ekonomi

İ
M
O
N
O
K
E
Rİ
E
L
E
G
R
GÖSTE
014
2
Z
U
M
TEM
ELERİ
G
R
E
T
S
N GÖ
O
Y
S
A
L
F
EN
TÜFE’de Türkiye geneli
yıllık enflasyon %9,16,
TR41 Bölgesinde ise %9,01
olarak gerçekleşti
ÂÂ TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)
TR41
Türkiye
10%
9.7
9%
9.4
9.2
8%
7.5
7%
7.3
9.0
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,25 ile giyim ve
ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı
Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup
ise %0,06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
Haziran 14
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
6%
5%
2014 yılı Haziran ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre
ülke genelinde %0,31, TR41 Bölgesinde ise %0,48 arttı.
Ekonomi Göstergeleri Bülteni
2014-07
Aylık en yüksek artış %1,72 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran
ayında endekste yer alan gruplardan sağlıkta %0,98,
lokanta ve otellerde %0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde
%0,70, ulaştırmada %0,50 artış gerçekleşti.
Yıllık en fazla artış %13,22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. TÜFE’de, bir önceki yılın
aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%12,47), ulaştırma (%12,01), sağlık (%9,48),
eğitim (%9,28) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış %0,71 ile TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak)’de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması
(İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki
yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %6,57 ile TR22
(Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde, bir önceki yılın aynı
ayına göre en yüksek artış %9,99 ile TR51 (Ankara) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış
%9,46 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde
gerçekleşti.
ÂÂ TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI
TR41
TR41 Bölgesinde ana
harcama gruplarında bir
önceki yılın aynı ayına göre en
yüksek artış %14,86 ile sağlık
grubunda gerçekleşti
Türkiye
16%
12%
8%
Çeşitli Mal ve Hizmetler
Lokanta ve Oteller
Eğitim
Eğlence ve Kültür
Haberleşme
Ulaştırma
Sağlık
Mobilya, Ev Aletleri ve
Ev Bakım Hizmetleri
Konut, Su, Elektrik,
Gaz ve Diğer Yakıtlar
Giyim ve Ayakkabı
Alkollü İçecekler
ve Tütün
Gıda ve Alkolsüz
İçecekler
4%
Endekste yer alan diğer gruplardan ulaştırmada %13,84,
gıda ve alkolsüz içeceklerde %12,98, lokanta ve otellerde %11,12, çeşitli mal ve hizmetler grubunda %10,44, ev
eşyasında %8,55, eğlence ve kültürde %6,35, giyim ve
ayakkabıda %6,08, eğitimde %3,99, konut, su, elektrik,
gaz ve diğer yakıtlar grubunda % 3,49, alkollü içecekler
ve tütün %2,83, haberleşmede %0,61 artış yaşandı.
Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014
www.bebka.org.tr
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
3
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
N GÖ
O
Y
S
A
L
F
EN
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
aylık %0,06 arttı
ÂÂ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
Haziran 2014
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
ÂÂ İHRACAT (ABD DOLARI, Kanuni Merkez Bazında)
Haziran 2014
Ocak-Haziran (2014)
Ocak-Haziran (2013)
ARTIŞ-AZALIŞ
1.146.268.000 $
6.722.871.000 $
6.593.802.000 $
129.069.000 $
Eskişehir
83.224.000 $
458.550.000 $
385.899.000 $
72.856.000 $
Bilecik
9.834.000 $
39.863.000 $
42.640.000 $
-2.777.000 $
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,12, bir önceki yılın
aynı ayına göre %9,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,03 artış gösterdi.
Bursa
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2014
Önceki Yılın
On İki Aylık
Aynı Ayına Göre Ortalamalara
Değişim (%)
Göre Değişim (%)
9,75
9,03
9,40
11,99
12,29
9,79
-5,15
1,91
9,85
10,03
Ana Sanayi
Grupları
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ana Sanayi Grupları ve
Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2014
Yurt İçi ÜFE
Ara malı
Dayanıklı Tüketim Malı
Dayanıksız Tüketim Malı
Enerji
Sermaye Malı
233,09
233,03
163,07
208,69
346,00
195,49
0,06
0,12
0,17
-0,18
-0,01
0,40
2013
15%
5,12
5,39
7,19
8,10
2,16
5,67
2014
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler;
kok ve rafine petrol ürünleri (%1,72), ağaç ve mantar ürünleri (mobilya
hariç) (%0,94), metal cevherleri (%0,94) alt sektörleridir. Buna karşılık
basım ve kayıt hizmetleri (%-3,29), kağıt ve kağıt ürünleri (%-2,31) ve
deri ve ilgili ürünler (%-0,99) bir ay önceye göre endekslerin en fazla
gerilediği alt sektörler oldu.
