HAFTALIK RAPOR 23 Mart 2015 TCMB, faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçen haftaki toplantısında beklendiği gibi faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. Toplantının ardından yayımladığı notta da bir önceki aya göre fazla bir değişiklik yapmayan TCMB’nin, çekirdek enflasyonda düşüşün devam etmesi bekleniyor ifadesine yer vermemesi ise dikkat çekti. Bu haftaki raporumuzda TCMB’nin son faiz kararını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Mart ayı Para Politikası Kurulu (PPK) 13 toplantısında, piyasa ve VakıfBank beklentisine 11 paralel olarak faiz oranlarında herhangi bir 9 değişikliğe gitmedi. Böylelikle Kurul, politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 7 %7.5’de, faiz koridorunun alt bandını %7.25’de 5 ve faiz koridorunun üst bandı olan marjinal 3 fonlama oranını %10.75 seviyesinde sabit bıraktı. Ayrıca TCMB, açık piyasa işlemleri çerçevesinde Faiz Koridoru piyasa yapıcı bankalara repo işlemleri yoluyla Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti tanınan borçlanma imkânı faiz oranında da 1 Hafta Vadeli Repo İhale Kaynak: TCMB herhangi bir değişikliğe gitmeyerek %10.25’de sabit bıraktı. TCMB %0 seviyesindeki geç likidite penceresi uygulaması çerçevesinde Bankalararası Para Piyasası’nda saat 16:00-17:00 arası gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borçlanma faiz oranını sabit bırakırken, %12.25 seviyesinde olan borç verme faiz oranına da dokunmadı. Ayrıca 10 Mart günü yaptığı basın duyurusu ile zorunlu karşılıklara ilişkin aldığı kararları bildiren TCMB, bu toplantısında zorunlu karşılık ve rezerv opsiyon katsayılarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. 11 Çekirdek Enflasyon (I Endeksi) (y-y, %) 2.6 10 USD/TRY (Sağ Eksen) 2.4 9 03.2015 01.2015 11.2014 09.2014 07.2014 05.2014 03.2014 01.2014 11.2013 09.2013 07.2013 05.2013 03.2013 01.2013 11.2012 09.2012 07.2012 05.2012 03.2012 01.2012 11.2011 TCMB Faiz Oranları (%) TCMB Beklenti Anketi Enflasyon Beklentileri (y-y, %) Ocak 2.2 8 1.8 6 6.82 6.77 1.6 5 3 1.2 2 1 02.2007 08.2007 02.2008 08.2008 02.2009 08.2009 02.2010 08.2010 02.2011 08.2011 02.2012 08.2012 02.2013 08.2013 02.2014 08.2014 02.2015 4 1.4 Kaynak: Bloomberg, TÜİK Şubat 6.98 2 7 Mart 6.81 6.78 6.69 6.51 6.38 6.42 Yılsonu 12 Ay Sonrası 24 Ay Sonrası Kaynak: TCMB TCMB’nin Mart ayı Para Politikası Kurulu toplantısı sonrasında yayımladığı notun, Şubat ayı toplantısı sonrasında yayımlanan notla hemen hemen aynı olduğu görülüyor. Ancak enflasyona ilişkin söylemlerin farklılaştığı dikkat çekiyor. Öncelikle TCMB’nin uygulanan para ve maliye politikaları ile alınan makroihtiyati önlemlerin enflasyon beklentilerini olumlu yönde etkilediği ifadesini bu ayki nottan çıkardığını görüyoruz. Mart ayı beklenti anketinde yılsonu, 12 ay sonrası ve 24 ay sonrası enflasyon beklentilerinin dört ayın ardından yeniden yükselmesinin, TCMB’nin bu ifadeyi çıkarmasında etkili olduğu görülüyor. Ayrıca TCMB bu ayki notta çekirdek enflasyondaki düşüşün devam edeceğine dair beklentisine de yer vermedi. Şubat ayında enflasyon yıllık bazda yükselmesine karşın, çekirdek enflasyonda düşüş yaşanmıştı. Şubat ayı Enflasyon Raporumuzda kurda yaşanan sert yükselişler nedeniyle çekirdek enflasyonda dip seviyenin görülmüş olabileceğini belirtmiştik. TCMB’nin önümüzdeki dönemde çekirdek enflasyonun düşmesinin beklendiğine ilişkin vurguyu çıkarmış olması, bizim söylemlerimizi de destekliyor. Son olarak TCMB bu ayki notta, geçen aydan farklı olarak küresel piyasalardaki belirsizliklere de yer verdi. Bu da TCMB’nin yarın sona erecek Fed toplantısı