Doç. Dr. Bala Başak Öven Ustaalioğlu Haydarpaşa Numune Eğitim

Doç. Dr. Bala Başak Öven Ustaalioğlu
Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Tıbbi Onkoloji

Kadın kanserlerinin %32’si

Kanserden ölümlerin %18’i

Olguların %0.1-1’ i erkek.
İyi huylu:

Yaşamı tehdit etmez

Opere olduktan sonra tekrarlamaz

Etraf dokuyu invaze etmez

Diğer organlara sıçramaz
Malign tümörler:

Yaşamı tehdit edebilir

Opere olabilir fakat yenileyebilir

Etraf doku ve organlara sıçrayabilir.(diğer
organlara sıçrama:metastaz)

Meme kanserinin en yaygın belirtisi
memede ağrısız bir kitlenin
hissedilmesidir.

Ancak, hastaların %10 kadarı, kitle
olmaksızın ağrı hissetmektedir.


memede kalınlaşma, şişlikler, deride tahriş
ya da bozulmalar,
akıntılar, aşınma, göğüs ucunun
hassaslaşması yada içe dönmesi

Hareketsizdir

Genellikle ağrısızdır

Geç dönemde ağrı görülebilir

1-2 cm büyüklüğündedir

Tek taraflı ve süreklidir

Sınırları kısmen belirlenebilir

Şekilsiz ve zor palpe edilir

Meme kanserinin esas sebebi bilinmemektedir.

Memeye travma, vurma, çarpma, ezilme kansere
neden olmaz

Meme kanseri bulaşıcı değildir.

Risk faktörleri mevcudiyetinde meme ca riski daha
yüksektir

Risk faktörleri meme ca olacağını göstermez.
Risk Faktörleri

İleri yaş

Erken menstrasyon (<12 yaş)

Geç menapoz (>55 yaş)

ilk doğumunu geç yaşta yapmak

Doğum yapmamak

Meme kanseri öyküsü

Meme veya göğüs duvarına RT öyküsü

Hormon tedavisi

Alkollü içecekler, sigara

Aile öyküsü

kilo

%5-10 meme kanseri kalıtsaldır.

İleri yaş(>60 yaş) riski artırır.

Tek meme de kanser diğer memede de ca riskini
artırır.

Ailede <50 yaş meme ca tanısı olan hasta

Genç yaşta RT (<30 yaş)

Postmenapoz obesite riski artırır

Fiziksel aktivite eksikliği

Meme kanserinde mortalite oranını
düşürmek ve uzun yaşam süresi elde
etmenin en iyi yolu
Erken Tanı ve
Erken Tedavidir.

Kişinin herhangibir hastalık belirtisi
olmadan kanser için araştırılmasıdır.

Tarama sonuçlarında problem çıkarsa ileri
tetkikler yapılır ki buna tanısal testler
denir.

Erken tanı için üç yöntem vardır;

Kişisel (Kendi kendine yapılan) göğüs
kontrolleri
Klinik (Doktor tarafından yapılan)
göğüs kontrolleri
Mamografi



Kendi kendine meme muayenesi: 20
yaşından başlayarak her ay yapılması
önerilir.

Klinik meme muayenesi: 20-40 yaş
arası 2-3 yılda bir, 40 yaş üzerindeki
kadınlarda ise her yıl doktor tarafından
yapılması önerilir.

Özel bir hazırlığa ihtiyaç yoktur

Film çekilmeden önce koltuk altına
deodorant, pudra, parfüm sürülmemelidir.

Uygun giysiler giyilmelidir (belden yukarısı
kolay çıkabilir)
Mammografi (meme rontgeni): 50 yaş
üzerindeki kadınlarda yılda bir yapılması
önerilirken,
 40-50 yaş arasındaki kadınlarda meme
dokusu daha yoğun olduğu için şüpheli
kitleleri gösterme başarısı daha düşüktür
 <40 yaş risk faktörü olanlar daha erken ve
sık olarak taranmalı.

Ultrason: Tek başına bir tarama testi
değildir. Gerekli görüldüğünde diğer
testlere eklenmelidir.
Meme MR'ı: Ailesinde meme kanseri olan,
yüksek riskli kişilerde faydalı olduğu
düşünülmektedir.


Kanserin evrelendirilmesi amacı ile TNM
sistemi geliştirilmiştir. T tümörün
boyutunu, N lenf bezelerinin durumunu
ve M ise kanserin metastaz yapıp
yapmadığını belirtir.
Evrelendirme sisteminde Evre 0 ile 4
arasında bir rakam ile belirtilir.

Cerrahi ve radyoterapi lokal tedavilerdir,
memedeki tümörün tedavisidir.

Hormon tedavisi, kemoterapi, hedefe yönelik
tedaviler; sistemik tedaviler olup, kanda
dolaşan tümör hücrelerini hedef alırlar.

En sık tedavidir.

Meme koruyucu cerrahi;yalnız tümör dokusu çıkarılır
tüm meme alınmaz.

Mastektomi: tüm meme dokusu tümör ile beraber
çıkarılır.

Koltuk altındaki lenf bezleri de operasyon sırasında
çıkarılır.

Meme cerrahisi sırasında veya sonrasında meme
rekonstrüksiyonu plastik cerrahi tarafından yapılabilir.