9.8
9%
7.0
6.8
1.7
Ana sanayi gruplarında en yüksek artış
sermaye malında gerçekleşti
Nisan
6%
3%
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Haziran ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında, en yüksek yıllık artış ise dayanıksız
tüketim mallarında gerçekleşti.
Aralık
Kasım
Ekim
Eylül
Ağustos
Temmuz
Haziran
Mayıs
Mart
Şubat
0%
Ocak
9,03
9,89
4,78
9,75
6,40
12,21
En yüksek aylık artış kok ve rafine petrol
ürünleri sektöründe gerçekleşti
13.0
12%
9,75
11,63
10,48
13,15
2,21
11,80
yaklaşık 73 milyon dolarlık bir artış yaşanmıştır. Göreceli olarak Bursa ve
Eskişehir illerine göre daha az ihracata sahip olan Bilecik’te, 2014 yılının
Ocak-Haziran döneminde 40 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşmiştir.
2013 yılı ile kıyaslandığında, Bilecik’te 2014 yılının Ocak-Haziran döneminde 3 milyon dolara yaklaşan bir azalma yaşandığı ortaya çıkmaktadır.
TR41 Bölgesi illerinden Bursa’da 2014 yılı Haziran ayında 1,150 milyar dolara yakın bir ihracat gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı Ocak-Haziran dönemi
ile kıyaslandığında 2014 Ocak-Haziran döneminde Bursa ihracatında
yaklaşık 130 milyon dolara yakın bir artış yaşanmıştır. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde 2013 Ocak-Haziran dönemine göre Eskişehir ihracatında
ÂÂ BURSA
ÂÂ ESKİŞEHİR
Milyon Dolar
ÂÂ BİLECİK
Milyon Dolar
Milyon Dolar
1.300
85
11,0
1.200
80
9,5
1.100
75
8,0
1.000
70
6,5
900
65
5,0
800
60
3,5
700
55
2,0
Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
Haziran 14
233,09
341,72
229,22
230,09
200,83
Önceki Yılın
Aralık Ayına
Göre Değişim (%)
5,12
3,05
6,41
-5,97
6,03
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
Haziran 14
Yİ-ÜFE
B-Madencilik ve Taşocakçılığı
C-İmalat Sanayi
D-Elektrik, Gaz
E-Su temini
Aylık
Değişim
(%)
0,06
-0,08
0,13
-0,68
0,05
Haziran 13
Temmuz 13
Ağustos 13
Eylül 13
Ekim 13
Kasım 13
Aralık 13
Ocak 14
Şubat 14
Mart 14
Nisan 14
Mayıs 14
Haziran 14
Sektörler
(NACE Rev.2)
Endeks
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
4
5
2014 yılı Haziran ayında
TR41 Bölgesinde en fazla
ihracat yapılan 5 ülke arasında
Fransa, Almanya ve İtalya
önde gelmektedir.
ELERİ
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
Rİ
ELE
G
R
E
T
S
GÖ
İHRACAT
Sanayi
1.065.816.000 $
ÂÂ ÜLKELER BAZINDA İHRACAT
ÂÂ BURSA
ÂÂ BURSA
Bursa ili 2014 yılı Haziran ayı
ihracatının yaklaşık %93’ünü
sanayi ürünleri oluşturmaktadır.
Haziran 2014
FRANSA
HaZİRAN 2013
240.624.000 $
FRANSA
186.250.000 $
ALMANYA
167.826.000 $
ALMANYA
151.598.000 $
İTALYA
99.824.000 $
İTALYA
115.944.000 $
BİRLEŞİK KRALLIK
79.021.000 $
BİRLEŞİK KRALLIK
68.776.000 $
İSPANYA
44.792.000 $
İSPANYA
47.868.000 $
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
69.541.000 $
Madencilik
10.910.000 $
Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam ihracatın %6’sı kadardır. Madencilik sektöründen yapılan ihracat
ise %1 dolaylarındadır.
