İlhan KARAÇAY`dan bir konuluk Nisan 2017 Bülteni

İlhan KARAÇAY'dan bir
konuluk Nisan 2017 Bülteni
(Bulletin met één
onderwerp)
Bu defaki bültenimiz 5 bin kadarı medya olmak üzere, 24.940 Türk ve 5 bin
Hollanda adresine gideceği için sıra ile Hollandaca ve Türkçe olarak düzenlendi
Hollandacası
______________________________________________________________________
Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay schrijft een brief
aan premier Rutte om het ijs tussen Nederland en Turkije te
laten smelten
İlhan Karaçay, een Nederlander met een Turkse achtergrond die al 50 jaar in ons land als journalist
werkzaam is, heeft naar aanleiding van de huidige crisis tussen Nederland en Turkije een brief aan
premier Rutte geschreven om het ijs tussen beide landen te laten smelten.
İlhan Karaçay, die als journalist en als ombudsman al 50 jaar diensten verleent aan de mensen met
een Turkse achtergrond in Nederland heeft eerder ook al brieven aan de toenmalige Koningin Juliana
en Koningin Beatrix geschreven.
De brief die İlhan Karaçay aan premier Rutte heeft geschreven is als volgt:
*****
TÜRK KÖKENLİ GAZETECİ İLHAN KARAÇAY HOLLANDA İLE
TÜRKİYE ARASINDAKİ BUZLARI ERİTMEK İÇİN BAŞBAKAN
RUTTE'YE MEKTUP YAZDI
Hollanda'da 50 yıldır gazetecilik yapan Türk kökenli gazeteci İlhan Karaçay, son günlerde yaşanan
Hollanda-Türkiye krizi sonrasında, iki ülke arasındaki buzları eritmek için, Başbakan Rutte'ye bir
mektup yazdı.
Hollanda'da yaşayan Türk kökenlilere 50 yıldır gazeteci ve ombudsman olarak hizmet veren İlhan
Karaçay, daha önceleri de Kraliçe Juliana ve Kraliçe Beatrix'e mektuplar yazmıştı.
İlhan Karaçay'ın Başbakan Rutte'ye gönderdiği mektubun tam metni şöyle: (Türkçesi altta)
Almere, 27 maart 2017
Mijn Geachte Premier,
Zoals u ziet is de aanhef van mijn brief, “mijn geachte premier”, in plaats van “geachte premier”.
Dat komt omdat ik, als Nederlander met een Turkse achtergrond, u als mijn premier zie en respect
voor u heb. Al eerder heb ik ook vanwege verschillende vraagstukken brieven gestuurd aan de
toenmalige koningin Juliana en koningin Beatrix.
Mijn geachte premier, voordat ik iets wil zeggen over de bedroevende gebeurtenissen van de
afgelopen tijd, wil ik, als antwoord op de bewering dat de mensen met een Turkse achtergrond niet
goed ingeburgerd zijn in Nederland, het hebben over de fouten die er in Nederland in dit proces
gemaakt zijn. Om dit te doen is het nodig om voorbeelden te geven.
Ik ben persoonlijk een “allochtoon” met een buitenlandse achtergrond die in Turkije ter wereld
kwam. Tijdens mijn kinderjaren was het voor ons verboden om Arabisch te praten. De mensen die
wel Arabisch spraken werden door de politie meegenomen. Omdat wij islamitische alevieten zijn,
konden wij onze religieuze verplichtingen alleen maar in het geheim uitvoeren. Later, onder andere
regeringen, mochten wij wel Arabisch praten en mochten we ook onze alevitisch religieuze
verplichtingen uitvoeren. Als deze verboden zo gebleven waren, zou ik mijzelf nooit een Turk hebben
gevoeld, maar misschien wel een Syrische Arabier. Ik heb mijzelf echter altijd Turk gevoeld.
Jaren later ben ik naar Nederland verhuisd. Ik heb de Nederlandse nationaliteit gekregen. Tijdens de
periode dat ik als journalist werkzaam was, heb ik over de hele wereld het Nederlands elftal en Ajax
gevolgd.
Ik hield erg van het Nederlands voetbal. Toen in 1978 Nederland de finale tegen Argentinië verloor
heb ik tranen met tuiten gehuild.
Later ben ik gaan houden van de Nederlandse tulpen, de windmolens en de blondines.
Met zo’n blond meisje ben ik ook getrouwd…
Uit dit huwelijk heb ik twee kinderen gekregen. Nu heb ik ook twee kleinkinderen. Ondanks dat mijn
kinderen hier geboren zijn, werden zij, omdat ik een buitenlander was, bestempeld als “allochtoon”.
Net zoals ik in Turkije als kind zijnde een allochtoon was en hield van Turkije en mezelf Turk voelde,
hebben mijn kinderen in eerste instantie geen last gehad van discriminatie. Ook zij zouden zich op
dezelfde manier van Nederland houden en zich Nederlander voelen. Dit ging echter anders. Ondanks
de rijkdom van twee culturen en twee talen hebben mijn kinderen zich wel gediscrimineerd gevoeld.
Vanwege mijn beroep als journalist waren mijn kinderen altijd op de hoogte van de
onrechtvaardigheden die er waren en daardoor hebben zij met deze gevoelens geleefd.
Ik ben zelf ook geregeld gediscrimineerd.
Omdat ik zie dat er grote wrijving en zelfs boycots zijn tussen de beide landen, vind ik het nodig om
dit voorbeeld aan te halen.
Zoals u zich waarschijnlijk zult herinneren, waren er in 1995 in Alanya een paar verachtelijke Turken
die Nederlandse meisjes hadden aangerand en een van deze meisjes, namelijk Marijke van Dijk,
vermoord. Deze schurken hebben daarna een levenslange gevangenisstraf gekregen. Later
profiteerden zij van een generaal pardon en werden de daders van deze moord per abuis vrijgelaten.
In Nederland was toen het hek van de dam. De contacten tussen Nederland en Turkije waren, net als
vandaag de dag, flink gehavend. Later is de vrijlating van de daders gecorrigeerd en werden zij
opnieuw vast gezet. In die tijd zouden prins Willem Alexander en prinses Maxima naar Turkije gaan,
maar vanwege de druk die er vanuit de media ontstond was deze reis afgelast. Het conflict was zo
groot geworden dat beide partijen elkaar dreigden met boycots.
Op dat moment had ik in de krant DÜNYA, waar ik toen de redactie over had, een column in het
Turks en Nederlands geplaatst. Hierin vroeg ik aan de leiders van beide landen om zich gedeisd te
houden en ik gaf aan het volk van beide landen adviezen.
Tussen de regels door gaf ik het volgende advies aan Nederlandse ouders en hun dochters:
“Turkije is geen Scandinavisch land, het is een land in het Midden-Oosten. Om deze reden is het
belangrijk om op je kleding en je gedrag te letten als je in dit land bent.”
Helaas heeft het GPD persagentschap mijn woorden anders uitgelegd en tegenover haar 28
abonnees verklaard dat ik gezegd zou hebben dat “de aanranding en de moord in Alanya de schuld
was van de meisjes zelf”. Zij hebben toen een stuk geplaatst met de kop: “Verkrachting in Alanya
was eigen schuld”.
Toen was het hek van de dam en de gehele Nederlandse media begon toen een agressieve strijd
tegen mij. De betrokken meisjes en hun ouders hebben toen een schadevergoeding claim tegen mij
aangespannen.
Ondanks dat ik verklaard had dat ik in mijn column niet deze uitspraak had gedaan en dat ik mijn
excuses had aangeboden tegenover de betreffende families, werd ik toch veroordeeld. Het was
opmerkelijk dat het Utrechts Nieuwsblad later in een hoofdartikel verklaarde dat zij een fout hadden
gemaakt en dat ik mij inderdaad niet op die manier had uitgelaten. Dit was echter tevergeefs.
De rechters werden niet overtuigd door mijn advocaten die het hadden over de vrijheid van
meningsuiting, de jurisprudentie van het Europese Hof voor de Mensenrechten die vergelijkbaar
waren en de rectificatie van het Utrechts Nieuwsblad waarin zij de uitlatingen corrigeerden. Ik ben
toen veroordeeld tot het betalen van 18 duizend euro en heb dit betaald aan de betreffende families
en de staat.
Het voorval wat ik hierboven vermeld, is een duidelijke vorm van discriminatie die door de
Nederlandse rechtbank ten opzichte van mij werd toegepast. Ik ben hier lang mee bezig geweest. Zelf
ben ik ook naar de zitting geweest in Amsterdam en heb ten overstaan van de rechter en
betrokkenen verklaard dat ik niet zo’n vergelijking had gemaakt en dat ik mijn excuses aanbood voor
dit misverstand. Maar de rechters stonden helaas onder druk van de media…..
Als we nu eens kijken naar het heden.
Er is een grote spanning tussen Turkije en Nederland.
De bekende voorvallen, waarvan ik het niet nodig vind om ze hier te herhalen, ontwikkelen zich op
serieuze wijze, zodat er binnenkort gesproken kan worden over een daadwerkelijke oorlogssituatie.
Het is zelfs zo dat de burgemeester van Rotterdam Aboutaleb de volgende uitspraak heeft gedaan:
“Ik heb het politieteam de opdracht gegeven om te schieten als er verkeerde handelingen gedaan
zouden worden” en het antwoord hierop van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken hierop was
“Dit zou reden zijn voor oorlog”.
Mijn geachte premier, ik heb altijd in mijn stukken, zowel in mijn nieuwsartikelen en columns in de
media als op sociale media, geprobeerd om verzoenend te zijn.
Vanwege de gebeurtenissen zijn er veel Nederlanders die kwaad zijn, maar er zijn net zoveel Turken
die kwaad zijn (deze mensen kunnen zowel vóór als tegen zijn).
Ik ga hier niet de fouten van Turkije opnoemen. De goede of slechte kanten van de regering van
Turkije zijn hier ook niet aan de orde. Als Nederland een democratisch, vrij land is wat zich inzet voor
mensenrechten, hoe kunnen we dan de gebeurtenissen die op 11 maart in Rotterdam plaatsvonden
verklaren?
In een democratie, een vrij land en een land waar de mensenrechten hoog in het vaandel staan,
betaalt men toch niet met dezelfde munt terug?
Dus: 'Turkije heeft dit gedaan en daarom doen wij dit', kan toch niet de redenatie zijn?
Waar blijven we dan met onze democratie, vrij land en mensenrechten?
Tijdens de gebeurtenissen die avond, die we allemaal live op de televisie hebben kunnen zien, keken
de Nederlanders met trots naar het politieoptreden, maar werden de Turken hier kwaad over.
De miljoenen Turken die zagen hoe de vrouwelijke minister behandeld werd, werden furieus. Als een
Nederlander met een Turkse achtergrond werd ik ook kwaad. De Turkse Consul-Generaal Sadin
Ayyildiz uit Rotterdam kreeg zelfs geen toestemming om naar haar toe te gaan. Ze konden de
minister en haar consorten niet eens een glaasje water aanbieden.
Later werden er twee Turkse diplomaten opgepakt en meegenomen naar het politiebureau. Ondanks
dat zij hun diplomatenpaspoort toonden, werden zij toch twee uur vastgehouden in twee aparte
politiecellen.
Maar, waren het wel de Turken die ervoor hadden gezorgd dat deze activiteiten zo uit de hand
liepen?
Ik persoonlijk kan mij een beetje voorstellen hoe de gesprekken tussen u en de premier van Turkije
Yıldırım en de gesprekken tussen de Ministers van Buitenlandse Zaken Koenders en Çavuşoğlu
zouden zijn gelopen.
Op het zelfde moment werd in Frankrijk bekend gemaakt dat het vliegtuig van Çavuşoğlu daar wel
mocht landen, maar u bleef maar verbieden. Was de reden hiervan, zoals beweerd wordt, alleen
maar om tegenover Wilders meer discriminatie van vreemdelingen te tonen?
Goed, de algemene indruk was als boven vermeld en er wordt ook gezegd dat u om deze reden van
Wilders gewonnen heeft, maar hoe gaat u deze gebeurtenis compenseren?
Mijn geachte premier, wij, als Nederlanders met een Turkse achtergrond, waarvan het aantal op dit
moment 315 duizend is, willen van dit land houden met zijn tulpen, met zijn windmolens, met zijn
blondines en met zijn homoseksuelen.
Eens heb ik ook veel van dit land gehouden.
Maar later hield ik er niet meer van.
Zelfs mijn kinderen zijn verwijderd van deze liefde.
Nu wil ik graag antwoord geven op een bewering: Nederlanders zijn niet fascistisch of racistisch.
Er zijn voldoende bewijzen die aantonen dat Nederlanders niet fascistisch of racistisch zijn.
Ooit was er een racistische politicus genaamd Glimmerveen. De Nederlandse bevolking heeft deze
man geen premies gegeven en hij heeft zelfs geen enkele zetel gekregen bij de verkiezingen. Later
kwam er een andere racist genaamd Janmaat. Ook deze racist kreeg geen steun van de Nederlandse
bevolking. Hij kreeg één zetel en kwam zodoende in de kamer. Maar geen enkel ander kamerlid heeft
deze man zelfs de hand geschud. Want de politici van toen wisten heel goed hoe de Nederlandse
bevolking dacht over deze gevoelens en houding.
Later kwam er een sympathieke racist. Dat was Pim Fortuyn.
Fortuyn maakte gebruik van de islamofobie die ontstond na het 11 september syndroom en verkreeg
veel populariteit. Maar Fortuyn werd vermoord. Als de moordenaar niet gevonden was, dan hadden
de moslims hier de schuld van gekregen. Maar gelukkig werd de moordenaar wel gepakt en werden
de moslims gered van deze valse beschuldiging. De moordenaar was geen moslim, maar een blonde
Nederlander.
Nog later werd mevrouw Verdonk minister van minderheidszaken. Verdonk was, zowel met haar
uitspraken als met haar activiteiten tegen vreemdelingen en ik noemde haar (gebaseerd op een
Turks liedje) “Sabuha zonder geweten”.
