KADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ İLE İLGİLİ BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ Hatice ACAR BEKTAŞ, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü, Arş. Gör. Gülennur SUAR, Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tuğba KARSLI, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü Mezunu Esra ERÖNCER, Bolu Esentepe Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezi Gizem AYKAÇ, Kocaeli Özel Körfez Marmara Hastanesi, Doğumhane Giriş • Pap-Smear, servikal kanserin erken tanılanmasında kullanılan bir tarama testidir. • Güncellenen yönergelerde ACOG, risk grubu olmayan kadınlarda • 21-29 yaş arasında 3 yılda bir pap-smear taraması, • 30-65 yaş arası kadınlarda ise 3 yılda bir pap-smear taramasına 5 yılda bir HPV taraması eklenmesini önermektedir. • 65 yaşından itibaren testin yapılması bırakılabilir. ACOG (2016) http://www.acog.org/Resources-And-Publications Amaç: Bu çalışma, kadınların pap-smear testi ile ilgili bilgi ve tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: • Araştırmanın Tipi: Tanımlayıcı • Evreni: 2014-2015 eğitim öğretim yılı Ebelik Bölümü 4. sınıf öğrencilerinin, 18 yaş ve üzeri, cinsel aktif kadın akrabaları • Örneklem: Araştırmaya katılmayı kabul eden 261 kadın • Soru formu iki bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde sosyodemografik bilgilere, ikinci bölümde ise kadınların pap-smear test ile ilgili bilgi ve tutumlarına yönelik sorular bulunmaktaydı. • Zaman: Veriler Ocak-Mart 2015 tarihleri arasında toplanmıştır • Analiz: SPSS programı ile analiz edilmiştir. Değerlendirmede yüzdelik dağılım kullanılmıştır. Bulgular • • • • • • • • • • Katılımcıların %90.4’ü evli, %34.1’i ilkokul mezunu, %22.2’si menopozdadır, %12 si ailesinde kanser öyküsü bulunduğunu belirtmiş, bunların %3,1’nin serviks kanseri olduğu tespit edilmiştir. Kadınların %14,9’u daha önce hiç jinekolojik muayene yaptırmamış, %46’sı daha önce hiç smear aldırmamıştır. Katılımcıların %84,3’ü pap-smear testin neden yapıldığını bildiğini ve bunların %75,5’i bilgilerini sağlık personelinden edindiği, onu takip eden en yüksek oranın ise %15,3 ile tv internet radyo olduğu belirlenmiştir. Kadınların %28,4’ü doktor istemi doğrultusunda, %18’i düzenli sağlık kontrolü bilinci ile pap smear test yaptırdıklarını ifade etmişlerdir. Daha önce pap-smear test yaptırmayanların %44,4’ü ihtiyaç duymadıkları için, %11,9’u jinekolojik muayeneden çekindikleri için, %8’i ise konu ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları için yaptırmadıklarını ifade etmişlerdir. Kadınların yaş dağılımı 16% 38% 19% 27% Yaş ortalaması 40,56 + 9,76 (21-59 yaş arası) 21-30 yaş 31-40 yaş 41-50 yaş 51 yaş ve üzeri Kadınların Medeni Durumu 6% 4% Evli Bekar Partneri var 90% KADINLARIN EĞİTİM DURUMU 100,0 80,0 60,0 34,1 40,0 15,3 20,0 2,3 21,5 23,0 3,8 0,0 Okur yazar Okur yazar değil İlkokul Ortaokul Lise Üniversite Ailede Kanser Öyküsü Olma Durumu Kadınların Ailesinde Var olan Kanser Türleri 100,0 12% 75,0 50,0 88% 25,0 18,8 15,6 21,9 18,8 3,1 Evet Hayır 0,0 6,3 3,1 3,1 6,3 3,1 Kadınların Ailesinde Var olan Kanser Türleri 100,0 75,0 50,0 25,0 18,8 18,8 21,9 15,6 6,3 3,1 3,1 3,1 6,3 3,1 0,0 Barsak kanser Uterus kanseri Mide kanseri Meme kanseri Akciğer kanseri Cilt kanseri Lenf kanseri Rektum kanseri Prostat kanseri Serviks kanseri Kadınların Jinekolojik Muayene Yaptırma Durumları Kadınların Pap-Smear Test Yaptırma Durumları Evet Hayır 15% 46% 54% 85% Evet Hayır Kadınların Pap-Smear Testinin Neden Yapıldığını Bilme Durumları 16% 84% Evet Hayır Kadınların, Pap-Smear İle İlgili Bilg Kaynakları* 100,0 75,5 75,0 50,0 15,3 26,4 25,0 0,0 Sağlık Personeli *Bir kişi birden fazla cevap vermiştir TV/Internet Diğer Kadınların Pap-Smear Yaptırma Nedenleri* 100,0 75,0 50,0 18,0 28,4 24,9 25,0 0,0 Düzenli Sağlık Kontrolü Bilinci Doktor istemi *Bir kişi birden fazla cevap vermiştir **Diğer: Ailede kanser öyküsü, kanser endişesi, akıntı vb problemler gibi Diğer** Kadınların Pap-Smear Test Yaptırmama Nedenleri* 100,0 75,0 50,0 32,2 28,7 11,9 25,0 8,0 0,0 İhtiyaç duymamak Jin. Mua. Çekinmek Bilgi sahibi olmamak Diğer** *Bir kişi birden fazla cevap vermiştir **Diğer: Şikayetinin olmaması, zamanın olmaması, ilerleyen yaşlarda yaptırmayı düşünmek…. Kadınların Pap-Smear Testinin Neden Yapıldığını Bilme Durumları Sonuç: 16% Evet 84% Katılımcıların çok büyük bir bildiğini, bunların bilgilerini sağlık personelinden edindiğini 100,0 tespit edilmiştir. Ancak buna 50,0 75,0 25,0 yakını daha önce hiç pap-smear test yaptırmamıştır. Hayır Kadınların, Pap-Smear İle İlgili Bilg Kaynakları* kısmı smear in neden yapıldığını rağmen katılımcıların yarısına Kadınların Pap-Smear Test Yaptırma Durumları 0,0 75,5 15,3 26,4 46 % 54 % Evet Hayır Öneriler: Kadınların pap-smear test yaptırmama nedenlerini ele alan ve yaptırma oranlarını arttıracak uygulamaları içeren geniş kapsamlı araştırmalar yapılması önerilir. Teşekkür Ederiz.