milli eğitim bakanlığı taslak öğretim programlarına

advertisement
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMLARINA
VERİLEN GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
Hazırlayan: Kurandaegitim.org Editoryal Ekibi
ŞUBAT 2017
1
ÖNSÖZ
Bu çalışmamızda, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Ocak 2017’de genel görüşe açılan taslak
öğretim programları arasında yer alan altı din dersine yönelik hazırladığımız görüş ve öneriler
yer almaktadır.
Görüş ve öneriler sunduğumuz taslak ders programları aşağıdaki gibidir:
● İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler
● Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8)
● Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2)
● Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri
● Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12)
● Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2)
Verilen görüş ve öneriler, bazıları bizzat bu dersleri okutmakta olan uzman ekibimizce,
programlar detaylı olarak incelenerek hazırlanmış, sonrasında tüm ekipçe istişare edilerek son
haline getirilmiştir.
Görüş ve önerilerin hazırlanmasında, tarafımızca aşağıdaki esaslar dikkate alınmıştır:
● Üslup olarak yapıcı olması
● Kısa, öz ve sonuca yönelik olması
● Görüşleri değerlendirecek komisyonun işini kolaylaştıracak nitelikte olması
Benzer bir uygulamanın, bu programlara göre Bakanlığımızca hazırlanacak olan ders kitapları
taslakları için de hayata geçirilmesini talep etmekteyiz.
Milli Eğitim Bakanlığı’nı bu yerinde ve cesaret isteyen uygulamayı hayata geçirdiği için tebrik
eder bu çalışmamızın ülkemiz ve insanlık için hayırlara vesile olmasını Allahu Teala’dan niyaz
ederiz.
Kurandaegitim.org ekibi
2
İÇİNDEKİLER
İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler Programına Verilen Görüşler
4
Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) Programına Verilen Görüşler
12
Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler
16
Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Programına Verilen Görüşler
21
Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12) Programına Verilen Görüşler
31
Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler
33
3
İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler Programına Verilen Görüşler
Genel Görüş
Temel Dini Bilgiler dersi dersin amaçlarında belirtildiği gibi, öğrencilerin İslam dininin esaslarının
temel kaynaklarından doğru öğrenmelerini ve İslam dini hakkında genel bilgiler edinmelerini,
uygulama ile ilgili eksikliklerini tamamlamalarını hedef alır. Yenilenen programın bu hedeflere
ulaşılması konusunda eskisinden çok daha verimli olacağı görüşündeyim. Fakat bu durumun bir
takım iyileştirmelerle mümkün olacağını düşünmekteyim. Gerekçesi, eski programın çocukların
öğrenme düzeylerine uygun olmaması ve yoğun içeriğinin dersin saati ile ters orantılı olması, yeni
programın ise daha sade ve öz görünmesidir.
Düzeltme Önerisi 1
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmındaki 2. Açıklama “Konu, ilgili ayetler ışığında açıklanacak”
ifadesi ile değiştirilmeli
Gerekçesi: İman, inancın temelini oluşturur bu sebeple İmanın şartları İslamın temel kaynağı olan
Kuran kaynaklı anlatılmalıdır.
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: 18
Düzeltme önerisi: Öğrenme çıktılarının 1.si “İsim ve Sıfatlarıyla Allahı tanır ve bu isim ve
sıfatların Allah’tan başka herhangi bir varlığa verilmesinin Şirk olduğunu bilir” şeklinde
değiştirilmelidir.
Gerekçesi: Öğrenciler şirk günahının sadece Allah’ın yanında başka bir Tanrıya (çoğunlukla bir
puta) tapmak olduğunu zannediyor. Bu değişiklikle affedilmeyen tek günahın ne olduğu tam olarak
kavranır.
4
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: 24
Yapılacak düzeltme: 2.6. konu olan “Sırat” konusu çıkarılmalıdır.
Gerekçesi: Kuran’da “sırat köprüsü” kavramı yoktur. Kuran’da olmayan bir şey anlatılmamalıdır.
İmtihan ölümle sona eriyor, ahirette imtihanı hatırlatan sırat yoktur.
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: 25
Düzeltme önerisi: 2. kazanım işlenirken öğrencilere “İmsak ve iftar kavramları Bakara Suresi 187.
ayete göre anlatılacaktır” ifadesi eklenmelidir.
Gerekçesi: Öğrencilere takvim, saat ve ezanın olmadığı yerlerde ve durumlarda kendi gözlemleri
ile iftar ve imsağı tayin edebilmeleri öğretilmelidir.
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: 30
Düzeltme önerisi: 1. Kazanım işlenirken “Kaderin Allah’ın her şeye bir ölçü koyması olduğu ve
bunun imanın şartlarından olmadığı üzerinde durulacak” cümlesi açıklamalar kısımına
eklenmelidir.
Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’de kader ölçü olarak anlatılmaktadır, geleneksel kader inancının
Kuran’da yeri yoktur. (Bakara 177 ve 285, Nisa 136)
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No: 30-31
Düzeltme önerisi: 7. sınıf “Kaza ve Kader, Hac ve Kurban” konuları 8. sınıfa alınmalıdır.
Gerekçesi: Hem hazır bulunuşluluğun daha uygun olması hem de TEOG sınavında 8. sınıfta yer
alan bu konuların sınav konuları olması.
5
Düzeltme Önerisi 7
Sayfa No: 35
Düzeltme önerisi: 8. sınıf “Dini Hükümler Ünitesi” 5. sınıfa alınmalı
Gerekçesi: “Mükellefin Hükümleri” başlığı altında anlatılan farz, vacip gibi dini kavramların 5. 6.
7.ve 8. sınıftaki ibadetlerle ilgili hemen hemen bütün konularda sık sık kullanılması gereken ve
açıklamaya ihtiyaç duyulan kavramlar olmasıdır. Evvela bu kavramlar öğrenilmelidir. Daha sonra
üzerine yeni konular eklenilmelidir. Aksi bir durum karşımıza yine hazırbulunuşluk sorunları
çıkarmaktadır.
Düzeltme Önerisi 8
Sayfa No: 36
Düzeltme önerisi: 1. konuya “Nebi ve Rasul Kavramları” eklenmeli
Gerekçesi: Kuran’da bu iki kavrama vurgu yapılarak peygamberlerin görevleri taksim edilmiştir.
Bu iki kavram iyice kavratılmalıdır. Bu konuda buradaki kaynaktan yararlanılabilinir:
http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kurana-ve-gelenege-gore-nebi-veresul.html
Düzeltme Önerisi 9
Sayfa No: 37
Düzeltme önerisi: 8. sınıf “Allah’a Kulluk ve İbadet” Konusu 5. ya da 6. sınıfa alınmalı
Gerekçesi: Bu konular 8. sınıf düzeyine biraz hafif kalmaktadır. Hem 5. sınıf hazırbulunuşluluk
düzeyine daha uygundur.
6
Düzeltme Önerisi 10
Sayfa No: 3
Düzeltme önerisi: “İslam dininin, temel kaynaklarından yalın ve doğru biçimde öğrenilmesi,
toplumun inanç ve ibadet birlikteliğinin sağlanması açısından büyük önem taşır.” cümlesinin
aşağıdaki gibi değiştirilmesi:
“İslam dininin, temel kaynaklarından yalın ve doğru biçimde öğrenilmesi, toplumun inanç ve
ibadet birlikteliğinin sağlanması yanı sıra, kendilerini dine dahil görmeyenlerin bile isteyerek ve
özenerek kabul edecekleri bir yaşam tarzının hayata geçirilmesini sağlar; çünkü Kur’an-ı Kerim
yalnızca inanç ve ibadet kurallarını düzenleyen bir kitap değil, insan fıtratıyla uyumlu bir yaşam
sürmeyi hedefleyen herkesin rehberi olacak en güzel başucu kitabıdır.”
Gerekçesi: Bu cümlenin hemen 1 cümle öncesinde belirtilen, “dinin toplumun ve bireyin
mutluluğunu sağlaması” fonksiyonunu yerine getirebilmesi için, onun bütün hayatı düzenleyen
emirlerine uyulması gerekir.
Allah’ın ekonomik, hukuki ve ailevi hayatı düzenleyen kuralları dahil tüm emirlerine
uyulmadıkça gerçek mutluluk sağlanamaz.
Düzeltme Önerisi 11
Sayfa No: 14
Düzeltme önerisi: Değerler kısmına eksik olan şu maddenin de eklenmesi:
“İnanç Alanında Farklı Düşünenlerle İlişkiler”
Gerekçesi: Dini değerlere saygı konusunun öğretildiği bir müfredatta, dini değerlere saygı
göstermeyen kişilere karşı nasıl davranılması gerektiği de anlatılmalıdır. Bu anlatım, Furkan
Suresi 63’uncu ayetteki “Rahman’ın kulları… Kendini bilmezler onlara sataşınca “size
selamet dileriz (selamün aleyküm).” derler.” basitliğinde olmalıdır. Ayrıca Hz. Muhammed’in
hayatında kendisine, İslam’a ve diğer Müslümanlara yapılan saygısızlıklara karşı sergilediği tavır
da örnek olarak anlatılabilir.
Gayrımüslimlerle ilişkiler ise Mumtahane 60/8–9 kapsamında anlatılmalıdır: Müslümanlara
dinlerinden dolayı savaş açmayan, onları yurtlarından çıkarmaya çalışmayan ve bu ikisini
yapanlara destek vermeyenlere adil ve dengeli davranmak farzdır.
Bu madde eklenmedikçe gayrımüslim ya da imansız ya da farklı inançtan kişilere karşı hakaret
ve şiddete varan tavırların Müslüman çocuklar tarafından sergilenmesi kaçınılmaz olmaktadır.