TOPLAM
1.146.267.000 $
Sanayi
ÂÂ ESKİŞEHİR
72.824.000 $
Haziran 2014
HAZİRAN 2013
ABD
26.137.000 $
ABD
17.272.000 $
ALMANYA
8.453.000 $
ALMANYA
6.792.000 $
FRANSA
5.997.000 $
FRANSA
5.718.000 $
AVUSTURYA
4.102.000 $
AVUSTURYA
5.071.000 $
HOLLANDA
3.312.000 $
ROMANYA
2.694.000 $
ÂÂ BİLECİK
HAZİRAN 2014
ÂÂ ESKİŞEHİR
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
2014 yılı Haziran ayında sanayi
ürünleri ihracatı Eskişehir
ilinde toplam ihracatın yaklaşık
%87’sini oluşturmaktadır.
3.251.000 $
Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran %4 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne ait olan ihracat da
toplam ihracatın %9’u dolaylarındadır.
TOPLAM
Madencilik
7.151.000 $
83.226.000 $
HAZİRAN 2013
ÇİN
1.411.000 $
KANADA
5.211.000 $
BAHREYN
1.273.000 $
ÇİN
869.000 $
FILIPINLER
1.015.000 $
ABD
465.000 $
FİNLANDİYA
788.000 $
AZERBEYCAN-NAHCIVAN
400.000 $
ROMANYA
484.000 $
ROMANYA
342.000 $
Bu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Fransa Almanya ve Birleşik Krallık’a yapılan ihracatta artışlar yaşanırken İtalya ve İspanya’ya
ihracat azalmıştır. Eskişehir ilinde de 2014 yılında aynı ayda en fazla
ihracat yapılan ülkelerden ABD, Almanya ve Fransa’ya yapılan ihracatta
artış yaşandığı görülmektedir. Bilecik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise 2013 yılı Haziran ayına kıyasla 2014 yılı Haziran ayında Çin ve
Romanya’ya yapılan ihracatın arttığı görülmektedir.
Sanayi
6.100.000 $
ÂÂ BİLECİK
Tarım, Hayvancılık ve
Ormancılık
1.119.000 $
Bilecik ilinde sanayi sektörü
%62’lik ihracat payına sahiptir.
Madencilik
2.616.000 $
Bilecik ilinde %62’lik ihracat payına sahip olan sanayi
sektörünü %27 ile madencilik sektörü takip etmektedir. Tarım,
hayvancılık ve ormancılık sektöründen bu dönemde yapılan
ihracatın toplam ihracat içindeki payı da %11 dolaylarındadır.
TOPLAM
9.835.000 $
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
6
7
İ
LER
K
İ
T
S
İ
T
A
ARET İST
İ
LER
K
İ
T
S
İ
T
A
ARET İST
İhracat %3,6 arttı
DIŞ TİC
DIŞ TİC
Dış Ticaret, Mayıs 2013 - 2014
ÂÂ Avrupa Birliği’ne
ihracat %16 arttı
Milyon $
25.000
23.245
20.000
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2013 Mayıs ayında %39,1 iken,
2014 Mayıs ayında %43,8 oldu. AB’ye
yapılan ihracat, 2013 yılının aynı ayına
göre %16 artarak 6 022 milyon dolar
olarak gerçekleşti.
20.859
15.000
10.000
13.277
ÂÂ En fazla ihracat
yapılan ülke
Almanya oldu
13.750
ÂÂ İthalatta ilk
sırayı Çin aldı
Çin’den yapılan ithalat, 2014 yılı
Mayıs ayında 2 112 milyon dolar
oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya (2
096 milyon dolar), Almanya (1 887
milyon dolar) ve ABD (1 150 milyon dolar) izledi.
Almanya’ya yapılan ihracat 2014 yılı
Mayıs ayında 1 372 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla Irak (1 052 milyon dolar), İngiltere (818 milyon dolar)
ve İtalya (635 milyon dolar) takip etti.
5.000
0
İhracat
İthalat
ithalat %10,3 azaldı
Dış ticaret açığı %28,7 azaldı
Dış Ticaret, Ocak-Mayıs 2013-2014
110.000
Milyon $
104.827
99.005
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine
göre; ihracat 2014 yılı Mayıs ayında, 2013 yılının aynı
ayına göre %3,6 artarak 13.750 milyon dolar, ithalat
%10,3 azalarak 20 859 milyon dolar olarak gerçekleşti.
