLIKLARI Menkul Kıymetler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (Net) Krediler Diğer Varlıklar(1) TOPLAM VARLIKLAR - - - 19.120.030 411 19.120.441 23.941.048 219.166 24.160.214 73.389.277 994.259 74.383.536 28.245.148 247.060 2.667.826 302.060 10.769.196 27.816.286 70.047.576 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Para Piyasasına Borçlar Alınan Krediler İhraç Edilen Menkul Kıymetler Diğer Yükümlülükler Karşılıklar ve Vergi Borcu Özkaynaklar TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 14.534.734 2.623 182.692 44.141 14.764.190 7.832.679 178.763 227.718 35.196 8.274.356 84.745.717 524.629 3.890.413 165.682 89.326.441 15.391.254 150.716 8.455.957 20.005.468 8.840.560 1.732.360 2.399.525 18.347.846 75.323.686 BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER Garanti ve Kefaletler Taahhütler Türev Finansal İşlemler 11.641.078 11.598.690 42.388 - 9.369.152 8.607.657 761.495 - 18.220.179 9.653.785 8.566.394 - 47.229.969 10.177.094 12.664.419 24.388.456 639.758 6.607 633.151 87.100.136 40.037.226 22.041.303 25.021.607 (1) Genel Müdürlük işlemlerinden kaynaklanan tutarlar ile Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ. Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ ve Halk Banka A.D., Skopje’nin bakiyeleri Hazine kolonunda gösterilmiştir. Bu kapsamda diğer varlıklar bölümünde maddi duran varlıklar (Net) 3.144.367 TL, ertelenmiş vergi varlığı 49.703 TL Hazine/Yatırım bölümünde gösterilmiştir. (2) Şubeler cari faizi, diğer faiz gelirleri ve diğer faiz giderleri bölümünde dağıtılmıştır. (3) Halk Hayat ve Emeklilik AŞ., Halk Sigorta AŞ., Halk Finansal Kiralama AŞ., Halk Portföy Yönetimi AŞ ve Halk Faktoring AŞ’nin faaliyetleri Diğer kolonunda gösterilmektedir. 78 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XIII. KONSOLİDE FAALİYET BÖLÜMLEMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” çerçevesinde 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hazırlanan faaliyet bölümlemesine ilişkin bilgiler tablosuna aşağıda yer verilmiştir. Önceki dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Menkul Kıymetlerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri(2) Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Ver. Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Ver.Faizler Diğer Faiz Giderleri(2) Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Ticari Kar/Zarar (Net) Temettü Gelirleri Diğer Gelirler Kredi ve Diğer Al. Değ. Düş. Karş. Diğer Giderler Vergi Öncesi Kar Vergi Karşılığı Net Dönem Karı Kurumsal Ticari KobiKarma Hazine / Yatırım(1) Diğer(3) Toplam 1.006.215 1.006.164 51 625.823 590.991 2.716 - 1.099.435 1.099.343 92 180.959 160.751 13.205 - 6.212.934 6.208.582 4.352 4.002.182 3.935.302 16.539 - 32.116 380.392 184.082 7.660 415.756 20.189 136.189 136.189 7.003 918.476 129.290 68.259 128.817 62.934 924.274 924.274 50.341 2.210.752 584.842 267.991 366.492 1.357.844 1.339.249 1.339.249 3.185.047 486.631 2.663.196 27.670 7.550 1.499.195 459.986 218.896 542.820 272.929 4.564 1.685.852 143.861 63.971 19.602 267.087 255.625 1.599.815 324.933 (525.563) (200.630) 215.339 30.992 3.278 181.069 77.359 71.366 5.993 137.980 (92.910) 13.269 3.539 494.529 62.461 372.699 121.247 (33.025) 88.222 11.718.970 8.800.720 2.694.188 30.948 193.114 6.385.518 5.147.030 322.722 542.820 278.922 94.024 5.333.452 949.165 77.240 23.141 1.105.525 1.229.151 3.413.481 2.845.891 (558.588) 2.287.303 284.505 20.479 9.218 2.512.724 2.826.926 27.167.289 123.620 1.760.639 263.977 101.831.153 26.207.583 157.354.261 BÖLÜM VARLIKLARI Menkul Kıymetler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar (Net) Krediler Diğer Varlıklar(1) TOPLAM VARLIKLAR - - - 14.953.573 601 14.954.174 16.297.820 11.029 16.308.849 62.060.930 812.486 62.873.416 26.882.784 103.141 1.751.421 263.977 8.518.830 22.870.743 60.390.896 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Para Piyasasına Borçlar Alınan Krediler İhraç Edilen Menkul Kıymetler Diğer Yükümlülükler Karşılıklar ve Vergi Borcu Özkaynaklar TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 12.489.011 13.976 266.765 34.336 12.804.088 5.830.939 213.542 222.978 30.294 6.297.753 67.860.260 318.214 3.460.307 129.752 71.768.533 17.473.940 176.425 8.765.937 12.255.378 6.091.394 1.299.105 2.471.491 14.978.048 63.511.718 8.304 1.380.664 47.717 696.124 839.360 2.972.169 103.654.150 184.729 8.765.937 14.181.774 6.091.394 5.296.872 3.361.997 15.817.408 157.354.261 BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER Garanti ve Kefaletler Taahhütler Türev Finansal İşlemler 10.690.676 10.644.543 46.133 - 8.809.986 8.156.253 653.733 - 15.621.622 8.067.904 7.553.718 - 46.686.097 5.909.892 11.391.482 29.384.723 870.173 87.349 254.297 528.527 82.678.554 32.865.941 19.899.363 29.913.250 (1) Genel Müdürlük işlemlerinden kaynaklanan tutarlar ile Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ. Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ ve Halk Bank A.D., Skopje’nin bakiyeleri Hazine kolonunda gösterilmiştir. Bu kapsamda diğer varlıklar bölümünde maddi duran varlıklar (Net) 1.683.915 TL, ertelenmiş vergi varlığı 309.467 TL Hazine/Yatırım bölümünde gösterilmiştir. (2) Şubeler cari faizi, diğer faiz gelirleri ve diğer faiz giderleri bölümünde dağıtılmıştır. (3) Halk Hayat ve Emeklilik AŞ., Halk Sigorta AŞ., Halk Finansal Kiralama AŞ., Halk Portföy Yönetimi AŞ ve Halk Faktoring AŞ’nin faaliyetleri Diğer kolonunda gösterilmektedir. 79 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XIV. FİNANSAL VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİN GERÇEĞE UYGUN DEĞERİ İLE GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal Varlıklar Nakit Değerler ve Merkez Bankası Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar(3) Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar(1) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Krediler(2) Kiralama İşlemlerinden Alacaklar (Net) Faktoring Alacakları Finansal Borçlar Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 183.722.815 152.165.767 23.500.539 20.331.936 Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem 172.124.292 143.573.535 23.500.539 20.331.936 333.295 2.617.651 53.874 11.418.210 16.904.877 126.202.732 2.204.752 486.885 164.519.055 122.504.384 175.673 22.143.737 8.455.957 8.840.560 2.398.744 333.295 2.617.651 53.874 11.418.210 16.520.672 114.988.414 2.204.752 486.885 166.080.713 122.606.101 175.673 23.656.563 8.455.957 8.840.758 2.345.661 225.980 1.458.532 302.107 9.168.734 17.869.082 100.545.515 1.902.536 361.345 134.967.516 103.654.150 184.729 14.181.774 8.765.937 6.091.394 2.089.532 225.980 1.458.532 302.107 9.168.734 19.079.880 90.742.485 1.902.536 361.345 136.529.174 103.755.867 184.729 15.694.600 8.765.937 6.091.592 2.036.449 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde olan ve ekteki finansal tablolarda maliyet eksi değer düşüklüğü tutarları ile takip edilen 116.933 TL tutarındaki sermayede payı temsil edilen menkul değerler dahil edilmemiştir (31 Aralık 2014: 27.113 TL). Takipteki kredilerin net bakiyesi dahil edilmemiştir. (3) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, ekteki finansal tablolarda, alım satım amaçlı finansal varlıklar içerisinde, iç verim fiyatı ile değerlenen 6.212 TL tutarındaki menkul kıymetler dahil edilmemiştir. (1) (2) i- ii- Finansal tablolarda gerçeğe uygun değerleri dışındaki değerleriyle taşınan finansal araçların gerçeğe uygun değer hesaplamasında kullanılan metot ve varsayımlar; Vadeye kadar elde tutulan varlıkların gerçeğe uygun değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda, faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli itfaya tabi diğer menkul değerler için olan kote edilmiş piyasa fiyatları baz alınarak saptanmaktadır. Para piyasasından alacaklar, bankalar, verilen krediler, mevduat, diğer mali kuruluşlardan sağlanan fonlar ve muhtemel borçlar için gerçeğe uygun değer hesaplamasında bilanço tarihi itibari ile geçerli faiz oranları kullanılmıştır. Gerçeğe uygun değer ile ölçüme ilişkin sınıflandırma “TFRS 7 – Finansal Araçlar: Açıklama” standardı finansal tablolarda gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülerek gösterilen finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde kullanılan verilerin önemini yansıtan bir sıra dahilinde sınıflandırılarak gösterilmesini gerektirmektedir. Bu sınıflandırma esas olarak söz konusu verilerin gözlemlenebilir nitelikte olup olmamasına dayanmaktadır. Gözlemlenebilir nitelikteki veriler, bağımsız kaynaklardan edinilen piyasa verilerinin kullanılması; gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler ise Şirket’in piyasa tahmin ve varsayımlarının kullanılması anlamına gelmektedir. Bu şekilde bir ayırım, genel olarak aşağıdaki sınıflamaları ortaya çıkarmaktadır. Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmektedir. İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka doğrudan ya da dolaylı olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmektedir. Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmektedir. Sınıflandırma, kullanılabilir olması durumunda gözlemlenebilir nitelikteki piyasa verilerinin kullanılmasını gerektirmektedir. 80 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KONSOLİDE BAZDA MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER (devamı) XIV. FİNANSAL VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİN GERÇEĞE UYGUN DEĞERİ İLE GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (devamı) Bu çerçevede gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülen finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer sınıflandırması aşağıdaki gibidir: Cari Dönem Gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal varlıklar: Alım-Satım Amaçlı Finansal Varlıklar Borçlanma Senetleri Alım-Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Hisse Senetleri Diğer Menkuller(2) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar(1) Borçlanma senetleri Diğer Menkuller Bağlı Ortaklıklar Toplam Finansal Varlıklar 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye Toplam 80.191 61.672 3.318 15.201 11.418.210 11.390.219 27.991 11.498.401 253.104 253.104 253.104 38.029 38.029 333.295 61.672 253.104 3.318 15.201 11.418.210 11.390.219 27.991 38.029 11.789.534 - 175.673 175.673 - 175.673 175.673 Gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal yükümlülükler: Alım-Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Finansal Yükümlülükler (1) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, ekteki finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde, maliyetlerinden değer düşüklüğü tutarları düşülmüş olarak takip edilen 116.933 TL tutarında “sermayede payı temsil eden menkul değerler” dahil edilmemiştir. (2) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, ekteki finansal tablolarda, alım satım amaçlı finansal varlıklar içerisinde, iç verim fiyatı ile değerlenen 6.212 TL tutarındaki menkul kıymetler dahil edilmemiştir. Önceki Dönem Gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal varlıklar: Alım-Satım Amaçlı Finansal Varlıklar Borçlanma Senetleri Alım-Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Hisse Senetleri Diğer Menkuller(2) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar(1) Borçlanma senetleri Diğer Menkuller Bağlı Ortaklıklar Toplam Finansal Varlıklar Gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal yükümlülükler: Alım-Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Finansal Yükümlülükler 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye Toplam 98.561 65.732 7.334 25.495 9.168.734 9.157.289 11.445 9.267.295 123.620 123.620 123.620 37.859 37.859 222.181 65.732 123.620 7.334 25.495 9.168.734 9.157.289 11.445 37.859 9.428.774 - 184.729 184.729 - 184.729 184.729 (1) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, ekteki finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde, maliyetlerinden değer düşüklüğü tutarları düşülmüş olarak takip edilen 27.113 TL tutarında “sermayede payı temsil edilen menkul değerler” dahil edilmemiştir. (2) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, ekteki finansal tablolarda, alım satım amaçlı finansal varlıklar içerisinde, iç verim fiyatı ile değerlenen 3.799 TL tutarındaki menkul kıymetler dahil edilmemiştir. Üçüncü seviyede yer alan finansal varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Cari Dönem 37.859 170 38.029 Dönem Başındaki Değer Yıl İçindeki Alımlar Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Değerleme Farkı Dönem Sonu Toplamı XV. Önceki Dönem 30.604 13.000 (5.745) 37.859 BAŞKALARININ NAM VE HESABINA YAPILAN İŞLEMLER, İNANCA DAYALI İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka tarafından müşteri hesabına ihaleden alım işlemleri yapılmakta, saklama, yönetim ve danışmanlık hizmetleri verilmektedir. Grup inanca dayalı işlem sözleşmeleri yapmamaktadır. 