T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKĠ EĞĠTĠM VE ÖĞRETĠM SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ PROJESĠ) MUHASEBE VE FĠNANSMAN ENTEGRASYON ĠġLEMLERĠ ANKARA 2009 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliĢtirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaĢtırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliĢtirilmiĢ öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmıĢ, denenmek ve geliĢtirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya baĢlanmıĢtır. Modüller teknolojik geliĢmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koĢulu ile eğitim öğretim sırasında geliĢtirilebilir ve yapılması önerilen değiĢiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, iĢletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaĢılabilirler. BasılmıĢ modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir Ģekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karĢılığında satılamaz. ĠÇĠNDEKĠLER ĠÇĠNDEKĠLER.......................................................................................................... i-ii AÇIKLAMALAR ....................................................................................................... iii GĠRĠġ ........................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 .................................................................................... 2 1. TĠCARĠ MODÜL ICEBERG’TEN MUHASEBE’YE ENTEGRASYON .. 3 1.1. ICEBERG’ de Cari Kart Sisteminin Kurulumunu Hatırlayalım ............... 5 1.2. Bilanço / Muhasebe Modülü’nde Entegrasyon ......................................... 9 1.2.1. Firma Tanımı .............................................................................. 9 1.2.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı ............................. 13 1.2.3. ICEBERG Ticari Program’dan Muhasebe’ye Entegrasyon ..... 14 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 1...................................................................... 17 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME - 1 ........................................................... 18 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 2 .................................................................................. 20 2. ÜCRET BORDROSU’NDA MODÜLÜ ve ENTEGRASYON ........................ 20 2.1. Firma Tanımı ........................................................................................... 22 2.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı ............................................ 25 2.3. Personel Kart Tanımı ............................................................................... 27 2.3.1. Günlük Puantaj Hesaplaması .................................................... 30 2.3.2. Günlük Ücret Tanımı ve Aylık Ücret’in Hesaplaması ............. 31 2.3.3. Sosyal Yardım / Ek Ücret GiriĢleri........................................... 31 2.4. Aylık Ücret Hesaplamalarının Kontrol Edilmesi .................................... 32 2.4.1. Net Ücret Hesaplama Formülü ................................................. 32 2.5. Ücret Bordrosunun Hazırlanması ............................................................ 33 2.6. Aylık Hizmet Bildirimi............................................................................ 34 2.7. Aylık Ücret Entegrasyonu ....................................................................... 36 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 2...................................................................... 37 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME - 2 ........................................................... 38 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 3 .................................................................................. 40 3. DEMĠRBAġ – AMORTĠSMAN MODÜLÜ ve ENTEGRASYON .................. 40 3.1. Firma Tanımı ........................................................................................... 41 3.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı ............................................ 44 3.3. DemirbaĢ Kart Tanımı ............................................................................. 45 3.3.1. Birinci Yöntem ......................................................................... 45 3.3.2. Ġkinci Yöntem ........................................................................... 46 3.4. Dönemsel Amortisman Hesaplaması ve Entegrasyon ............................. 48 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 3...................................................................... 50 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME - 3 ........................................................... 51 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 4 .................................................................................. 53 4. SMMM BÜRO YÖNETĠMĠ MODÜLÜ ve ENTEGRASYON ........................ 53 4.1. Firma Tanımı ........................................................................................... 54 4.2. S.M. Mali MüĢavir Tanımı ...................................................................... 57 4.3. SMMM Ġnternet ġifresi Tanımı ve Firma’ya SMMM Atanması ............ 59 4.4. Muhtasar Beyanname .............................................................................. 60 4.4.1. Muhtasar Beyanname Hakkında Bilinmesi Gerekenler ........... 60 4.4.2. Muhtasar Yardım Tanım ve Entegrasyon Tanımı .................... 61 4.4.3. Muhtasar Beyanname Ġçin Gereken Belgeler ve Kayıt GiriĢi .. 62 4.4.3.1. S.M. Mali MüĢavir Makbuz Belgesi ......................... 62 4.4.3.2. Kira SözleĢmesi ......................................................... 64 4.4.3.3. Müstahsil Makbuz Belgelesi ...................................... 66 4.4.3.4. Ücret Bordrosu ........................................................... 68 4.4.4. Muhtasar Beyanname’nin Hesaplanması ................................. 69 4.4.5. Muhtasar Beyanname’nin Bildirimi ......................................... 70 4.4.6. Muhtasar Beyanname Ġçin Kayıt Edilen Belgelerin Entegresi . 72 4.4.6.1. Kira Kayıtları Entegresi ............................................. 72 4.4.6.2. S.M.M.M. Makbuzları Entegresi ............................... 73 4.4.6.3. Müstahsil Makbuzları Entegresi ................................ 74 4.5. Geçici Vergi Beyannamesi ...................................................................... 75 4.5.1. Geçici Vergi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler ... 75 4.5.2. Geçici Vergi Beyannamesi Öncesi Ön Hazırlıklar ................... 76 4.5.2.1. Giderlerin Gelir Tablosuna Aktarımı (Yansıtma’lar) 76 4.5.2.2. Gelir Tablosu’nun Hazırlanması ................................ 81 4.5.3. Geçici Vergi Beyannamesi’nin Hazırlanması .......................... 82 4.5.4. Geçici Vergi Beyannamesi’nin Bildirimi ................................. 85 4.6. Kurum Vergi Beyannamesi ..................................................................... 86 4.5.1. Kurum Vergi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler .. 86 4.5.2. Kurum Vergi Beyannamesi Öncesi Ön Hazırlıklar .................. 87 4.5.2.1. Gelir Tablosu Hesapları’nın Kapatılması .................. 87 4.5.2.2. Bilanço Tablosu’nun Hazırlanması ........................... 90 4.5.3. Kurum Vergi Beyannamesi’nin Hazırlanması ......................... 91 4.5.4. Kurum Vergi Beyannamesi’nin Bildirimi ................................ 94 4.6. Gelir Vergi Beyannamesi ........................................................................ 96 4.5.1. Gelir Vergi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler ..... 96 4.5.2. Gelir Vergi Beyannamesi Öncesi Ön Hazırlıklar ..................... 97 4.5.2.1. ĠĢletme Hesap Özeti’nin Hazırlanması ...................... 97 4.5.3. Gelir Vergi Beyannamesi’nin Hazırlanması............................. 99 4.5.4. Gelir Vergi Beyannamesi’nin Bildirimi ................................. 101 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 4.................................................................... 103 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME - 4 ......................................................... 104 MODÜL DEĞERLENDĠRME ................................................................................ 108 CEVAP ANAHTARLARI ....................................................................................... 110 KAYNAKÇA ........................................................................................................... 