içindekiler - Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları

advertisement
Hocamızı Anarken,
H
Sevgili Okuyucular,
epinizin çok iyi bildiği gibi Türk Dünyası
Araştırmaları Vakfı Turan Hocamızın bize
bıraktığı en önemli emanettir.
Hocamızın vefatından bu yana geçen son iki yılda,
bize bıraktığı emanetlerden Türk Dünyası Araştırmaları Dergimiz 35’inci, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergimiz de 27’inci yayın yılını doldurdu. Bunun yanında
pek çok kıymetli eser yayınlandı. Bakü Atatürk Lisemiz
23’üncü eğitim yılına başladı.
Geçtiğimiz Haziran ayının ilk günlerinde, Hocamızın da çok önem verdiği Türk Dünyası Çocuk
Şölenleri’nin 20’ncisini gerçekleştirdik. Türk coğrafyasının her noktasından 500’e yakın Türk çocuğumuzu
İstanbul’da misafir ettik. Onların muhteşem gösterilerini hep birlikte seyrettik. Hepsi Türk olduklarını ve
buranın da kendi vatanı olduklarını idrak ederek gözyaşları içinde ülkemizden dönerken, biz de hocamızın
bir vasiyetini daha yerine getirmiş olmanın kıvancını
yaşadık. Ve sonbaharın ilk günlerinde, Eylül ayı başlarında Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi’nin
12’ncisini Tataristan Cumhuriyeti’nin Başkenti Kazan’da gerçekleştirdik. Bu kongreye de Türk coğrafyasının her noktasından 300’ü aşkın ilim adamımız katıldı. Yine bu yıl Süleymaniye Kürsümüz 25 yaşına girdi.
Kürsümüzden 25 yılda toplam 800 toplantı-konuşma
gerçekleşti. Yurtdışındaki yüksek öğretim kurumlarımız faaliyetlerine kesintisiz devam etmektedir.
Tüm bu eserlerin temelleri, rahmetli hocamız Prof.
Dr. Turan Yazgan tarafından çok sağlam atılmış ve
kararlılıkla yürütülmüştür. Onun yokluğunda da, sizlerden aldığımız destekle yaşatıyoruz ve yaşatmaya
devam edeceğiz.
Hepinizin çok iyi bildiği gibi Hocamız, İsmail
Gaspıralı’nın ‘Dilde, Fikirde, İşte Birlik’ ülküsünü ve
ulu önder Atatürk’ün ‘Türk Birliğine İnanıyor ve Onu
Görüyorum’ sözlerini kendine bayrak edinmiş ve mücadelesini hep bu eksende yapmıştır. Hocamızın bizlere
vasiyeti ise Atatürk’ün gördüğü bu birliği her Türk’ün
muhakkak görmesidir.
Bizler de artık bu vasiyet için yaşıyoruz. Bu emaneti
hep birlikte Hocamızın ideallerinden taviz vermeden,
ilkelerinden sapmadan yaşatıyoruz ve yaşatmaya devam edeceğiz.
Vefatının ikinci yıldönümü münasebetiyle, Turan
Hocamızın Türk coğrafyasında açmış olduğu, Türk
Dünyası Bakü Atatürk Lisesi, Türk Dünyası Bakü İşletme Fakültesi, Kırgızistan Celalabad Prof. Dr. Turan
Yazgan Kırgız-Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Türk
Dünyası Celalabad İşletme Fakültelerimizde düzenlenen törenlerle andık. Pekçok vakıf-dernek, pek çok üniversite ve başta TRT, Bengü Türk Televizyonu ve Tek
Rumeli Televizyonu olmak üzere pekçok televizyonda
anma programları düzenlendi. Vakıf olarak İstanbul’da
düzenlenen Anma Programına başta, Azerbaycan, Macaristan, Kazakistan, Kerkük, Makedonya, Gagauzeli
olmak üzere, Türk Cumhuriyet ve topluluklarından gelen konuklarımız, Türkiye’den sevenleri ve gönül dostlarımız katıldı; ömrünü hizmetine adadığı Türk Milleti
böylece vefa duygusunu göstermiş oldu.
İnanıyoruz ki, Hocamızın yolu, tereddütsüz gidilmesi gereken yoldur ve Türk Milleti olarak, ancak bu
yoldan gidersek yeniden alnımız açık başımız dik olacaktır.
Vakıf yönetimi olarak Hocamızın vasiyetini yerine getirmek gayretimiz sonsuza dek devam edecektir.
Bu amaçla onun bize bıraktığı eserleri yaşatıyoruz ve
yaşatmaya devam edeceğiz. Bunu geçtiğimiz iki yılda
sizlerden aldığımız destekle başardık ebediyen, hep
birlikte başaracağımıza inancımız tamdır.
Tanrı Türkü Korusun.
Közhan Yazgan
Kuzey Irak ile ilgili meselelerimiz kördüğüm haline gelmiştir. Kuzey Irak, adeta bir mükâfat olarak,
peşkeş çekilen bir bölge durumundadır. Burada kullanılan siyasi teşkilatlanma adı daha kuzeyini hatırlatacak şekilde gözümüze batmaktadır.
Bu neyin mükâfatıdır?
Türkiye Cumhuriyetini güçsüz bırakmanın, ulaşması mümkün olan yere ulaşmasını engellemenin, böylece Ortadoğu’da iktisadi kritik kaynakların sömürülmesine engel olacak bir gücün bertaraf edilmesinin
mükâfatıdır. Benzeri bir mükâfat da Ermenilere verilmiştir.
Önce Zengezur Bölgesi, arkadan Karabağ ve Batı Azerbaycan toprakları.