Bu konu ile ilgili buradaki makaleden yararlanılabilinir:
http://www.suleymaniyevakfi.org/bulten/gayr-i-muslimlerle-iliskiler.html
7
Düzeltme Önerisi 12
Sayfa No: 14
Düzeltme önerisi: Aşağıda verilen sıralamanın:
“Hadis kaynaklarından yararlanabilme
Temel dinî kaynakların özelliklerini kavrama
Kur’an-ı Kerim mealini kullanma
Tematik olarak ayetler ve hadisler çerçevesinde bir konuyu inceleme”
şu şekilde değiştirilmesi:
“Temel dinî kaynakların özelliklerini kavrama
Kur’an-ı Kerim mealini kullanma
Hadis kaynaklarından yararlanabilme
Tematik olarak ayetler ve hadisler çerçevesinde bir konuyu inceleme”
Gerekçesi: İnsan özelliğini bilmediği bir kaynağı kullanamaz ya da yanlış kullanır. Öğrencilerin
öncelikle bu kaynakların özelliklerini öğrenmesi, sonra dinin esas kaynağı olan çeşitli Kur’an
meallerini karşılaştırmalı okumayı, sonra hadis kaynaklarıyla birlikte konu incelemeyi
öğrenmesi gereklidir.
Düzeltme Önerisi 13
Sayfa No: 16
Düzeltme önerisi: 4.1 “İslam’ın özü tevhittir” maddesinin “İslam’ın özü tevhittir; tevhidin zıttı
ise şirk suçudur” şeklinde değiştirilmesi.
Gerekçesi: Tevhid konusunun ardından, en büyük ve tövbe edilmeden ölünürse asla
affedilmeyecek olan şirk suçundan mutlaka bahsedilmelidir. Şirk, günümüzde yalnızca puta
tapan kişilerin davranışı sanılmaktadır. Oysa puta tapanlar, putları Allah saymıyorlardı; onları
Allah’a yaklaştıracak yüce kişileri ya da melekleri temsil ediyor olarak kabul ediyorlardı. Allah’ı
ve O’nun emir ve yasaklarını ikinci sıraya koymak, Allah’a yakınlaşmak amacıyla araya ölü ya
da diri aracılar koymak ya da kendi isteklerini Allah’ın koyduğu kuralların önünde tutmak şirkin
çeşitli halleridir. Günümüzde de farkında olarak ya da olmayarak şirke düşen insan sayısı çok
daha fazladır. Bu büyük günahın farkında olmak, ondan kaçınabilmek için şarttır.
Bu konuyla ilgili bu adresteki kaynaktan yararlanılabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/ekitaplar/aracilik-ve-sirk.pdf
8
Düzeltme Önerisi 14
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: “İslam’a Giriş” ünitesinde
“2. İmanın Şartları” maddesinin “2. İmanın Tanımı ve Şartları” şeklinde değiştirilmesi.
Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden şartları anlaşılamaz. Muhammed (sav)in de gerçek resul
olduğuna inanması gereklidir.
Düzeltme Önerisi 15
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmında “Ayrıca tevhidin önemine, İslam’ın diğer din ve ilahi
kitapları nesh ettiğine, kelime-i tevhidin her iki rüknünün de imanın sıhhat şartı olduğuna
öğrenci seviyesi gözetilerek vurgu yapılacaktır.” cümlesinin
“Ayrıca tevhidin önemine, tarih boyunca Allah’ın gönderdiği ve kaynağı tek olan dinin adının
her zaman İslam olduğuna, Kur’anın da diğer ilahi kitapları tasdik eden ve içindeki hükümleri
aynıyla ya da daha iyisiyle nesh eden son kitap olduğuna öğrenci seviyesi gözetilerek vurgu
yapılacaktır.” şeklinde değiştirilmesi ve dersin buna göre işlenmesi.
Gerekçesi: Kur’an’a göre “Allah katında her zaman Din İslam’dır.” Önceki dinlerin asılları da
İslam olarak adlandırılıyor, nebilerine ise Kur’an’da Müslim deniyor.
Ayrıca, pek çok ayette geçen tasdik kavramı burada anlatılmalıdır. Anlatılmazsa,
gayrımüslimlerin Kur’an’a inanması zorlaşır. İmam hatip öğrencilerinin de diğer Müslümanlar
gibi en önemli görevlerinden biri dinlerini iyi tanımak ve ihtiyacı olan tüm insanlara doğru
tanıtmaktır. (Bakara 106, Yunus 37)
Düzeltme Önerisi 16
Sayfa No: 19
Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmındaki “3. kazanım işlenirken abdest ve gusül abdestinin
alınışını da açıklanacaktır” cümlesinin “3. kazanım işlenirken abdest, gusül abdesti ve
teyemmümün alınışı da açıklanacaktır” şeklinde düzenlenmesi ve dersin buna göre işlenmesi.
Gerekçesi: Abdest çeşitlerinden teyemmüm eksik bırakılmıştır.
Düzeltme Önerisi 17
Sayfa No: 22
Düzeltme önerisi: “Allah için vermek: Zekat” maddesinin “Allah için vermek: Zekat ve Sadaka”
şeklinde değiştirilmesi.
Gerekçesi: Zekat yalnızca dinen zengin sayılan nisap miktarı malı olan kişilerin görevidir; oysa
Allah infak etmeyi zengin fakir herkese emreder. Sahip olduklarından başkalarına vermek yani
infak Kur’ana göre tüm inananların en belirgin özelliklerindendir. Fakir olanın yapacağı infak da
9
sadaka olur.
Düzeltme Önerisi 18
Sayfa No: 22
Yapılacak düzeltme:“Nimetlerin kadrini bilmek: şüķür” maddesinin “Nimetlere karşılık
üzerimize düşen görevleri yerine getirmek:şükür” şeklinde değiştirilmesi
Gerekçesi: Şükür kelimesinin Arapça Kuran sözlüklerindeki gerçek anlamı, “güzel yapılan bir
şeye karşılık, o şeyin getirdiği sorumlulukları yerine getirmektir. Bkz. Mufredat el-fazl elKuran, Ragıp İsfahani. Yani yalnızca sahip olunan nimetler için teşekkür etmek ya da onların
güzelliğini kabul etmek yeterli değildir. Her nimetin karşılığında o nimetin özelliğine uygun
olarak üzerimize düşenleri yaparsak ancak o zaman teşekkür etmiş oluruz. Nimet maddiyse
maddi (sadaka, zekat gibi), fiziksel ise fiziksel (namaz, oruç gibi) Allah’ın emrettiği ibadetleri
yapmak, her nimete özel olarak onu en güzel şekilde kullanmak “şükür” olabilir.
Düzeltme Önerisi 19
Sayfa No: 30
Düzeltme önerisi: “Kader ve Kazaya İman” ünitesinin adının “Kader ve Kaza” şeklinde
değiştirilmesi ve“4. Kaderle İlgili Bazı Kavramlar” başlığına “Kader’in ölçü olması”
maddesinin eklenmesi.
Gerekçesi: Kaderin, herhangi bir şeyin gerçekleşmesi için koyulmuş ölçü olduğu belirtilmeli,
insan hangi ölçüye uygun davranırsa Allah’ın o ölçünün sonucu olan şeyi var ettiği ya da
gerçekleşmesine onay verdiği anlatılmalıdır. Kaderin gerçek manası budur. Aksini düşünmek
insanın kendini dünyada işlevsiz ve hatta gereksiz hissetmesine neden olacak, çaba göstermenin
insan hayatındaki önemini kavramasına engel olacaktır.
Düzeltme Önerisi 20
Sayfa No: 30
Düzeltme önerisi: “Kader ve kazaya imanı ayet ve hadislerle temellendirir.” maddesinin
silinmesi.
Gerekçesi: Kur’anda iman şartlarının sayıldığı ayetlerin hiçbirinde “kadere iman” geçmez.
İmanın Kur’ana göre şartı 5 tanedir. Hadislerden dayanak gösterilenler ise o hadisin yalnızca tek
rivayetinde geçmektedir ve kadere iman kısmının sonradan eklendiği anlaşılmaktadır.(Bakara
177, 285 ve Nisa 126
Düzeltme Önerisi 21
Sayfa No: 36
Düzeltme önerisi: “Kitaplara ve Peygamberlere İman” ünitesi altındaki
“1. Allah’ın Kutlu Elçileri: Peygamberler” konusuna “1.1. Nebi ve Resul Kavramları”
10
konusunun eklenmesi.
Gerekçesi: Bu ayrımın iyi yapılması gereklidir; çünkü her nebi aynı zamanda rasuldür; ancak
bunlar aynı kişinin iki farklı görevidir.
Nebinin vahiy alan ve bu vahiy nedeniyle değeri yükseltilmiş kişi olduğu; resulun ise aldığı
vahyi olduğu gibi, değişiklik yapmadan ileten elçi olduğu vurgulanmalıdır. Resule itaat ve iman,
Allah’ın sözlerine itaat ve iman olduğu için farzdır. Nebiye iman ya da itaat ise hiçbir ayette
emredilmemiştir.
Bu ayrımın yapılmaması, Hz. Muhammed’in sünnetinin Kur’an’dan bağımsız bir kaynak olduğu
yanlış inanışına neden olmaktadır. Oysa sünnet, onun Kuran’dan çıkardığı doğru hükümlerin
kendi hayatına uygulanmış halidir ve Kur’an’la bir bütündür.
http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kurana-ve-gelenege-gore-nebi-veresul.html
Düzeltme Önerisi 22
Sayfa No: 36
Düzeltme önerisi: “Kitaplara ve Peygamberlere İman” ünitesinde
“2.1. İlahi Kitaplar ve Özellikleri” konusuna alt başlık olarak “2.1.1. Hikmet” maddesinin
eklenmesi.
