SİİRT (BAYKAN) Veysel Karani Külliyesi Pazar, 02 Ağustos 2009 11:33 - Son Güncelleme Pazar, 29 Kasım 2015 16:07 SİİRT (BAYKAN) Veysel Karani Külliyesi Sıffın Savaşı' nda şehit düşen ve Hz. Muhammed tarafından çok değer verilen Veysel Karani için yaptırılmış olan bir anıt mezardır. Yapı, mimarisi ile etkileyici bir görünüme sahip olup, inananlarca ziyaret edilmektedir. 1/2 SİİRT (BAYKAN) Veysel Karani Külliyesi Pazar, 02 Ağustos 2009 11:33 - Son Güncelleme Pazar, 29 Kasım 2015 16:07 Veysel Karani Hz. :asıl olması Baykan İlçe’nin nedeniyle 8Medine’ye İlçesi’nin Km. güneybatısında en binlerce önemli insan özelliği, bulunan İlçe’ye büyük Ziyaret akın zatlardan etmekte Beldesi’nde olan ve İlçe’yi Hz. bulunmasıdır. Veysel canlandırmaktadır. Karani’nin Türbenin türbesinin burada Veysel Karen Amir’dir. dünyaya Dört güçlükle olmadan Türbesinin yaşında Köyü’dür. Karani’nin Kendisinin herhangi gelen büyür. iken İlçe’de küçük Soyu 555-560 babası bir tahsil Üveys, olması Yemen ismi vefat yılları görmeden, Üveys Muradoğulları’ndan nedeniyle Kabilelerinden eder. arasında Bin O, semavi Amir-i burayı annesinin doğduğu Muradoğulları’ndan Karenî’dir. dinlere önemli Amir’in başka tahmin bir ve mütevazı kimsesi kitaplara ziyaret Karen edilmektedir. Köyü’nün merkezi bulunmadığından gelmektedir. ait evini herhangi mutlulukla Doğum haline bir mutlu Babasının bir getiren yeri bilgisi doldurur. bin seherinde Yemen’in bir Hz. ismi Üveys kimse olan tek anlamaz, büyüdükçe insan annesi söylediklerine kendisinde idi. doğuştan güler, alay mevcut ederler. olan Kendisini “Tek Tanrı’ya anlayan, İnanç” dinleyen, hissi de derdine gelişir. ortak O’nu aramaya anlamayan çobanlığı ulvi koyulur. yapmaya hislerle insanlardan Sonunda kaynaşan başlar. uzaklaşmak kendisine ve artık ve çalışıp en endi uygun annesine iç dünyasıyla işi seçer. bakabilecek Kendisiyle başbaşa çağa kalabilmek alay gelen eden, genç için kendisini deve Üveys, bir otlattığı başbaşa geniş, aydınlık, sakin kalmaktan vadilerden gönlü deve bir öyle an çobanlığı Karen’e olsun duyarlıdır ayrılmak inmeyi yapmaya ki, her hiç istememektedir. an istememektedir. başlayınca bir kurtarıcının ihtiyar Artık Kendi haberini ve Hz. hasta uzletgahında Veysel beklemektedir. annesi Karani’nin olmasa Allah ufku ile deve öyle Ve Muhammed’in haberi Muhammed’e beklediği duyunca kutlu gönülden zuhur hiç haber kimsenin ettiği bağlanır. çok ve geçmeden irşad insanları Annesine ve teşviki “Hak kendisine de Din’e” olmadan Kelime-i ulaşır. davet Müslüman Tevhid’i ettiği Bu haber haberidir. bizzat olur, Allah’ın İslam’a kendisi Hz. son Veysel ve öğretir. Peygamberi Hz. Karani bf Hz. tutuşur. açarsa vermez. yanardağları Peygamber’i verir. Hz. Veysel da, Hz. Hz. çok Karani Veysel Veysel orada çok ihtiyar iyi Müslüman bulamayacak Karani, Karani’nin hisseden ve âmâ Allah anne, (kör) olunca yaşı Resulü’nü olursa olan kırk’ın çaresiz yüce annesi, teşriflerini üzerine peygamberin görme “Ancak kendisine gelir. beklemeden arzusunu Medine’ye Oğlunun nurlu bakacak birkaç yüzünü gidip