MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMLARINA VERİLEN GÖRÜŞ VE ÖNERİLER Hazırlayan: Kurandaegitim.org Editoryal Ekibi ŞUBAT 2017 1 ÖNSÖZ Bu çalışmamızda, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Ocak 2017’de genel görüşe açılan taslak öğretim programları arasında yer alan altı din dersine yönelik hazırladığımız görüş ve öneriler yer almaktadır. Görüş ve öneriler sunduğumuz taslak ders programları aşağıdaki gibidir: ● İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler ● Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) ● Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) ● Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri ● Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12) ● Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Verilen görüş ve öneriler, bazıları bizzat bu dersleri okutmakta olan uzman ekibimizce, programlar detaylı olarak incelenerek hazırlanmış, sonrasında tüm ekipçe istişare edilerek son haline getirilmiştir. Görüş ve önerilerin hazırlanmasında, tarafımızca aşağıdaki esaslar dikkate alınmıştır: ● Üslup olarak yapıcı olması ● Kısa, öz ve sonuca yönelik olması ● Görüşleri değerlendirecek komisyonun işini kolaylaştıracak nitelikte olması Benzer bir uygulamanın, bu programlara göre Bakanlığımızca hazırlanacak olan ders kitapları taslakları için de hayata geçirilmesini talep etmekteyiz. Milli Eğitim Bakanlığı’nı bu yerinde ve cesaret isteyen uygulamayı hayata geçirdiği için tebrik eder bu çalışmamızın ülkemiz ve insanlık için hayırlara vesile olmasını Allahu Teala’dan niyaz ederiz. Kurandaegitim.org ekibi 2 İÇİNDEKİLER İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler Programına Verilen Görüşler 4 Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) Programına Verilen Görüşler 12 Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler 16 Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Programına Verilen Görüşler 21 Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12) Programına Verilen Görüşler 31 Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler 33 3 İmam-Hatip Ortaokulu Temel Dini Bilgiler Programına Verilen Görüşler Genel Görüş Temel Dini Bilgiler dersi dersin amaçlarında belirtildiği gibi, öğrencilerin İslam dininin esaslarının temel kaynaklarından doğru öğrenmelerini ve İslam dini hakkında genel bilgiler edinmelerini, uygulama ile ilgili eksikliklerini tamamlamalarını hedef alır. Yenilenen programın bu hedeflere ulaşılması konusunda eskisinden çok daha verimli olacağı görüşündeyim. Fakat bu durumun bir takım iyileştirmelerle mümkün olacağını düşünmekteyim. Gerekçesi, eski programın çocukların öğrenme düzeylerine uygun olmaması ve yoğun içeriğinin dersin saati ile ters orantılı olması, yeni programın ise daha sade ve öz görünmesidir. Düzeltme Önerisi 1 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmındaki 2. Açıklama “Konu, ilgili ayetler ışığında açıklanacak” ifadesi ile değiştirilmeli Gerekçesi: İman, inancın temelini oluşturur bu sebeple İmanın şartları İslamın temel kaynağı olan Kuran kaynaklı anlatılmalıdır. Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: 18 Düzeltme önerisi: Öğrenme çıktılarının 1.si “İsim ve Sıfatlarıyla Allahı tanır ve bu isim ve sıfatların Allah’tan başka herhangi bir varlığa verilmesinin Şirk olduğunu bilir” şeklinde değiştirilmelidir. Gerekçesi: Öğrenciler şirk günahının sadece Allah’ın yanında başka bir Tanrıya (çoğunlukla bir puta) tapmak olduğunu zannediyor. Bu değişiklikle affedilmeyen tek günahın ne olduğu tam olarak kavranır. 4 Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: 24 Yapılacak düzeltme: 2.6. konu olan “Sırat” konusu çıkarılmalıdır. Gerekçesi: Kuran’da “sırat köprüsü” kavramı yoktur. Kuran’da olmayan bir şey anlatılmamalıdır. İmtihan ölümle sona eriyor, ahirette imtihanı hatırlatan sırat yoktur. Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: 25 Düzeltme önerisi: 2. kazanım işlenirken öğrencilere “İmsak ve iftar kavramları Bakara Suresi 187. ayete göre anlatılacaktır” ifadesi eklenmelidir. Gerekçesi: Öğrencilere takvim, saat ve ezanın olmadığı yerlerde ve durumlarda kendi gözlemleri ile iftar ve imsağı tayin edebilmeleri öğretilmelidir. Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: 30 Düzeltme önerisi: 1. Kazanım işlenirken “Kaderin Allah’ın her şeye bir ölçü koyması olduğu ve bunun imanın şartlarından olmadığı üzerinde durulacak” cümlesi açıklamalar kısımına eklenmelidir. Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’de kader ölçü olarak anlatılmaktadır, geleneksel kader inancının Kuran’da yeri yoktur. (Bakara 177 ve 285, Nisa 136) Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No: 30-31 Düzeltme önerisi: 7. sınıf “Kaza ve Kader, Hac ve Kurban” konuları 8. sınıfa alınmalıdır. Gerekçesi: Hem hazır bulunuşluluğun daha uygun olması hem de TEOG sınavında 8. sınıfta yer alan bu konuların sınav konuları olması. 5 Düzeltme Önerisi 7 Sayfa No: 35 Düzeltme önerisi: 8. sınıf “Dini Hükümler Ünitesi” 5. sınıfa alınmalı Gerekçesi: “Mükellefin Hükümleri” başlığı altında anlatılan farz, vacip gibi dini kavramların 5. 6. 7.ve 8. sınıftaki ibadetlerle ilgili hemen hemen bütün konularda sık sık kullanılması gereken ve açıklamaya ihtiyaç duyulan kavramlar olmasıdır. Evvela bu kavramlar öğrenilmelidir. Daha sonra üzerine yeni konular eklenilmelidir. Aksi bir durum karşımıza yine hazırbulunuşluk sorunları çıkarmaktadır. Düzeltme Önerisi 8 Sayfa No: 36 Düzeltme önerisi: 1. konuya “Nebi ve Rasul Kavramları” eklenmeli Gerekçesi: Kuran’da bu iki kavrama vurgu yapılarak peygamberlerin görevleri taksim edilmiştir. Bu iki kavram iyice kavratılmalıdır. Bu konuda buradaki kaynaktan yararlanılabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kurana-ve-gelenege-gore-nebi-veresul.html Düzeltme Önerisi 9 Sayfa No: 37 Düzeltme önerisi: 8. sınıf “Allah’a Kulluk ve İbadet” Konusu 5. ya da 6. sınıfa alınmalı Gerekçesi: Bu konular 8. sınıf düzeyine biraz hafif kalmaktadır. Hem 5. sınıf hazırbulunuşluluk düzeyine daha uygundur. 6 Düzeltme Önerisi 10 Sayfa No: 3 Düzeltme önerisi: “İslam dininin, temel kaynaklarından yalın ve doğru biçimde öğrenilmesi, toplumun inanç ve ibadet birlikteliğinin sağlanması açısından büyük önem taşır.” cümlesinin aşağıdaki gibi değiştirilmesi: “İslam dininin, temel kaynaklarından yalın ve doğru biçimde öğrenilmesi, toplumun inanç ve ibadet birlikteliğinin sağlanması yanı sıra, kendilerini dine dahil görmeyenlerin bile isteyerek ve özenerek kabul edecekleri bir yaşam tarzının hayata geçirilmesini sağlar; çünkü Kur’an-ı Kerim yalnızca inanç ve ibadet kurallarını düzenleyen bir kitap değil, insan fıtratıyla uyumlu bir yaşam sürmeyi hedefleyen herkesin rehberi olacak en güzel başucu kitabıdır.” Gerekçesi: Bu cümlenin hemen 1 cümle öncesinde belirtilen, “dinin toplumun ve bireyin mutluluğunu sağlaması” fonksiyonunu yerine getirebilmesi için, onun bütün hayatı düzenleyen emirlerine uyulması gerekir. Allah’ın ekonomik, hukuki ve ailevi hayatı düzenleyen kuralları dahil tüm emirlerine uyulmadıkça gerçek mutluluk sağlanamaz. Düzeltme Önerisi 11 Sayfa No: 14 Düzeltme önerisi: Değerler kısmına eksik olan şu maddenin de eklenmesi: “İnanç Alanında Farklı Düşünenlerle İlişkiler” Gerekçesi: Dini değerlere saygı konusunun öğretildiği bir müfredatta, dini değerlere saygı göstermeyen kişilere karşı nasıl davranılması gerektiği de anlatılmalıdır. Bu anlatım, Furkan Suresi 63’uncu ayetteki “Rahman’ın kulları… Kendini bilmezler onlara sataşınca “size selamet dileriz (selamün aleyküm).” derler.” basitliğinde olmalıdır. Ayrıca