81 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: DİPNOTLAR KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (1) a) Nakit değerler ve TCMB’ ye ilişkin bilgiler: Kasa/Efektif TCMB Diğer(1) Toplam Cari Dönem TP YP 924.601 334.193 3.414.818 18.700.084 126.843 4.339.419 19.161.120 VE Önceki Dönem TP YP 755.299 244.836 3.404.093 15.897.276 30.432 4.159.392 16.172.544 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 34.937 TL tutarında Makedonya Merkez Bankası 91.892 TL Sırbistan Merkez Bankası nezdinde tutulan zorunlu karşılık tutarını içermektedir (31 Aralık 2014: 30.087 TL). (1) b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Vadesiz Serbest Tutar(1) Vadeli Serbest Tutar Vadeli Serbest Olmayan Hesap Diğer(2) Toplam (1) (2) Cari Dönem TP YP 3.377.292 1.774.258 37.526 16.925.826 3.414.818 18.700.084 Önceki Dönem TP YP 3.389.735 1.360.238 14.358 14.537.038 3.404.093 15.897.276 TCMB nezdinde serbest tutulan zorunlu karşılık tutarlarıdır. TCMB ve KKTC Merkez Bankası nezdinde blokede tutulan zorunlu karşılık tutarlarıdır. TCMB’nin 2013/15 sayılı “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği”ne göre Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar; Türk parası yükümlülükleri için Türk parası, ABD Doları ve/veya standart altın döviz cinsinden olmak üzere vadelerine göre belirlenen %5 ile %11,5 arasında değişen oranlarda (31 Aralık 2014: Vadelerine göre %5 ile %11,5 arasında değişen oranlarda), yabancı para yükümlülükleri için ABD Doları, EURO ve/veya standart altın döviz cinsinden olmak üzere vadelerine göre belirlenen %5 ile %25 arasında değişen oranlarda (31 Aralık 2014: Vadelerine göre %6 ile %13 arasında değişen oranlarda) zorunlu karşılık tesis etmektedirler. Zorunlu karşılıklar, iki haftada bir Cuma günleri itibarıyla hesaplanarak 14 günlük dilimler halinde tesis edilmektedir. İlgili tebliğ uyarınca TCMB zorunlu karşılıkların gerek TP gerekse YP olarak tutulan kısmına faiz ödemektedir. KKTC Merkez Bankası’nın 30 Ocak 2014 tarih ve 827 sayılı Kararı’na göre Türk parası ve yabancı para yükümlülükleri için %5 ile %8 arasında değişen oranlarda zorunlu karşılık tesis edilmektedir. TCMB tarafından 21 Ekim 2014 tarihinde yapılan değişiklik ile belirli koşulları sağlayan bankalarca ortalama olarak tutulan Türk Lirası zorunlu karşılık tutarlarına, TCMB sitesinde yayınlanan ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (AOFM) oranının 500 veya 700 baz puan eksiği oran üzerinden Kasım 2014 döneminden itibaren faiz verilmeye başlanılmıştır. 22 Nisan 2015 tarihinde yapılan basın duyurusu ile Türk Lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara ödenen faiz oranlarında 50 baz puan artırıma gidilmiştir. Yine 29 Ağustos 2015 tarihinde yapılan basın duyurusu ile Türk Lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara ödenen faiz oranlarında; 1 Eylül 2015 tarihinde 50 baz puan, 1 Ekim 2015 tarihinde 50 baz puan ve 1 Aralık 2015 tarihinde 50 baz puan olmak üzere toplamda 150 baz puan arttırma gidilmiştir. 23 Ocak 2015 tarihinde yapılan değişiklik ile Bankalardan, TCMB nezdinde bulunan bloke zorunlu karşılık ve iki gün ihbarlı döviz mevduat hesaplarında tutmakta oldukları EURO cinsi döviz hesapları için günlük bakiye üzerinden 1 Şubat 2015 tarihinden itibaren aylık tahsil edilmek üzere yıllık binde 2 oranında komisyon alınmasına karar verilmiştir. 30 Haziran 2015 tarihinde yapılan basın duyurusu ile EURO cinsi döviz bakiyelerine yıllık binde 2 olarak uygulanmaya başlanan komisyon oranı, geçici bir süre için yıllık on binde 5’e indirilmiştir. 82 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: DİPNOTLAR KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (1) b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler (devamı): VE 27 Temmuz 2015 tarihinden itibaren TCMB web sayfasından komisyon oranları yüzde sıfır olarak ilan edilmeye başlanılmıştır. TCMB tarafından 2 Mayıs 2015 tarihinde yapılan değişiklik ile, TCMB nezdinde ABD Doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara faiz ödenmesi uygulamasına başlanmıştır. Uygulanacak faiz oranı değişen küresel ve yerel finansal piyasa koşulları çerçevesinde günlük olarak belirlenmektedir. 17 Aralık 2015 tarihi itibarıyla geçerli faiz oranı yıllık yüzde 0,49’dur. Makedonya Merkez Bankası 2006 tarih ve 129 sayılı Yönetim Kurulu Kararı’na göre Makedonya Dinarı yükümlülükleri için %8, yabancı para yükümlülükleri için %15 oranlarında zorunlu karşılık tesis etmektedirler. Sırbistan Merkez Bankası 78/2015 numaralı Sırbistan Resmi Gazetesi gereğince Sırp Dinarı iki yıldan kısa vadeli yükümlükleri için %5, iki yıldan uzun vadeli yükümlükleri için %0; yabancı para iki yıldan kısa vadeli yükümlülükleri için %22, iki yıldan uzun vadeli yükümlülükleri için %15 zorunlu karşılık tesis etmektedir. (2) Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklara ilişkin bilgiler: a) Teminata verilen/bloke edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: Grup’un cari dönemde teminata verilen/bloke edilen 12.598 TL tutarında gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlığı bulunmaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). b) Repo işlemlerine konu edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar: Grup’un cari dönemde ve önceki dönemde repo işlemlerine konu edilen gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlığı bulunmamaktadır. c) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 131.507 121.519 7 71 7 253.097 (3) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: a) Bankalara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Bankalar Yurtiçi Yurtdışı Yurtdışı Merkez ve Şubeler Toplam 21.842 55.258 77.100 83 YP 531.222 2.009.329 2.540.551 TP 138 8 8.523 8.669 Önceki Dönem YP 69.995 44.193 763 114.951 Önceki Dönem TP YP 98.565 45.910 144.475 567.451 746.606 1.314.057 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: DİPNOTLAR KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (3) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: (devamı) b) Yurtdışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri (1) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam (1) Serbest Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 1.644.575 480.019 165.995 79.595 42.808 148.231 184.800 84.671 2.038.178 792.516 VE Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 24.786 378 1.245 26.409 AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. (4) Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: a) Satılmaya hazır finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgiler: a.1. Teminata verilen/bloke edilen satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP a.2. YP Bono, Tahvil ve Benzeri Men.Değ. 141.315 709.473 145.325 848.984 Toplam 141.315 709.473 145.325 848.984 Repo işlemlerine konu olan satılmaya hazır finansal varlıklar: Cari Dönem TP b) Önceki Dönem TP YP YP Önceki Dönem TP YP Bono, Tahvil ve Benzeri Men.Değ. 1.269.031 355.458 1.286.912 - Toplam 1.269.031 355.458 1.286.912 - Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem 11.602.861 11.462.094 140.767 141.875 104.185 37.690 209.593 11.535.143 Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam 84 Önceki Dönem 9.169.408 9.169.408 45.995 6.267 39.728 19.556 9.195.847 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: a) Grup’un ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Nakdi Gayrinakdi Banka Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Banka Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Banka Mensuplarına Verilen Krediler Toplam b) 197.937 197.937 Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi - 174.840 174.840 - Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Krediler ve Diğer Alacaklar (Toplam) Nakdi Krediler İhtisas Dışı Krediler İşletme Kredileri İhracat Kredileri İthalat Kredileri Mali Kesime Verilen Krediler Tüketici Kredileri(1) Kredi Kartları(2) Diğer İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Reeskontlar Toplam 98.306.299 62.910.456 3.896.644 2.271.599 24.823.780 3.020.473 1.383.347 22.818.358 1.573.325 122.697.982 Krediler ve Diğer Sözleşme Koşullarında Alacaklar Sözleşme Koşullarında Değişiklik Yapılanlar (Toplam) Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Ödeme Planının Yönelik Uzatılmasına Değişiklik Yönelik Değişiklik Yapılanlar Diğer Yapılanlar Diğer 1.133.587 3.247.975 1.334.984 900.957 2.849.035 1.319.344 85.981 28.843 11.850 49.876 217.125 3.784 95.928 68.555 845 84.417 6 96.656 212.312 1.881 15.941 44.463 17.323 1.246.184 3.504.750 1.354.188 (1) 151.819 TL tutarındaki personel kredilerini içermektedir. (2) 46.118 TL tutarındaki personel kredi kartlarını içermektedir. Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Yapılan Değişiklik Sayısı 1 veya 2 Defa Uzatılanlar 3, 4 veya 5 Defa Uzatılanlar 5 Üzeri Uzatılanlar (1) (2) Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar(1) 1.146.565 77.553 6.125 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar(2) 1.331.552 4.575 738 15.941 TL tutarındaki reeskont yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. 17.323 TL tutarındaki reeskont yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. Standart Nitelikli Krediler ve Yakın İzlemedeki Krediler Diğer Alacaklar(1) ve Diğer Alacaklar(2) 385.959 116.549 339.172 185.822 92.663 142.616 277.548 458.017 134.901 433.861 Ödeme Planı Değişikliği ile Uzatılan Süre 0-6 Ay 6 Ay-12 Ay 1-2 Yıl 2-5 Yıl 5 Yıl Ve Üzeri (1) (2) Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 15.941 TL tutarındaki reeskont yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. 17.323 TL tutarındaki reeskont yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. 85 - TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) c) Vade yapısına göre nakdi kredilerin dağılımı: Cari Dönem Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Değişiklik Alacaklar Yapılanlar Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Reeskontlar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Reeskontlar Önceki Dönem 26.726.056 26.112.868 275.005 338.183 95.971.926 72.193.431 22.543.353 1.235.142 376.526 358.948 12.762 4.816 869.658 774.639 83.894 11.125 Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Değişiklik Alacaklar Yapılanlar Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Reeskontlar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri Diğer Alacaklar Reeskontlar 22.492.658 21.986.196 223.866 282.596 75.716.206 57.348.523 17.402.527 965.156 86 332.560 305.605 22.746 4.209 395.879 340.402 50.466 5.011 VE Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Değişiklik Alacaklar Yapılanlar 664.528 656.032 55 8.441 2.840.222 2.591.943 212.257 36.022 241.806 238.713 3.093 1.112.382 1.096.271 1.881 14.230 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Değişiklik Alacaklar Yapılanlar 273.380 269.892 90 3.398 871.826 684.013 176.905 10.908 28.324 27.965 359 434.682 417.150 12.031 5.501 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) ç) Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Tüketici Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Bireysel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Bireysel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Personel Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Personel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP(Gerçek Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP(Gerçek Kişi) Toplam (1) Kısa Vadeli 297.572 3.757 2.369 291.446 2.702 302 52 1.380 968 2.228.104 950.767 1.277.337 477 312 165 6.929 6.929 112 11 76 25 45.335 18.484 26.851 108 11 97 447.488 26.197 3.055.024 Faiz ve gelir tahakkuk ve reeskontları yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. 