82.500
55.000
62.735
67.391
2014
27.500
0
2013
İhracat
Mayıs ayında dış ticaret açığı %28,7 azalarak 9 968
milyon dolardan 7.108 milyon dolara düştü. İhracatın
ithalatı karşılama oranı 2013 Mayıs ayında %57,1 iken,
2014 Mayıs ayında %65,9’a çıktı.
ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin
ihracattaki payı %3,8 oldu
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması
içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Mayıs ayında
ISIC Rev. 3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı
%93,6’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı
içindeki payı %3,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %33,4’tür.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Mayıs
ayında bir önceki aya göre ihracat %0,3, ithalat %2,9 arttı. Takvim etki-
lerinden arındırılmış seriye göre ise; 2014 yılı Mayıs ayında önceki yılın
aynı ayına göre ihracat %3,5 arttı, ithalat ise %2,4 azaldı.
Aylara Göre Dış Ticaret, Mayıs 2014 (Milyon ABD $)
İhracat (FOB)
İthalat (CIF)
Aylar
Yıl
Değer Değişim (%)
Değer
Değişim (%)
2013
62.735
104.827
Ocak Mayıs
2014
67.391
7,4
99.005
-5,6
2013
13.277
23.245
Mayıs
2014
13.750
3,6
20.859
-10,3
Dış Ticaret Dengesi
Değer
Değişim (%)
-42.093
-31.613
-24,9
-9.968
-7.108
-28,7
İhracatın İthalatı
Karşılama Oranı
59,8
68,1
57,1
65,9
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı
%78,5’tir. Yüksek teknolojili ürünlerin 2014 Mayıs ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %14,
orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %41,8’dir.
Teknoloji Yoğunluğuna Göre Dış Ticaret, Mayıs 2014 (Milyon ABD $)
MAYIS
2013
İthalat
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %0,3 azaldı
ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin
imalat sanayi ithalatı
içindeki payı %14 oldu
Ocak-MAYIS
2014
Toplam
Yüksek teknolojili ürünler
Orta yüksek teknolojili ürünler
Orta düşük teknolojili ürünler
Düşük teknolojili ürünler
Değer
12.400
422
3.921
3.930
4.126
%
100
3,4
31,6
31,7
33,3
Değer
12.870
422
4.294
3.681
4.473
Toplam
Yüksek teknolojili ürünler
Orta yüksek teknolojili ürünler
Orta düşük teknolojili ürünler
Düşük teknolojili ürünler
Değer
18.329
2.029
7.546
6.516
2.238
%
100
11,1
41,2
35,5
12,2
Değer
16.371
2.285
6.842
5.002
2.242
2013
İhracat (FOB)
%
Değer
100
58.451
3,3
1.778
33,4
18.025
28,6
19.094
34,8
19.554
İthalat (CIF)
%
Değer
100
81.457
14,0
9.808
41,8
32.959
30,6
28.401
13,7
10.288
Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.
Teknoloji yoğunluğuna göre ürün grupları sınıflaması OECD
tarafından ISIC Rev.3 sınıflaması baz alınarak hazırlanmıştır.
2014
%
100
3,0
30,8
32,7
33,5
Değer
62.973
2.080
19.779
19.388
21.725
%
100
3,3
31,4
30,8
34,8
%
100
12,0
40,5
34,9
12,6
Değer
79.919
10.627
32.397
22.109
10.785
%
100
14,0
42,7
29,1
14,2
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
8
9
İ
SLER
K
E
D
N
E
RET
DIŞ TİCA
İhracat birim değer endeksi değişmedi
ÂÂ DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ,
Mayıs 2014
İhracat birim değer endeksi değişmedi
İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre değişmedi. Endeks bir önceki yılın aynı ayına
göre, “gıda, içecek ve tütün”de %1,4, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %0,8 ve “yakıtlar”da %2,7 artarken,
“imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,1
azaldı.
İthalat birim değer endeksi %1,1 azaldı
İthalat birim değer endeksi %1,1 azaldı
İhracat miktar endeksi %3,6 arttı
İthalat miktar endeksi %9,3 azaldı
İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,1 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına
göre, “gıda, içecek ve tütün”de %1,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %3,3 ve “yakıtlar”da %1 azalırken,
“imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,3
arttı.
İ
SLER
K
E
D
N
E
RET
DIŞ TİCA
ÂÂ Mevsim ve takvim
etkilerinden
arındırılmış ihracat
miktar endeksi
%0,1 arttı
ÂÂ Mevsim ve takvim
etkilerinden
arındırılmış
ithalat miktar
endeksi %2,6 arttı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış
seriye göre; 2014 Nisan ayında 126,1 olan
ihracat miktar endeksi %0,1 artarak, 2014
Mayıs ayında 126,2 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Mayıs
ayında 125,4 olan ihracat miktar endeksi
%3,6 artarak 2014 Mayıs ayında 129,9 değerine yükseldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Nisan ayında
119,4 olan ithalat miktar endeksi %2,6
artarak, 2014 Mayıs ayında 122,5 oldu.