Bu mükâfat da Türklerin Türklerle irtibatını kesmenin, Türk topraklarındaki iktisadi kaynakların
sömürülmesini engelleyecek bir gücün oluşmamasına yardımcı olmanın ve Allah’ın Türklere bahşettiği iktisadi kaynakların bundan sonra da sömürülmeye soyulmaya devam etmesine imkân hazırlamanın
mükâfatıdır. Bunlar doğrudur. En azından yüzyıldır devam eden sistemli ve kararlı politikaların meyveleridir. Bu meyveleri yemeyi bu politikaları uygulayanlar hak etmişlerdir.
Tanrı Türk’ü Korusun.
Prof. Dr. Turan Yazgan
Şehzadebaşı, 25 Ekim 2003
TARİH ARALIK 2014
1
İÇİNDEKİLER
Hocamızı Anarken
Közhan Yazgan
1
Türk Dünyası İle İlgili
Çalışmalarımız
4
Menteşeoğulları Beyliği
(1261-1424)
Güney Ege’nin İlk Türk
Sahipleri
Dr. Tuğrul Kihtir
29
Kaybolanların İzinde
Doğu İpek Yolu Seyahati / XII
Çerçen
Araş. Gör. Kürşat Yıldırım
Elvin Yıldırım
35
Tatar Türkçesi’nde Edil
İdil - Etil - İtil Nehri’nin
Adı
Prof. Dr. Bayhan Çubukçu
41
TDAV
Turan Yazgan Ödülü Neden
András Zsolt Bíró’ya Verildi?
Dr. Muhsin Kadıoğlu
TÜRK DÜNYASI
TARİH KÜLTÜR DERGİSİ
Türk Dünyası Araştırmaları
Vakfı’nın Aylık Yayın Organıdır.
Yerel Aylık Süreli Yayındır.
Her Ayın 1’inde çıkar.
Kurucu Başkan
Prof. Dr. Turan Yazgan
Sahibi
Közhan Yazgan
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı
adına
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Saadet Pınar Yıldırım
Genel Yayın Yöneticisi
Yrd. Doç. Dr. İbrahim Akış
Sayı / Cilt
336 / 56
Kapak Konusu
Turan Yazgan Ödülü
ve Andras Zsolt Biro
Kapak Fotoğrafı
M. Kemal Sallı
2
TARİH ARALIK 2014
11
Vefatının 2. Yıldönümünde
“Turan Ata”yı Andık.
M. Kemal Sallı
14
Türk Toplumunda Kadın
Prof. Dr. Gülçin Çandarlıoğlu
26
Kapak Tasarımı
Emel Gökay
İnternet Adresi
www.turan.org.tr
Teknik Yönetim ve Tasarım
Emel Gökay
Fiyatı
Sayısı 7,5 TL
Tasarım - Fotoğraf İşleme
Gökhan Kaya
Güncel Fotoğraflar
M. Kemal Sallı
İdare Merkezi
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı
Kemalpaşa Mah. Bukalidede
Sok. Nu: 4 Saraçhane
34134 Fatih - İstanbul
İletişim
Tülay Güneş
Telefon
: (0212) 511 10 06
Belgegeçer : (0212) 520 53 63
e-posta
: tdav@turan.org
Abonelik Bedeli
Yurtiçi : 90 TL
Öğrenciler için : 75 TL Yurtdışı: 80 USD veya 65 Euro
Banka Hesap Numaraları
Vakıfbank İstanbul Fatih Şb:
TR76 0001 5001 5800 7287 8397 25
İş Bankası İstanbul Aksaray Şb: TR09 0006 4000 0011 0021 1928 92
Posta Çeki Hesap Numarası
İstanbul Aksaray PTT Şubesi
141720
Posta Adresi
34134 Aksaray - Fatih İstanbul
İnternet üzerinden bütün
yayınlarımızı kredi kartıyla
satın alabilirsiniz.
Basıldığı Yer
ŞAN OFSET
Hamidiye Mah. Anadolu Caddesi
Nu: 50 Kağıthane / İstanbul
Telefon: (0212) 289 24 24
Dergimiz Milli Eğitim
Bakanlığı Talim - Terbiye
Kurulu’nca eğitim ve öğretim
açısından öğretmenlere tavsiye
edilmiştir. (8 Mart 1995 tarih
ve B.08.0.TTK.0.01.04/611.7/0946
nolu karar)
Unutulan Tarih / Değiştirilen
Adlar - 28
Sucuk Kala / Novorossiysk
Prof. Dr. Minehanım Tekleli
43
“İlk İnsan Hakları Bildirgesi”
Fatih Sultan Mehmet’in
1453’de Galata Ahalisine
ve 1463’de Bosna Ruhbanlarına
Verdiği Ahitnameler
Em. Savcı Necdet Bayraktaroğlu
45
Bıyıklı Kurganların Sırrı
Çözüldü
Nyssanbay Bekbassar
Hatice Kerimova
49
Yayın Kurulu ve
Hakem Heyeti
Prof. Dr. Orhan Türkdoğan
Prof. Dr. Nevzat Atlığ
Prof. Dr. Mustafa Erkal
Prof. Dr. Gülçin Çandarlıoğlu
Prof. Dr. Necdet Öztürk
Prof. Dr. İlhan Şahin
Prof. Dr. Feridun Emecen
Prof. Dr. Salih Aynural
Prof. Dr. Zekeriya Kitapçı
Prof. Dr. Recai Coşkun
Prof. Dr. İsmail Yakıt
Prof. Dr. Metin Özkul
Prof. Dr. Ramazan Taşdurmaz
Prof. Dr. Musa Taşdelen
Prof. Dr. Mümin Ertürk
Prof. Dr. Metin Karaörs
Doç. Dr. Şükran Akgül
Yrd. Doç. Dr. Ergünöz Akçora
Yrd. Doç. Dr. İbrahim Akış
Tarihi Çınarlarımız / 56
Zonguldak İline Bağlı
Karadeniz Ereğlisi
Fetih Çınarları
Mustafa Aydemir
55
Türk Tıp Tarihinde
İbni Sina’nın Hastalıklar ve
Tedavileri Hakkında Fikirleri
Üzerine Yorumlamalar
Prof. Dr. Ayşegül D. Erdemir
56
Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane
ve Türk Ocakları
Mehmet Uzun (Baboğlu)
59
Müze Rehberi / 13
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
Basın Müzesi
Sayime Elif Köker
64
Isis Ltd. Şti.