87 Orta ve Uzun Vadeli 23.639.551 12.235.397 175.268 11.228.886 475.576 71.375 2.189 353.108 48.904 2.282 2.282 38.024 38.024 130.483 130.483 14.295 13.102 61 966 166 5 5 670 670 24.300.886 Toplam 23.937.123 12.239.154 177.637 11.520.332 478.278 71.677 2.241 354.488 49.872 2.230.386 950.767 1.279.619 38.501 38.336 165 137.412 137.412 14.407 13.113 61 1.042 191 45.340 18.484 26.856 778 681 97 447.488 26.197 27.355.910 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) d) Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Taksitli Ticari Kredileri-TP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Kredileri-Dövize Endeksli İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Kredileri-YP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Kurumsal Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Kurumsal Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Tüzel Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Tüzel Kişi) Toplam(1) (1) e) Kısa Vadeli 4.549 4.549 210.414 210.414 772.911 382.196 390.715 2 2 707.423 1.695.299 Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Cari Dönem 3.705.794 122.496.938 126.202.732 Önceki Dönem 2.642.267 97.903.248 100.545.515 Cari Dönem 123.564.724 2.638.008 126.202.732 Önceki Dönem 99.349.779 1.195.736 100.545.515 Yurtiçi ve yurtdışı kredilerin dağılımı: Yurtiçi Krediler Yurtdışı Krediler Toplam g) Toplam 1.053.290 668.708 312.645 71.937 567.033 567.033 772.911 382.196 390.715 1.112 1.110 2 707.423 3.101.769 Faiz ve gelir tahakkuk ve reeskontları yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. Kamu Özel Toplam f) Orta ve Uzun Vadeli 1.048.741 668.708 308.096 71.937 356.619 356.619 1.110 1.110 1.406.470 Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Bulunmamaktadır. 88 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) ğ) Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: Özel Karşılıklar Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Toplam Cari Dönem Önceki Dönem 226.175 236.470 2.710.072 3.172.717 214.256 580.108 1.639.044 2.433.408 VE h) Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (Net): h.1. Donuk alacaklardan bankaca yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar III. Grup IV. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler Tahsili Şüpheli ve Diğer Krediler ve Alacaklar Diğer Alacaklar 39.536 137.879 89 V. Grup Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 204.800 - - - 39.536 45.487 137.879 14.610 204.800 42.346 - - - 45.487 14.610 42.346 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) h.2. Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Dönem İçinde İntikal (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarına Çıkış (-) Dönem İçinde Tahsilat (-) Aktiften Silinen (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi h.3. 333.161 688.887 518.488 137.008 366.552 226.175 140.377 IV. Grup Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 1.454.684 140.899 490.029 1.724.581 76.002 285.029 236.470 48.559 VE V. Grup Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 1.931.201 134.702 1.753.040 280.988 3.537.955 2.710.072 827.883 Yabancı para olarak kullandırılan kredilerden kaynaklanan donuk alacaklara ilişkin bilgiler: III. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar V. Grup Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 61.214 28.646 32.568 85.054 73.308 11.746 1.552.061 995.276 556.785 17.479 11.698 5.781 1.240.601 432.404 808.197 185.683 123.135 62.548 Cari Dönem Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık(-) Bilançodaki Net Bakiyesi Önceki Dönem Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık(-) Bilançodaki Net Bakiyesi IV. Grup Yabancı para donuk alacaklardan konsolide edilen yurtdışı bağlı ortaklığa ait olan 215.798 TL ve bunlara ayrılan 144.832 TL karşılık YP hesaplarda izlenmekte olup, Banka ve yurtiçi bağlı ortaklıklara ait olan yabancı para donuk alacaklar TL hesaplarda izlenmektedir. 90 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) h.4. Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: VE III. Grup IV. Grup V. Grup Tahsil İmkanı Sınırlı Zarar Krediler ve Tahsili Şüpheli Niteliğindeki Diğer Krediler ve Krediler ve Alacaklar Diğer Alacaklar Diğer Alacaklar ı) Cari Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) 140.377 366.257 225.880 140.377 295 295 - 48.559 284.416 235.857 48.559 613 613 - 827.883 3.484.285 2.656.402 827.883 53.670 53.670 - Önceki Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) 118.905 332.452 213.547 118.905 709 709 - 874.576 1.453.505 578.929 874.576 1.179 1.179 - 292.157 1.878.701 1.586.544 292.157 52.500 52.500 - Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar için tasfiye politikasının ana hatları: Ana Ortaklık Banka zarar niteliğindeki alacaklarını üç farklı politika ile tasfiye etmeye çalışmaktadır. Bu politikalar, 4743 sayılı yasa doğrultusunda Finansal Yeniden Yapılandırma Sözleşmesi (“FYYS”) imzalamak, ödeme protokollerine bağlamak ve küçük tutarlı olanlar için kampanya şeklinde uygun ödeme koşulları sunmak şeklindedir. Bu kapsamda oluşturulan tasfiye politikası doğrultusunda önemli ölçüde tahsilat sağlanmıştır. Yapılan tahsilatlar öncelikle dava ve masraflara, faiz alacaklarına ve ana para bakiyelerine mahsup edilmektedir. Ana Ortaklık Banka son dönemlerde tefevvüz yoluyla edindiği gayrimenkuller vasıtasıyla da alacaklarını tasfiye etmeye çalışmaktadır. i) Aktiften silme politikasına ilişkin açıklamalar: Yürütülen yasal takip işlemleri neticesinde tahsil kabiliyeti kalmayan donuk alacaklar, ek kanuni takip masraflarına sebebiyet verilmemesi amacıyla, Banka’nın “Aktiflerden Değer Silinmesi ve Yasal Takip Kapsamında Kayıt Yaratılması Açısından Tahsili Gecikmiş Alacaklar İçin Prosedür”üne uygun olarak ve Vergi Usul Kanunu (“VUK”) gerekleri yerine getirilerek aktiften silinebilir. 91 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE DİPNOTLAR (devamı) FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: (devamı) j) Finansal araç sınıfları itibarıyla, vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların yaşlandırma analizi: Cari Dönem Verilen Krediler Kurumsal Krediler KOBİ Kredileri Tüketici Kredileri Kredi Kartları Toplam 30 günden az 31-60 gün 61-90 gün Toplam 60.244 185.466 27.899 117.687 391.296 6.553 41.183 9.775 19.847 77.358 4.388 32.274 6.242 11.814 54.718 71.185 258.923 43.916 149.348 523.372 İlgili kalemler içerisinde yer alan toplam taksitli ve vadesi geçmiş kobi ve kurumsal krediler ile taksitli tüketici kredilerinin sadece muaccel hale gelmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları sırasıyla kurumsal: 274.279 TL, kobi: 1.771.260 TL ve bireysel: 701.126 TL’dir. (1) Önceki Dönem Verilen Krediler Kurumsal Krediler KOBİ Kredileri Tüketici Kredileri Kredi Kartları Toplam 30 günden az 31-60 gün 61-90 gün Toplam 12.886 106.913 39.439 133.991 293.229 117 12.861 5.939 25.049 43.966 3.851 16.175 4.810 15.141 39.977 16.854 135.949 50.188 174.181 377.172 Kredilerin sadece vadesi gecikmiş tutarlarına yer verilmiş olup söz konusu kredilerin ödeme vadesi gelmemiş anapara tutarları 516.905 TL’dir. (1) 92 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (6) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: a) Repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler a.1. Teminata verilen / bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: Cari Dönem TP YP a.2. Önceki Dönem TP YP Bono Tahvil ve Benzeri Menkul Değerler 17.430 3.390.012 771.973 10.769 3.374.880 416.619 Toplam 3.407.442 771.973 3.385.649 416.619 Repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar yasal yükümlülükler: Cari Dönem TP YP b) Tahvil ve Benzeri Menkul Değerler 6.504.701 534.883 6.744.155 248.221 Toplam 6.504.701 534.883 6.744.155 248.221 Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Toplam c) Önceki Dönem TP YP Cari Dönem 16.705.087 182.361 16.887.448 Önceki Dönem 17.790.143 68.170 17.858.313 Cari Dönem 16.904.877 16.733.595 171.282 16.904.877 Önceki Dönem 17.869.082 17.186.321 682.761 17.869.082 Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Görenler Borsada İşlem Görmeyenler Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam 93 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (6) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: (devamı) ç) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Cari Dönem 17.869.082 389.988 2.250.175 (3.604.368) 16.904.877 Dönem Başındaki Değer Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları Yıl İçindeki Alımlar(1) Satış ve İtfa Yolu İle Elden Çıkarılanlar Değer Azalışı Karşılığı (-) / Karşılık İptali (+) Dönem Sonu Toplamı (1) d) VE Önceki Dönem 18.973.598 94.395 4.234.250 (5.433.161) 17.869.082 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 1.684.621 TL reeskont tutarı ile 31 Aralık 2014 tarihindeki 1.546.425 TL reeskont tutarı arasındaki fark alımlar satırına dahil edilmiştir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların izlendiği hesaplara ilişkin bilgiler: Grup' un vadeye kadar elde tutulacak tüm finansal varlıkların dökümü aşağıdaki gibidir: Cari Dönem Maliyet Bedeli Değerlenmiş Tutarı TP YP TP YP T.C. Hazine Müsteşarlığı’ndan Alınan Devir yoluyla alınan Diğer menkul kıymet portföylerinden sınıflanan Diğer Toplam Önceki Dönem Maliyet Bedeli Değerlenmiş Tutarı TP YP TP YP 9.979.565 - 1.177.317 - 11.239.817 - 1.197.590 - 10.441.188 600.000 553.127 - 11.704.037 614.589 565.483 - 3.151.239 13.130.804 720.407 170.983 2.068.707 3.551.231 14.791.048 733.878 182.361 2.113.829 3.731.605 14.772.793 928.818 68.041 1.549.986 3.974.219 16.292.845 942.584 68.170 1.576.237 94 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (7) İştiraklere ilişkin bilgiler (Net): a) Konsolide edilmeyen iştiraklerin konsolide edilmeme sebepleri: VE Konsolidasyon kapsamına alınmayan şirketler mali iştirak olmadıkları için ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemediğinden maliyet yöntemine göre değerlenmiştir. Konsolide edilmeyen iştiraklere ilişkin bilgiler: b) 1. 2. Adres (Şehir/ Ülke) İstanbul İstanbul Unvanı Kredi Kayıt Bürosu AŞ Bankalararası Kart Merkezi AŞ Banka’nın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) 18,18 18,95 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 18,18 18,95 Yukarıdaki sıraya göre iştiraklere ilişkin bilgiler:(2) 1. 2. Aktif Toplamı 146.724 68.358 Sabit Varlık Faiz Özkaynak Toplamı Gelirleri 100.690 73.874 4.877 29.660 42.971 985 Menkul Önceki Değer Cari Dönem Dönem Gelirleri Kâr/Zararı Kâr/Zararı 33.299 17.802 3.869 3.490 Gerçeğe Uygun Değeri(1) - (1) Borsaya kote iştirak bulunmamaktadır. (2) Kredi Kayıt Bürosu AŞ ve Bankalararası Kart Merkezi AŞ’nin finansal bilgileri 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolarından yararlanılarak sunulmuştur. Konsolide edilen iştiraklere ilişkin bilgiler: c) Adres (Şehir/ Ülke) Hollanda Ankara İstanbul Unvanı 1. Demirhalkbank NV 2. Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ 3. Türk P ve I Sigorta AŞ Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) 30,00 31,47 16,67 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 30,00 33,12 16,67 Yukarıdaki sıraya göre iştiraklere ilişkin bilgiler: (1) 1. 2. 3. (1) (2) Aktif Toplamı 5.987.184 47.368 10.773 Özkaynak 745.560 46.911 3.789 Sabit Varlık Faiz Toplamı Gelirleri 28.516 142.231 164 2.544 531 332 Menkul Cari Değer Dönem Gelirleri Kâr/Zararı 11.788 34.505 698 (539) Önceki Gerçeğe Dönem Uygun Kâr/Zararı Değeri 33.943 208.237(2) 508 - Finansal bilgiler 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan finansal tablolarından yararlanılarak sunulmuştur. Demir-Halkbank NV’nin finansal bilgileri 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolarından yararlanılarak sunulmuştur. 