23 Sindirim Sistemimiz ve Sindirim Sistemimizin Sağlığı K e n d i m i z i Değe r l e n d i re l i m Aşağıda verilen şekli inceleyelim ve soruların cevaplarını defterimize yazalım. rektiğine dikkat çekilerek alkol ve sigaranın zararlarından bahsedilir. Öğrenciler çalışma kitabındaki “Sindirim Sisteminin Sağlığı” adlı 10. etkinliğe yönlendirilirler. 10. Etkinlik: Sindirim Sisteminin Sağlığı 1 2 Bu etkinlikte amaç, öğrencilerin sindirim sistemi sağlığını etkileyen faktörlerin olumlu ve olumsuz etkilerini birkaç cümle ile yazmalarını sağlamaktır. 3 8 Değerlendirme 4 6 “Kendimizi Değerlendirelim” bölümünde yer alan sorular öğrencilere ev ödevi olarak verilir. 5 7 9 “Kendimizi Değerlendirelim” Sorularının Cevapları 10 1. Şekildeki numaralı organ ve yapıların adları nelerdir? 2. Hangi organlarda fiziksel, hangi organlarda kimyasal sindirim gerçekleşir? 3. Hangi organlarda hangi enzimler sindirime katılır? Enzimlerin besinlerin sindirimindeki etkisi nedir? 4. Besin içerikleri hangi organlardan kana geçer? 5. Kana geçen besin içeriklerine ne olur? 6 . Sindirim sisteminin sağlığını olumlu ve olumsuz etkileyen etmenler nelerdir? 17 Vücudumuzdaki Sistemler 10. Etkinlik : Sindirim Sisteminin Sağlığı Aşağıdaki kutucuklarda verilen noktalı yerlere sindirim sisteminin sağlığını etkileyen etmenleri araştırarak etkilerini kısaca yazalım. Beslenme Şekli Besinleri Tüketme Şekli • Yeterli ve dengeli beslen....................................................... • Besinler iyice çiğnenmeden yu....................................................... ....................................................... tulmamalıdır. ....................................................... ....................................................... • Besinler aşırı sıcak veya soğuk ....................................................... me yapılmalıdır. •Günde en az 2 litre su içil....................................................... melidir. tüketilmemelidir. ....................................................... ....................................................... • Aşırı tuzlu ve baharatlı gıdalar ....................................................... Zararlı Alışkanlıklar Besinlerin Hazırlanma Şekli ve Saklama Koşulları •....................................................... Kafeinli, asitli, boyalı vb. katkı maddeli içecekler tü....................................................... ketilmemelidir. ....................................................... •Alkol ve sigaradan uzak ....................................................... durulmalıdır. ....................................................... tüketilmemelidir. •....................................................... Yiyecekler hijyenik ortamda hazırlanmalıdır. ....................................................... •Besinler son kullanma tari....................................................... hinden önce tüketilmelidir. ....................................................... •Bozulabilecek yiyecekler ....................................................... buzdolabında saklamalıdır. Spor ve Egzersiz Stres •....................................................... Sportif faaliyetler ve egzersiz yapılarak bağırsakların ....................................................... daha iyi çalışması sağlanma....................................................... lıdır. ....................................................... •....................................................... Sindirim sistemini olumsuz etkileyen stresten uzak dur....................................................... malıyız. ....................................................... ....................................................... ....................................................... ....................................................... 1. 1-Ağız, 2-Yutak, 3-Yemek borusu, 4-Mide, 5-İnce bağırsak, 6-Kalın bağırsak, 7-Pankreas, 8-Karaciğer, 9-Safra kesesi, 10-Anüs. 2. Fiziksel sindirimin gerçekleştiği yapı ve organlar ağız ve mide, kimyasal sindirimin gerçekleştiği yapı ve organlar ise ağız, mide ve ince bağırsaktır. Fiziksel sindirimde besinler çiğneme ve kas hareketleri ile kimyasal sindirimde ise besinler, enzimler yardımıyla parçalanır. 3. Ağızda tükürükte bulunan enzimler, midede mide öz suyunda bulunan enzimler, ince bağırsakta ise safra kesesinden gelen safra sıvısı ile pankreastan gelen pankreas öz suyunda bulunan enzimler sindirime katılır. Enzimler büyük moleküllü besinleri yapı birimlerine ayırır. 4. Besin içerikleri ince ve kalın bağırsaktan kana geçer. 5. Kana geçen besin içerikleri dolaşım sistemi yoluyla tüm vücuda yayılır. Vücut hücrelerinin içine alınan bu besin içerikleri hücreler tarafından kullanılır. Hücreler besin içeriklerinden enerji elde ederek yürümemizi, koşmamızı, kalem tutabilmemizi hatta uyumamızı kısacası yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürmemizi sağlar. 6. Sindirim sistemini olumlu etkileyen etmenler; dengeli beslenmek, yemekten sonra bir saat kadar istirahat etmek, yemeğe salata veya taze meyvelerle başlamaktır. Olumsuz etkileyen etmenler ise dengesiz beslenmek, besinleri çiğnemeden yutmak, aşırı tuzlu ve aşırı baharatlı gıdalar yemek, alkol ve sigara kullanmak, dişleri fırçalamamak olarak sayılabilir. Konu Biterken • Bir sonraki derse hazırlık amacıyla öğrencilerden ders kitabında bulunan 2. bölümün 4 ve 5. etkinliklerini incelemeleri istenir. 23 www.calisma-kitabi-cevaplari.com