Türkiye`de Taraftarlık ve Sporda Ayrımcılık Özet Bulgular

Türkiye’de
Taraftarlık ve Sporda Ayrımcılık
Özet Bulgular
Eylül 2016
Kapsam




Türkiye geneli
İl ve ilçe merkezinde yaşayan kentsel nüfus
IBBS-2 düzeyinde 12 bölgeyi temsilen 26 il
18 Yaş üstü 1889 kişi
Yöntem
Araştırmanın veri toplama aşamasında bilgisayar destekli telefonla anket (CATI) tekniği
kullanılmıştır.
Arama listelerinin oluşturulması:
Önceden belirlenen il/ilçe merkezleri için arama listeleri 1 “asıl” ve 5 “yedek” olacak şekilde
önceden hazırlanmıştır. Listeler her örneklem hücresi için ayrı ayrı hazırlanarak, hücreler için
seçilen ikame kayıtlar diğer hücreler için kullanılmamıştır. Gerekli durumlarda, liste yetersizliği
olan hücreye özel olarak yedek liste üretilmiştir.
Aramalar, listelere bağlı olarak gerçekleştirilmiş ve tüm aramalar eş zamanlı olarak
dinlenebilecek nitelikte yapılmış ve ses kaydı alınmıştır.
Demografi
Görüşülen İller
Adana
Ağrı
Ankara
Antalya
Aydın
Balıkesir
Bursa
Diyarbakır
Erzurum
Gaziantep
Hatay
İstanbul
İzmir
Kastamonu
Kayseri
Kocaeli
Konya
Malatya
Manisa
Mardin
Samsun
Tekirdağ
Trabzon
Van
Zonguldak
Aksaray
Total
Frequency
70
50
150
76
41
53
80
51
50
61
40
403
121
30
50
50
57
53
40
43
52
52
79
53
32
52
1889
Percent
3,7
2,6
7,9
4,0
2,2
2,8
4,2
2,7
2,6
3,2
2,1
21,3
6,4
1,6
2,6
2,6
3,0
2,8
2,1
2,3
2,8
2,8
4,2
2,8
1,7
2,8
100,0
Araştırma projesi TÜİK IBBS-2 (İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması) temsili 26 ilde, il ve ilçe
merkezinde yaşayan kentsel nüfus dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Kaynak olarak TÜİK
ADNKS 2015 (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi) verileri alınmıştır.
Yaş Grubuna Göre Dağılım
55 yaş üzeri
14%
18-24 Yaş
17%
45-54 Yaş
24%
25-34 Yaş
23%
35-44 Yaş
22%
Cinsiyete Göre Dağılım
Erkek
52%
Kadın
48%
SPOR DALLARINI TAKİP ETME
1. Lütfen, hangi spor dallarını ne ölçüde takip ettiğinizi öğrenebilir miyim? (GENEL)
Hiç Takip etmiyor
Çok Nadiren
Nadiren
Arasıra Sıklıkla
Çok Sıklıkla
Toplam
Futbol
17,7
8,9
12,1
17,3
20,5
23,5
100,0
Basketbol
35,8
20,2
18,5
15,8
5,8
3,9
100,0
Voleybol
41,4
23,6
17,0
11,0
3,9
3,2
100,0
1. Lütfen, hangi spor dallarını ne ölçüde takip ettiğinizi öğrenebilir miyim? (ERKEKLER)
Hiç Takip etmiyor
Futbol
Çok Nadiren
Nadiren
Arasıra Sıklıkla
Çok Sıklıkla
Toplam
8,6
5,8
7,0
16,3
27,2
35,2
100,0
Basketbol
27,9
19,8
19,9
20,2
7,7
4,4
100,0
Voleybol
37,2
26,5
18,7
11,7
3,8
2,1
100,0
1. Lütfen, hangi spor dallarını ne ölçüde takip ettiğinizi öğrenebilir miyim? (KADINLAR)
Hiç Takip etmiyor
Çok Nadiren
Nadiren
Arasıra Sıklıkla
Çok Sıklıkla
Toplam
Futbol
27,6
12,2
17,6
18,3
13,4
11,0
100,0
Basketbol
44,2
20,6
17,0
11,0
3,8
3,3
100,0
Voleybol
45,9
20,5
15,1
10,2
4,0
4,3
100,0
Araştırma kapsamında üç ana spor dalının ne ölçüde takip edildiği (likert ölçeğinde 5’li skalaya
göre) sorgulanmıştır. Kadın erkek ayrımı olmadan yapılan değerlendirmede futbolu “sıklıkla”
ve “çok sıklıkla” takip edenlerin oranı %54’tür. Bu oran sadece erkeklerde %62,4’e
çıkmaktadır. Kadınlarda futbolu “sıklıkla” ve “çok sıklıkla” takip edenlerin oran ise %23,4’tür
(18 yaş üstü her dört kadından birisi). Erkeklerin %8,6’sı ise futbolu hiç takip etmemektedir.