95 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (7) İştiraklere ilişkin bilgiler (Net): (devamı) VE İştiraklere ilişkin hareket tablosu: Cari Dönem 226.118 37.913 1.245 36.668 Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Alışlar(1) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kâr Satışlar Transfer Yeniden Değerleme Azalışı (-) / Artışı Değer Azalma Karşılıkları (-) / İptalleri Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) (1) ç) - - Banka cari dönemde, İstanbul’da bulunan Türk P ve I Sigorta AŞ’nin %16,67 oranındaki hissesini 1.245 TL bedelle satın almıştır. İştiraklere ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Cari Dönem 242.037 910 14.763 Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler d) 264.031 Önceki Dönem 227.051 (933) 10.343 (11.276) 226.118 Borsaya kote edilen iştirakler: Bulunmamaktadır. 96 Önceki Dönem 205.255 14.544 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (8) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net): a) Bağlı ortakların özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Kârları Yedek Akçeler Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar Kâr Net Dönem Kârı Geçmiş Yıllar Kârı Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri (-) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) Çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE SERMAYE NET KULLANILABİLİR ÖZKAYNAK Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ Halk Halk Gayrimenkul Hayat ve Yatırım Emeklili Ortaklığı k AŞ AŞ Halk Sigorta AŞ 82.000 94.000 183.000 9.517 44.572 (290) 10.293 10.876 (583) VE Halk Finansal Kiralama AŞ Halk Portföy Yönetimi AŞ Halk Banka A.D., Skopje Halk Faktoring AŞ Halbank A.D. Beograd 743.000 272.250 8.000 109.685 46.500 53.667 30.859 49.945 (20.947) 50.023 8.429 412 11.633 50.288 1.216 44.552 45.055 (323) (19.982) (24.978) 4.996 (9.843) 120.385 109.758 10.627 3 57.425 58.360 (935) (98) 24.478 6.992 17.486 (22) 4.781 4.530 251 370 37.355 19.196 18.159 10.214 8.586 1.628 7.278 (3.292) (3.292) - - - - - - - - - - - - 208 - - - 3.240 297 - 1.153 100.367 100.367 3.624 114.643 114.643 1.296 322.897 322.897 530 878.919 878.919 743 304.316 304.316 27 13.144 13.144 1.870 204.221 12.328 216.549 224 57.409 57.409 715 146.545 3.124 149.669 100.367 114.643 322.897 878.919 304.316 13.144 216.549 57.409 149.669 Bağlı ortakların içsel sermaye yeterliliği değerlendirme yaklaşımı bulunmamaktadır. Ödenmiş sermaye (yurtiçi); esas sözleşmede Türk parası olarak belirtilen ve ticaret siciline tescil edilmiş bulunan sermaye tutarıdır. Ödenmiş sermaye (yurtdışı); esas sözleşmede ülke para birimi ile belirtilen ve ticaret siciline tescil edilmiş bulunan sermaye tutarıdır. Ödenmiş sermaye enflasyon düzeltme farkı; özkaynak kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan farklardır. Olağanüstü yedekler; yıllık vergi sonrası kardan yasal yedeklerin ayrılmasından sonra, genel kurul kararı uyarınca ayrılan yedek akçelerdir. Yasal yedekler; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı maddesinin birinci fıkrası ile ikinci fıkrasının üçüncü bendi, 519’uncu maddesi ve kuruluş kanunları gereğince yıllık kardan ayrılan yedek akçelerdir. b) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklık varsa konsolide edilmeme sebepleri ve asgari sermaye yükümlülüğüne tabi olmaları halinde ihtiyaç duyulan toplam özkaynak tutarına ilişkin bilgi: Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ”de yer alan hususlar esas alınmakta ve mali olmayan bağlı ortaklık konsolide edilmemektedir. 97 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (8) Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net): c) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: 1. Banka’nın Pay Adres Oranı-Farklıysa (Şehir / Ülke) Oy Oranı (%) İstanbul 100,00 Unvanı Bileşim Alternatif Dağ. Kan. AŞ Aktif Toplamı Özkaynak 31.955 20.248 1. Sabit Varlık Toplamı 3.593 Banka Risk Grubunun Pay Oranı (%) 100,00 Önceki Cari Dönem Dönem Kâr/Zararı Kâr/Zararı 1.467 2.248 Menkul Faiz Değer Gelirleri Gelirleri 507 1.133 VE Gerçeğe Uygun Değeri(2) 38.029 Bileşim Alternatif Dağ. Kan. AŞ’nin finansal bilgileri 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla bağımsız denetimden geçmemiş finansal tablolarından yararlanılarak sunulmuştur. (1) (2) ç) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan değerleme raporundan alınmıştır. Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: Unvanı Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ Halk Sigorta AŞ Halk Hayat ve Emeklilik AŞ Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ Halk Finansal Kiralama AŞ Halk Portföy Yönetimi AŞ Halk Banka A.D., Skopje Halk Faktoring AŞ Halk Banka A.D. Beograd 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Adres (Şehir / Ülke) İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul Makedonya İstanbul Sırbistan Banka’nın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) 99,96 89,18 100,00 79,03 100,00 75,00 98,78 97,50 82,47 Banka Risk Grubunun Pay Oranı (%) 99,96 93,59 100,00 79,06 100,00 99,99 98,78 99,99 82,47 Yukarıdaki sıraya göre bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler(1): Aktif Toplamı Özkaynak 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. (1) 175.857 827.730 679.709 974.716 2.395.200 14.264 1.491.204 493.914 815.866 100.367 114.643 322.897 878.919 304.316 13.144 216.549 57.409 149.669 Sabit Cari Önceki Varlık Faiz Menkul Değer Dönem Dönem Toplamı Gelirleri Gelirleri Kâr/Zararı Kâr/Zararı 1.926 22.851 6.095 48.859 2.506 60.043 672.935 1.568 1.081 140.227 351 1.125 37.177 70.471 1.104 60.554 16.718 40.419 2.174 2.994 22.353 998 8 6.091 1.460 10.876 (24.978) 109.758 58.360 6.992 4.530 19.196 8.586 (3.292) 18.122 50.962 90.304 61.347 5.142 2.328 12.045 8.585 - Gerçeğe Uygun Değeri(2) 132.810 346.980(4) 850.105 550.804(3) 413.336 16.466 210.180 61.758 65.466 Söz konusu değerler 31 Aralık 2015 tarihli konsolidasyona esas finansal tablolardan alınmıştır. (2) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan değerleme raporlarından alınmıştır. Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ borsa fiyatı ile değerlenmiştir. (3) Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ 22 Şubat 2013 tarihinde halka arz edilmiş olup, hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Payların Kurul Kaydına Alınması ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”, Seri:I, No:40’a göre Halk Sigorta AŞ hisseleri Borsa İstanbul A.Ş. Serbest İşlem Platformu’nda işlem görmektedir. Halk Sigorta AŞ’nin Serbest İşlem Platformu piyasasında işlem derinliği olmaması nedeniyle gerçeğe uygun değeri bağımsız değerleme şirketi tarafından hazırlanan değerleme raporu ile tespit edilmiştir. (4) 98 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (8) Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Net): (devamı) VE Bağlı ortaklıklara ilişkin hareket tablosu: Dönem Başı Değeri (Eliminasyon öncesi) Dönem İçi Hareketler Alışlar(1) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kar Satışlar Transfer Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılık İptali Bağlı Ortaklıkların Konsolidasyona Dahil Edilen Şirket Etkisi Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) Cari Dönem 2.576.816 109.118 28.907 61.035 19.176 (2.647.905) 38.029 - Önceki Dönem 2.334.263 242.553 44.296 140.007 58.250 (2.538.957) 37.859 - (1) Banka 30 Haziran 2015 döneminde, Sırbistan’da bulunan Halkbank AD. Beograd’ın %76,76 oranındaki hissesini 28.907 TL bedelle satın almıştır. Banka cari dönemde Halkbank AD. Beograd’a 30.704 TL ödeyerek hisse oranını %82,47’ye çıkarmıştır. Bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: d) Cari Dönem 275.646 1.197.085 61.758 413.336 700.080 Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali Bağlı Ortaklıklar e) Önceki Dönem 145.359 1.171.567 58.123 409.660 754.248 İşletme birleşmeleri: Halkbank A.D. Beograd Grup, Sırbistan’da faaliyet gösteren Halkbank A.D. Beograd’ın %76,76 hissesini 28 Mayıs 2015 tarihi itibarıyla 28.907 TL nakit bedel ile satın almıştır. Halkbank A.D. Beograd’ta kontrol gücü elde edilmesi ile Grup, Sırbistan’da faaliyet göstermeye başlamıştır. Halkbank A.D. Beograd’ın varlık ve yükümlülüklerinin iktisap tarihinde geçerli olan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak düzenlenen finansal tablolardaki kayıtlı değerleri dikkate alınmıştır. TFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” Standardı uyarınca geçici değerler üzerinden yapılan hesaplamaların, işlem tarihini takip eden 12 ay içerisinde düzeltilmesi gerekmektedir. f) Borsaya kote edilen bağlı ortaklıklar Cari Dönem 897.784 - Yurtiçi Borsalara Kote Edilenler(1) , (2) Yurtdışı Borsalara Kote Edilenler Önceki Dönem 952.993 - Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Payların Kurul Kaydına Alınması ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”, Seri:I, No:40’a göre Halk Sigorta AŞ hisseleri Borsa İstanbul Serbest İşlem Platformu’nda işlem görmektedir. Halk Sigorta AŞ’nin gerçeğe uygun değeri, bağımsız değerleme şirketi tarafından hazırlanan değerleme raporu ile tespit edilmiştir. (1) Banka’nın bağlı ortaklıklarından Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ 22 Şubat 2013 tarihinde halka arz edilmiş olup, hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmektedir. (2) (9) Birlikte kontrol edilen ortaklıklar: Bulunmamaktadır. 99 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (10) Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler (Net): a) Finansal kiralamaya yapılan yatımların kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem Brüt 1 Yıldan Az 1-4 Yıl Arası 4 Yıldan fazla Toplam b) 779.458 1.342.529 429.573 2.551.560 Net 640.029 1.191.590 373.133 2.204.752 523.211 1.028.472 350.853 1.902.536 Cari Dönem Önceki Dönem 2.551.560 (346.808) 2.204.752 2.198.136 (295.600) 1.902.536 Cari Dönem Önceki Dönem 1.419 118.335 237.783 (163.884) 193.653 5.401 65.237 151.128 (115.704) 106.062 Finansal kiralama işlemlerinden donuk alacaklara ilişkin bilgiler: Tahsil İmkanı Sınırlı Finansal Kiralama Alacakları Tahsili Şüpheli Finansal Kiralama Alacakları Zarar Niteliğindeki Finansal Kiralama Alacakları Özel Karşılıklar Toplam (11) 646.374 1.189.060 362.702 2.198.136 Finansal kiralamaya yapılan net yatırımlara ilişkin bilgiler: Brüt Finansal Kiralama Yatırımı Finansal Kiralamadan Kazanılmamış Gelirler Toplam c) Önceki Dönem Brüt Net Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin açıklamalar: Bulunmamaktadır. 100 VE TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) I. (12) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Cari Dönem Maliyet Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV Büro Makineleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri Diğer Toplam Maliyet Birikmiş Amortisman (-) Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV Büro Makineleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri Diğer Toplam Birikmiş Amortisman Değer Düşüş Karşılığı (-) Gayrimenkul Elden Çıkarılacak Kıymetler Toplam Değer Düşüş Karşılığı (-) Net Defter Değeri Girişler Yeniden Değerleme Artışları Çıkışlar (-) Transfer, net Dönem Sonu Bakiyesi 1.130.977 30.787 374.276 508.102 146.739 283.499 2.474.380 98.267 335 120.831 1.997.997 69.560 33.332 2.320.322 2.224.434 2.224.434 256.452 3.381 32.035 1.935.495 72.879 5.614 2.305.856 (765.396) (1.987) (767.383) 2.431.830 27.741 463.072 570.604 143.420 309.230 3.945.897 252.941 29.099 196.901 10.676 79.090 213.512 782.219 24.466 669 72.709 4.678 28.114 19.846 150.482 160.308 160.308 117.948 3.356 12.349 2.101 34.778 4.118 174.650 (125.276) (125.276) 194.491 26.412 257.261 13.253 72.426 229.240 793.083 1.855 6.391 8.246 1.872 1.872 - 591 1.129 1.720 49 49 1.313 7.134 8.447 1.683.915 2.167.968 2.064.126 2.129.486 (642.156) 3.144.367 Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Gerçeğe uygun değer ölçümü Kullanım amaçlı arsa ve binaların gerçeğe uygun değeri, emsal değer yöntemi ile belirlenmiştir. Emsal değer yöntemi ile gerçeğe uygun değeri belirlenmiş olan kullanım amaçlı arsa ve binaların, gerçeğe uygun değer ölçümü Seviye 2 olarak sınıflandırılmıştır. Önceki Dönem Maliyet Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV Büro Makineleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri Diğer Toplam Maliyet Birikmiş Amortisman (-) Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV Büro Makineleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Faaliyet Kiralaması Geliştirme Maliyetleri Diğer Toplam Birikmiş Amortisman Değer Düşüş Karşılığı (-) Gayrimenkul Elden Çıkarılacak Kıymetler Toplam Değer Düşüş Karşılığı (-) Net Defter Değeri Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Girişler Çıkışlar (-) Transfer, net Dönem Sonu Bakiyesi 1.026.315 32.253 324.869 380.820 146.831 283.334 2.194.422 116.882 176 65.092 249.123 31.673 12.537 475.483 4.087 1.642 15.685 121.736 31.880 12.372 187.402 (8.133) (105) 115 (8.123) 1.130.977 30.787 374.276 508.102 146.739 283.499 2.474.380 241.746 30.047 159.743 8.685 75.798 204.801 720.820 14.305 681 47.927 4.158 34.251 16.149 117.471 793 1.629 10.769 2.164 30.959 7.438 53.752 (2.317) (3) (2.320) 252.941 29.099 196.901 10.676 79.090 213.512 782.219 5.616 4.684 10.300 2.037 2.037 3.796 330 4.126 35 35 1.855 6.391 8.246 1.463.302 355.975 129.524 (5.838) 1.683.915 101 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (13) Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Girişler Çıkışlar (-) Transfer Dönem Sonu Bakiyesi 112.581 112.581 55.777 55.777 10.896 10.896 - 157.462 157.462 Birikmiş Amortisman (-) Diğer Maddi Olmayan DV Toplam Birikmiş Amortisman (-) 29.980 29.980 25.521 25.521 353 353 - 55.148 55.148 Net Defter Değeri 82.601 30.256 10.543 - 102.314 Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Girişler Çıkışlar (-) Transfer Dönem Sonu Bakiyesi Maliyet: Diğer Maddi Olmayan DV Toplam Maliyet 86.107 86.107 21.069 21.069 2.484 2.484 - 112.581 112.581 Birikmiş Amortisman (-) Diğer Maddi Olmayan DV Toplam Birikmiş Amortisman (-) 19.068 19.068 7.567 7.567 14 14 - 29.980 29.980 Net Defter Değeri 67.039 13.502 2.470 - 82.601 Cari Dönem Maliyet: Diğer Maddi Olmayan DV Toplam Maliyet VE . Önceki Dönem (14) Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar: Maliyet Açılış Bakiyesi İktisap edilenler Transfer Elden çıkarılanlar (-) Değer düşüşü (-) / İptali Dönem Sonu Değeri Birikmiş Amortisman Açılış Bakiyesi Amortisman Bedeli (-) Elden Çıkarılanlar Değer düşüşü (-) / İptali Transfer Dönem Sonu Değeri Net Defter Değeri (1) Cari Dönem Önceki Dönem 24.686 2.289 523.471 353 550.093 36.344 (11.658) 24.686 157 721 96 63.525 64.499 157 157 485.594 24.529 Bankanın Ankara’da bulunan eski Genel Müdürlük binası, personelin İstanbul’a taşınması sebebiyle boşaltıldığından söz konusu gayrimenkul Aralık 2015 tarihi itibarıyla kiraya verilmiş olup yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırılmıştır. 102 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA I. KONSOLİDE AKTİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (15) Vergi varlığına ilişkin açıklamalar: a) Cari vergi varlığına ilişkin açıklamalar: VE Grup’un 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla cari vergi varlığı 1.217 TL’dir (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). b) Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin açıklamalar: Beşinci Bölüm Pasif Kalemlere İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (10) numaralı dipnotta açıklanmıştır. (16) Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Maliyet Birikmiş Amortisman (-)(1) Net defter değeri Açılış Bakiyesi İktisap edilenler (Transfer) (Net) Elden çıkarılanlar (-) Net Değer düşüşü (-) / İptali Amortisman Bedeli (-)(1) Net Defter Değeri (1) (17) Cari Dönem 4.460 (1.766) 2.694 Önceki Dönem 11.072 (2.296) 8.776 8.776 167 (8.485) 49 2.187 2.694 6.971 8.639 (5.741) 10 (1.103) 8.776 Birikmiş amortisman tutarı cari dönem içerisinde satış amaçlı olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak kıymetlere aittir. Diğer aktiflere ilişkin bilgiler: Bilançonun diğer aktifler kalemi 2.050.762 TL (31 Aralık 2014: 1.502.478 TL) olup, bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. 103 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (1) Mevduatın / toplanan fonların vade yapısına ilişkin bilgiler: a) Mevduat bankaları için: a.1. Cari Dönem: Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurtiçinde Yer. K. Yurtdışında Yer.K Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalararası Mevduat TC Merkez Bankası Yurtiçi Bankalar Yurtdışı Bankalar Katılım Bankaları Toplam a.2. 7 Gün Vadesiz İhbarlı 1 Aya Kadar 4.293.350 6.205.436 34.348 4.614.977 1.590.459 34.348 2.446.626 3.212.174 557.371 885.003 3.328.873 12.428 2.366.254 950.191 - 474.007 3.395.518 3.248.873 146.645 3.016.281 3.081.974 644.038 5.527.445 5.296.445 231.000 - 6 Ay1 Yıl 1 Yıl ve Üstü Birikimli Mevduat VE 1-3 Ay 3-6 Ay 28.297.921 18.689.673 18.013.646 676.027 2.937.312 15.644.561 1.468.290 4.567.731 2.767.451 1.800.280 - 1.096.767 2.669.844 2.459.778 210.066 272.240 816.279 8.244 333.396 288.091 45.305 - 366.364 1.172.686 709.667 463.019 1.773.372 33.215 38.413 - 581.833 3.463.561 2.100.420 1.363.141 90.299 28.447 4.407 933.405 933.405 - 103.000 10.680 10.508 172 - 35.213.242 35.641.746 31.157.869 4.483.877 10.536.130 22.816.650 2.720.763 885.003 14.690.850 8.364.415 5.376.244 950.191 16.139.263 71.605.488 5.196.770 3.384.050 5.101.952 113.680 122.504.384 7 Gün 1 Aya Vadesiz İhbarlı Kadar 1-3 Ay 3.931.504 391.405 23.615.774 4.622.648 2.099.744 11.578.260 3.411.659 1.873.877 11.071.849 1.210.989 225.867 506.411 2.386.024 1.493.653 2.559.538 3.160.176 3.057.548 10.714.137 614.611 76.643 1.220.875 1.508.769 5.414.668 5.706.230 4.390.775 8 14.862 5.454.488 1.113.546 4.679.639 251.742 3.277.229 720.159 21.638.400 - 12.825.223 54.079.359 3-6 Ay 1.337.988 2.704.533 2.590.260 114.273 272.145 527.657 49.041 1.522.737 361.532 1.161.205 6.414.101 20.928.833 34.348 Toplam Önceki Dönem: Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurtiçinde Yer. K. Yurtdışında Yer.K Resmi Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalararası Mevduat TC Merkez Bankası Yurtiçi Bankalar Yurtdışı Bankalar Katılım Bankaları Toplam 104 6 Ay1 Yıl 399.488 1.255.831 940.166 315.665 2.244.198 214.262 543.638 23.740 19.106 4.634 4.681.157 1 Yıl ve Üstü 580.948 3.015.945 2.069.198 946.747 4.347 37.353 135.112 124.395 4.304 120.091 3.898.100 Birikimli Mevduat Toplam 106.619 30.363.726 11.191 25.288.152 11.063 21.968.072 128 3.320.080 8.959.905 17.711.133 2.639.920 1.508.769 17.182.545 8 6.967.838 9.494.540 720.159 117.810 103.654.150 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (1) Mevduatın/toplanan fonların vade yapısına ilişkin bilgiler: (devamı) b) Tasarruf mevduatına/Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kapsamında bulunan özel cari ve katılma hesaplarına ilişkin bilgiler: b.1. Sigorta limitini aşan tutarlar: b.1.1. Mevduat bankaları için mevduat sigortası kapsamında bulunan ve mevduat sigortası limitini aşan tasarruf mevduatına ilişkin bilgiler: Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz DTH Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz Diğ.H. Yurt dışı Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar Kıyı Bnk.Blg. Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigorta Tabi Hesaplar Sigorta Kapsamında Bulunan Cari Dönem Önceki Dönem 20.718.253 19.038.326 6.632.903 6.234.492 129.662 92.647 - - Sigorta Limitini Aşan Cari Dönem Önceki Dönem 14.405.969 11.249.274 11.027.597 8.181.125 - - - b.1.2. Yurt dışı şubelerdeki tasarruf mevduatı, mevzuat gereği tasarruf mevduatı sigorta fonu kapsamına dahil edilmemekte, yurt dışındaki yasal mevzuata uygun olarak yurt dışı mercilerin sigortasına tabi tutulmaktadır. c) Mevduat sigortası kapsamında bulunmayan tasarruf mevduatı: Yurtdışı Şubelerde Bulunan Mevduat ve Diğer Hesaplar Hâkim Ortaklar ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar Yönetim veya Müdürler Kurulu Başkan ve Üyeler, Genel Müdür ve Yardımcıları ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar 26/9/2004 Tarihli ve 5237 Sayılı TCK’nın 282’nci Maddesindeki Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerleri Kapsamına Giren Mevduat ile Diğer Hesaplar Türkiye’de Münhasıran Kıyı Bankacılığı Faaliyeti Göstermek Üzere Kurulan Mevduat Bankalarında Bulunan Mevduat 105 Cari Dönem Önceki Dönem 177.772 120.160 - - 9.720 5.406 - - - - TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (2) Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: VE Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin negatif farklar tablosu: Cari Dönem TP YP 84.160 1.416 89.725 18 354 1.434 174.239 Önceki Dönem TP YP 48.231 135.720 15 763 15 184.714 Cari Dönem TP YP 757.763 1.123.810 556.756 19.705.408 1.314.519 20.829.218 Önceki Dönem TP YP 703.890 314.058 639.700 12.524.126 1.343.590 12.838.184 Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam (3) a) Alınan kredilere ilişkin bilgiler: T.C. Merkez Bankası Kredileri Yurtiçi Banka ve Kuruluşlardan Yurtdışı Banka, Kuruluş ve Fonlardan Toplam b) Alınan kredilerin vade ayrımına göre gösterilmesi: Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam c) Cari Dönem TP YP 851.253 7.965.899 463.266 12.863.319 1.314.519 20.829.218 Önceki Dönem TP YP 685.036 7.186.701 658.554 5.651.483 1.343.590 12.838.184 Grup’un yükümlülüklerinin yoğunlaştığı alanlara ilişkin ilave açıklamalar: Yükümlülüklerin yoğunlaştığı alanlar, fon sağlayan müşteriler, sektör grupları veya risk yoğunlaşmasının görüldüğü diğer kriterler: Grup’un en önemli yükümlülük kaynağı mevduat olup, mevduatın %29’u tasarruf mevduatı ve %29’u da döviz tevdiat hesapları şeklinde ağırlık kazanmaktadır. Ana Ortaklık Banka, kısa vadeli likidite ihtiyacını karşılamak için bankalar arası piyasalardan da borçlanmaktadır. Aktifte özellikle bireysel kredilerin finansmanında kullanılmak üzere yurt dışı kuruluşlardan kredi temin edebilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın özellikle küçük sanayi sitesi ve organize sanayi siteleri yapımı için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan aldığı fonlar bulunmaktadır. Grup’un, bankalar mevduatının %49’u, diğer mevduatlarının ise %34’ü yabancı para mevduatlardan oluşmaktadır. 106 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (3) c) Ana Ortaklık Banka’nın yükümlülüklerinin yoğunlaştığı alanlara ilişkin ilave açıklamalar: (devamı) Repo işlemlerinden sağlanan fonlara ilişkin bilgiler: Yurtiçi İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Yurtdışı İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Reeskontlar Toplam (4) Önceki Dönem TP YP 8.190.406 8.111.292 39.752 39.362 305 231.074 231.074 305 5.435 134 8.196.146 231.208 Cari Dönem TP YP 1.500.713 7.339.847 1.500.713 7.339.847 Önceki Dönem TP YP 1.441.777 4.649.617 1.441.777 4.649.617 İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net): Bono(1) Tahvil(2) Toplam (5) Cari Dönem TP YP 7.499.973 7.434.203 29.509 36.261 100.299 726.001 726.001 100.069 230 7.191 2.498 7.607.463 728.499 (1) Ana Ortaklık Banka tarafından 27 Kasım 2015 tarihinde 175 gün vadeli 1.000.000 TL ve 11 Eylül 2015 tarihinde 175 gün vadeli 750.000 TL nominal tutarında banka bonoları ihraç edilmiştir. (2) Ana Ortaklık Banka tarafından 19 Temmuz 2012 tarihinde 750.000 USD nominal tutarında 5 yıl vadeli, 5 Şubat 2013 tarihinde 750.000 USD nominal tutarında 7 yıl vadeli, 4 Haziran 2014 tarihinde 500.000 USD nominal tutarında 5 yıl ve 11 Şubat 2015 tarihinde 500.000 USD nominal tutarında 6 yıl vadeli tahviller ihraç edilmiştir. Fonlara İlişkin Açıklamalar: Fonlar, fon sahibi bakanlık ya da kuruluşlar ile Ana Ortaklık Banka arasında yapılan protokollerle belirlenen esaslar çerçevesinde kredi olarak kullandırılır. Bu kapsamda, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kaynaklı fonlar, Hazine Tabii Afetler Kredi Fonu, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı fonları, Hazine Müsteşarlığı Teşvik Belgeli Kobi Kredileri Fonu, Toplu Konut İdaresi Fonu ve diğer fonlar bulunmaktadır. a) Fonların vade yapısı: Cari Dönem Kısa Vadeli 29.572 (6) Uzun Vadeli 1.934.127 Kısa Vadeli 19.404 Önceki Dönem Uzun Vadeli 1.749.887 Diğer yabancı kaynaklara ilişkin bilgiler: Bilançonun diğer yabancı kaynaklar kalemi 1.693.952 TL (31 Aralık 2014: 1.438.049 TL) olup, bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. 