Takvim etkilerinden arındırılmış seriye
göre ise; 2013 Mayıs ayında 131,8 olan
ithalat miktar endeksi %1,8 azalarak
2014 Mayıs ayında 129,4 oldu.
Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Mayıs 2014
150
İhracat
Endeks
İthalat Miktar Endeksi
144.3
140
Genel
Gıda, içecek ve tütün
Hammaddeler
Yakıtlar
İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç)
SITC’de başka yerde
sınıflandırılmayan mallar
130
124.7
120
109.2
107.6
100
Aralık 14
Kasım 14
Ekim 14
Eylül 14
Ağustos 14
Temmuz 14
Haziran 14
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
Mayıs 13
Nisan 13
Mart 13
Şubat 13
İhracat miktar endeksi %3,6 arttı
İthalat miktar endeksi %9,3 azaldı
İhracat miktar endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,6 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,7
ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %9,5 artarken, “ham
maddelerde (yakıt hariç)” %13,6 ve “yakıtlar”da %23,2 azaldı.
İthalat miktar endeksi 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına
göre %9,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek
ve tütün”de %6,5, “yakıtlar”da %10,4 ve “imalat (gıda, içecek, tütün
hariç) sanayi”nde % 3,8 azalırken, “ham maddelerde (yakıt hariç)”
%16,2 arttı.
Değişim (%)
2014 Mayıs /
2013 Mayıs
2013 Mayıs
Birim Değer Endeksleri
0,0
109,3
1,4
113,1
0,8
109,8
2,7
123,7
-0,1
104,9
2014 Mayıs
108,1
108,7
106,9
128,7
107,5
108,1
110,3
107,8
132,2
107,3
122,8
95,7
-22,1
129,4
119,8
172,5
123,0
126,8
176,5
2014 Mayıs
Değişim (%)
2014 Mayıs /
2013 Mayıs
108,2
111,8
106,2
122,6
105,2
-1,1
-1,1
-3,3
-1,0
0,3
114,6
97,8
-14,7
134,0
123,1
149,1
94,5
138,8
MİKTAR Endeksleri
3,6
137,5
2,7
155,0
-13,6
110,0
-23,2
125,0
9,5
127,9
124,7
145,0
127,8
112,0
123,1
-9,3
-6,5
16,2
-10,4
-3,8
37,6
-78,6
287,5
-63,6
90
Genel
Gıda, içecek ve tütün
Hammaddeler
Yakıtlar
İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç)
SITC’de başka yerde
sınıflandırılmayan mallar
İthalat
Endeks
2013 Mayıs
134.0
138.1
Ocak 13
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2013 yılı Mayıs ayında
98,9 olarak elde edilmiş olan
dış ticaret haddi, 2014 yılı Mayıs ayında da 99,9 oldu.
Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Mayıs 2014
İhracat Miktar Endeksi
110
ÂÂ Dış ticaret
haddi 2014
yılı Mayıs
ayında
99,9 olarak
gerçekleşti
790,0
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
10
11
İ
SLER
K
E
D
N
E
VEN
L GÜ
E
R
Ö
T
K
SE
Mevsim etkilerinden
arındırılmış hizmet sektörü
güven endeksi %0,9 arttı
ÂÂ Haziran 2014
KSİ
E
D
N
E
N
İ GÜVE
Tüketici güven endeksi
%3 azaldı
TÜKETİC
ÂÂ Haziran 2014
Hizmet Sektörü Güven Endeksi
Perakende Sektörü Güven Endeksi
İnşaat Sektörü Güven Endeksi
120
110
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre %3 oranında azaldı; Mayıs ayında 76 olan endeks Haziran ayında 73,7 değerine düştü.