Nog later kwam de man genaamd Wilders in de arena en de rest is bekend.
De Nederlandse bevolking staat onder invloed van deze lelijke politici. De rotte appels onder ons
hebben ervoor gezorgd dat de visie van de Nederlandse bevolking veranderd is.
Vroeger bekommerde noch Turkije noch Nederland zich om ons.
Nu zie ik dat beiden ons willen veroveren.
Mijn geachte premier, geef ons dan een kans.
Doe dingen waardoor wij ook weer van dit land gaan houden.
Dat we ons leven willen geven voor dit land, als dat nodig is.
Het is juist dat de Nederlanders wat nuchterder kijken naar deze gebeurtenissen.
Oosterlingen zijn wat gevoeliger. Laat u, als Nederlandse premier uw nuchterheid zien en omarm
Turkije, wat dus wat gevoeliger is.
Kijk, er zijn een half miljoen Turken die hier geboren zijn, of die zich hier gevestigd hebben en de
meeste van hen zijn geïntegreerde burgers van dit land. Er zijn 25 duizend Turken die een eigen
bedrijf hebben hier in Nederland. Totaal werken er 100 duizend mensen in deze bedrijven. De
kinderen met een Turkse achtergrond hebben hier hun opleiding gevolgd. Duizenden jonge Turken
zijn werkzaam op belangrijke posities. De mensen met een Turkse achtergrond hebben ook hun
belangstelling voor de politiek getoond. Er zijn honderden kamerleden, leden van de provinciale
raden, en gemeenteraadsleden met een Turkse achtergrond.
Er zijn figuren die de tegenstelling van deze ontwikkeling beweren om de Turken te vernederen.
Natuurlijk heb je in iedere gemeenschap de rotte appels.
Aan de kust van de Middellandse Zee in Turkije wonen duizenden Nederlanders. Zitten er tussen
deze Nederlanders geen rotte appels?
Migranten delen over de hele wereld hetzelfde lot, mijn beste premier.
Kijk naar de Nederlanders die naar Canada, naar Australië, naar Nieuw-Zeeland zijn verhuisd.. Daar
zie je dezelfde problemen. Terwijl de kerken hier leeg zijn en sommige kerken zelfs omgebouwd zijn
tot moskee, zijn de kerken daar vol. Net als de moskeeën hier….
Dit komt omdat de migranten zich niet geaccepteerd voelen.
Ook de maatschappelijke situatie van de Nederlanders met een Turkse achtergrond worden
bediscussieerd. Eigenlijk zijn de mensen met een Turkse achtergrond erg betrokken bij de
ontwikkeling in de maatschappij. Dit hebben we gezien bij de verkiezingen van 15 maart. De
Nederlanders met een Turkse achtergrond hebben een andere missie getoond bij de strijd om de
politieke betrokkenheid. Zij wilden dat hun invloed werd gemerkt door de deelname van de
Nederlanders met een Turkse achtergrond tot een maximum te verhogen en dit is ze gelukt ook. Zij
hebben bewezen een belangrijke element te zijn in Nederland door naar de stembussen te gaan. De
Nederlanders met een Turkse achtergrond hebben hun bezorgdheid over de aansturing van dit land
laten zien door middel van hun stemgebruik. Zij hebben getoond dat zij als volwaardig staatsburger
optimaal gebruik maken van hun actief en passief kiesrecht. De Nederlanders met een Turkse
achtergrond hebben met deze houding laten zien dat het geen belemmering is om zowel bij Turkije
als bij Nederland te horen, in tegenstelling dat het juist een verrijking is.
Mijn geachte premier, nu het zo is dat wij uit een land komen wat nog niet ontwikkeld is als
Nederland en wat nog niet democratisch is. U komt wel uit een democratisch en ontwikkelder land
en zult dan toch begrijpen dat u in dit kader geacht wordt wat toleranter te zijn ten opzichte van
deze ontwikkelingen.
Geef geen aanleiding om een half miljoen Turken en mensen afkomstig uit Turkije wat hier woont
nog langer bedroefd te laten zijn.
De mensen met een Turkse achtergrond die hier wonen willen van Nederland houden met zijn
tulpen, met zijn windmolens, met zijn voetval en met zijn blondines. Neemt u het voortouw om deze
liefde nieuw leven in te blazen.
Samen met deze brief stuur ik het boek wat ik in 2012 heb gemaakt naar aanleiding van de 400
jarige betrekkingen tussen Nederland en Turkije.
In dit boek zult u zien dat de vriendschap tussen beide landen al heel oud is. Los van de vriendschap
lijkt het meer op een lotgenotenschap. Turkije heeft namelijk een belangrijke rol gespeeld bij het
ontstaan van Nederland. Turkije zou het laatste land moeten zijn wat een vijand wordt van
Nederland.
Nederland is Turkije ook dankbaarheid verschuldigd. Deze dankbaarheid heeft Prins Maurits in het
verleden willen tonen door een plaatsje in Zeeland de naam “Turkije” te geven. De Osmanen hebben
een rol gespeeld bij het overwinnen van de Nederlanders in de 80-jarige oorlog met Spanje. Toen
Nederland opgericht werd, wilden de Venetiërs, de Duitsen en de Fransen dit niet, maar het
Osmaanse Rijk was destijds het eerste land wat Nederland erkende.
Jullie eerste ambassadeur Cornelis Haga werd door de Osmaanse sultan ontvangen en toen de
rechten van capitulatie werden overgedragen waren de Nederlanders erg blij.
Dit is ons lotgenotenschap.
Nu is het tijd om dit lotgenotenschap nieuw leven in te blazen.
U bent de persoon die vooraan staat bij de personen die dit zouden kunnen doen.
Mijn premier doet u wat er van u verwacht wordt.
Als ik hierin iets kan betekenen, dan doe ik dat graag….
Ik ben aan het einde van mijn brief gekomen en ik hoor net een bericht uit Rotterdam: Een Turk heeft
zijn winkel versierd met posters van Erdoğan. De politie is gewaarschuwd en zij kwamen langs om de
posters weg te halen. Als aanleiding wordt gezegd dat dit ophitsing is.
Het lijkt er op dat dit soort ontwikkelingen door zullen gaan.
Maar mijn premier, wat gaan we nu doen?
Hoe gaat u vorm geven aan de democratie en het vrije land zolang er in dit land mensen zijn die van
Erdoğan houden? Sommige Turken vragen het volgende: Als Erdoğan een dictator is, waarom
worden er dan overeenkomsten met hem afgesloten? Waarom wordt Erdoğan niet door heel Europa
buitengesloten, maar alleen op het moment als het gaat om de verkiezingen? Moeten de half miljoen
Nederlanders met een Turkse achtergrond het slachtoffer worden van dit politieke getouwtrek?
Alstublieft, mijn premier, u heeft de capaciteiten om leiding te geven aan een belangrijk land als
Nederland. Ik geloof dat u de vaardigheden heeft om de relatie tussen Turkije en Nederland, die nu
kapot is, te herstellen.
Neemt u alstublieft het initiatief om vrede te sluiten in naam van alle Nederlanders met een Turkse
achtergrond die u ook vóór zich wilt winnen.
Een half miljoen Turken en mensen met een Turkse achtergrond verwacht dit van u.
Hoogachtend,
İlhan Karaçay
Almere, 27 Mart 2017
Sayın Başbakanım,
Dikkat ettiyseniz size 'Sayın Başbakan' değil, 'Sayın Başbakanım' olarak hitap ettim. Zira, Türk kökenli
bir Hollanda vatandaşı olarak sizi kendi Başbakanım olarak kabul ediyor ve saygı duyuyorum.
Daha önceleri de çeşitli sorunlar için Kraliçe Juliana ve Kraliçe Beatrix'e mektuplar yazmıştım.
Sayın Başbakanım, son günlerdeki acı ve üzücü olaylara değinmeden önce, Türk kökenlilerin
Hollanda'ya uyum sağlamadıkları iddiasına karşı, Hollanda'da bu konuda nelerin yanlış yapıldığına
değinmek istiyorum. Ama bunun için örnekler vermek mecburiyetindeyim.
Ben şahsen, Türkiye'de yabancı kökenli bir 'Allochtoon' olarak dünyaya gelmiştim. Çocukluk
yıllarımda Arapça konuşmamız yasaktı. Konuşanlar karakola götürülüyordu. Müslümanlığın Alevi
mezhebine sahip olduğumuz için, dini vecibelerimizi de gizli bir şekilde yerine getirebiliyorduk. Daha
sonraları yaşanan rejim değişikliklerinden sonra Arapçayı da konuşabildik, Alevi olarak dini
vecibelerimizi de yerine getirebildik.
Yasaklar devam etseydi, belki de kendimi hiçbir zaman Türk addetmeyecektim ve kendimi Suriyeli
Arap kabul edecektim. Ama ben kendimi hep Türk olarak hissettim.
Aradan yıllar geçtikten sonra bu kez ben Hollanda'ya göç ettim. Sonra Hollanda tabiyetine geçtim.
Gazetecilik yaparken Hollanda milli takımı ve Ajax ile dünyanın çeşitli yerlerine gittim.
Seviyordum o zaman Hollanda futbolunu. 1978 yılında Arjantin'deki finalde kaybedince hüngür
hüngür ağlamıştım.
Daha sonra laleleri, yeldeğirmenlerini ve sarışınlarını sevmeye başladımHollanda'nın.
Bu sarışınlardan biri ile evlendim de...
Bu evlilikten iki çocuğum oldu. İki de torunum var. Çocuklarım burada doğmuş olmalarına rağmen,
benim yabancı kökenli olmam nedeniyle 'Allochtoon' olarak kayıtlara geçtiler. Başlangıçta
ayrımcılıktan şikayet etmedi çocuklarım. Ben nasıl ki çocuk iken bir allochtoon olarak Türkiye'yi
sevdim ve kendimi bir Türk olarak kabul ettiysem, çocuklarım da Hollanda'yı sevecek ve kendilerini
Hollandalı olarak kabul edeceklerdi. Ama maalesef öyle olmadı. İki dilli ve iki kültürlü bir zenginliğe
rağmen, çocuklarım da her zaman ayrımcılığı hissettiler.
Çocuklarım, gazeteci olmam hasebiyle, yaşanan haksızlıklardan hep haberdar oldular ve bu duygular
içinde yaşadılar.
Şahsen ben de ayrımcılığa kurban gittim.
İki ülke arasında büyük bir sürtüşme ve boykota varan olaylar yaşandığı için. bu konuyu da
anlatmakta yarar görüyorum.
Hatırlarsanız, Alanya'da birkaç kendini bilmez Türk, 1995 yılında Hollandalı kızlara tecavüz etmiş ve
kızlardan Marijke van Dijk'i öldürmüşlerdi. Bu caniler ömür boyu hapis cezasına çarptırılmışlardı. Daha
sonra çıkan bir af yasasından yararlandıkları sanılan katiller yanlışlıkla serbest bırakılmışlardı. İşte o
zaman Hollanda'da kıyamet kopmuştu. Hollanda ile Türkiye ilişkileri, bugünkü olaylar gibi
zedelenmişti. Daha sonra hata düzeltildi ve katiller yeniden hapisaneye konulmuştu. O sırada Prens
Willem Alexander ve Prenses Maxima Türkiye'ye gideceklerdi. Ama medyanın yaygarası nedeniyle bu
gezi iptal edilmişti. İş o raddeye varmıştı ki, iki ülke biribirlerine karşı boykot tehditleri savurmuşlardı.
İşte o sırada ben ortalığı yumuşatmak için, yönetmekte olduğum DÜNYA gazetesinde Türkçe ve
Hollandaca bir yorum yayınlamıştım. Bu yorumumda iki ülke yöneticilerini sakin olmaya davet etmiş,
iki ülke halkına da tavsiyelerde bulunmuştum.
Satır aralarında Hollandalı ebeveynlere ve kızlara şu tavsiyede bulunmuştum:
'' Türkiye bir İskandinav ülkesi değil, bir ortadoğu ülkesidir. Bu nedenle Türkiye'de giyiminize ve
davranışlarınıza dikkat edin.'' diye yazmıştım.
Ne var ki GPD Ajansı, benim bu tavsiyemden bir başka anlam çıkarmış ve 28 abonesine, benim,
'Alanya'daki tecavüz ve cinayet kendi kabahatlarıydı' diye yazdığımı iddia etmiş ve ‘Verkrachting
Alanya was eigen schuld’ başlığı ile haber yapmıştı.
İşte o zaman kıyamet koptu ve tüm Hollanda medyası bana karşı acımasız yayın yapmaya başladı.
Tabii ki olaya karışan kızlar ve aileleri de çok üzüldüler ve benim aleyhime tazminat davası açtılar.
Ben, haber-yorumumda böyle bir ifade kullanmadığımı belirtmeme ve ailelerden özür dilememe
rağmen yargılandım. Ne gariptir ki, Utrechts Nieuwsblad gazetesi daha sonraki bir başyazısında, yanlış
yaptıklarını ve benim böyle bir ifade kullanmadığımı yazdı ama bu da fayda etmedi.
Avukatlarımın 'Fikir özgürlüğü' savunması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nden örnek duruşmalar
göstermesi ve Utrechts Nieuwsblad'ın günah çıkarır gibi düzeltme yorumu bile yargıçları tatmin
etmedi. Bu nedenle toplamda 18 bin euro cezaya çarptırıldım ve bu cezayı da ailelere ve devlete
ödedim.
Yukarıda anlattığım olay, Hollanda adliyesinin bana karşı açıkça uyguladığı bir ayrımcılıktır. Çok
uğraşmıştım. Amsterdam'daki duruşmaya bizzat katılmıştım. Hakimin önünde ailelere hitap ederek,
böyle bir benzetme yapmadığımı söyledim ve açıkça özür diledim. Ama yargıçlar, medyanın etkisinde
kalmıştı bir kere...