Beylerbeyi / İstanbul
Şemsibey Sok. No. 10
Osman Maden
Uşak
Cep: 0506 689 72 18
Mazlum Deniz
Gebze / Kocaeli
Tel: 0533 367 18 24
Ali Yıldız
Sinop
Cep: 0505 372 78 55
Yavuz Gürler
Ankara
Cep: 0532 471 95 88
Yüksel Yüksel
Maslak / İstanbul
Cep: 0505 374 84 04
İbrahim Ayılgan
Yeni Mahalle / Ankara
Cep: 0542 236 12 12
Yrd. Doç. Dr. Murat Çelikdemir
Gaziantep
Cep: 0505 624 56 70 0532 726 99 70
Ali Osman Yayla
DNA Haber
Almanya / Duisburg
0163 311 60 38
Temsilcilerimiz
Ergünöz Akçora
Bingöl
Cep: 0505 382 78 49
Belgegeçer: 0426 215 08 77
Aktif İleti A.Ş. (Abonet) Okmeydanı / İstanbul
Tel: 0212 314 08 88
Belgeçer: 0212 222 27 10
e-posta: bilgi@abonet.net
TÜRDAV
Bağcılar
Tel: 0212 446 08 08
Fevzi Yapıcı
Merkez / Denizli
Cep: 0533 243 28 18
Mahmut Öz
Şifa Eczanesi / Manavgat
Cep: 0532 232 66 19
wTel: 0242 753 54 12
TARİH ARALIK 2014
3
FAALİYETLERİMİZ
Türk Dünyası İle
İlgili Çalışmalarımız
Azerbaycan Devlet İktisat
Üniversitesi
Türk Dünyası
Bakü İşletme Fakültesi
Bakü / Azerbaycan
Eğitim-öğretimin başarı ile devam ettiği fakültemizde, sosyal etkinlikler de gerektiği şekilde yapılmaktadır.
* Ulu önderimiz Mustafa Kemal
Atatürk’ü Anma Programı çerçevesinde, Dekanımız Sayın Prof. Dr.
Eyyüp Aktepe hocamız başta olmak üzere, fakültemizde görev yapan hocalarımız, öğrencilerimiz ve
Türkiye’den gelip Azerbaycan’da
tahsil gören öğrencilerimizle birlikte Atatürk Anıtı’na çelenk koyduk.
İki kardeş ülkenin İstiklal Marşlarının okunmasının ardından saygı
duruşunda bulunduk. Kıymetli
dekanımız Eyyüp Aktepe, günün
anlam ve önemini belirten bir konuşma yaptı. Gençlerimiz atamızı
minnetle anarak, açtığı yolda, gösterdiği hedefe hiç durmadan yürüyeceklerinin inanç ve iradesiyle bir
kez daha manevi huzurunda söz
verdiler. (Fotoğraf: 1)
* Turan Yazgan hocamızın ebediyete intikalinin 2. yıldönümü mü-
Fotoğraf: 1
nasebetiyle düzenlemiş olduğumuz
anma programında, T.C. Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Sayın Abdülgafur Büyükfırat, TÜSİAB Başkan Yardımcısı Yavuz Keleş, ATİB
Başkan Yardımcısı Sami Acar Özmen, sanatçı Şemistan Alizamanlı
başta olmak üzere, hocalarımız,
gönül dostlarımızı ve öğrencilerimiz hazır bulundular.
İki kardeş ülkenin İstiklal Marşlarının okunmasının ardından hocalarımızdan Nerman Hanahmedov, “Turan Hoca, Mücadelesi ve
Hayatı” başlıklı bir konuşma yaptı.
T.C. Büyükelçiliği Eğitim Müşavi-
Fotoğraf: 2
4
TARİH ARALIK 2014
rimiz Sayın Abdulgaffur Büyükfırat, cennet mekan hocamızın Türk
Dünyası’na yapmış olduğu hizmetlerden takdirle bahsederek, eserleriyle unutulmazlar arasında hakettiği yeri aldığını ifade etti.
TÜSİAB Başkanı Yavuz Keleş konuşmasında, Turan hocamızın iktisadi güç birliği öngörüsü
ile Türk coğrafyasındaki ülkelerin
daha güçlü ve irade sahibi olacağını
söyledi. ATİB Başkan Yardımcısı
Sami Acar Özmen ise, Turan Yazgan hocamızın öğrencisi olduğunu
ifade ederek, Türk Dünyası fikrine
hizmetin, bize emanet edildiğini,
bizler tarafından daha ileriye taşınması gerektiğini söyledi.
Türk Dünyası’nın milli sanatçısı ünvanına da sahip olan Şemistan
Elizamanlı da hocamıza armağan
ettiği konser öncesi yapmış olduğu
konuşmasında, hocamızın fedakar
bir baba, başarılı bir eğitimci, idealist bir yönetici, uzağı gören bir
strateji uzmanı ve lider özelliği taşıyan dahiyane varlığından bahsetti.
Fakültemiz mezunları da yapmış oldukları konuşmaları ile hoca-
FAALİYETLERİMİZ
mızı rahmet ve minnnetle andılar.
(Fotoğraf: 2)
Bir vefa örneği göstererek, böylesine güzel bir anma programının
gerçekleşmesinde emeği geçenlere
teşekkür ediyoruz.
