B‹ZE GÖNDER‹LEN K‹TAPLARDAN Sanat Manifestolar› Avangard Sanat ve Direnifl gücü baflta felsefe ve politika olmak üzere sanat›n ötelerinde de etkili olur. Ça¤dafl elefltirel düflüncenin esin kaynaklar›ndan biri, bu manifestolar›n modernli¤e karfl› yürüttü¤ü inatç› muhalefettir. Sanat Manifestolar› derlemesi sanat› ve hayat› akl›n egemenli¤inden sökmeye çal›flan hayal gücünü özgürlefltiren ve sanat›n özerli¤ini kuran avangard hareketlerin bildirilerini bir araya getiriyor.” Ali Artun ‹letiflim Yay›nlar› S anat ve hayat birbirini karfl›l›kl› etkilemeyi sürdürüyor. Bu etkileflimlerden do¤an sanat manifestolar› özellikle sanat›n nereden ve nereye do¤ru akt›¤›n› görmek isteyenler için ip uçlar› sunuyor. Sanat üzerine önemli yap›tlar›n editörlü¤ünü yapan Ali Artun’un derleyip sundu¤u kitapta bafllang›çtan bugüne önemli sanat manifestolar›, haz›rlayanlar ve haz›rland›¤› ortam da tan›t›larak okura bir bütün halinde sunuluyor. “Sanat manifestolar› 20. yüzy›lda sanat›n tarihinin en sahici belgeleridir. O nedenle manifestolara baflvurmadan, modernizmi ve avangard› canland›rmak boflunad›r. Onlar ça¤dafl sanat›n bilinçalt›n›n da flifreleri say›l›r. Ayr›ca sanat manifestolar›n›n 158 Öfkelenin! Stephane Hessel Cumhuriyet Kitapları D oksandört yafl›nda “genç yürekli” Stephane Hessel’in yaflad›klar›ndan ve tan›k olduklar›ndan yola ç›karak haz›rlad›¤› “Öfkelenin” ya da “insanl›k Onuru için Manifesto” kitap盤› görmemek için ç›rp›nan gözleri, duymamak için t›kanan kulaklar›, dilin ucuna gelenleri d›flar›ya salamayan a¤›zlar› açmak için bir ça¤r›. “Direnmek bir anlamda insan topluluklar›n›n kendini sürekli yeniden yaratmas› demektir... ‹nsano¤lu tarihin ak›fl›n› de¤ifltirmeye BD EK‹M 2011 kadirdir. Tarih yarat›c› yurttafllar›n eseridir” diyerek insanl›k üzerine at›lan ölü topra¤›n› kald›rmaya çal›flan Hessel “Çok talihli ve mutlu bir insan›m. Ömrümde Nazi iflkenceleri dahil, epeyce ac› çekip tehlike atlatt›m. Befl kez ölümden döndüm. Gördüm geçirdim. Dünyan›n dört bir buca¤›n› dolaflt›m. Torunlar›m›n bile befl çocu¤u var. fiu anda yafl›m için mükemmel bir doksandördüncü y›l sürüyorum. Ben flansl› olmayay›m da kim olsun?” diyerek insanl›¤a sesleniyor: “Yetti art›k! Olup bitenlere duyars›z kalmay›n! Liberal masallara kanmay›n! Sizlere empoze edilen bir dünya bak›fl›ndan tiksindi¤inizi, k›zd›¤›n›z› gösterecek, insana en has en basit tepkileri verin! ÖFKELEN‹N!” “Direniflin ilk aflamas› öfkelenmek, yaflanan haysiyetsizliklere kay›ts›z kalmamak, infial duymaksa ikinci ve belirleyici aflamas› eyleme geçmektir” “Kay›ts›zl›k: en kötü tav›r” “fiiddete baflvurmama, izlemeyi ö¤renmek zorunda oldu¤umuz yoldur.” Avrupa Tarihi Do¤u’dan Bat›’ya Buz Ça¤›’ndan So¤uk Savafl’a Urallar’dan Cebelitar›k’a Avrupa’n›n Panoramas› Norman Davies ‹mge Kitabevi T arih kitab› denince nedense s›k›c› bilgiler y›¤›n› olarak görülür. S›k›c› olan ne tarih ne de tarih kitaplar›d›r. Kötü olan anlat›m ve aktar›md›r. Ça¤dafl Uygarl›k seviyesinin günümüzdeki simgesi olan Avrupa’n›n nereden nereye geldi¤ini bir roman okur gibi ö¤renmenin bir yolu bu yap›ttan geçiyor. Avrupa’y› k›y›dan köfleden, all› ball› yerinden de¤il bir bütün olarak ac› tatl› gerçekleri ile i¤neyi çuvald›z› da bat›rarak anlat›yor kitap. ‹mparatorlar, krallar, kraliçelerin yapt›klar› yapmad›klar› ile doldurulmam›fl olan yap›t Eski Yunan, Eski Roma, Avrupa’n›n Do¤uflu, Ortaça¤, H›ristiyan Dünyas› Bunal›mda, Rönesanslar ve Reformlar, Ayd›nlanma ve Mutlak›yet, Kargafla ‹çinde Bir K›ta, Dünyan›n Güç Merkezi, Avrupa Geriliyor, Bölünmüfl ve Bütünleflmifl Avrupa bölümleriyle dünden bugüne yol al›yor. Kitap içindeki kutucuklarla okuyucuya “bir soluk al” diyerek önemli konulara büyüteç tutmalar›na f›rsat sunuluyor. Bir sanat, edebiyat, kültür tarihi kitab› da diyebilece¤imiz çal›flmada önemli görsel malzemeler, tablolar, haritalar, istatistikler, kronolojiler ve listeler bulunuyor. Bilimsel aç›dan çok de¤erli bir kitap yazan yazar, insanlar› geçmifllerini ö¤renme konusunda cesaretlendirmeyi, ayd›nlatmay› ve e¤lendirmeyi amaçl›yor. Bunu da baflar›yor. 159