114 ii AÇIKLAMALAR KOD ALAN Muhasebe ve Finansman DAL/MESLEK Bilgisayarlı Muhasebe MODÜL Entegrasyon MODÜLÜN TANIMI Paket program modülleri’nde kayıt edilen ticari belgeleri muhasebeleĢtirmek ve paket program modüllerinin kendi içindeki entegrasyon tanımını ve bilgi alıĢ veriĢini yapmak yeterliklerinin kazandırıldığı öğrenme materyalidir. SÜRE 40/24 ÖN KOġUL Bilgisayar’ın Temel Kullanımını Bilmek, AĢağıdaki Ders Modüllerini BaĢarı Ġle GeçmiĢ Olmak: Ticari Belgeler, Program Yüklemek, Cari Hesap, Çek-Senet, Ön Muhasebe, Muhasebe YETERLĠLĠK Entegrasyon iĢlemleri yapmak Genel Amaç: Bu modül ile paket program’da kayıt edilmiĢ bilgilerin entegrasyon iĢlemlerini yapabileceksiniz. MODÜLÜN AMACI Amaçlar: 1. Ticari program’da kayıt edilen ticari belgeleri muhasebeleĢtirebileceksiniz. 2. Ücret bordrosu modülündeki tüm iĢlemleri yapabileceksiniz. 3. DemirbaĢ amortisman modülündeki tüm iĢlemleri yapabileceksiniz. 4. Büro yönetimi modülünde beyannameleri düzenleyebileceksiniz. EĞĠTĠM ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Bilgisayar Laboratuarı, Ġnternet, Projeksiyon, Tepegöz, Muhasebe Programı Eğitim CD’si ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Her öğrenme sonunda modülde verilen ölçme araçları ile ulaĢtığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize değerlendirebileceksiniz. Modül’ün sonunda kazandığınız bilgi ve becerileri belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz. iii GĠRĠġ GĠRĠġ Değerli öğrenci; Günümüzde iĢletmeler, mali iĢlemlerin takibini muhasebe yazılımları ile yapmaktadır. Günlük ticari iĢlem hacminin artması, muhasebesel iĢlemleri takip etmeyi zorlaĢtırmıĢ ve sonuçta iĢletmelerin bilgisayarlardan yardım alması kaçınılmaz olmuĢtur. Muhasebe yazılımları sayesinde iĢletmeler, mali bilgilerine daha çabuk eriĢerek iĢlem hızını artırmakta ve bu bilgileri güvenle saklayıp gerektiğinde raporlarını hızlı bir Ģekilde alabilmektedir. Bir iĢletmenin en önemli bölümlerinin baĢında “Muhasebe Birimi” gelir. Bunu bir örnek ile açıklayalım: ĠĢletmeler, bir insan vücuduna benzetildiğinde Yönetim Departmanı, insanın beyni; Pazarlama Departmanı, elleri ve ayakları; Üretim Departmanı, vücudu gibidir. Muhasebe Departmanı ise vücudun sinir sistemidir. Ġnsan vücudu sağlıklı sinir sistemine sahip olmadan beyne, ellere ve diğer organlara hükmedemeyeceğine göre iĢletme yönetimi de sistemli bir muhaseye sahip olmadan pazarlama, üretim ve diğer bölümleri ile ilgili doğru kararlar alamaz. Bunun için “Muhasebe Birimi” bir iĢletmede ana unsurdur. Ticari hayatta büyüyen iĢletmeler, gelecek için aldığı kararlarda ve bu kararları uygulamada “her zaman muhasebe departmanından faydalanır.” “Muhasebenin Temel Ġlkeleri” konusunda bilgi sahibi olan bir kimse, sektör önemli olmaksızın tüm iĢletmelerle ilgili “muhasebe departmanında” rahatlıkla görev alabilecek bir konumda olacaktır. Muhasebenin temel kurallarını ve bir iĢletmedeki çalıĢma sistemini, yani iĢleyiĢi bildiğinizde bilgisayar ortamında geliĢtirilen ve “Bilgisayarlı Muhasebe” olarak isimlendirilen tüm muhasebe programlarını rahatlıkla kullanabileceksiniz. Bunun yanında bazen muhasebenin temel kurallarını bilmekle beraber, kullandığınız program’ın iĢlevsel oluĢu da çok önemlidir. Bu ikisi muhasebeciyi tamamlayan unsurlardır. Biri eksik olduğunda günlük iĢ hayatının içinde muhasebeci kaybolup gidecektir. Yaygın biçimde kullanılan, bilgisayarda fazla yer iĢgal etmeyen pratik ve sıradıĢı bu programda; Kolay kurulduğunu, hızlı çalıĢıp hızlı sonuç ürettiğini, Windows tabanlı programlarda yapılması gereken bir çok tanımlamanın, DOS tabanlı olan bu programda hazır olduğunu, BaĢka paket programlarda görmediğiniz birçok çok kolaylığı ile size zaman kazandıracağını örnekli uygulamalarıyla öğreneceksiniz. 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile ticari program’da kayıt edilen (alış-satış faturası, tahsil-tediye makbuzu, çek-senet gibi) ticari belgeleri muhasebeleĢtirebileceksiniz. ARAġTIRMA Muhasebe iĢlemlerini (a’dan z’ye) kendi içinde takip eden bir firmayı ziyaret ediniz ve firmadaki yapılan muhasebenin sürecini inceleyiniz. Önemli olarak gördüğünüz kısımaları not alınız. ARAġTIRMA ÖZETĠ: ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 2 1. TĠCARĠ MODÜL ICEBERG’TEN MUHASEBE’YE ENTEGRASYON ĠġLEMLERĠ 3 Muhasebe paket programını en iyi Ģekilde kullanmak istiyorsanız aĢağıda anlatılanlara uymalısınız. Programın kendi içinde entegre çalıĢması için bazı tanımlamaları tam ve doğru yapmak gerekir. Bunu bir tablo ile anlatmaya çalıĢalım. Tablo incelendiğinde “Firma Kodu” program modüllerinde aynı olduğu görülüyor. Program modüllerinde aynı kod ile firma tanımı otomatik entegrasyonu sağlayacaktır. “Firma Kodu” üç haneli ve sayısal olmalıdır. Alfa sayısal karakterler de kullanılabilir. Örneğin; 001, A01, ABC gibi. Ancak, çok fazla firması olanlar için firma kodunu sayısal vermesini tavsiye ederiz. Muhasebe bürolarında firmaları tanımlarken 1.Sınıf Defter’e tabi firmalara 001 – 500; 2.Sınıf Defter’e tabi firmalara 500 – 999; (SM - SMMM) Meslek Mensubuna ait firmaya ise 999 kodunu vermesi tavsiye edilir. 4 1.1. ICEBERG’ de Cari Kart Sisteminin Kurulumunu Hatırlayalım Paket program’da muhasebe entegrasyonunu sağlamak için önce ticari programda muhasebe takip edilecek “firma” oluĢturulmalıdır. Ticari program’da firma tanımlandığı anda “Cari Hesap Planı” otomatik açılmıĢtı. Cari – Stok Takibi modülünde size anlatılanları hatırlamaya çalıĢın… Hatırlatma Ekranı ENTER ġekil 1 – Kullanıcı GiriĢi [01-Kullanıcı] ile programa giriĢ yapılıyordu. ġifre bölümünü [ENTER] ile geçince “Ana menü” geliyordu. ENTER ġekil 2 – Ana menü [ENTER] ile “ICEBERG-Cari/Stok/Fatura” modülüne girilmiĢti. 5 Hatırlatma Ekranı [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçilmiĢti. Yıl seçimi yapıldıktan sonra “FĠRMA SEÇĠMĠ” ekranı geliyordu. F12 İşlem yapılacak yıl’ı seçin… ġekil 3 - Yıl Seçimi Önce monografinin uygulanacağı ABC Bilgisayar Tic. San. Ltd. ġti. firmasını oluĢturulmalıydı. F1-Yardım ġekil 4 - Firma Seçimi Bu ekranda [F1] tuĢu ile yeni firma açmak için YARDIM alabilirsiniz. 6 Hatırlatma Ekranı Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapılmıĢtı. Gelen ekranda firma bilgileri doldurulmuĢtu. ENTER ġekil 5 - Firma Bilgileri Firma tipini “Bilanço” seçilmiĢti. ( Ġkinci sınıf deftere tabi mükellef ise “ĠĢletme” tipi seçilmeliydi. ) [ENTER] ile devam edildiğinde firma kurulumu, tamamlanmıĢtı. ġekil 6 - Cari Kart Sistemi Bununla birlikte, bir iĢletmenin kullanabileceği bütün “cari kartlar” da otomatik açılmıĢtı.ĠĢletmenin kendine özel hesapları bu listeye dahil edilmeliydi. 7 Tek Düzen Cari Kart Sistemi Özelliklerini Hatırlayalım. Sistem, “Tek Düzen Hesap Planına” benzer ve aynı özellikleri taĢır. Bu sistem, açılan her bir hesabı “Cari Kart” olarak kullanılır. Bir iĢletmenin kullanabileceği bütün “Cari Kartlar”otomatik açılmıĢtır. ĠĢletmenin kendine özel hesapları ise bu listeye ayrıca dahil edilmelidir. Cari Kart Sistemi’nde ticari belgeler kayıt edildikçe, cari mizanı, stok mizanını, muhasebe fişlerini ve diğer raporları… sistem otomatik oluşturur. Sonuç olarak “muhasebe fiş entegresi” yapmadan firmanın genel durumu otomatik oluşur. ĠĢte! “Tek Düzen Cari Kart Sistemi” sayesinde muhasebe entegrasyonu kurulmuĢtu. ICEBERG ticari program’da kayıt edilen (alış-satış faturası, tahsil-tediye makbuzu, çek-senet, gelen-gönderilen havale makbuzları ve bunun gibi) ticari belgeleri iĢlendikten sonra muhasebeye entegre yapmak gerekir. Kayıtların muhasebeleĢtirilmesi için ICEBERG ticari program’da tanımlandığımız firma: 1.Sınıf Defter ise “Bilanço/Muhasebe” modülünde; 2.Sınıf Defter ise “ĠĢletme /Serbest Meslek Defteri” modülünde açılmalıdır. ICEBERG ticari program’da [100] no’lu “ABC Bilgisayar Ltd.ġti.” firması oluĢturulurken “Firma Tipi: Bilanço” seçildiği için bu firmayı “Bilanço/Muhasebe” modülünde açmamız gerekir. Not Alınız! …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 8 …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 1.2. Bilanço / Muhasebe Modülü’nde Entegrasyon 1.2.1. Firma Tanımı 1 “Bilanço/Muhasebe” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 7 - Ana menü 2 [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçin. ENTER 2 ġekil 8 - Yıl Seçimi [F12] 9 3 Yıl seçimi yapıldıktan sonra “Firma Seçimi” ekranı gelecektir. Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Yeni Firma Tanımı 3 [ALT]+[INSERT] ġekil 9 - Firma Seçimi [F2] 4 Gelen ekranda firmanın koduna (100) yazın ve “Unvan-Adres” bilgilerini doldurun. 4 Resmi bildirimlerde kullanılacak “Adres“ bilgilerini doldurun. ġekil 10 - Firma OluĢturmak [ALT]+[INSERT] 10 5 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “Özel” tanımlarını doldurun. 5 Resmi bildirimlerin hazırlanmasında kullanılacak “Özel“ tanımları doldurun. ġekil 11 - Firma Tanımı Özel Bilgiler 6 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “Detay” tanımlarını doldurun. ENTER 6 Resmi bildirimlerin hazırlanmasında kullanılacak “Detay“ tanımları doldurun. ġekil 12 - Firma Tanımı Detay Bilgileri 11 “İnternet Vergi Dairesi” web sitesine program içinden otomatik bağlanarak vergi borcu ve diğer işlemleri otomatik sorgulamak istiyorsanız [CTRL]+[F9] ile internet şifrelerini tanımlayın. 