`islam ümmeti` de ne?
advertisement
'ÝSLAM ÜMMETÝ' DE NE? (01-01-2008) - Editör M. Selami ÇEKMEGÝL - Son Güncelleme (13-11-2016) “ÝSLAM ÜMMETÝ” DE NE? Selami ÇEKMEGÝL M. Yenilerde, deðer verdiðim ve gerçekten dostça iltifatlarýna da mazhar olduðum bir gençlik dergisi arka kapaðýnda “Ýslam Ümmeti”nin bayramýný kutlayýnca akademik doðruluk ve yanýlýp yanýlmadýðýmý kontrol açýsýndan bu konuyu öne getirme lüzumunu hissettim. Konuya girmeden önce bir intibaýmý öncelikle belirtmek istiyorum: Kur’an‘ýn dile getirdiði hayat gerçeklerini, ne yazýk ki, Ýslam’a gönül verdiðini ve Ýslam’ý savunduðunu iddia eden, bir kýsým strateji yoksunu yarý aydýn, aðzý kalabalýk çevreler tahrif ve tahrip etmektedirler çok kez. Kur’an’ýn ifadelendirdiði sosyolojik kurum ve kavramlarý ona en aykýrý biçimde kullananlar ne yazýk ki bu bilim dýþý teolog çevreler ve bunlarýn hayat verdiði din dýþý felsefi çevrelerdir. Din dýþý yönetimi Osmanlý’ya yakýþtýrmaya yeltenen, katolisizmin zirveye çýkardýðý teokratik yönetimi Ýslam’a yamamaya kalkýþan, sanki hatasýzlýk mümkünmüþ gibi dünyaya altýn bir medeniyet sunan orta çaðdaki bize ait yönetimleri de -uygulamadaki bazý zaaflarý sebebiyle- Ýslam dýþý göstermeye özenenler daha çok bunlar arasýndan çýktýðý gibi Ýslamýn öne getirdiði toplumsal kurumlara iliþkin önemli taným ve kavramlar da bu çevrelerin kalem ve dillerinde hüviyet deðiþtirmekte, bunlarýn entel özentili çalýþmalarýyla bilim dýþý ve keyfi anlamlara bürünmektedirler. Hatta bunlar çok kolaycý bir eda ile Ýslam’ýn yýkýlýþýndan söz edebilmekte ve bundan da peygamberi yöntemi esas alan camiayý sorumlu tutabilmekte,, kanaatlerinin kanýtý olarak da “sünnet” dýþý sapkýnlýklarýn etkisi altýndaki cahil þeyh ve taklitçi, tefekkürsüz hoca ve mollalarý Sünni gibi gösterme tuhaflýðý içinde olmaktan bilim adýna mahcubiyet duymaktadýrlar. Nitekim bunlarýn bir kesiminin Kur’an’ýn ifadelendirdiði “millet” kavramýný “din”; kavim vakýasýný da millet þeklinde tercüme ederek Kur’an meallerinde bile Ýslami anlamlarý nasýl ters yüz edip tabii olgularý dejenere ettiklerini, hatta Kur’an’da mevcut olmayan “recm”, taþla öldürme cezasýný Kur’an’a yamamaya kalkýþtýklarýný çok daha önceleri yayýnladýðým üç makalemde incelemiþtim.(*) Bir millet mensubu olmayý sanki kaçýnýlmasý gereken bir hata imiþ gibi algýlamaya temayül eden ve Ýslam’ýn bu alandaki bilimsel öðretisini doðru algýlamayan böylesi yarý aydýn çevrelerin içine düþtükleri kavram yanlýþlýklarýndan biri de “Ýslam Ümmeti” gibi uyduruk bir kavramý literatüre ithal etmeleri olmuþtur. Bunlar din dýþý çevrelerin milletimizi Ýslam’dan farklý biçimde oluþturma arzularý yolunda uydurduklarý böylesi bir kavramý esas alarak, yine dindýþý çevrelerin malý haline getirdikleri Kur’ani millet kavramýný unutturmak için Batýcý felsefeciler gibi tanýmladýklarý “milliyetçilik” akýmlarýný