Gerekçesi: Hikmet, Kitap’tan doğru hüküm çıkarma yöntemi ve çıkarılan doğru hükümlerin
ortak adıdır. Kur’an’ı anlamak için onun içinde anlatılan, ayetleri açıklama ilmine uygun
çalışılmalıdır. Hikmet bütün ilahi kitapların ortak özelliğidir.
Hikmetin ne olduğu anlaşılmadan, ilahi kitapların sıradan kitaplardan farkı da anlaşılmayacaktır.
Kur’an’ı açıklamaya yetkili tek kişinin Allah olduğu, bizim de o açıklamalara ulaşmak için doğru
yöntemle çalışmamız gerektiği bilinirse, dini hükümler hakkında ayrılığa düşülmeyecektir. Konu
hk. detaylı bilgi aşağıdaki linkte bulunabilir:
http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kitap-ve-hikmet.html
Genel Görüş
Son olarak şunu söylemek isteriz ki; Temel Dini Bilgiler dersinin İmam Hatip Ortaokullarında
haftada bir ders saati olarak verilmesi dersin işlenişini olumsuz etkilemekte ve dersi pasif hale
getirmektedir. İstenilen bilgi ve kazandırılmaya çalışılan davranışlar kazandırılamamaktadır. Ders
saatinin artırılması mümkün ise artırılmalı mümkün değil ise bilgi yüklemesinden ziyade davranış
kazandırılmaya çalışılmalıdır. Çünkü müfredatta anlatılan tüm konuların öğrenci tarafından
sınavda yüksek not almak amacıyla ezberlenmesinden ziyade bir kaç konuyu öğrenip hayatında
uygulaması çok daha değerlidir. Ayrıca konularla iligli verilen ayetlerin mealleri çocukların
anlamasını engelemeyecek şekilde sadeleştirilmelidir.
11
Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) Programına Verilen Görüşler
Düzeltme Önerisi 1
Sayfa No: 3 - Giriş
Düzeltme Önerisi: “Hz. Muhammed kıyamete kadar insanlığın kurtuluşu için tek umuttur.”
ifadesinin “Hz. Muhammed’in getirdiği Kur’an’ı Kerim ve O’nun örnekliği, kıyamete
kadar insanlığın kurtuluşu için tek umuttur.” şeklinde değiştirilmesi.
Gerekçesi: Nebimiz hayatta olmadığı için O’nun örnekliği demek daha doğru olacaktır. Aynı
zamanda getirdiği mesaj olan Kuran-ı Kerim’i de insanlığın kurtuluşu için ondan ayrı tutamayız.
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: 3 - Giriş
Düzeltme Önerisi: “Âlemlere rahmet olarak gönderilmiş bulunan son elçinin…” ifadesi yerine
“son nebinin” denmesi Kuran’ı Kerim’e uygun olacaktır.
Gerekçesi: Muhammed içinizden herhangi bir adamın babası değil, Allah'ın elçisi ve
peygamberlerin (nebilerin) sonuncusudur. Allah her şeyi bilendir. (Ahzab 33/40)
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: 3 - Programın Amaçları
Düzeltme önerisi: 2. ve 7. Maddelerde Peygamber sevgisine yapılan atıfların çıkartılması,
Gerekçesi: Peygamberin “sevilmesi” pedagojik açıdan öğretilebilecek veya ölçülüp
değerlendirilebilecek bir amaç/kazanım olamaz. Programın amacı Peygamberi doğru “tanıtmak”
olmalıdır. Tanıdıktan sonra sevmek veya sevmemek öğrencinin kendi seçimi olacaktır. Aynı
zamanda asıl önemli olan elçiye sade duygusal bir sevgi beslemek değil, ona uymaktır: “De ki:
“Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın.
Çünkü Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.” Ali İmran (3/31)
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: 7 - Ölçme ve Değerlendirme
Düzeltme önerisi: “Serbest Kompozisyon”, “sunum yaptırma” gibi yöntemlerin açıkça
önerilmesi.
Gerekçesi: Programda yazılanlardan “klasik ezber sınavı” yapılacak gibi anlaşılıyor. Böyle bir
yaklaşım programı amaçlarından uzaklaştırır ve dersi çocuklar için “ikinci bir tarih dersi” haline
getirir. Özellikle bu ders için ezbere dayalı klasik sınav yapılmaması gerektiği açıkça yazılabilir.
12
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: 10 - Bireysel farkındalık becerisi
Düzeltme önerisi: Bölümün sadeleştirilerek gerçekçi hale getirilmesi
Gerekçesi: Bölüm gerçekçi olmayacak kadar çok sayıda beceri içermektedir. Tüm programlarda
kopyala yapıştır tarzıyla yazılmış durmaktadır. Buradaki becerilerin hepsinin kazandırılması
gerçekçi gözükmemektedir.
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No: 11- 7.4 Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama Becerisi
Düzeltme Önerisi: Ayet ve hadislerin “yorumlanması” ifadesinin, “ayet ve hadisleri anlama ve
üzerinde analitik olarak düşünebilme” olarak değiştirilmesi
Gerekçesi: Ayet ve hadislerin yorumlanması sadece işin uzmanlarının yapabileceği bir beceridir
ki alimler arasında bile bu konuda ihtilaflar yaşanmaktadır. Yorumlama fiilinin yerine anlama ve
üzerinde analitik olarak düşünme fiillerinin kullanılması daha uygun olacaktır.
Düzeltme Önerisi 7
Sayfa No: 11 – 7.4 Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama Becerisi
Düzeltme Önerisi: “Kuran’ı Kerim’deki ayet mealleri arasında ilişki kurabilme” ifadesinin,
“Kuran’ı Kerim meali okuma, anlama ve ayetler arasındaki ilişkileri fark edebilme” olarak
değiştirilmesi
Gerekçesi: Halihazırdaki ifadede ne kastedildiği çok net değildir.
Düzeltme Önerisi 8
Sayfa No: 12
Düzeltme Önerisi: “Dinin, milli kültürü oluşturan unsurların başında geldiğinin bilincinde olma”
ifadesinin çıkarılması, “Milli kültür” ile ilgili tüm atıfların çıkartılması.
Gerekçesi: İslam Dini, Türk kültürünün bir alt şubesi değildir. Evrenseldir. Bir de, İslam dinini
benimsemeyen Türk vatandaşlarını milli kültürün dışına mı çıkaracağız?
Düzeltme Önerisi 9
Sayfa No: 15
Düzeltme Önerisi: Siyer tanıma ve kullanma, ifadesinin “siyer kaynaklarını…” olarak
değiştirilmesi
Gerekçesi: Muhtemelen yazım hatası.
13
Düzeltme Önerisi 10
Sayfa No: 17
Düzeltme Önerisi: Peygamberimizin “şemaili” kelimesinin “Peygamberimizin kişisel özellikleri”
olarak değiştirilmesi
Gerekçesi: Ünite ve konu isimlerinde 5. sınıfa giden çocukların anlayabileceği kelimeler
kullanılması gerekir.
Düzeltme Önerisi 11
Sayfa No: 19
Düzeltme Önerisi: Peygamberimizin “şemaili” ünitesinden “1.2 fiziki özellikleri” kısmının
çıkartılması
Gerekçesi: Geleneğimizdeki kaynaklar bu konuda abartılı hatta masalsı ifadelerle doludur.
Günümüz gençlerine zaten örnek oluşturmayacak ve bazı ders kitabı yazarlarınca suistimal
edilebilecek bu konunun çıkartılması gerekmektedir.
Düzeltme Önerisi 12
Sayfa No: 23 - Açıklamalar 2. madde
Düzeltme Önerisi: Her kelimesi yanlış olan bu açıklamanın çıkartılması.
Gerekçesi: Kuran’ı Kerim’de 5 vakit namazın Hz. Adem’den beri var olduğuna dair birçok delil
olmasına rağmen, Mekkeli müşriklerin bile bazılarının 5 vakit namaz kıldığı bilinirken, bazı
Yahudi ve Hıristiyanların günümüzde bile hala 5 vakit namaz kıldığı bilinirken, bu konu ne
yazık ki geleneğimizde yanlış ele alınmıştır. Aşağıdaki hadis de tüm nebilerin aynı beş vakit
namazı kıldığının delilidir:
"Cebrail Kâbe'nin yanında bana iki kere imamlık yaptı. İlkinde öğle namazını, gölgeler bir
ayakkabı bağı kadar (kısa) iken kıldırdı. Sonra her şeyin gölgesi kendi boyu kadarken ikindiyi
kıldırdı… Cebrail ikinci kez imamlık yaptığında öğleyi, dünkü ikindi vaktinde, her şeyin gölgesi
kendi boyu kadarken kıldırdı. İkindiyi de her şeyin gölgesi kendinin iki katı olduğunda kıldırdı…
Sonra bana döndü ve dedi ki, "Ya Muhammed, bu senden önceki nebîlerin ibadet vaktidir.”
(Sünen Ebû Davut salât 393, Tirmizî, Mevâkît, 1.)
Düzeltme Önerisi 13
Sayfa No: 33
Düzeltme önerisi: Salavatın sözden ibaret olmadığına dair açıklama girilmesi
Gerekçesi: Peygambere sözlü salavat getirmenin yeterli olmayacağı, salavatın “Peygamberin
izinden ayrılmama” anlamına geldiği vurgulanmalıdır.
14
Düzeltme Önerisi 14
Sayfa No: 35
Düzeltme önerisi: Peygamberimizin giyim kuşamı ile ilgili madde (ayrıyeten Bkz. 39. Sayfa 3.