Hz. Muhammed’in hayatında kendisine, İslam’a ve diğer Müslümanlara yapılan saygısızlıklara karşı sergilediği tavır da örnek olarak anlatılabilir. Gayrımüslimlerle ilişkiler ise Mumtahane 60/8–9 kapsamında anlatılmalıdır: Müslümanlara dinlerinden dolayı savaş açmayan, onları yurtlarından çıkarmaya çalışmayan ve bu ikisini yapanlara destek vermeyenlere adil ve dengeli davranmak farzdır. Bu madde eklenmedikçe gayrımüslim ya da imansız ya da farklı inançtan kişilere karşı hakaret ve şiddete varan tavırların Müslüman çocuklar tarafından sergilenmesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu konu ile ilgili buradaki makaleden yararlanılabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/bulten/gayr-i-muslimlerle-iliskiler.html 7 Düzeltme Önerisi 12 Sayfa No: 14 Düzeltme önerisi: Aşağıda verilen sıralamanın: “Hadis kaynaklarından yararlanabilme Temel dinî kaynakların özelliklerini kavrama Kur’an-ı Kerim mealini kullanma Tematik olarak ayetler ve hadisler çerçevesinde bir konuyu inceleme” şu şekilde değiştirilmesi: “Temel dinî kaynakların özelliklerini kavrama Kur’an-ı Kerim mealini kullanma Hadis kaynaklarından yararlanabilme Tematik olarak ayetler ve hadisler çerçevesinde bir konuyu inceleme” Gerekçesi: İnsan özelliğini bilmediği bir kaynağı kullanamaz ya da yanlış kullanır. Öğrencilerin öncelikle bu kaynakların özelliklerini öğrenmesi, sonra dinin esas kaynağı olan çeşitli Kur’an meallerini karşılaştırmalı okumayı, sonra hadis kaynaklarıyla birlikte konu incelemeyi öğrenmesi gereklidir. Düzeltme Önerisi 13 Sayfa No: 16 Düzeltme önerisi: 4.1 “İslam’ın özü tevhittir” maddesinin “İslam’ın özü tevhittir; tevhidin zıttı ise şirk suçudur” şeklinde değiştirilmesi. Gerekçesi: Tevhid konusunun ardından, en büyük ve tövbe edilmeden ölünürse asla affedilmeyecek olan şirk suçundan mutlaka bahsedilmelidir. Şirk, günümüzde yalnızca puta tapan kişilerin davranışı sanılmaktadır. Oysa puta tapanlar, putları Allah saymıyorlardı; onları Allah’a yaklaştıracak yüce kişileri ya da melekleri temsil ediyor olarak kabul ediyorlardı. Allah’ı ve O’nun emir ve yasaklarını ikinci sıraya koymak, Allah’a yakınlaşmak amacıyla araya ölü ya da diri aracılar koymak ya da kendi isteklerini Allah’ın koyduğu kuralların önünde tutmak şirkin çeşitli halleridir. Günümüzde de farkında olarak ya da olmayarak şirke düşen insan sayısı çok daha fazladır. Bu büyük günahın farkında olmak, ondan kaçınabilmek için şarttır. Bu konuyla ilgili bu adresteki kaynaktan yararlanılabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/ekitaplar/aracilik-ve-sirk.pdf 8 Düzeltme Önerisi 14 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: “İslam’a Giriş” ünitesinde “2. İmanın Şartları” maddesinin “2. İmanın Tanımı ve Şartları” şeklinde değiştirilmesi. Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden şartları anlaşılamaz. Muhammed (sav)in de gerçek resul olduğuna inanması gereklidir. Düzeltme Önerisi 15 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmında “Ayrıca tevhidin önemine, İslam’ın diğer din ve ilahi kitapları nesh ettiğine, kelime-i tevhidin her iki rüknünün de imanın sıhhat şartı olduğuna öğrenci seviyesi gözetilerek vurgu yapılacaktır.” cümlesinin “Ayrıca tevhidin önemine, tarih boyunca Allah’ın gönderdiği ve kaynağı tek olan dinin adının her zaman İslam olduğuna, Kur’anın da diğer ilahi kitapları tasdik eden ve içindeki hükümleri aynıyla ya da daha iyisiyle nesh eden son kitap olduğuna öğrenci seviyesi gözetilerek vurgu yapılacaktır.” şeklinde değiştirilmesi ve dersin buna göre işlenmesi. Gerekçesi: Kur’an’a göre “Allah katında her zaman Din İslam’dır.” Önceki dinlerin asılları da İslam olarak adlandırılıyor, nebilerine ise Kur’an’da Müslim deniyor. Ayrıca, pek çok ayette geçen tasdik kavramı burada anlatılmalıdır. Anlatılmazsa, gayrımüslimlerin Kur’an’a inanması zorlaşır. İmam hatip öğrencilerinin de diğer Müslümanlar gibi en önemli görevlerinden biri dinlerini iyi tanımak ve ihtiyacı olan tüm insanlara doğru tanıtmaktır. (Bakara 106, Yunus 37) Düzeltme Önerisi 16 Sayfa No: 19 Düzeltme önerisi: Açıklamalar kısmındaki “3. kazanım işlenirken abdest ve gusül abdestinin alınışını da açıklanacaktır” cümlesinin “3. kazanım işlenirken abdest, gusül abdesti ve teyemmümün alınışı da açıklanacaktır” şeklinde düzenlenmesi ve dersin buna göre işlenmesi. Gerekçesi: Abdest çeşitlerinden teyemmüm eksik bırakılmıştır. Düzeltme Önerisi 17 Sayfa No: 22 Düzeltme önerisi: “Allah için vermek: Zekat” maddesinin “Allah için vermek: Zekat ve Sadaka” şeklinde değiştirilmesi. Gerekçesi: Zekat yalnızca dinen zengin sayılan nisap miktarı malı olan kişilerin görevidir; oysa Allah infak etmeyi zengin fakir herkese emreder. Sahip olduklarından başkalarına vermek yani infak Kur’ana göre tüm inananların en belirgin özelliklerindendir. Fakir olanın yapacağı infak da 9 sadaka olur. Düzeltme Önerisi 18 Sayfa No: 22 Yapılacak düzeltme:“Nimetlerin kadrini bilmek: şüķür” maddesinin “Nimetlere karşılık üzerimize düşen görevleri yerine getirmek:şükür” şeklinde değiştirilmesi Gerekçesi: Şükür kelimesinin Arapça Kuran sözlüklerindeki gerçek anlamı, “güzel yapılan bir şeye karşılık, o şeyin getirdiği sorumlulukları yerine getirmektir. Bkz. Mufredat el-fazl elKuran, Ragıp İsfahani. Yani yalnızca sahip olunan nimetler için teşekkür etmek ya da onların güzelliğini kabul etmek yeterli değildir. Her nimetin karşılığında o nimetin özelliğine uygun olarak üzerimize düşenleri yaparsak ancak o zaman teşekkür etmiş oluruz. Nimet maddiyse maddi (sadaka, zekat gibi), fiziksel ise fiziksel (namaz, oruç gibi) Allah’ın emrettiği ibadetleri yapmak, her nimete özel olarak onu en güzel şekilde kullanmak “şükür” olabilir. Düzeltme Önerisi 19 Sayfa No: 30 Düzeltme önerisi: “Kader ve Kazaya İman” ünitesinin adının “Kader ve Kaza” şeklinde değiştirilmesi ve“4. Kaderle İlgili Bazı Kavramlar” başlığına “Kader’in ölçü olması” maddesinin eklenmesi. Gerekçesi: Kaderin, herhangi bir şeyin gerçekleşmesi için koyulmuş ölçü olduğu belirtilmeli, insan hangi ölçüye uygun davranırsa Allah’ın o ölçünün sonucu olan şeyi var ettiği ya da gerçekleşmesine onay verdiği anlatılmalıdır. Kaderin gerçek manası budur. Aksini düşünmek insanın kendini dünyada işlevsiz ve hatta gereksiz hissetmesine neden olacak, çaba göstermenin insan hayatındaki önemini kavramasına engel olacaktır. Düzeltme Önerisi 20 Sayfa No: 30 Düzeltme önerisi: “Kader ve kazaya imanı ayet ve hadislerle temellendirir.” maddesinin silinmesi. Gerekçesi: Kur’anda iman şartlarının sayıldığı ayetlerin hiçbirinde “kadere iman” geçmez. İmanın Kur’ana göre şartı 5 tanedir. Hadislerden dayanak gösterilenler ise o hadisin yalnızca tek rivayetinde geçmektedir ve kadere iman kısmının sonradan eklendiği anlaşılmaktadır.