esas alan bir strateji izlemekte ve farkýnda olmadan onlarýn, ýrkçý misyonuna hizmet etmektedirler. Ancak ne var ki bu tutumla Müslüman kitlelerin millet oluþturma imkanlarýný yok ederek Müslümanlarý “Ýslam ümmeti” gibi, tanýmý muðlak bir camiaya indirgeyen dar kapsamlý ve siyasi imajý anlaþýlmayan bir “ümmetçilik” cereyanýna itmektedirler. Bu yanlýþtýr. Kur’an “Ýslam Ümmeti” þeklinde bir kavram kullanmamýþtýr. Ýlim dilinde ve orijinal islam literatüründe de böyle bir kavrama pek fazla rastlayacaðýmýzý sanmýyorum. Kur’an, 7. surenin 34.ayetinde “her http://www.kriter.org - www.kriter.org Powered by Mambo Generated: 20 October, 2017, 23:46 ümmetin bir eceli olduðundan ve ecelleri gelince onlarýn ne bir an geri kalabileceklerinden, ne de öne geçebileceklerinden” söz ediyor. Oysa ki Ýslam ezelden ebede akan bir gerçekliktir. Nasýl ecelsiz bir kavramla eceli olan bir varlýk tanýmlanabilir? Kur’an 10.surenin 47.ayetinde “her ümmetin bir elçisi vardýr. Elçileri gelip de bunlar onu yalanlayýnca...” diyor. Oysa ki bütün elçiler Kur’an’a göre Ýslam için gönderilmiþtir. Nasýl olur da bütün elçilerin ihyaya memur olarak gönderildikleri din-i Ýslam tek bir elçinin ümmetine indirgenebilir? Düþününüz ki Kur’an 2.surenin 134.ayetnde “ iþte bunlar bir ümmetti, gelip geçtiler, kazandýklarý kendilerinindi. Sizin kazandýklarýnýz sizin olacak...” diye anlatmaktadýr. Belli ki “ÝslamÜmmeti” tabiri bu çevrelerde din gayretiyle, bilim dýþý kullanýlan, Kur’an’a aykýrý bir kavram; galat (yanlýþ) bir kullanýmdýr. Oysa ki aydýnlara duþen “galat-ý meþhur(yaygýn yanlýþ) lugat-ý fasihten(açýk ve düzgün) yeðdir” diyerek halkýn dedikleri yanlýþlara inmek yerine, halký Kur’an’ýn aydýnlýk kavram ve tanýmlarý ile aþina kýlmak ve onlarý Kur’ani ilkelere yükseltmek olmalýdýr. Halkýn aydýnlanmasý ne kadar güzelse, aydýnlarýn avamileþmesi de o kadar çirkin ve kötü görülmelidir. Ne var ki bizim halkýmýz, Müslümanlarýmýz bu konularda da (diðer konularda olduðu gibi bazan) çok daha doðru bir anlayýþ içinde ve aydýn özentilerine nazaran çok daha Kur’an’a uygun konuþmaktadýr. Halkýmýz fevkalade yüce bir idrak ve sezgi ile tabii ve sosyolojik yasalara uygun eðilimler içinde milletini, kavmini, dinini ve ümmetini birbirinden tefrik(ayýrt) edebilen bir telaffuz ve yaklaþým içindedir. Mesela ona “kimin ümmetisin” diye sorulsa cevabý gayet net ‘Muhammed Ümmeti” olur; yoksa “Ýslam Ümmeti” deðil. Çünkü o ilmihalinden ahirette “Hangi millettensin?” sorusu sorulduktan sonra kendisine “Kimin Ümmetisin?” sorusunun sorulacaðýný öðrenmiþ ve ona göre “ Muhammet Ümmetindenim” deme inceliðini taþýmasý gerektiðini öðrenmiþtir. Nitekim biliyoruz ki:”Ümmet bir peygambere inanan, onun getirdiði, þeriata inanan insanlarýn topunu ifade eder.”