Şimdi gelelim bu günlere.
Bugünlerde de Türkiye ile Hollanda arasında büyük bir gerilim yaşanıyor.
Burada tekrarlamaya gerek görmediğim malum olaylar, iki ülke arasında savaş niteliği kazanacak
kadar ciddi bir şekilde gelişiyor. Öyle ya, Rotterdan Belediye Başkanı Aboutaleb'in, 'Polis timine,
yanlış bir harekette vur emri vermiştim' şeklindeki açıklaması, Türk Dışişleri Bakanı tarafından ' Bu
bir savaş nedeni olurdu' tepkisine yol açtı.
Sayın Başbakanım, ben gerek ajansım ile gönderdiğim haber-yorumlarda ve gerekse sosyal
medyadaki yazılarımda hep uzlaştırıcı olmaya çalıştım.
Bu olaylar için ne kadar çok kızmış Hollandalı varsa, lehte ve aleyhte o kadar çok kızmış Türk de var.
Ben burada, Türkiye'nin yanlışlarını sıralamayacağım. Türkiye'deki rejimin iyiliği veya kötülüğü bir
tarafa. Mademki Hollanda demokrat, özgürlükçü ve insan haklarından yana bir ülkedir, o zaman 11
Mart cumartesi akşamı Rotterdam'da yaşanan olayların yorumunu nasıl yapmamız lazım?
Demokrasilerde, özgürlükçülükte ve insan hakları savunuculuğunda kısasa kısas olur mu?
Yani, 'Türkiye şunu yaptı, biz de bunu yaparız' demek olur mu?
O zaman nerede kaldı demokrasi, özgürlükçülük ve insan hakları savunuculuğu?
O akşam televizyonlardan canlı olarak izlediğimiz olaylar sırasında, Hollandalılar'ın gururla baktıkları
polis kuşatması, Türkler'in içini karartıyordu.
Ekranlarda hem de Bakan olan bir hanımefediye yapılan muamaleyi izleyen milyonlarca Türk, adeta
kan kusuyorlardı. Türk kökenli bir Hollanda vatandaşı olarak ben de öfkelenmiştim. Türkiye'nin
Rotterdam Başkonsolosu Sadin Ayyıldız'a, Bakan'ın yanına girme izni bile verilmiyordu. Bakan'a ve
yanındaki heyete bir bardak su bile verilemedi.
Daha sonra iki Türk diplomat tutuklanarak karakola götürüldü. Diplomatik pasaportlarını gösterdikleri
halde tam iki saat hem de ayrı ayrı hücrelerde tutuldular.
Peki, bu olayların bu raddeye gelişinin nedeni Türkler miydi?
Ben şahsen, sizin Türkiye Başbakanı Yıldırım ile, Koenders'ın da Dışileri Bakanı Çavuşoğlu ile yaptığınız
telefon konuşmalarının içeriğini biliyor gibiyim.
Fransa'nın aynı saatlerde Çavuşoğlu'nun uçağına iniş verdiği haberleri arasında, sizin hala yasakçı
olma tavrınızın nedeni, iddia edildiği gibi, sırf Wilders'e karşı, daha sert yabancı ayrımcılığı yapmak
mıydı?
Hoş, genel kanaat böyleydi ve bu nedenle de sizin seçimde Wilders'i alt ettiğiniz kanaati hakim ama,
bundan sonra olayın telafisine nasıl gideceksiniz?
Sayın Başbakanım, sayıları 315 bini bulan Türk kökenli Hollanda vatandaşı olarak, biz bu ülkeyi, lalesi,
yel değirmeni, sarışını, eşcinseli ile sevmek istiyoruz.
Bir zamanlar ben çok sevmiştim bu ülkeyi.
Sonra sevmez oldum.
Haliyle çocuklarım da uzaklaştı bu sevgiden.
Şimdi bir iddiaya karşı yanıt vereyim. Hollandalılar faşist ve ırkçı değillerdir.
Hollandalı'nın faşist ve ırkçı olmadığının delil ve örnekleri elimizde vardır.
Bir zamanlar Glimmerveen diye ırkçı bir politakcı türemişti. Ama Hollanda halkı bu ırkçıya prim
vermedi ve seçimlerde tek sandalye bile kazanamadı. Daha sonra Janmaat diye bir başka ırkçı çıktı
piyasaya.
Bu ırkçı da Hollanda halkından destek alamadı. Sadece bir sandalye kazandı ve kendisi meclise girdi.
Ama meclisteki hiçbir parlamenter bu adamın elini bile sıkmadı. Zira o zamanlar politikacılar Hollanda
halkının bu konudaki duygularını ve tutumunu çok iyi biliyorlardı.
Sonra sevimli bir ırkçı çıktı ortaya. Pim Fortuyn idi bu sevimli ırkçı.
New York'taki 11 Eylül sendromundan sonra patlayan islamafobiden de yararlanan Fortuyn büyük bir
popülarite kazanmıştı. Ama ne var ki öldürüldü Fortuyn. Katili bulunmasaydı, suç Müslümanlar'a
atılacaktı. Ama ne mutlu ki katili yakalandı ve Müslümanlar bu töhmetten kurtuldu. Katil bir
Müslüman değil, sapsarı bir Hollandalıydı.
Daha sonra Bayan Verdonk Azınlıklardan Sorumlu bir Bakan olarak çıktı karşımıza. Söylemleri ve
uygulamaları ile tam bir yabancı karşıtı olan Verdonk'a ben, bir Türk şarkısından esinlenerek
'Vicdansız Sabuha' lakabını takmıştım. Sonraları da Wilders denen adam çıktı arenaya...
Sonu da malum.
İşte, Hollanda halkı bu çirkin politikacıların tesiri altında kaldılar. Aramızdaki çürük elmalar da
Hollanda halkı içindeki bakış açılarının değişmesinde rol aldılar.
Eskiden bize, ne Türkiye devleti sahip çıkıyordu ne de Hollanda.
Şimdi görüyorum ki, bizi paylaşamıyorsunuz.
O zaman, bize bir şans verin sayın Başbakanım.
Öyle şeyler yapın ki, biz bu ülkeyi yeniden sevelim.
Gerekirse bu ülke için can da verelim.
Şu bir gerçektir ki, Hollandalılar olaylara daha serin kanlı bakarlar. Yani serinkanlı nuchterler.
Doğulular ise duygusaldırlar. Hollanda'yı yöneten bir Başbakan olarak siz burada serinkanlılığınızı
gösterin ve daha duygusal olan Türkiye'ye karşı daha kucaklayıcı olun.
Bakın, buraya gelmiş ve burada doğmuş olan yarım milyona yakın Türk kökenli, çoğunlukla bu ülkeye
entegre olmuş vatandaşlardır. 25 bin Türk kökenli işyeri açmıştır bu vatandaşlarınız. Bunlar 100 bine
yakın insan çalıştırmaktadır. Türk kökenli çocuklar eğitim görmüşlerdir. Binlerce gencimiz çok önemli
pozisyonlarda görev yapmaktadır. Türk kökenliler siyasete de ilgi duymuşlardır. Milletvekili olan, İl
Genel Meclisi Üyesi olan ve Belediye Meclis Üyesi olan binlerce Türk kökenli vardır.
Bazı çatlak sesler, Türk kökenlileri aşağılamak için bu gelişmelerin aksini iddia etmektedirler.
Tabii ki her toplum içinde çürük elmalar olacaktır.
Türkiye'nin Akdeniz sahillerinde binlerce Hollandalı yaşamaktadır. Oradaki Hollandalılar arasında da
çürük elmalar yok mudur?
Göçmenler, dünyanın her tarafında aynı kaderi paylaşırlar sayın Başbakanım.
Kanada'daki, Avusturalya'daki, Yeni Zelanda'daki Hollanda'dan göç etmişlere bakınız. Orada da aynı
sorunları görürsünüz. Buralarda kiliseler boş iken ve hatta bazıları camiye dönüştürülürken, oralarda
kiliseler dolmaktadır. Tıpkı burada camilerin dolduğu gibi...
Bunlar, göçmenlerin kendilerini sahipsiz hissetmelerinden kaynaklanmaktadır.
Türk kökenlilerin Hollanda'daki toplumsal konumları da tartışılıyor. Türk kökenliler aslında toplumdaki
gelişmelere duyarlı davranmaktadırlar. Bunun son örneğini 15 Mart seçimlerinde gördük. Türk
kökenliler siyasi katılım mücadelesinde farklı bir misyon ortaya koydular. Türk kökenliler seçimlerde
katılımı azami seviyeye çıkararak, güçlerinin farkına varılmasını istediler ve bunu sağladılar. Seçim
andıklarına giderek Hollanda’nın asli unsuru olduklarını ortaya koydular. Türk kökenliler, kullandıkları
oylar ile, bu ülkenin yönetimi ile ilgili kaygılarının olduğunu ortaya koydular. Eşit vatandaşlar olarak,
seçme ve seçilme hakkını vatandaşlık şuuruyla yerine getirdiklerini gösterdiler. Türk kökenli
Hollandalılar, Türkiye’ye duydukları aidiyetin, Hollanda’ya duydukları aidiyete halel getirmeyeceğini,
tam aksine bunun bir zenginlik olduğunu tavırlarıyla gösterdiler.
Sayın Başbakanım, madem ki bizler, gelişmemiş ve henüz demokratikleşmemiş bir ülkeden göç
etmişiz, siz de gelişmiş , medenileşmiş ve demokratikleşmiş bir ülkesiniz, o halde gelişmelere de bu
minvalde toleranslı davranılması gerektiğini anlamalısınız.
Burada yaşamakta olan yarım milyona yakın Türk ve Türk kökenlinin daha fazla üzülmesine izin
vermeyiniz.
Buradaki Türk kökenliler, Hollanda'nın lalesini, yeldeğirmenini, futbolunu ve sarışınlarını yine sevmek
istiyorlar. Bu aşkın yeniden doğmasına ön ayak olunuz.
Bu mektubum ile birlikte size, 2012 yılında kutladığımız Hollanda-Türkiye ile 400 yıllık ilişkilere ait
kitabımı da gönderiyorm.
Bu kitapta da göreceksiniz ki, iki ülke arasındaki dostluk çok eskiye dayanıyor. Bu bir dostluktan
ziyade kader birliğine de benziyor. Zira Türkiye, Hollanda'nın kuruluşunda ve sonrasında büyük
yararlar sağlamıştır. Hollanda'nın düşman olması gereken en son ülke Türkiye olmalıdır.
Hollanda'nın Türkiye'ye minnet borcu da vardır. Bu borcu Prens Maurits o zamanlar Zeeland'ta bir
yere 'Türkije' adını vererek ödemeye çalışmıştır. 80 Yıllık İspanya savaşını kazanmanızda Osmanlı'nın
rolü olmuştur. Kurulan Hollanda devletini Venedikliler, Almanlar ve Fransızlar istemediği halde ilk
tanıyan Osmanlı olmuştur.
İlk Büyükelçiniz Haga, Osmanlı Sultanı tarafından kabul edilip kapütülasyon hakkını aldığı zaman
Hollandalılar çok mutlu olmuşlardı.
İşte biz böylesi bir kader birliğine sahibiz.
Şimdi sıra o kader birliğini yeniden inşa etmeye geldi.
Bunu da en iyi yapacak olanların başında siz geliyorsunuz.
Sizden bekleneni yapınız sayın Başbakanım.
Bu ara benim yapmamı istediğiniz bir şey olursa, başımın üzerine...
Mektubuma son vereceğim sırada Rotterdam'dan bir haber geldi: Bir Türk, dükkanını Erdoğan
posterleri ile süslemiş. Uyarı üzerine polis gelmiş ve bu posterleri toparlatmış. Gerekçe olarak da,
kışkırtıcılığı önlemek gösterilmiş.
Bu durumda bu tip gelişmeler devam edecek gibi.
Peki şimdi ne yapacağız sayın Başbakanım?
Bu ülkede Erdoğan'ı sevenler olduğu sürece, siz nasıl demokrat ve özgürlükçü olarak hareket
edeceksiniz? Türkler'in bazıları soruyorlar: Erdoğan diktatördü de, neden O'nunla anlaşmalar
yapıyorsunuz? Erdoğan'ı Avrupa olarak neden tamamen dışlamıyorsunuz da, konu seçim olduğu
zaman O'nu dışlıyorsunuz?
Burada yaşayan yarım milyona yakın Türk kökenlinin büyük çoğunluğu, bu gibi siyasi çekişmeler
içerisinde kurban mı olacaklar?
Lütfen sayın Başbakanım, siz Hollanda gibi önemli bir ülkeyi yönetecek beceriye sahipsiniz. Türkiye ile
bozulmuş olan ilişkiyi çözebilecek yeteneğe sahip olduğunuza inanıyorum.
Paylaşamadığınız buradaki Türk kökenlilerin hatırına, barış inisiyatifini siz alınız.
Yarım milyona yakın Türk ve Türk kökenliler sizden bunu bekliyor.
Saygılarımla,
İlhan Karaçay
*****
Turkse ondernemers helpen een kerk die in
crisis is geraakt
De Eusebius Kerk die in het Nederlandse Arnhem staat is tijdens de Tweede Wereldoorlog flink
beschadigd. De kerk, die via restauratie in de oorspronkelijke staat is gebracht, wordt door
Christenen al jarenlang voor religieuze activiteiten gebruikt. De kerk is in de afgelopen jaren opnieuw
gerestaureerd en omdat de kosten voor deze restauratie van de Eusebius-kerk erg hoog waren
ontstond er een financiële crisis.
De Eusebius Kerk in Arnhem & de ondernemers van Turkse afkomst
Om deze crisis het hoofd te bieden heeft het bestuur van de stichting met ondersteuning van de
gouverneur van het gebied en de gemeente een benefietmarkt georganiseerd ten bate van de kerk.