107 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (7) Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler (Net): a) Finansal kiralama sözleşmelerinde kira taksitlerinin belirlenmesinde kullanılan kriterler, yenileme ve satın alma opsiyonları ile sözleşmede yer alan kısıtlamalar hususlarında bankaya önemli yükümlülükler getiren hükümlerle ilgili genel açıklamalar: Var olan sözleşmelerde kira taksitleri kiralanan menkullerin kullanım ömürlerinei proje içinde kullanılma sürelerine ve VUK’da belirlenen esaslara göre tespit edilmektedir. b) Finansal kiralama işlemlerinden doğan yükümlülüklere ilişkin açıklamalar: Bulunmamaktadır. c) Faaliyet kiralamasına ilişkin açıklamalar: Grup bazı şube hizmet binaları için faaliyet kiralaması sözleşmeleri yapmaktadır. Kira sözleşmeleri yıllık ve aylık bazda yapılmakta kira ödemeleri yıllık veya aylık peşin ödenerek “Diğer Aktifler” hesabında peşin ödenmiş giderlerde muhasebeleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet kiralaması sözleşmelerinden doğan yükümlülüğü yoktur. (8) Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. (9) Karşılıklara ilişkin açıklamalar: a) Genel karşılıklara ilişkin bilgiler: Genel Karşılıklar I. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar II. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar Gayrinakdi Krediler İçin Ayrılanlar Diğer Cari Dönem 1.139.290 920.263 Önceki Dönem 1.277.829 1.141.397 33.186 113.212 18.719 48.680 66.843 105.815 - 22.942 87.752 - Ana Ortaklık Banka’ya ait tüketici kredilerinin toplam nakdi kredilere oranının, 2’nci çeyrek itibarıyla, %25’in altına düşmesi nedeniyle, konut hariç tüketici kredilerine önceki dönemlerde uygulanan %4 ve %8 genel karşılık oranları, birikmiş bakiye üzerinden %1 ve %2 olarak uygulanmaktadır. Bu değişim nedeniyle, cari dönemde, 430.333 TL genel kredi karşılığı iptal edilmiştir. İlgili tutar, diğer faaliyet gelirleri içerisindeki “geçmiş yıllar giderlerine ait düzeltme hesabı” hesabı içerisinde gösterilmiştir. b) Dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılıkları: Ana Ortaklık Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılık tutarı 7.222 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.977 TL). c) Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları: Ana Ortaklık Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 93.877 TL (31 Aralık 2014: 94.271 TL) tutarında tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları bulunmaktadır. 108 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (9) Karşılıklara ilişkin açıklamalar: (devamı) ç) Diğer karşılıklara ilişkin bilgiler: VE 402.368 TL (31 Aralık 2014: 252.183 TL) tutarındaki toplam diğer karşılıkların 93.877 TL (31 Aralık 2014: 94.271 TL) tutarındaki kısmı tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi kredilerin özel karşılıklarından, 37.481 TL (31 Aralık 2014: 85.109 TL) tutarındaki kısmı Grup aleyhine açılan davalara ayrılan karşılıklardan ve 147.510 TL (31 Aralık 2014: 72.803 TL) tutarındaki kısmı ise diğer karşılıklardan oluşmaktadır. Ayrıca, ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek olumsuz gelişmelerin olası etkileri nedeniyle ayrılan ve tamamı cari dönemde gider yazılan toplam 123.500 TL tutarında serbest karşılık bulunmaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). İlgili tutar, kredi ve diğer alacaklarına ilişkin değer düşüş karşılıkları içerisinde “muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılık giderleri” içerisinde gösterilmiştir. d) Kıdem tazminatı hareket tablosu: Ana Ortaklık Banka’nın 31 Aralık 2015 itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı tutarı bağımsız aktüerler tarafından aktüeryal varsayımlar kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışan hakları yükümlülüklerinin TMS 19’a göre hesaplanmasında kullanılan aktüeryal tahminler şöyledir. Cari Dönem %7,75 %10,75 %7,95 Enflasyon Oranı İskonto Oranı Tahmin Edilen Reel Maaş Artış Oranı Önceki Dönem %6,00 %8,60 %6,20 Aktüeryal değerleme sonucunda hesaplanan tutarlar aşağıdaki gibidir: 1 Ocak itibarıyla Cari hizmet maliyeti Faiz maliyeti Aktüeryal Kayıp (Kazanç) Son mali dönemde oluşan geçmiş yıl hizmet maliyeti Ödeme/Faydaların kısılması/İşten çıkarma dolayısıyla oluşan kayıp/(kazanç) Dönem içinde ödenen (-) Toplam Cari Dönem 358.851 34.426 30.120 6.488 203 Önceki Dönem 298.493 25.479 28.342 36.245 830 286 (35.356) 395.018 224 (30.762) 358.851 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Ana Ortaklık Banka’nın 131.873 TL tutarında kullanılmamış izin karşılığı ve 11.848 TL tutarında taşeron firmalar için ayırdığı kıdem tazminatı yükümlülüğü bulunmaktadır. İlgili bakiye pasif kalemler altında çalışan hakları karşılıkları hesabında takip edilmektedir (31 Aralık 2014 izin karşılığı: 132.524 TL, taşeron firmalar için ayrılan kıdem tazminatı: 9.125 TL). Grup, aktüeryal kayıp veya kazançları 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren özkaynaklar altında muhasebeleştirmektedir. 109 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (9) Karşılıklara ilişkin açıklamalar: (devamı) e) Emeklilik haklarından doğan yükümlülükler: e.1. Sosyal Güvenlik Kurumu’na istinaden kurulan sandıklar için yükümlülükler: VE Bulunmamaktadır. e.2. Ana Ortaklık Banka çalışanları için emeklilik sonrası hak sağlayan her çeşit vakıf, sandık gibi örgütlenmelerin yükümlülükleri: 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yapılan aktüeryal çalışma neticesinde Türkiye Halk Bankası AŞ Emekli Sandığı Vakfı ile T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Çalışanları Emekli Sandığı Vakıfları için teknik açık bulunmadığı tespit edilmiştir. f) Sigorta teknik karşılıklarına (Net) ilişkin bilgiler: Cari Dönem 222.007 345.222 344.534 18.940 1.962 932.665 Hayat Matematik Karşılığı Kazanılmamış Primler Karşılığı Muallak Hasar ve Tazminat Karşılığı Devam Eden Riskler Karşılığı Diğer Toplam (10) Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: a) Cari vergi borcuna ilişkin açıklamalar: a.1. Vergi karşılığına ilişkin bilgiler: Önceki Dönem 217.823 220.952 216.239 704 655.718 Grup’un 2015 yılı 4’üncü geçici vergi dönemi için ödenmesi gereken kurumlar vergisi yükümlülüğü 118.241 TL’dir. a.2. Ödenecek vergilere ilişkin bilgiler: Ödenecek Kurumlar Vergisi Menkul Sermaye İradı Vergisi Gayrimenkul Sermaye İradı Vergisi BSMV Kambiyo Muameleleri Vergisi Ödenecek Katma Değer Vergisi Diğer Toplam a.3. Cari Dönem 118.241 143.398 1.323 71.486 9 5.180 17.019 356.656 Önceki Dönem 352.743 107.853 965 49.264 11 4.648 15.326 530.810 Cari Dönem 377 818 7.164 9.881 25 74 1.703 20.042 Önceki Dönem 364 571 7.176 9.810 23 48 7.491 25.483 Primlere ilişkin bilgiler: Sosyal Sigorta Primleri-Personel Sosyal Sigorta Primleri-İşveren Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-Personel Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri-İşveren Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-Personel Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları-İşveren İşsizlik Sigortası – Personel İşsizlik Sigortası – İşveren Diğer Toplam 110 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. (10) KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: (devamı) b) Ertelenmiş vergi borcuna ilişkin olarak aşağıdaki açıklamalar: Ertelenmiş Vergi Aktifi/(Pasifi) Karşılıklar(1) Finansal Varlıkların Değerlemesi Diğer Net Ertelenmiş Vergi Aktifi/(Pasifi): Özkaynaklar Altında Muhasebeleştirilen Ertelenmiş Vergi Satılmaya Hazır Menkul Kıy. İç Verim-Borsa Rayiç farkı Aktüeryal Kayıp/Kazanç Gayrimenkul Yeniden Değerleme (1) Cari Dönem Önceki Dönem 203.319 (224.107) (2.076) (22.864) 176.684 86.475 41.834 304.993 16.499 431.805 2.927 (418.233) VE (75.890) (79.377) 3.487 - Çalışan hakları yükümlülükleri ve diğer karşılıklardan oluşmaktadır. Net ertelenmiş vergi pasifi 22.864 TL (31 Aralık 2014: 304.993 TL Net ertelenmiş vergi aktifi), 49.703 TL ertelenmiş vergi aktifi (31 Aralık 2014: 309.467 TL) ve 72.567 TL ertelenmiş vergi pasifinden (31 Aralık 2014: 4.474 TL) oluşmaktadır. (11) Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borçları hakkında bilgiler: Bulunmamaktadır. (12) Ana Ortaklık Banka’nın kullandığı sermaye benzeri kredilerin sayısı, vadesi, faiz oranı, kredinin temin edildiği kuruluş ve varsa, hisse senedine dönüştürme opsiyonuna ilişkin detaylı açıklamalar: Bulunmamaktadır. (13) Özkaynaklara ilişkin bilgiler: a) Ödenmiş sermayenin gösterimi: Cari Dönem 1.250.000 - Hisse Senedi Karşılığı İmtiyazlı Hisse Senedi Karşılığı b) c) ç) d) e) Önceki Dönem 1.250.000 - Kayıtlı sermaye sisteminin uygulanıp uygulanmadığı ve kayıtlı sermaye tavanı: Ana Ortaklık Banka’da kayıtlı sermaye sistemi uygulanmakta olup kayıtlı sermaye tavanı 7.500.000 TL’dir Cari dönem içinde yapılan sermaye artırımları ve kaynakları ile arttırılan sermaye payına ilişkin diğer bilgiler: Bulunmamaktadır. Cari dönem içinde sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen kısma ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. Son mali yılın ve onu takip eden ara dönemin sonuna kadar olan sermaye taahhütleri, bu taahhütlerin genel amacı ve bu taahhütler için gerekli tahmini kaynaklar: Bulunmamaktadır. Grup’un gelirleri, kârlılığı ve likiditesine ilişkin geçmiş dönem göstergeleri ile bu göstergelerdeki belirsizlikler dikkate alınarak yapılacak öngörülerin, özkaynak üzerindeki tahmini etkileri: Grup’un karlılık yapısı devam etmektedir. Karlılık ile bağlantılı özkaynak yapısı gelişmekte olup, bu durumu etkileyecek belirsizlikler bulunmamaktadır. 111 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA II. KONSOLİDE PASİF KALEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (13) Özkaynaklara ilişkin bilgiler: (devamı) f) Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlara ilişkin özet bilgiler: VE Bulunmamaktadır. g) Menkul değerler değer artış fonuna ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP YP İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan (İş ortaklıkları) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Değerleme Farkı Kur Farkı Toplam ğ) 10.984 163.134 174.118 20.667 20.667 Cari Dönem 850.090 507.000 36.837 1.393.927 Önceki Dönem 776.033 473.685 3.355 1.253.073 Cari Dönem 11.002.900 200.396 11.203.296 Önceki Dönem 9.127.515 139.813 (195) 9.267.133 Cari Dönem 151.230 15.717 1.281 8.061 10.949 1.095 2.767 10.326 201.426 Önceki Dönem 141.953 11.085 172 1.125 7.689 (506) 337 16.905 178.760 Cari Dönem 178.760 12.340 10.326 201.426 Önceki Dönem 162.947 (1.092) 16.905 178.760 Olağanüstü yedeklere ilişkin bilgiler: Genel Kurul Kararı Uyarınca Ayrılan Yedek Akçe Dağıtılmamış Kârlar Birikmiş Zararlar Toplam (14) Azınlık paylarına ilişkin açıklamalar: a) Azınlık paylarına ilişkin açıklamalar: Ödenmiş Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri Menkul Değerler Değer Artış Fonu Yasal Yedekler Olağanüstü Yedekler Birikmiş Kar/ Zarar Diğer Kar Yedekleri Dönem Net Kâr ve Zararı Dönem Sonu Bakiye b) (181.027) (181.027) Yasal yedeklere ilişkin bilgiler: I. Tertip Kanuni Yedek Akçe II. Tertip Kanuni Yedek Akçe Özel Kanunlar Gereği Ayrılan Yedek Akçeler Toplam h) 9.155 (113.259) (104.104) Önceki Dönem TP YP Azınlık paylarının dönem içindeki hareketi: Dönem Başındaki Değer Azınlık Paylarındaki Değişim Dönem Net Kar ve Zararı Dönem Sonundaki Değer 112 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE DİPNOTLAR (devamı) FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA III. KONSOLİDE NAZIM HESAPLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (1) Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklama: a) Gayri kabili rücu nitelikteki kredi taahhütlerinin türü ve miktarı: Cayılamaz Taahhütlerin Türü Kredi Kartları Harcama Limiti Taahhütleri Çekler için Ödeme Taahhütlerimiz Kullandırma Garantili Kredi Tahsis Taahhütleri İki Gün Valörlü Döviz Alım Satım Taahhütleri Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine İliş Prom. Uyg. Taah. İhracat Taah. Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri İştirak ve Bağlı Ortaklıklar Sermaye Taahhütleri Diğer Cayılamaz Taahhütler Toplam VE Cari Dönem Önceki Dönem 11.181.001 10.329.418 5.442.458 5.073.145 2.560.552 2.045.738 481.678 554.547 46.532 41.774 20.764 17.037 1.904.541 1.629.046 21.637.526 19.690.705 b) Aşağıdakiler dahil nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararların ve taahhütlerin yapısı ve tutarı: b.1. Garantiler, banka aval ve kabulleri ve mali garanti yerine geçen teminatlar ve diğer akreditifler dahil gayrinakdi krediler: Cari Dönem Önceki Dönem 5.016.951 3.923.602 3.273.781 3.068.156 879.817 905.190 9.170.549 7.896.948 Akreditifler Banka Kabul Kredileri Diğer Garantiler Toplam b.2. Kesin teminatlar, geçici teminatlar, kefaletler ve benzeri işlemler: Cari Dönem Önceki Dönem 13.968.827 12.623.491 2.992.251 1.973.059 789.535 915.139 880.741 1.073.877 12.235.323 8.383.427 30.866.677 24.968.993 Kesin teminat mektupları Avans teminat mektupları Geçici teminat mektupları Gümrüklere verilen teminat mektupları Diğer teminat mektupları Toplam 113 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA III. KONSOLİDE NAZIM HESAPLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (1) Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklama (devamı): b.3. Gayrinakdi kredilerin toplam tutarı: Cari Dönem Önceki Dönem 1.181.205 601.912 184.804 211.977 996.401 389.935 38.856.021 32.264.029 40.037.226 32.865.941 Nakit Kredi Teminine Yönelik Olarak Açılan Gayrinakdi Krediler Bir Yıl veya Daha Az Süreli Asıl Vadeli Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Asıl Vadeli Diğer Gayrinakdi Krediler Toplam b.4. Gayrinakdi krediler hesabı içinde sektör bazında risk yoğunlaşması hakkında bilgi: Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kiralama Hız. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam b.5. VE Cari Dönem Önceki Dönem TP (%) YP (%) TP (%) YP 23.325 0,14 10.947 0,05 30.725 0,21 916 20.156 0,12 10.016 0,04 17.406 0,12 916 152 174 3.017 0,02 931 13.145 0,09 4.018.351 24,13 12.342.069 52,78 3.800.910 25,23 10.349.555 126.501 0,76 48.833 0,21 92.975 0,62 382.003 2.843.994 17,08 10.013.570 42,82 2.440.417 16,20 7.690.657 1.047.856 6,29 2.279.666 9,75 1.267.518 8,41 2.276.895 4.317.501 25,92 5.578.617 23,86 3.685.543 24,46 3.199.413 8.155.736 48,97 5.362.202 22,93 7.418.626 49,26 4.024.788 4.449.349 26,72 1.970.494 8,43 3.507.006 23,28 1.760.789 69.933 0,42 72.426 0,31 61.570 0,41 43.658 151.737 0,91 327.059 1,40 117.045 0,78 250.984 2.371.214 14,24 525.539 2,25 2.781.196 18,46 600.150 992.720 5,96 2.413.268 10,32 850.808 5,65 1.361.165 10.221 0,06 407 9.841 0,07 1.131 18.799 0,11 52.991 0,23 17.399 0,12 4.911 91.763 0,55 18 73.761 0,49 2.000 139.766 0,84 88.712 0,38 129.543 0,84 225.922 16.654.679 100,00 23.382.547 100,00 15.065.347 100,00 17.800.594 (%) 0,01 0,01 58,14 2,15 43,20 12,79 17,97 22,61 9,89 0,25 1,41 3,37 7,65 0,01 0,03 0,01 1,27 100,00 I ve II’nci grupta sınıflandırılan gayrinakdi kredilere ilişkin bilgiler: I. Grup Gayrinakdi Krediler Teminat Mektupları Aval ve Kabul Kredileri Akreditifler Cirolar Menkul Kıymet İhracında Satın Alma Garantilerimizden Faktoring Garantilerinden Diğer Garanti ve Kefaletler II. Grup TP 16.327.343 15.342.713 359.503 - YP 23.312.244 15.132.197 2.911.565 5.013.792 - TP 327.336 327.336 - YP 70.303 64.431 2.713 3.159 - 625.127 254.690 - - 114 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA III. KONSOLİDE NAZIM HESAPLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (1) Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklama: (devamı) c) Türev işlemlere ilişkin açıklamalar: VE Amaçlarına Göre Türev İşlemler Riskten Korunma Amaçlı Alım Satım Amaçlı İşlemler İşlemler Cari Önceki Cari Önceki Dönem Dönem Dönem Dönem Alım Satım Amaçlı İşlemlerin Türleri Döviz ile İlgili Türev İşlemler (I): Vadeli Döviz Alım Satım İşlemleri Swap Para Alım Satım İşlemleri Futures Para İşlemleri Para Alım Satım Opsiyonları Faiz ile İlgili Türev İşlemler (II): Vadeli Faiz Sözleşmesi Alım Satım İşlemleri Swap Faiz Alım Satım İşlemleri Faiz Alım Satım Opsiyonları Futures Faiz Alım Satım İşlemleri Diğer Alım-Satım Amaçlı Türev İşlemler (III)(1) A. Toplam Alım Satım Amaçlı Türev İşlemler (I+II+III) Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlem Türleri Rayiç Değer Değişikliği Riskinden Korunma Amaçlı Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı YP Üzerinden Yapılan İştirak Yatırımları Riskinden Korunma Amaçlı B. Toplam Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlemler Türev İşlemler Toplamı (A+B) (1) ç) 15.691.071 6.528.818 8.802.995 359.258 7.580.360 7.580.360 1.750.176 25.021.607 27.238.805 5.397.802 21.527.565 313.438 1.866.286 1.866.286 808.159 29.913.250 - - - - - - 25.021.607 29.913.250 - - Diğer alım-satım amaçlı türev işlemler sırasıyla 15.278 TL ve 1.734.898 TL tutarlarında vadeli kıymet maden alım ve satım işlemlerinden oluşmaktadır. Koşullu borçlar ve varlıklara ilişkin açıklamalar: Grup’un çeşitli kişi ve kurumlar ile ihtilaflı olduğu davalar için ayırdığı 37.481 TL karşılığı bulunmaktadır (31 Aralık 2014: 85.109 TL). d) Başkaları nam ve hesabına verilen hizmetlere ilişkin açıklamalar: Grup’un cari dönemde iştiraklerden alınan faiz ve komisyon gelirlerine ilişkin bilgiler bulunmamaktadır. 115 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (1) Faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: a) Kredilerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP YP Kredilerden Alınan Faizler(1) Kısa Vadeli Kredilerden Orta ve Uzun Vadeli Kredilerden Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler Kaynak Kul. Destekleme Fonundan Alınan Primler Toplam (1) b) 2.246.196 5.152.678 68.922 7.467.796 119.631 1.212.717 576 1.332.924 Bankalardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP YP 26.681 2.631 13.486 1.004 3.104 2.491 43.271 6.126 Önceki Dönem TP YP 2.846 17.141 4.721 3.759 2.481 23.746 7.202 Cari Dönem TP YP 4.739 882 Önceki Dönem TP YP 4.831 691 Menkul değerlerden alınan faizlere ilişkin bilgiler: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Toplam ç) 160.691 1.700.220 3.361 1.864.272 Önceki Dönem TP YP Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon gelirlerini de içermektedir. T.C. Merkez Bankasından Yurtiçi Bankalardan Yurtdışı Bankalardan Yurtdışı Merkez ve Şubelerden Toplam c) 2.814.447 6.572.326 66.167 9.452.940 VE 641.758 1.435.453 2.081.950 İştiraklerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. 116 183.461 106.002 290.345 723.711 1.760.607 2.489.149 128.202 76.146 205.039 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (2) Faiz giderlerine ilişkin bilgiler: a) Kullanılan kredilere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP YP 118.005 295.067 71.964 15.831 46.041 279.236 22 118.027 295.067 Bankalara Yurtiçi Bankalara Yurtdışı Bankalara Yurtdışı Merkez ve Şubelere Diğer Kuruluşlara Toplam b) Önceki Dönem TP YP 93.967 224.592 60.018 17.425 33.949 207.167 4.149 14 98.116 224.606 İştiraklere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem 3.092 İştiraklere Verilen Faizler c) Önceki Dönem 2.859 İhraç edilen menkul kıymetlere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP YP İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Toplam ç) VE 138.351 138.351 319.000 319.000 Önceki Dönem TP YP 95.583 95.583 183.339 183.339 Mevduata ödenen faizin vade yapısına göre gösterimi: Hesap Adı Türk Parası Bankalararası Mevduat Tasarruf Mevduatı Resmi Mevduat Ticari Mevduat Diğer Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Toplam Yabancı Para DTH Bankalararası Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Kıymetli Maden Toplam Genel Toplam Vadesiz Mevduat 1 Aya Kadar 3 Aya Kadar Vadeli Mevduat 6 Aya 1 Yıla 1 Yıldan Birikimli Kadar Kadar Uzun Mevduat Toplam 103 429.687 127.963 108 39.847 2.474.932 232 176.197 224.330 389 293.514 1.082.919 67.417 135.262 832 1.006.662 4.045.406 11.142 743 101.909 30.809 20.619 54.352 101.216 20.024 19.769 213.722 254.655 319.650 39.963 341 12.686 427 53.417 569.638 7.411 2.694.979 476.071 - 1.510.748 436.597 7.411 5.688.033 390 73.507 336.322 61.546 390 135.053 336.322 1.222 1.141.715 4.381.728 64.140 23.125 64.140 23.125 318.795 342.775 77.461 77.461 130.878 789 575.734 61.546 789 637.280 8.200 6.325.313 117 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (3) Temettü gelirlerine ilişkin açıklamalar: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Diğer Toplam (4) Cari Dönem Önceki Dönem 26 4.340 3.335 1.888 19.806 6.254 23.141 a)Ticari kar/zarara ilişkin açıklamalar: Kar Sermaye Piyasası İşlemleri Karı Türev Finansal İşlemlerden Kar Kambiyo İşlemlerinden Kar Zarar (-) Sermaye Piyasası İşlemleri Zararı Türev Finansal İşlemlerden Zarar Kambiyo İşlemlerinden Zarar Cari Dönem 20.498.674 37.077 4.018.119 16.443.478 20.739.433 4.117 3.892.538 16.842.778 Önceki Dönem 17.908.235 301.261 3.258.940 14.348.034 17.830.995 932 4.675.735 13.154.328 Cari Dönem 4.018.119 3.929.463 88.656 3.892.538 3.836.462 56.076 125.581 Önceki Dönem 3.258.940 3.245.225 13.715 4.675.735 4.669.174 6.561 (1.416.795) Cari Dönem 748.861 731.824 71.300 23.200 102.319 1.677.504 Önceki Dönem 428.843 523.378 70.129 7.129 65.703 1.095.182 b) Türev finansal işlemlere ilişkin açıklamalar: Türev Finansal İşlemlerden Kar Kur değişiminden kaynaklanan kar/zarar etkisi Faiz değişiminden kaynaklanan kar/zarar etkisi Türev Finansal İşlemlerden Zarar (-) Kur değişiminden kaynaklanan kar/zarar etkisi Faiz değişiminden kaynaklanan kar/zarar etkisi Türev Finansal İşlemlerden Kar/Zarar (5) Diğer faaliyet gelirlerine ilişkin açıklamalar: Geçmiş Yıllar Giderlerine Ait Düzeltme Hesabı (1) Sigorta Teknik Gelirleri Aktiflerimizin Satışından Elde Edilen Gelir Kiralama Gelirleri Diğer Gelirler Toplam (1) Sayfa 108’de ilgili açıklama yapılmıştır. 118 VE TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (6) Grup’un kredi ve diğer alacaklarına ilişkin değer düşüş karşılıkları: Kredi ve Diğer Alacaklara İlişkin Özel Karşılıklar III. Grup Kredi ve Alacaklar IV. Grup Kredi ve Alacaklar V. Grup Kredi ve Alacaklar Genel Kredi Karşılık Giderleri Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılık Giderleri (1) Menkul Değerler Değer Düşüklüğü Giderleri Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve VKET Men. Değ. Değer Düşüş Giderleri İştirakler Bağlı Ortaklıklar Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Toplam (1) (7) Cari Dönem 864.690 231.262 190.811 442.617 291.794 123.500 96.871 1.376.855 VE Önceki Dönem 879.361 241.854 556.587 80.920 135.445 214.345 1.229.151 Sayfa 109’da ilgili açıklama yapılmıştır. Diğer faaliyet giderlerine ilişkin bilgiler: Personel Giderleri Kıdem Tazminatı Karşılığı Banka Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı Maddi Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri Maddi Olmayan Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklık Payları Değer Düşüş Gideri Elden Çıkarılacak Kıymetler Değer Düşüş Giderleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Amortisman Giderleri Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar Değer Düşüş Giderleri Diğer İşletme Giderleri Faaliyet Kiralama Giderleri Bakım ve Onarım Giderleri Reklam ve İlan Giderleri Diğer Giderler Aktiflerin Satışından Doğan Zararlar Diğer Toplam 119 Cari Dönem 1.629.124 67.067 114.110 20.973 1.714 7.654 1.130.048 187.384 31.115 140.671 770.878 4.503 1.231.126 4.206.319 Önceki Dönem 1.329.790 56.204 113.313 9.489 2.398 4.158 25 1.057.108 150.018 22.967 145.922 738.201 10.746 830.250 3.413.481 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (8) Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi öncesi kar/zararına ilişkin açıklama: VE Grup’un vergi öncesi karı sürdürülen faaliyetlerden kaynaklanmaktadır. Vergi öncesi karın, 5.934.120 TL tutarındaki kısmı net faiz gelirlerinden, 1.093.934 TL tutarındaki kısmı net ücret ve komisyon gelirlerinden oluşmakta olup, vergi öncesi faaliyet karı 2.898.360 TL’dir. (9) Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi karşılığına ilişkin açıklama: Grup’un 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren hesap döneminde 570.050 TL tutarındaki vergi karşılığı 182.802 TL tutarındaki kısmı cari vergi giderinden, 387.248 TL tutarındaki kısmı ise ertelenmiş vergi giderinden oluşmaktadır. (10) Sürdürülen faaliyetler ile durdurulan faaliyetler vergi sonrası faaliyet kar/zararına ilişkin açıklama: 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren hesap döneminde vergi sonrası faaliyet karı 2.328.310 TL’dir. (11) Net dönem kar/zararına ilişkin açıklama: a) Olağan bankacılık işlemlerinden kaynaklanan gelir ve giderler: Grup’un 1 Ocak 2015 - 31 Aralık 2015 dönemindeki performansının anlaşılması için özel açıklama yapılmasını gerektirecek bir husus bulunmamaktadır. b) Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin cari ve gelecek dönem kar/zararlarına etkisi: Açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir husus bulunmamaktadır. c) Gelir Tablosundaki “Alınan Ücret ve Komisyonlar” altında yer alan “Diğer” kalemi, kredi kartı işlemleri ile sermaye piyasası işlemleri başta olmak üzere muhtelif bankacılık işlemlerinden alınan ücret ve komisyonlardan oluşmaktadır. 