dönmek.” gönlünde defa kimse hemen görebilmek pek Şartıyla olmadığından patlayan gelmek, sevdiği kendisine aşkıyla Hz. annesine izin yanar izin Gönlü ve beldesi evde bulamayınca Kainatın doya niyazını dönünce Medine bulamaz. görmek Allah bildiriniz.” efendisine Hz. yollarına aşkıyla, Aişe’ye çok isterdim. Peygamber üzülür. Diyerek ulaşır. selamımı koyulur. Peygamber şöyle Lütfen, Hz. Hz. ayrılır hitap Efendimiz Issız Veysel Peygamber’in söyleyiniz. içimin ettiler: muhabbetiyle ve vadiler, tekrar Karani, aşk-ı ove sırada Cennet dağlar, Muhammed’i Yemen evine annesine dolu Tebük sabahlarını tepeler, giden yolunu olan Seferi’ndedir. verdiği (S.A.V.) Hz. Hz. tutar.Peygamber kızgın Veysel andıran Veysel sözü çölleri ile hatırlar. yandığını, Karani, Peygamberimizi Karani, mübarek aşar Efendimiz Hz. Peygamberimizi ve izin gönlümün yüzlerini Peygamber Aişe alınca (R.A.)’ye seferden durmaz doya bitmez “-iş “Ya Aişe, evimize hangi ulu kişi geldi? Bu Rahmani kokular, bu İlahi lezzet nedir? Ey geldi. halde Allah’ın Mukaddes ayrıldı. Resulü; İşte Cemâlinizin Yemen o adam Oymağı’ndan gittikten bağrı yanık sonra aşıklarındanmış. Karen evin Köyü’nden içinde bu ulvi Zat-ı Üveys kokuları âlinizi adında bulamayınca hissettim. bir zat sizi çok ziyarete üzgün Ya Aişe, sen o zatı gördün mü? Evet ey Allah’ın Resulü. Sağ gözümün ucu ile baktım. *bir Öyleyse o gözünü bende ziyaret edeyim. Görüşün ve gördüğün mübarek olsun.” Bir müddet sonra Mescid-i Nebevi’ye geçen Resulullah, Sahabelerine seslendiler; – Müjdeler olsun, Üveys’i gören gözü ziyaret ettim, gelin siz de benim gözümü ziyaret edin. Ve buyurdular; “Bana Yemen tarafından rahmani kokular geliyor. Şüphesiz tabii’nin en hayırlısı Resulullah son hastalıklarında Hz. Ömer, Hz. Ali ve Hz. Aişe’ye vasiyet buyurdular :sevgisinin “Üveys’tir.” Benden sonra arkamdaki hırkamı, Üveys’e veriniz.” Yine Rebia Resulullah ve Mudar buyurdular Kabileleri’nin :“Benim koyunları ümmetimde tüyü sayısınca Üveys günahlı adında bir kişilere kişi vardır. şefaat Kıyamet edecektir.” gününde Resulullah’ı devam herkesten sevgisiyle eder. dolar uzak göremeden Yine kendi taşardı. Karen uzletgah’ında tekrar halkı ona Karen’e divane ibadetleriyle dönen gözüyle Hz. meşgul Veysel bakar olur, ve Karani O’nunla gönlü yine Allah alay deve ederlerdi. aşkı, çobanlığı Peygamber O yapmaya yine Peygamberimizin vasiyeti Veysel duyulmasından Karani’ye üzerine sonra Hırka-i verilmesinden vefatından Hz. Şerifi Veysel sonra Hz. sonra Veysel Karani’nin Hz. Ali Kanani’ye Peygamberimizin ve gözünde Hz. Ömen verirler. değeri Üzeys O’nun Peygamberimizin artar, Hz.’ni hakkındaki herkes bulur ona ve hırkasının övgülerinin Peygamberimizin hürmet eder. Hz. Annesi ve kendilerine vefat etmiş olan bulunan hürmet arttığı Hz. Veysel için köyden Karani’nin ayrılırlar. yüceliği Kûye’ye bu hadiseden giderler. sonra Karen’de bilindiği Hz. tabiatın Veysel kucağında Karani’nin ve Kûye kendi ve uzletgahında Basra taraflarındaki Hakk’a niyazla hayatı geçmektedir. da eskisi gibi yine ıssız vadilerde, esnasında Memnuniyetle