Voleybol kadınlar tarafından daha sık takip edilmektedir. Bu durum son 10 yılda kadın
voleybol takımının gösterdiği başarı ile ilgili olabilir.
Yaş ve Cinsiyete Göre Futbolu Takip Etme Durumu
Yaş ile futbolu takip etme sıklığı arasında özellikle erkeklerde anlamlı bir ilişki gözlenmektedir.
Yaş ilerledikçe futbolu takip etme sıklığı azalmaktadır. 18-24 yaş grubunda futbolu takip
etmeyen erkeklerin oranı sadece %3,3 iken 55 yaş üstünde bu oran %14,7’ye çıkmaktadır.
Aktif spor yapanlarla yapmayanlar arasında da spor dallarını takip etme arasında anlamlı bir
ilişki vardır. Aktif sporla uğraşanlar spor dallarını daha sık takip etmektedir.
S3 Bu spor dalları arasında en çok hangisini takip ettiğinizi öğrenebilir
miyim? * D1 Cinsiyet Crosstabulation
% within D1 Cinsiyet
D1 Cinsiyet
Kadın
Erkek
S3 Bu spor dalları arasında en Futbol
çok hangisini takip ettiğinizi
Basketbol
öğrenebilir miyim?
Voleybol
82,7%
70,7%
6,7%
3,8%
5,2%
8,6%
1,0%
4,7%
Atletizm
1,9%
3,6%
2,8%
Yüzme
,2%
,3%
,3%
Güreş
,1%
Hiçbiri
Total
57,7%
Total
,1%
24,8%
8,6%
16,4%
100,0%
100,0%
100,0%
TARAFTARLIK
Hangi takımı tutuyorsunuz?
Hangi takımı tutuyorsunuz? (Cinsiyete Göre)
Hangi takımı tutuyorsunuz? (Yaş Gruplarına Göre)
D2 Görüşülen kişinin yaşı
18-24 Yaş
35-44 Yaş 45-54 Yaş
55 yaş ve
üzeri
Total
Fenerbahçe
36,3%
29,6%
28,6%
33,9%
29,9%
31,6%
Galatasaray
28,0%
34,0%
31,3%
27,7%
25,8%
29,7%
Beşiktaş
22,4%
19,4%
20,4%
18,3%
12,9%
19,0%
2,2%
4,6%
7,7%
3,3%
4,4%
4,6%
,3%
,2%
,7%
2,5%
2,6%
1,2%
Diğer
6,8%
5,1%
4,8%
6,7%
11,4%
6,6%
Takım tutmuyorum
4,0%
6,9%
6,5%
7,6%
12,9%
7,4%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Trabzonspor
Bursaspor
Total
25-34 Yaş
25-44 yaş arası Galatasaray taraftarının oranı artmaktadır.