De receptie die met dit doeleinde georganiseerd werd, werd ook gesteund door de Turkse
ondernemers uit Arnhem. De Turkse ondernemers die aangaven dat zij Nederland als hun tweede
vaderland beschouwen, hebben als volgt verteld waarom zij de kerk steunen:
“Wij wonen al bijna 50 jaar hier in Arnhem, samen met mensen uit verschillende landen. Wij zijn
hier als arbeiders gekomen, maar hebben in Nederland onderwijs gevolgd en omdat wij het
belangrijk vinden om te ondernemen, hebben wij ons hierin ontwikkeld en vervullen nu een
belangrijke plaats. Ons vaderland is Turkije. Dit zullen we nooit vergeten en Turkije zal altijd in ons
hart zijn. Maar ons tweede vaderland is de plek waar we wonen, waar we leven en waar we
werken en dat is Nederland.
Wij willen graag de wetten van Nederland volgen en ons aanpassen aan de gewoontes en
gebruiken hier in Nederland. Op deze manier willen wij leven, zonder geassimileerd te worden. Wij
ondersteunen de moskeeën al jaren en de Nederlanders nemen deel aan de festivals en
benefietmarkten van de moskeeën en de Turkse verenigingen. Wij zijn hier als Turkse
ondernemers om ook een bijdrage te leveren aan de restauratie van de Eusebius-kerk.”
*****
Değerli Başbakanım,
Hollanda'ya yaşayan Türk kökenlilerin, burada hangi duygular içinde yaşadıklarını ve Hollanda'ya karşı
duydukları aidiyet hislerini ortaya koymak için, dün bana gelen bir haberi, mektubumun altına
ekliyorum.
Krize giren kiliseye Türk kökenliler de yardım
etti
Hollanda’nın Arnhem kentindeki Eusebius kilisesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında büyük hasar gördü.
Orjinaline göre yeniden restore edilen kilise, Hıristiyanlar tarafından yıllardır ibadette kullanılıyor.
Ancak geçen yıllarda yeniden restore edilen Eusebius, çıkan yüksek onarım maliyeti nedeniyle mali
kriz yarattı.
Arnhem'deki De Eusebius Kilisesi ve Türk kökenli girişimciler
Bu krizi aşabilmek için kilise yönetimi, bölge valiliği ve belediye işbirliğiyle kermes düzenleyerek
Arnhem halkından destek istedi. Bu amaçla düzenlenen resepsiyona, Arnhem’de ticaretle uğraşan
Türkiye kökenliler de katıldı ve destek verdi. Hollanda’yı ikinci ve yeni vatanları olarak gördüklerini
belirten Türk işadamları, kiliseye neden destek verdiklerini şöyle anlattılar:
“50 yılı aşkın süredir Arnhem’de çeşitli uluslardan insanlarla birlikte yaşıyoruz. İşçi olarak geldiğimiz
Hollanda’da eğitime ve girişimciliğe önem vererek önemli yerlere geldik. Anavatanımız Türkiye’dir.
Bunu hiçbir zaman unutamayız, daima kalbimizde yaşatırız. İkinci ve yeni vatanımız yaşadığımız,
doyduğumuz, iş yaptığımız ülke Hollanda’dır.
Bizler, yaşadığımız ülkenin kanunlarına, örf ve adetlerine uyum sağlayarak birlik beraberlik
içerisinde, ama asimile olmadan yaşamlarımızı sürdürmeliyiz. Yıllardır camilere yardımlarda
bulunuyoruz. Hollandalılar da bizim camilerimizin ve Türk derneklerinin festivallerine, kermeslerine
katkıda bulunuyor. Türk girişimcileri olarak Eusebius kilisesinin onarımına katkıda bulunmak için
buradayız.”
Haber: Mustafa KOYUNCU
*****
Andere meningen
Onderstaande bewering is niet van mij. Geert-Jan Alexander Knoops is advocaat en bijzonder hoogleraar politiek van het
internationaal recht aan de Universiteit van Amsterdam en Tom Zwart is hoogleraar rechten van de mens aan de
Universiteit Utrecht, beweren dat. (İlhan Karaçay)
Nederland schond de internationale
rechtsorde door Turkse politici te weigeren
Er waren geen geldige redenen om de Turkse ministers de
toegang tot Nederland te ontzeggen
Door: Geert-Jan Alexander Knoops en Tom Zwart, 24 maart 2017
In relatie tot Turkije ging er vorige week niet alleen diplomatiek, maar ook juridisch het nodige mis.
Zo waren het intrekken van de landingsrechten van minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu en
het tot ongewenst vreemdeling verklaren van minister van Gezinszaken Kaya strijdig met het Verdrag
van Wenen inzake diplomatiek verkeer van 1961.
Volgens dat verdrag mogen ministers van andere staten zich vrij bewegen op Nederlands
grondgebied. Weliswaar biedt het verdrag de mogelijkheid om een buitenlandse minister de toegang
te ontzeggen, maar dan moet het wel gaan over een uitzonderlijke situatie, zoals spionage of het
schenden van staatsgeheimen.
Volgens de Vreemdelingenwet mogen personen tot ongewenst vreemdeling worden verklaard als zij
een gevaar vormen voor de nationale veiligheid of hun aanwezigheid niet in het belang is van de
internationale betrekkingen van Nederland. Maar niet om hen het spreken onmogelijk te maken,
zoals in het geval van minister Kaya
Blijkbaar zijn er bovendien twee leden van het gevolg van minister Kaya aangehouden hoewel zij
over diplomatieke paspoorten beschikken. Dat zou opnieuw een schending opleveren van het
internationale recht.
In 2013 moest toenmalig minister Frans Timmermans ook al door het stof. De Nederlandse justitie
had toen het huis van de Russische diplomaat Dmitri Borodin betreden omdat hij stomdronken zou
zijn en zijn kinderen mishandelde. Maar zijn diplomatieke status stond dat binnentreden niet toe. Er
zat voor Timmermans niets anders op dan met lange tanden excuses te maken aan Rusland.
De Nederlandse regering was gekant tegen een oproep aan Nederlanders die ook de Turkse
nationaliteit hebben om ja te stemmen in het referendum. De afkeer van zo'n oproep is geen geldige
reden om de Turkse ministers de toegang te ontzeggen. En zij is ook nog eens in strijd met de vrijheid
van meningsuiting en de vergadervrijheid.
De inhoud van de uitlatingen vormt volgens de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten
van de Mens (EVRM) namelijk niet zonder meer een grond om iemand het spreken te beletten.
Sterker nog, het EVRM kent nu juist de hoogste mate van bescherming toe aan politici, waarbij hun
nationaliteit niet ter zake doet.
Volgens minister-president Rutte moest de ministers de toegang worden geweigerd omdat de
Nederlandse publieke ruimte niet de plek is voor politieke campagnes van andere landen. Maar in
2013 werd het toenmalig minister-president David Cameron wel toegestaan om zijn Brexitreferendum te lanceren in Den Haag. Bovendien geven Nederlandse politici zelf ook regelmatig
voordrachten aan Nederlanders in het buitenland, zoals minister Ploumen bij de PvdA in New York.
En als een ander land een Nederlandse politicus het spreken onmogelijk maakt, komt de Nederlandse
overheid in actie. Zo maakte toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen in 2009
bezwaar bij zijn Britse ambtgenoot toen aan Geert Wilders de toegang tot het Verenigd Koninkrijk
werd ontzegd. Die wilde daar zijn film Fitna vertonen in het Hogerhuis.
Burgemeester Aboutaleb beval de omgeving van de ambtswoning van de consul en later het Turkse
consulaat af te sluiten. De Gemeentewet laat ruimte voor zo'n noodbevel, maar dan moet er sprake
zijn van concrete vrees voor het ontstaan van ernstige wanordelijkheden. De burgemeester stelde
dat er oproepen op sociale media werden gedaan om naar deze plekken te komen en dat daaraan
door grote aantallen personen gehoor werd gegeven.
Maar dat is niet voldoende. Zo waren er geen aanwijzingen dat diverse groepen de confrontatie
zouden aangaan. En zelfs als zo'n confrontatie zou dreigen, zou het de taak van de politie zijn
geweest om de Turkse bewindspersonen de kans te geven ongestoord het woord te voeren en hen te
beschermen tegen tegendemonstranten.
De Nederlandse politici wilden president Erdogan geen podium gunnen, omdat hij de uitkomst van
het referendum zou willen gebruiken om zichzelf dictator te maken. Afgezien van het feit dat
dictators zich doorgaans niet van referenda bedienen, vormt dit geen rechtvaardiging om de hand te
lichten met de Grondwet en internationaalrechtelijke verplichtingen.
De Grondwet draagt de regering op de internationale rechtsorde te bevorderen. In deze zaak heeft
Nederland deze opdracht niet waargemaakt.
*****
Başka görüşler
Alttaki iddia bana ait değil. Amsterdam Üniversitesinde, Politika ve Uluslararası
Hukuk Yüksek Öğretim üyesi Av. Geert-Jan Alexander Knoops ve Utrecht
Üniversitesi'nde İnsan hakları Hukuku Yüksek Öğretim Üyesi Ton Zwart'ın
iddialarıdır. (İlhan Karaçay)
Haberin Türkçesi şöyle:
Hollanda, Türk politikacıları ret ederek
Uluslararası hukuk kurallarını çiğnemiştir
Türk Bakanları Hollanda'ya sokmamak için geçerli bir neden
yoktu
Türkiye ile Hollanda arasındaki ilişkiler, sadece siyasi alanda değil, hukuki alanda da bozuldu.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun uçağına iniş izni verilmemesi ve Aile bakanı Kaya'nın istenmeyen
yabancı ilan edilmesi, 1961 Viyana Diplomatik İlişkiler Anlaşması'na aykırıdır.
Bu anlaşmaya göre, başka ülkelerin Bakanları Hollanda topraklarında serbestçe hareket edebilirler. Bu
anlaşma bir ülkeye, yabancı Bakanlar'ın girişine önlem aldırabilir ama, bunun yapılabilmesi için olağan
dışı gerekçelerin olması lazım. (örneğin devlet sırlarının açığa çıkarılması ve casusluk gibi)
Yabancılar yasasına göre, Hollanda'nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturan ve Hollanda'nın uluslararası
ilişkilerine zarar verecek olanlar 'istenmeyen yabacı' ilan edilebilirler. Ama, Bakan kaya'da olduğu
gibi, onların konuşmalarını imkansızlaştırma hakkı yoktur.
Anlaşıldığı üzere, Bakan Kaya'nın beraberindeki iki kişinin, ellerinde diplomatik pasaportları olduğu
halde tutuklanmaları da Uluslaraarası hukukun ihlalidir.
20013 yılında, o zamanın Dışişleri bakanı Frans Timmermans'ın başı ağrımıştı. Zira Hollanda adliyesi,
sarhoş bir şekilde çocuklarını dövmekte olan Rus diplomat Dimitri Brodin'in evine girmişti. Ne var ki,
onun diplomatik konumu, evine girilmesine izin vermiyordu. Bu durumda Timmermans'a Rusya'dan
özür dilemekten başaka yapacak şey bırakmıyordu.
Hollanda hükümeti, Türk pasaportu da taşıyan Hollandalılar'ın, yapılacak olan referaandumda 'evet'
oyu kullanılması çağrısı konusunda taraf olmuştu. Bu çağrıya önlem almak için Türk Bakanları ülkeye
sokmamak için geçerli bir neden yoktu. Ayrıca, fikir özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü de ihlal
edilmişti.
Avrupa İnsan Hakları Anayasası'na (EVRM) göre, bir kişinin konuşma özgürlüğü kısıtlanamaz. EVRM,
politikacıların milliyetine bakmaksızın haklarını daha gçlü bir şekilde korumaktadır.
Başbakan Rutte'ye göre, Türk Bakanlar'ın Hollanda'ya girişi, Hollanda toplumu içinde, başka ülkelere
ait politik kampanyalar yapılması için yer olmadığı için önlenmiştir. Ama 2013 yılında, zamanın
Başbakanı David Cameron'a, Brexit-referandumu için Lahey'de izin verilmişti. Üstelik, Hollandalı
politikacılar da dış ülkelerde faaliyet göstermişlerdir. Tıpkı, İşçi Partili Bakan Ploumen'in New York'ta
yaptığı gibi.
Ve bir başka ülke, Hollandalı bir politikacının konuşmasına mani olursa, Hollanda devleti hemen
harekete geçiyor. Zamanın Dışişleri Bakanı Maxime Verhagen, 2009 yılında, Geert Wilders'in Birleşik
Krallığa girmesine izin verilmemesi üzerine, İngiliz meslektaşına itirazda bulunmuştu. Wilders o
zaman, parlamentoda galası yapılacak olan Fitne filmi için gitmişti.
(Wilders'in ülkeye girme kararı İngiliz mahkemesinden çıkmıştı)
Belediye Başkanı Aboutaleb, önce Türk başkonsolosun residansının bulunduğu caddenin, sonra da
Başkonsolosluğun bulunduğu sokakların kapatılması emrini vermişti. Belediye yasaları böylesi bir
olağanüstü hale izin veriyordu. Ama, bunun için bir kargaşa ortamının kesinliği var olmalıydı. Ama
Belediye Başkanı, gerekçe olarak, sosyal medyadan çağrı yapıldığını ve yığınların da buna kulak
verdiğini gösterebildi.
Ama bu yeterli bir neden değildi. Çeşitli grupların kargaşa çıkaracaklarına dair bir belirti yoktu. Böyle
bir ortam olsaydı dahi, polisin oradaki görevi, Türk politikacıların konuşabilmeleri için önlem almak ve
muhtemel karşı gösterilere mani olmaktı.
Hollandalı politikacılar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, kendisini daha da diktatör yapacak olan
referandumun başarılı olmaması için podyumları kullanamamasını istiyorlardı. Kaldı ki, diktatörler
referandum yapmazlar. Anayasa ve uluslararası hukuk şartları, bu gibi hakları korumaktadır.
Anayasa, hükümeti, uluslararası hukuk kurallarına uymasını emrediyor.