sonra Hz. Ali’nin da Hz. Hz. halifeliği Ali’nin bu Ali davete tarafında, sırasında yanında icap safında Sıffin iki eden Müslüman Savaşı’na Hz. savaşa Veysel grup katılması katılırlar. Karani arasında ricasıyla hemen çıkan Medine’ye Medine’ye Sıffin Savaşı’nın hareket davat edilirler. ederler, hazırlıkları daha Şevval Savaşı ayının esnasında 18. günü Fırat Veysel Nehri Karani’de kenarında yaralanarak, savaş meydanında Hicret’in 37. şehit Senesinde olur. (Miladi 657) Sıffin memleketlerine vardı. sahipleri Sonunda köken kabile olmadılar. alıyorum... kerametini birbirinden yolunu, Savaşı’nda Mübarek bu itibariyle biri üçtü. teklife iş Bunun gösterdi Yarın habersiz Şam Hz. Saatlerce Yemen’li naaşı götürmek Ali’ye razı yolunu, görüşürüz.” şehitlerin üzerine ve naaşın olmadılar. için ulaşınca sabah tartıştılar. biri olduğunu Hz. üç isteyenler büyük kendilerine de ayrı dedi kalktıklarında Ali O, Hz. Bitlis “Peki, kabile çoğunluğu olayı ve ve Ne Ali için yolunu her Yemenlilere kur’a var dedi... verildiğini islami toplanmış tabutlar üç ki, her çekme kabile tuttu. hiçbir savaşın açıdan Veysel üç yaptırıldı. zannederek ve verilmesi kabilenin başkanları kabile teklifinde anlatmaya sahip olduğu Karani’nin diğerini Şehitlerin çıkmışlardır. gerektiğini tabutlarında bulundu yerde dağıldılar. sessizce mübarek çalıştı. tatmin toprağa içinde ise belirtti. naaşı Hz. edip Şehit Hz. da de naaşını Hz. verildi. Veysel göründü. buna Veysel inandıramadı. alarak, birdi, Ancak, Veysel ben da Şehitlerini Karani’nin ancak Karani biri razı Her diğer korumaya Karani’de Yemen kabile son iki Allah önler. Allah’tır. defnedildiği aşkının Rivayetler O’nun konusunda potasında defni O’nun ve şahadetini kesin mezarıyla eriyen bir Veysel bilgi ilgili ve yoktur. kerametini Karani anlatılanlar Nerede Hz.’nin böyle birer olduğunu kerameti anlatır. rivayete Ancak, böylece ancak dayanır. yüce her yeni Nereye şeyi Allah olayların bilen bilir. ve yüce nasıl çıkmasını Keşifleri : Kahveyi bulan o’dur. Üveys nimeti kavurdu, düşünmeye, yiyeni keyiflendiriyor fayda bir çiğnedi gün için kendisine develeri yaratmıştır.” acılıkları (keyfe) otlatırken güvenmeye kalmamıştı. olmalıdır.” Diyerek buruşuk başlamıştı. acı Bir Dedi. bulduğu meyvelerden saat Günümüzde sonra Üveys o meyvelerden Üveys’in derhal birisini Keyfe yakışan aklı ısırdı. adı birazını içi kahve Acıydı. bir ismi olmuştu. ateşin söyledi. olarak “ Allah üzerine Daha anılmaktadır. “Madem (c.c) sonra her attı, ki bir iyi İlmi Yönü : doğuşundan velilerin başlamış, alemleri gayb görmek alemlerini mutluluğunu öncüsüdür. görür olgunluk Karani, önce pencereler açmıştı. Yemen’in dünyanın çağına Doğuşunda bağışlamıştır. Hiçbir açılmıştır. geldiğinde Karen batıl öğretmene gönlünü inançlarla Köyü’nde Okul bu inanca ışıklandıran görmediği, gerek karanlık bu Peygamber duymadan aleme bir içinde tek gözlerini harf Allah yüzdüğü gizli bilmediği sevgisi inancı hazinelerini açan eklenince, bir daha halde bir dönemde, velidir. çocukluk yüce öğrenmek iç Hem aleminde Allah İslam’ın yıllarında