(Bakara 177, 285 ve Nisa 126 Düzeltme Önerisi 21 Sayfa No: 36 Düzeltme önerisi: “Kitaplara ve Peygamberlere İman” ünitesi altındaki “1. Allah’ın Kutlu Elçileri: Peygamberler” konusuna “1.1. Nebi ve Resul Kavramları” 10 konusunun eklenmesi. Gerekçesi: Bu ayrımın iyi yapılması gereklidir; çünkü her nebi aynı zamanda rasuldür; ancak bunlar aynı kişinin iki farklı görevidir. Nebinin vahiy alan ve bu vahiy nedeniyle değeri yükseltilmiş kişi olduğu; resulun ise aldığı vahyi olduğu gibi, değişiklik yapmadan ileten elçi olduğu vurgulanmalıdır. Resule itaat ve iman, Allah’ın sözlerine itaat ve iman olduğu için farzdır. Nebiye iman ya da itaat ise hiçbir ayette emredilmemiştir. Bu ayrımın yapılmaması, Hz. Muhammed’in sünnetinin Kur’an’dan bağımsız bir kaynak olduğu yanlış inanışına neden olmaktadır. Oysa sünnet, onun Kuran’dan çıkardığı doğru hükümlerin kendi hayatına uygulanmış halidir ve Kur’an’la bir bütündür. http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kurana-ve-gelenege-gore-nebi-veresul.html Düzeltme Önerisi 22 Sayfa No: 36 Düzeltme önerisi: “Kitaplara ve Peygamberlere İman” ünitesinde “2.1. İlahi Kitaplar ve Özellikleri” konusuna alt başlık olarak “2.1.1. Hikmet” maddesinin eklenmesi. Gerekçesi: Hikmet, Kitap’tan doğru hüküm çıkarma yöntemi ve çıkarılan doğru hükümlerin ortak adıdır. Kur’an’ı anlamak için onun içinde anlatılan, ayetleri açıklama ilmine uygun çalışılmalıdır. Hikmet bütün ilahi kitapların ortak özelliğidir. Hikmetin ne olduğu anlaşılmadan, ilahi kitapların sıradan kitaplardan farkı da anlaşılmayacaktır. Kur’an’ı açıklamaya yetkili tek kişinin Allah olduğu, bizim de o açıklamalara ulaşmak için doğru yöntemle çalışmamız gerektiği bilinirse, dini hükümler hakkında ayrılığa düşülmeyecektir. Konu hk. detaylı bilgi aşağıdaki linkte bulunabilir: http://www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kitap-ve-hikmet.html Genel Görüş Son olarak şunu söylemek isteriz ki; Temel Dini Bilgiler dersinin İmam Hatip Ortaokullarında haftada bir ders saati olarak verilmesi dersin işlenişini olumsuz etkilemekte ve dersi pasif hale getirmektedir. İstenilen bilgi ve kazandırılmaya çalışılan davranışlar kazandırılamamaktadır. Ders saatinin artırılması mümkün ise artırılmalı mümkün değil ise bilgi yüklemesinden ziyade davranış kazandırılmaya çalışılmalıdır. Çünkü müfredatta anlatılan tüm konuların öğrenci tarafından sınavda yüksek not almak amacıyla ezberlenmesinden ziyade bir kaç konuyu öğrenip hayatında uygulaması çok daha değerlidir. Ayrıca konularla iligli verilen ayetlerin mealleri çocukların anlamasını engelemeyecek şekilde sadeleştirilmelidir. 11 Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) Programına Verilen Görüşler Düzeltme Önerisi 1 Sayfa No: 3 - Giriş Düzeltme Önerisi: “Hz. Muhammed kıyamete kadar insanlığın kurtuluşu için tek umuttur.” ifadesinin “Hz. Muhammed’in getirdiği Kur’an’ı Kerim ve O’nun örnekliği, kıyamete kadar insanlığın kurtuluşu için tek umuttur.” şeklinde değiştirilmesi. Gerekçesi: Nebimiz hayatta olmadığı için O’nun örnekliği demek daha doğru olacaktır. Aynı zamanda getirdiği mesaj olan Kuran-ı Kerim’i de insanlığın kurtuluşu için ondan ayrı tutamayız. Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: 3 - Giriş Düzeltme Önerisi: “Âlemlere rahmet olarak gönderilmiş bulunan son elçinin…” ifadesi yerine “son nebinin” denmesi Kuran’ı Kerim’e uygun olacaktır. Gerekçesi: Muhammed içinizden herhangi bir adamın babası değil, Allah'ın elçisi ve peygamberlerin (nebilerin) sonuncusudur. Allah her şeyi bilendir. (Ahzab 33/40) Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: 3 - Programın Amaçları Düzeltme önerisi: 2. ve 7. Maddelerde Peygamber sevgisine yapılan atıfların çıkartılması, Gerekçesi: Peygamberin “sevilmesi” pedagojik açıdan öğretilebilecek veya ölçülüp değerlendirilebilecek bir amaç/kazanım olamaz. Programın amacı Peygamberi doğru “tanıtmak” olmalıdır. Tanıdıktan sonra sevmek veya sevmemek öğrencinin kendi seçimi olacaktır. Aynı zamanda asıl önemli olan elçiye sade duygusal bir sevgi beslemek değil, ona uymaktır: “De ki: “Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Çünkü Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.” Ali İmran (3/31) Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: 7 - Ölçme ve Değerlendirme Düzeltme önerisi: “Serbest Kompozisyon”, “sunum yaptırma” gibi yöntemlerin açıkça önerilmesi. Gerekçesi: Programda yazılanlardan “klasik ezber sınavı” yapılacak gibi anlaşılıyor. Böyle bir yaklaşım programı amaçlarından uzaklaştırır ve dersi çocuklar için “ikinci bir tarih dersi” haline getirir. Özellikle bu ders için ezbere dayalı klasik sınav yapılmaması gerektiği açıkça yazılabilir. 12 Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: 10 - Bireysel farkındalık becerisi Düzeltme önerisi: Bölümün sadeleştirilerek gerçekçi hale getirilmesi Gerekçesi: Bölüm gerçekçi olmayacak kadar çok sayıda beceri içermektedir. Tüm programlarda kopyala yapıştır tarzıyla yazılmış durmaktadır. Buradaki becerilerin hepsinin kazandırılması gerçekçi gözükmemektedir. Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No: 11- 7.4 Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama Becerisi Düzeltme Önerisi: Ayet ve hadislerin “yorumlanması” ifadesinin, “ayet ve hadisleri anlama ve üzerinde analitik olarak düşünebilme” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: Ayet ve hadislerin yorumlanması sadece işin uzmanlarının yapabileceği bir beceridir ki alimler arasında bile bu konuda ihtilaflar yaşanmaktadır. Yorumlama fiilinin yerine anlama ve üzerinde analitik olarak düşünme fiillerinin kullanılması daha uygun olacaktır. Düzeltme Önerisi 7 Sayfa No: 11 – 7.4 Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama Becerisi Düzeltme Önerisi: “Kuran’ı Kerim’deki ayet mealleri arasında ilişki kurabilme” ifadesinin, “Kuran’ı Kerim meali okuma, anlama ve ayetler arasındaki ilişkileri fark edebilme” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: Halihazırdaki ifadede ne kastedildiği çok net değildir. Düzeltme Önerisi 8 Sayfa No: 12 Düzeltme Önerisi: “Dinin, milli kültürü oluşturan unsurların başında geldiğinin bilincinde olma” ifadesinin çıkarılması, “Milli kültür” ile ilgili tüm atıfların çıkartılması. Gerekçesi: İslam Dini, Türk kültürünün bir alt şubesi değildir. Evrenseldir. Bir de, İslam dinini benimsemeyen Türk vatandaşlarını milli kültürün dışına mı çıkaracağız? Düzeltme Önerisi 9 Sayfa No: 15 Düzeltme Önerisi: Siyer tanıma ve kullanma, ifadesinin “siyer kaynaklarını…” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: Muhtemelen yazım hatası. 13 Düzeltme Önerisi 10 Sayfa No: 17 Düzeltme Önerisi: Peygamberimizin “şemaili” kelimesinin “Peygamberimizin kişisel özellikleri” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: Ünite ve konu isimlerinde 5. sınıfa giden çocukların anlayabileceği kelimeler kullanılması gerekir. Düzeltme Önerisi 11 Sayfa No: 19 Düzeltme Önerisi: Peygamberimizin “şemaili” ünitesinden “1.2 fiziki özellikleri” kısmının çıkartılması Gerekçesi: Geleneğimizdeki kaynaklar bu konuda abartılı hatta masalsı ifadelerle doludur. Günümüz gençlerine zaten örnek oluşturmayacak ve bazı ders kitabı yazarlarınca suistimal edilebilecek bu konunun çıkartılması gerekmektedir. Düzeltme Önerisi 12 Sayfa No: 23 - Açıklamalar 2. madde Düzeltme Önerisi: Her kelimesi yanlış olan bu açıklamanın çıkartılması. Gerekçesi: Kuran’ı Kerim’de 5 vakit namazın Hz. Adem’den beri var olduğuna dair birçok delil olmasına rağmen, Mekkeli müşriklerin bile bazılarının 5 vakit namaz kıldığı bilinirken, bazı Yahudi ve Hıristiyanların günümüzde bile hala 5 vakit namaz kıldığı bilinirken, bu konu ne yazık ki geleneğimizde yanlış ele alınmıştır. Aşağıdaki hadis de tüm nebilerin aynı beş vakit namazı kıldığının delilidir: "Cebrail Kâbe'nin yanında bana iki kere imamlık yaptı. İlkinde öğle namazını, gölgeler bir ayakkabı bağı kadar (kısa) iken kıldırdı. Sonra her şeyin gölgesi kendi boyu kadarken ikindiyi kıldırdı… Cebrail ikinci kez imamlık yaptığında öğleyi, dünkü ikindi vaktinde, her şeyin gölgesi kendi boyu kadarken kıldırdı. İkindiyi de her şeyin gölgesi kendinin iki katı olduğunda kıldırdı… Sonra bana döndü ve dedi ki, "Ya Muhammed, bu senden önceki nebîlerin ibadet vaktidir.” (Sünen Ebû Davut salât 393, Tirmizî, Mevâkît, 1.) Düzeltme Önerisi 13 Sayfa No: 33 Düzeltme önerisi: Salavatın sözden ibaret olmadığına dair açıklama girilmesi Gerekçesi: Peygambere sözlü salavat getirmenin yeterli olmayacağı, salavatın “Peygamberin izinden ayrılmama” anlamına geldiği vurgulanmalıdır. 