Bu olayda Hollanda bu yükümlülüğü yerine getiremedi.
*****
Een blije commentaar van het jaar 2000
Wat een geweldig land ben jij, Nederland!
Commentaar: İlhan KARAÇAY
In het Turks is er een liedje wat iedereen kent waarin wordt gezegd "Wat geweldig ben jij, broer!".
Het is nu tijd om te zeggen "Wat een geweldig land ben jij Nederland!".
Nederland is maar een klein stipje op de wereldkaart, maar het is een "worstelaar van
wereldformaat" als het gaat om politiek, economie en mensenrechten. Over datzelfde Nederland
hebben we vorige week een commentaar gepubliceerd onder de kop "Is Nederland Oeganda?" (dit
commentaar ging over de arrestatie van Ali Hasan Hoessein, de Irakees die ervan beschuldigd werd
Marianne Vaatstra te hebben vermoord. Nadat hij gearresteerd was bleek dat hij helemaal geen
verdachte was, maar dat dit een actie was vanwege de onrust die er ontstond nadat het bekend
werd dat waarschijnlijk een asielzoeker de dader was.)
Na het commentaar van vorige week, waarin wij zware kritiek hebben geuit, zeggen we nu "Wat een
geweldig land ben jij, Nederland!"
U zult zich nu afvragen "hoe is dat met elkaar te rijmen?" en daar heeft u helemaal gelijk in, maar
we moeten ook het feit accepteren dat er in een land als Nederland, het meeste democratische en
ontwikkelde land van de wereld, ook fouten gemaakt kunnen worden.
Nu zullen we kijken wat er zo geweldig is aan Nederland.
De ex-president van Yugoslavie de "Servische slager", Slobodan Milosevic is op een onverwacht
moment naar Nederland gebracht en hierdoor was de hele wereld geschokt. Niemand verwachtte
dat Milosevic uitgeleverd zou worden door Belgrado om voor de Rechtbank voor Internationale
Oorlogsmisdadigers in Den Haag terecht te staan. De huidige president van Yugoslavie, Vojislav
Kostunica heeft zelfs een verklaring afgelegd dat hij het niet zou toestaan dat Milosevic in het
buitenland berecht zou worden. Ook de regering Zoran Cincic heeft dezelfde soort uitspraken gedaan
en hiermee de aanhangers van Milosevic hoop gegeven. Het overgrote deel van de Yugoslaven,
inclusief de tegenstanders van Milosevic, was van mening dat deze oorlogsmisdadiger in zijn eigen
land berecht moest worden. Het zou een vernedering voor hen zijn om een landgenoot die president
was geweest in het buitenland berecht zou worden. Om deze redenen was het heel onwaarschijnlijk
dat Milosevic aan Nederland uitgeleverd zou worden. Later is Milosevic toch, zoals wij allemaal
weten, aan Nederland uitgeleverd.
Blijkbaar is het dus zo dat gebrek aan geld er een reden voor kan zijn dat mensen gaan stelen of dat
vrouwen de prostitutie ingaan, het kan er ook voor zorgen dat regeringen van het rechte pad
afdwalen, hiervan zijn genoeg voorbeelden in de wereld, zoals: Rusland, Yugoslavië, Roemenië
enzovoort.
Maar wij zouden het erover hebben waarom Nederland nou zo'n geweldig land was. Mijn vriend
Muhammet Uysal heeft over het kleine Nederland gezegd: "Zij is klein, maar heeft een groot hart".
Muhammet Uysal heeft dit compliment gemaakt toen hij voorzitter was van de Nederlands-Turkse
Islamitische Federatie in het bijzijn van prinses Margriet, premier Wim Kok, de ministers en
kamerleden tijdens een hulpactie voor de slachtoffers van de aardbeving in Turkije.
Wij vinden ook dat het hart van Nederland, wat belangrijke rollen op zich neemt binnen de
internationale politiek, groot is. Van vele internationale belangrijke organisaties is Nederland
voortrekker. Het is ook bekend dat Nederland een voortrekkersrol vervult op het gebied van de
mensenrechten. Het Internationale Gerechtshof te Den Haag is een reden voor Nederland om trots
te zijn. De onenigheden tussen landen worden hier op deze rechtbank berecht. 25 jaar geleden
waren wij ook bij deze rechtbank in verband met de territoriale wateren in de Egeische Zee.
Griekenland had Turkije aangeklaagd, maar de rechtszaak ging toen niet door omdat de rechtbank
zich niet bevoegd voelde voor deze zaak en het daarom niet kon behandelen.
Wij zullen u binnenkort meer berichten over het Internationale Gerechtshof in Den Haag. Alleen een
klein detail willen we nu vast bekendmaken. De tapijten die liggen in het prachtige gebouw van het
gerechtshof zijn door Turkije geschonken aan de rechtbank.
Vorige week hebben wij in DUNYA verteld dat Nederland nog vele belangrijke taken op
internationaal niveau te wachten staan. De "Neder" in Nederland is alleen natuurlijke en geografisch
van aard. Nederland is wat natuur en geografie betreft laag, maar politiek en economisch gezien is
Nederland erg hoog.
Wij mogen ook een beetje trots zijn op het land dat bekend staat om de windmolens, de tulpen, het
voetbal en de blonde mensen, waar wij wonen en waarvan we ook de nationaliteit dragen.
Daarom kunnen we zeggen "Wat een geweldig land ben jij, Nederland!".
*****
Üstteki yorumu 2000 yılında yazmıştım. Maalesef Türkçe metni kaybettim.
Türkçe olarak özet yazmak kolay olacak.
Sen ne muhteşemsin be Hollanda!
Yorumun başlığı, 'Sen neymişsin be Hollanda' anlamında, ' Ne şahane bir ülkesin Hollanda'.
Türkiye'de 'Sen neymişsin be abi' içerkli bir şarkı vardır.
Şimdi, 'Sen neymişsin be Hollanda' demenin tam zamanı.
Dünya haritasında bir nokta gibi görülen Hollanda, politika, ekonomi ve insan hakları açısından dünya
formatında bir güreşçidir.
GHeçen haftaki yorumumda 'Hollanda Uganda mı' başlıklı bir yorum yazmıştım. Iraklı Ali Hasan
Hüseyin'in, cinayet zanlısı olarak tutuklanışını tenkit etmiştim. Zira tutuklayanlar dahi herkes
Iranklı'nın katil olmadığını biliyordu. Polis, halkın galeyana gelmesini önlemek için bir sahne
düzenlemişti.
Şimdi diyeceksiniz ki 'bu ne perhis ne lahana turşusu'. Haklısınız. Ama şunu kabul etmeliyiz ki,
dünyanın en demokratik ve en gelişmiş ülkelerinden biri olan Hollanda'da da hatalar yapılması
olağandır.
Şimid gelelim, Hollanda'nın neden muhteşem olduğuna.
Yorumun bu bölümünde, hiç yakalanmayacağı düşünülen Sırp Kasap Slobodan Miloseviç'in yakalanıp
Lahey'deki Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi'nde yargılanışı dile getirilmiş.
Lahey'de bir çok uluslararası kuruluşun yer aldığı belirtiliyor ve parasızlık nedeniyle hırsızlık yapan ve
fahişe olarak çalışan kadınların Rusya, Yuguslavya ve Romanya gibi ülkelerdeki mağduriyetlerine hep
Lahey'de çözüm arandığı anlatılıyor.
Hollanda'nın neden muhteşam olduğunun bir kanıtı da, dostum Muhammet Uysal'ın bir lafından
anlaşılıyor. Marmara depremi sonrasında, Prensen Margriet ve Başbakan Kok'un da aktif olduğu bir
yardım kampanyasından sonra tam 65 milyon euro (rekor) yardım toplanmıştı. İşte o zaman
Muhammet Uysal, ' Hollanda çok küçük ama, kocaman bir kalbi var' demişti.
Uluslararası Yüksek Adalet Divanı Sarayı'nda, Türkiye'nin hediye ettiği devasa bir halının bulunduğu
belirtilen yorumda, 'Alçak Topraklar' anlamındaki Nederland ismindeki 'Neder'in sadece coğrafi bir
alçaklık anlam taşıdığı, Hollandalılar'ın aslında çok yükseklerde olduğu da belirtilmiş.
İşte bu nedenle de 'Sen neymişsin be Hollanda' demişiz.
*****
Biografie van İlhan Karaçay
De naam die in de Turkse wereld in een adem
genoemd wordt met Nederland: İlhan
Karaçay
Door:Yavuz NUFEL
De migratie van de Turken naar Nederland begon in 1963 in het kader van de officiële
overeenkomsten.
Op het moment dat deze tekst geschreven wordt, worden er voorbereidingen getroffen om de
veertigste verjaardag van de komst van de Turken te vieren met verschillende activiteiten.
Tussen de Turken die zich in Nederland gevestigd hebben bevinden zich mensen, waarvan het aantal
niet zo klein is dat we deze groep over het hoofd kunnen zien, die hier als arbeider gekomen zijn en
daarna hun naam hebben gezet onder zeer succesvolle maatschappelijke activiteiten waarmee zij
een voortrekkersrol voor hun landgenoten op zich namen.
Een van de namen die velen zullen kennen vanwege de activiteiten die hij in Nederland heeft
ontplooid is İlhan Karaçay.
İlhan Karaçay is een bekend gezicht bij zijn landgenoten in Europa zowel als bij de Turken in Turkije
en bovendien kennen veel Nederlanders hem.
De naam İlhan Karaçay wordt in een adem genoemd wordt met Nederland. Vooral als je in Turkije
over Nederland praat, dan zullen velen de naam İlhan Karaçay herinneren.
Laten we samen eens kijken naar het verleden van İlhan Karaçay:
Hij is op 23 december 1942 in Mersin geboren.
In zijn jonge jaren was hij voorzitter van de jeugdafdeling van de Sociale Democratische Partij CHP in
de provincie Içel. Hij schreef toen ook berichten en commentaren voor het dagblad van deze partij,
de ULUS. Ook in zijn jonge jaren was hij manager van het familiebedrijf in de toeristische sector te
Mersin wat bestond uit een motel, strandpaviljoen, een restaurant met muziek en een camping en
wat de naam Pompeipolis had.
Toen hij 25 jaar was maakte hij kennis met een Griekse kapitein die te gast was in het restaurant met
muziek waar hij de leiding over had. Het schip van deze kapitein ging naar de stad Shang Hay in
China. Op dat moment vond de culturele revolutie van Mao plaats in China. Dit was voor Karaçay een
gelegenheid die hij niet aan zijn neus voorbij zou laten gaan.
De kapitein van het schip nam na veel aandringen Karaçay met drie vrienden in dienst en daarna
begon de avontuurlijke reis naar China. Het eerste noemenswaardige avontuur van de reis, die in juni
van het jaar 1967 begon was, was dat het schip gebombardeerd werd direct na het passeren van het
Suez-kanaal. Toen zij op 7 juni 1967 bij Cibuti aankwamen, kwamen zij er achter dat het Suez-kanaal
afgesloten was vanwege de oorlog die toen woedde tussen Israel en de Arabische landen.
Na een lange en avontuurlijke reis kwam het schip via Singapour aan in Shang Hay. Van daaruit
werden de berichten met foto’s naar de krant AKŞAM verzonden.
İlhan Karaçay kreeg in Shang Hay geelzucht terwijl hij genoot van de kleurrijkste dagen van de
Chinese Culturele Revolutie. Hij liep weg uit het ziekenhuis waar hij was opgenomen en werd
vanwege de garantieverklaring van de kapitein verlost van de gendarmes die hem kwamen ophalen
om hem naar het ziekenhuis te brengen.
De reis ging na Shang Hay verder naar de stad Vancouver in Canada. Karaçay gaf de voorkeur aan een
ziekenhuisopname in de moderne wereld en dat gebeurde ook. Hij heeft precies twee en een halve
maand in het ziekenhuis gelegen. De vrouwelijke arts van het ziekenhuis feliciteerde Karaçay omdat
hij zeer snel Engels leerde en haalde de directeur van de bibliotheek over om hem les te geven.
Karaçay ging terug naar Turkije via Londen en tijdens deze reis was hij ook even in Nederland. Het
leven in Nederland beviel hem en hij besloot om er te blijven. Hij kwam met de directeur van het
nieuwsagentschap, die hij van vroeger kende, Kemal Ozbayrac overeen dat hij als journalist kon gaan
werken voor de krant Tercüman, die toen pas begon met een Europese editie.
De jeugdige jaren van Karaçay in Nederland waren erg kleurrijk. Hij had veel vriendinnen. Maar het
aantal ontmoetingen waarbij zijn hart sneller ging kloppen werden steeds minder. Op het moment
dat Karaçay besloot om naar Amerika te gaan omdat hij vond dat zijn leven te monotoon werd, was
zijn huidige echtgenote Jeanne zijn vriendin. Toen hij een nieuwe koffer ging kopen voor zijn reis, was
Jeanne met hem samen. Allebei hadden ze moeite met de naderende scheiding, maar de beslissing
was al genomen.
Toen gebeurde er een wonder. De chef sportredactie van Tercüman, Necmi Tanyolac stuurde een
telegram waar het volgende stond: “İlhan, Fenerbahçe en Ajax spelen tegen elkaar volgens de loting.
Volg jij Ajax en stuur de teksten en de foto’s met spoed naar mij toe.”
Toen gebeurde het onverwachte en de reis naar Amerika werd uitgesteld.
Toen was het Nederlandse voetbal nog niet aan de top. Wie zaten er eigenlijk niet in het Ajax, wat
toen getraind werd door Rinus Michels?
Johan Cruyff was toen pas 17 jaar. De namen van de groten als Keizer, Swart, Krol, Hulshoff, Suurbier,
Neeskens en Haan waren toen nog niet bekend. Zij zouden later allemaal voetbalsterren worden.
