İ M O N O K E Rİ E L E G R GÖSTE 2014 ŞUBAT İ ELER G R E T S N GÖ O Y S A L F EN TÜFE’de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,75, TR41 Bölgesinde ise %8,01 olarak gerçekleşti. TR41 7.8 Aylık en yüksek artış %7,45 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Ocak ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde %5,16, ulaştırmada %2,50, çeşitli mal ve hizmetlerde %2,43, sağlıkta %1,86 artış gerçekleşti. Ocak 14 ÂÂ TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) Aylık en fazla düşüş gösteren grup %7,59 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Ocak ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,60 ile haberleşme oldu. Türkiye 10% 8.9 9% 7% 6.1 6% Aralık 13 Kasım 13 Ekim 13 Eylül 13 Ağustos 13 Temmuz 13 Haziran 13 Mayıs 13 Nisan 13 Mart 13 Şubat 13 6.2 Ocak 13 5% 8.0 8.8 8% 2014 yılı Ocak ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre ülke genelinde %1,98, TR41 Bölgesinde ise %1,94 arttı. Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2014-02 Ülke geneli yıllık en yüksek artış %11,95 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%10,89), lokanta ve oteller (%10,70), eğitim (%10), ev eşyası (%6,44) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Aylık en yüksek artış %2,88 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır)’de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %9,20 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,25 ile yine TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti. ÂÂ TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI TR41 TR41 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %13,45 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti Türkiye 15% 12% 9% 6% Çeşitli Mal ve Hizmetler Lokanta ve Oteller Eğitim Eğlence ve Kültür Haberleşme Ulaştırma Sağlık Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar Giyim ve Ayakkabı Alkollü İçecekler ve Tütün Gıda ve Alkolsüz İçecekler 3% Endekste yer alan diğer gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde %12,07, lokanta ve otellerde %9,71, eğitimde %9,66, eğlence ve kültürde %6,58, ev eşyasında %6,29, sağlıkta %5,31, çeşitli mal ve hizmetler grubunda %5,05, giyim ve ayakkabıda %4,02, konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubunda % 3,92, alkollü içecekler ve tütün %3,90, haberleşmede %0,60 artış yaşandı. Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014 www.bebka.org.tr BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 3 ÜFE yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yayımlanmaya başladı ELERİ G R E T S N GÖ O Y S A L F EN Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi aylık %3,32 arttı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) 2003 referans yıllı olarak, güncel ürün sepetinin ve ağırlıkların yansıtılabilmesine imkân veren zincirleme endeks yöntemiyle tarım ve sanayi kapsamında hesaplanarak NACE Rev.1 sınıflamasına göre bugüne kadar yayımlanmıştır. Diğer göstergelerle karşılaştırılabilir ve Avrupa Birliği normları ile tam uyumlu endeksler oluşturmak amacıyla, tarım sektörü hariç olmak üzere sadece sanayi kapsamında NACE Rev.2 sınıflamasına uygun olan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üretilmiştir. Yİ-ÜFE sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünlerin fiyat değişimini yansıtmaktadır. Geçmişte ÂÂ İHRACAT (KANUNİ MERKEZ BAZINDA) Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %3,32, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,32, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,72 ve on iki aylık ortalamalara göre %5,22 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,68, imalat sanayi sektöründe %3,29, elektrik ve gaz sektöründe %3,60, su sektöründe %1,39 artış olarak gerçekleşti. Endeks Aylık Değişim (%) Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim (%) Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) On İki Aylık Ortalamalara Göre Değişim (%) Yİ-ÜFE 229,10 3,32 3,32 10,72 5,22 B-Madencilik ve Taşocakçılığı 343,81 3,68 3,68 13,64 10,09 C-İmalat Sanayi 222,50 3,29 3,29 11,69 5,31 D-Elektrik, Gaz 253,50 3,60 3,60 -6,96 7,45 E-Su temini 192,04 1,39 1,39 8,33 10,58 Sektörler(NACE Rev.2) Ocak (2014) Ocak (2013) ARTIŞ-AZALIŞ 975.621.000 $ 948.774.000 $ 26.847.000 $ Eskişehir 74.111.000 $ 54.786.000 $ 19.325.000 $ Bilecik 4.047.000 $ 7.717.000 $ Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve ÜFE olarak adlandırılan endekslerin yerine bundan sonra Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi kullanılacaktır. Bursa ÂÂ ESKİŞEHİR Milyon Dolar 12% 10.7 2014 10% 2013 8% 7.0 6% 4% Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat 0% Ocak 2% Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; diğer mamul eşyalar (%7,82), metal cevherleri (%6,64), diğer ulaşım araçları (%6,15) alt sektörleridir. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları (%0,21), ağaç ve mantar ürünleri (%0,53), kömür ve linyit (%0,79) bir ay önceye göre endekslerin en az artış gösterdiği alt sektörler oldu. ÂÂ BİLECİK Milyon Dolar Milyon Dolar 1.200 100 14 1.100 90 12 1000 80 10 900 70 8 800 60 6 700 50 4 600 40 2 Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Hazizan 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 Kasım 13 Aralık 13 Ocak 14 Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Ocak ayında en fazla aylık artış dayanıklı tüketim mallarında, en fazla yıllık artış ise sermaye mallarında gerçekleşti. En yüksek aylık artış diğer mamul eşyalar sektöründe gerçekleşti Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Hazizan 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 Kasım 13 Aralık 13 Ocak 14 Ana sanayi gruplarında en yüksek artış dayanıklı tüketim mallarında gerçekleşti li olarak Bursa ve Eskişehir illerine göre daha az ihracata sahip olan Bilecik’te, 2014 yılının Ocak ayında 4 milyon doların üzerinde bir ihracat gerçekleşmiştir. 2013 yılı ile kıyaslandığında, Bilecik’te 2014 yılının Ocak ayında 3,7 milyon dolara yakın bir ihracat azalışı gerçekleştiği ortaya çıkmaktadır. TR41 Bölgesi illerinden Bursa’da 2014 yılı Ocak ayında 975 milyon doları aşan bir ihracat gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı Ocak ayı ile kıyaslandığında 2014 Ocak ayında Bursa ihracatı yaklaşık 27 milyon dolara yakın bir artış yaşanmıştır. 2014 yılı Ocak ayında 2013 Ocak ayına göre Eskişehir ihracatında yaklaşık 19 milyon dolarlık bir artış yaşanmıştır. Görece- ÂÂ BURSA -3.670.000 $ Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 4 5 Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Hazizan 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 Kasım 13 Aralık 13 Ocak 14 ÂÂ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ocak 2014 Rİ ELE G R E T S GÖ İHRACAT 2014 yılı Ocak ayında TR41 Bölgesinde en fazla ihracat yapılan 5 ülke arasında Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık önde gelmektedir. ELERİ G R E T S GÖ İHRACAT Rİ ELE G R E T S GÖ İHRACAT Sanayi 903.049.000 $ ÂÂ ÜLKELER BAZINDA İHRACAT ÂÂ BURSA BURSA Bursa ili 2014 yılı Ocak ayı ihracatının yaklaşık %93’ünü sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Ocak 2014 Ocak 2013 Almanya 164.114.000 $ Almanya 146.878.000 $ Fransa 90.297.000 $ Fransa 83.387.000 $ Birleşik krallık 89.155.000 $ İtalya 82.140.000 $ İtalya 76.064.000 $ Birleşik Krallık 64.686.000 $ Rusya 43.582.000 $ Rusya 60.568.000 $ Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 58.082.000 $ Madencilik 14.406.000 $ Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam ihracatın %6’sı kadardır. Madencilik sektöründen yapılan ihracat ise %1 dolaylarındadır. TOPLAM 975.537.000 $ Sanayi ESKİŞEHİR Ocak 2014 57.038.000 $ ÂÂ ESKİŞEHİR Ocak 2013 ABD 17.835.000 $ ABD Almanya 9.782.000 $ Almanya 6.976.000 $ Avusturya 6.973.000 $ Fransa 5.329.000 $ Fransa 5.043.000 $ Avusturya 4.388.000 $ Hollanda 2.586.000 $ Rusya 1.796.000 $ Madencilik 13.506.000 $ 6.315.000$ 2014 yılı Ocak ayında sanayi ürünleri ihracatı Eskişehir ilinde toplam ihracatın yaklaşık %77’sini oluşturmaktadır. Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 10.757.000 $ Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran %9 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne ait olan ihracat da toplam ihracatın %14’ü dolaylarındadır. BİLECİK Ocak 2014 TOPLAM 74.110.000 $ Ocak 2013 Çin 410.000 $ Irak 3.418.000 $ Gürcistan 331.000 $ ABD 506.000 $ Almanya 257.000 $ Fransa 487.000 $ İsrail 254.000 $ Libya 368.000 $ Fransa 229.000 $ Beyaz Rusya 351.000 $ Bu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık’a yapılan ihracatta artışlar yaşanırken İtalya ve Rusya’ya ihracat azalmıştır. Eskişehir ilinde de 2014 yılında en fazla ihracat yapılan ülkelerden ABD, Almanya ve Avusturya’ya yapılan ihracatta artış yaşandığı görülmektedir. Bilecik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise 2013 yılı Ocak ayına kıyasla 2014 yılı Ocak ayında genel olarak farklı ülkelere ihracat yapıldığı anlaşılmaktadır. Sanayi 2.729.000 $ ÂÂ BİLECİK Madencilik 53.000 $ Bilecik ilinde sanayi sektörü %68’lik ihracat payına sahiptir. Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 1.267.000 $ Bilecik ilinde %68’lik ihracat payına sahip olan sanayi sektörünü %31 ile madencilik sektörü takip etmektedir. Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründen bu dönemde yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı da %1 dolaylarındadır. TOPLAM 4.049.000 $ Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014 Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 6 7 İ LER K İ T S İ T A ARET İST İhracat %4,9, ithalat %16,7 arttı Dış ticaret açığı %37,3 arttı DIŞ TİC İ LER K İ T S İ T A ARET İST DIŞ TİC Dış Ticaret, Aralık 2012 - 2013 ÂÂ En fazla ihracat yapılan ülke Irak oldu Milyon $ 25.000 23.137 20.000 19.828 15.000 10.000 12.605 ÂÂ Avrupa Birliği’ne ihracat %6,6 arttı 13.220 5.000 0 İhracat Hırvatistan’ın 1 Temmuz 2013 itibariyle Avrupa Birliği’ne (AB) üye olması nedeniyle AB ülke grubu 28 ülkeyi içerecek şekilde hazırlandı. Önceki yıl verileriyle karşılaştırma yapılabilmesi için 2013 yılına ve geriye dönük olarak tüm yıllara ilişkin veriler 28 ülkeyi içerecek şekilde revize edildi. İthalat Dış Ticaret, Ocak-Aralık 2012 - 2013 300.000 238.545 200.000 150.000 AB’nin ihracattaki payı 2012 Aralık ayında %39,3 iken, 2013 Aralık ayında %39,9’a yükseldi. AB’ye yapılan ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre %6,6 artarak 5.279 milyon dolar olarak gerçekleşti. Milyon $ 250.000 152.482 Irak’a yapılan ihracat 2012 yılı Aralık ayına göre %19,4 artarak 1.224 milyon dolar olurken; bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1.161 milyon dolar), İngiltere (719 milyon dolar) ve İtalya (571 milyon dolar) takip etti. 251.651 2013 151.869 100.000 İhracat Aralık ayında; ithalatı en yüksek fasıl, “mineral yakıtlar ve yağlar” (5.218 milyon dolar) oldu. Bu fasılı; “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” (3.130 milyon dolar), “demir ve çelik” (1.804 milyon dolar), “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” (1.665 milyon dolar) ve “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları” (1.647 milyon dolar) izledi. İthalat Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2013 yılı Aralık ayında, 2012 yılının aynı ayına göre %4,9 artarak 13 220 milyon dolar, ithalat %16,7 artarak 23 137 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’dan yapılan ithalat, geçen