14 Düzeltme Önerisi 14 Sayfa No: 35 Düzeltme önerisi: Peygamberimizin giyim kuşamı ile ilgili madde (ayrıyeten Bkz. 39. Sayfa 3. Madde) Gerekçesi: Peygamberimizin giyim kuşamı anlatılırken çok fazla şekille uğraşılmamalı. Bunun daha fazla yaşadığı bölgenin şartlarıyla alakalı olduğu anlatılmalı. Temizliği ve özenine vurgu yapılmalı. Düzeltme Önerisi 15 Sayfa No: 39 Düzeltme Önerisi: 4. Başlıkta “hilmini” kelimesinin “hoşgörüsü” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: Öğrencilerin büyük çoğunluğu “hilm” kelimesinin anlamını bilmeyecektir. Düzeltme önerisi 16 Sayfa No: 41 - Açıklamalar kısmındaki birinci madde Düzeltme Önerisi: Peygamber sevgisinin tezahürleri olan şiir gibi konularda şirkin olmaması, sevgide haddi aşmama konusunda dikkatli olunması gerektiği vurgulanmalı Gerekçesi: Peygamberimizi tanımada ilmi bir arka planı olmayan aşırı duygusal eserlerin peygamberimizi istismar amacıyla kullanılabilindiği unutulmamalıdır. 15 Ortaokul Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler Düzeltme Önerisi 1 Sayfa No: 8 Düzeltme Önerisi: 4.1 “İslam’ın Özü Tevhittir” alt başlığının altında 4.1.1. Rab ve ilah nedir? Rab ve ilah edinme nasıl olur? konusunun eklenmesi Gerekçesi: “Bilginlerini ve din adamlarını Allah ile aralarına koyup rab edindiler. Meryem oğlu Mesih’i de öyle. Oysa onlara verilen emir, sadece tek bir ilaha kul olmalarıdır. Ondan başka ilah yoktur. Allah, onların ortak (şirk) koştuklarından uzaktır. “ (Tevbe 31) ayetinde yapılan uyarıları kavramaları sağlanmalıdır. Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: 8 Düzeltme Önerisi: 4.1 alt başlığından sonra “Şirk” kavramı verilmelidir. Gerekçesi: Tevbe edilmeden ölünürse asla affedilmeyecek olan şirk günahından ayetlerle bahsedilmelidir. Şirkin tanımı yapılmalı ve Kur’an’da şirk sayılan davranış ve durumlardan örnekler verilmelidir. Kısacası şirk çeşitleri anlatılmalıdır. 1. Allah ile araya, Allah’a yaklaştıracak ölü yada diri aracılar koymak 2. Allah’tan başka helal ve haram belirlemek veya belirleyenlere uymak 3. Allah’ın emir ve yasaklarını ikinci sıraya koymak, 4. Kendi isteklerini Allah’ın koyduğu kuralların önünde tutmak vs gibi. Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: 8 Düzeltme önerisi: Açıklamalar 1’de din kavramıyla ilgili çocukların seviyelerine uygun olarak ayrıntılı açıklama yapılmalıdır. (Rum 30) Gerekçesi: Çocuk neyin Allah’ın indirdiği ve elçinin uyguladığı din, hangi uygulamaların da gelenek görenek veya bidat olduğunu algılayabilmelidir. 16 Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: 8 Düzeltme önerisi: 1 numaralı kazanıma “Lailahe illallah” ifadesini kavrar, hayatına uygular” eklenmesi Gerekçesi: Müslüman olmanın temel şartı. Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: 10 Düzeltme önerisi: Kabir Hayatı (Berzah) kavramı işlenirken “Yatağımızdan bizi kim kaldırdı?” diyeceklerdir (Yasin 52) “Allah ölüm esnasında ruhları alır, ölmeyenlerinkini de uykuda alır. Ölümüne hükmettiğini tutar, ötekini belirlenmiş eceline belli bir vakte kadar salıverir. Bunda, düşünen bir topluluk için göstergeler (ayetler) vardır. (Zümer 42) ayetleri ışığında son nefesini veren insanın yeniden dirildiğinde uykudan uyanır gibi olacağı vurgulanmalıdır ve toplum arasında çocukları olumsuz yönde etkileyen söylemlerden uzak durulması ve çocukların bunlara itibar etmemesi vurgulanmalıdır. Gerekçesi: Ölüm ve kabir hayatı ile ilgili en doğru bilgiyi ayetlerden öğrenebiliriz. Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No:10 Düzeltme önerisi: Kıyamet ifadesi yerine son saat ifadesinin kullanılması Gerekçesi: Halk arasında kıyamet olarak kullanılan kavrama Kuran’ı Kerim de son saat denir. Kıyam, ahirette yeniden diriltilmeden sonra ayağa kalkmak anlamındadır. Düzeltme Önerisi 7 Sayfa No: 10 Düzeltme önerisi: “Ba’s” ifadesi yerine “yeniden dirilme” ifadesinin kullanılması Gerekçesi: Türkçe ifadesinin kullanılması akılda daha fazla kalmasını sağlar. Düzeltme Önerisi 8 Sayfa No: 10 Düzeltme önerisi: 2.6 Sırat başlığının kaldırılması Gerekçesi: Kur’anı Kerim’de sırat köprüsünden bahsedilmemektedir. 17 Düzeltme Önerisi 9 Sayfa No: 11 Düzeltme Önerisi: Cuma suresi 9. ayete yer verirken, ayette verilen emrin “ey iman edenler” olduğuna dikkat çekilmesi, Cuma namazının kadınlara da farz olduğunun vurgulanması Gerekçesi: Verilen emir hem kadın hem de erkekler içindir. Bu konuyla ilgili aşağıdaki çalışmalardan faydalınabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/fikih-arastirmalari/delillerle-cuma-namazi.html http://www.suleymaniyevakfi.org/kadin/kadinlarin-cuma-namazi.html Düzeltme Önerisi 10 Sayfa No: 11 Düzeltme önerisi: Maide suresi 6. ayette ayakların yıkanması değil mesh edilmesi emri olduğuna dikkat çekilmesi. Gerekçesi: Ey inanıp güvenenler! Namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın. Başınızı ve topuklarınıza kadar ayaklarınızı mesh edin (Maide 6) Bu konuyla ilgili bu adresteki çalışmadan faydalınabilinir: http://www.suleymaniyevakfi.org/fikih-arastirmalari/maide-sresi-6-ayet-baglaminda-ayagamesh-meselesitez.html Düzeltme Önerisi 11 Sayfa No: 11 Düzeltme Önerisi: Namaz konusunun kazanımlarına “Namazı benim zikrim için kıl.” (Taha 14) ayetinin eklenmesi Gerekçesi: Zikir Arapça’da ‘doğru bilgi’ anlamına gelir. Allah’ın doğru bilgisi Kur’an-ı Kerim ve onun içinde bize indirdiği ayetler ile tabiatta yaratmış olduğu ayetlerdir.“Namazı benim zikrim için kıl.” buyurmasından anlaşılacağı üzere her namaz Allah’ı ve onun bize gönderdiğini hatırlamak, sürekli akılda tutmak için kılınmalıdır. Düzeltme Önerisi 12 Sayfa No: 12 Düzeltme Önerisi: Ramazan ayına özgü ibadetlerde teravih namazının ayrı bir namaz değil yılın her günü kılınabilen gece namazı olduğu vurgulanmalıdır. Gerekçesi: Kur’an’da ve sahih rivayetlerde yer almayan günümüzdeki teravih namazı, öğrencilere Ramazana özgü bir zorunluluk/farzmış gibi anlatılmamalıdır. 18 Düzeltme Önerisi 13 Sayfa No: 16 Düzeltme önerisi: Peygamber ifadesi yerine nebi ve resul kavramlarının kullanılması Gerekçesi: “Muhammed, erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. Fakat O, Allah’ın Rasulü ve nebilerin sonuncusudur” (Ahzap 40) Nebi vahiy alarak değeri yükseltilmiş kişi; resulde vahyi tebliğ eden kişidir. Vahiy kapısı kapandığı için Muhammed (a.s) hatemennebidir. Düzeltme Önerisi 14 Sayfa No: 16 Düzeltme önerisi: 5. kazanım En’am 83-89 ayetleri ışığında açıklanmalı ve ayette bütün nebilere kitap ve hikmet verildiği üzerinde durulmalıdır. Gerekçesi: Gelenekte bazı nebilere kitap yada suhuf verildiği öğretilmekte fakat bu ayetten biz bütün nebilere kitap yanında da hikmet verildiğini görüyoruz. Bu bilginin düzeltilmesi gerekiyor. Düzeltme Önerisi 15 Sayfa No: 16 Düzeltme önerisi: 5. kazanım işlenirken aşağıdaki ayetler ışığında Kur’an-ı Kerim’in önceki ilahi kitapları “tasdik ettiğine” de vurgu yapılmalıdır. Gerekçesi: “ Bu Kur’an, başkası tarafından uydurulup Allah’a mal edilmiş değildir. Ama kendinden öncekileri tasdik eden ve o Kitapları açıklayan, içinde şüpheye düşürecek hiçbir şey olmayan ve varlıkların sahibi tarafından indirilmiş olan kitaptır.” (Yunus 37) “ Allah nebilerden kesin söz aldığında şöyle demiştir: "Size Kitap ve hikmet veririm de elinizde olanı tasdik eden bir elçi gelirse kesinlikle ona inanacaksınız ve destek vereceksiniz. Bunu kabul ettiniz mi? Bu ağır yükü (ısr) yüklendiniz mi?". Onlar da "Kabul ettik" demişlerdir. Allah: "Siz buna şahit olun, sizinle beraber ben de şahidim" demiştir.” (Al-i İmran 81) Düzeltme Önerisi 16 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: 1.3 Kaderle ilgili bazı kavramlar konusuna kaderin Allah’ın kainata koyduğu ölçü anlamına geldiği eklenmelidir. Gerekçesi: Alınyazısı inancının doğru olmadığına, iyinin de kötünün de ölçülerinin Allah tarafından belirlendiği, insanın imithan dünyasında bunlardan birini tercih etmede özgür bırakıldığına vurgu yapılmalıdır. 