Madde)
Gerekçesi: Peygamberimizin giyim kuşamı anlatılırken çok fazla şekille uğraşılmamalı. Bunun
daha fazla yaşadığı bölgenin şartlarıyla alakalı olduğu anlatılmalı. Temizliği ve özenine vurgu
yapılmalı.
Düzeltme Önerisi 15
Sayfa No: 39
Düzeltme Önerisi: 4. Başlıkta “hilmini” kelimesinin “hoşgörüsü” olarak değiştirilmesi
Gerekçesi: Öğrencilerin büyük çoğunluğu “hilm” kelimesinin anlamını bilmeyecektir.
Düzeltme önerisi 16
Sayfa No: 41 - Açıklamalar kısmındaki birinci madde
Düzeltme Önerisi: Peygamber sevgisinin tezahürleri olan şiir gibi konularda şirkin olmaması,
sevgide haddi aşmama konusunda dikkatli olunması gerektiği vurgulanmalı
Gerekçesi: Peygamberimizi tanımada ilmi bir arka planı olmayan aşırı duygusal eserlerin
peygamberimizi istismar amacıyla kullanılabilindiği unutulmamalıdır.
15
Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler
Düzeltme Önerisi 1
Sayfa No: 8
Düzeltme Önerisi: 4.1 “İslam’ın Özü Tevhittir” alt başlığının altında 4.1.1. Rab ve ilah nedir?
Rab ve ilah edinme nasıl olur? konusunun eklenmesi
Gerekçesi: “Bilginlerini ve din adamlarını Allah ile aralarına koyup rab edindiler. Meryem
oğlu Mesih’i de öyle. Oysa onlara verilen emir, sadece tek bir ilaha kul olmalarıdır. Ondan
başka ilah yoktur. Allah, onların ortak (şirk) koştuklarından uzaktır. “ (Tevbe 31) ayetinde
yapılan uyarıları kavramaları sağlanmalıdır.
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: 8
Düzeltme Önerisi: 4.1 alt başlığından sonra “Şirk” kavramı verilmelidir.
Gerekçesi: Tevbe edilmeden ölünürse asla affedilmeyecek olan şirk günahından ayetlerle
bahsedilmelidir. Şirkin tanımı yapılmalı ve Kur’an’da şirk sayılan davranış ve durumlardan
örnekler verilmelidir. Kısacası şirk çeşitleri anlatılmalıdır.
1. Allah ile araya, Allah’a yaklaştıracak ölü yada diri aracılar koymak
2. Allah’tan başka helal ve haram belirlemek veya belirleyenlere uymak
3. Allah’ın emir ve yasaklarını ikinci sıraya koymak,
4. Kendi isteklerini Allah’ın koyduğu kuralların önünde tutmak
vs gibi.
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: 8
Düzeltme önerisi: Açıklamalar 1’de din kavramıyla ilgili çocukların seviyelerine uygun
olarak ayrıntılı açıklama yapılmalıdır. (Rum 30)
Gerekçesi: Çocuk neyin Allah’ın indirdiği ve elçinin uyguladığı din, hangi uygulamaların da
gelenek görenek veya bidat olduğunu algılayabilmelidir.
16
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: 8
Düzeltme önerisi: 1 numaralı kazanıma “Lailahe illallah” ifadesini kavrar, hayatına
uygular” eklenmesi
Gerekçesi: Müslüman olmanın temel şartı.
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: 10
Düzeltme önerisi: Kabir Hayatı (Berzah) kavramı işlenirken
“Yatağımızdan bizi kim kaldırdı?” diyeceklerdir (Yasin 52)
“Allah ölüm esnasında ruhları alır, ölmeyenlerinkini de uykuda alır. Ölümüne
hükmettiğini tutar, ötekini belirlenmiş eceline belli bir vakte kadar salıverir. Bunda,
düşünen bir topluluk için göstergeler (ayetler) vardır. (Zümer 42)
ayetleri ışığında son nefesini veren insanın yeniden dirildiğinde uykudan uyanır gibi olacağı
vurgulanmalıdır ve toplum arasında çocukları olumsuz yönde etkileyen söylemlerden uzak
durulması ve çocukların bunlara itibar etmemesi vurgulanmalıdır.
Gerekçesi: Ölüm ve kabir hayatı ile ilgili en doğru bilgiyi ayetlerden öğrenebiliriz.
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No:10
Düzeltme önerisi: Kıyamet ifadesi yerine son saat ifadesinin kullanılması
Gerekçesi: Halk arasında kıyamet olarak kullanılan kavrama Kuran’ı Kerim de son saat denir.
Kıyam, ahirette yeniden diriltilmeden sonra ayağa kalkmak anlamındadır.
Düzeltme Önerisi 7
Sayfa No: 10
Düzeltme önerisi: “Ba’s” ifadesi yerine “yeniden dirilme” ifadesinin kullanılması
Gerekçesi: Türkçe ifadesinin kullanılması akılda daha fazla kalmasını sağlar.
Düzeltme Önerisi 8
Sayfa No: 10
Düzeltme önerisi: 2.6 Sırat başlığının kaldırılması
Gerekçesi: Kur’anı Kerim’de sırat köprüsünden bahsedilmemektedir.
17
Düzeltme Önerisi 9
Sayfa No: 11
Düzeltme Önerisi: Cuma suresi 9. ayete yer verirken, ayette verilen emrin “ey iman edenler”
olduğuna dikkat çekilmesi, Cuma namazının kadınlara da farz olduğunun vurgulanması
Gerekçesi: Verilen emir hem kadın hem de erkekler içindir.
Bu konuyla ilgili aşağıdaki çalışmalardan faydalınabilinir:
http://www.suleymaniyevakfi.org/fikih-arastirmalari/delillerle-cuma-namazi.html
http://www.suleymaniyevakfi.org/kadin/kadinlarin-cuma-namazi.html
Düzeltme Önerisi 10
Sayfa No: 11
Düzeltme önerisi: Maide suresi 6. ayette ayakların yıkanması değil mesh edilmesi emri
olduğuna dikkat çekilmesi.
Gerekçesi: Ey inanıp güvenenler! Namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklerinize
kadar ellerinizi yıkayın. Başınızı ve topuklarınıza kadar ayaklarınızı mesh edin (Maide 6)
Bu konuyla ilgili bu adresteki çalışmadan faydalınabilinir:
http://www.suleymaniyevakfi.org/fikih-arastirmalari/maide-sresi-6-ayet-baglaminda-ayagamesh-meselesitez.html
Düzeltme Önerisi 11
Sayfa No: 11
Düzeltme Önerisi: Namaz konusunun kazanımlarına “Namazı benim zikrim için kıl.” (Taha
14) ayetinin eklenmesi
Gerekçesi: Zikir Arapça’da ‘doğru bilgi’ anlamına gelir. Allah’ın doğru bilgisi Kur’an-ı Kerim
ve onun içinde bize indirdiği ayetler ile tabiatta yaratmış olduğu ayetlerdir.“Namazı benim
zikrim için kıl.” buyurmasından anlaşılacağı üzere her namaz Allah’ı ve onun bize gönderdiğini
hatırlamak, sürekli akılda tutmak için kılınmalıdır.
Düzeltme Önerisi 12
Sayfa No: 12
Düzeltme Önerisi: Ramazan ayına özgü ibadetlerde teravih namazının ayrı bir namaz değil yılın
her günü kılınabilen gece namazı olduğu vurgulanmalıdır.
Gerekçesi: Kur’an’da ve sahih rivayetlerde yer almayan günümüzdeki teravih namazı,
öğrencilere Ramazana özgü bir zorunluluk/farzmış gibi anlatılmamalıdır.
18
Düzeltme Önerisi 13
Sayfa No: 16
Düzeltme önerisi: Peygamber ifadesi yerine nebi ve resul kavramlarının kullanılması
Gerekçesi: “Muhammed, erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat O, Allah’ın Rasulü ve
nebilerin sonuncusudur” (Ahzap 40)
Nebi vahiy alarak değeri yükseltilmiş kişi; resulde vahyi tebliğ eden kişidir. Vahiy kapısı
kapandığı için Muhammed (a.s) hatemennebidir.
Düzeltme Önerisi 14
Sayfa No: 16
Düzeltme önerisi: 5. kazanım En’am 83-89 ayetleri ışığında açıklanmalı ve ayette bütün nebilere
kitap ve hikmet verildiği üzerinde durulmalıdır.
Gerekçesi: Gelenekte bazı nebilere kitap yada suhuf verildiği öğretilmekte fakat bu ayetten biz
bütün nebilere kitap yanında da hikmet verildiğini görüyoruz. Bu bilginin düzeltilmesi gerekiyor.
Düzeltme Önerisi 15
Sayfa No: 16
Düzeltme önerisi: 5. kazanım işlenirken aşağıdaki ayetler ışığında Kur’an-ı Kerim’in önceki
ilahi kitapları “tasdik ettiğine” de vurgu yapılmalıdır.
Gerekçesi:
“ Bu Kur’an, başkası tarafından uydurulup Allah’a mal edilmiş değildir. Ama kendinden
öncekileri tasdik eden ve o Kitapları açıklayan, içinde şüpheye düşürecek hiçbir şey
olmayan ve varlıkların sahibi tarafından indirilmiş olan kitaptır.” (Yunus 37)
“ Allah nebilerden kesin söz aldığında şöyle demiştir: "Size Kitap ve hikmet veririm de
elinizde olanı tasdik eden bir elçi gelirse kesinlikle ona inanacaksınız ve destek
vereceksiniz. Bunu kabul ettiniz mi? Bu ağır yükü (ısr) yüklendiniz mi?". Onlar da "Kabul
ettik" demişlerdir. Allah: "Siz buna şahit olun, sizinle beraber ben de şahidim" demiştir.”