yılın aynı ayına göre %17,6 artarak 2.477 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (2.434 milyon dolar), Çin (2.145 milyon dolar) ve İtalya (1.126 milyon dolar) izledi. ÂÂ İthalatta mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer aldı 2012 50.000 0 ÂÂ İthalatta ilk sırayı Almanya aldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %2,3 azaldı. Aralık ayında dış ticaret açığı %37,3 artarak 7 222 milyon dolardan 9 917 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2012 Aralık ayında %63,6 iken, 2013 Aralık ayında %57,1’e düştü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat %2,3 azaldı, ithalat %1,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 yılı Aralık ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %4,9, ithalat %12,5 arttı. ÂÂ İhracatta motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları ilk sırada yer aldı Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” (1.482 milyon dolar) olurken, bu fasılı; “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler ile bunların aksam ve parçaları” (1.170 milyon dolar), “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları” (912 milyon dolar) ve “demir ve çelik” (869 milyon dolar) izledi. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 8 9 İ LER K İ T S İ T A ARET İST İ LER K İ T S İ T A ARET İST İhracat miktar endeksi %6,3 arttı İthalat miktar endeksi %19,4 arttı DIŞ TİC DIŞ TİC ÂÂ Dış Ticaret Endeksleri, Aralık 2013 İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,7, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %2,8 artarken, “yakıtlar”da %2,4, “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,3 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %1,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %0,5 arttı. İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %6,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %0,3 “yakıtlar”da %3,6 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %2,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %1,6 azaldı. İhracat birim değer endeksi %1,6 azaldı İthalat birim değer endeksi %2,3 azaldı ÂÂ Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %1,6 azaldı ÂÂ Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %2,8 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Kasım ayında 129,4 olan ihracat miktar endeksi %1,6 azalarak, 2013 Aralık ayında 127,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2012 Aralık ayında 121,3 olan ihracat miktar endeksi %6,3 artarak 2013 Aralık ayında 129 değerine yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Kasım ayında 126,4 olan ithalat miktar endeksi %2,8 artarak, 2013 Aralık ayında 129,9 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2012 Aralık ayında 115,8 olan ithalat miktar endeksi %16,7 artarak 2013 Aralık ayında 135,1’e ulaştı. Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Aralık 2013 İhracat Endeks İthalat Miktar Endeksi 150 139.6 137.8 140 135.8 130 128.9 120 110 101.8 Aralık 13 Kasım 13 Ekim 13 Eylül 13 Ağustos 13 Temmuz 13 Haziran 13 Mayıs 13 Nisan 13 Mart 13 Şubat 13 Ocak 13 Aralık 12 Kasım 12 Ekim 12 Eylül 12 Ağustos 12 Temmuz 12 Haziran 12 Mayıs 12 Nisan 12 Mart 12 Şubat 12 100.7 Ocak 12 90 İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret hadleri, 2012 yılı Aralık ayında 97,5 iken, 2013 yılı Aralık ayında 98,1’e yükseldi. Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Aralık 2013 İhracat Miktar Endeksi 100 ÂÂ Dış ticaret haddi 2013 yılı Aralık ayında 98,1 olarak gerçekleşti İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %6,1, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %0,3 “yakıtlar”da %3,6 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %2,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %1,6 azaldı. İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,7, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %2,8 artarken, “yakıtlar”da %2,4, “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %0,3 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %1,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %0,5 arttı. Genel Gıda, içecek ve tütün Hammaddeler Yakıtlar İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) SITC’de başka yerde sınıflandırılmayan mallar Genel Gıda, içecek ve tütün Hammaddeler Yakıtlar İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) SITC’de başka yerde sınıflandırılmayan mallar Değişim (%) 2013 Aralık/ 2012 Aralık 2013 Aralık 2012 Aralık Birim Değer Endeksleri 109.8 108.1 -1.6 107.3 110.1 2.7 105.6 108.6 2.8 132.1 129.0 -2.4 108.6 108.2 -0.3 147.0 121.2 132.8 139,0 109.4 116.3 214.1 İthalat Endeks Değişim (%) 2013 Aralık 2012 Aralık 2012 Aralık 2013 Aralık 112.7 117.0 107.0 133.9 106.5 110.2 109.9 106.7 129.0 106.3 -2.3 -6.1 -0.3 -3.6 -0.1 -36.4 115.9 98.3 -15.1 Miktar Endeksleri 128.9 6.3 155.0 16.7 145.2 4.5 131.6 20.2 125.4 7.9 113.8 128.1 109.3 119.7 111.1 135.8 159.8 115.3 126.1 129.7 19.4 24.8 5.5 5.3 16.8 130 592.3 355.6 93.5 30.3 -85.8 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 10 11 İ SLER K E D N E VEN L GÜ E R Ö T K SE Mevsim etkilerinden arındırılmış endekslerin yayımına başlandı. ÂÂ Ocak 2014 KSİ E D N E N İ GÜVE Tüketici güven endeksi %3,5 azaldı. TÜKETİC ÂÂ Ocak 2014 Hizmet Sektörü Güven Endeksi Perakende Sektörü Güven Endeksi Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen Tüketici Eğilim Anketi sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi 2014 Ocak ayında bir önceki aya göre %3,5 oranında azaldı; Aralık ayında 75 olan endeks Ocak ayında 72,4 değerine düştü. İnşaat Sektörü Güven Endeksi 120 110 100 90 2012 80 2013 2014 Genel ekonomik durum beklentisi %7,7 azaldı 85 70 79.6 80 Aralık 14 75.0 75 70 Mevsim Etkilerinden Arındırılmış Sektörel Güven Endeksleri, Ocak 2014 2014 Ocak ayından itibaren Sektörel Güven Endeksleri ardışık dönemler arasında daha güvenilir karşılaştırmaların yapılabilmesine olanak sağlamak üzere mevsim etkilerinden arındırılmış olarak yayımlanmaya başlamıştır. 78.5 76.2 72.4 73.6 72.1 69.3 65 Bir önceki aya göre değişim (%) 2014 2013 2014 01 12 01 103.4 -0.2 -1.4 98.6 -0.6 -1.6 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Aylar Kasım 14 Ekim 14 Eylül 14 Ağustos 14 Temmuz 14 Haziran 14 Mayıs 14 Nisan 14 Mart 14 Şubat 14 Ocak 14 Aralık 13 Kasım 13 Ekim 13 Eylül 13 Ağustos 13 Temmuz 13 Haziran 13 Mayıs 13 Nisan 13 Mart 13 Şubat 13 Ocak 13 60 11 12 Aralık ayında 101,9 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi %7,7 oranında azalarak, Ocak ayında 94 değerine düştü. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir. Endeks Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi %1,4 azaldı Bir önceki ayda; 104,9 olan hizmet sektörü güven endeksi 103,4 değerine geriledi. Hizmet sektörü güven endeksindeki azalış, son üç aylık dönemde iş durumu değerlendirmesindeki %1,6’lık, son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep değerlendirmesindeki %2,8’lik ve gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi değerlendirmesindeki %0,1’lik kötüleşmeden kaynaklandı. Hizmet Sektörü Güven Endeksi İş durumu (son 3 aylık dönemde) Hizmetlere olan talep (son 3 aylık dönemde) Hizmetlere olan talep beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi İş hacmi-satışlar (son 3 aylık dönemde) Mevcut mal stok seviyesi (*) İş hacmi-satışlar beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) İnşaat Sektörü Güven Endeksi Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi Toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,3 azaldı Aralık 2013 tarihinde 108,8 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 108,4 değerine düştü. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki azalış, mevcut mal stok seviyesi alt endeksi değerlendirmesindeki %2,8’lik kötüleşmeden kaynaklandı. Son üç aylık dönemde iş hacmisatışlar ve gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla %0,2 ve %1,4 arttı. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi %4,6 arttı Bir önceki ayda 84,8 olan inşaat sektörü güven endeksi 88,7 değerine yükseldi. İnşaat sektörü güven endeksindeki artış, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endekslerindeki iyileşmeden kaynaklandı. Söz konusu endeksler bir önceki aya göre sırasıyla %8,4 ve %2 arttı 2013 12 104.9 100.1 99.9 97.1 0.8 -2.8 114.7 114.5 -0.7 -0.1 108.8 108.5 0.6 -0.3 99.4 99.6 -0.6 0.2 105.2 102.3 3.0 -2.8 121.7 123.5 -0.5 1.4 84.8 88.7 -0.7 4.6 68.0 73.8 -2.0 8.4 101.6 103.6 0.2 2.0 Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri ve Değişim Oranları, Ocak 2013 İşsiz sayısı beklentisi %4,6 azaldı Aralık ayında 81,8 olan gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi %4,6 oranında azalarak, Ocak ayında 78 değerine düştü. Bu düşüş, işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklandı. Endeks 2013 2013 2014 11 12 01 Hanenin maddi durum beklentisi %1,2 azaldı Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %1,2 oranında azaldı. Aralık ayında 92,4 olan endeks değeri Ocak ayında 91,3 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı. Tüketici Güven 77.5 Endeksi (*) Hanenin maddi 92.9 durum beklentisi Genel ekonomik 107.3 durum beklentisi İşsiz sayısı 85.9 beklentisi (**) Tasarruf etme 23.9 ihtimali Tasarruf etme ihtimali %9,6 arttı Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %9,6 oranında arttı. Aralık ayında 23,8 olan endeks, Ocak ayında 26,1 değerine yükseldi. Bu artış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir. Bir önceki aya göre değişim oranı (%) 2013 2014 12 01 75.0 72.4 -3.3 -3.5 92.4 91.3 -0.5 -1.2 101.9 94.0 -5.0 -7.7 81.8 78.0 -4.8 -4.6 23.8 26.1 -0.3 9.6 (*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır. (**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir. (*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 12 13 Sİ K E D N E TİM Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre değişmemiştir ÜRE SANAYİ ÂÂ Aralık 2013 Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Aralık 2013 Sektör Toplam Sanayi Ara malı imalatı Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı Enerji Sermaye Malı İmalatı Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,1 arttı Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Aralık 2013 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış ArındırılmAMış Takvim Etkisinden Arındırılmış Sektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.8 123.7 7.1 119.5 0.0 Madencilik ve Taşocakçılığı 107.5 106.6 3.7 107.5 2.9 İmalat Sanayi 126.2 125.1 7.4 120.7 -0.6 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı 124.2 123.1 6.5 117.6 2.8 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Aralık 2013 2012 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en fazla artış diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en yüksek azalış bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en fazla artış %29,5 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %18,4 ile tütün ürünleri imalatı, %9,3 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı takip etti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek azalış %11,5 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bunu %10,2 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı, %6,3 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) takip etti. ÂÂ KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ %01 2012 2013 2013 135 90 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Ger. Kişi Tic. İşl. 11 Kooperatif 10 Şirket 9 Kooperatif 8 Şirket 7 Ger. Kişi Tic. İşl. 6 Kooperatif 5 BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK Şirket 4 TR411 TR412 TR413 TOPLAM Ger. Kişi Tic. İşl. 3 Aylar 99.5 Aylar 106 Kooperatif 105 111.1 110.9 104.0 Şirket 115.6 115.0 2 İL ADI Kooperatif 113.3 112 NUTS 3 KODU 119.9 Şirket 120 Ger. Kişi Tic. İşl. 119.5 2013 OCAK (BİR AYLIK) KURULAN TASFİYE KAPANAN Kooperatif 118 2014 OCAK (BİR AYLIK) KURULAN TASFİYE KAPANAN Şirket 124.4 123.7 120.0 Endeks 124.8 119.9 115.5 124.4 117.7 146.