100
90
2013
80
2014
Genel ekonomik durum
beklentisi %3,9 azaldı
85
70
78.5
80
Aralık 14
Kasım 14
Ekim 14
Eylül 14
Ağustos 14
Temmuz 14
Haziran 14
Mayıs 14
Nisan 14
Mart 14
Şubat 14
Ocak 14
Aralık 13
Kasım 13
Ekim 13
Eylül 13
Ağustos 13
Temmuz 13
Haziran 13
Mayıs 13
Nisan 13
Mart 13
Şubat 13
Ocak 13
60
78.5
75.0
75
72.1
73.7
70
Mayıs ayında 97,2 olan hizmet sektörü güven endeksi Haziran ayında 98,1 değerine yükseldi. Hizmet sektörü güven
endeksindeki artış; son üç aylık dönemdeki iş durumunun
iyileştiğini ve hizmetlere olan talebin arttığını değerlendiren
girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talebin artacağını
bekleyen girişim yöneticisi sayısı ise azaldı.
Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu endeksi
%1,6 ve hizmetlere olan talep endeksi %2,1 artarken, hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %0,8 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende
ticaret sektörü güven endeksi %1,4 azaldı
Mayıs ayında 103,9 olan perakende ticaret sektörü güven
endeksi Haziran ayında 102,4 değerine düştü. Perakende
ticaret sektörü güven endeksindeki düşüş; mevcut mal stok
seviyesinin mevsim normallerinin üzerinde olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısının artmasından ve gelecek
üç aylık dönemde iş hacmi-satışların artacağını bekleyen
girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Son
üç aylık dönemde iş hacmi-satışların arttığını değerlendiren
girişim yöneticisi sayısı ise arttı.
Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; mevcut
mal stok seviyesi endeksi %6,8 ve iş hacmi-satışlar beklentisi
endeksi %0,2 azalırken iş hacmi-satışlar endeksi %3,3 arttı.
Sektörel Güven Endeksleri, Alt Kalemleri
ve Değişim Oranları, Haziran 2014
Endeks
Hizmet Sektörü Güven Endeksi
İş durumu (son 3 aylık dönemde)
Hizmetlere olan talep (son
3 aylık dönemde)
Hizmetlere olan talep beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde)
Perakende Ticaret Sektörü
Güven Endeksi
İş hacmi-satışlar (son 3
aylık dönemde)
Mevcut mal stok seviyesi (*)
İş hacmi-satışlar beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde)
İnşaat Sektörü Güven Endeksi
Alınan kayıtlı siparişlerin
mevcut düzeyi
Toplam çalışan sayısı beklentisi
(gelecek 3 aylık dönemde
69.2
65
Bir önceki
aya göre
değişim (%)
2014 2014
05
06
-1,4
0,9
-1,0
1,6
2014
05
97,2
91,5
2014
06
98,1
92,9
89,2
91,1
-2,8
2,1
111,0
110,2
-0,4
-0,8
103,9
102,4
0,8
-1,4
95,6
98,7
0,9
3,3
104,7
97,5
3,2
-6,8
111,3
111,1
-1,5
-0,2
79,2
79,8
1,2
0,7
65,3
66,1
5,7
1,3
93,2
93,4
-1,8
0,3
1
2
Aylar
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü
güven endeksi %0,9 arttı
3
4
5
6
7
8
9
10
İşsiz sayısı beklentisi %0,5 azaldı
11
12
Mayıs ayında 102,7 olan genel ekonomik
durum beklentisi endeksi %3,9 oranında
azalarak, Haziran ayında 98,7 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde
beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir
önceki aya göre azaldığını göstermektedir.
Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri
ve Değişim Oranları, Haziran 2014
Gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi %0,5 oranında azalarak, Haziran ayında 81,2 değerine düştü. Bu azalış, işsiz
sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklandı.
Endeks
Hanenin maddi durum beklentisi %2,4 azaldı
2014 2014 2014
04
05
06
Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi
endeksi bir önceki aya göre %2,4 oranında azaldı. Mayıs ayında 93,1
olan endeks değeri Haziran ayında 90,9 oldu. Bu azalış, gelecek
12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını
bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı.
Tüketici Güven
78,5 76,0
Endeksi (*)
Hanenin maddi
94,9 93,1
durum beklentisi
Genel ekonomik
107,0 102,7
durum beklentisi
İşsiz sayısı
85,4 81,6
beklentisi (**)
Tasarruf etme
26,6 26,6
ihtimali
Tasarruf etme ihtimali %9,8 azaldı
Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %9,8 oranında azaldı. Mayıs ayında 26,6 olan endeks,
Haziran ayında 24 değerine düştü. Bu azalış, tüketicilerin gelecek
12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre
azaldığını göstermektedir.