öncesinde beklemede kalmayı tercih etmiş olabileceğini gösteriyor. Sonuç olarak TCMB, Mart ayı toplantısında beklendiği gibi faiz oranlarında herhangi bir 9.3 değişikliğe gitmedi. TCMB’nin bu ayki kararında 9.1 enflasyon beklentilerindeki yükselişi ve Fed 8.9 toplantısının sona ermemiş olmasının küresel 23 Mart F 8.7 piyasalarda oluşturduğu belirsizliği de göz 18 Mart A 8.5 İ önünde bulundurduğunu görüyoruz. TCMB’nin 8.3 Z bu ayki nottan çekirdek enflasyonda düşüşün 8.1 devam edeceğine yönelik ifadesini çıkarmış 7.9 25 Şubat olması da çekirdek enflasyonun hâlihazırda dip 7.7 seviyeye gerilemiş olabileceğini gösteriyor. 1Y 2Y 3Y 5Y 10Y Şubat ayında enflasyonun yıllık bazda VADE Kaynak: Bloomberg, VakıfBank yükselmesinin ardından, Mart ayı beklenti anketinde de enflasyon beklentilerinin yükseldiği görülüyor. Öte yandan ABD Merkez Bankası (Fed)’nın 17-18 Mart’ta gerçekleşen toplantıda faiz artırımının zamanlamasına ilişkin kullandığı “sabırlı” ifadesini açıklamalarından çıkarmasına karşın makroekonomik beklentilerini ve faiz oranı beklentilerini düşürmüş olması Fed’in faiz artırımını erteleyeceği ve faiz artırımlarının yavaş olacağı beklentilerine neden oldu. Bu beklentiler küresel piyasalarda iyimserliği artırırken USD/TL kurunda da düşüş yaşanmasını sağladı. Geçen hafta Cuma akşamı Türkiye’ye ilişkin rutin değerlendirmesini yayımlayan kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin kredi notu ve görünümünde herhangi bir değişikliğe gitmezken olumsuz bir açıklamada da bulunmadı. TCMB’nin son toplantısında faizleri sabit bırakması, Fed’İn faiz artırımını erteleyeceği beklentileri ve Fitch’den herhangi bir olumsuz açıklama gelmemesi Türkiye için kısa vadede olumlu bir görünüm çiziyor. Bu durum da TCMB’nin Mart ayında verdiği aradan sonra Nisan ayında yeniden faiz indirimlerine başlamasına imkân tanıyabilir. Gelecek hafta açıklanacak olan Mart ayı enflasyonunun yıllık bazda düşüş göstermesi durumunda TCMB faiz oranlarında en az 50 baz puanlık bir indirime gidebilir. TCMB’nin bu toplantıda vereceği faiz kararının büyüklüğünde enflasyon gelişmeleri ve küresel ekonomideki gelişmeler belirleyici olacaktır. Baz etkisiyle Haziran ayına kadar yıllık enflasyonda düşüşün devam etmesi ve küresel ekonomide iyimserliğin sürmesi durumunda kurda da beklenmedik bir yükseliş yaşanmazsa TCMB Nisan ayının ardından diğer toplantılarda da faiz indirimine devam edebilir. Getiri Eğrisi 2 Haftalık Veri Takvimi (23-27 Mart 2015) Tarih 23.03.2015 Ülke Açıklanacak Veri 68.1 64.4 (Açıklandı) ABD Chicago Fed Ulusal Aktivite Endeksi (Şubat) 0.13 0.10 -%4.9 %2.1 -6.7 -6.0 Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Mart) Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Mart) %72.8 -- Reel Kesim Güven Endeksi (Mart) 103.4 -- TÜFE (Şubat, y-y) -%0.1 -%0.1 ABD İmalat PMI (Mart, öncül) Yeni Konut Satışları (Şubat, a-a) Richmond Fed İmalat Endeksi (Mart) Euro Bölgesi Almanya Fransa İngiltere 25.03.2015 26.03.2015 55.1 54.5 -%0.2 -%2.3 0 2 İmalat PMI (Mart, öncül) 51.0 51.5 Hizmet PMI (Mart, öncül) 53.7 53.9 İmalat PMI (Mart, öncül) 51.1 51.5 Hizmet PMI (Mart, öncül) 54.7 55.0 Hizmet PMI (Mart, öncül) 53.4 53.0 İmalat PMI (Mart, öncül) 47.6 48.5 TÜFE (Şubat, y-y) 0.3% 0.1% ÜFE (Şubat, y-y) -1.8% -2.0% 51.6 52.0 Japonya İmalat PMI (Mart, öncül) ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Şubat) 2.8% 0.3% Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi (Mart) 106.8 107.8 ABD Hizmet PMI (Mart, öncül) 57.1 57.1 291 bin kişi 295 bin kişi 4.1% 4.3% Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 27.03.2015 Beklenti Tüketici