19 Düzeltme Önerisi 17 Sayfa No: 18 Düzeltme önerisi: Zekat verilecek kişilerden bahsederken Tevbe 60. ayet üzerinde durulmalıdır. Gerekçesi: Zekat verilecek 8 sınıf belirtilmelidir. Düzeltme Önerisi 18 Sayfa No: 8 Üniteler Bölümünden Geçen yıllarda olan İslama Göre Yaratılış Ünitesi Çıkarılmış. Düzeltme önerisi: Evrenin ve insanın yaratılışı Kuran ayetleri ve bilimin ortak noktaları üzerinden anlatılabilir. Gerekçesi: Kuran ve bilimin Allah’ın iki kitabı olduğu ve birbirleri ile mükemmel bir uyum içinde oldukları gösterilebilir. http://www.suleymaniyevakfi.org/yazilar/insan-ve-varliklar-alemi.html Düzeltme Önerisi 19 Sayfa No: 8 Ünite 1 4.6 “İslam Orta Yolu esas alır” ifadesinin “İslam her konuda Allah’ın koyduğu mizana uymayı esas alır” şeklinde değiştirilmesi Düzeltme önerisi: Dinimizde önde gitmek, müslümanların önderi olmak tavsiye edilmektedir. Bu ders toplum içinde kaybolmuş, silik, kendine güveni olmayan bireyler değil hayırda yarışan önderler olmayı öğrencilere göstermelidir. Gerekçesi: Fatır Süresi (35/32) Sonra kullarımızdan seçtiğimiz kimseleri Allah'ın izniyle bu Kitaba mirasçı yaparız. Onlardan kimi kendine kötülük yapar, kimi orta yolda gider, kimi de iyilikler konusunda en önde olur. İşte büyük üstünlük en önde olmaktır. Düzeltme Önerisi 20 Sayfa No: 9 1-Allah a iman 1.3 Düzeltme önerisi: “Allah’ın birliğinin sayısız şahitleri” ifadesi “Allah ın Birliğinin Delilleri” ifadesi şeklinde değiştirilmelidir. Gerekçesi: FETÖ’nün referans aldığı kitaplardaki ifadeleri andıran bu anlatımın değiştirilmesi gerekmektedir. Düzeltme Önerisi 21 Sayfa No: 14 Ünite 5 1.Rabbin evine yolculuk (HAC) Düzeltme Önerisi: “Rabbin evi” yerine “ Kabe’ye yolculuk” ifadesinin kullanılması. Gerekçesi: Kureyş suresi’nde (106/3) ‘’Bu Evin Rabbi ne kulluk etsinler’’ vardır. 20 Anadolu İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Programına Verilen Görüşler Düzeltme Önerisi 1: Genel Görüş İslam dini ve içeriği konusunda bir çok farklı görüş ve düşünce vardır. Bu farklıklar nedeni ile maalesef ki İslam aleminde birliktelik sağlanamamaktadır. Bu birlikteliği sağlamak için gerekli olan ise görüşlerden bir veya birkaç tanesine sarılıp doğru budur demek değil en doğru olana ulaşma yolları konusunda gelecek nesilleri yetiştirmektir. Bu sebep ile öğrenciler doğru olanın sebeplerini araştırma yolunu metodunu öğrenirlerse gelecekte ortaya çıkacak problemler karşısında da aynı metodu uygulayarak problem çözebilecek bireyler haline geleceklerdir. Bu kapsamdan bakınca, gelecek nesilleri yetiştirirken ayrıştırıcı bir pencereden bakmaktan uzaklaşıp bütünleştirici olmakta fayda bulunmaktadır. Metod konusunda ise Allah, Kerim Kitabı Kuran-ı Kerim’de, Tarık Suresi 13. ayette O (Kur’ân), tartışmayı bitiren sözdür. ifadesini kullanmaktadır. Bu sebeple din öğretiminin genel amacına ulaşılırken ana kaynak olarak Kuran-ı Kerim kullanılmalıdır. Hep birlikte Allah'ın ipine sımsıkı yapışın; parçalanmayın. Allah'ın size olan nimetini hatırlayın: Hani siz birbirinize düşman kişiler idiniz de O, gönüllerinizi birleştirmişti ve O'nun nimeti sayesinde kardeş kimseler olmuştunuz. Yine siz bir ateş çukurunun tam kenarında iken oradan da sizi O kurtarmıştı. İşte Allah size âyetlerini böyle açıklar ki doğru yolu bulasınız. (Ali İmran 3/103) Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 1’deki Düzeltme önerisi: ‘Bu yönüyle yeryüzünü imar, inşa ve ıslah etmekle mükelleftir.’ ifadesi “Doğal dengeyi (fıtratı) bozmadan imar etme, ve bozulan yerleri ıslah etme mükellefiyeti vardır” şeklinde düzenlenmeli Gerekçesi: “Doğal dengeyi bozmadan” vurgusunun yapılmasını gerekli gördük.. Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 2’deki Düzeltme önerisi: ‘İnsan âfâkî ve enfusî ayetler üzerinde düşünme ve çıkarım yapma özellikleri neticesinde kâinattaki denge, uyum ve düzeni yaratan bir yüce yaratıcı tasavvuruna ulaşır.’ İfadesinde afak ve enfüs kelimelerinin “dış dünyada ve içimizde” kelimeleri ile değiştirilmesi Gerekçesi: Afak ve enfus ifadelerinin öğrencilerinin anlayabileceği kelimeler kullanılarak meal verilmesi daha doğru olacaktır. Örneğin: Âyetlerimizi onlara, hem çevrelerinde hem de kendi içlerinde öyle göstereceğiz ki sonunda onun (Kur’ân’ın) gerçek olduğu, onlar açısından iyice ortaya çıkacaktır. 21 Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 1 paragraf 3’teki Düzeltme önerisi: ‘fenomenler’ kelimesi yerine Türkçe olan “olaylar” kelimesinin yazılması. Gerekçesi: Türkçe kelimeler kullanmak Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 2’deki Düzeltme önerisi: Mesleki Din Öğretiminin Vizyonu başlığı 1. Paragrafındaki ‘Hz. Muhammed’i (s.a.v.) model alan’ ifadesinin yanına ‘ ve “Allah’ın diğer Nebilerini” ifadesi de eklenmelidir. Gerekçesi: Çünkü bakara 285. ayette “Onun elçilerinden hiçbirini (diğerinden) ayırt etmeyiz.” ifadesi bulunmakta ve tüm peygamberlerin örnek alınmasının gerekliliği vurgulanmaktadır. Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 3 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 3’teki maddelere ‘ Öğrencilerin gelecek yaşantılarında din alanındaki yanlış bilgi ve inanışları, düzeltebilecek lider anlayışa sahip olmaları hedeflenmiştir’ ifadesinin eklenmesi Gerekçesi: Yetişecek öğrencilerin alanlarında lider kabiliyette olmaları gerekmektedir. Düzeltme Önerisi 7 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 11 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 11’deki Temel Dini Kaynakları Tanıma ve Kullanma ile ilgili maddelere ‘ Kaynaklar arasındaki bağlantıları doğru kurabilme” ve “Kaynaklar arasındaki bağlantı neticesinde sonuç bütünlüğüne ulaşabilme’ maddeleri eklenmelidir. Gerekçesi: Kaynaklar arasında bağlantı kurabilen öğrenci ihtilaflı konularda daha net sonuçlara ulaşacaktır. Düzeltme Önerisi 8 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 11 deki 12. Madde: Düzeltme önerisi: Değişim ve Sürekliliği Algılama bölümündeki ‘Din evrenseldir ancak dinin yorumları tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan ihtiyaçlar ve diğer sebeplere göre farklılaşabilmektedir.’ifadesinin şu şekilde değiştirilmesi: ‘ Din evrenseldir, tarihsel süreç içeresinde ortaya çıkabilecek farklı konulara, dinin kaynağı olan Kur’an ve hikmet merkezli çözümler üretilmelidir’ Gerekçesi: İfade aynı konu üzerinde farklı yorumlar yapılabilir ve bu doğaldır şeklinde algılanabilmektedir. 