PARATUBERKÜLOZ Uzm. Vet. Hek. Nurayy ATALA ETLİK MERKEZ VETERİNER KONTROL ve ARAŞTIRMA Ş ENSTİTÜSÜ PARATUBERKÜLOZ P Sığırlarda Mycobacterium supsp. Paratuberculosis ((M.paratüberculosis) p ) in neden olduğu ğ barsaklarda granulamatöz lezyonlar ve kronik k ik enterititis t ititi ile il karakterize k kt i enfeksiyöz bir hastalıktır. PARATUBERKÜLOZ Sığır, koyun, keçi ve bir çok evcil – vahşi ruminantlarda görülür. görülür At, domuz, geyik ve alpaka, tavşan, tilki v.s. hayvanlarda rastlandığı rapor edilmiştir. edilmiştir. PARATUBERKÜLOZ Bulaşma doğal koşullarda sindirim sistemi yoluyla y y kontamine çevreden ç olur. Enfeksiyon vertikal olarak fötüs ve semenle de bulaşabilir bulaşabilir. Buzağılar için en önemli bulaşma kaynağı enfekte ineklerin sütleri veya enfekte gaita ile bulaşık sütlerin tüketilmesidir PARATUBERKÜLOZ Klinik bulgular yavaş gelişen zayıflama ve ishaldir. ishaldir İshal başlangıçta ş g ç aralıklı,, ilerleyen y devrelerde şiddetli ve süreklidir. Koyun ve keçilerde ishal sık görülmez PARATUBERKÜLOZ Hastalığın ilk döneminde lezyonlar ince barsaklar ve bölgesel lenf yyumrularındadır. Hastalık ilerledikçe ç ileum, jejenum, ince barsakların son k kısmı, sekum k , kkolon l ve mesenteriyal t i l lenf yumrularında gözle görülebilen lezyonlar oluşur. PARATUBERKÜLOZ Etken lezyonlara ve tüm vücuda yayılmıştır Klinik belirtiler genellikle yayılmıştır.Klinik ilk olarak ggençç yaşlarda y ş görülmesine rağmen hastalık 11-2 yaşın üstündeki ü tü d ki hayvanlarda h l d oluşur. l PARATUBERKÜLOZ İ bir kaç hafta içerisinde etken ince İlk barsak duvarında çoğalır çoğalır.Hayvanın Hayvanın direnç durumuna bağlı olarak enfeksiyon elimine li i edilir dili veya hayvan h taşıyıcı olarak l k eenfekte e e kalır.. Daha sonraki so dö dönemde e de Mikrorganizmanın çoğalmasına bağlı olarak l k lezyonlar l l genişler, i l klinik kli ik belirtiler b li til ggörülmeye y başlar. ş PARATUBERKÜLOZ Subklinik taşıyıcılar enfekte dışkılarıyla çevreyi kontamine ederler. En fazla etken saçımı hastalığın klinik belirtilerinin görüldüğü devrede olur. olur PARATUBERKÜLOZ H Hastalığın t l ğ tteşhisi hi i klinik kli ik enfeksiyolar f k i l veya subklinik taşıyıcı enfekte hayvanların tespiti i i amacıyla l yapılır. l Klinik olarak şşüpheli p bir hayvanda y paratüberküloz hastalığının teşhisi, ggaitadan d ssmear, e , ggaita ve dokulardan do u d bakteriyolojik izolasyon, DNA probe (gaita ve dokudan), seroloji, otopsi ve histopatolojik testlerdir PARATUBERKÜLOZ Sürü testleri subklinik enfeksiyonları ve enfeksionun prevalansını belirlemek ve böylece y hastalık için ç kontrol önlemlerini almakta kkullanılır. ll l H Hastalığın t l ğ tteşhisinde hi i d hiç hi bir test %100 sensitivite ve spesifiteye sahip değildir. PARATUBERKÜLOZ Hastalığın kontrolü için pozitif reaktörlerin tespiti p amacıyla y 6 ayda y ya y da yılda bir serolojik ve allerjik testlerle kontrolü yapılmalıdır yapılmalıdır. Enfekte dişilerden doğan yavruların kontrolünün yanında temizlik ve hijyen kurallarına uyulması y hastalıktan ari sürü oluşturulması için zorunludur. PARATUBERKÜLOZ Aşı hastalığın ilerlemesini ve enfeksiyonun yayılmasını engeller. engeller Enfeksiyondan y korumaz. Ancak sığır ğ tüberkülozunun teşhisinde yanıltıcı sonuçlara l neden d olur. l PARATUBERKÜLOZ Gecikmiş tip duyarlılık (tüberkülin testi) ve serolojik testler diğer mikobakteriyel enfeksiyonlarla ( avian, mammalian, atipik i ik mikobakteri ik b k i vs)) karışabilir. k bili Hayvan aşılı ise aynı şekilde serolojik ve tüberkülin testlerine karşı yanıltcı sonuçlar alınır.