Güven Endeksi (Mart) İkinci El Konut Satışları (Şubat, a-a) 24.03.2015 Önceki Türkiye Euro Bölgesi M3 Para Arzı (Şubat, y-y) Almanya Tüketici Güven Endeksi (Nisan) Fransa 9.7 9.8 GSYH (4. çeyrek, ç-ç) 0.1% 0.1% İngiltere Perakende Satışlar (Şubat, y-y) 5.4% 4.7% ABD Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (4. çeyrek, ç-ç) 1.1% 1.1% GSYH (4. çeyrek, ç-ç) 2.2% 2.4% 93 Fransa Tüketici Güven Endeksi (Mart) 92 İtalya Perakende Satışlar (Ocak, y-y) -0.2% 0.2% Japonya Perakende Satışlar (Şubat, y-y) -2.0% -1.4% TÜFE (Şubat, y-y) 2.4% 2.3% 3 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 20 15 10 15 1.7 5 10 0 5 -5 0 -10 -5 -15 Ticaret 2014-III 2014-I 2014-II 2013-IV 2013-III 2013-I İnşaat 2013-II 2012-III 2012-IV 2012-I Sanayi 2012-II 2011-III 2011-I 2011-II 2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 2014Ç3 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK 2011-IV -10 -20 Ulaştırma Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) 40 20 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (yy, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 30 15 5 20 10 10 5 0 0 -3 -10 -5 -5 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 50 3 Oca.15 Eyl.14 May.14 Oca.14 Eyl.13 Oca.13 Eyl.12 May.13 İthalat Oca.12 2014-III 2014-I 2014-II 2013-IV 2013-I 2013-III İhracat -1 May.12 Yatırım 2013-II 2012-III 2012-IV 2012-I Devlet 2012-II 2011-IV 2011-II Tüketim 2011-III 2011-I 1 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 100000 80000 60000 40000 20000 Şub.02 Ağu.02 Şub.03 Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 0 Kaynak: OSD, VakıfBank 210 190 170 150 130 110 90 70 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca.15 120000 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) Kaynak:TÜİK 4 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 2500000 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 85 80 75 70 65 60 55 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 60 55 50 45 40 35 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 30 Kaynak:Reuters 5 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 25.0 14 12 10 8 6 4 2 0 7.55 20.0 15.0 10.0 7.73 5.0 3.10 0.0 Kaynak: TCMB Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 -5.0 Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 2300 2100 1900 1700 1500 1300 1100 900 700 500 31.01.2008 30.06.2008 28.11.2008 30.04.2009 30.09.2009 26.02.2010 30.07.2010 31.12.2010 31.05.2011 31.10.2011 31.03.2012 31.08.2012 31.01.2013 30.06.2013 30.11.2013 30.04.2014 31.09.2014 31.02.2015 260 240 220 200 180 160 140 120 100 Kaynak: Bloomberg Gıda 20 Enerji TÜFE 15 10 5 0 -5 Kaynak: TCMB Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (2003=100) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 135 8 6.78 125 7 120 110 105 Kaynak: TCMB Şub.15 Ağu.14 Şub.14 Ağu.13 Şub.13 Ağu.12 Şub.12 Ağu.11 Şub.11 Ağu.10 100 Şub.10 6.51 Şub.09 5.5 113.21 115 6.5 6 130 Ağu.09 7.5 Kaynak: TCMB 6 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 17.0 16.0 15.0 14.0 13.0 12.0 11.0 10.0 9.0 8.0 7.0 İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Ara.14 Haz.14 Ara.13 Haz.13 Ara.12 Haz.12 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Haz.10 Ara.09 Haz.09 Ara.08 53 51 49 47 45 43 41 39 37 35 Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,700 4,200 3,700 3,200 2,700 2,200 1,700 1,200 700 Kaynak: TOBB 7 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 Kaynak: TCMB -12000 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 0 Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 105.0 95.0 85.0 75.0 