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Aylık Değişim (%) 119.5 0.0 119.8 -2.1 121.1 0.3 116.7 1.5 112.4 2.7 129.7 0.1 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Aralık 2013 130 124 Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Yıllık Değişim (%) 123.7 7.1 117.7 6.9 115.4 11.3 124.3 5.2 116.5 5.1 146.7 10.4 ArındırılmAMış Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %3,7, imalat sanayi sektörü endeksi %7,4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,5 arttı. 1 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek artış enerjide gerçekleşti Ana Sanayi Grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %2,7 ile enerjide gerçekleşti. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %2,9 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %0,6 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %2,8 arttı. 100 Sİ K E D N E RETİM Ü İ Y A ERİ N L K İ SA T S İ T İSTA T E K R İ Ş VE 194 42 1 237 2 1 0 3 369 243 39 651 36 10 2 48 5 0 0 5 77 23 4 104 23 6 0 29 71 59 12 142 145 45 7 197 7 0 0 7 144 145 19 308 59 27 4 90 7 0 0 7 62 28 4 94 11 9 1 21 68 83 17 168 Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan Şirket İstatistikleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 14 15 ? BİLİYOR MUYDUNUZ NOTLAR ÂÂ Bursa, Eskişehir ve Bilecik illerinden oluşan TR41 Bölgesinin, 2013 yılında ülke nüfusunun %5,3’üne sahip olup en kalabalık 5. Bölge olduğunu, ÂÂ 2013 yılında taşıt araçları ve yan sanayinin yaklaşık 8 milyarlık milyar dolarlık ihracat ile Bursa’dan yapılan toplam ihracatın yaklaşık %60’ını oluşturduğunu, ÂÂ İlk Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün 1925 yılında Eskişehir’de kurulduğunu, ÂÂ Yunus Emre ve Nasreddin Hoca’nın Eskişehir’de doğduğunu, ÂÂ Bursa’nın İznik ilçesinin 1. ve 7. konsülün burada yapılması nedeniyle Hristiyanlık için bir nevi Hac yeri olduğunu, ÂÂ Bazı Tanımlar TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu mal ve hizmetlerin ortalama fiyat artışıdır. ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindeki ortalama fiyat artışıdır. İhracat Birim Değer Endeksi: İhracatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. İthalat Birim Değer Endeksi: İthalatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. Dış Ticaret Haddi: İhracat birim değer endeksinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi ile bulunur. Sanayi Üretim Endeksi: Sanayi üretiminde meydana gelen artış ya da azalışı ifade eder. Tüketici Güven Endeksi: Tüketicilerin ekonomideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttür. İşgücüne Katılım Oranı: İstihdam edilenlerle işsizlerin toplamının oluşturduğu iş gücünün çalışabilir yaştaki insan sayısına oranıdır. İşsizlik Oranı: İş bulamayan nüfusun toplam işgücüne oranıdır. İstihdam Oranı: Çalışan insan sayısının, çalışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle bulunan orandır. BEBKA • Ekonomi Göstergeleri BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 16 17 NOTLAR www.bebka.org.tr BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 18 www.bebka.org.tr Yeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi Buttim Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE Telefon 0224 211 13 27 • Faks 0224 211 13 29