(*) O halde bizim dinci aydýnýmýz neden Muhammed Ümmetinden olmuyor da kendini Ýslam Ümmetinden olarak tanýmlýyor? Hangi bilimsel eser böyle bir ümmetin sosyolojik tanýmýný sunuyor? Sunsa dahi Müslüman’ýn konumu, lafzýný ve manasýný Allah’ýn kýyamete kadar mahfuz tutacaðý Kur’an’a uygun konuþmak deðil midir? Dikkat edilirse Bakara Suresi’nin 135 nci ayetinde, mü’minlere, “doðru yolda (hanif) olan, þirkten arýnmýþ millete” mensubiyeti emreden Kur’an, Hz.Adem’den Hz.Muhammed’e kadar bütün peygamberlerin duyurusunu yaptýðý dinin adýný Ýslam koyarken literatürümüzde Hz.Ýsa’nýn ümmetinden, Hz.Musa ‘nýn þeriatýndan sözedilmiþ, o þeriatlarýn ve ümmetlerin çapý ve çevresi isimlendirildikleri peygamberler ile sýnýrlandýrýlmýþtýr. Mesela, Kur’an 22.Surenin 67.ayetinde “Her ümmet için biz bir ibadet tarzý belirledik; onlar onu izlerler” derken, 16.surenin 93 ayetinde:” Allah dileseydi, elbette ki sizi bir tek ümmet yapardý..” diye beyan buyuruyor. Þu halde ümmet belli bir peygamberin getirdiði þeriata tabi kimseleri ifade ederken, Ýslam bunlarýn tümünü kapsayan dinin adý oluyor.Bu tanýma göre “Muhammed Ümmeti” de Hz.Ýsa gibi Müslümandýr ama onun getirdiði þeriatle sorumlu tutulmamýþlardýr. Doðruya yönelme her devirde insana Müslüman olmasý için Allah’ýn doðuþtan yüklediði (fýtri) bir mükellefiyetten, 20.asýrda Türkiye’de veya Amerika’da yaþayan bir Müslüman’ýn Hz.Musa’nýn ve Hz.Ýsa ‘nýn þeriatýna tabi bir ümmet olmasý anlamsýzlýk ifade edebilecektir. Ya da Hz.Ýsa’nýn ümmetinden bir fert pekala benim milletime mensup bir müslüman olarak doðru yolda bulunmuþ olduðu halde, Muhammed ümmetinden bir kiþinin Hz.Ýsa ‘nýn ümmeti olmasý düþünülemez bile. http://www.kriter.org - www.kriter.org Powered by Mambo Generated: 20 October, 2017, 23:46 O halde niçin teolog yarý aydýnlarýmýz da dindýþý felsefecilerin etkileri altýnda “Ýslam Ümmeti” diye uyduruk bir kavramla konuþma ihtiyacý hissediyorlar? Henüz kendilerine empoze edilen modasý çoktan geçmiþ keyfi taným ve tariflerin aldatýcý etkisinden kurtulamadýklarýndan; mensup olduklarýný bilinçli þekilde anlatamadýklarý “millet”in þerefli ülküsünü ihata (anlayýþ) ve idrak edemediklerinden ve o onuru hak ederek taþýyamadýklarýndan. Henüz ümmet bilincinden millet þuuruna geçebilecek bir siyasi fikir düzeyine eriþemediklerinden... Hala kendilerini, hergün dinlerine söven ve þerefli ülkülerini aþaðýlayan küfürcü hilkat (yaradýlýþ) garibeleriyle (ki, þaþýlacak þey) ayný milletten sanarken Muhammed Ali Clay gibi Müslümanlarla ayrý milletten sayýyorlar da ondan... Bu daðýnýklýktan kurtulmamýzýn yolu merhum Mehmet Akif Ersoy gibi doðru ve düzgün konuþmamýzý da gerektiriyor, sanýyorum. (*) Ragýp Ýsfehani’nin Müfredatý’ndaki tanýma göre bir zamanýn, bir mekanýn ihtiyari veya ihtiyarsýz bir araya getirdiði topluluða da ümmet denirmiþ. http://www.kriter.org - www.kriter.org Powered by Mambo Generated: 20 October, 2017, 23:46