18-24 yaş arası Fenerbahçe taraftar oranı göreceli olarak yüksek olsa da, tüm yaş grublarında
taraftarlık benzer oranda seyreder
AYRIMCILIK TANIMLAMASI ve ANALİZLERİ
Kamuoyunun Ayrımcılık Tanımlamalarına Bakış Açısı
S10_r1 Kadın ve erkek arasında doğal bir fark vardır (Günlük Yaşam)
n
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
%
177
9,4
9,4
Katılmıyorum
314
16,6
26,0
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
176
9,3
Katılıyorum
783
Kesinlikle katılıyorum
Fikrim yok
Total
n
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
%
Cumulative %
203
10,7
10,7
Katılmıyorum
369
19,5
30,3
35,3
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
204
10,8
41,1
41,5
76,8
Katılıyorum
735
38,9
80,0
417
22,1
98,8
Kesinlikle katılıyorum
348
18,4
98,4
22
1,2
100,0
30
1,6
100,0
1889
100,0
1889
100,0
Fikrim yok
Total
S10_r3 Doğum yerlerine göre insanlar arasında doğal bir fark vardır
(Günlük Yaşam)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
S10B_r1 Kadın ve erkek arasında doğal bir fark vardır (Spor Alanı)
Cumulative %
S10B_r3 Doğum yerlerine göre insanlar arasında doğal bir fark vardır
(Spor Alanı)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
156
8,3
8,3
250
13,2
13,2
Katılmıyorum
436
23,1
31,3
Katılmıyorum
569
30,1
43,4
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
235
12,4
43,8
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
248
13,1
56,5
Katılıyorum
735
38,9
82,7
Katılıyorum
581
30,8
87,2
Kesinlikle katılıyorum
299
15,8
98,5
Kesinlikle katılıyorum
201
10,6
97,9
28
1,5
100,0
40
2,1
100,0
1889
100,0
1889
100,0
Fikrim yok
Total
Total
S10_r4 Siyasal eğilimlerine göre insanlar arasında doğal bir fark vardır
(Günlük Yaşam)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
Fikrim yok
S10B_r4 Siyasal eğilimlerine göre insanlar arasında doğal bir fark
vardır (Spor Alanı)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
119
6,3
6,3
196
10,4
10,4
Katılmıyorum
307
16,3
22,6
Katılmıyorum
527
27,9
38,3
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
274
14,5
37,1
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
270
14,3
52,6
Katılıyorum
775
41,0
78,1
Katılıyorum
627
33,2
85,8
Kesinlikle katılıyorum
369
19,5
97,6
Kesinlikle katılıyorum
219
11,6
97,4
45
2,4
100,0
50
2,6
100,0
1889
100,0
1889
100,0
Fikrim yok
Total
Fikrim yok
Total
S10_r5 Dini inanışlarına göre insanlar arasında doğal bir fark vardır
(Günlük Yaşam)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
S10B_r5 Dini inanışlarına göre insanlar arasında doğal bir fark vardır
(Spor Alanı)
n
%
Cumulative %
Valid Kesinlikle Katılmıyorum
169
8,9
8,9
267
14,1
14,1
Katılmıyorum
338
17,9
26,8
Katılmıyorum
554
29,3
43,5
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
247
13,1
39,9
Ne katılıyorum ne katılmıyorum
248
13,1
56,6
Katılıyorum
715
37,9
77,8
Katılıyorum
539
28,5
85,1
Kesinlikle katılıyorum
385
20,4
98,1
Kesinlikle katılıyorum
238
12,6
97,7
35
1,9
100,0
43
2,3
100,0
1889
100,0
1889
100,0
Fikrim yok
Total
Fikrim yok
Total
Cinsiyet, doğum yeri, siyasal eğilim ve dini inanış gibi konularda insanların ayrımcılığa
bakış açısı günlük yaşam ve spor alanında değişim göstermektedir. Bu durum spor
alanının toplumu birleştiriciliğine bir katkı olarak görülebilir.
S11_r1 Cinsiyetimden dolayı bana olumsuz davranılabiliyor * D1 Cinsiyet Crosstabulation
D1 Cinsiyet
Kadın
Erkek
S11_r1
Cinsiyetimden
dolayı bana
olumsuz
davranılabiliyor
Hiç karşılaşmıyorum
Total
35,6%
44,8%
40,3%
Karşılaşmıyorum
29,3%
38,0%
33,8%
Ne karşılaşıyorum ne karşılaşmıyorum
14,2%
7,8%
10,9%
Karşılaşıyorum
15,7%
5,3%
10,3%
Çok sık karşılaşıyorum
2,9%
1,4%
2,1%
Fikrim yok
2,4%
2,7%
2,5%
100,0%
100,0%
100,0%
Total
Türkiye’de 18 yaş üstü kadınların %14,5’i cinsiyetinden dolayı olumsuz davranışla
karşılaştığını ifade etmektedir.
S11_r4 Siyasal tercihimden dolayı bana olumsuz davranılabiliyor
Valid
Cumulative
Frequency Percent
Percent
Percent
Valid
Hiç karşılaşmıyorum
570
30,2
30,2
30,2
Karşılaşmıyorum
581
30,8
30,8
60,9
286
15,1
15,1
76,1
Ne karşılaşıyorum ne
karşılaşmıyorum
Karşılaşıyorum
323
17,1
17,1
93,2
Çok sık karşılaşıyorum
83
4,4
4,4
97,6
Fikrim yok
46
2,4
2,4
100,0
1889
100,0
100,0
Total
Siyasal tercihlerinden dolayı olumsuz davranışla karşılaştığını belirtenler %36,6’dır.