* Turizm Bölümü birinci sınıf
öğrencilerimiz için kurum gezileri
çerçevesinde “Turizm Sektörüne
Genel Bir Bakış” konulu bir seminer-gezi düzenledik. Program, Dekan yardımcımız Cevahir Memmedov ve Neriman Hannahmedov
hocalarımızın rehberliğinde, Gebele şehri Kervansaray Oteli’nde gerçekleşti. Bu vesileyle, Kervansaray
Otel’inin Genel Müdürü Ali Çaylak
Bey’e ve Tur Rehberi Güler Hanıma ev sahipliği ve staj hususunda
sağlamış oldukları imkanlar için teşekkür ediyoruz.
Türk Dünyası
Bakü Atatürk Lisesi
Bakü / Azerbaycan
* Eğitim-öğretimin başarı ile
devam ettiği lisemizde, sosyal faaliyetlerimiz de aralıksız olarak
devam etmiştir. Bu çerçevede,
Azerbaycan Merkez Bankası’nın
Emanetlerin Sigortalanması Bölümü yetkilileri, Beynelhalk Emanetler Günü münasebetiyle lisemizde
öğrencilerimizi küçük yaşta tasarrufa yönlendirmek amacıyla “tasarruf” konulu bir seminer verdiler.
* Muasir İnkişaf İçtimai Birliği
yöneticilerinden Mübariz Göyüşlü’nün “Azerbaycan Türkü Talebelerin Gözünden Rusya” başlığı
ile bir yarışma düzenlendi. Başarılı
olan öğrencilerimiz “Moskova’da
Fotoğraf: 4
Yaşayan Azerbaycan Türklerinin
Milli Medeni Muhtariyeti Derneği” tarafından Rusya’da 10 gün
misafir edilecekler. (Fotoğraf: 3)
* 9 Kasım Azerbaycan Bayrak
günü münasebetiyle, Milli Eğitim
Bakanlığı tarafından 8 Kasım günü
“Bayrak Yürüyüşü” düzenlendi.
Bulvar’dan Devlet Bayrak Meydanı’na kadar yapılan yürüyüşte,
müdürümüz Sayın Ali Devrim başta olmak üzere, öğretmenlerimiz,
çalışanlarımız ve öğrencilerimizden oluşan kalabalık bir gurupla lisemizi temsil etmişlerdir.
* Ulu önderimiz Mustafa Kemal
Atatürk, aramızdan ayrılışının 76.
yılında lisemizde düzenlenen güzel bir törenle anılmıştır. Iki ülke
İstiklal Marşlarının okunmasının
ardından, başta Atatürk ve Haydar
Aliyev olmak üzere ebediyete yürüyen bütün Türk büyükleri için saygı duruşu yapıldı. Günün anlam ve
önemini anlatan konuşmalarla renklenen program büyük ilgi gördü.
* 12 Kasım 2014 günü 6 günlük
“Payız Tatili”ne giren öğrencileri-
miz 18 Kasım 2014 günü dinlenmiş
olarak yeniden eğitim-öğretime
başladılar.
* Lisemizin kurucusu, cennet
mekan Turan Ata’mız vefatının 2.
yıldönümünde, lisemiz konferans
salonunda anıldı. Anma töreninde
öğrencilerimiz Turan Ata’mızın hayatını, tavsiyelerini, anılarını dile
getirdiler.
Turan Ata’mızı bir kez daha
rahmetle anıyor, Türk Dünyası’na
sağlamış olduğu imkanlar dolayısıyla minnet ve şükranlarımızı sunuyoruz. (Fotoğraf: 4-5)
* 24 Kasım Öğretmenler Günü
Pastası, müdürümüz sayın Ali Devrim tarafından kesildi (Fotoğraf: 6).
Programda Vakıf Genel Başkanımız Sayın Közhan Yazgan Bey’in
öğretmenler günü mesajı okundu.
Turan Atamızın “Çocuklarımız
ve gençlerimizden başka tutunacağımız hiç bir dal yoktur.” ifadesiyle
büyük değer verdiği çocuklarımızı
yetiştiren öğretmenlerimizi bir kez
daha saygıyla anıyor, Öğretmenler
Günü’nü kutluyoruz.
Fotoğraf: 3
Fotoğraf: 5
TARİH ARALIK 2014
5
FAALİYETLERİMİZ
Fotoğraf: 6
İktisat ve Girişimcilik
Üniversitesi
Türk Dünyası Kırgız-Türk
Prof. Dr. Turan Yazgan
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Celalabat / Kırgızistan
* Enstitü Müdürlüğü’ne atadığımız İstanbul Üniversitesi Hasan Ali
Yücel Eğitim Fakültesi’nin kıymetli hocalarından Yrd. Doç. Dr.
İbrahim Akış, 03.11.2014 tarihi itibariyle görevine başladı. Kıymetli
müdürümüze çalışmalarında başarılar diliyoruz.
Sayın Akış’ın göreve başlaması
münasebetiyle Enstitü çalışanlarımızın hazırladığı geleneksel Kırgız
Aşı ikramında sayın Akış’la samimi bir ortamda tanışma imkanı bulmuşlardır.
Çalışanlarımıza bu nazik davranışlarından dolayı teşekkür ederiz.
(Fotoğraf: 7)
* Enstitü Müdürümüz yapmış
olduğu ilk toplantıda, Türk Dünyası Prof. Dr. Turan Yazgan Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler
ve Eğitim Fakültesi ve İşletme Fakültesi yönetim kurullarını oluşturmuşlardır. Bu çerçevede,
Türk Dünyası Prof. Dr. Turan
Yazgan Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yönetim Kurulu’na Enstitü Müdürü Yrd. Doç. Dr. İbrahim Akış, Türk
Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Elmira Huribayeva, Enstitü Müdür Yardımcısı Öğr. Gör.
Cırgalbek İsmanov, Öğrenci İşleri
Daire Başkanı Öğr. Gör. Çağrı Ergezer ve Genel Sekreter Anara Tulueva, Sosyal Bilimler ve Eğitim
Fakültesi Yönetim Kurulu’na Enstitü Müdürü Yrd. Doç. Dr. İbrahim
Akış, Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Elmira Huribayeva, Öğr. Gör. Serdar Dağıstan,
Öğr. Gör. Hamza Özaydın ve Genel Sekreter Anara Tulueva, İşletme Fakültesi Yönetim Kurulu’na
Enstitü Müdürü Yrd. Doç. Dr.