7 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “SMMM” bilgileri doldurun. [CTRL]+[ENTER] 7 KDV, Muhtasar, Geçici Vergi Beyannamesi’nin internet’te bildirimlerinin program’dan otomatik yapmak istiyorsanız [CTRL]+[F9] ile internet şifrelerini tanımlayın. ġekil 13 - Firma Tanımı SMMM Bilgileri 8 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda oluĢturulan firmayı seçin. 8 ENTER ġekil 14 – Bilanço / Muhasebe’de OluĢturulan Firma 12 1.2.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı 9 “Kayıt / Rapor” menüsünde “Hesap Planına” [ENTER] ile girin. ENTER 9 ġekil 15 - Hesap Planının OluĢturulması 10 “ICEBERG Hesap Planı Transfer Et” seçimi [ENTER] ile yapın ve devam edin. 10 ENTER 11 ENTER 12 ENTER ġekil 16 - Cari Kart Sisteminin Tek Düzen Hesap Planına DönüĢtürülmesi 11 12 [100] no’lu “firma kodu” gelecektir, [ENTER] ile devam edin. “Tüm Hesapları Transfer Et” seçimini yapın. 13 13 [ENTER] ile devam edildiğinde “Tek Düzen Hesap Planı” oluĢturulacaktır. 13 ġekil 17 - Bilanço Tekdüzen Hesap Planı ġimdi! ICEBERG ticari program’a kayıt edilen (alış-satış faturası, tahsil-tediye makbuzu, çek-senet, gelen-gönderilen havale makbuzları ve bunun gibi) ticari belgeleri muhasebeye entegre yapalım. 1.2.3. ICEBERG Ticari Program’dan Muhasebeye Entegrasyon 14 “Entegre” menüsünde “Muhasebe Entegre” bölümüne [ENTER] ile girin. 14 ENTER ġekil 18 - ICEBERG Ticari Program Muhasebe Entegre ĠĢlemleri 14 15 Gelen ekranda “Iceberg Bilanço” seçimine [ENTER] yapın. 16 Sonra, entegre yapılacak tarih aralığını belirtin. ( 01.12.XX - 31.12.XX ) ENTER 15 16 17 18 ġekil 19 – Muhasebe Entegresi Yapılan Seçimler 17 18 Muhasebe fiĢlerin günlük oluĢturmak için “Gün Ayrımı Yapılsın mı?” seçimi [EVET] yapın. Ticari belgelerin her birisi için ayrı muhasebe fiĢi oluĢturmak için “Her Bir ĠĢlem Ġçin Ayrı Bir FiĢ OluĢturulsun mu?” seçimini [EVET] yapın. [ENTER] ile devam edildiğinde yapılan seçimlere göre muhasebe fiĢleri oluĢturulur. [CTRL]+[F9] 19 ENTER ġekil 20 - Muhasebe Entegresi OluĢturulan Yevmiye Kayıtları 19 OluĢturulan yevmiye kayıtlarını muhasebeye entegre için [CTRL]+[F9] yapın. 15 Ayrıca, muhasebe entegre ekranında [ALT]+[F8] yaparak oluĢturulan muhasebe fiĢlerini windows programlarına gönderip, buradan kontrol edebilirsiniz. 20 Entegre yapılan muhasebe fiĢlerini kontrol etmek için “Bilanço / Muhasebe” modülünde “Kayıt / Rapor” menüsüne gelin ve “FiĢ Kayıt GiriĢi” bölümüne [ENTER] ile girin. 20 ENTER ġekil 21 - Bilanço / Muhasebe FiĢ Kayıt GiriĢi 21 Bu ekrana giriĢ yapıldığında aĢağıda olduğu gibi fiĢler listelenecektir. Entegre ile oluĢan fiĢlerin içeriğini görmek için üzerinde [ARAÇUBUK] yapın. [ARAÇUBUK] 21 ġekil 22 - ICEBERG' den Entegre Yapılan Muhasebe FiĢleri 16 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 1 ĠĢlem Basamakları Öneriler Muhasebe Entegrasyonu için ICEBERG Ticari Program’da oluĢturulan gereken tanımlarını yapınız. “Cari Kart Sistemini” BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde “Tek Düzen Hesap Planı” olarak açılması için gerekli olan tanımları yapınız. Muhasebe Entegrasyonu öncesi gereken kontrolleri yapınız. ICEBERG “Cari Kart Sistemi’nde” açılan cari kartların BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde “Hesap Planına” açıldığını kontrol ediniz. Muhasebe Entegrasyonu için ICEBERG Ticari Program’da kayıt edilen belgelerin gereken iĢlemleri yapınız. BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’ne muhasebe fiĢi olarak taĢınması için gerekli olan iĢlemleri yapınız. Muhasebe Entegrasyonu sonrası gereken kontrolleri yapınız. Muhasebe Entegrasyonu yaptıktan sonra ICEBERG Ticari Program’da “Detaylı Mizan Raporu” hazırlayın ve BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nden alınacak “Kümülâtif Mizan” raporu ile karĢılaĢtırınız. Ġki ayrı mizan rapor’unun toplamlarını karĢılaĢtırınız. Muhasebe Entegrasyonu’nun tam ve doğru yapıldığından emin olunuz. 17 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 1 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. Paket program’ı kendi içinde bağlantılı kullanmak ne demektir? a. b. c. d. Entegrasyon Sistem Modül Yönetim 2. ICEBERG Ticari Program’da kayıt edilen belgeleri, “Bilanço/Muhasebe” ya da “ĠĢletme/Serbest Meslek” Modülü’ne entegre yapmak için dikkat edilmesi ve yapılması gerekenleri tanımları lütfen açıklayınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… UYGULAMA FAALİYETİ 3. ICEBERG Ticari Program’da kayıt edilen belgeleri, entegre yaparken için sorulan “Gün Ayrımı Yapılsın mı?” sorusuna [EVET] ya da [HAYIR] yapılması neyi ifade etmektedir. Lütfen açıklayınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… UYGULAMA FAALİYETİ 4. Paket program modüllerimizin kendi içinde tam ve doğru entegre sistemi kurulması için yapılması gerekenleri açıklar mısınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… AALETİ 5. ICEBERG ticari program’da kayıt edilen belgeler sonrasında cari mizanı, stok mizanını, entegrasyonu için gerekli muhasebe fiĢlerini oluĢturan sistem aĢağıdakilerden hangisidir? a. BĠLANÇO Hesap Planı b. ICEBERG Cari Kart Sistemi c. ICEBERG Muhasebe Entegre d. ICEBERG Detaylı Mizan 18 DEĞERLENDĠRME “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına verdiğiniz cevapları “Modül” son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 ICEBERG ve Bilanço/Muhasebe Modülü’nde muhasebe entegrasyonu için gereken tanımları yapabiliyor musunuz? 2 ICEBERG Ticari Modül’de muhasebe entegrasyonu için gereken iĢlemleri yapabiliyor musunuz? 3 Muhasebe entegrasyonu sonrası gereken kontrolleri yaptığınızda tam ve doğru entegrasyon yapılmıĢ olduğunu görüyor musunuz? EVET HAYIR DEĞERLENDĠRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 19 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 2 ENME FAALĠYETĠ – 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile ücret bordrosu modülündeki tüm iĢlemleri yapabileceksiniz. ARAġTIRMA Sigortalı çalıĢan bir kiĢinin aylık ücretinden kesilen vergi ve sigorta primlerini öğreniniz. Aylık ücret’ten yapılan kesintilerle ilgili gider muhasebe fiĢini oluĢturunuz. “Ücret Hesaplama Formülü” ile ilgili bir tablo hazırlayınız. 2. ÜCRET BORDROSU MODÜLÜ VE ENTEGRASYON ĠġLEMLERĠ 20 ICEBERG ticari program’da oluĢturulan firmanın ticari belgelerini, muhasebeye entegre yaptıktan sonra bu firmanın ücretli çalıĢan iĢçileri varsa; Ücret Bordrosu Modülü’nde firma oluĢturulmalı, ( [100]-ABC Bilgisayar) Ücretli çalıĢan iĢçilerin kartları açılmalı ve ücret hesaplaması yapılmalı, ĠĢçi ücret gideri ile ilgili muhasebe entegrasyonu yapılmalıdır. 2.1. Firma Tanımı 1 “Ücret Bordrosu” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 23 - Ana menü Ücret Bordosu Modülü’ne GiriĢ 2 [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçin. 2 ENTER ġekil 24 – Ücret Bordrosu Yıl Seçimi:[F12] 21 3 Yıl seçimi yapıldıktan sonra “Firma Seçimi” ekranı gelecektir. Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. 3 Yeni Firma Tanımı [ALT]+[INSERT] ġekil 25 – Ücret BordrosuFirma Seçimi:[F2] Gelen ekranda firmanın kodu (100) yazıldığında daha önce doldurumuĢ olan “Unvan-Adres” bilgileri gelecektir. 4 Bu bölümde “Entegre Kodu:[100]” değiĢtirmeden [ENTER] ile devam edin ve “Detay” bilgilerine geçin. 4 “Entegre Kodu:[100]” Bilanço/Muhasebe modülünde açılan firma kodudur. Bunun için değiştirmeyin. ġekil 26 - Firma OluĢturmak [ALT]+[INSERT] 22 5 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “Detay” tanımlarını doldurun. Entegrasyon için bu bu seçimler doğru yapılmalıdır. Resmi bildirimlerin hazırlanmasında kullanılacak “Detay“ tanımları doldurun. 5 ġekil 27 - Firma Tanımı Detay Bilgileri 6 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “Ekler” bölümünü doldurun. 6 Resmi bildirimlerin hazırlanmasında kullanılacak “Ekler“ tanımını doldurun. e-Bildirge, e-Giriş, e-Vizite işlemlerinin program’dan ġekil 28 - Firma Tanımı Ekler Tanımı otomatik yapmak için [CTRL]+[F9] ile internet şifrelerini tanımlayın. 23 7 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “TaĢeron” bilgileri doldurun. [ENTER] 7 Firmanın taşeron işçisi varsa taşeron firma bilgilerini doldurun. ġekil 29 - Firma Tanımı TaĢeron Firma Bilgileri 8 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda oluĢturulan firmayı seçin. ENTER 8 ġekil 30 – Ücret Bordrosu’nda OluĢturulan Firma 24 2.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı 9 “Kayıt / Rapor” menüsünde “Hesap Planına” [ENTER] ile girin. 9 ENTER ġekil 31 – Personel Hesap Planının OluĢturulması 10 “Standart Hesap Planı Transfer Et” seçimi [ENTER] ile yapın ve devam edin. 10 ENTER ġekil 32 – Personel Hesap Planı AçılıĢı 25 11 Gelen ekran çalıĢılacak dönemi seçin. (Daha önce yapılan örnekler ARALIK ay’ında olduğu için “Ücret Bordrosu” modülü’nde de ARALIK ay’ında işlem yapacağız) 11 ENTER ġekil 33 - Personel Kayıtları Ay Seçimi “Personel Hesap Planını” görmek için bu ekranda [CTRL]+[F1] yapın. Entegrasyon sırasında kullanılacak hesap kodları listelenecektir. Entegrasyon hesap kodları SAĞ-OK ġekil 34 - Personel Hesap Planı ve Entegrasyon Hesap Kodları “Detay” tipli bir hesap üzerinde [SAĞ-OK] yapıldığında entegrasyon hesap kodlarının program tarafından zaten tanımlandığı görülecektir. 