S11_r9 Tuttuğum takımdan dolayı bana olumsuz davranılabiliyor * S5Kısa Crosstabulation
S5Kısa
Beşiktaş
S11_r9 Tuttuğum takımdan Hiç karşılaşmıyorum
dolayı bana olumsuz
Karşılaşmıyorum
davranılabiliyor
Ne karşılaşıyorum ne
karşılaşmıyorum
Karşılaşıyorum
Fenerbahçe Galatasaray Trabzonspor Bursaspor
Diğer
Total
34,1%
28,6%
36,2%
77,9%
65,2%
40,8%
35,7%
46,6%
37,2%
35,8%
11,6%
8,7%
31,2%
37,5%
7,0%
17,4%
10,9%
2,3%
4,3%
8,8%
11,1%
7,8%
11,4%
11,8%
3,5%
13,0%
15,2%
10,6%
Çok sık karşılaşıyorum
2,8%
1,7%
3,2%
2,3%
8,7%
1,6%
2,4%
Fikrim yok
1,7%
3,7%
2,1%
2,3%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
17,6%
30,5%
25,8%
8,1%
Total
3,4,5 toplamı
2,4%
2,6%
100,0%
100,0%
100,0%
26,1%
25,6%
24,2%
S21A_r1_c1 Türkiye'deki ayrımcılık sorunu konusu – kodlu
Frequency
Siyasi görüş kaynaklı ayrımcılık ve kutuplaşma
Percent
Valid
Percent
Cumulative
Percent
203
10,7
17,3
17,3
5
,3
,4
98,3
134
7,1
11,4
28,8
7
,4
,6
96,8
88
4,7
7,5
53,1
8
,4
,7
94,8
Etnik köken kaynaklı ayrımcılık
48
2,5
4,1
75,2
Kürt ve Alevilere karşı ayrımcılık
24
1,3
2,0
84,7
Din/inanç kaynaklı ayrımcılık
98
5,2
8,4
45,6
Mezhep/din ayrımcılığı
80
4,2
6,8
59,9
Sınıf farkına dayalı ayrımcılık
99
5,2
8,5
37,2
Genel bir ayrımcı tutum/Her alanda ayrımcılık
68
3,6
5,8
65,8
Kadın-erkek ayrımı
63
3,3
5,4
71,1
Zihniyet/yaşam tarzı çatışması kaynaklı ayrımcılık
33
1,7
2,8
78,1
Laik-dinci çatışması kaynaklı ayrımcılık
28
1,5
2,4
80,4
Adalet ile ilgili sorunlar ve haksızlıklar
26
1,4
2,2
82,7
Doğu-batı eksenli ayrımcılık
22
1,2
1,9
86,6
Eğitim sistemi
18
1,0
1,5
90,0
Din ve dil kökenli ayrımcılık
16
,8
1,4
92,8
Düşünce ve ifade özgürlüğü kısıtlamaları
Sağ-sol ayrımı
Irkçılık
Milliyetçilik ekseninde ayrımcılık
Türk-Kürt ayrımı
Kürt sorunu
15
,8
1,3
94,1
Suriyelilere imtiyazlı davranılması
8
,4
,7
95,5
Nepotism
8
,4
,7
96,2
Terör
7
,4
,6
97,4
Faşizm
6
,3
,5
97,9
Takım tutma/taraftar ayrımcılığı
5
,3
,4
98,7
İş statusu kaynaklı ayrımcılık ve işçi işveren ayrımcılığı
3
,2
,3
99,0
Cinsel tercih kökenli ayrımcılık
2
,1
,2
99,1
Suriyelilerin dışlanması
2
,1
,2
99,3
Genel insan hakları ihlalleri
2
,1
,2
99,5
İşçi ücretleri
2
,1
,2
99,7
İşsizlik
2
,1
,2
99,8
Başörtüsü sorunu
1
,1
,1
99,9
1
,1
,1
100,0
17
,9
1,5
91,5
88,5
Büyük takımlara imtiyaz
Diğer
Fikri yok/Bilmiyor/Hatırlamıyor
Total
System
22
1,2
1,9
1171
62,0
100,0
718
38,0
1889
100,0