İbrahim Akış, İşletme ve Turizm
Bölüm Başkanı Davran Yuldaşev,
Öğrenci İşleri Daire Başkanı Öğr.
Gör. Çağrı Ergezer, Öğr. Gör. Sacide Yılmazel ve Genel Sekreter
Anara Tulueva seçilmişlerdir. Yeni
yönetimin üstün başarılara imza
atacağına güvenimiz tamdır. Başta
Enstitü Müdürümüz Sayın İbrahim
Akış olmak üzere, emeği geçen
Fotoğraf: 7
Fotoğraf: 8
6
TARİH ARALIK 2014
tüm akademisyenlerimize, çalışanlarımıza, öğrencilerimize başarılar
diliyoruz.
* Sosyal faaliyetlerimizin yürütüldüğü Türk Dünyası Araştırmaları ve Kültür Merkezi Müdürlüğü’ne
Öğr. Gör. Serdar Dağıstan, Sorumlu Müdür Yardımcılığına ise Öğr.
Gör. Hamza Özaydın atanmıştır.
Yıllar yılı kurumumuzda hizmet
eden kıymetli kardeşlerimize teşekkür ediyoruz.
* 10 Kasım 2014 günü üniversitemizin konferans salonunda, Türkiye Cumhuriyeti’mizin kurucusu
Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal
Atatürk’ü Anma Töreni gerçekleştirildi. Her iki ülkenin İstiklal Marşlarının okunmasının ardından ebediyete yürüyen Türk büyükleri için
saygı duruşunda bulunuldu. Enstitü
Müdürümüz Yrd. Doç. Dr. İbrahim
Akış’ın açış konuşmasından sonra,
Öğr. Gör. Sacide Yılmazel günün
anlam ve önemini anlatan bir konuşma yaptı. Öğrencilerimiz tarafından Atatürk’ün Hayatı, Gençliğe
Hitabesi ve Atatürk şiirleri okundu.
Geniş bir katılımla gerçekleştirilen
törende Ulu Önder Gazi Mustafa
Kemal Atatürk bir kez daha saygıyla ve rahmetle anıldı. (Fotoğraf: 8)
* 2014-2015 öğretim yılı güz dönemi ara sınavları öncesinde, Türk
Dünyası Araştırmaları ve Kültür
Merkezi’nde, Enstitü Müdürümüzün başkanlığında akademik genel
kurul toplantısı gerçekleştirildi.
* Türk Dünyası Araştırmaları ve
Kültür Merkezi bünyesinde halka
açık “Temel Düzey Türkçe” kurslarımız başlamış olup, dersler Öğr.
Gör. Serdar Dağıstan ve Öğr. Gör.
FAALİYETLERİMİZ
Fotoğraf: 9
Hamza Özaydın tarafından veriliyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da
kurslarımıza Celalabat Devlet Üniversitesi’nden, merkez ilköğretim
okullarından ve çevre ilçelerden
yoğun katılım olmuştur.
* Kırgız aşıklık geleneğinin ünlü
temsilcilerinden Barpı Alıkulov’un
doğumunun 130. yılı münasebetiyle düzenlenen etkinliklere Enstitü
Müdürümüz Yrd. Doç. Dr. İbrahim
Akış, Öğr. Gör. Serdar Dağıstan,
Öğr. Gör. Hamza Özaydın, Öğr.
Gör. Cırgalbek İsmanov, Öğr. Gör.
Ulanbek Abdıkulov ve Öğr. Gör.
Çağrı Ergezer hocalarımız katılmıştır.
* 18.11.2014 tarihinde üniversitemiz bünyesinde düzenlenen geniş
katılımlı “Köçmöndör Fenomeni
(Göçmenlik Fenomeni): Sabaktar
Jana Tacriyba (Dersler ve Tecrübe)” konulu konferansa Enstitü
Müdürümüz Yrd. Doç. Dr. İbrahim
Akış, “Türkler Göçebe miydi?” adlı bir tebliğle katıldı. (Fotoğraf: 9)
* Vakfımızın Kurucu Genel
Başkanı Prof. Dr. Turan Yazgan
Hocamızı, aramızdan ayrılışının
ikinci yılında, Celalabat Türk Dün-
Fotoğraf: 10
yası Kırgız-Türk Prof. Dr. Turan
Yazgan Sosyal Bilimler Enstitüsü
Salonu’nda yapılan bir programla
andık.
Anma toplantımız, Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Mamasıdıkov
Abdılbaet Asanoviç’in açılış konuşması ile başladı. Enstitü Müdürümüz Yrd. Doç. Dr. İbrahim Akış
“Tanıdığım Turan Yazgan Hocam”
başlıklı bir konuşma yaptı. Öğr.
Gör. Sacide Yılmazel günün anlam
ve önemini, Öğr. Gör. Davran Yuldaşev ise, Kırgız Türkleri’nin Gözüyle Turan Yazgan Hocamızı anlattı. “Fotoğraflarla Turan Hoca”
adlı sunumun ardından kendi sesi
ve görüntüsü ile Prof. Dr. Turan
Yazgan hocamızın “İpek Kuşak”
adlı konuşması izletildi.
Anma toplantısı Üniversite öğrencilerimizin oluşturduğu “Türk
Dünyası Korosu” Turan Hocamızın
çok sevdiği “Ata Yurt” marşını ve
Öğr. Gör. Çolpon Kanbarova “Çırpınırdı Karadeniz” şarkısını sundu.
Programın sonunda hep bir ağızdan
Hocamızın eserlerini ve “Büyük
Türk Dünyası” ülküsünü yaşatmaya ant içtik. Onun buralarda attığı
Fotoğraf: 11
tohumların yeşerdiğini, birer fidan
olduğunu görmek Hocamızın ülküsü olan “İpek Kuşak”ın gerçekleşeceğine olan inancımızı güçlendirdi.
