8 Neler yaptık ABD’YE GÜMRÜKSÜZ İHRACAT A merika Birleşik Devletleri tarafından uygulanmakta olan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS), gelişmiş ülkeler tarafından, gelişmekte olan ülkelerin ihraç mallarına gümrükten muaf ya da indirimli oranlar uygulanması suretiyle gelişmekte olan ülkelerin ürünlerine gelişmiş ülke pazarlarında rekabet gücü kazandırılmasını amaçlamaktadır. Ülkemiz, 1976 yılından bu yana ABD GSP programından yararlanmaktadır. GTS kapsamında 2012 yılı itibariyle, 4.975 ürünlük bir liste çerçevesinde aralarında ülkemizin de yer aldığı 128 ülkeye ABD pazarına gümrüksüz giriş imkanı tanınmakta ve 2011 yılı itibariyle ABD pazarına yönelik ihracatımızın %17’lik kısmının GTS kapsamında gümrüksüz olarak gerçekleştiriliyor. Konuyla ilgili olarak, Ekonomi Bakanlığı’ndan Deniz Gürel ve ABD Ticaret Temsilciliğinden Direktör Marin Weaver ülkemize gelerek 7 Mart tarihinde Birliğimizde bir seminer verdiler. Ekonomi Bakanlığı Uzmanı Deniz Gürel, ABD’nin en çok ihracat yaptığımız ülkeler arasında yer aldığını, bu sistem sayesinde uygulanan sıfır gümrük ile ABD’ye ihracatta bir avantaj elde ettiğimizi söyledi. GTS’nin, AB ile imzalamış olduğumuz GB Anlaşması’ndan farklı olduğunu, tam aksine tercihli bir tarife uygulama imkanı verdiğini bu açıdan da önemli olduğunu ifade etti. GTS’nin yürürlüğe girme amacının, gelişmekte olan metalik 2013 ülkelerin desteklenmesi olduğunu, böylece kazanılan tarife indirimleri ile ihracatımızda rekabet avantajı kazandırdığını belirtti. ABD Ticaret Temsilciliği (USTR) Direktörü Marin Weaver ise öncelikle USTR’ın yapısından bahsetti. Amerika’nın dış ticaretiyle ilgili konulardan sorumlu 250’ye yakın personeli olduğunu belirtti. GTS’nin ABD’nin uyguladığı en eski ticaret programlarından biri ve Türkiye’nin GTS’den yararlanmasının bir avantaj olduğunu vurguladı. GTS üzerinden ABD’nin ithal ettiği ürünlerin toplam ABD dış ticaretinin %33’ünü kapsadığını, Türkiye’nin GTS’den yararlanma oranının da %78 olduğunu ifade etti. Türkiye’nin GTS’den yararlanan başlıca ürünler; bakır teller, değerli metaller, doğal taş, çimento, sebze, meyve, fındık. Weaver sözlerine şöyle devam etti: “ GTS’den faydalanmak için bazı şartlar var. Bunlar öncelikle GTS’ye uygun bir ürün olması ve daha sonra karşılaması gereken bazı rakamsal oranlar var. Öncelikle ABD’ye ihracat yapan firmaların USTR’ın web sitesinden ürünlerinin sisteme uygun olup olmadığına bakması gerekiyor. Weaver gelen bir soru üzerine, ATR gibi bir belge alınmasına gerek olup olmadığıyla ilgili olarak da, bu tür bir belgeye gerek olmadığı, ihracat için hazırlanan evraklarda ve ABD’li ithalatçının formlarda ilgili yerlere ürünün GTS’den yararlandığına dair “A” işaretini koyması gerektiğini vurguladı. 36 firma temsilcisinin katılım gösterdiği seminer sonunda katılımcılar GTS hakkında çok faydalı bilgiler edindiklerini ve sistemi en yetkili ağızdan tanıma şansı buldukları için memnu olduklarını ifade ettiler. Seminere ilişkin sunuma http:// www.immib.org.tr/files/gtsseminersunum/TurkeyPPEnglishMarch2013finalpresentation.pptx adresinden ulaşılabilir.