26 2.3. Personel Kart Tanımı 12 Personel kayıtların ekranında yeni kayıt için [ALT]+[INSERT] yapın. 12 Yeni Kayıt [ALT]+[INSERT] ġekil 35 - Personel Kayıtları Ekranı 13 Personel’e ait ilk tanımlama “Nüfus Bilgileri” ile baĢlar. ÇalıĢan kiĢinin Adı, Soyadı ile T.C. Numarasını yazın ve [F9] yaparak, “SGK Bilgilerine” geçebilirsiniz.(Ancak, tüm bilgilerin doldurulması tavsiye edilir.) 13 Çalışan kişinin nüfus kimlik bilgilerini yazın. ġekil 36 - Personel Tanımı Nüfus Bilgileri 27 14 Bu ekran bittikten sonra personelin “SGK Bilgileri” tanımına program otomatik geçecektir. AĢağıdaki Ģekilde görüldüğü gibi çalıĢan kiĢinin SGK bilgilerini doldurun. Bu bölümde [ENTER] ile ilerleyin ve gelecek küçük tablolardan seçiminizi yapın. Gelecek olan küçük tablolardan seçimlerinizi yapın. 14 ġekil 37 - Personel Tanımı SGK Bilgileri 15 Bu ekran da bittikten sonra personelin “Adres Bilgileri” tanımına geçilecektir. AĢağıdaki Ģekilde görüldüğü gibi çalıĢan kiĢinin Adres bilgilerini doldurun. Aynı Ģekilde [ENTER] ile ilerleyin ve gelecek küçük tablolardan seçiminizi yapın. ENTER 15 ġekil 38 - Personel Tanımı Adres Bilgileri Personel’in “Adres Bilgileri” kayıt edildikten sonra personel’in tanımlandığı görülecektir. Kullanıcı günlük puantaj ve gelir kaydına personel’in üzerinde [INSERT] tuĢu ile baĢlayabilir. 28 16 Ancak, çalıĢanın “Asgari Geçim Ġndirimi Oranının” otomatik hesaplanması için çalıĢan yakınlarının tanıtılmalıdır. Bunun için çalıĢan üzerinde [ALY]+[Y] yapın. [ALT]+[Y] Yeni Kayıt [ALT]+[INSERT] 16 ENTER ġekil 39 – Personel Tanımı Yakın Bilgileri Not Alınız! …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 29 2.3.1. Günlük Puantaj 17 ÇalıĢan’a ait kimlik ve yakın bilgileri tanımladıktan sonra ARALIK ay’ı için günlük puantaj iĢlemi yapılmalıdır. Bunun için çalıĢan üzerinde [ALY]+[P] yapın. [ALT]+[P] 17 Çalışmadığı günlerin işaretlenmesi [ARAÇUBUK] ENTER ġekil 40 – Günlük Puantaj ĠĢlemleri 18 Günlük puantaj ekranını [F9] ile onaylayıp geçtikten sonra “Gelirler” ekranında çalıĢanın “AGĠ oranı” otomatik hesaplanacak ve aĢağıdaki uyarı gelecektir. AGİ oranı hesaplaması ve uyarı ekranı, [ENTER] devam. 18 ġekil 41 – AGĠ Oranı’nın Otomatik Hesaplanması ve Uyarı Ekranı 30 2.3.2. Günlük Ücret Tanımı ve Aylık Ücret’in Hesaplaması 19 AGĠ oranı uyarısını [ENTER] ile geçip, “Günlük Ücret” bölümüne gelin. “Günlük Ücreti” yazıp [ENTER] ile devam edildiğinde “Aylık Ücret” hesaplanır. “Günlük Ücret” yazıp [ENTER] devam edin. “Aylık Ücret” hesaplanır. 19 ġekil 42 - Günlük Ücret GiriĢi ve Aylık Ücret'in Hesaplanması 2.3.3. Sosyal Yardım / Ek Ücret GiriĢleri 20 ÇalıĢanın “Aylık Ücret” ile birlikte baĢka bir ek geliri var ise çalıĢan üzerinde [Araçubuk] tuĢuna basarak “Gelirler” ekranına geçin. [AĢağı Ok] tuĢu ile “Ek Ücretler, Sosyal Yardım, Tazminat, Prim/Ek Yardım” verebilirsiniz. Ek ücret girişi için bu ekranda iken [AŞAĞI_OK] tuşuna basınız. 21 20 “İkramiye” yazıp [ENTER] devam edin. Çıkmak için [F9] yapın. ġekil 43 – Ek Ücret GiriĢ Ekranı 21 ÇalıĢana ek gelir giriĢi tamamlandıktan sonra [F9] ile onayladığınızda “Aylık Ücret Hesaplaması” otomatik yapılacaktır. 31 2.4. Aylık Ücret Hesaplamasının Kontrol Edilmesi 22 “Personel Kayıtları” ekranında, çalıĢan üzerinde gelip [ARAÇUBUK] yapın ve yapılan hesaplamanın detaylarını kontrol edin. Yapılan Hesaplamalar [ARAÇUBUK] 22 Sonuçlar ġekil 44 – Aylık Ücret Hesaplaması Aylık Brüt Ücret B.Ü. 793,00 SGK İşçi Primi (%14) S.İ.P. İşsizlik İşçi Primi (%1) İ.İ.P. BÜ’nün %14’ü 111.02 NetAylık Ücret Hesaplama Formülü Gelir Vergisi (%15) G.V. Damga Vergisi (%.06) D.V. Kesinti Toplamı K.T. Asgari Geçim İndimi AGİ BÜ’nün %1’i BÜSİ+SİP+İİP GVM’nin %15’i BÜ’nün %0,6’sı İP+İİP+ GV+DV Bekarlar %50 BÜ-KT 7,93 674,05 101,11 4,76 224,82 67,43 635,61 Aylık Hizmet Belgesinde Bildirilecek Oran ve Tutarlar KESİNTİLER ÖZETİ İşçi Payı İşveren Payı TOPLAM Ele Geçen Net Ücret N.Ü. Gelir Vergisi Matrahı G.V.M. Brüt Ücret 793,00 793,00 %33,5 SGK Primi (%14) (%19,5) %3 İşsizlik Primi 111,02 154,64 265,66 289,45 32 (%1) (%2) 7,93 15,86 23,79 Muhtasar’da Bildirilecek Oran ve Tutarlar %15 %0,6 Gelir Damga Vergisi Vergisi 101,11 4,76 101,11 4,76 Net Ücret 635,61 635,61 2.5. Ücret Bordrosunun Hazırlanması 23 Bütün çalıĢanları tanımlayıp, ücret ve gelir giriĢlerini yaptıktan sonra ücret bordrosunu hazırlanmalıdır. 23 ENTER ENTER ġekil 45 - Ücret Bordrosunun Hazırlanması 24 [ENTER] ile devam edildiğinde “Ücret Bordrosu” hazırlanacaktır. [ALT]+[F8] ile windows programlarına; [F8] ile yazıcıya rapor alabilirsiniz. 24 ġekil 46 - Ücret Bordrosu Ekranı 33 2.6. Aylık Hizmet Bildirimi 25 Bütün çalıĢanları tanımlayıp, ücret ve gelir giriĢlerini yaptıktan sonra aylık hizmet bildirimi hazırlanmalıdır. “Hizmet Belgesi” seçimine girin ve dönemi seçin. 25 ENTER ENTER ġekil 47 – Aylık Hizmet Bildirimi 26 [ENTER] ile devam edildiğinde “Aylık Hizmet Bildirimi” hazırlanacaktır. [ALT]+[F8] ile “SGK Ġnternet Sayfasına” otomatik bildirim yapabilirsiniz. “Kesintiler Özeti” ile karşılaştırınız… 26 [ALT]+[F8] İnternet Bildirim ġekil 48 – Aylık Hizmet Belgesi Ekranı 34 İnternet Şifrelerinin Otomatik Geçiliyor… 27 Sigortalı Bilgileri Görüntülemek Tahakkuk Fiş’i Görüntülemek 28 Tahakkuk Fiş’i Onaylanmak… Gönder Butonu 29 30 35 2.7. Aylık Ücret Entegrasyonu 31 “Ücret Bordrosu” hazırlandıktan sonra ARALIK ay’ı entegresi yapılmalıdır. 31 ENTER ENTER ġekil 49 - Aylık Ücret Entegrasyonu Yapılan Seçimler 32 [ENTER] ile devam edildiğinde “Aylık Ücret Entegresi” hazırlanacaktır. [ARAÇUBUK] ile entegre fiĢi kontrol edip; [F9] ile entegre edebilirsiniz. ARAÇUBUK [F9][ENTER] ġekil 50 - Aylık Ücret Entegresi OluĢturulan Muhasebe FiĢi Bu iĢlemlerin yanında SGK, TÜRKĠYE Ġġ KURUMU gibi resmi kurumların istediği diğer tüm bildirimleri de “Ücret Bordrosu” modülünde hazırlayıp, program içinden çıkmadan internet bildirimlerini yapabilirsiniz. 36 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 2 ĠĢlem Basamakları Öneriler Muhasebe Entegrasyonu için BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde oluĢturulan gereken tanımlarını yapınız. firmayı aynen ÜCRET BORDROSU Modülü’nde açın. Daha sonra hesap planını transfer edin. Muhasebe Entegrasyonu öncesi gereken kontrolleri yapınız. BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde açılan “Hesap Planı” ile ÜCRET BORDROSU Modülü’nde açılan “Hesap Planını” karĢılaĢtırın ve aynı olduğundan emin olun. Muhasebe Entegrasyonu için ÜCRET BORDROSU Modülü’nde “”Kayıtlar” gereken ücret hesaplamaları menüsünde “Personel Kayıtları” bölümünden yapıp, raporlarını “Personel Kartı” açın ve Aylık Ücret Hesaplamasını hazırlayınız. programa yaptırın. Daha sonra Ücret Bordrosu ve Aylık Hizmet Belgesini hazırlayın. Muhasebe Entegrasyonu için ÜCRET BORDROSU Modülü’nde ücret bordrosu gereken iĢlemleri yapınız. hazırlandıktan sonra “ENTEGRE” menüsünde “Defterlere Kayıt” bölümünden muhasebe entegresi yapın. Muhasebe Entegrasyonu sonrası gereken kontrolleri yapınız. BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde “Kayıt/Rapor” menüsünde “FiĢ Kayıtları” bölümünden entegre yapılan muhasebe fiĢini kontrol edin. 37 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 2 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. e-Bildirge, e-Vizite, e-GiriĢ gibi resmi bildirimleri paket program ile otomatik bildirmek için SGK’nın verdiği internet Ģifrelerini paket program’a nereden ve nasıl tanımlandığını açıklayınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… UYGULAMA FAALİYETİ ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 2. AĢağıdaki verilen Ģekilde “Aylık Ücret Entegresi’nde” kullanılan hesaplardan Net Ücret’in [335]-PERSONELE BORÇLAR hesabı yerine [100]-KASA hesabına entegre yapmak istenirse bu tanımlama nereden ve nasıl yapılır? Lütfen açıklayınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 3. Aylık Hizmet Belgesi’nde hesaplana kesinti primlerinin doğruluğundan emin olmak aĢağıdakilerden hangisi yapılmalıdır? a. Personel Kartlarını Tanıtmak b. Günlük Ücretleri Tanıtmak c. Ücret Bordrosu Hazırlamak d. Ücret Kesintilerini Kontrol Etmek ve Toplam Almak 38 DEĞERLENDĠRME “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına verdiğiniz cevapları “Modül” son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 Ücret Bordrosu Modülü’nde muhasebeye entegrasyon için gereken tanımları yapabiliyor musunuz? 2 Ücret Bordrosu Modülü’nde personel tanıtmak, ücret bordrosu hazırlamak ve aylık ücret entegresi gibi iĢlemleri yapabiliyor musunuz? 3 “Aylık Ücret Entegresi”sonrası gereken kontrolleri yaptığınızda tam ve doğru entegrasyon yapılmıĢ olduğunu görüyor musunuz? EVET HAYIR DEĞERLENDĠRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 39 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 3 RENME FAALĠYETĠ – 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile demirbaĢ amortisman modülündeki tüm iĢlemleri yapabileceksiniz. ARAġTIRMA Maliye Bakanlığının hazırladığı “Amortisman Ömür Listesini” inceleyiniz. Örnek olarak “Büro Mobilyası” demirbaĢının dönemsel amortisman hesaplamasını “normal yöntemle” yapınız ve amortisman gider muhasebe fiĢini oluĢturunuz. 