(Fotoğraf: 10-12)
* Talebeliğinde vakfımızın gönüldaşı, mezuniyetinden sonra da
Celalabad’daki eğitim kurumumuzun temel taşı haline gelen fedakar,
cefakar, başarılı hocamız Çağrı Ergezer ve yine öğrencimiz olan ve
mezuniyetinden sonra bünyemizde
çalışmaya başlayan Öğr. Gör. Aslı
Ergezer çiftinin Tuğçe adında bir
kızı dünyaya gelmiştir.
Ergezer ailesini tebrik ediyor ve
Tuğçe’mizin anne ve babası gibi
vatana millete yarayan bir nefer olmasını diliyoruz.
Fotoğraf: 12
TARİH ARALIK 2014
7
FAALİYETLERİMİZ
Süleymaniye Kürsüsü
* 1 Kasım 2014 Cumartesi
günü İstanbul Aydın Üniversitesi
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ramazan Kurtoğlu, “İŞİD Bağlamında Küresel, Ekonomik, Siyasi
Gelişmeler” başlıklı bir konferans
verdi.
Konferansın açılış konuşmasını
yapan vakfımız akademisyenlerinden Prof. Dr. Emin Özbaş, dilin
millî birliğin sağlayıcısı ve milletin
varlığını sağlayan temel güç olduğunu belirterek, bu özelliğin farkında olan Arapların, dilleriyle İslam
ülkelerine egemenlik kurduklarını,
bu egemenliğe giren Müslüman
milletlerin dinle dili-kültürü karıştırarak yanlış içtihatların kurbanı
olduklarını vurguladı.
Batı’nın bizimle ilgili son yüzyıllardaki görüş ve projelerini kendi yazdıklarından ve beyanlarından
direkt olarak öğrendiğini belirten
Ramazan Kurtoğlu, karşımızda
din, siyaset, ekonomi-finans temelli
bir projenin olduğunu, bu projenin
yeni olmadığını, Ortadoğu’da olanların arkasındaki hesabın aslında
bugün başlamadığını; 100 yıl, hatta
daha önce başladığını ve tamamen
Tevrat, İncil ve Kabala inançlarından; yani akılcı olmayan değerlerden beslendiğini öne sürerek konferansına başladı. (Fotoğraf: 13)
Batı’nın; Hristiyanlığı, 3 biner
yıllık zaman dilimlerinde dünyaya
egemen kılma politikalarını aralıksız işlettiğini, 3. Binyılın bu manada
Asya’da yayılma dönemi olacağını
belirten Kurtoğlu, bu yolda kendilerine binyıllardır engel olan Türklerle
de tarih boyunca hep bir mücadeleleri / meseleleri olduğunu söyledi.
Fotoğraf: 13
8
TARİH ARALIK 2014
İsrailoğulları ve Hristiyan Batı’nın, Evangalizm ve Arz-ı Mevud
inançları temelli Büyük Ortadoğu
politikalarının önündeki en büyük
engelin, bu politikaya karşı çıkacak
güçlü bir Türkiye olduğunu bildiklerini ifade eden Kurtoğlu, bu
sebeple Türkiye’ye diz çöktürmek
için her türlü yola başvurduklarını
belirtti.
Kurtoğlu; Evangalizm’in hedefine ulaşması için tabii ki maddi gücün çok önemli olduğunu, bunun
yolunun da Ortadoğu başta olmak
üzere dünyanın yeraltı ve yerüstü
kaynaklarının kontrolünü ele geçirmekten geçtiğini bilen baş aktörlerin, “parçala, karıştır, yeniden düzenle” politikalarını yürütmek için
işbirlikçilere ihtiyaçları olduğunu,
EL-KAİDE, IŞİD, PKK, PYD veya
ne adla anılırsa anılsın, bu yapılanmaların bu bağlamda değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Anlatılanlardan umutsuzluğa kapılmamamız gerektiğini, milletimizin bu badireleri de atlatacağını,
fakat bunun kolay ve bedelsiz de
olamayacağını belirten Kurtoğlu,
Müslüman Arapların 9. biz Müslüman Türklerin ise 1583 yılında
İstanbul’daki Rasathane’nin topa
tutulmasıyla akıl yolundan ayrıldığımızı; bunun yüzyıllara yayılmış
sonuçlarının bizi emperyalist Batı
ve yandaşları karşısında bugünkü
durumlara getirdiğini, bundan kurtuluşun da hep birlikte akıl ve bilim
yoluna dönüp mücadeleden başka
bir yolla olamayacağını vurgulayarak konferansını noktaladı.
* 8 Kasım 2014 Cumartesi
günü araştırmacı yazar Mustafa Aydemir “Atatürk Gerçeği” başlıklı
bir konferans sundu. (Fotoğraf: 14)
Atatürk Haftası bağlamındaki
konferansımızın açılış konuşmasını
yapan vakfımız akademisyenlerinden Prof. Dr. Metin Karaörs, Türk
kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü
üzerine Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran, yaptığı inkılaplar ve oluşturduğu
kurumlarla Türklüğün sonsuza kadar
yaşamasını arzu eden Atatürk’e, millet olarak şükranlarımızı ifade etti.
Mustafa Aydemir, Atatürk Gerçeği konusunu anlatmanın dar
zamanlara sığmayacak zor bir iş
olduğunu, bu sebeple onun bir yönünü ele alarak parçadan bütüne
ışık tutmaya çalışacağını, bunun da
Atatürk’ün iktisatçılığı olacağını
belirterek sözlerine başladı.
Atatürk’ün iktisadî alanda Türkiye’ye kazandırdıklarının, bunlar
yapılmadan önceki döneme, yani
Osmanlı Türkiyesi dönemindeki
Anadolu’nun durumuna bakılmadan anlaşılamayacağını ifade eden
Aydemir, ana çizgileriyle bu dönemin acı tablosunu ortaya koydu.