Bir önceki aya
göre değişim
oranı (%)
2014
2014
05
06
73,7
-3,1
-3,0
90,9
-1,8
-2,4
98,7
-4,1
-3,9
81,2
-4,4
-0,5
24,0
0,0
-9,8
(*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır.
(**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde
azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir.
(*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir.
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
12
13
Sİ
K
E
D
N
E
M
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış sanayi üretimi bir
önceki aya göre %1,0 azaldı
RETİ
Ü
İ
Y
A
N
SA
ÂÂ MAYIS 2014
Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2014 Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı
Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı
sektörü endeksi %8,7, imalat sanayi sektörü endeksi %2,7 ve elektrik,
gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise
%5,4 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış
sanayi üretimi bir önceki yılın
aynı ayına göre %3,3 arttı
Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2014
Mevsim ve Takvim
Etkisinden Arındırılmış
Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış
Endeks
Endeks
Yıllık Değişim (%)
Endeks
Aylık Değişim (%)
Toplam Sanayi
122,4
122,4
3,3
119,4
-1,0
Madencilik ve Taşocakçılığı
114,5
114,6
8,7
113,7
-2,6
İmalat Sanayi
124,1
124,3
2,7
119,8
-1,0
Elektrik, Gaz, Buhar ve
İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı
114,6
114,0
5,4
119,8
0,0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Ger. Kişi
Tic. İşl.
100
12
Kooperatif
11
Şirket
10
BURSA
ESKİŞEHİR
BİLECİK
Kooperatif
9
TR411
TR412
TR413
TOPLAM
Şirket
8
104.0
Ger. Kişi
Tic. İşl.
7
Aylar
106
Kooperatif
6
108.9
Şirket
112
İL ADI
Ger. Kişi
Tic. İşl.
5
NUTS 3
KODU
Kooperatif
4
124.4 123.7
2013 Haziran (BİR AYLIK)
KURULAN
TASFİYE
KAPANAN
Şirket
3
2014 Haziran (BİR AYLIK)
KURULAN
TASFİYE
KAPANAN
122.4
Kooperatif
119.6
Aylar
2
İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir
önceki aya göre en yüksek artış %9,8 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %4,9 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı(makine ve
teçhizat hariç), %3,3 ile ana metal sanayii takip etti
ÂÂ KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ
2014
118
113.3
1
İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %21,2 ile diğer ulaşım araçları imalatında
gerçekleşti. Bu düşüşü, %13,3 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve
onarımı, %8,2 ile kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması takip etti.
Şirket
119.4
106
100
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış imalat sanayiinde
en yüksek artış tütün ürünleri
imalatında gerçekleşti
Ger. Kişi
Tic. İşl.
124
112
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış imalat sanayiinde
en yüksek düşüş diğer ulaşım
araçları imalatında gerçekleşti
Kooperatif
124 120.7
120.0
Endeks
122,4
128,2
123,8
117,2
108,7
129,9
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
2013
2014
130
119.6
Sektör
Toplam Sanayi
Ara malı imalatı
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı
Enerji
Sermaye Malı İmalatı
Mevsim ve Takvim
Etkisinden Arındırılmış
Endeks
Aylık Değişim (%)
119,4
-1,0
122,7
0,1
119,1
-0,4
118,4
0,6
113,9
-0,9
119,0
-5,7
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim
Endeksi (2010=100), Mayıs 2014
130
118
Takvim Etkisinden
Arındırılmış
Endeks
Yıllık Değişim (%)
122,4
3,3
129,3
4,1
125,1
-1,3
117,9
4,4
106,4
3,5
126,6
1,2
ArındırılmAMış
Şirket
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi
Üretim Endeksi (2010=100), Mayıs 2014
2013
Mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış imalat
sanayiinde en yüksek artış
tütün ürünleri imalatında
gerçekleşti
İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir
önceki aya göre en yüksek artış %9,8 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %4,9 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı(makine
ve teçhizat hariç), %3,3 ile ana metal sanayii takip etti.
Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı
Mayıs ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %2,6, imalat sanayi sektörü endeksi %1,0 azaldı; elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise aynı kaldı.
Sektör
Sİ
K
E
D
N
E
RETİM
Ü
İ
Y
A
ERİ
N
L
K
İ
SA
T
S
İ
T
İSTA
T
E
K
R
İ
Ş
VE
149
44
8
201
3
0
0
3
75
124
10
209
17
4
0
21
7
1
0
8
37
12
0
49
8
3
0
11
19
33
2
54
137
25
5
167
4
0
0
4
84
110
15
209
36
12
2
50
23
3
3
29
20
12
0
32
6
1
0
7
47
24
2
73
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan Şirket İstatistikleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
14
15
İşsizlik oranında Bursa,
Eskişehir ve Bilecik illeri
Ankara, İstanbul, İzmir ve
Kocaeli illerinin tümünden
daha düşük düzeylere
sahiptir.