(Al-i İmran 81)
Düzeltme Önerisi 16
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: 1.3 Kaderle ilgili bazı kavramlar konusuna kaderin Allah’ın kainata koyduğu
ölçü anlamına geldiği eklenmelidir.
Gerekçesi: Alınyazısı inancının doğru olmadığına, iyinin de kötünün de ölçülerinin Allah
tarafından belirlendiği, insanın imithan dünyasında bunlardan birini tercih etmede özgür
bırakıldığına vurgu yapılmalıdır.
19
Düzeltme Önerisi 17
Sayfa No: 18
Düzeltme önerisi: Zekat verilecek kişilerden bahsederken Tevbe 60. ayet üzerinde durulmalıdır.
Gerekçesi: Zekat verilecek 8 sınıf belirtilmelidir.
Düzeltme Önerisi 18
Sayfa No: 8 Üniteler Bölümünden Geçen yıllarda olan İslama Göre Yaratılış Ünitesi Çıkarılmış.
Düzeltme önerisi: Evrenin ve insanın yaratılışı Kuran ayetleri ve bilimin ortak noktaları
üzerinden anlatılabilir.
Gerekçesi: Kuran ve bilimin Allah’ın iki kitabı olduğu ve birbirleri ile mükemmel bir uyum
içinde oldukları gösterilebilir.
http://www.suleymaniyevakfi.org/yazilar/insan-ve-varliklar-alemi.html
Düzeltme Önerisi 19
Sayfa No: 8 Ünite 1 4.6 “İslam Orta Yolu esas alır” ifadesinin “İslam her konuda Allah’ın
koyduğu mizana uymayı esas alır” şeklinde değiştirilmesi
Düzeltme önerisi: Dinimizde önde gitmek, müslümanların önderi olmak tavsiye edilmektedir. Bu
ders toplum içinde kaybolmuş, silik, kendine güveni olmayan bireyler değil hayırda yarışan
önderler olmayı öğrencilere göstermelidir.
Gerekçesi: Fatır Süresi (35/32) Sonra kullarımızdan seçtiğimiz kimseleri Allah'ın izniyle bu
Kitaba mirasçı yaparız. Onlardan kimi kendine kötülük yapar, kimi orta yolda gider, kimi
de iyilikler konusunda en önde olur. İşte büyük üstünlük en önde olmaktır.
Düzeltme Önerisi 20
Sayfa No: 9 1-Allah a iman 1.3
Düzeltme önerisi: “Allah’ın birliğinin sayısız şahitleri” ifadesi “Allah ın Birliğinin Delilleri”
ifadesi şeklinde değiştirilmelidir.
Gerekçesi: FETÖ’nün referans aldığı kitaplardaki ifadeleri andıran bu anlatımın değiştirilmesi
gerekmektedir.
Düzeltme Önerisi 21
Sayfa No: 14 Ünite 5 1.Rabbin evine yolculuk (HAC)
Düzeltme Önerisi: “Rabbin evi” yerine “ Kabe’ye yolculuk” ifadesinin kullanılması.
Gerekçesi: Kureyş suresi’nde (106/3) ‘’Bu Evin Rabbi ne kulluk etsinler’’ vardır.
20
Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Programına Verilen
Görüşler
Düzeltme Önerisi 1: Genel Görüş
İslam dini ve içeriği konusunda bir çok farklı görüş ve düşünce vardır. Bu farklıklar nedeni ile
maalesef ki İslam aleminde birliktelik sağlanamamaktadır. Bu birlikteliği sağlamak için gerekli
olan ise görüşlerden bir veya birkaç tanesine sarılıp doğru budur demek değil en doğru olana
ulaşma yolları konusunda gelecek nesilleri yetiştirmektir.
Bu sebep ile öğrenciler doğru olanın sebeplerini araştırma yolunu metodunu öğrenirlerse gelecekte
ortaya çıkacak problemler karşısında da aynı metodu uygulayarak problem çözebilecek bireyler
haline geleceklerdir. Bu kapsamdan bakınca, gelecek nesilleri yetiştirirken ayrıştırıcı bir
pencereden bakmaktan uzaklaşıp bütünleştirici olmakta fayda bulunmaktadır. Metod konusunda
ise Allah, Kerim Kitabı Kuran-ı Kerim’de, Tarık Suresi 13. ayette O (Kur’ân), tartışmayı bitiren
sözdür. ifadesini kullanmaktadır. Bu sebeple din öğretiminin genel amacına ulaşılırken ana
kaynak olarak Kuran-ı Kerim kullanılmalıdır.
Hep birlikte Allah'ın ipine sımsıkı yapışın; parçalanmayın. Allah'ın size olan nimetini
hatırlayın: Hani siz birbirinize düşman kişiler idiniz de O, gönüllerinizi birleştirmişti ve
O'nun nimeti sayesinde kardeş kimseler olmuştunuz. Yine siz bir ateş çukurunun tam
kenarında iken oradan da sizi O kurtarmıştı. İşte Allah size âyetlerini böyle açıklar ki doğru
yolu bulasınız. (Ali İmran 3/103)
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 1’deki
Düzeltme önerisi: ‘Bu yönüyle yeryüzünü imar, inşa ve ıslah etmekle mükelleftir.’ ifadesi
“Doğal dengeyi (fıtratı) bozmadan imar etme, ve bozulan yerleri ıslah etme mükellefiyeti vardır”
şeklinde düzenlenmeli
Gerekçesi: “Doğal dengeyi bozmadan” vurgusunun yapılmasını gerekli gördük..
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 2’deki
Düzeltme önerisi: ‘İnsan âfâkî ve enfusî ayetler üzerinde düşünme ve çıkarım yapma özellikleri
neticesinde kâinattaki denge, uyum ve düzeni yaratan bir yüce yaratıcı tasavvuruna ulaşır.’
İfadesinde afak ve enfüs kelimelerinin “dış dünyada ve içimizde” kelimeleri ile değiştirilmesi
Gerekçesi: Afak ve enfus ifadelerinin öğrencilerinin anlayabileceği kelimeler kullanılarak meal
verilmesi daha doğru olacaktır. Örneğin: Âyetlerimizi onlara, hem çevrelerinde hem de kendi
içlerinde öyle göstereceğiz ki sonunda onun (Kur’ân’ın) gerçek olduğu, onlar açısından iyice
ortaya çıkacaktır.
21
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 3’teki
Düzeltme önerisi: ‘fenomenler’ kelimesi yerine Türkçe olan “olaylar” kelimesinin yazılması.
Gerekçesi: Türkçe kelimeler kullanmak
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 2’deki
Düzeltme önerisi: Mesleki Din Öğretiminin Vizyonu başlığı 1. Paragrafındaki ‘Hz. Muhammed’i
(s.a.v.) model alan’ ifadesinin yanına ‘ ve “Allah’ın diğer Nebilerini” ifadesi de eklenmelidir.
Gerekçesi: Çünkü bakara 285. ayette “Onun elçilerinden hiçbirini (diğerinden) ayırt etmeyiz.”
ifadesi bulunmakta ve tüm peygamberlerin örnek alınmasının gerekliliği vurgulanmaktadır.
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 3
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 3’teki maddelere ‘ Öğrencilerin gelecek
yaşantılarında din alanındaki yanlış bilgi ve inanışları, düzeltebilecek lider anlayışa sahip olmaları
hedeflenmiştir’ ifadesinin eklenmesi
Gerekçesi: Yetişecek öğrencilerin alanlarında lider kabiliyette olmaları gerekmektedir.
Düzeltme Önerisi 7
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 11
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 11’deki Temel Dini Kaynakları Tanıma ve Kullanma
ile ilgili maddelere ‘ Kaynaklar arasındaki bağlantıları doğru kurabilme” ve “Kaynaklar arasındaki
bağlantı neticesinde sonuç bütünlüğüne ulaşabilme’ maddeleri eklenmelidir.
Gerekçesi: Kaynaklar arasında bağlantı kurabilen öğrenci ihtilaflı konularda daha net sonuçlara
ulaşacaktır.
Düzeltme Önerisi 8
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 11 deki 12. Madde:
Düzeltme önerisi: Değişim ve Sürekliliği Algılama bölümündeki ‘Din evrenseldir ancak dinin
yorumları tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan ihtiyaçlar ve diğer sebeplere göre
farklılaşabilmektedir.’ifadesinin şu şekilde değiştirilmesi: ‘ Din evrenseldir, tarihsel süreç
içeresinde ortaya çıkabilecek farklı konulara, dinin kaynağı olan Kur’an ve hikmet merkezli
çözümler üretilmelidir’
Gerekçesi: İfade aynı konu üzerinde farklı yorumlar yapılabilir ve bu doğaldır şeklinde
algılanabilmektedir.
22
Düzeltme Önerisi 9
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki “Yeryüzünde Allah’ın halifesi olan insan,’
sözü kaldırılmalıdır
Gerekçesi: Geleneğimizde, siyasi mana kazanan halifelik kavramı üzerinden abartılı yorumlar
yapılarak, kaynaklarda insanoğlu yeryüzünde Allah’ın yerine geçen varlık olarak tanıtılmıştır.