3. DEMĠRBAġ - AMORTĠSMAN MODÜLÜ VE ENTEGRASYON ĠġLEMLERĠ 40 3.1. Firma Tanımı 1 “DemirbaĢ-Amortisman” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 51 - Ana menü DemirbaĢ – Amortisman Modülü’ne GiriĢ 2 [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçin. ENTER 2 ġekil 52 – DemirbaĢ – Amortisman Yıl Seçimi:[F12] 41 3 Yıl seçimi yapıldıktan sonra “Firma Seçimi” ekranı gelecektir. Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Yeni Firma Tanımı 3 [ALT]+[INSERT] ġekil 53 – DemirbaĢ – AmortismanFirma Seçimi: [F2] Gelen ekranda firmanın kodu (100) yazıldığında daha önce doldurumuĢ olan “Unvan-Adres” bilgileri gelecektir. 4 Bu bölümde “Entegre Kodu:[100]” değiĢtirmeden [ENTER] ile devam edin ve “Detay” bilgilerine geçin. “Entegre Kodu:[100]” Bilanço/Muhasebe modülünde açılan firma kodudur. 4 Bunun için değiştirmeyin. ġekil 54 - Firma OluĢturmak [ALT]+[INSERT] 42 5 [ENTER] ile ilerleyin ve “Adres-1” satırına gelince [F9] ile ekranı onaylın. Daha sonra gelecek olan tüm ekranları [F9] ile onaylayın ve firmayı oluĢturun. 5 ENTER ġekil 55 – DemirbaĢ-Amortisman’da OluĢturulan Firma Not Alınız! …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 43 3.2. Hesap Planı AçılıĢı ve Entegrasyon Tanımı 6 “Kayıtlar” menüsünde “Sabit Kıymet Hesap Planına” [ENTER] ile girin. 6 ENTER ġekil 56 – Sabit Kıymet Hesap Planının OluĢturulması 7 [ENTER] ile devam edildiğinde “Sabit Kıymet Hesap Planı” oluĢturulacaktır. Bir hesap üzerinde [ARAÇUBUK] yapıldığında entegrasyon hesap kodlarının program tarafından tanımlandığı görülecektir. ARAÇUBUK 7 ġekil 57 – Sabit Kıymet Hesap Planı Entegrasyon hesap kodları “Firma” ve “Hesap Planını” oluĢturduktan sonra demirbaĢ kartlarını açabilirsiniz. 44 3.3. DemirbaĢ Kart Tanımı 3.3.1. Birinci Yöntem 8 “Kayıtlar” menüsünde “Sabit Kıymet Tanıtım Kayıt” bölümüne [ENTER] ile girin. 8 ENTER ġekil 58 - DemirbaĢ Kayıt Ekranı 9 Yeni demirbaĢ kartı tanımlamak için [ALT]+[INSERT] yapın. Yeni Kayıt [ALT]+[INSERT] 9 ENTER ġekil 59 - DemirbaĢ Kayıtları Ekranı 45 3.3.2. Ġkinci Yöntem 10 “Bilanço/Muhasebe” modülünde “Kayıt/Rapor” menüsünde “FiĢ Kayıtları” bölümüne [ENTER] ile girin. 10 ENTER ġekil 60 – Bilanço/Muhasebe FiĢ Kayıt GiriĢi 11 Yeni demirbaĢ alındığı zaman, yapılması gerekli olan “alıĢ muhasebe kaydını” [ALT]+[INSERT] ile fiĢ kayıt ekranında yaparken, aĢağıdaki uyarı ile karĢılaĢılır. 12 “Sabit Kıymet Programına Geçilsin mi?” sorusuna [EVET] ile devam edildiğinde “DemirbaĢ-Amortisman” modülünde “demirbaĢ kart” tanımına geçilecektir. ENTER 11 12 Demirbaş modülü’ne geçiş için 2009 yılında 100 no’lu firma açılmış olmalıdır. Aksi halde, bu uyarı hiç gelmez. ġekil 61 - Bilanço/Muhasebe FiĢ Kayıt Ġçindeyken DemirbaĢ Kart Tanımlamak 46 Ġki yöntem ile yapılan iĢlemler sonrasında [ENTER] ile devam edildiğinde “demirbaĢ kartı” tanımlanmıĢ olacaktır. Geçmiş senelerde alınan demirbaş’ın devir girişleri bu bölüme yapılmalıdır. 13 ġekil 62 - Tanımlanan DemirbaĢ'ın "Dönem BaĢı Değer" GiriĢi 13 GeçmiĢ dönemlerde alınan demirbaĢların “ayrılan amortisman tutarları” program’da belirtilmelidir. DemirbaĢ tanımı sırasında, gelecek olan ikinci bir ekranda “Dönem BaĢı Değer” alanına, geçmiĢ dönemdeki bilgileri yazılmalıdır. Demirbaş Kartı Tanımlandı. ġekil 63 - DemirbaĢ Kayıt Ekranı 47 3.4. Dönemsel Amortisman Hesaplaması ve Entegrasyon Firmanın bütün demirbaĢları bu Ģekilde kayıt edildikten sonra “dönemsel amortisman hesaplaması ve entegrasyonu” yapılmalıdır. 14 Bunun için “Dönemsel” menüsünde “Amortisman Hesapla” bölümüne [ENTER] ile girin ve “Ocak-Aralık” dönemini seçin. 14 ENTER ENTER ġekil 64 - Amortisman Hesaplaması 15 “Ocak-Aralık” seçimi yapıldığı için “yıllık amortisman” hesaplanacaktır. Bu ekranda [F8] ile amortisman listesini yazıcıya gönderebilirsiniz. [F8] Yazıcı Raporu 15 ġekil 65 - Amortisman Listesi Ekranı [F8]: Yazıcı Raporu 48 16 “Amortisman Listesi” ekranında [F9] ile muhasebeye entegre yapabilirsiniz. [F9] Entegrasyon Hazırla… 16 ENTER ġekil 66 - Amortisman Listesi Ekranı [F9]: Entegrasyon Hazırlanması 17 “Mahsup Tarihi” bölümüne oluĢturulacak fiĢ tarihini yazın, [ENTER] devam edin. Bu ekranda [ARAÇUBUK] ile oluĢturulan muhasebe fiĢini kontrol edebilirsiniz. 18 17 ġekil 67 - Amortisman Gider Muhasebe FiĢi ve [F9]: Muhasebe Entegre Onayı 18 OluĢturualan muhasebe fiĢini [F9] ile entegre yapabilirsiniz. 49 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 3 ĠĢlem Basamakları Öneriler Muhasebe Entegrasyonu için BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde oluĢturulan gereken tanımlarını yapınız. firmayı aynen DEMĠRBAġ-AMORTĠSMAN Modülü’nde açın. Daha sonra hesap planını transfer edin. Muhasebe Entegrasyonu öncesi gereken kontrolleri yapınız. BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde açılan “Hesap Planı” ile DEMĠRBAġ-AMORTĠSMAN Modülü’nde açılan “Hesap Planını” karĢılaĢtırın ve aynı olduğundan emin olun. Muhasebe Entegrasyonu için DEMĠRBAġ-AMORTĠSMAN Modülü’nde “Kayıtlar” gereken ücret hesaplamaları menüsünde “Sabit Kıymet Tanıtım Kayıt” bölümünden yapıp, raporlarını “DemirbaĢ Kartı” açın ve Dönem Amortisman hazırlayınız. Hesaplamasını programa yaptırın. Daha sonra “Amortisman Defterini” hazırlayın. Muhasebe Entegrasyonu için DEMĠRBAġ-AMORTĠSMAN Modülü’nde gereken iĢlemleri yapınız. “Amortisman Defterini” hazırlandıktan sonra “DÖNEMSEL” menüsünde “Amortisman Entegre ” bölümünden muhasebe entegresini yapın. Muhasebe Entegrasyonu sonrası gereken kontrolleri yapınız. BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde “Kayıt/Rapor” menüsünde “FiĢ Kayıtları” bölümünden entegre yapılan muhasebe fiĢini kontrol edin. 50 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 3 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. AĢağıdaki Ģekilde 2006 yılında alınmıĢ bir Faks Makinesi örnek verilmiĢtir. Bu demirbaĢ, paket program’a ilk defa tanıtırken 2008 yılında tanıtılır ise geçmiĢ yıllarda hesaplanan amortismanın devir giriĢi gerekmektedir. ġekilde gösterilen “Dönem BaĢı Değer” bölümüne yazılması gereken devir rakamlarını hesaplayınız? Demirbaş Bilgileri ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… UYGULAMA FAALİYETİ ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… Devir Bilgileri 2. AĢağıdaki Ģekilde “Amortisman Entegresi’nde” kullanılan entegre hesaplar’ın hangi tablodan geldiğini ve nasıl değiĢtirilebileceğini açıklayınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 51 DEĞERLENDĠRME “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına verdiğiniz cevapları “Modül” son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 DemirbaĢ-Amortisman Modülü’nde muhasebeye entegrasyon için gereken tanımları yapabiliyor musunuz? 2 DemirbaĢ-Amortisman Modülü’nde demirbaĢ kartı tanıtmak, amortisman defteri hazırlamak ve amortisman entegresi gibi iĢlemleri yapabiliyor musunuz? 3 “Amortisman Entegresi” sonrası gereken kontrolleri yaptığınızda tam ve doğru entegrasyon yapılmıĢ olduğunu görüyor musunuz? EVET HAYIR DEĞERLENDĠRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 52 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 4 RENME FAALĠYETĠ – 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile büro yönetimi modülünde beyannameleri düzenleyebileceksiniz. ARAġTIRMA Mükelleflerin vergi ödevlerini yerine getirmek üzere Maliye Bakanlığına bildirimde bulunduğu beyannameleri araĢtırıp, inceleyiniz. Bu beyannameleri kağıt üzerinde doldurulma Ģeklini ve kurallarını öğreniniz. 4. SMMM BÜRO YÖNETĠMĠ MODÜLÜ VE ENTEGRASYON ĠġLEMLERĠ 53 4.1. Firma Tanımı 1 “Büro Yönetimi” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 68 - Ana menü SMMM Büro Yönetimi Modülü’ne GiriĢ 2 [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçin. 2 ġekil 69- SMMM Büro Yönetimi ModülüYıl Seçimi [F12] 54 ENTER 3 Yıl seçimi yapıldıktan sonra “Firma Seçimi” ekranı gelecektir. Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Yeni Firma Tanımı 3 [ALT]+[INSERT] ġekil 70 - Firma Seçimi [F2] 4 Gelen ekranda firmanın kodu (100) yazıldığında daha önce doldurumuĢ olan “Unvan-Adres” bilgileri gelecektir. Bu bölümde “Entegre Kodu:[100]” değiĢtirmeden [ENTER] ile devam edin ve “Detay” bilgilerine geçin. “Entegre Kodu:[100]” Bilanço/Muhasebe modülünde açılan firma kodudur. 4 Bunun için değiştirmeyin. ġekil 71 - Firma OluĢturmak [ALT]+[INSERT] 55 5 [ENTER] ile devam edin ve gelen ekranda firmanın “Detay” tanımlarını doldurun. Entegrasyon için bu bu seçimler doğru yapılmalıdır. 5 “Muhtasar ve Kdv Beyanname Dönemi” doğru seçmeyi unutmayın. Muhtasar Beyanı’nın hazırlanması sırasında kontrol edilen, SMMM makbuzu için gerekli tutar tanımı buradan yapabilirsiniz. ġekil 72 - Firma Tanımı Detay Bilgileri 6 [ENTER] ile devam edildiğinde firmamız “Büro Yönetimi Firma Listesine” eklenecektir. 