120 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) V. KONSOLİDE DİPNOTLAR ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARA TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE İLİŞKİN AÇIKLAMA VE Özkaynak kalemlerinin enflasyona göre düzeltme farklarına ilişkin açıklamalar: BDDK tarafından yayımlanan 28 Nisan 2005 tarihli Genelge ile BDDK’nın 21 Nisan 2005 tarih ve 1623 sayılı kararı ile bankacılık sisteminde uygulanmakta olan enflasyon muhasebesi uygulamasına 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla son verilmesinin kararlaştırıldığı duyurulmuştur. Söz konusu Genelge’ye göre 31 Aralık 2005 tarihine kadar “Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı” hesabında izlenen 1.220.451 TL tutarındaki ödenmiş sermayeye ilişkin enflasyon düzeltme farkı “Diğer Sermaye Yedekleri” hesabına aktarılmıştır. Diğer özsermaye kalemlerine ilişkin enflasyon düzeltme farkları ise ilgili kalemlerin üzerinde gösterilmektedir. 121 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE VI. KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (1) Nakit akış tablosunda yer alan “diğer” kalemleri ve “döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi” kalemine ilişkin açıklamalar: Aktif ve pasif hesapların değişimi içinde yer alan “Diğer Borçlarda Net Artış” kalemi repo işlemlerinden sağlanan fonlar, muhtelif borçlar, diğer yabancı kaynaklar ve ödenecek vergi, resim, harç ve primlerdeki değişimlerden kaynaklanmakta olup, 2015 yılı için 890.803 TL artış (31 Aralık 2014: 8.152.453 TL artış) olarak gerçekleşmiştir. Faaliyet karının içinde yer alan “Diğer” kalemi ise verilen ücret ve komisyonlar, personel giderleri ve işletme giderleri hariç diğer faaliyet giderleri gibi kalemlerden oluşmakta olup 2015 yılı için 6.255.078 TL nakit çıkışı (31 Aralık 2014: 3.800.937 TL nakit çıkışı) olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren hesap döneminde yaklaşık 846.458 TL artış (31 Aralık 2014: 263.031 TL artış) olarak hesaplanmıştır. (2) Nakit ve nakde eşdeğer varlıkları oluşturan unsurlar, bu unsurların belirlenmesinde kullanılan muhasebe politikası: Kasa ve efektif deposu nakit, Merkez Bankası ve vadesi üç aydan kısa olan banka mevduatı nakde eşdeğer varlık olarak tanımlanmaktadır. (3) Muhasebe politikasında yapılan herhangi bir değişikliğin etkisi: Yoktur. (4) Dönem başındaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklara ilişkin bilgiler: Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası, Zorunlu Karşılık ve diğer(1) Nakde Eşdeğer Varlıklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Nakit Değerler ve Bankalar Zorunlu Karşılık Bloke Bakiye Bankalar Bloke Bakiye(2) Zorunlu karşılık reeskontu Para Piyasalarından Alacaklar Reeskontu Bankalar Reeskontu Toplam Nakit Nakde Eşdeğer Varlıklar (1) Cari Dönem 20.331.936 1.000.135 19.331.801 1.742.639 1.440.532 302.107 22.074.575 (14.579.877) (199.262) (1.606) (2.899) 7.290.931 Önceki Dönem 20.021.395 816.075 19.205.320 2.133.459 1.902.775 230.684 22.154.854 (15.470.667) (161.784) (211) (2.611) 6.519.581 Diğer kalemi satın alınan çeklerden ve Makedonya Merkez Bankası nezninde tutulan zorunlu karşılık tutarlarından oluşmaktadır. Halk Hayat ve Emeklilik AŞ’nin teknik karşılıklarına istinaden TC Hazine Müsteşarlığı’na teminat olarak verdiği 182.627 TL tutarında bloke tutar bulunmaktadır. Ayrıca Halk Sigorta AŞ’nin TC Hazine Müsteşarlığı’na teminat olarak verdiği 16.635 TL tutarında bloke bakiyesi bulunmaktadır. (2) 122 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE VI. KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (devamı) (5) Dönem sonundaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklara ilişkin bilgiler: Nakit Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası, Zorunlu Karşılık ve diğer(1) Nakde Eşdeğer Varlıklar Vadesiz ve 3 Aya Kadar Vadeli Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Nakit Değerler ve Bankalar Zorunlu Karşılık Bloke Bakiye Bankalar Bloke Bakiye (2) Zorunlu karşılık reeskontu Para Piyasalarından Alacaklar Reeskontu Bankalar Reeskontu Toplam Nakit Nakde Eşdeğer Varlıklar Cari Dönem 23.500.539 1.258.794 22.241.745 2.671.525 2.617.651 53.874 26.172.064 (17.068.977) (224.139) (21.204) (1.842) 8.855.902 Önceki Dönem 20.331.936 1.000.135 19.331.801 1.742.639 1.440.532 302.107 22.074.575 (14.579.877) (199.262) (1.606) (2.899) 7.290.931 Diğer kalemi satın alınan çeklerden ve Makedonya ve Sırbistan Merkez Bankası nezninde tutulan zorunlu karşılık tutarlarından oluşmaktadır. (1) Halk Hayat ve Emeklilik AŞ’nin teknik karşılıklarına istinaden TC Hazine Müsteşarlığı’na teminat olarak verdiği 200.998 TL tutarında bloke tutar bulunmaktadır. Ayrıca Halk Sigorta AŞ’nin TC Hazine Müsteşarlığı’na teminat olarak verdiği 23.141 TL tutarında bloke bakiyesi bulunmaktadır. (2) 123 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) BANKA’NIN DAHİL TABLOLARA OLDUĞU İLİŞKİN RİSK AÇIKLAMA GRUBUNA VE VII. ANA ORTAKLIK AÇIKLAMALAR İLİŞKİN (1) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin işlemlerin hacmi, dönem sonunda sonuçlanmamış kredi ve mevduat işlemleri, döneme ilişkin gelir ve giderler: a) Cari Dönem: İştirak. Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Ana Ortaklık Risk Grubuna Dahil Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Edilen Ortaklıklar (İş Banka’nın Doğrudan Olan Diğer Gerçek ve Risk Grubu Ortaklıkları) ve Dolaylı Ortakları Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi Nakdi G.Nakdi Nakdi G.Nakdi Krediler ve Diğer Alacaklar Dönem Başı Bakiyesi 1.878 Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri - b) Önceki Dönem: İştirak, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Ana Ortaklık Risk Grubuna Dahil Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Edilen Ortaklıklar (İş Banka’nın Doğrudan Olan Diğer Gerçek ve Risk Grubu Ortaklıkları) ve Dolaylı Ortakları Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi Nakdi G.Nakdi Nakdi G.Nakdi Krediler ve Diğer Alacaklar Dönem Başı Bakiyesi 1.119 Dönem Sonu Bakiyesi 1.878 Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri 6 - c) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ait mevduata ilişkin bilgiler: İştirak, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Ana Ortaklık Risk Grubuna Dahil Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Edilen Ortaklıklar (İş Banka’nın Doğrudan Olan Diğer Gerçek ve Risk Grubu Ortaklıkları) ve Dolaylı Ortakları Tüzel Kişiler Cari Önceki Cari Önceki Cari Önceki Mevduat Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Başı 27.020 34.651 Dönem Sonu 5.823 27.020 Mevduat Faiz Gideri 482 2.859 - ç) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubu ile yaptığı vadeli işlemler ile opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmelere ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. 124 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA VII. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN AÇIKLAMALAR (devamı) OLDUĞU (2) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubuyla ilgili olarak: a) Taraflar arasında bir işlem olup olmadığına bakılmaksızın Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubunda yer alan ve Ana Ortaklık Banka’nın kontrolündeki kuruluşlarla ilişkileri: DAHİL İLİŞKİN RİSK AÇIKLAMA GRUBUNA VE İLİŞKİN Ana Ortaklık Banka, grup şirketleriyle çeşitli bankacılık işlemleri yapmaktadır. Bu işlemler ticari amaçlı olup, piyasa fiyatlarıyla gerçekleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın şubeleri Halk Sigorta AŞ ile Halk Hayat ve Emeklilik AŞ’nin acentesi konumundadır. Ayrıca Ana Ortaklık Banka, şubeleri aracılığıyla, Halk Yatırım Menkul Değerler AŞ’nin acentelik faaliyetlerini yürütmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın kurucusu olduğu fonların yönetimi Halk Portföy Yönetimi AŞ tarafından yapılmaktadır. b) İlişkinin yapısının yanında, yapılan işlemin türü, tutarı ve toplam işlem hacmine olan oranı, başlıca kalemlerin tutarı ve tüm kalemlere olan oranı, fiyatlandırma politikası ve diğer unsurlar: Bakiye 5.823 - Nakdi kredi Gayrinakdi kredi Mevduat Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri Bankalar ve diğer mali kuruluşlar Finansal Tablolarda Yer Alan Büyüklüklere Göre % %0,01 - Söz konusu işlemler Ana Ortaklık Banka’nın genel fiyatlandırma politikası doğrultusunda fiyatlandırılmakta olup, piyasa fiyatlarıyla paraleldir. c) Yapılan işlemlerin finansal tablolara etkisini görebilmek için ayrı açıklama yapılmasının zorunlu olduğu durumlar dışında, benzer yapıdaki kalemlerin toplamı: b) maddesinde açıklanmıştır. ç) Özsermaye yöntemine göre muhasebeleştirilen işlemler: Ana Ortaklık Banka’nın Hollanda’da faaliyet gösteren iştiraki Demir-Halkbank NV (Demir Halk Bank), Kobi Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ ve Türk P ve I Sigorta AŞ konsolide finansal tablolarda özsermaye yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. (3) Üst yönetime sağlanan ücret ve benzeri faydalar: Grup’un üst yönetime cari dönemde sağladığı ücret ve benzeri faydalar 23.316 TL’dir (31 Aralık 2014: 19.564 TL). 125 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE FİNANSAL DİPNOTLAR (devamı) TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE VIII. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN YURTİÇİ, YURTDIŞI, KIYI BANKACILIĞI BÖLGELERİNDEKİ ŞUBE VEYA İŞTİRAKLER İLE YURTDIŞI TEMSİLCİLİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR (1) Ana Ortaklık Banka’nın yurtiçi, yurtdışı, kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube veya iştirakler ile yurtdışı temsilciliklerine ilişkin olarak açıklanması gereken hususlar: Sayı 944 2 Çalışan Sayısı 17.054 3 Yurtdışı şube 4 Kıyı bnk. blg. Şubeler 1 25 10 8 1 3 Yurtiçi şube Yurtdışı temsilcilikler Bulunduğu Ülke Tahran/İRAN Londra/İNGİLTERE Lefkoşa/KKTC Gazimagosa/KKTC Girne/KKTC Paşaköy/KKTC Manama/BAHREYN Aktif Toplamı 413.440 62.553 55.213 233 7.447.524 Yasal Sermaye - (*) İlgili personel Banka personeli olmayıp Banka bağlı ortaklığı olan Halk Yatırım AŞ personelidir. (2) Ana Ortaklık Banka’nın yurtiçinde ve yurtdışında şube veya temsilcilik açması kapatması organizasyonunu önemli ölçüde değiştirmesi durumunda konuya ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka 2015 yılı içerisinde 49 adet yurtiçi şube açmıştır. 126 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) BEŞİNCİ BÖLÜM: KONSOLİDE DİPNOTLAR (devamı) IX. FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA BİLANÇO SONRASI HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. 127 VE TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) ALTINCI BÖLÜM: DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN FAALİYETİNE İLİŞKİN DİĞER AÇIKLAMALAR Bulunmamaktadır. 128 TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ 31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.) YEDİNCİ BÖLÜM: BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU I. BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU’NA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihli konsolide finansal tabloları ve dipnotları Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik AŞ (the Turkish member firm of KPMG International Cooperative, a Swiss entity) tarafından bağımsız denetime tabi tutulmuş ve 24 Şubat 2016 tarihli bağımsız denetim raporu bu raporun giriş kısmında sunulmuştur. II. BAĞIMSIZ DENETÇİ TARAFINDAN HAZIRLANAN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. 129