Böyle bir yoruma yol açabilecek bilgilerden kaçınmak gerekir. Bakara suresi 30. ayette geçen
halife kelimesiyle insanoğlunun birbirine muhalif yapısına dikkat çekilmektedir:
Sahibin (Rabbin)bir gün meleklere, “Yeryüzünde bir muhalif kimse yaratıyorum.” dedi
(Bakara /30) Muhalif varlık halife'nin sözlük anlamıdır. Halif (‫ ) خَ لِيفَة‬kelimesine mübalağa
(abartı) için ta(‫')ة‬nın eklenmesiyle oluşmuştur. gelmiştir (Lisan’ul-Arab). İsm-i fâil olarak
(‫)الخالف‬, birinin yerine geçen muhalif olan veya arkada kalan anlamlarına gelir. İsm-i mef’ûl
(‫ )المخلوف‬da yerine başkası geçen, muhalefet edilen ve arkasında birini bırakan demektir. Allah
Teâlâ şöyle demiştir: “Rabbin farklı tercihte bulunsaydı insanları tek bir toplum yapardı,
Sahibinin (Rabbinin) ikramda bulundukları dışında kalanlar birbirlerine muhalif olmayı
sürdüreceklerdir. O, onları bunun için yaratmıştır...” (Hûd 11/118-119) Halife yaratıyorum
denmiş olsaydı o zaman insanlar da Allah gibi yer yüzünde yetkili olurdu. Ancak böyle bir şey
yoktur. Hiç kimse Allah’ın yerine geçemez.
Düzeltme Önerisi 10
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki 4. Paragrafta
Düzeltme önerisi: “Allah ve Resulüne karşı sorumluluklarını bilen’ ifadesindeki resul
kelimesinin yerine ‘Allah’a yani dinine, kitabına ve o kitabı tebliğ eden resullerine karşı
sorumluluklarını bilen’ şeklinde değiştirilmesi gerekmektedir.
Gerekçesi: Bu ifade diğer nebileri de kapsayıcı olduğundan daha uygundur.
Düzeltme Önerisi 11
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki Programın amaçları kısmında “2. İslam’ın
temel ibadetlerinin yapılışlarını açıklaması” ifadesi “İslam’ın temel ibadetlerinin yapılış
şekillerini ve sebeplerini açıklanması” şeklinde değiştirilmelidir.
Gereklilik: Öğrencilere “Ne yapılmalı” ile beraber “Neden yapılmalı” sorusunun da cevabı
verilirse ibadetlerin içselleştirilmesi ve sürekli hale getirilmesi kolaylaşacaktır.
23
Düzeltme Önerisi 12
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 19’daki açıklamalar kısmında 2. açıklamada
Düzeltme önerisi: ‘Dinin tanımı yapılırken islam alimlerinin yaklaşımı esas alınacaktır’
ifadesinin “Dinin tanımı Kur’an’ı Kerime uygun şekilde ayetler çerçevesinde yapılacaktır.”
şeklinde değiştirilmesi.
Gerekçesi: Bu ifade “Hangi islam alimlerinin?” sorusunu beraberinde getirmektedir. Ancak bu
ifade yerine “Dinin tanımı Kur’an’ı Kerime uygun şekilde ayetler çerçevesinde yapılacaktır.”
şeklinde açıklanırsa hiçbir kesimden itiraz gelmeden sorun çözülecektir. Örneğin Rum Suresi 30.
ayette dinin fıtrat olduğu açık bir şekilde tanımlanmaktadır.
Düzeltme Önerisi 13
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa’19’daki Konular bölümünde
Düzeltme önerisi: “4.6 Kader ve Kazaya İman” ifadesinin “4.6 Kader ve Kaza” şeklinde
değiştirilmesi
Gerekçesi: Kader (Kelime anlamı) : Allah’ın kainata koyduğu ölçü, miktar, düzen, denge, plan ve
program olarak geçmektedir. (Bakara 177ve 285, Nisa 136)
Düzeltme Önerisi 14
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 40
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 40’taki Açıklamalar bölümündeki ‘6. kazanım
işlenirken “Helal ve haram koyma yetkisinin Allah’a ve Resulüne ait olduğu vurgulanacaktır.’
İfadesindeki resul kısmı kaldırılmalıdır.
Gerekçesi: "Müminler, Allah’ın size helâl kıldığı şeylerden hoşunuza gidenleri kendinize
yasaklamayın. Aşırı da gitmeyin; Allah aşırı gidenleri sevmez."(Maide 5/87)
Nebimizin bir yiyeceği resullüğü sıfatıyla değil, kendi isteğine göre yememek üzere yemin
etmesinden sonra şu ayet indirilmiştir; Ey Nebi Allah’ın helal kıldığını sen, kendin niye
haram edersin? Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir."(Tahrim 66/1)
De ki “Bana gelen vahiyde yiyene yemesi haram kılınmış bir şey bulamıyorum; ölü (leş),
akmış kan, domuz eti ki pisliktir, ya da (helal olan hayvanlardan) Allah'tan başkasının adı
anılıp kesilerek yoldan çıkılmış olursa başka. Kim zorda kalır da isyan etmez ve aşırı
gitmezse senin Rabbin bağışlar ve ikramı boldur. (Enam 6/145)
24
Düzeltme Önerisi 15
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 55
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 55’teki açıklamalar bölümünde kazanım işlenirken
“Kur’an’ın hiçbir dile birebir çevrilemeyeceğine, mealin Kur’an’ın kendisi olmadığına, çeviri ve
mealle namaz kılınamayacağına ve bir müfessirde bulunması gereken şartlara da değinilecektir”
cümlesinde “mealle namaz kılınamayacağına ve bir müfessirde bulunması gereken şartlara da
değinilecektir” ifadesinin kaldırılması
Gerekçesiİlk Müslümanlardan ve Hz. Peygamber in seçkin arkadaşlarından biri olan İran asıllı
Selman Farisi Namaz sırasında Fatiha suresinin özgün metnini güzel okuyamadıklarını söyleyen
ve bunun yerine Fatiha’nın Farsça tercümesini okuyup okuyamayacaklarını soran ırkdaşlarına,
bunun olabileceğini bildirmekle kalmamış, Fatiha’yı Farsça’ya çevirerek kendisine başvuran
kişilere göndermiştir ( Bk. Serahsi; Mebsut, 1/36–37 )
Düzeltme Önerisi 16
Sayfa No: 56
Düzeltme önerisi: 56‘daki açıklamalar bölümünden “Türkçe Tefsir çalışmalarından Mahmut
USTAOSMANOĞLU tefsir ve açıklamalı meali” tavsiyesinin kaldırılması
Gerekçesi: Mahmut USTAOSMANOĞLU meal çalışması belli bir tarikat görüşüne göre
şekillenmiş ve toplumda yaygınlığı olmayan bir meal çalışmasıdır. Aynı zamanda meal
çalışmasında bir çok yerde şirke kapı aralayan ifadeler bulunmaktadır. Örneğin: Velilerden ve
Peygamberden vesile aramak, rabıta vb gibi bir çok şirk inancı meşrulaştıran ifadeler
geçmektedir.
Ayrıca bu isim bir tarikat lideri olduğundan insanların aklına diğer tarikat liderlerinin kitapları
neden örnek verilmiyor sorusu gelecektir. Böyle tartışmalara mahal vermemek için bu ismin
çıkarılarak, geniş kitlelere hitap ederek iz bırakmış alimlerin meallerinden ve tefsir
çalışmalarından tavsiyeler verilmesi daha vakarlı olacaktır.
Düzeltme Önerisi 17
Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 61
Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 61 “Programın uygulanmasına ilişkin ilke ve
açıklamalar” kısmına “Dinlerin öncelikle Kur’an merkezli anlaşılması, Hristiyanlık ve Musevilik
gibi dinlerin de Allah’tan gelen dinler olduğu ve ortak adlarının İslam dini olduğunun
kavratılması. Ayrıca dinlerin metinleri ile Kur’an arasında bağlantı kuracak çalışmalara önem
verilmesi” maddeleri de eklenmelidir.
Gerekçesi: Kuran daha önceki nebilerinde getirdiği dinlerinde islam olduğunu söylemektedir.
Nisa 163.ayette “Biz, Nuh'a ve ondan sonra gelen nebilere nasıl vahyettiysek sana da öyle
vahyettik. İbrahim'e, İsmail'e, İshak'a, Yakup'a, torunlarına, İsa'ya, Eyyub'a, Yunus'a, Harun'a ve
Süleyman'a da vahyetmiş, Davud'a ise Zebur vermiştik.” denilmektedir.
25
Düzeltme Önerisi 18
Sayfa No: 71
Düzeltme önerisi: “Dinler tarihindeki farklı dinlerin doğru anlaşılabilmesi için o dini guruplara
ait mabetlerin ziyaret edilmesi, öğrencilerin görevlilere soru sormaları sağlanmalıdır. Her yıl en
az bir tane Kilise, Havra, vb bir yer ziyaret edilmelidir” maddesinin eklenmesi gerekmektedir.
Gerekçesi: Öğrenciler akıllarına takılan soruları direk o dine ait kişilere sorarlarsa hem daha
tatmin edici cevaplar alacaklar hem de farklı dinlerdeki insanlar ile de iletişimleri güçlenecektir.
Düzeltme Önerisi 19
Sayfa No: 72
Düzeltme önerisi: Programın uygulanmasına ilişkin ilke ve açıklamalar kısmına ‘Kur’an sünnet
bütünlüğünü gösteren çalışmalar yapılması” maddeleri eklenmeli.
Gerekçesi: O (Kur’ân), tartışmayı bitiren sözdür. Tarik suresi 13
Düzeltme Önerisi 20
Sayfa No: 76 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: 1. kazanım işlenirken “Hz. Muhammed’i (s.a.v.) sıradanlaştıran veya onu
beşerî özelliklerinden soyutlayan anlatımlardan uzak durulacaktır.” ifadesinin kaldırılması,
yerine ‘Kazanım işlenirken Hz. Muhammed’i (s.a.v.) Kur’an’ın tarif ettiği gibi Nebimizin
sıradan insanlardan tek farkının vahiy alması olduğunu, çarşıda pazarda dolaşan, evlenen, çocuk
sahibi olan yeri geldiğinde sevinen ve üzülen bir insan olduğunu anlatılmalıdır. ‘ifadesinin
yazılması.