6 Büro Yönetimi Modülüne Eklenen Firma ġekil 73 – Büro Yönetimi’nde OluĢturulan Firma 56 4.2. S.M. Mali MüĢavir Tanımı Muhtasar, Geçici Vergi, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Beyannameleri’nin Büro Yönetimi Modülü’nde hazırlanması için firma’nın “S.M. Mali MüĢavir” bilgilerini de tanımlanmalıdır. Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. 7 Yeni Firma Tanımı [ALT]+[INSERT] ġekil 74 – SMMM “Meslek Mensubu” Tanımı 7 Gelen ekranda “S.M.Mali MüĢavir”firma koduna (999) yazarak “Unvan-Adres” bilgilerini, “Detay” bilgilerini doldurun. ENTER Büro Yönetimi Modülüne Eklenen, S.M. Mali Müşavir ġekil 75 - OluĢturulan SMMM “Meslek Mensubu” Bilgileri 57 8 [ENTER] ile devam edildiğinde “Büro Yönetimi” modülünün çalıĢma ekranı gelir. “Tanım” menüsünde “SMMM Entegre Tanım” bölümüne [ENTER] ile girin. 8 ENTER ġekil 76 - SMMM Entegre Tanım 9 Gelen ekranda “SMMM.Kodu” bölümüne tanımladığımız “S.M.Mali MüĢavir” [999] firma kodunu yazın. “S.M. Mali Müşavir” özel bilgilerini bu bölüme tanımlayın. 9 10 [F9]-Onay ġekil 77 - SMMM Entegre Tanım Ekranı 10 [ENTER] ile ilerleyerek “S.M.Mali MüĢavir” adını, soyadını, büro sicil no’su, oda sicil no’su gibi bilgilerini yazıdıktan sonra [F9] ile onaylayın. 58 4.3. SMMM Ġnternet ġifresi Tanımı ve Firma’ya SMMM Atanması Firma için hazırlanan Muhtasar, Geçici Vergi ve KDV Beyannameleri’nin “Ġnternet Vergi Dairesi” web sitesine otomatik bildirim program içinden yapılabilmektedir. Bunun için firma seçimi ekranın’da “S.M. Mali MüĢavir” bilgilerinin ve internet Ģifrelerinin firma’ya atanması gerekir. 11 Bunun için [F2] firma seçimi ekranına gelin. Firma üzerinde [ALT]+[M] yapın SMMM‘yi firma’ya atamak [ALT]+[M] 11 Firma açılırken otomatik atanan [01] koduna [ALT]+[M] ile ulaşıp, SMMM bilgilerini tanımlayın. Böylece tüm firmalara aynı bilgiler atanacaktır. ġekil 78 - SMMM Bilgilerinin Firma'ya Atanması 12 Gelen ekranda [CTRL]+[ENTER] ile SMMM bilgilerini tanımlayın. Aynı ekran’da [CTRL]+[F9] ile internet Ģifrelerini tanımlayın. SMMM bilgilerini düzenlemek için [CTRL]+[ENTER] 12 SMMM internet şifrelerini tanımlamak için [CTRL]+[ENTER] ġekil 79 – S.M. Mali MüĢavir'in Firma'ya Atanması 59 4.4. Muhtasar Beyanname 4.4.1. Muhtasar Beyanname Hakkında Bilinmesi Gerekenler Muhtasar beyanname, iĢveren ve vergi tevkifâtı yapan üçüncü kiĢiler tarafından, kesilen (stopaj) gelir vergisi ve bunların matrahları ile birlikte, toplu olarak vergi dairesine bildirimini sağlayan beyannamedir. Aylık ve 3 Aylık dönemler halinde verilir. Örneğin; 10 kiĢiden fazla iĢçi çalıĢtıran mükellefler, “Aylık” beyan ederken; 10 kiĢiden az iĢçi çalıĢtıran mükellefler ise “3 Aylık” beyan eder. 1.Dönem 2.Dönem 3.Dönem 4.Dönem Beyan Dönemi Bildirim Tarihi Ödeme Tarihi Ocak-ġubat-Mart Nisan-Mayıs-Haziran Temmuz-Ağustos-Eylül Ekim-Kasım-Aralık 23 Nisan’a kadar 23 Temmuz’a kadar 23 Ekim’e kadar 23 Ocak’a kadar 26 Nisan’a kadar 26 Temmuz’a kadar 26 Ekim’e kadar 26 Ocak’a kadar Ödeme Türüne Göre Kod Cetvelinde 1.SAYFA 2.SAYFA ġekil 81 - Muhtasar Beyanname 1.Sayfa ġekil 80 - Muhtasar Beyanname 2.Sayfa Muhtasar Beyanname bildirimine sebep olan iĢlemler, beyannamenin 2.sayfasındaki “Ödeme Türüne Göre Kod Cetvelinde” ayrıntılı belirtilmiĢtir. Çok kullanılanlar; ĠĢçi ücretlerinden kesilen (stopaj) gelir vergisi kesintileri, Kiralardan (stopaj) gelir vergisi kesintileri, S.M.Mali MüĢavir ve Avukat’a hizmet karĢılığı verilen ücretlerden kesilen stopaj 60 4.4.2. Muhtasar Yardım Tanım ve Entegrasyon Tanımı 1 “Muhtasar” menüsünde “Muhtasar Yardım Tanım” bölümüne [ENTER] ile girin 1 ENTER 2 3 ġekil 82 - Muhtasar Yardım Tanım Ekranı Muhtasar Beyannamenin 2.sayfasında buluna “Ödeme Kodları” gelecektir. Bu ekranda [022] no’lu “Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri” üzerinde [ALT]+[INSERT] yapıldığında, muhasebe entegrasyon hesap tanımları ile KDV, Gelir Vergisi (Stopaj) gibi kesintisi için gereken oranların tanımları görülür. 2 [ALT]+[INSERT] “Bu ödeme türüne” kayıt edilen belgelerin entegresyonu ve bilgilerin Muhtasar 2. sayfasında görmek için [E] tanımlı olmalıdır. 3 ġekil 83 - Muhtasar Yardım Tanım Ekranı Entegrasyon Hesap Kodları ve Oranlar Büro Yönetimi’nde oluĢturulan bu hesaplar ile Bilanço/Muhasebe’de oluĢturulan hesapların aynı kırılımlarda olduğunu mutlaka kontrol edilmelidir. 61 4.4.3. Muhtasar Beyanname Ġçin Gereken Belgelerin Kayıt Edilmesi 4.4.3.1. S.M. Mali MüĢavir Makbuz Belgesi 4 Büro Yönetimi modülünde “Kayıtlar” menüsünde “SMMM Makbuz Kayıt” bölümüne [ENTER] ile girin. 4 ENTER ġekil 84 - SMMM Makbuz Kayıt Ekranı 62 5 SMMM makbuzunu kayıt etmek için [ALT]+[INSERT] yapın. Belgeyi düzenleyen S.M. Mali MüĢavir’i seçin. (SMMM Entegre Tanımı’dır.) [ALT]+[INSERT] ENTER 5 [F9] Kayıt 6 7 ġekil 85 - SMMM Makbuz Kayıt Ekranı [ALT]+[INSERT] 6 Gelen ekranda SMMM makbuzunda verilen bilgilerini doldurun. “Brüt Tutar” bölümüne gelerek, makbuz bedeli yazıp, [ENTER] ile devam edildiğinde gerekli kesintiler (KDV ve Stopaj) otomatik hesaplanacaktır. 7 Yapılan kayıt iĢlemini [F9] ile onaylayın ve [ESCAPE] ile kayıt ekranından çıkın. Kayıt edilen SMMM Makbuzu ġekil 86 - Kayıt Edilen SMMM Makbuzu 63 4.4.3.2. Kira SözleĢmesi 1 Büro Yönetimi modülünde “Kayıtlar” menüsünde “Kira Kayıtları” bölümüne [ENTER] ile girin. ENTER 1 ġekil 87 - Kira SözleĢmesi Tanım Ekranı 64 Kira sözleĢmesini kayıt etmek için [ALT]+[INSERT] yapın. Gelen ekranda kira sözleĢmesinde verilen bilgilerini doldurun. ġekil 88 - SMMM Makbuz Kayıt Ekranı [ALT]+[INSERT] [ENTER] ile devam edildiğinde sözleĢmenin kayıt edildiği ikinci sayfa açılacaktır. Kira entegresi için gereken “entegre fiĢ tarihini ve kira bedelini” yazıp, [ENTER] ile devam edin. Daha önce belirtilen sözleĢme bitiĢ tarihine kadar kayıtlar hazırlanır. ġekil 89 - Kayıt Edilen SMMM Makbuzu Yapılan kayıt iĢlemini görmek için [ESCAPE] ile kayıt ekranından çıkın. 65 4.4.3.3. Müstahsil Makbuzları Belgesi 1 Büro Yönetimi modülünde “Kayıt” menüsünde “Zirai Ürün Kayıtları” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 90 – Zirai Ürün Kayıtları Ekranı 66 2 Müstahsil makbuzu kayıt etmek için [ALT]+[INSERT] yapın. Gelen ekranda müstahsil makbuzunda verilen bilgileri doldurun. [ALT]+[INSERT] 2 3 [F9]-Kayıt 4 ENTER ġekil 91 - SMMM Makbuz Kayıt Ekranı [ALT]+[INSERT] 3 Alınan ürün ile ilgili miktar ve birim fiyatı yazıp [ENTER] devam edildiğinde “Brüt Tutar” ve gerekli kesintiler (KDV ve Stopaj) otomatik hesaplanacaktır. 4 Yapılan kayıt iĢlemini [F9] ile onaylayın ve [ESCAPE] ile kayıt ekranından çıkın. Kayıt edilen Müstahsil Makbuzu 5 ġekil 92 - Kayıt Edilen Müstahsil Makbuzu 5 Yapılan kayıt iĢlemini görmek için [ESCAPE] ile kayıt ekranından çıkın. (Gider pusulası, çalışanlara verilen ücretlerden yapılan gelir ve damga vergisi kesintisi gibi…) Stopaj’a konu olan diğer iĢlemler “Muhtasar Kayıtları” bölümünden yapılacaktır. 67 4.4.3.4. Ücret Bordrosu Muhtasar Beyanname’de Bildirilecek Toplamlar: Toplam Ödeme 793,00 TL Toplam Gelir Vergisi 101,11 TL Toplam AGİ 67,43 TL ÇalıĢan ücret bordrosu hazırlanıp, toplamlar alındıktan sonra “Toplam Gelir ve Damga Vergileri” 12 no’lu muhtasar ödeme kodu ile beyannamede bildirilmelidir. Paket program bu iĢlemi otomatik yapabilmektedir. Yani Muhtasar beyanname hazırlanması için komut verildiğinde ilgili dönemin ücret bordrosu bilgileri kontrol edilir ve hesaplanmıĢsa muhtasara otomatik alınır. “Ücret Bordrosu” modülü kullanmayanlar, “Büro Yönetimi” modülünde “Kayıt” menüsünde “Muhtasar Kayıt” bölümünde kullanıcının kayıt etmesi gerekir. Ücret Bordrosu Modülü’nü Kullanmayan’lar Ücret’ten Kesilen Gelir ve Damga Vergisi’ni Bu Bölüm’den Belirtmelidir. ġekil 93 – Muhtasar Kayıtları Ekranı 68 4.4.4. Muhtasar Beyanname’nin Hesaplanması 1 Muhtasar Beyannamesi’nin hazırlanması için gereken kayıtlar yapıldıktan sonra “Muhtasar” menüsünde “Muhtasar Hesapla” bölümüne [ENTER] ile girin. 2 “Muhtasar Hesaplanacak Ay (Dönem)” seçin. Sonra sırasıyla diğer seçimleri yapın. 1 ENTER ENTER 2 ENTER 3 ENTER 4 ENTER 5 ġekil 94 - Muhtasar Hesaplama Ekranı 69 4.4.5. Muhtasar Beyanname Bildirimi 6 Muhtasar kayıtları hesaplatıldıktan sonra “Muhtasar” menüsünde “Muhtasar Yazdır” bölümüne [ENTER] ile girin. ENTER 6 ġekil 95 - Muhtasar Yazdırma Ekranı 7 “Muhtasar Hesaplanacak Ay (Dönem)” seçin. Sonra sırasıyla diğer seçimleri yapın. ENTER 7 8 ENTER Firma tanımlanırken “Muhtasar Dönemi” 3 Aylık seçildiği için bu bölümde karşımıza gelir ENTER 9 10 ENTER ġekil 96 - Muhtasar Yazdırma Ekranı Yapılan Seçimler 70 11 Gereken seçimler [ENTER] ile yapıldığında muhtasar beyanname bildirim için hazır hale getirilecektir. 11 12 [F8] ile yazdırın. ENTER …ya da Beyanname’de [ALT]+[F8] İnternet Bildirim 13 ENTER 14 71 4.4.6. Muhtasar Ġçin Kayıt Edilen Belgelerin Muhasebe Entegresi 4.4.6.1. Kira Kayıtları Entegresi 1 Muhtasar Beyanname hazırlanırken kayıt edilen kira tutarlarını muhasebeleĢtirmek için “Entegre/Devir” menüsünde “Kira Entegresi” bölümüne [ENTER] ile girin. Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. 