65.0 55.0 Kaynak: TCMB Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 8 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 10000 Şub.15 Şub.14 -3 Ağu.14 -60000 Şub.13 7 Ağu.13 -50000 Şub.12 17 Ağu.12 -40000 Ağu.11 27 Şub.11 -30000 Şub.10 37 Ağu.10 -20000 Ağu.09 47 Şub.09 -10000 Kaynak: TCMB Kaynak:TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 9 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2001 200 2007 250 28.1 2006 300 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2005 350 220 200 180 160 140 120 100 80 60 2004 400 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 2003 450 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 2002 Şub.08 57 Ağu.08 0 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) Nominal Faiz Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Eyl.14 Mar.15 Eyl.13 Mar.14 Eyl.12 Mar.13 Eyl.11 -5 Mar.12 0 Eyl.10 0 Mar.11 5 Eyl.09 5 Mar.10 10 Eyl.08 10 Mar.09 15 Eyl.07 15 Mar.08 20 Mar.07 25 20 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan Portekiz İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi 2.4 0.9 1.4 0.20 -0.60 3.40 0.70 2.00 1.30 2.60 -0.80 7.30 0.70 5.30 -0.24 1.30 1.66 -0.1 -0.3 0.10 -0.30 0.10 -1.00 -0.10 -1.10 -1.90 0.30 2.40 1.40 16.70 7.17 7.70 3.90 7.55 -2.39 0.25 96.4 2.37 0.05 -6.70 7.01 0.05 100 -1.31 0.05 -18.80 0.99 0.05 110.90 2.95 2.10 -22.40 0.53 0.05 -19.40 0.78 0.05 -2.10 0.73 0.05 -30.60 -4.51 0.50 1.00 0.69 0.10 40.70 1.93 5.35 105.70 1.56 14.00 -- -1.72 7.50 -- -3.61 12.75 100.00 -5.8 5.75 0.30 7.50 64.40 Türkiye -7.9 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. 10 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2012 2013 En Son Yayımlanan 2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 1 415 786 1 561 510 461 654 (2014 3Ç) 2.2 4.0 1.7 (2014 3Ç) En Son Yayımlanan -2.7 2015 Yılsonu Beklentimiz 2013 2014 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 7.0 2.6 -2.2 (Ocak 2015) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 76.0 74.6 72.8 (Şubat 2015) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.9 10.9 (Aralık 2014) -- Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 7.40 8.17 7.55 (Şubat 2015) 6.80 ÜFE (y-y. %) 6.97 6.36 3.10 (Şubat 2015) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 225,331 251,991 257,087 (13.03.2015) -- M2 910,052 1,018,546 1,059,960 (13.03.2015) -- M3 950,979 1,063,151 1,107,269 (13.03.2015) -- Emisyon 67,756 77,420 81,947 (13.03.2015) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 112,002 106,314 105,962 (13.03.2015) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 7.50 7.25 (20.03.2015) -- TRLIBOR O/N 8.05 11.27 10.86 (20.03.2015) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 64,658 45,846 2,002 (Ocak 2015) 41,000 İthalat 251,661 242,223 16,636 (Ocak 2015) -- İhracat 151,802 157,715 12,330 (Ocak 2015) -- Dış Ticaret Açığı 99,858 84,508 4,305 (Ocak 2015) 79,800 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 403.0 414.6 416.9 (Ocak 2015) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 182.8 197.3 204.3 (Ocak 2015) -- Kamu Net Borç Stoku 197.6 -- 177.9 (2014 3Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2013 Şubat 2014 Şubat Bütçe Gelirleri 32,500 34,424 40,153 (Şubat 2015) -- Bütçe Giderleri 33,948 32,756 42,511 (Şubat 2015) -- Bütçe Dengesi -1,447 1,668 -2,358 (Şubat 2015) -- Faiz Dışı Denge 3,549 4,994 4,531 (Şubat 2015) -- 11 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0212-398 18 98 Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr 0212-398 19 03 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212-398 