Rİ
GELE
R
E
T
S
Ö
cü G
İşgü
ÂÂ İl Düzeyinde Temel
İşgücü Göstergeleri, 2013
ÂÂ Osmanlı’da Anadolu’daki ilk
tiyatronun 1878 yılında dönemin valisi Ahmet Vefik
Paşa tarafından 1879’da açılan Bursa’da açıldığını
İşgücüne Katılma Oranı
60%
55%
55.9
50%
45%
40%
54.8
52.2
51.6
51.4
49.5
46.9
Ankara
İstanbul
İzmir
Kocaeli
Bursa
Eskişehir Bilecik
İşgücüne katılma oranında Bursa ve Eskişehir illeri İstanbul, İzmir ve Kocaeli
illerinden daha düşük oranlara sahipken
Ankara’nın işgücüne katılma oranından
büyüktür. Bilecik ili ise kıyaslanan iller
arasında en düşük işgücüne katılma oranına sahiptir.
15%
15.4
10.2
11.2
10.1
5%
0%
8.5
6.6
Ankara
İstanbul
İzmir
Kocaeli
Bursa
6.5
ÂÂ Ülkemizde ilk şehirlerarası ulaşımın
Kamil Koç tarafından Bilecik’in Karaköy
İstasyonu’ndan Bursa’ya gerçekleştirildiğini
ÂÂ Ülkemizde ilk balmumu heykeller
müzesinin ve ilk lületaşı müzesinin
Eskişehir’de açıldığını
İşsizlik Oranı
ÂÂ Ülkemizde ilk F-16 motoru üretiminin
Eskişehir’de yapıldığını
İşsizlik oranında Bursa, Eskişehir ve
Bilecik illeri Ankara, İstanbul, İzmir ve
Kocaeli illerinin tümünden daha düşük
düzeylere sahiptir.
ÂÂ Milli Mücadele’de TBMM’ye ilk telgrafın
çekildiği yerin Bilecik olduğunu
20%
10%
?
BİLİYOR
MUYDUNUZ
Eskişehir Bilecik
ÂÂ Bazı Tanımlar
50%
47%
44%
41%
38%
35%
49.2
46.4
47.3
48.2
48.0
44.5
Ankara
42.9
İstanbul
İzmir
Kocaeli
Bursa
Eskişehir Bilecik
İstihdam Oranı
İstihdam oranlarında Kocaeli, kıyaslanan
iller arasında en yüksek orana sahipken,
Eskişehir’in istihdam oranı bu iller arasında en düşüktür.
İthalat birim değer endeksi: İthalatın birim
değerlerinde meydana gelen değişimdir.
Girişimlerin doğumu: Daha önceki yıllarda
aktif çalışanı olmayıp ilgili yıl içinde en az
bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri
ifade etmektedir.
Girişimlerin ölümü: Sonraki yıllarda herhangi
bir ücretli çalışanı olmayan ve ilgili yıl içinde en
az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri
ifade etmektedir.
İhracat birim değer endeksi: İhracatın birim
değerlerinde meydana gelen değişimdir.
İstihdam Oranı: Çalışan insan sayısının, çalışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle
bulunan orandır.
Dış ticaret haddi: İhracat birim değer endeksinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi
ile bulunur.
İşgücüne Katılma Oranı: İşgücünün kurumsal
olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki
oranıdır.
TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu mal
ve hizmetlerin ortalama fiyat artışıdır.
İşsizlik oranı: İş bulamayan nüfusun toplam
işgücüne oranıdır.
İşveren girişim: Herhangi bir referans yılda en
az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri
ifade eder.
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
16
17
Tüketici güven endeksi: Tüketicilerin ekonomideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttür.
Sanayi üretim endeksi: Sanayi üretiminde
meydana gelen artış ya da azalışı ifade eder.
ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindeki
ortalama fiyat artışıdır.
NOTLAR
www.bebka.org.tr
BEBKA • Ekonomi Göstergeleri
18
www.bebka.org.tr
Yeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi Buttim
Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE
Telefon 0224 211 13 27 • Faks 0224 211 13 29