de ve ona dış O’nun yeşermişti. peygamberin zengin Hz. geleceğine gönül Peygamber ikliminde inanmış daha sürekli dünyayı olması, olarak O’nun aydınlatmadan Allah’a erdem ve yüce dolu yıllar Peygamberine niteliklerinin önce tek tanrı en sevgi üstünüydü. görüşüne çiçekleri Alemler iştiyakıyla görememiştir. serdarı doluydu. Hz. Ne Peygamberi var ki, gönül dünya gözüyle gözüyle her görmeden zaman gördüğü O’na aşık Hz. Peygamberi olmuştu. O’nu dünya görebilmek gözüyle kutsallığını, güzel Peygamberin örneği yatalak hiç kuşkusuz " Cennet annesine Veysel anaların ömür Karani ayakları boyu Hz. gösterdiği altındadır.” vermiştir. üstün Hadisi hizmet ile buyurduğu ve ilgisiyle, anne insanoğluna en olduğu, yorumlarından Veysel gerek Karani’nin Peygamber anlaşılır. tabii’nin efendimizin en ulusu hadislerinden, olduğu, Allah ve gerekse Resulü İslam nezdinde alimlerinin çok sevilen ortak bir kişi Veysel çobanı karani yanında Hz.’nin ibadet hayatı, ve itaatle derinliklerine sürdürmüştür. erişilmeyen bir ummandır. Bütün yaşamını deve anlaşılabilmiştir. gözünde bahşettiği kutsallaşmış, Böylece eşsiz gönüllerde yüceliği o güne de kadar layık Peygamberin deli olduğu divane altın hırkasının olarak tahta görülen oturmuştur. kendisine Veysel verilmesinden Karani Hz. halkın sonra Allah’ın etmek makamları istemiştir. velileri bulunmaktadır. her Sahip zaman çıkmışlardır. insanların Kendileri gönlünde tek taht olduğu kurmuştur. halde Onları Anadolu’muzun her toplum birçok kendilerine yerinde mal Peygamber bir hadisinde; “Hz. ediniz.” Beni ziyaret buyurmuştur. etmek imkanına erişemediğinizde, kardeşim Veysel Karani’yi–Makamını-ziyaret Velilerin yapılarak sınırları içindeki öncüzü serpilmiş bu Veysel bulunan kutsal Karani makamdır. makamların Hz.’ne izafe en edilen önemlilerinden ve İslam biri devletlerinin hiç kuşkusuz topraklarına Baykan İlçesi kubbeler Siirt, gelir. kalkar, Dönemi’nde görmüştür. Baykan Yıllık dilekler ziyaretçi atılmış, İlçesi’ndeki tutulur, adedi ilk kurbanlar olarak Veysel yüzbinleri ta Karani Veysel kesilir.Veysel aşar. Hz. Karani Burada makamı, Karani Türbesi Veysel en Hz.’ne yapılmıştır. çok Karani ziyaret ait külliyenin Hz. Daha edilen huzurunda sonra temeli makamların 1967’de eller Selçuklular duaya başında onarım daha kesimhane bakımlı Karani binaları, bir Külliyesi, görünüme daha Vakıflar sonra kavuşmuştur. da Genel otel Müdürlüğü’nün ve 1982 konukevi yılında binaları avlu girişimleriyle düzenlenmesinden devreye 1974 sokulmuştur. yılından sonra, itibaren 1983’te çok Yunus Emre’nin Dilinden VEYSEL KARANİ Rum’da, Acem’de aşık oldum İllerinde Enbiya sevdi ve dostum dedi Anasından doğdu dünyaya geldi Melekler altına kanadın yaydı Resulün hırkasın, tacını giydi Yemen illerinde Veysel Karani Erenler önünde kemer belinde Aknurdan beni var o sağ elinde Üveys Hak divanında Sabah ibadetin yapar giderdi Gizlice Rabbine niyaz ederdi işisultan gücü deve güderdi Bin deveyi birderler akçeyi güderdi Anın da nısfını zekat ederdi Develer bilesine tevhid ederdi Yemen illerinde Veysel Karani 2/2