1 ENTER ENTER 2 ENTER 3 ġekil 97 - Kira Entegre Ekranı Yapılan Seçimler 4 Kira Entegresi FiĢi” hazırlanacaktır. Kontrol etmek için [ARAÇUBUK] yapın. 5 MuhasebeleĢtirmek için [F9] yapın. [F9] Entegre Onayı Entegrasyon Hesapları, “Muhtasar Yardım Tanım” ekranından değiştirilebilir 5 [ARAÇUBUK] Entegre Kontrolü 4 ġekil 98 - Kira Entegresi 72 4.4.6.2. SMMM Makbuzları Entegresi 1 S.M. Mali MüĢavir Makbuz’unu muhasebeleĢtirmek için “Entegre/Devir” menüsünde “SMMM Makbuzları” bölümüne [ENTER] ile girin. Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. ENTER 1 ENTER 2 ENTER 3 4 ENTER 5 ENTER ġekil 99 – SMMM Makbuz Entegre Ekranı Yapılan Seçimler 6 Hazırlanan “SMMM Makbuzu Entegresi FiĢi” üzerinde [ARAÇUBUK] ile hesap kodlarını kontrol edebilirsiniz. MuhasebeleĢtirmek için [F9] yapın. 7 Entegrasyon Hesapları, “Muhtasar Yardım Tanım” ekranından değiştirilebilir [F9] Entegre Onayı 6 ġekil 100 – SMMM Makbuz Entegresi 73 [ARAÇUBUK] Entegre Kontrolü 4.4.6.3. Müstahsil Makbuzları Entegresi 1 Zirai Ürün Makbuz’unu muhasebeleĢtirmek için “Entegre/Devir” menüsünde “Zirai Ürün Makbuzu” bölümüne [ENTER] ile girin. Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. 1 ENTER ENTER 2 ENTER 3 ENTER 4 5 ENTER ġekil 101 – Zirai Ürün Makbuzu Entegre Ekranı Yapılan Seçimler 6 Hazırlanan “Zirai Ürün Makbuzu Entegresi FiĢi” üzerinde [ARAÇUBUK] ile hesap kodlarını kontrol edebilirsiniz. MuhasebeleĢtirmek için [F9] yapın. [F9] Entegre Onayı Entegrasyon Hesapları, “Muhtasar Yardım Tanım” ekranından değiştirilebilir [ARAÇUBUK] Entegre Kontrolü 7 6 ġekil 102 – Zirai Ürün Makbuzu Entegresi 74 4.5. Geçici Vergi Beyannamesi 4.5.1. Geçici Vergi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Basit usulde vergilendirilenler dıĢında, ticari kazanç sahipleri ve serbest meslek erbabı olan mükellefler, “Geçici Vergi Beyannamesi” verir. Beyan Dönemleri 1.Dönem 2.Dönem 3.Dönem 4.Dönem Ocak-ġubat-Mart Nisan-Mayıs-Haziran Temmuz-Ağustos-Eylül Ekim-Kasım-Aralık Bildirim Tarihi 14 Mayıs’a kadar 14 Ağustos’a kadar 14 Kasım’a kadar 14 ġubat’a kadar Ödeme Tarihi 17 Mayıs’a 17 Ağustos’a 17 Kasım’a 17 ġubat’a 1.Sınıf Tacirler %20 %20 %20 %20 2.Sınıf Tacirler %15 %15 %15 %15 Dönem sonunda verilen yıllık beyanname’de ödenen geçici vergiler indirilecektir. (Gelir Vergisi / Kurumlar Vergisi) 1.SAYFA 2.SAYFA ġekil 104 – Geçici Vergi Beyannamesi 1.Sayfa ġekil 103 - Geçici Vergi Beyannamesi 2.Sayfa 75 4.5.2. Geçici Vergi Beyannamesi Öncesi Hazırlıklar Geçici Vergi Beyannamesi düzenlemek için önce beyanname dönemine ait iĢletme mali tablosu’nun hazırlanması gerekir. 1. Sınıf Tacirler 2. Sınıf Tacirler Gelir Tablosu ve Dipnotları ĠĢletme Hesap Özeti Monografi uygulaması yaptığımız [100] no’lu ABC Bilgisayar Ltd. ġti. “1. Sınıf Tacir” olduğu için “Gelir Tablosunu” hazırlayacağız. 4.5.2.1. Giderlerin Gelir Tablosuna Aktarılması (7A / 7B Yansıtma) Program’da gelir tablosunu hazırlamak için dönemim tüm alıĢ-satıĢ, gelir-gider kayıtlarını “BĠLANÇO / MUHASEBE” modülü’ne entegre yapmıĢ olmak gerekir. (veya bu belgeleri yevmiye fişi olarak kaydetmek) Öncelikle “BĠLANÇO/MUHASEBE” modülü’nde yevmiye fiĢlerini kontrol edelim. 1 Bunun için “BĠLANÇO/MUHASEBE” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 105 – Ana Menü Bilanço/Muhasebe Modülü’ne GiriĢi 76 2 “Kayıt/Rapor” menüsünde “FiĢ Kayıt GiriĢi” ekranına [ENTER] ile girin. 2 ENTER ġekil 106 - Yevmiye FiĢlerinin Kontrolü AĢağıdaki ekrana bakıldığında Aralık ay’ı sonuna kadar entegrasyon ile oluĢturulan yevmiye fiĢleri görülüyor. ġimdi! Bu kayıtardan “Geçici Mizan” hazırlayalım. 3 “Mizan Raporu” hazırlamak için “FiĢ Kayıt GiriĢi” ekranında [F4] yapın. ENTER “Mizan Türüne” geldiğinizde “1.Kebir Hesaplar” seçimini yapın. 3 ENTER 4 ġekil 107 - FiĢ Kayıt GiriĢi Ekranı 77 [ENTER] ile devam edildiğinde kebir nitelikli hesaplarla “Mizan” hazırlanır. 5 ġekil 108 - Mizan Raporu Yalnız Kebir Hesaplar 5 Mizan’da ekranının en alt kısmına bakıldığında [770]-Genel Yönetim Giderleri hesabının olduğu görülüyor. ĠĢte! Bu giderlerin gelir tablosuna aktarılması gerekir. Bunun için “Giderlerin Gelir Tablosuna Aktarılması (Yansıtma)” yapılmalıdır. “Gider Yansıtma ĠĢlemleri” kullanıcı tarafından, (yevmiye fişi olarak kaydetmek) suretiyle yapabileceği gibi muhasebe programına otomatik yaptırabilir. Konumuz “Entegrasyon” olduğu için “Gider Yansıtma ĠĢlemlerini” muhasebe programı ile otomatik yapacağız. 6 Bunun için “Yansıtma/Entegre” menüsünde “7A-7B Yansıtma” bölümüne girin. 6 7 ENTER ENTER ġekil 109 – 7A / 7B Yansıtma ĠĢlemleri 78 8 Gelen uyarı [EVET] ile geçildiğinde “Yansıtma Hesapları Ġlk Kez Açılacak” ekranı gelecektir. Bu ekran’da “Hesap Planı Gruplandırılan OluĢtur” seçimini yapın. ENTER 8 [ARAÇUBUK] İşaretle… İşaretlileri tabloya getir. [ENTER] 9 10 9 ġekil 110 - Gider Yansıtma ĠĢlemleri Yapılan Seçimler Daha sonra gelecek olan “Yansıtma Hesapları AçılıĢı” ekranında ise yansıtma iĢlemlerinde olması gereken gider hesaplarını [ARAÇUBUK] ile iĢaretleyin ve [ENTER] ile seçin. “7A / 7B Yansıtma Tablosu” oluĢturulacaktır. Bu tablo’da herhangi bir satıra dikkatle bakıldığında gider ve gider yansıtma hesapları ile o giderin yansıtılacağı gider hesapları (622-631-632) görülecektir. Yansıtma yapılacak gider hesabı ile “Yansıtma % Oranı” 10 ġekil 111 - 7A / 7B Yansıtma Tablosu 79 11 7A / 7B Yansıtma Tablosu içinde hesap düzeltme ve silme iĢlemleri yapabilirsiniz. ( [F1-Yardım] ekranında bu işlemler belirtilmiştir.) 7A / 7B Yansıtma Tablosu oluĢturulduktan sonra [F10] ile bu ekrandan çıkarak, önceki ekrana geri dönün. 7A / 7B yansıtma için hazır gelen fiĢ tarihini, fiĢ açıklamalarını [ENTER] ile geçin. ENTER 11 ENTER ġekil 112 - Gider Yansıtma ĠĢlemleri Ġçin Tarih ve Açıklama GiriĢi 12 [ENTER] ile devam edildiğinde yansıtma fiĢleri otomatik oluĢturulacaktır. Bu fiĢleri kontrol etmek için [ARAÇUBUK]; entegrasyon onayı için [F9] yapın. [F9]:Onay ENTER 12 [ARAÇUBUK] Fiş Detayı ġekil 113 – Hazırlanan Gider Yansıtma FiĢleri [F9]:Entegrasyon Onayı 80 4.5.2.2. Gelir Tablosu’nun Hazırlanması 13 7A / 7B yansıtma iĢlemlerini yaptıktan sonra “Mali Tablolar” menüsünde “Gelir Tablosu” bölümüne [ENTER] ile girin. 13 ENTER ġekil 114 - Gelir Tablosu'nun Hesaplanması 14 Gelir Tablosu ekranı boĢ gelecektir. [CTRL]+[F9] ile hesaplama yaptırın. Gelir Tablosu hesaplandı! [CTRL]+[F9] ENTER ENTER ġekil 115 - Hesaplanan Gelir Tablosu 81 14 15 “Gelir Tablosu” içinde [CTRL]+[F4] yaparak, “Özet Gelir Tablosu” yapabilirsiniz. 15 ÖZET TABLO Geçici Vergi Beyannamesinde Zarar’a Yazılacak 16 ġekil 116 - [CTRL]+[F4] Özet Gelir Tablosu 16 17 “Özet Gelir Tablosu” incelendiğinde firma, ilgili dönemde zarar ettiği görülecektir. ĠĢte! Bulunan gelir tablosu sonucu, “Geçici Vergi Beyannamesine” yazılmalıdır. Gelir tablosu ekranından [F10] ile çıkın Bilanço/Muhasebe menüsüne geri dönün. “BĠLANÇO / MUHASEBE” modülü’nden [CTRL]+[5] kısayolu ile “BÜRO YÖNETĠMĠ” modülüne geçerek, “Geçici Vergi Beyannamesini” hazırlayın. 4.5.3. Geçici Vergi Beyannamesi’nin Hazırlanması 18 Bunun için “Kayıt” menüsünde “Geçici Vergi Beyannamesi” bölümüne girin. 18 ENTER BİLANÇO/MUHASEBE”den [CTRL]+[5] ile “BÜRO YÖNETİMİ”ne geçildi. 17 ġekil 117 - Geçici Vergi Beyannamesi'ne GiriĢ 82 19 Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. ENTER 19 ENTER 20 Geçici Vergi’nin Hesaplanması İçin Gereken Tanımlar ġekil 118 - Geçici Vergi Beyannamesi Yapılan Seçimler 21 Geçici Vergi Beyannamesi hazırlanacak firma kodunu yazın ve ekrana gelecek listeden firmayı seçin. 22 ENTER ENTER 21 ġekil 119 - Geçici Vergi Beyannamesi Firma Seçimi 83 23 [ENTER] ile devam edildiğinde “Geçici Vergi Beyannamesi” ekranı gelecektir. “Ticari Kazanç (Kurum Kazancı)” satırına [ENTER] yapıldığında “Gelir Tablosu” hesaplatılması sonucu bulunan sonuç (zarar) ekranınüst bölümünde görüncektir. Tutarı, ilgili alana taĢımak için [F5] yapın. Gelir Tablosu Sonucunu “Ticari Kazanç” alanına kopyalamak için [F5] yapın. 23 ENTER 24 “Kanunen Kabul Edilmeyen Gider” yazmak için [ENTER] ġekil 120-Gelir Tablosu SonucunuGeçici Vergi Beyannamesi’ne TaĢımak:[F5] 24 “Ticari Kazanç” dıĢında diğer alanlara tutar yazmak için yine [ENTER] yapılmalıdır. Örneğin firmanın “Kanunen Kabul Edilmeyen Gideri” var ise bu ekranda 9.satır’a gelip, [ENTER] yaparak “toplam tutarı” yazabilirsiniz. 25 Beyanname ekranının en alt kısmında “Fatura Bilgileri” bölümü de doldurulmalıdır. 25 “Fatura Bilgileri” ekranını doldurmak için [ENTER] yapın. ġekil 121 - Geçici Vergi Beyannamesi'nde - Fatura Bilgileri'nin Yazılması 84 Beyanname içinde [F8]:Yazdır 4.5.4. Geçici Vergi Beyannamesi’nin Bildirimi ENTER 26 27 GELİR TABLOSU …ya da Beyanname’de [ALT]+[F8] ile İnternet’ten Bildir.. 28 ENTER 29 İnternet’ten bildirim sırasında “Gelir Tablosu” ek olarak otomatik gönderilececektir. 