Cerrahi sonrası yara iyileşmesi hastadan
hastaya değişir.

Operasyon yerinde hassasiyet ve ağrı olabilir.

Ciltte gerginlik kol ve omuzda zayıflık
hissedilebilir zamanla geçer,

Operasyon sırasında yüzeyel sinirlerde hasara
bağlı hissizlik olabilir zamanla azalır.

Koltuk altı lenf bezlerinin alınmasına bağlı lenf
sıvısı dolaşımı bozulur el ve kolda şişme
oluşabilir=lenfödem.

Lenfödem hemen cerrahi sonrası oluşabileceği
gibi operasyondan aylar, yıllar sonra da olabilir.

Opere olan taraftaki kol kesi, yanık veya diğer
hasarlardan korunmalıdır.

Cerrahi sonrası operasyon bölgesinde kalan
mikrometastazları yok etmek için uygulanır.

5-6 hafta civarında sürer.

Verilen doz ve radyoterapi tipine göre yan
etkiler değişir.

Tedavi alanındaki ciltte, kızarıklık, kuruluk,
kaşıntı olabilir.

Sıkı iç giysiler, ciltte yaralar açılmasına
neden olabilir.

Gevşek, pamuklu çamaşırlar tercih edilir.

Rt sonrasında ciltte renk değişikliği kalıcı
olabilir.

Rt sırasında yorgunluk olabilir.

Hormon reseptörleri pozitifliğinde kullanılır.

Premenapoze hastalarda;

Tamoksifen: aynı meme ve karşı memede kanser
oluşumunu azaltır. 5 yıl kullanılır.

LH-RH agonist; yumurtalıklarda östrojen yapımını
azaltarak menapoza sebep olur.Karın derisi altına aylık
veya 3 aylık periyodlarla uygulanır.

Yumurtalıkların cerrrahi olarak alınması; vücuttaki
östrojen kaynağı bitmiş olur. (Kalıcı menapoz)

Postmenapoze hastalarda; tamoksifen
veya aromataz inhibitörleri (vücutta
östrojen yapımını önler) kullanılabilir.

Kanser hücrelerini öldürür.

Ağızdan veya damar yolu ile verilebilir

Verilen ilaca bağlı olarak yan etkiler
farklıdır.

Kemoterapi hızlı büyüyen tümör
hücrelerini öldürürken, normal hücrelere
de zarar verebilir.

Bazı ilaçlar, yumurtalıklara hasar verir ve
menapoza neden olabilir.

Özellikle>35 yaş kt ile menapoz riski artar.

Bununla beraber, adet görülmese de kt sırasında
hamile kalınabilir, kt öncesi korunma yöntemleri ile
ilgili jinekoloji ile görüşülmelidir.

Gebeliğin ilk 3 ayında kemoterapi ajanları doğum
defektlerine yol açabilir.

Evre1 : Orijinal tümör 2cm yada daha
küçüktür ve kanser lenf bezlerine
sıçramamıştır.

Evre1 kanser tedavisi için cerrahi
uygulanır, gerekiyorsa kemoterapi veya
hormonoterapiler eklenir.


Evre II: Orijinal tümör 2 ila 5 cm
arasındadır, ve lenf bezlerine sıçramamış
veya sıçramış olabilir.
Tedavi cerrahi, eğer tümör büyükse yada
lenf bezlerine sıçramışsa kemoterapi,
hormonoterapi ve radyasyon tedavisinin
eklenir.

Eğer tümör çok büyükse, operasyon
öncesinde tümörün boyunun küçültülmesi
amacıyla kemoterapi uygulanabilir, bu tip
kemoterapi uygulamalarına neoadjuvant
kemoterapi denir.

Evre (Stage) III Orijinal tümör koltuk altı
lenf bezlerine ve göğüs dışı dokulara
sıçramıştır.

standart tedavi mastektomidir veya
neoadjuvant kemoterapi ile başlar.
sonrasında bazı durumlarda göğsün
yeniden yapılmasını hedefleyen estetik
operasyonlar yapılabilir.


Evre (Stage) IV: Kanser göğüs dışına
vücudun diğer bölümlerine (kemikler,
akciğer, karaciğer yada beyin gibi)
sıçramıştır.

temel amaç yaşam süresini ve kalitesini
arttırmak ve hastanın şikâyetlerini
gidermektir.

Tedavide genelde kemoterapi ve hormon
tedavisi gibi tüm vücudu etkileyen
sistematik tedaviler uygulanır.

Hastanın şikâyetlerinin azaltılması amacı
ile bazı durumlarda mastektomi de
önerilebilir.

Dengeli beslenme tedavi sırasında ve sonrasında
önemli

Günde yeterli kalori ve protein alınmalı

Tedavi sırasında istah azalabilir,ağzın tadı
bozulabilir

Tedavi sonrası kilo artışı olur

Aktif bir hayat bulantı, kusmayı azaltır (düzenli
yürüyüş)

Sigara içimi gibi risk faktörleri
önlenebilirken, kalıtsal risk faktörleri
önlenemez.

Düzenli egzersiz, sağlıklı diyet bazı
kanserler için koruyucu faktörlerdir.