18 91 Bilge PEKÇAĞLAYAN Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0212-398 18 91 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212-398 19 05 Elif Engin Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 0212-398 18 92 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 20 15 10 15 1.7 5 10 0 5 -5 0 -10 -5 -15 Ticaret 2014-III 2014-I 2014-II 2013-IV 2013-III 2013-I İnşaat 2013-II 2012-III 2012-IV 2012-I Sanayi 2012-II 2011-III 2011-I 2011-II 2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 2014Ç3 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK 2011-IV -10 -20 Ulaştırma Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) 40 20 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (yy, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 30 15 5 20 10 10 5 0 0 -3 -10 -5 -5 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 50 3 Oca.15 Eyl.14 May.14 Oca.14 Eyl.13 Oca.13 Eyl.12 May.13 İthalat Oca.12 2014-III 2014-I 2014-II 2013-IV 2013-I 2013-III İhracat -1 May.12 Yatırım 2013-II 2012-III 2012-IV 2012-I Devlet 2012-II 2011-IV 2011-II Tüketim 2011-III 2011-I 1 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 100000 80000 60000 40000 20000 Şub.02 Ağu.02 Şub.03 Ağu.03 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 0 Kaynak: OSD, VakıfBank 210 190 170 150 130 110 90 70 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca.15 120000 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) Kaynak:TÜİK 4 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 2500000 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 85 80 75 70 65 60 55 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 60 55 50 45 40 35 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 30 Kaynak:Reuters 5 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 25.0 14 12 10 8 6 4 2 0 7.55 20.0 15.0 10.0 7.73 5.0 3.10 0.0 Kaynak: TCMB Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 -5.0 Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 2300 2100 1900 1700 1500 1300 1100 900 700 500 31.01.2008 30.06.2008 28.11.2008 30.04.2009 30.09.2009 26.02.2010 30.07.2010 31.12.2010 31.05.2011 31.10.2011 31.03.2012 31.08.2012 31.01.2013 30.06.2013 30.11.2013 30.04.2014 31.09.2014 31.02.2015 260 240 220 200 180 160 140 120 100 Kaynak: Bloomberg Gıda 20 Enerji TÜFE 15 10 5 0 -5 Kaynak: TCMB Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (2003=100) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 135 8 6.78 125 7 120 110 105 Kaynak: TCMB Şub.15 Ağu.14 Şub.14 Ağu.13 Şub.13 Ağu.12 Şub.12 Ağu.11 Şub.11 Ağu.10 100 Şub.10 6.51 Şub.09 5.5 113.21 115 6.5 6 130 Ağu.09 7.5 Kaynak: TCMB 6 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 17.0 16.0 15.0 14.0 13.0 12.0 11.0 10.0 9.0 8.0 7.0 İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Ara.14 Haz.14 Ara.13 Haz.13 Ara.12 Haz.12 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Haz.10 Ara.09 Haz.09 Ara.08 53 51 49 47 45 43 41 39 37 35 Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,700 4,200 3,700 3,200 2,700 2,200 1,700 1,200 700 Kaynak: TOBB 7 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 Kaynak: TCMB -12000 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 0 Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 105.0 95.0 85.0 75.0 65.0 55.0 Kaynak: TCMB Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 8 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 10000 Şub.15 Şub.14 -3 Ağu.14 -60000 Şub.13 7 Ağu.13 -50000 Şub.12 17 Ağu.12 -40000 Ağu.11 27 Şub.11 -30000 Şub.10 37 Ağu.10 -20000 Ağu.09 47 Şub.09 -10000 