22 Düzeltme Önerisi 9 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki “Yeryüzünde Allah’ın halifesi olan insan,’ sözü kaldırılmalıdır Gerekçesi: Geleneğimizde, siyasi mana kazanan halifelik kavramı üzerinden abartılı yorumlar yapılarak, kaynaklarda insanoğlu yeryüzünde Allah’ın yerine geçen varlık olarak tanıtılmıştır. Böyle bir yoruma yol açabilecek bilgilerden kaçınmak gerekir. Bakara suresi 30. ayette geçen halife kelimesiyle insanoğlunun birbirine muhalif yapısına dikkat çekilmektedir: Sahibin (Rabbin)bir gün meleklere, “Yeryüzünde bir muhalif kimse yaratıyorum.” dedi (Bakara /30) Muhalif varlık halife'nin sözlük anlamıdır. Halif ( ) خَ لِيفَةkelimesine mübalağa (abartı) için ta(')ةnın eklenmesiyle oluşmuştur. gelmiştir (Lisan’ul-Arab). İsm-i fâil olarak ()الخالف, birinin yerine geçen muhalif olan veya arkada kalan anlamlarına gelir. İsm-i mef’ûl ( )المخلوفda yerine başkası geçen, muhalefet edilen ve arkasında birini bırakan demektir. Allah Teâlâ şöyle demiştir: “Rabbin farklı tercihte bulunsaydı insanları tek bir toplum yapardı, Sahibinin (Rabbinin) ikramda bulundukları dışında kalanlar birbirlerine muhalif olmayı sürdüreceklerdir. O, onları bunun için yaratmıştır...” (Hûd 11/118-119) Halife yaratıyorum denmiş olsaydı o zaman insanlar da Allah gibi yer yüzünde yetkili olurdu. Ancak böyle bir şey yoktur. Hiç kimse Allah’ın yerine geçemez. Düzeltme Önerisi 10 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki 4. Paragrafta Düzeltme önerisi: “Allah ve Resulüne karşı sorumluluklarını bilen’ ifadesindeki resul kelimesinin yerine ‘Allah’a yani dinine, kitabına ve o kitabı tebliğ eden resullerine karşı sorumluluklarını bilen’ şeklinde değiştirilmesi gerekmektedir. Gerekçesi: Bu ifade diğer nebileri de kapsayıcı olduğundan daha uygundur. Düzeltme Önerisi 11 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 14’teki Programın amaçları kısmında “2. İslam’ın temel ibadetlerinin yapılışlarını açıklaması” ifadesi “İslam’ın temel ibadetlerinin yapılış şekillerini ve sebeplerini açıklanması” şeklinde değiştirilmelidir. Gereklilik: Öğrencilere “Ne yapılmalı” ile beraber “Neden yapılmalı” sorusunun da cevabı verilirse ibadetlerin içselleştirilmesi ve sürekli hale getirilmesi kolaylaşacaktır. 23 Düzeltme Önerisi 12 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 19’daki açıklamalar kısmında 2. açıklamada Düzeltme önerisi: ‘Dinin tanımı yapılırken islam alimlerinin yaklaşımı esas alınacaktır’ ifadesinin “Dinin tanımı Kur’an’ı Kerime uygun şekilde ayetler çerçevesinde yapılacaktır.” şeklinde değiştirilmesi. Gerekçesi: Bu ifade “Hangi islam alimlerinin?” sorusunu beraberinde getirmektedir. Ancak bu ifade yerine “Dinin tanımı Kur’an’ı Kerime uygun şekilde ayetler çerçevesinde yapılacaktır.” şeklinde açıklanırsa hiçbir kesimden itiraz gelmeden sorun çözülecektir. Örneğin Rum Suresi 30. ayette dinin fıtrat olduğu açık bir şekilde tanımlanmaktadır. Düzeltme Önerisi 13 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa’19’daki Konular bölümünde Düzeltme önerisi: “4.6 Kader ve Kazaya İman” ifadesinin “4.6 Kader ve Kaza” şeklinde değiştirilmesi Gerekçesi: Kader (Kelime anlamı) : Allah’ın kainata koyduğu ölçü, miktar, düzen, denge, plan ve program olarak geçmektedir. (Bakara 177ve 285, Nisa 136) Düzeltme Önerisi 14 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 40 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 40’taki Açıklamalar bölümündeki ‘6. kazanım işlenirken “Helal ve haram koyma yetkisinin Allah’a ve Resulüne ait olduğu vurgulanacaktır.’ İfadesindeki resul kısmı kaldırılmalıdır. Gerekçesi: "Müminler, Allah’ın size helâl kıldığı şeylerden hoşunuza gidenleri kendinize yasaklamayın. Aşırı da gitmeyin; Allah aşırı gidenleri sevmez."(Maide 5/87) Nebimizin bir yiyeceği resullüğü sıfatıyla değil, kendi isteğine göre yememek üzere yemin etmesinden sonra şu ayet indirilmiştir; Ey Nebi Allah’ın helal kıldığını sen, kendin niye haram edersin? Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir."(Tahrim 66/1) De ki “Bana gelen vahiyde yiyene yemesi haram kılınmış bir şey bulamıyorum; ölü (leş), akmış kan, domuz eti ki pisliktir, ya da (helal olan hayvanlardan) Allah'tan başkasının adı anılıp kesilerek yoldan çıkılmış olursa başka. Kim zorda kalır da isyan etmez ve aşırı gitmezse senin Rabbin bağışlar ve ikramı boldur. (Enam 6/145) 24 Düzeltme Önerisi 15 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri Sayfa 55 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri Sayfa 55’teki açıklamalar bölümünde kazanım işlenirken “Kur’an’ın hiçbir dile birebir çevrilemeyeceğine, mealin Kur’an’ın kendisi olmadığına, çeviri ve mealle namaz kılınamayacağına ve bir müfessirde bulunması gereken şartlara da değinilecektir” cümlesinde “mealle namaz kılınamayacağına ve bir müfessirde bulunması gereken şartlara da değinilecektir” ifadesinin kaldırılması Gerekçesiİlk Müslümanlardan ve Hz. Peygamber in seçkin arkadaşlarından biri olan İran asıllı Selman Farisi Namaz sırasında Fatiha suresinin özgün metnini güzel okuyamadıklarını söyleyen ve bunun yerine Fatiha’nın Farsça tercümesini okuyup okuyamayacaklarını soran ırkdaşlarına, bunun olabileceğini bildirmekle kalmamış, Fatiha’yı Farsça’ya çevirerek kendisine başvuran kişilere göndermiştir ( Bk. Serahsi; Mebsut, 1/36–37 ) Düzeltme Önerisi 16 Sayfa No: 56 Düzeltme önerisi: 56‘daki açıklamalar bölümünden “Türkçe Tefsir çalışmalarından Mahmut USTAOSMANOĞLU tefsir ve açıklamalı meali” tavsiyesinin kaldırılması Gerekçesi: Mahmut USTAOSMANOĞLU meal çalışması belli bir tarikat görüşüne göre şekillenmiş ve toplumda yaygınlığı olmayan bir meal çalışmasıdır. Aynı zamanda meal çalışmasında bir çok yerde şirke kapı aralayan ifadeler bulunmaktadır. Örneğin: Velilerden ve Peygamberden vesile aramak, rabıta vb gibi bir çok şirk inancı meşrulaştıran ifadeler geçmektedir. Ayrıca bu isim bir tarikat lideri olduğundan insanların aklına diğer tarikat liderlerinin kitapları neden örnek verilmiyor sorusu gelecektir. Böyle tartışmalara mahal vermemek için bu ismin çıkarılarak, geniş kitlelere hitap ederek iz bırakmış alimlerin meallerinden ve tefsir çalışmalarından tavsiyeler verilmesi daha vakarlı olacaktır. Düzeltme Önerisi 17 Sayfa No: İHL Meslek Dersleri sayfa 61 Düzeltme önerisi: İHL Meslek Dersleri sayfa 61 “Programın uygulanmasına ilişkin ilke ve açıklamalar” kısmına “Dinlerin öncelikle Kur’an merkezli anlaşılması, Hristiyanlık ve Musevilik gibi dinlerin de Allah’tan gelen dinler olduğu ve ortak adlarının İslam dini olduğunun kavratılması. Ayrıca dinlerin metinleri ile Kur’an arasında bağlantı kuracak çalışmalara önem verilmesi” maddeleri de eklenmelidir. Gerekçesi: Kuran daha önceki nebilerinde getirdiği dinlerinde islam olduğunu söylemektedir. Nisa 163.ayette “Biz, Nuh'a ve ondan sonra gelen nebilere nasıl vahyettiysek sana da öyle vahyettik. İbrahim'e, İsmail'e, İshak'a, Yakup'a, torunlarına, İsa'ya, Eyyub'a, Yunus'a, Harun'a ve Süleyman'a da vahyetmiş, Davud'a ise Zebur vermiştik.” denilmektedir. 25 Düzeltme Önerisi 18 Sayfa No: 71 Düzeltme önerisi: “Dinler tarihindeki farklı dinlerin doğru anlaşılabilmesi için o dini guruplara ait mabetlerin ziyaret edilmesi, öğrencilerin görevlilere soru sormaları sağlanmalıdır. Her yıl en az bir tane Kilise, Havra, vb bir yer ziyaret edilmelidir” maddesinin eklenmesi gerekmektedir. Gerekçesi: Öğrenciler akıllarına takılan soruları direk o dine ait kişilere sorarlarsa hem daha tatmin edici cevaplar alacaklar hem de farklı dinlerdeki insanlar ile de iletişimleri güçlenecektir. Düzeltme Önerisi 19 Sayfa No: 72 Düzeltme önerisi: Programın uygulanmasına ilişkin ilke ve açıklamalar kısmına ‘Kur’an sünnet bütünlüğünü gösteren çalışmalar yapılması” maddeleri eklenmeli. Gerekçesi: O (Kur’ân), tartışmayı bitiren sözdür. Tarik suresi 13 Düzeltme Önerisi 20 Sayfa No: 76 Açıklamalar Düzeltme önerisi: 1. kazanım işlenirken “Hz. Muhammed’i (s.a.v.) sıradanlaştıran veya onu beşerî özelliklerinden soyutlayan anlatımlardan uzak durulacaktır.” ifadesinin kaldırılması, yerine ‘Kazanım işlenirken Hz. Muhammed’i (s.a.v.) Kur’an’ın tarif ettiği gibi Nebimizin sıradan insanlardan tek farkının vahiy alması olduğunu, çarşıda pazarda dolaşan, evlenen, çocuk sahibi olan yeri geldiğinde sevinen ve üzülen bir insan olduğunu anlatılmalıdır. ‘ifadesinin yazılması. Gerekçesi: “De ki "Ben de tıpkı sizin gibi insanım. Bana ilahınızın tek bir ilah olduğu vahyolunmaktadır. Kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa iyi iş yapsın ve tek olan Rabbine kullukta, hiçbir şeyi O’na ortak saymasın." Kehf 110 Düzeltme Önerisi 21 Sayfa No: 78 Açıklamalar Düzeltme önerisi: “Kazanım işlenirken, Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde yapılan çalışmalara değinilecek ve Peygamberimizin belirli sahabilere hadis yazımı konusunda izin verdiğine vurgu yapılacaktır.” ifadesinin çıkarılması Gerekçesi: Her iki yönde de dellillerin olduğu bu ihtilaflı konunun burada bir taraf tutar gibi verilmesinden ne amaçlandığı anlaşılamamıştır. 