Aydemir konferansının devamında, “Savaş alanındaki zaferler
iktisadi ve siyasi zaferlerle taçlandırılmadıkça başarıya ulaşamazlar.” inancıyla hareket eden Atatürk’ün, daha İstiklâl Savaşı devam
ederken İzmir’de 1. Türk İktisat
Kongresi’ni düzenleyerek, iktisadi
gücün bir milletin bağımsız yaşamasının hayatî unsuru olduğunu
gösterdiğini belirtti.
Atatürk döneminde, o zamanın
şartları Türk özel teşebbüsü diye
bir güç bırakmadığı için, uygulanan akılcı-devletçi politikalarla,
bölge şartları göz önünde bulundurularak yapılan yatırımlarla Türkiye Cumhuriyeti’nin büyük katma
değer üretecek sanayi tesisleriyle
donatıldığını, Osmanlı döneminin
borçlarının ödendiğini ve dünyada saygın bir konuma gelindiğini
belirten Aydemir, maalesef Atatürk’ten sonra tekrar mandacı ekonomiye dönüldüğünü ifade etti.
Mandacı ekonominin, son zamanlarda, ekonomik bağımsızlığımızın, dolayısıyla siyasi bağımsızFotoğraf: 14
FAALİYETLERİMİZ
lığımızın teminatı olan bu temel
kurumların, bir bir yok pahasına elden çıkarılarak taçlandırıldığını (?)
belirten Aydemir, Atatürk Gerçeğini idrakten uzaklaşan milletimizin,
mutlaka ve mutlaka bunu görmesi
gerektiğini vurgulayarak konuşmasını bitirdi.
* 15 Kasım 2014 Cumartesi
günü araştırmacı-yazar Dr. Akif
Poroy, “Tanzimat Yanılgısı Yerine
Türk Töresi” konulu bir konferans
verdi. (Fotoğraf: 15)
Fotoğraf: 15
Konferansın
açılış
konuşmasını yapan Prof. Dr. Alpaslan Peker, kendisinin de İstanbul
Üniversitesi’nden mesai arkadaşı
olan ve çalışmalarından gurur duyduğu Prof. Dr. Turan Yazgan’ın
kurduğu Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı’nın, Türk Dünyası’na
hizmetlerini kesintisiz devam ettirmesinden duyduğu memnuniyeti
dile getirdi. (Fotoğraf: 16)
Dr. Akif Poroy, öncelikle ana
çizgileriyle Tanzimat’ın tarihçesini
ele alarak başladığı konferansında,
Tanzimat’ın; dünyanın zirvesinden
gittikçe aşağılara düşen Osmanlı
Türkiyesi’nin bu durumdan bir çıkış yolu ararken eline tutuşturulan,
Batılıların kendi yayılmacı emelle-
Fotoğraf: 16
Fotoğraf: 17
rini uygulama reçetesinden başka
bir şey olmadığını ifade etti. Osmanlı’da asıl bozulmanın, 16. yüzyılda Mısır’dan getirilerek, akılcı
Türk-İslam anlayışının yerine ikame edilen anlayışla başladığını belirten Poroy, asıl Tanzimatın tekrar
özümüze / akıl yoluna dönmek olması gerekirken, kültürümüzle ve
töremizle uyuşmayan Batı taklitçiliğinin sonunda bizi Batı’nın güdümüne soktuğunu ifade etti. Poroy, geçmişimizde Türk milletini
parçalayıp dağıtan kalan parçamızı
da yerinde saydıran bir Tanzimat
örneği dururken, yeni Tanzimatlar
peşinde koşmanın anlaşılır bir tarafı olamayacağına dikkat çekerek
konuşmasını tamamladı.
* 29 Kasım 2014 Cumartesi
günü çağdaş Türk Sosyolojisinin
büyük üstatlarından Prof. Dr. Orhan Türkdoğan’ı konuk ettik. (Fotoğraf: 17)
Orhan Türkdoğan, “Ziya Gökalp ve Düşünce Sistemi” başlıklı konuşmasında, Türk milletinin
geçmişten bugüne yaşadığı sosyal
değişimler ve bu çerçevede ortaya
çıkan sorunlarının, Gökalp odaklı
genel bir değerlendirmesini yaptı.
Konferansın başında, Aydınlar
Ocağı Genel Başkanı ve Vakfımızın dost akademisyenlerinden Prof.
Dr. Mustafa Erkal, Süleymaniye
Kürsümüzün hizmetine ve Türkdoğan Hocamızın son dönemde Türkiye’miz üzerinde cereyan eden
sosyal değişim ve dönüştürmeleri
anlamamızdaki rolüne vurgu yapan
bir takdim konuşması yaptı.
Sözlerinin başında, “…Bizi, Ziya Bey’e bağlayan görüşlerin, gü-
nümüz olgularına bağlantısını derinden düşünmem gerekir. O halde
konuşmamın tam metni; günümüz
olaylarıyla geçmişte Gökalp’in
ileri sürdüğü görüşlerin sürekliliği
akımına yönelmem esaslıdır.” diyen Türkdoğan, özet olarak şu görüşleri ortaya koydu:
Türk Bilge Kağan’ın tarihî bir
ders olarak milletini uyardığı; yabancılara yakınlaşma, devlet idaresinde onları ikame etme, devlet
dili olarak yabancıların dilini kullanma, kendi dilini ve halkını devletten dışlama hatasını, maalesef
Selçuklu’dan Osmanlı’ya Türk hanedanları devam ettirmiştir. Bunun
bedelini ise Türk milleti, yüzlerce
asır boyunca ağır faturalarla ödemiştir.