Kaynak: TCMB Kaynak:TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 9 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2001 200 2007 250 28.1 2006 300 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2005 350 220 200 180 160 140 120 100 80 60 2004 400 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 2003 450 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 2002 Şub.08 57 Ağu.08 0 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) Nominal Faiz Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Eyl.14 Mar.15 Eyl.13 Mar.14 Eyl.12 Mar.13 Eyl.11 -5 Mar.12 0 Eyl.10 0 Mar.11 5 Eyl.09 5 Mar.10 10 Eyl.08 10 Mar.09 15 Eyl.07 15 Mar.08 20 Mar.07 25 20 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan Portekiz İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi 2.4 0.9 1.4 0.20 -0.60 3.40 0.70 2.00 1.30 2.60 -0.80 7.30 0.70 5.30 -0.24 1.30 1.66 -0.1 -0.3 0.10 -0.30 0.10 -1.00 -0.10 -1.10 -1.90 0.30 2.40 1.40 16.70 7.17 7.70 3.90 7.55 -2.39 0.25 96.4 2.37 0.05 -6.70 7.01 0.05 100 -1.31 0.05 -18.80 0.99 0.05 110.90 2.95 2.10 -22.40 0.53 0.05 -19.40 0.78 0.05 -2.10 0.73 0.05 -30.60 -4.51 0.50 1.00 0.69 0.10 40.70 1.93 5.35 105.70 1.56 14.00 -- -1.72 7.50 -- -3.61 12.75 100.00 -5.8 5.75 0.30 7.50 64.40 Türkiye -7.9 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. 10 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2012 2013 En Son Yayımlanan 2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 1 415 786 1 561 510 461 654 (2014 3Ç) 2.2 4.0 1.7 (2014 3Ç) En Son Yayımlanan -2.7 2015 Yılsonu Beklentimiz 2013 2014 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 7.0 2.6 -2.2 (Ocak 2015) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 76.0 74.6 72.8 (Şubat 2015) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.9 10.9 (Aralık 2014) -- Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 7.40 8.17 7.55 (Şubat 2015) 6.80 ÜFE (y-y. %) 6.97 6.36 3.10 (Şubat 2015) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 225,331 251,991 257,087 (13.03.2015) -- M2 910,052 1,018,546 1,059,960 (13.03.2015) -- M3 950,979 1,063,151 1,107,269 (13.03.2015) -- Emisyon 67,756 77,420 81,947 (13.03.2015) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 112,002 106,314 105,962 (13.03.2015) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 7.50 7.25 (20.03.2015) -- TRLIBOR O/N 8.05 11.27 10.86 (20.03.2015) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 64,658 45,846 2,002 (Ocak 2015) 41,000 İthalat 251,661 242,223 16,636 (Ocak 2015) -- İhracat 151,802 157,715 12,330 (Ocak 2015) -- Dış Ticaret Açığı 99,858 84,508 4,305 (Ocak 2015) 79,800 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 403.0 414.6 416.9 (Ocak 2015) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 182.8 197.3 204.3 (Ocak 2015) -- Kamu Net Borç Stoku 197.6 -- 177.9 (2014 3Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2013 Şubat 2014 Şubat Bütçe Gelirleri 32,500 34,424 40,153 (Şubat 2015) -- Bütçe Giderleri 33,948 32,756 42,511 (Şubat 2015) -- Bütçe Dengesi -1,447 1,668 -2,358 (Şubat 2015) -- Faiz Dışı Denge 3,549 4,994 4,531 (Şubat 2015) -- 11 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0212-398 18 98 Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr 0212-398 19 03 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212-398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0212-398 19 02 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212-398 19 05 Elif Engin Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 0212-398 18 92 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.