Gerekçesi: “De ki "Ben de tıpkı sizin gibi insanım. Bana ilahınızın tek bir ilah olduğu
vahyolunmaktadır. Kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa iyi iş yapsın ve tek olan Rabbine kullukta,
hiçbir şeyi O’na ortak saymasın." Kehf 110
Düzeltme Önerisi 21
Sayfa No: 78 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: “Kazanım işlenirken, Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde yapılan çalışmalara
değinilecek ve Peygamberimizin belirli sahabilere hadis yazımı konusunda izin verdiğine vurgu
yapılacaktır.” ifadesinin çıkarılması
Gerekçesi: Her iki yönde de dellillerin olduğu bu ihtilaflı konunun burada bir taraf tutar gibi
verilmesinden ne amaçlandığı anlaşılamamıştır.
26
Düzeltme Önerisi 22
Sayfa No: 79 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: “Ünite genelinde zayıf ve mevzu hadisler konuları ele alınırken öğrencilerde
Peygamberimiz’in (s.a.v.) hadis ve sünnetine olan güven duygusunu zedeleyecek anlatımlardan
uzak durulacaktır.” ifadesi kaldırılmalıdır.
Gerekçesi: Güven duygusu bir ancak gerçeklikle örtüştüğünde ortaya çıkan bir durumdur.
Gerçekleri gizlemek güven duygusuna katkı sağlamaz. Burada konu anlatırken vakar ile
anlatılmalıdır ifadesi daha yerinde olur. Zira var olan ifade gelişen ilmi çalışmalar neticesinde
somut verilerle ortaya çıkan duyguları durdurmaya çalışmanın gayreti gibi görünmektedir.
Düzeltme Önerisi 23
Sayfa No: 81 Kazanımlar
Düzeltme önerisi: 2. “Dinin anlaşılmasında hadis ve sünnetin önemini ve bağlayıcılığını
savunur.” ifadesinin ‘Dinin anlaşılmasında hadis ve sünnetin önemini kavrar’ şeklinde
değiştirilmesi
Gerekçesi: Sünnetin bağlayıcılığı konusu tartışmalı bir konudur. Ülkemizde bir çok ilahiyatçının
tartıştığı ve neticeye varılamayan bir konuda sünnetin bağlayıcılığını savunacak öğrenci
yetiştirmeyi hedeflemek aynı zamanda bu tartışmalara öğrencinin gözlerini ve kulaklarını
kapatmasını beklemek gibidir. Hadis ve sünnetin öneminin vakarına uygun şekilde aktarılması
bununla birlikte öğrencinin neyi savunup neyi savunmayacağı konusunda özgür bırakılması daha
doğru olacaktır.
Düzeltme Önerisi 24
Sayfa No: 89 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: 5 Kazanım işlenirken “yersiz tekfirin sakıncalarına; mümin, kafir ve münafık
kişilerin genel özelliklerine; küfür ve nifak çeşitlerine kısaca değinilecektir.” ifadesindeki
‘yersiz’ kelimesinin kaldırılması
Gerekçesi: Örneğimiz olan Nebimiz bir çok ihanet ve küfür görmesine rağmen kimseyi tekfir
etmemiş onlara sabırla doğruları anlatmaya devam etmiştir. Tekfirin yerlisi yersizi diye bir şey
söz konusu değildir.
Kim kafirlik ederse onun kafirliği seni üzmesin. Sonunda bize dönecekler, biz de yaptıkları
her şeyi onlara haber vereceğiz. Herkesin içinde ne olduğunu Allah bilir.
27
Düzeltme Önerisi 25
Sayfa No: 92 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: 3. kazanım işlenirken “mucize kavramına da değinilecek ve peygamberlerin
mucizelerine örnekler verilecektir.” ifadesine ek olarak Hz. Muhammed’(sav)’e e verilen (Kuran
dışında) hiçbir mucize olmadığı aşağıdaki ayet ile birlikte eklenmelidir.
Gerekçesi: İsra suresi 59. ayet eklenmelidir. “Seni mucizelerle göndermemizi engelleyen tek şey,
öncekilerin onlar karşısında yalana sarılmalarıdır. Semûd’a, gerçeği gösteren belge olarak bir dişi
deve vermiştik ama ona yanlış iş yapmışlardı. Biz mucizeleri sadece korkutmak için göndeririz.”
Düzeltme Önerisi 26
Sayfa No: 94 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: ”Ünite genelinde kaderle ilgili kavramlar açıklanırken bu kavramların
sorumlulukla ilişkisine vurgu yapılacaktır. Ayrıca “konular, Ehl-i Sünnetin görüşleri
çerçevesinde ele alınacaktır.” İfadesinde” Ehl-i sünnetin görüşleri” çerçevesinde ifadesinin
kaldırılması
Gerekçesi: Hicri 4. asırda ortaya çıkmış olan Ehl-i Sünnet kavramı önceleri siyasi bir terim iken
sonradan dini bir terim olarak kullanılmaya başlamış ve bu gün Diyanet İslam Ansiklopedisinde
Ehl-i Sünnet maddesi altında bir çok mezhep, görüş ve akaidi fırkanın birbilerini Ehl-i Sünnet
dışında saydıkları bilgisi yer almaktadır. Günümüzde ise kendini Ehl-i Sünnet olarak tanımlayan
bir takım cemaat ve tarikatların görüşleri dolaşmakta her birisi kendini Ehl-i Sünnet olarak
tanıtmaktadır. Bu madde ya buradan çıkartılmalı ya da hangi tarikat veya cemaatin görüşünden
bahsediliyorsa açıkça yazılmalıdır.
Kaderle ilgili konular Kuran-ı Kerim ve sahih hadisler çerçevesinde irdelendiği zaman alimlerin
kimseyi tatmin etmeyen yorumlarını öğretmenin gereği kalmayacaktır.
Düzeltme Önerisi 27
Sayfa No: 94 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: Ekleme: Kader konusu işlenirken birbirinden farklı her örneğe yer verilecektir.
Gerekçesi: İfadesinin eklenmesi ve konu işlenirken farklı görüşlere de yer verilmesi hem ufuk
açıcı olacak hem de öğrencilerin mutlak suretle karşılaşacakları konularda önceden bilgi sahibi
olmalarını bu görüşlerin temek prensiplerinin neler olduğunu bilmelerini sağlayacaktır.
28
Düzeltme Önerisi 28
Sayfa No: 103 Açıklamalar
Düzeltme önerisi: 2 ve 3. kazanımlar işlenirken “Ehl-i Sünnet ve Ehl-i Bidat kavramlarına
değinilecektir” ifadesinin kaldırılması
Gerekçesi: Hicri 4. asırda ortaya çıkmış olan Ehl-i Sünnet kavramı önceleri siyasi bir terim iken
sonradan dini bir terim olarak kullanılmaya başlamış ve bu gün Diyanet İslam Ansiklopedisinde
Ehl-i Sünnet maddesi altında bir çok mezhep, görüş ve akaidi fırkanın birbilerini Ehl-i sünnet
dışında saydıkları bilgisi yer almaktadır.
Düzeltme Önerisi 29
Sayfa No: 40 Fıkıh Dersi Taslağı-Ünite 1.Fıkıh İlmi-Açıklama 6’ya dair
Düzeltme Önerisi: 6. kazanım işlenirken “Helal ve haram koyma yetkisinin Allah’a ve Resulüne
ait olduğu vurgulanacaktır.” ifadesinde resul ifadesinin çıkartılması.
Gerekçesi: Tek hüküm koyma yetkisi Allah’a aittir. Resul’ün kendi başına hüküm koyma
yetkisi yoktur. Resul Kurandaki hükümleri bize öğretir, yani hikmeti öğretir. Maide suresi
140.ayette Rabbim Resulüne “Onların arasında Allah’ın indirdiği ile hükmet” diye emreder.
Hud 1 ve 2. ayetlerde bize Kuran’daki hükümlerin gayet açık olduğunu, Resulün de
bu hükümleri ileten sadece bir müjdeleyici ve uyarıcı olduğu vurgulanmaktadır. “Elif Lâm Râ.
Bu Kur'an; âyetleri, hüküm ve hikmet sahibi (bulunan ve her şeyden) hakkıyla haberdar olan
Allah tarafından muhkem (eksiksiz, sağlam ve açık) kılınmış, sonra da Allah'tan başkasına
kulluk etmeyesiniz diye ayrı ayrı açıklanmış bir kitaptır. (De ki:) "Şüphesiz ben size O'nun
tarafından gönderilmiş bir uyarıcı ve müjdeleyiciyim."
Tahrim suresi 1. ayet de gayet nettir: “Ey peygamber! Eşlerinin rızasını arayarak, Allah'ın
sana helâl kıldığı şeyi niçin sen kendine haram ediyorsun? Allah çok bağışlayandır, çok
merhamet edendir.”
Mehmet Görmez de hüküm koyma yetkisinin yalnızca Allah’a ait olduğunu
vurgulamıştır.https://www.youtube.com/watch?v=5yHY8AQvTKE
Düzeltme Önerisi 30
Sayfa No: 47 Fıkıh Dersi Taslağı-Ünite 8.Fıkıh ve Sosyal Hayat-Açıklama 6’ya dair
Düzeltme önerisi ve gerekçesi: 6. kazanım işlenirken şüpheli şeylerden uzak durmayı öğütleyen
hadislerden örnekler verilecek ayrıca genetiği ve nitelikleri ile oynanmış yiyecek ve içeceklerin
zararına da değinilecektir.