26 Düzeltme Önerisi 22 Sayfa No: 79 Açıklamalar Düzeltme önerisi: “Ünite genelinde zayıf ve mevzu hadisler konuları ele alınırken öğrencilerde Peygamberimiz’in (s.a.v.) hadis ve sünnetine olan güven duygusunu zedeleyecek anlatımlardan uzak durulacaktır.” ifadesi kaldırılmalıdır. Gerekçesi: Güven duygusu bir ancak gerçeklikle örtüştüğünde ortaya çıkan bir durumdur. Gerçekleri gizlemek güven duygusuna katkı sağlamaz. Burada konu anlatırken vakar ile anlatılmalıdır ifadesi daha yerinde olur. Zira var olan ifade gelişen ilmi çalışmalar neticesinde somut verilerle ortaya çıkan duyguları durdurmaya çalışmanın gayreti gibi görünmektedir. Düzeltme Önerisi 23 Sayfa No: 81 Kazanımlar Düzeltme önerisi: 2. “Dinin anlaşılmasında hadis ve sünnetin önemini ve bağlayıcılığını savunur.” ifadesinin ‘Dinin anlaşılmasında hadis ve sünnetin önemini kavrar’ şeklinde değiştirilmesi Gerekçesi: Sünnetin bağlayıcılığı konusu tartışmalı bir konudur. Ülkemizde bir çok ilahiyatçının tartıştığı ve neticeye varılamayan bir konuda sünnetin bağlayıcılığını savunacak öğrenci yetiştirmeyi hedeflemek aynı zamanda bu tartışmalara öğrencinin gözlerini ve kulaklarını kapatmasını beklemek gibidir. Hadis ve sünnetin öneminin vakarına uygun şekilde aktarılması bununla birlikte öğrencinin neyi savunup neyi savunmayacağı konusunda özgür bırakılması daha doğru olacaktır. Düzeltme Önerisi 24 Sayfa No: 89 Açıklamalar Düzeltme önerisi: 5 Kazanım işlenirken “yersiz tekfirin sakıncalarına; mümin, kafir ve münafık kişilerin genel özelliklerine; küfür ve nifak çeşitlerine kısaca değinilecektir.” ifadesindeki ‘yersiz’ kelimesinin kaldırılması Gerekçesi: Örneğimiz olan Nebimiz bir çok ihanet ve küfür görmesine rağmen kimseyi tekfir etmemiş onlara sabırla doğruları anlatmaya devam etmiştir. Tekfirin yerlisi yersizi diye bir şey söz konusu değildir. Kim kafirlik ederse onun kafirliği seni üzmesin. Sonunda bize dönecekler, biz de yaptıkları her şeyi onlara haber vereceğiz. Herkesin içinde ne olduğunu Allah bilir. 27 Düzeltme Önerisi 25 Sayfa No: 92 Açıklamalar Düzeltme önerisi: 3. kazanım işlenirken “mucize kavramına da değinilecek ve peygamberlerin mucizelerine örnekler verilecektir.” ifadesine ek olarak Hz. Muhammed’(sav)’e e verilen (Kuran dışında) hiçbir mucize olmadığı aşağıdaki ayet ile birlikte eklenmelidir. Gerekçesi: İsra suresi 59. ayet eklenmelidir. “Seni mucizelerle göndermemizi engelleyen tek şey, öncekilerin onlar karşısında yalana sarılmalarıdır. Semûd’a, gerçeği gösteren belge olarak bir dişi deve vermiştik ama ona yanlış iş yapmışlardı. Biz mucizeleri sadece korkutmak için göndeririz.” Düzeltme Önerisi 26 Sayfa No: 94 Açıklamalar Düzeltme önerisi: ”Ünite genelinde kaderle ilgili kavramlar açıklanırken bu kavramların sorumlulukla ilişkisine vurgu yapılacaktır. Ayrıca “konular, Ehl-i Sünnetin görüşleri çerçevesinde ele alınacaktır.” İfadesinde” Ehl-i sünnetin görüşleri” çerçevesinde ifadesinin kaldırılması Gerekçesi: Hicri 4. asırda ortaya çıkmış olan Ehl-i Sünnet kavramı önceleri siyasi bir terim iken sonradan dini bir terim olarak kullanılmaya başlamış ve bu gün Diyanet İslam Ansiklopedisinde Ehl-i Sünnet maddesi altında bir çok mezhep, görüş ve akaidi fırkanın birbilerini Ehl-i Sünnet dışında saydıkları bilgisi yer almaktadır. Günümüzde ise kendini Ehl-i Sünnet olarak tanımlayan bir takım cemaat ve tarikatların görüşleri dolaşmakta her birisi kendini Ehl-i Sünnet olarak tanıtmaktadır. Bu madde ya buradan çıkartılmalı ya da hangi tarikat veya cemaatin görüşünden bahsediliyorsa açıkça yazılmalıdır. Kaderle ilgili konular Kuran-ı Kerim ve sahih hadisler çerçevesinde irdelendiği zaman alimlerin kimseyi tatmin etmeyen yorumlarını öğretmenin gereği kalmayacaktır. Düzeltme Önerisi 27 Sayfa No: 94 Açıklamalar Düzeltme önerisi: Ekleme: Kader konusu işlenirken birbirinden farklı her örneğe yer verilecektir. Gerekçesi: İfadesinin eklenmesi ve konu işlenirken farklı görüşlere de yer verilmesi hem ufuk açıcı olacak hem de öğrencilerin mutlak suretle karşılaşacakları konularda önceden bilgi sahibi olmalarını bu görüşlerin temek prensiplerinin neler olduğunu bilmelerini sağlayacaktır. 28 Düzeltme Önerisi 28 Sayfa No: 103 Açıklamalar Düzeltme önerisi: 2 ve 3. kazanımlar işlenirken “Ehl-i Sünnet ve Ehl-i Bidat kavramlarına değinilecektir” ifadesinin kaldırılması Gerekçesi: Hicri 4. asırda ortaya çıkmış olan Ehl-i Sünnet kavramı önceleri siyasi bir terim iken sonradan dini bir terim olarak kullanılmaya başlamış ve bu gün Diyanet İslam Ansiklopedisinde Ehl-i Sünnet maddesi altında bir çok mezhep, görüş ve akaidi fırkanın birbilerini Ehl-i sünnet dışında saydıkları bilgisi yer almaktadır. Düzeltme Önerisi 29 Sayfa No: 40 Fıkıh Dersi Taslağı-Ünite 1.Fıkıh İlmi-Açıklama 6’ya dair Düzeltme Önerisi: 6. kazanım işlenirken “Helal ve haram koyma yetkisinin Allah’a ve Resulüne ait olduğu vurgulanacaktır.” ifadesinde resul ifadesinin çıkartılması. Gerekçesi: Tek hüküm koyma yetkisi Allah’a aittir. Resul’ün kendi başına hüküm koyma yetkisi yoktur. Resul Kurandaki hükümleri bize öğretir, yani hikmeti öğretir. Maide suresi 140.ayette Rabbim Resulüne “Onların arasında Allah’ın indirdiği ile hükmet” diye emreder. Hud 1 ve 2. ayetlerde bize Kuran’daki hükümlerin gayet açık olduğunu, Resulün de bu hükümleri ileten sadece bir müjdeleyici ve uyarıcı olduğu vurgulanmaktadır. “Elif Lâm Râ. Bu Kur'an; âyetleri, hüküm ve hikmet sahibi (bulunan ve her şeyden) hakkıyla haberdar olan Allah tarafından muhkem (eksiksiz, sağlam ve açık) kılınmış, sonra da Allah'tan başkasına kulluk etmeyesiniz diye ayrı ayrı açıklanmış bir kitaptır. (De ki:) "Şüphesiz ben size O'nun tarafından gönderilmiş bir uyarıcı ve müjdeleyiciyim." Tahrim suresi 1. ayet de gayet nettir: “Ey peygamber! Eşlerinin rızasını arayarak, Allah'ın sana helâl kıldığı şeyi niçin sen kendine haram ediyorsun? Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.” Mehmet Görmez de hüküm koyma yetkisinin yalnızca Allah’a ait olduğunu vurgulamıştır.https://www.youtube.com/watch?v=5yHY8AQvTKE Düzeltme Önerisi 30 Sayfa No: 47 Fıkıh Dersi Taslağı-Ünite 8.Fıkıh ve Sosyal Hayat-Açıklama 6’ya dair Düzeltme önerisi ve gerekçesi: 6. kazanım işlenirken şüpheli şeylerden uzak durmayı öğütleyen hadislerden örnekler verilecek ayrıca genetiği ve nitelikleri ile oynanmış yiyecek ve içeceklerin zararına da değinilecektir. Helal gıda konusunda Rabbimizin çizdiği sınırlar gayet açık ve nettir. Şüpheye yer yoktur. Bu konuda kitabımızda gayet açık ayetler varken sahihliği tartışmalı hadislerle gençlerin kafasını karıştırmak gereksizdir. Kuran-ı Kerim’de geçen ayetlerde sadece 4 şey haram kılınmıştır, onlar da şunlardır: 1. ölmüş hayvan 2. kan (akıtılmış) 3. domuz eti 4. Allah’tan başkasının adı anılarak kesilenler (Bakara-173, Maide suresi-3, Enam Suresi-145, Nahl-115) 29 Düzeltme Önerisi 31 Sayfa No: 32 Siyer dersi taslağı, Ünite-3,Risaletin Mekke Dönemi, Kazanım 9 Düzelme önerisi ve gerekçesi: 9.kazanım işlenirken “konu ayet ve sahih hadisler ışığında ele alınacaktır. Ayrıca miraç olayı ile namazın beş vakit olarak düzenlendiğine vurgu yapılacaktır.” Bu kısım Kuran gerçeği ve Resul’ün yaşantısıyla çelişmektedir. Çünkü namaz Risalet’le birlikte 5 vakit olarak kılınmıştır. Kuran’da geçen eski ümmetlerin anlatıldığı ve o namazı(es-salat) kılarlardı(beyyine suresi) ve Hz.Musa’ya verilen o namazı(es-salat) kıl emri(taha suresi) gibi ayetler bize namazın diğer ümmetlerde de şimdiki haliyle var olduğunu göstermektedir. Peygamberimizin namaz vakitleriyle ilgili Cibril hadisi de bu durumu destekler: Resulullah (sav) buyurdular ki: "Cibril (as) bana, Beytullah'ın yanında, iki kere imamlık yaptı. Bunlardan birincide öğleyi, gölge ayakkabı bağı kadarken kıldı. Sonra, ikindiyi her şey gölgesi kadarken kıldı. Sonra akşamı güneş battığı ve oruçlunun orucunu açtığı zaman kıldı. Sonra yatsıyı, ufuktaki aydınlık (şafak) kaybolunca kıldı. Sonra sabahı şafak sökünce ve oruçluya yemek haram olunca kıldı, ikinci sefer öğleyi, dünkü ikindinin vaktinde her şeyin gölgesi kendisi kadar olunca kıldı. Sonra ikindiyi, her şeyin gölgesi kendisinin iki misli olunca kıldı. Sonra akşamı, önceki vaktinde kıldı. Sonra yatsıyı, gecenin üçte biri gidince kıldı. Sonra sabahı, yeryüzü ağarınca kıldı. Sonra Cibril (as) bana yönelip: "Ey Muhammed! Bunlar senden önceki peygamberlerin (as) vaktidir. Namaz vakti de bu iki vakit arasında kalan zamandır!" dedi." 30 Ortaöğretim Peygamberimiz’in Hayatı (9-12) Programına Verilen Görüşler Düzeltme Önerisi 1 Sayfa No: 3-16 Düzeltme Önerisi: Ortaokul Peygamberimiz’in Hayatı (5-8) dersinin içeriğe kadar olan kısmında yaptığımız düzeltmeler bu program için de geçerlidir. Gerekçesi: İçeriğe kadarki bölümler neredeyse kelimesi kelimesine aynıdır bu sebeple aynı düzeltmelerin burada da dikkate alınması gerekir. Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: 11. ve 12. Sınıfların “Raşid Halifeler” isimli ünitelerinin isimleri “Dört Halife Dönemi” olarak değiştirilmesi gerekmektedir. Gerekçesi: Raşid kelimesi öğrenciler için bilinmeyen bir kelimedir, bu kavramın bilinmesi gerekiyorsa kitap içerisinde tarif edilebilir. Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: 17 Düzeltme önerisi: “Dinin Kaynağı olarak Hadis ve Sünnet” ünitesinin adının “Dinimizde Hadis ve Sünnetin Yeri” olarak değiştirilmesi Gerekçesi: “Dinin Kaynağı olarak Hadis ve Sünnet” başlığı, dinin bir tek kaynağı olduğu, bunun da hadis ve sünnet olduğu yanlış algısını oluşturmaktadır. Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: 20 Düzeltme Önerisi: Ünitenin içeriğinin azaltılması, daha önceki sınıflarda verilen ilk 5 konunun çıkartılarak ünitenin “6. Hirâ’da İnzivaya Çekilmesi”nden başlatılması Gerekçesi: Programın ağırlığı ve önemi sebebiyle, bu ünitenin sadeleştirilmesi gerekmektedir. Bu önemli ünitenin çok uzun olması, öğretmenlerin ders yetiştirme kaygısıyla bir çok önemli olayın yüzeysel işlemesine yol açabilir. Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: 25 Düzeltme Önerisi: Ünite 2’ye 1. Başlığın altına “cerh ve tadil” kavramlarının da eklenmesi 31 Gerekçesi: Hadis ilminin temel kavramlarından olan cerh ve tadile de basitçe değinilmesi yerinde olacaktır. Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No: 37 Düzeltme önerisi: “1. Şemail-i şerif” ifadesi 41. sayfada “1.Peygamberimizin Fiziksel Özellikleri” olarak geçmektedir. Bu tutarsızlığın düzeltilmesi Gerekçesi: Şemail kelimesi yerine 41. sayfadaki ifade daha uygun düşmektedir. Ayrıyeten, konu işlenirken bu konudaki abartılı ve masalsı anlatımlara yer verilmemesi gerekmektedir. 32 Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) Programına Verilen Görüşler Düzeltme Önerisi 1 Sayfa No: 6, Ünite 1İslam İnancı sütunu, 3. İman ve İmanın Mahiyeti Düzeltme önerisi: “İmanın Tanımı” maddesinin eklenmesi Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden diğer maddeler anlaşılamaz. İmanın, Allah’a ve kitabına tam güvenmek olduğu anlatılmalıdır. Bu güvenin oluşması için insanın insanoğlunu ve doğayı Fussilet 53’üncü ayetteki gibi gözlemleyip, gözlem sonuçlarının Kuran’da anlatılanlarla birebir uyumlu olduğunu anlaması, bu şekilde Allah’ın varlığına, birliğine ve Kuran’ın gerçek bir kitap, onu tebliğ eden elçi Hz. Muhammedin de gerçek resul olduğunu kavraması gereklidir. Düzeltme Önerisi 2 Sayfa No: 7, Konu sütunu, 3. İman ve İmanın Mahiyeti Düzeltme önerisi:“İmanın Tanımı” maddesinin eklenmesi Gerekçesi: İmanın tanımı bilinmeden diğer maddeler anlaşılamaz. İmanın, Allah’a ve kitabına tam güvenmek olduğu anlatılmalıdır. Bu güvenin oluşması için insanın insanoğlunu ve doğayı Fussilet 53’üncü ayetteki gibi gözlemleyip, gözlem sonuçlarının Kuran’da anlatılanlarla birebir uyumlu olduğunu anlaması, bu şekilde Allah’ın varlığına, birliğine ve Kuran’ın gerçek bir kitap, onu tebliğ eden elçi Hz. Muhammed’in de gerçek resul olduğunu kavraması gereklidir. Düzeltme Önerisi 3 Sayfa No: 10, Ünite 4, İslamda Helaller ve Haramlar, Açıklamalar sütunu Düzeltme önerisi:“Helal ve haram koyma yetkisinin Allah ve Resulüne ait olması” yerine “Sadece Allah’a ait olması” yazılması Gerekçesi: Çünkü helal ve haram koyma yetkisi sadece Allah’a aittir. (bkz: Nahl 117, Tahrim 1) Bu konuyla ilgili bu konuşma izlenebilir: https://www.youtube.com/watch?v=1wzYNd0JZso Düzeltme Önerisi 4 Sayfa No: 15, İslam 2 dersi, 3. ünite, Milli ve Manevi Değerlerimiz, 2. Mübarek Gün ve Geceler, Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar sütunu 3. kazanım Düzeltme önerisi: “3. Mübarek gün ve geceleri tanır” yerine “Mübarek gün ve geceleri tanır ve ibadetin değil, kültürün bir parçası olduğunu kavrar.” yazılması Gerekçesi: Bidatlerin önüne geçilmesi 33 Düzeltme Önerisi 5 Sayfa No: 15, İslam 2 dersi, 3. ünite, Milli ve Manevi Değerlerimiz, 2. Mübarek Gün ve Geceler, Açıklamalar sütunu Düzeltme önerisi: “3. ve 4. kazanımlar işlenirken Peygamberimiz’in mübarek gün ve geceler ile ilgili uygulamalarına yer verilecektir.” yerine “3. ve 4. kazanımlar işlenirken Peygamberimiz’in Kadir Gecesi ile ilgili uygulamalarına değinilecek ve diğer uygulamaların kültürel unsurlar olduğu belirtilecektir.” yazılması Gerekçesi: Bidatlerin önüne geçilmesi Düzeltme Önerisi 6 Sayfa No: 12, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, 2. Boşanma Düzeltme önerisi: “Erkeğin Boşama Hakkı (talak), Kadının Boşanma Hakkı (İftida)” maddesinin eklenmesi Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih 25, http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html Düzeltme Önerisi 7 Sayfa No: 16, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, Konu sütunu, 2. Boşanma Düzeltme önerisi:“Erkeğin Boşama Hakkı (talak), Kadının Boşanma Hakkı (İftida)” maddesinin eklenmesi Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih 25, http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html Düzeltme Önerisi 8 Sayfa No: 16, İslam 2 dersi 4. ünite, Güncel Dini Meseleler, Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar sütunu, 2. Boşanma, Yapılacak düzeltme: “2. Nikah ve Boşanma ile ilgili hükümleri açıklar” yerine “2. Nikah ve boşanma ile ilgili hükümleri açıklar ve erkeğin ve kadının boşanma hükümlerini kavrar” yazılması Gerekçesi: Kuran-ı Kerim’e göre boşanma iki türlüdür. Erkeğin boşama hakkı (talak) ve kadının boşanma hakkı (İftida) bkz: Mümtahine 10-11, Bakara 229, Fetih 25, http://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html 34