De wedstrijd Ajax-Fenerbahçe was er de oorzaak van dat de reis van Karaçay naar Amerika uitgesteld
werd en dat hij uiteindelijk met Jeanne trouwde. Op 10 november 1968 kwam Fenerbahçe aan op
Schiphol en Karaçay bleef daarna ook tot na de revanche nog in Nederland. Karaçay is eigenlijk een
fan van Beşiktaş, maar omdat hij vanwege de wedstrijd van Fenerbahçe in Nederland bleef en
hierdoor in het huwelijk trad met Jeanne is hij Fenerbahçe nog steeds dankbaar.
Karaçay zette zijn eerste professionele stap in het journalistieke veld toen hij in 1969 als
correspondent voor Hürriyet ging werken. Deze krant begon toen pas in Europa. Karaçay maakte deel
uit van het team van Hürriyet dat ervoor zorgde dat deze krant in Europa zeer populair werd. De
voortrekkers van dit team waren Nezih Demirkent en Garbis Keşişoğlu.
In het jaar 1975 kwam de voorzitter van de nieuwsafdeling van de TRT,
de heer Tayyar Şafak, in Nederland op bezoek en vroeg Karaçay of hij voor de TRT wilde gaan werken.
Karaçay accepteerde dit aanbod in overleg met Nezih Demirkent en in datzelfde jaar kreeg hij ook de
leiding over het programma ‘Paspoort voor Turken’ van de NOS.
In het jaar 1980 maakte Karaçay samen met de bekende regisseur van de IKON, Henk Barnhard, de
vijf-delige serie “Kinderen van de rekening”. Toen zij voor de opnamen van de eerste twee delen van
deze serie in Turkije waren, maakte Karaçay tijdens zijn terugreis naar Nederland op 12 september de
staatsgreep mee aan de grens bij Kapikule. De contacten die Karaçay had met de TRT openden
gesloten deuren voor hem.
Er zijn verschillende redenen waarom de naam İlhan Karaçay in een adem genoemd wordt met
Nederland: Aan de ene kant zijn functie bij Hürriyet en aan de andere kant zijn activiteiten bij de TRT
en de NOS hebben ervoor gezorgd dat hij steeds populairder werd.
İlhan Karaçay adviseerde de Nederlandse regering vele keren bij het nemen van beslissingen
aangaande de Turken in Nederland. Hij heeft deelgenomen aan werkgroepen voor verschillende
ministeries. Hij is niet alleen via de krant en de televisieuitzendigen voor de Turken in dit land
opgekomen, maar ook via de verschillende werkgroepen waaraan hij deelnam.
Karaçay heeft Jeanne voor het eerst in 1969 meegenomen naar Turkije en hun verloving op 9
augustus van dat jaar, was het onderwerp van de kranten. Een jaar later, namelijk op 23 mei 1970
stapten İlhan Karaçay en Jeanne in het huwelijksbootje maar onderweg naar het huwelijk kregen zij
in de omgeving van Aksaray een zwaar auto-ongeluk, waarbij zij beiden zeer zwaar gewond raakten.
Op 23 januari 1971 kreeg het paar İlhan en Jeanne een tweeling. De jongen kreeg de naam Ruşen en
het meisje Vahide, Vahide heeft echter maar 5 weken mogen leven, vanwege een gat in haar hart.
Op 17 april 1974 kwam de tweede dochter van Karaçay ter wereld en zij werd weer Vahide genoemd.
Op het moment dat deze regels geschreven worden heeft de 28-jarige Vahide een dochter genaamd
Esra.
Karaçay had al eerder het geluk om grootvader te worden van zijn zoon Ruşen, die nu 31 jaar oud is:
Ruşen heeft namelijk een dochtertje van 3 jaar genaamd Eva. Het leven van Karaçay is met het
krijgen van kleinkinderen nog kleurrijker geworden.
Karaçay is zich sinds 1973, naast de journalistiek, ook gaan bezighouden met de reiswereld en in
1976 is hij door middel van een besluit van de Ministerraad Algemeen Verkoop Agentschap
gekregen voor de regio Utrecht van de THY (Turkish Airlines). In het winterseizoen van 1976-1977
heeft Karaçay voor het eerst een tour naar Turkije georganiseerd en vanwege de vele verzoeken
hield hij zich in zijn kantoor ook bezig met verzekeringen en kredieten. In 1981 heeft Karaçay zeer
zware operaties ondergaan en om deze reden heeft hij zijn reisbureau in Hoog Catharijne in Utrecht
verkocht aan Refik Selahiye. Hij heeft daarna het Hürriyet-bureau in Amsterdam geopend en is zich
weer gaan concentreren op de journalistiek.
Vanwege verschillende redenen wilde Karaçay dat zijn kinderen in Turkije onderwijs volgden en
daarom heeft hij besloten om zich in Turkije te vestigen. Eind 1983 verhuisde hij daadwerkelijk naar
Turkije.
Yasemin en Ünal Öztürk, die op dat moment werkzaam waren bij Hürriyet, hebben de taak van
Karaçay bij deze krant overgenomen.
Karaçay was in Mersin begonnen met het runnen van touristische faciliteiten en tijdens de lokale
verkiezingen in maart 1984 heeft hij zich kandidaat gesteld voor de het burgemeesterschap van de
centrale stad van Mersin voor de Partij van het Rechte Pad, ondanks dat hij zelf van CHP was. De
partij van Süleyman Demirel, die op dat moment zelf geen politiek mocht bedrijven, was echter erg
klein in Mersin. Bovendien was de partij van Turgut Özal, de ANAP, toen erg sterk en deze partij won
op veel plaatsen, en dus ook in Mersin de verkiezingen.
Karaçay is toen met Arda Gedik, Algemeen directeur van Hürriyet, overeengekomen dat hij in het
district Çukurova een bijlage zou gaan maken voor de krant, vergelijkbaar met de Benelux bijlage van
Hürriyet. Helaas kon dit project vanwege verschillende redenen niet doorgaan.
Karaçay heeft tot het jaar 1984 drie Wereldkampioenschappen en drie Europese kampioenschappen
gevolgd en in het jaar 1984 heeft hij in Frankrijk de Europese kampioenschappen gevolgd voor de
krant Günaydın.
Het verblijf van Karaçay in Mersin duurde niet lang. Het sociale leven in Mersin beviel hem niet. Hij
was naar Mersin gegaan om uit te rusten, maar omdat hij ook daar de taak van Ombudsman, die hij
in Nederland al die jaren vervuld had, moest gaan uitvoeren, besloot hij toch om maar terug te keren
naar Nederland. De kinderen van Karaçay hadden inmiddels voldoende Turks geleerd en begin 1986
kwam hij terug in Nederland. Daar werd hij, naast zijn werk bij Günaydın, hoofdredacteur van de
Turks-Nederlandse krant HABER.
İlhan Karaçay werd aan het eind van datzelfde jaar vertegenwoordiger van de krant SABAH voor de
Benelux. Het eerste Europese avontuur van SABAH duurde echter niet lang.
Toen in 1988 de krant Günaydin door Asil Nadir werd gekocht werd Karaçay vertegenwoordiger voor
de Benelux van deze krant en toen de krant later werd overgenomen door Bekir Kutmangil, bleef hij
deze taak vervullen.
In zijn journalistieke loopbaan heeft Karaçay in alle branches van deze sector gewerkt en in 1994
werd hij de eigenaar van de Europese uitgave van de krant Günaydın. Karaçay vestigde zich in
Frankfurt en terwijl hij druk bezig was met de voorbereidingen voor de viering van zijn 25-jarige
huwelijk op 23 mei 1995 stortte hij in toen hij hoorde dat Bekir Kutmangil vermoord was. De viering,
die onderwerp was voor de televisie ging toch door en het boeket wat Kutmangil had besteld voordat
hij vermoord werd kwam in Mersin aan terwijl er om hem gerouwd werd.
Na de dood van Bekir Kutmangil werd de krant gekocht door Mehmet Saruhan ook wel ‘de man met
de gouden pistool’ en ‘de man met de gouden Mercedes’ genoemd, een naam die bekend is in de
onderwereld. Daarna werd de arbeidsrelatie verbroken. Karaçay stopte de Europese uitgave van
Günaydın. Later, toen de zaken in Turkije ook niet goed gingen, is deze krant helemaal verdwenen.
İlhan Karaçay heeft toen een reis-, krediet- en verzekeringsbureau geopend voor zijn zoon Ruşen.
Ruşen werd bekend als manager van Türkinfo en Conrad. Op het moment dat deze regels
geschreven worden is Ruşen een groot zakenman die zich bezig houdt met onroerend goed.
Karaçay ging door met zijn journalistieke activiteiten, door onder de naam
ÇAY-PRESS Ajans berichten te sturen aan verschillende kranten en televisiekanalen en hij schreef
berichten voor Radikal en Posta en sportcommentaren voor de sportkrant Fanatik.
Op 28 maart 1998 begon een nieuw tijdperk in de journalistieke loopbaan van Karaçay. Karaçay
verkreeg de publicatierechten voor Nederland en Belgie van de economische en politieke krant
DÜNYA, waarvan Nezih Demirkent de eigenaar was (sinds zijn dood is dat zijn dochter Didem
Demirkent). Karaçay begon via deze krant publicaties te maken voor de Turken, die niet langer
arbeiders waren, maar die waren uitgegroeid tot zakenmensen. Vanwege deze verandering in de
positie van de Turken in Nederland, was er behoefte aan een uitgave die informatie gaf over de
handel en de economie. Karaçay zag dit gat in de markt en begon aan een nieuwe uitdaging in zijn
journalistieke loopbaan.
Het doel van DÜNYA in Europa was in eerste instantie het geven van informatie over de handel en de
economie, maar omdat de Turken in Nederland als minderheid leven, zou het niet goed zijn om de
problemen die hiermee te maken hebben, niet aan bod te laten komen. Om deze reden heeft
Karaçay een verandering in de opzet van de krant aangebracht en vanaf dat moment worden er ook
sociale en culturele vraagstukken behandeld.
Als de Turken onrecht aangedaan wordt, dan staat DÜNYA hier tegenover. Het leek of Karaçay een
oorlog was begonnen tegen de krant De Telegraaf die altijd negatieve berichten had over de Turken
en Turkije. Terwijl de mensen zeiden “Span je niet in, het lukt je niet om de Telegraaf tot rede te
brengen”, heeft hij hiermee toch succes geboekt. Want deze zelfde krant heeft, terwijl ze bezig
waren met het zoeken van contact met Karaçay, een reportage van een hele pagina met de
Ambassadeur van Turkije in Den Haag gepubliceerd. De Telegraaf heeft nog nooit in zijn geschiedenis
een hele pagina over een ambassadeur geschreven.
Hierna heeft de Telegraaf nog veel positieve berichten over Turkije gepubliceerd. Met name over het
toerisme in Turkije, waarover eerder veel negatieve berichten waren, waren veel goede berichten.
Als we eens kijken naar de loopbaan van Karaçay, dan zien we het volgende:
Hij heeft gewerkt voor de volgende kranten: Tercüman, Hürriyet, Günaydin, Sabah, Radikal, Posta,
Fanatik en DÜNYA en hij heeft ook gewerkt voor de volgende omroepen: TRT, ATV, NTV, SHOW en
STAR en de Nederlandse NOS. Hierdoor is hij zowel op algemeen gebied als op het gebied van
voetbal zeer deskundig geworden.
Hij is naar de wereldkampioenschappen in 1974 te Duitsland, in 1978 te Argentinie (in 1980 mini
kampioenschappen te Uruguay), in 1982 te Spanje en in 1994 te Amerika geweest en naar de
Europese Kampioenschappen in 1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992 en 2000. Ook heeft hij veel
wedstrijden gezien( gevolgd) waar het Nederlandse of het Turkse elftal in speelde voor de Europa
Cup.
Veel Turkse media-mensen die in Nederland komen, komen bij İlhan Karaçay langs. Zijn Turkse
collega’s bedanken İlhan Karaçay vanwege zijn behulpzaamheid en zijn gastvrijheid.
Karaçay is tevens een ‘abi’ (grote broer) voor zijn collega’s in Nederland.
*****
İlhan Karaçay'ın biyografisi
Adı, Hollanda ile özdeşleşmiş yaşayan tarih:
İlhan KARAÇAY
Yazan: Yavuz NUFEL
Türkiye’den Hollanda’ya işçi göçü, gayrıresmi 1962 yılında, resmi olarak da 1963 yılında yapılan ikili
sözleşme ile başlamıştır.
Bu satırların yazıldığı sırada, Türkler’in buraya gelişinin ellinci yılı kutlamaları için çalışmalar
başlatılmıştır.
Hollanda’ya yerleşen Türkler arasında, sayıları az olmayan pek çok Türk, işçi olarak geldikleri bu
ülkede başarılı işlere imza atmışlar, yurttaşlarının sorunlarının çözümü için başrollerde oynamışlar ve
toplumsal faaliyetleri ile lider duruma gelmişlerdir.
Hollanda’da bu gibi faaliyetlerde öne çıkmış isimlerden biri de, herkesin yakından tanıdığı İlhan
Karaçay’dır.
İlhan Karaçay, sadece Avrupa’daki yurttaşları arasında değil, Türkiye’dekiler tarafından da tanınan bir
simadır. Karaçay’ı pek çok Hollandalı da tanır.
İlhan Karaçay’ın adı Hollanda ile özdeşleşmiştir.
Özellikle Türkiye’de Hollanda’dan söz edildiği zaman, pek çok insanın aklına ilk önce İlhan Karaçay
ismi gelir.
İlhan Karaçay’ın yaşam öyküsünü yazmak bana düştüğü için kendimi mutlu addediyorum.
23 Aralık 1942 Mersin doğumlu olan Karaçay, gençlik yıllarında, CHP İçel İl Gençlik Kolu Başkanlığı
görevini sürdürürken, bu partinin organı sayılan ULUS Gazetesi’nde de haber ve yorum yazmağa
başlar. Aynı zamanda genç yaşına rağmen, Mersin’de ailece sahip oldukları ve Pompeipolis adını
koydukları motel, plaj, gazino ve kampingten oluşan turistik tesislerin işletmeciği de küçük Karaçay’ın
omuzlarındadır.