Helal gıda konusunda Rabbimizin çizdiği sınırlar gayet açık ve nettir. Şüpheye yer yoktur. Bu
konuda kitabımızda gayet açık ayetler varken sahihliği tartışmalı hadislerle gençlerin kafasını
karıştırmak gereksizdir. Kuran-ı Kerim’de geçen ayetlerde sadece 4 şey haram kılınmıştır, onlar
da şunlardır: 1. ölmüş hayvan 2. kan (akıtılmış) 3. domuz eti 4. Allah’tan başkasının adı anılarak
kesilenler (Bakara-173, Maide suresi-3, Enam Suresi-145, Nahl-115)
29
Düzeltme Önerisi 31
Sayfa No: 32 Siyer dersi taslağı, Ünite-3,Risaletin Mekke Dönemi, Kazanım 9
Düzelme önerisi ve gerekçesi: 9.kazanım işlenirken “konu ayet ve sahih hadisler ışığında ele
alınacaktır. Ayrıca miraç olayı ile namazın beş vakit olarak düzenlendiğine vurgu
yapılacaktır.”
Bu kısım Kuran gerçeği ve Resul’ün yaşantısıyla çelişmektedir. Çünkü namaz Risalet’le birlikte
5 vakit olarak kılınmıştır. Kuran’da geçen eski ümmetlerin anlatıldığı ve o namazı(es-salat)
kılarlardı(beyyine suresi) ve Hz.Musa’ya verilen o namazı(es-salat) kıl emri(taha suresi) gibi
ayetler bize namazın diğer ümmetlerde de şimdiki haliyle var olduğunu göstermektedir.
Peygamberimizin namaz vakitleriyle ilgili Cibril hadisi de bu durumu destekler: Resulullah (sav)
buyurdular ki: "Cibril (as) bana, Beytullah'ın yanında, iki kere imamlık yaptı. Bunlardan
birincide öğleyi, gölge ayakkabı bağı kadarken kıldı. Sonra, ikindiyi her şey gölgesi kadarken
kıldı. Sonra akşamı güneş battığı ve oruçlunun orucunu açtığı zaman kıldı. Sonra yatsıyı,
ufuktaki aydınlık (şafak) kaybolunca kıldı. Sonra sabahı şafak sökünce ve oruçluya yemek haram
olunca kıldı, ikinci sefer öğleyi, dünkü ikindinin vaktinde her şeyin gölgesi kendisi kadar olunca
kıldı. Sonra ikindiyi, her şeyin gölgesi kendisinin iki misli olunca kıldı. Sonra akşamı, önceki
vaktinde kıldı. Sonra yatsıyı, gecenin üçte biri gidince kıldı. Sonra sabahı, yeryüzü ağarınca
kıldı. Sonra Cibril (as) bana yönelip: "Ey Muhammed! Bunlar senden önceki peygamberlerin
(as) vaktidir. Namaz vakti de bu iki vakit arasında kalan zamandır!" dedi."
30
Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12) Programına Verilen
Görüşler
Düzeltme Önerisi 1
Sayfa No: 3-16
Düzeltme Önerisi: Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) dersinin içeriğe kadar olan kısmında
yaptığımız düzeltmeler bu program için de geçerlidir.
Gerekçesi: İçeriğe kadarki bölümler neredeyse kelimesi kelimesine aynıdır bu sebeple aynı
düzeltmelerin burada da dikkate alınması gerekir.
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: 11. ve 12. Sınıfların “Raşid Halifeler” isimli ünitelerinin isimleri “Dört Halife
Dönemi” olarak değiştirilmesi gerekmektedir.
Gerekçesi: Raşid kelimesi öğrenciler için bilinmeyen bir kelimedir, bu kavramın bilinmesi
gerekiyorsa kitap içerisinde tarif edilebilir.
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: 17
Düzeltme önerisi: “Dinin Kaynağı olarak Hadis ve Sünnet” ünitesinin adının “Dinimizde Hadis
ve Sünnetin Yeri” olarak değiştirilmesi
Gerekçesi: “Dinin Kaynağı olarak Hadis ve Sünnet” başlığı, dinin bir tek kaynağı olduğu, bunun
da hadis ve sünnet olduğu yanlış algısını oluşturmaktadır.
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: 20
Düzeltme Önerisi: Ünitenin içeriğinin azaltılması, daha önceki sınıflarda verilen ilk 5 konunun
çıkartılarak ünitenin “6. Hirâ’da İnzivaya Çekilmesi”nden başlatılması
Gerekçesi: Programın ağırlığı ve önemi sebebiyle, bu ünitenin sadeleştirilmesi gerekmektedir.
Bu önemli ünitenin çok uzun olması, öğretmenlerin ders yetiştirme kaygısıyla bir çok önemli
olayın yüzeysel işlemesine yol açabilir.
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: 25
Düzeltme Önerisi: Ünite 2’ye 1. Başlığın altına “cerh ve tadil” kavramlarının da eklenmesi
31
Gerekçesi: Hadis ilminin temel kavramlarından olan cerh ve tadile de basitçe değinilmesi yerinde
olacaktır.
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No: 37
Düzeltme önerisi: “1. Şemail-i şerif” ifadesi 41. sayfada “1.Peygamberimizin Fiziksel
Özellikleri” olarak geçmektedir. Bu tutarsızlığın düzeltilmesi
Gerekçesi: Şemail kelimesi yerine 41. sayfadaki ifade daha uygun düşmektedir. Ayrıyeten, konu
işlenirken bu konudaki abartılı ve masalsı anlatımlara yer verilmemesi gerekmektedir.
32
Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen
Görüşler
Düzeltme Önerisi 1
Sayfa No: 6, Ünite 1İslam İnancı sütunu, 3. İman ve İmanın Mahiyeti
Düzeltme önerisi: “İmanın Tanımı” maddesinin eklenmesi
Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden diğer maddeler anlaşılamaz. İmanın, Allah’a ve kitabına
tam güvenmek olduğu anlatılmalıdır. Bu güvenin oluşması için insanın insanoğlunu ve doğayı
Fussilet 53’üncü ayetteki gibi gözlemleyip, gözlem sonuçlarının Kuran’da anlatılanlarla birebir
uyumlu olduğunu anlaması, bu şekilde Allah’ın varlığına, birliğine ve Kuran’ın gerçek bir kitap,
onu tebliğ eden elçi Hz. Muhammedin de gerçek resul olduğunu kavraması gereklidir.
Düzeltme Önerisi 2
Sayfa No: 7, Konu sütunu, 3. İman ve İmanın Mahiyeti
Düzeltme önerisi:“İmanın Tanımı” maddesinin eklenmesi
Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden diğer maddeler anlaşılamaz. İmanın, Allah’a ve kitabına
tam güvenmek olduğu anlatılmalıdır. Bu güvenin oluşması için insanın insanoğlunu ve doğayı
Fussilet 53’üncü ayetteki gibi gözlemleyip, gözlem sonuçlarının Kuran’da anlatılanlarla birebir
uyumlu olduğunu anlaması, bu şekilde Allah’ın varlığına, birliğine ve Kuran’ın gerçek bir kitap,
onu tebliğ eden elçi Hz. Muhammed’in de gerçek resul olduğunu kavraması gereklidir.
Düzeltme Önerisi 3
Sayfa No: 10, Ünite 4, İslamda Helaller ve Haramlar, Açıklamalar sütunu
Düzeltme önerisi:“Helal ve haram koyma yetkisinin Allah ve Resulüne ait olması” yerine
“Sadece Allah’a ait olması” yazılması
Gerekçesi: Çünkü helal ve haram koyma yetkisi sadece Allah’a aittir. (bkz: Nahl 117, Tahrim 1)
Bu konuyla ilgili bu konuşma izlenebilir: https://www.youtube.com/watch?v=1wzYNd0JZso
Düzeltme Önerisi 4
Sayfa No: 15, İslam 2 dersi, 3. ünite, Milli ve Manevi Değerlerimiz, 2. Mübarek Gün ve Geceler,
Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar sütunu 3. kazanım
Düzeltme önerisi: “3. Mübarek gün ve geceleri tanır” yerine “Mübarek gün ve geceleri tanır ve
ibadetin değil, kültürün bir parçası olduğunu kavrar.” yazılması
Gerekçesi: Bidatlerin önüne geçilmesi
33
Düzeltme Önerisi 5
Sayfa No: 15, İslam 2 dersi, 3. ünite, Milli ve Manevi Değerlerimiz, 2. Mübarek Gün ve Geceler,
Açıklamalar sütunu
Düzeltme önerisi: “3. ve 4. kazanımlar işlenirken Peygamberimiz’in mübarek gün ve geceler ile
ilgili uygulamalarına yer verilecektir.” yerine “3. ve 4. kazanımlar işlenirken Peygamberimiz’in
Kadir Gecesi ile ilgili uygulamalarına değinilecek ve diğer uygulamaların kültürel unsurlar
olduğu belirtilecektir.” yazılması
Gerekçesi: Bidatlerin önüne geçilmesi
Düzeltme Önerisi 6
Sayfa No: 12, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, 2. Boşanma
Düzeltme önerisi: “Erkeğin Boşama Hakkı (talak), Kadının Boşanma Hakkı (İftida)” maddesinin
eklenmesi
Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının
boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih 25,
http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html
Düzeltme Önerisi 7
Sayfa No: 16, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, Konu sütunu, 2. Boşanma
Düzeltme önerisi:“Erkeğin Boşama Hakkı (talak), Kadının Boşanma Hakkı (İftida)” maddesinin
eklenmesi
Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının
boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih 25,
http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html
Düzeltme Önerisi 8
Sayfa No: 16, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar
sütunu, 2. Boşanma,
Yapılacak düzeltme: “2. Nikah ve Boşanma ile ilgili hükümleri açıklar” yerine “2. Nikah ve
boşanma ile ilgili hükümleri açıklar ve erkeğin ve kadının boşanma hükümlerini kavrar”
yazılması
Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının
boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih
25, http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html
34
Download