Batı’nın türlü oyunlarla parçalayıp egemenliğine almaya çalıştığı
Osmanlı, 1800’lü yılların sonunda
çökerken, devleti, Osmanlı-İslam
kimliğiyle ayakta tutmaya çalışanlar ile Türk-İslam kimliğini reddederek Batının mandasına sokmak
isteyenlerin gayretleri, zamanın
şartları üzerinde temelsiz kalmıştır.
İşte Mehmet Ziya Bey, böyle bir bunalım içinde devleti kurtarmak için
Türklüğe dönüşten başka yol yoktur diye yola çıkanların düşüncesini
akılcı görmüş ve kendini 1911’de
İstanbul’da, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf
Akçura’nın yanında Türk Ocağı ve
Türk Yurdu içinde bulmuştur.
Mensubu olduğu Türklüğü ve
Türk devletini ilmi temeller üzerinden yeniden yükseltip inşa etmek maksadıyla ortaya koyduğu
eserleri ve faaliyetleri bağlamında, yolu Atatürk’le de kesişen
TARİH ARALIK 2014
9
FAALİYETLERİMİZ
Gökalp’in sağlam fikirleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin doğru bir istikâmette kuruluşunda büyük rol oynamıştır.
Atatürk’ün, milletini, ulus devlet esasında köklerine bağlı olarak
çağdaşlaştırmak için oluşturduğu
sistem ve kurumların işleyişi, maalesef sinsi plan ve engellemelerle,
arzu edilen hedefi yakalayamamış,
bugün gelinen noktada, Türk milleti,
bir kere daha tarihten ders alınmadığı gerçeğiyle yüz yüze kalmıştır.
İşgal Öncesi ve Sonrası
Karabağ’da
3 Nesil 1 Soykırım
Eşya Sergisi
12.11.2014 Çarşamba günü saat
18.00’de, Taksim Sergi ve Konferans Salonu’nda Vakfımızın,
TÜRKSAM Uluslarası İlişkiler ve
Stratejik Analizler Merkezi, Türkiye Azerbaycan Derneği-TÜRKAZDER, Azerbaycan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu ile birlikte
gerçekleştirdiği “İşgal Öncesi ve
Sonrası Karabağ’da 3 Nesil 1 Soykırım Eşya Sergisi”nin açılışını
yaptık. (Fotoğraf: 18)
Yoğun ilgi gören açılışa, TÜRKSAM Başkanı ve MHP Iğdır Milletvekili Sinan Oğan, Türk Keneşi
Genel Sekreteri Ramil Hasanov,
CAFERİDER Genel Başkanı Sinan
Kılıç ve Vakıf Başkanımız Közhan
Yazgan’ın yanı sıra çok sayıda sivil
toplum kuruluşu temsilcisi katıldı.
Açılışta, TÜRKSAM Başkanı
Dr. Sinan Oğan tarafından Vakıf
Başkanımız Közhan Yazgan’a bir
plaket verildi. (Fotoğraf: 19)
21. yüzyılda sürekli örtbas
edilmeye çalışılan “Hocalı Soykırımı”nı ifşa eden fotoğraflar ve
eşyaların, tanıkların anlatımları ile
sorgulandığı ve insanlığın ortak
vicdanı olarak bir kez daha tarihe
kaydedildi.
14.11.2014 Cuma günü, saat
15.00’te Taksim Sergi ve Konferans Salonu’nda, TÜRKSAM,
TÜRKAZDER, Azerbaycan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu
ile birlikte “İşgal Öncesi ve Sonra10
TARİH ARALIK 2014
Fotoğraf: 18
Fotoğraf: 19
sı Karabağ’da 3 Nesil 1 Soykırım
Eşya Sergisi” çerçevesindeki konferansımızı gerçekleştirdik.
Oturum Başkanı MHP Iğdır
Milletvekili Dr. Sinan Oğan’ın meseleye vukufu ve bu bağlamdaki
açıklamalarıyla hoş bir sohbet havasında cereyan eden konferansta;
Prof. Dr. Ramazan Taşdurmaz, Hocalı’nın stratejik önemi, Doç. Dr.
Kürşad Zorlu Ermeni propagandası, A. Gencehan Babiş ise sergilenen eşyaların, onların sahibi olan
insanlar temelinde bakıldığında ne
kadar derin bir anlam arz ettiği hususunda kıymetli değerlendirmelerde bulundular.
Konferans sonunda söz alan
Azerbaycan Cumhuriyeti İstanbul
Başkonsolosu Hasan Sultanoğlu
Zeynalov, Türklerin Azerbaycan
Karabağ’da yaşadığı ‘soykırım’ın
unutturulmaması yolunda önemli
bir adım daha attığımızı, bundan
sonra da gayretli bir şekilde bu çalışmaların devam etmesi gereğini
vurguladı.
Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti’nin
31. Yılını Kutladık
Kıbrıs Türklerinin Rauf Denk-
taş’ın önderliğinde hakikaten destansı bir mücadeleyle kurdukları
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin
31. Yıldönümü törenlerle kutlandı.
Vakıf heyetimizle, K.K.T.C. İstanbul İstanbul Başkonsolosluğu’nun
15 Kasım 2014 Cumartesi günü saat 11:00’de Taksim Meydanı’nda
düzenlediği törene katılıp Atatürk
Anıtı’na çelenk koyduk.
Törende bir konuşma yapan
KKTC İstanbul Başkonsolosu Fahri Yönlüer, cumhuriyetleri’ni, Dr.
Fazıl Küçük ve Rauf Denktaş’ın
önderliğinde özveriyle ve büyük
bedel ödeyerek kurduklarını, bu
sebeple haklı mücadelelerine azim
ve kararlılıkla devam edeceklerini
belirtti.
Anavatan Türkiye’nin destek ve
güvencesi olmadan bugünkü aşamaya gelmelerinin mümkün olamayacağını da ifade eden Yönlüer,
devam etmekte olan Kıbrıs’taki
Müzakere Süreci’nin başarısının
büyük ölçüde bu desteğe bağlı olduğunu vurguladı.
Download