Yirmi beş yaşında, çalıştırdığı turistik tesislere gelen bir Yunan kapatanın hayatının rotasını
değiştireceğini söyleseler kendi bile inanamazdı belki de….
Sohbet koyulaşınca bu kaptanın gemisi ile Çin’in ŞangHay kentine gittiğini öğrenir. Çin’de Mao’nun
Kültür İhtilali yaşandığı yıllardır. Gazetecilik mesleğine sevdalı Karaçay için bu kaçırılmaz bir fırsattır.
Karaçay üç arkadaşı ile birlikte gemiye işçi olarak girmeyi başarır. 1967’nin haziran ayı başlarında
başlayan yolculuğun gerçek amacı gazeteciliktir Karaçay için.
Çin’e yolculuk geminin Süveyş Kanalı’nı geçtikten hemen sonra bombalanışı sonucu bir maceraya
dönüşür. Onlar Kanalı geçerler geçmesine fakat 7 Haziran 1967 günü Cibuti’ye ulaştıklarında İsrail ile
Arap ülkeleri arasında savaşın tüm şiddetiyle devam ettiğini ve Süveyş Kanalı’nın kapandığını
öğrenirler. Singapur üzerinden ŞangHay’a varıp karaya ayak basıldığında diğer gemicilerin neler
yapacağı az çok bilinir ama Karaçay soluğu postanede alır. Süveş Kanalı’ndan ve yolculuk boyunca
uğradıkları limanlardan çektikleri fotoğrafları ve birbirinden ilginç haberleri AKŞAM Gazetesi’ne
postalar.
ŞangHay’da, Mao’nun gerçekleştirdiği Çin Kültür İhtilali’nin en renkli günlerini yaşar.
O zamanların dünyaya kapalı, dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’de sarılık hastalığına yakalanır.
Hastaneye yatırılır. Fakat götürüldüğü hastaneden kaçar. Karaçay Hastaneden kaçışını ve nedenini
şöyle anlatıyor:
“Kaptanın verdiği garanti belgesi ile, beni hastaneye götürmek için gelen jandarmanın elinden
kurtulmayı ve kaçmayı başardım. Çünkü ŞangHay’dan sonraki yolculuk Kanada’nın Vancouver
kentiydi. Yatacaksam modern dünyada hastaneye yatmalıydım. Gemi giderse ben bu bilinmezde ne
ederdim?”
Modern dünyaya ayak basar basmaz hastaneye yatar, tam tamına iki buçuk ay. Bu süre içinde kendini
idare edecek kadar bildiği İngilizcesini geliştirir. Hastanenin bayan doktoru, çok kısa zamanda İngilizce
öğrenen Karaçay’ı tebrik eder, daha da geliştirmesi için kütüphane müdürünü ona ders vermesi için
görevlendirir. Karaçay hastalığından kurtulur, öğrendiği İngilizce ise yanına kâr kalır. Kısacası, hasta
olarak girdiği hastaneden sağlam ve “Bir lisan bir insan demektir” sözünden hareketle iki insan olarak
çıkar.
Londra üzerinden Türkiye’ye dönerken Hollanda’ya uğrayan Karaçay, Hollanda’daki yaşamı ve
insanları çok beğendiğini ve burada kalmaya karar verdiğini söylüyor.
“Nasıl kaldınız, bir fabrikada iş mi buldunuz?” soruma Karaçay şu yanıtı verdi:
“Avrupa’da basımına başlanan Tercüman Gazetesi’ne muhabirlik yapmak için, daha önceden
tanıdığım İstihbarat Şefi Kemal Özbayraç ile anlaştım. O zamanlar Hollanda yaşamım oldukça
renkli geçiyordu. Pek çok kız arkadaşım olmuştu. Yine de yaşamın giderek monotonlaştığını
düşünüyordum. Amerika’ya gitmek için karar verdiğimde, şimdiki eşim Jeanne ile arkadaşlık
yapıyordum.”
Amerika yolculuğu için hazırlıkları başlar. Fakat kız arkadaşı Jeanne bu ayrılıktan hoşnut değildir. Ne ki
karar verilmiştir bir kere. Yolculuk için yapılan alışveriş biter ve yorgun argın eve geldiklerinin
ardından beş dakika bile geçmeden kapının zilini çalan postacının elindeki uzattığı telgraf, Amerika’ya
gidişini ilelebet unutmasına ve Hollanda’ya demir atmasına neden olur.
Telgraf , Tercüman Gazetesi spor müdürü Necmi Tanyolaç’tan gelmiştir. Tanyolaç acil çektiği
telgrafta; “İlhan, Fenerbahçe Ajax ile eşleşti. Ajax’ı takibet, yazı ve fotoğrafları acele gönder.”
diyordu. Karaçay ise o ânı anlatırken; “İşte o zaman akan sular durdu. O dönemde Hollanda futbolu
henüz tırmanışa geçmemişti. Rinus Michels’in çalıştırdığı Ajax’ta, sonradan çok meşhur olan
kimler yoktu ki? Mesela Johan Cruyff henüz 17 yaşında idi. Keizer, Swart, Krol, Hulshoff, Suurbier,
Neeskens ve Haan gibi dev isimlerin esamisi okunmuyordu ama bunların hepsi sonradan birer
futbol yıldızı oldular.” diyor ve kadroları ezbere sayıyordu Karaçay.
10 Kasım 1968 günü Amsterdam’ın Schiphol havalimanına inen Fenerbahçe’yi Jeanne ile karşılarlar.
Oysa Jeanne’yi terk edip Amerika’ya gitmeyi planlarken Ajax-Fenerbahçe maçı Karaçay’ı Jeanne ile
nikah masasına kadar götürür. Bu konu ile ilgili Karaçay, “Beşiktaşlı olmama rağmen, Jeanne
evlenmeme ve Hollanda’da kalmama vesile olan Fenerbahçe’ye her zaman şükran duymuşumdur.”
diye eklemekten mutlu oluyor.
1969 yılında Avrupa’da yayın hayatına başlayan Hürriyet gazetesi ile anlaşarak gazetecilikte
profesyonelliğe adım atan Karaçay’ın, Hürriyet’in Avrupa’da bir numara olmasını sağlayan ekibin
içinde de yer aldığını görüyoruz.
1975’te, TRT Haber Dairesi Başkanı Tayyar Şafak’ın Amsterdam ziyareti sırasında yaptığı muhabirlik
teklifini, Nezih Demirkent’ten izin alarak kabul eder. Bununla birlikte aynı yıl Hollanda Yayın Kurumu
NOS televizyonunda Türkler için ‘Pasaport’ adlı programı yönetmeye başlar.
1980 yılında, İKON Televizyonu’nun ünlü rejisörü Henk Barnard ile birlikte “Ceremeyi çeken çocuklar”
(Kinderen van de Rekening) adlı beş bölümlük bir dizi yapan Karaçay, iki bölümün çekimlerini
Türkiye’de gerçekleştirdikten sonra, Kapıkule sınır kapısına geldiğinde sabah olmaktadır. Ortalıkta,
tanklar, askerler belirir birden. Yıl 1980, aylardan Eylül, takvimlerde gün hanesindeki sayı ise 12’dir.
Bir yandan TRT’nin, öte yandan Hürriyet gibi büyük bir gazetenin ve de Hollanda televizyonlarının
başarılı bir elemanı olması, birçok kapının kolayca açılmasını sağlar Karaçay’a. Hollanda deyince
Cağaloğlu yokuşunda, basın dünyasında ve buradaki vatandaşlarımız arasında İlhan Karaçay adı
Hollanda ile âdeta özdeşleşir. Bu kadar başarılı çalışmaları ile Hollanda’da yöneticilerin de dikkatini
çeken Karaçay, çeşitli bakanlıkların teklifini kabul ederek çalışma guruplarında yer alır. Çalışma
guruplarında da tüm mücadelesi basın yayın kuruluşlarında olduğu gibi yine vatandaşlarımıza sahip
çıkmak, destek olmaktır.
Söyleşinin başına dönüyor ve Jeanne ile olan ilişkilerini, ne zaman nişanlandıklarını, nasıl
evlendiklerini, çocuklarını soruyorum.
Jeanne’yi ilk kez 1969’da Türkiye’ye götüren Karaçay’ın, aynı yılın 9 Ağustos tarihindeki nişan
törenleri gazetelere konu olur.
Bir yıl sonra ise nikâh ve düğün.
O günleri anlatırken Karaçay unutamadığı bir acı anıyı da anlatma gereği duyuyor: “Her şeyi
hazırlanmış, evlilik töreni için Mersin’e gidiyorduk. Yolculuğumuzun büyük bölümü geride kalmış
Aksaray’a varmak üzereyken büyük bir trafik kazası geçirdik, Jeanne ile birlikte. İkimiz de ağır
yaralanmıştık. Ölümden döndük diyebilirim. Nihayet 23 Mayıs 1970’te yine Mersin’de dünya evine
girdik.
Çiçeği burnunda İlhan ve Jeanne çiftinin mutlulukları ikiye, üçe katlanır 23 Ocak 1971’de… Ruşen ve
Vahide adını verdikleri biri erkek, diğeri kız olmak üzere ikiz çocukları olur. Fakat bu mutlulukları uzun
sürmez! Vahide kalbindeki delik nedeniyle ancak beş hafta hayata tutunabilmiştir. Kızlarını unutamaz
genç evli, bu yüzden 17 Nisan 1974 tarihinde doğan ikinci kızlarına, beş haftalıkken ölen Vahide’nin
adını verirler.
İlk çocukları Ruşen’den Eva, Vahide’den de Esra isminde iki torunu ile geçirdiği güzel zamanlar için
Karaçay: “Hayatımın en güzel anları torunlarımla geçirdiğim anlardır. Her fırsatta torunlarımla
olmak benim için dünyanın en büyük mutluluğu.”
YAZ GAZETECİ YAZ
“Başka nelerle uğraştınız, neler yaptınız?”diye soruyorum. Karşımdaki sıradan bir insan olsa bu soru
elbette sorulmaz. Fakat o, İlhan Karaçay olunca soruyor insan.
1973 yılında gazeteciliğin yanı sıra seyahat işine de el atar ve 1976 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile
THY’nin Utrecht Bölgesi Genel Satış Acenteliği’ni üstlenir.
1966-1977 kış döneminde Türkiye’ye düzenledikleri tur bir ilktir. Çünkü o zamana kadar kış sezonu
ölü sezondur ve kış döneminde kimse Türkiye’ye tur düzenlememiştir. Karaçay bürosunda
gazeteciliğin ve seyahat acentalığının yanı sıra ihtiyaç ve istek üzerine sigorta ve kredi işleriyle de
uğraşır. Bu kadar uğraşı, gece gündüz iş derken, 1981 yılında geçirdiği ağır ameliyatlar sonucu ölüm
korkusu sarar benliğini. Bu nedenle önce seyahat bürosunu Refik Selahiye’ye devreder.
Sağlığına kavuştuktan sonra Amsterdam’da Hürriyet Bürosu’nu açarak kendini artık sadece
gazeteciliğe verir. 1983 yılı sonunda, bürosunda çalışan Yasemin ve Ünal Öztürk’e, Hürriyet
temsilciliğini devreder. Uzun süredir çocuklarının Türkçe eğitim görmelerini istediği için Türkiye’ye
dönerek yerleşme kararı verir. Karaçay bu, boş duramaz ve ilk iş olarak yine turistik tesislerini
işletmeye başlar Mersin’de…
1984 Mart’ında yapılan yerel seçimlere, CHP’li olmasına rağmen, Mersin Anakent Belediye
Başkanlığı’na Doğru Yol Partisi adayı olarak katıldığının afişlerini görüyoruz fotoğraflarda.
O yıllarda hemen her yerde çok güçlü olan Turgut Özal’ın patisi ANAP, Mersin’de de işi bitirir ve
Karaçay seçilememiştir. Kanının her hücresine işlemiş gazetecilik mesleği ile o zamanlar Hürriyet’in
başında bulunan Arda Gedik ile “Çukurova İlavesi” yayınlamak için anlaşırsa da bazı nedenlerden
dolayı proje hayata geçmez.
İlhan Karaçay, bir süre sonra Mersin’deki sosyal yaşamdan rahatsız olmaya başlar, sıkılır. Çocukları
yeteri kadar Türkçe öğrenmiştir. 1986 yılının başında Hollanda’ya ikinci kez gelir ve bir daha
dönmemek üzere yerleşir.
Hollanda’ya gelişi ile birlikte Günaydın gazetesinin muhabirliğini, Türkçe ve Hollandaca yayınlanan
HABER Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmenliğini üstlenir. Aynı yılın sonunda Avrupa’ya açılan SABAH
Gazetesi’nin Benelux temsilciliğini de alır.
Fakat SABAH’ın ilk Avrupa serüveni uzun sürmez ve kapanır.
1988’de Asil Nadir’in Günaydın Gazetesi’ni satın alması ile birlikte, bu kez bu gazetenin Benelux
temsilcisi olarak görüyoruz Karaçay’ı.
Asil Nadir krizinin ardından gazetenin Bekir Kutmangil tarafından satın alınmasından sonra da aynı
görevi sürdürür. Gazetecilik yaşamımda, bu sektörün her branşında görev yapmış olan Karaçay’ı,
1994 yılında Günaydın’ın Avrupa baskılarının sahibi olarak görüyoruz.
Karaçay, Avrupa Türk Basınının kalbi olan Frankfurt’a yerleşir.
BİR ACI, BURUK KUTLAMA ve SONRASI
“23 Mayıs 1995 günü Mersin’de 25’inci evlilik yıldönümü kutlamasına hazırlanırken, aynı gün Bekir
Kutmangil’in öldürüldüğü haberi ile yıkıldık. Öldürülmeden önce sipariş ettiği buketi Mersin’e
ulaşan Kutmangil için yas tutulurken, televizyonlara konu olan kutlama doğal olarak buruk bir
şekilde yapılmıştı.Bekir Kutmangil’in ölümünden sonra gazeteyi, yeraltı dünyasının meşhur ismi
‘Altın tabancalı’ ve ‘Altın Mercedesli’ olarak bilinen Mehmet Saruhan satın aldı. Bundan sonra da
bu iş ilişkisi biter. Günaydın, Avrupa baskılarını durdurduktan sonra, Türkiye’de de işler iyi
gitmeyince, bu gazete tamamen kapandı.'' diyor İlhan Karaçay
Kurduğu ÇAY-PRESS Ajans kanalıyla çeşitli gazete ve TV kuruluşlarına haber göndererek çalışmalarını
sürdüren Karaçay, Radikal ve Posta’ya haber, bir spor gazetesi olan FANATİK’e de spor haberi ve
yorum yazar.
1974 Almanya, 1978 Arjantin, (1980 Uruguay-Mini Şampiyona), 1982 İspanya ve 1994 Amerika’daki
Dünya Futbol Şampiyonaları ile 1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992 ve 2000 yıllarındaki Avrupa
Şampiyonalarını izlemiş olan Karaçay, Tercüman, Hürriyet, Günaydın, Sabah, Radikal, Posta, Fanatik
ve DÜNYA gazeteleri ile TRT, ATV, NTV, SHOW ve STAR televizyonları ile Hollanda televizyonu NOS’ta
ki çalışmaları, deneyimiyle, genel konuların yanında, futbol konusunda da uzmanlaşmıştır.
DÜNYA GAZETESİ
28 Mart 1998 tarihi, Karaçay’ın gazetecilik yaşamında yeni bir dönemin başlangıcıdır. Nezih
Demirkent’in sahibi olduğu (Şimdiki sahibi kızı Didem Demirkent) Ekonomi ve Politika Gazetesi
DÜNYA’nın, Hollanda ve Belçika yayın hakkını alır. Türkler’in işçilikten kurtulup işadamı durumuna
gelmeleri ile birlikte, onlara ticari ve ekonomik bilgiler verecek bir yayın organının piyasaya çıkması
kaçınılmaz olmuştu. İşte bu boşluğu gören Karaçay, gazetecilik yaşamında yeni bir döneme imzasını
atmış olur. Haftalık yayınlanan DÜNYA’nın Avrupa’daki yayın amacı, öncelikle ticari ve ekonomik bilgi
sunmak olmasına karşın, Hollanda’da bir azınlık yaşamı sürdüren Türklerin sorunlarına seyirci kalmayı
doğru bulmaz Karaçay. Bu nedenle gazetenin yapısında değişiklikler yaparak sosyal-kültürel sorunları
da işlemeye başlar.
Çoğu zaman Türkler’e yapılan her haksızlığın karşısında artık DÜNYA vardır. Öyle ki, Türkler’e ve
Türkiye’ye karşı her zaman acımasız davranan, kasıtlı haberler yayınlayan bir milyon trajlı en büyük
gazete De Telegraaf’a âdeta savaş açar Karaçay. “Boşuna uğraşıyorsun, De Telegraaf’ı yola
getiremezsin!” derlerse de aldırmaz, mahkemelere verilir; yılmaz, yıldıramazlar. Çünkü Karaçay
haklıdır ve adalet tecelli edecektir, eder de.
Karaçay’ın bu mücadelesi sonucu olsa gerek, aynı gazete T.C. Lahey Büyükelçimiz ile yapılan röportajı
tam sayfa olarak yayınlar. Hem de olumlu bir yaklaşımla.
Karaçay bu konuda şöyle diyor: “Oysa De Telegraaf'ın tarihi boyunca hiçbir büyükelçiye böylesine
geniş yer vermediği bilinen bir gerçektir. De Telegraaf, bununla da kalmayıp Türkiye lehinde çokça
haber yayınladı. Özellikle, daha önce balta vurmaya çalıştığı turizmimiz için övgü dolu haberler
yayınladı. Bir genel değerlendirme yapıldığı zaman görülür ki, haftalık Dünya Gaztesi'nin dört
sayfasının Hollandaca olarak çıkması, buradaki vatandaşlarımızın sesini direkt duyurmada çok ama
çok etkili olduğu görülüyor.”
VİCDANSIZ SABUHA
Çok yakından izlediğim DÜNYA Gazetesi’nde “Vicdansız Sabuha” başlığı, beni çocukluk yıllarıma
götürdü. Ünlü türkücü İbrahim Tatlıses’in yıldızının parladığı yıllardı. Pendik’te her köşeden acılı acılı,
yanık yanık, genç türkücünün feryadı duyuluyordu. “Vicdansızzzzzzzzzzzz Sabuhaaaaaaaaaaaaa!”
Hollanda’daki vatandaşlarımızın sesini duyurabilmek için Karaçay, yabancılardan sorumlu
Entegrasyon Bakanı Rita Verdonk’a hitaben bu başlığı seçmişti. Çünkü Verdonk, uyum kursları altında
7’den 77’ye, herkesin dil kurlarına gitmesi, Hollanda’ya gelip yerleşecek insanların uyum kurslarına
devam etmeleri ve bu kursların paralarını ceplerinden ödemeleri yolunda bir dizi yasa teklifi
hazırlamış, meclise sunuyordu. Uyum kurslarına ödenecek para için “Başlık Parası” Verdonk’a da
“Vicdansız Sabuha” diyordu Karaçay.
Yılların tecrübesi, elindeki tek silahı olan kalemiyle haksızlıkların karşısında gördüğümüz Karaçay,
Hollanda’da son yıllarda sayıları hızla artan Türkçe gazete ve dergi sahiplerini (Gazetecileri) bir çatı
altında toplayarak, gazetecilik mesleğine gönül vermiş gençlere ağabeylik yapmak, gayreti içinde.
Bakalım birlikten doğacak kuvvet ne kadar etkili olacak, birlikte göreceğiz.
Gazetecilik mesleği ile esnaflığın aynı şey olmadığını çok iyi biliyor, yılların gazetecisi Karaçay.
Elmalarla armutları aynı kefeye koymaz, ayırır. Düşlediği ve gerçekleştirmek için yoğun çaba sarf ettiği
Hollanda Türk Gazeteciler Birliği’ni (ya da adı ne olacaksa) kuracaktır.
Son olarak şunu söylüyorum: İlhan ağabey, görünen köy kılavuz istemiyor!
*****
İlhan KARAÇAY yazdı...
50 Yıl önce sokaktaki, 'Hemşehrim nerelisin'
deyişi özlüyorum
Sevgili Okurlarım ve Dostlarım,
Hollanda'da yaşadığım 50 yıl içerisinde hiçbir yıl, içinde bulunduğumuz bu yıl kadar zorlandığımı ve
üzüldüğümü hatırlamıyorum.
Hollanda'daki 'gurbetçilik' yaşamımızda, zorluklarımız hep Hollandalılar'dan kaynaklandı.
Kimi zaman biz çok haklıydık, kimi zaman da biz az da olsa haksız...
Ama sorunlarımızın üstesinden gelmeyi de başarıyorduk.
Kimler geldi ve kimler geçti bu zorlu yıllarımızdan?
Glimmerveenler, Janmaatlar , Vicdansız Sabuha olarak isimlendirdiğim Verdonklar ve son olarak da
Wildersler ...
Hepsi geldi ve geçti, bir gün gelecek Wilders de bizler ile birlikte gidecek.
'Bizler' dediğim, Hollanda'daki birinci ve ikinci nesil Türklerdir. Daha sonraki nesiller de bu ırkçı
bozuntularının kopyaları ile karşılaşacaklar ama, nesiller tur attıkça bu ırkçıların nesli de tükenecektir
elbet...
50 yıllık gurbetçilik mücadelemizde, son yıllardaki siyasi ve dini kutuplaşmalar doğana kadar, yumuşak
tartışmalar ile yuvarlandık durduk. Tıpkı, Beşiktaşlı, Fenerbahçeli veya Galatasarylı olma tartışması
gibi...
Dostluklarımız hiçbir zaman kazaya uğramadı. Zamanı geldiği zaman tek vücut olduk ve sorunlarımıza
çözüm yolu aradık ve bulduk.
Eh, zaman zaman kimiz komünist damgasını yedik, kimimiz de faşist. Bazıları dinci oldu, bazıları da
dinsiz. Ama bunlar, ağır suçlamalar olmasına rağmen, hep yumuşak geçişlerle yaşandı.
Peki, ne oldu da bugünlere geldik?
Bugünler, birbirimizi anlamadığımız ve anlamaya çalışmadığımız günlerdir.
Siyasi çekişmeler o kadar acı verici oldu ki, aynı dünya görüşünü paylaşanlar dahi, aralarında ikiye ve
üçe bölündüler. Bu da yetmedi birbirlerine düşman oldular.
Sosyal medyanın doğuşuyla birlikte tahammül edilmez tartışmalar başladı. Eskiden sadece okuyucu
olanlar yazmaya başladılar. Yazmak tabii ki herkesin doğal hakkıdır. Bu ara olan, mesleği yazarlık
olana oldu. Kimimizin papucu dama atıldı. Hatta papucunu alıp kaçanlar oldu. Allah bu kaçanların
yardımcısı olsun.
Okurlarım ve Dostlarım, Hollanda'da 15 martta yapılan genel seçimler ve Türkiye'de 16 nisanda
yapılacak olan referandum için yapılan siyasi kampanyalar, hiç beklenmedik bir şekilde bizler için
kabus oldu.
Özellikle Hollanda yakasında cereyan eden, 'ırkçı söylemler ile ay avcılığı', çok çirkin olaylara neden
oldu.
Ben şimdi oturup, 'Şunlar oldu, bunlar oldu, şu şunu söyledi, bu bunu söyledi' tartışmasını yeniden
açmayacağım. Ama her iki tarafın ve hatta bizlerin de tahammülsüzlüğünden söz edebilirim.
Hollanda ile Türkiye arasında sadece söz savaşı değil, eylem savaşı da çıktı.
Rotterdam Belediye Başkanı Ahmet Ebutaleb'in, 'Vur emrini vermiştim' şeklindeki açıklamasına,
bizim Dışişleri Bakanımız Çavuşoğlu, 'Bu bir savaş nedenir' karşılığını vermişti. Yani durum çok vahim
bir hal almıştı.
Hollanda seçimleri yapıldı ve Hollanda yakasında hafif bur duralama oldu.
Şimdi 16 nisandaki bizim referandumun gelip geçmesini bekliyoruz.
İşte tam bu sırada oturdum ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte'ye uzunca bir mektup yazdım.
Bu mektubun yankılarını önümüzdeki günlerde, gerek siyasetçilerden ve gerekse medyadan
öğreneceğiz.
Başbakan Rutte'ye yazdığım mektubu, elinizdeki HABER gazetesinde bulacaksınız.
'Başbakan'a şunu yazdım, bunu yazdım' teranesine de girmeyeceğim.
Zira Başbakan'a neler yazdığımı sizler mektubumda bulacaksınız.
Haaaa, Başbakan Rutte'ye geçmişteki dostluğumuzu hatırlattım ve yine geçmişte Hollanda için
beslemiş olduğumuz iyi niyetimizden söz ettim.
Dilerim ki Başbakan Rutte, bunların yüzüsuyu hürmetine ve bizlerin bu ülke için önemine binaen
inisiyatifi ele alır ve Türkiye ile Hollanda arasındaki buz dağlarının erimesini sağlar.
Şimdi, burada en önemli olan, bizlerin arasında meydana gelen acı kutuplaşmanın da ortadan nasıl
kalkacağıdır.
Ben şahsen derim ki, gelin, Beşiktaşlı, Fenerbahçeli ve Galatasaraylı olarak maçlara birlikte el ele
gidelim. Sonuç ne olursa olsun, maçtan çıktıktan sonra yine el ele verelim.
Burada da, siyasi görüşümüz ve dünya görüşümüz ne olursa olsun, aynı toprakların çocukları olarak,
anavatana duyduğumuz aidiyeti, içinde yaşadığımız Hollanda ile paylaşalım ve birbirimize karşı
tahammüllü olalım.
Sosyal medyadaki yazışmalara tepki verirken, tanıdığınız kişilerin fikirlerine varsayımla ve peşin
hükümle bakmayalım, ne yazıldığına bakalım.
Yazılanla hemfikir iseniz ne ala, değilseniz en medeni bir şekilde eleştirinizi yapın. Bu yapılmadığı
sürece, birbirimiz ile anlaşmamız çok zor olacaktır.
İnanır mısınız, 50 yıl önceki yaşamı çok özler oldum.
Yolda, karşı kaldırımdan geçen vatandaşa 'Hemşehrim merhaba, nerelisin' diye soranları özler oldum.
Sadece istasyon kahvehanelerindeki buluşmaları özlüyorum.
O zamanki tek muhalifliğimiz hemşehri olup olmamaktı. Ama şimdilerde o günlerdeki hemşehri
muhalifliğini bile özlüyorum.
İstasyon kahvehanelerinden kurtulduktan sonra, Kayserili, Sivaslı, Konyalı, Afyonlu, Trabzonlu,
Diyarbakırlı, Kahramamaraşlı, Adanalı ve bunlar gibi her şehirden insanlarımız kendi derneklerini
kurmuşlar zaten.
O zaman sorunumuz birbirimiz ile siyasi çekişme olmamalıdır.
Sorunumuz, bizleri içlerinde kabul etmeyen ırkçılar olmalıdır.
Hoş, içinde yaşadığımız ülkede, ırkçı olmayan ama günün şartlarına ayak uydurmak mecburiyetinde
olan pek çok Hollandalı vardır. En azından onlarla iyi geçinmemiz mümkündür.
Ama en önemlisi, bizim kendi aramızda dostça yaşayabilmemizdir.
Hayırlısı olur inşallah!
*****