85 4.6. Kurum Vergisi Beyannamesi 4.6.1. Kurum Vergisi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler AĢağıdaki kurumların kazançları, kurumlar vergisine tâbidir. Sermaye Ģirketleri Kooperatifler Ġktisadî kamu kuruluĢları Dernek veya vakıflara ait iktisadî iĢletmeler ĠĢ ortaklıkları Kurum’un bir hesap dönemi içinde el ettiği net kâr’ın %20’si kurum vergisi’dir. Bu vergi, sonraki Yıl’ın Nisan ay’ının 25’ine kadar bildirilmeli, 30’una kadar ödenmelidir. Kurumlar Vergisi’nden ilgili dönem içinde ödenmiĢ geçici vergiler varsa indirilir. Kurumlar Vergisi Beyannamesi ile birlikte aĢağıda belgeler verilmektedir. Gelir Tablosu Bilanço Tablosu Kurum Ortaklarına ve Yönetim Kurulu Üyelerine ĠliĢkin Bildirim 1.SAYFA 2.SAYFA ġekil 123 – Kurum Vergi Beyannamesi 1.Sayfa 86 ġekil 122 – Kurum Ortakları Bildirim Belgesi 4.6.2. Kurum Vergisi Beyannamesi Öncesi Hazırlıklar Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nin düzenlemek için önce beyanname dönemine ait iĢletme bilanço’sunun hazırlanması gerekir. Monografi uygulaması yaptığımız [100] no’lu ABC Bilgisayar Ltd. ġti.’nin “Bilanço Tablosunu” hazırlayacağız. Bir iĢletmenin bilanço tablosunu hazırlamak için önce yapılması gerekenler: Geçici Vergi Beyannamesi konusunda anlatılmıştı 7A / 7B yansıtma iĢlemleri yapılmalı Gelir Tablosunun hazırlanmalı ĠĢletme kâr’ı oluĢmuĢsa “kurumlar vergisi hesaplanıp, karĢılık ayrılmalı” Ocak-Aralık Dönemi Geçici Vergi Beyannamesinin düzenlenmeli Gelir tablosu hesaplarının kapatılmalı (600…689 arasındaki hesaplar) 4.6.2.1. Gelir Tablosu Hesapları’nın (600 - 689 Arası Hesapların) Kapatılması Muhasebe programın’da 600…689 arasındaki hesapların kapanıĢını (yevmiye fişi kaydetmek) suretiyle kullanıcı yapabileceği gibi muhasebe programına otomatik yaptırabilir. Konumuz “Entegrasyon” olduğu için “Gelir Tablosu Hesaplarının KapanıĢ ĠĢlemini” muhasebe programı ile otomatik yapacağız. 1 Bunun için “BĠLANÇO/MUHASEBE” modülüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER Modüller arası geçiş yapmak için kısayol tuşları ġekil 124 - Mali Tabloların HazırlanıĢı 87 2 Bunun için “Yansıtma/Entegre” menüsünde “Gelir Hesap KapanıĢ” bölümüne girin. Uyarı ekranını [ENTER] ile geçin. 2 ENTER ENTER ġekil 125 – Gelir Hesaplarının KapanıĢı 3 AĢağıda gelir tablosu hesaplarının kapanıĢını anlatan bilgilendirme yazısını okuyabilirsiniz. 3 4 ENTER Gelir Tablosu Hesaplarının Kapanışı ile İlgili Bilgilendirme… ġekil 126 - Gelir Hesap KapanıĢı - "Gelir Tablosu Hesaplandı mı?" Uyarısı... Açıklama yazısından da “gelir tablosunun hesapları kapatılacağı için“ Gelir Tablosunu” yazıcıdan rapor Ģeklinde alıp, dosyalamak yerinde olacaktır. 4 Daha sonra “Gelir Tablosu Hesaplandı mı?” uyarısını [EVET] ile geçin. 88 5 Gelir Tablosu hesapları’nın kapatılması için oluĢturulacak fiĢ tarihini ve fiĢ açıklamalarını [ENTER] ile geçin. ENTER 5 6 [ENTER] ile devam edildiğinde “dört tane fiĢ” oluĢturulacaktır. Bu fiĢleri kontrol etmek için [ARAÇUBUK]; entegrasyon onayı için [F9] yapın. [F9]:Onay 6 ENTER [ARAÇUBUK] Fiş Detayı ġekil 127 - Gelir Tablosu Hesapların KapanıĢıOluĢturulan Entegre FiĢleri 7 Yapılan iĢlemleri “Kayıt/Rapor” menüsü, “FiĢ Kayıtları” bölümünden kontrol edin. 7 ġekil 128 - FiĢ Kayıt GiriĢi Ekranı - Entegre Ġle OluĢturulan FiĢler 89 4.6.2.2. Bilanço Tablosu’nun Hazırlanması 8 “Gelir Tablosu” hesaplarını kapattıktan sonra “Mali Tablolar” menüsünde “Bilanço Tablosu” bölümüne [ENTER] ile girin. ENTER 8 ġekil 129 - Bilanço Tablosunun Hazırlanması 9 Bilanço Tablosu ekranı boĢ gelecektir. [CTRL]+[F9] ile hesaplama yaptırın. [CTRL]+[F9] 9 Bilanço hesaplandı! ENTER ġekil 130 - Hesaplanan Bilanço Tablosu 90 Bilanço’da gelen bu uyarılar, hesapların yanlış kullanıldığını, ters bakiye verdiğini ve kayıtların kontrolünü işaret etmektedir. 10 “Bilanço Tablosu” içinde [CTRL]+[F4] yaparak, “Özet Bilanço” hazırlayabilirsiniz. 10 ÖZET TABLO Bilanço’nun hazırladığı yıl’a dikkat! ġekil 131 - [CTRL]+[F4] Özet Bilanço Tablosu “Özet Bilanço” incelendiğinde firma, ilgili dönemde zarar ettiği görülecektir. ĠĢte! Bulunan bilanço sonucu, “Kurumlar Vergi Beyannamesine” yazılmalıdır. Bilanço tablosu ekranından [F10] ile çıkın Bilanço/Muhasebe menüsüne geri dönün. 11 BĠLANÇO/MUHASEBE’den [CTRL]+[5] ile BÜRO YÖNETĠMĠ’ne geçerek, “Gelecek Yıl’a Devir’i” çalıĢtırınız ve sonra [F12] ile bir sonraki yıl’a geçip, “Kurum Vergi Beyannamesi” hazırlayınız. 4.6.3. Kurum Vergi Beyannamesi’nin Hazırlanması 12 Bunun için “Kayıt” menüsünde “Kurum Vergi Beyannamesi” bölümüne girin. 2009 yılı Bilanço’su 2010 yılı Kurum Beyannamesi ile verileceği için “Büro Yönetimi’nde” 2010 yılına geçilmelidir. ENTER 11 12 Bunun için öncelikle Entegre/Devir menüsünden “Gelecek Sonu Devri” yapınız ve [F12] ile Yıl değiştiriniz Kurum Vergi Beyannamesi’nin hazırladığı yıl’a dikkat! ġekil 132 - Kurum Vergi Beyannamesi'ne GiriĢ 91 13 Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. [ENTER] Beyan Eden SMMM 13 [ENTER] Firmalar Listesi 14 ġekil 133 – Kurum Vergi Beyannamesi Yapılan Seçimler 15 Kurum Vergi Beyannamesi’nin hazırlanacağı dönemi seçin. 16 Daha sonra ekrana gelecek listeden de firmayı seçin. ENTER ENTER 16 15 ġekil 134 - Kurum Vergi Beyannamesi Firma Seçimi 92 17 [ENTER] ile devam edildiğinde “Kurum Vergi Beyannamesi” ekranı gelecektir. [TABLO-2]’de görülen “Ticari Bilanço Zararı” satırına [ENTER] yaparak, “Bilanço Tablosu” sonucunu (yani zararı) yazın. Bu ekranda “Bilanço’yu” görmek için [CTRL]+[F1] ile yapabilirsiniz. “Geçmiş Yıllar’a Ait Zararları” yazmak için [ENTER] ENTER 17 ġekil 135-Kurum Vergi Beyannamesine Bilanço Sonucunu Yazmak “Ticari Kazanç” dıĢında diğer alanlara tutar yazmak için yine [ENTER] yapılmalıdır. Örneğin firmanın “Kanunen Kabul Edilmeyen Gideri” var ise bu ekranda 31.Satır’a gelip, [ENTER] yaparak “toplam tutarı” yazabilirsiniz. 18 Beyanname ekranının en alt kısmında “Mali Bilgiler” bölümü de doldurulmalıdır. “Mali Bilgiler” bölümünü doldurmak için [CTRL]+[F9] yapın. Önceki Yıl’ın Bilanço ve Gelir Tablosu bilgileri transfer edilecektir. 18 ġekil 136 - Kurum Vergi Beyannamesi'ne Mali Bilgilerin Transferi 93 4.6.4. Kurum Vergi Beyannamesi’nin Bildirimi ENTER 19 [F8] Beyanname Yazdır KURUM BEYANNAMESİ KAĞIT RAPORU 94 Kurum Vergi Beyannamesi’nde [ALT]+[F8] ile “Maliye Bakanlığı BDP programına” göndererek, “Ġnternet Vergi Dairesine” bildirim yapabilirsiniz. Bildirim yapılırken ilgili döneme ait “Gelir Tablosu ve Bilanço” ek olarak otomatik gönderilececektir. [ALT]+[F8] İnternet Bildirimi ENTER “Maliye Bakanlığı Beyanname Düzenleme Programı (BDP)’yi” çalıĢtırarak “Kurum Vergi Beyannamesini” internet’ten bildirim yapabilirsiniz. “Dosya” “Aç” bölümünden beyannameyi kontrol ediniz. GELĠR TABLOSU BĠLANÇO TABLOSU Kurum Beyannamesi’nde “Gelir Tablosu ve Bilanço” BDP’ye otomatik gönderilececektir. 95 4.7. Gelir Vergisi Beyannamesi 4.7.1. Gelir Vergisi Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Gerçek kiĢiler, gelir vergisine tâbidir. Gerçek kiĢiler’in bir hesap dönemi’nde elde ettiği, kazanç ve iratlar’ın net tutarıdır. Gelir tanımına giren “kazanç ve iratlar” Ģunlardır: Ticari kazançlar; Zirai kazançlar; Ücretler; Serbest meslek kazançları; Gayrimenkul sermaye iratları; Menkul sermaye iratları; Kaynağı ne olursa olsun diğer, her türlü kazanç ve iratlar Bu vergi, sonraki Yıl’ın Mart ayı’nın 25’ine kadar, aĢağıdaki tabloda belirtilen matrah ve oranlara göre bildirilmelidir. 2009 - Gelir Vergisi Matrah Dilimleri ve Oranlar 8,700.00 TL’ye kadar… %15 22,000.00 TL’ye kadar… %20 50,000.00 TL’ye kadar… %27 50,000.00 TL’den sonrası… %35 Bu verginin ilk ödemesi 31 Mart’a; son ödemesi de 31 Ağustos’a kadar yapılmalıdır. Gelir Vergisi’nden ilgili dönem’de ödenmiĢ geçici vergiler varsa indirilir. Gelir Vergisi Beyannamesi ile birlikte “ĠĢletme Hesap Özeti” verilmektedir. 1.SAYFA 2.SAYFA ġekil 138 – Kurum Vergi Beyannamesi 1.Sayfa 96 ġekil 137 – Kurum Ortakları Bildirim Belgesi 4.7.2. Gelir Vergisi Beyannamesi Öncesi Hazırlıklar Gelir Vergisi Beyannamesi’nin düzenlemek için önce beyanname dönemine ait iĢletme hesap özeti’nin hazırlanması gerekir. 4.7.2.1. ĠĢletme Hesap Özeti’nin Hazırlanması 1 Bunun için “ĠġLETME/SERBEST MESLEK” modülü’ne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 139 – Ana Menü 2 “Mali Rapor” menüsünde “ĠĢletme Hesap Özeti” bölümüne girip “dönem” seçin. 2 ENTER ENTER ġekil 140 – ĠĢletme Hesap Özeti’nin HazırlanıĢı 97 3 Seçilen dönem’e göre “ĠĢletme Hesap Özeti” hazırlanacaktır. Hazırlanan Hesap Özeti’nin Dönem Aralığı Dönem Kâr’ı ve Zarârı’nın Belirtildiği Alan 3 ġekil 141 – ĠĢletme Hesap Özeti 4 ĠĢletme’nin dönem baĢı mal mevcudu ile dönem sonu stok tutarını Hesap Özeti’nde kayıt etmek için [ALT]+[INSERT] yapın ve alan üzerine gelip [ENTER] yapın. 4 ENTER [ALT]+[INSERT] Hesap özeti’nin hazırladığı yıl’a dikkat! ENTER 5 ġekil 142 - ĠĢletme Hesap Özeti'nde DönembaĢı ve Dönemsonu Bilgileri GiriĢi Hesap özetini yazıcıya göndermek için [F8] yapılmalıdır. Hesap Özeti’nden [F10] ile çıkarak, “iĢletme çalıĢma ekranına” geri dönün. ĠĢte! Bulunan hesap özeti sonucu (kar/zarar), “Gelir Vergisi Beyannamesine” yazılmalıdır. 98 11 ĠġLETME/SERBEST MESLEK” modülü’nden [CTRL]+[5] ile BÜRO YÖNETĠMĠ modülü’ne otomatik geçerek, “Gelecek Yıl’a Devir’i” çalıĢtırınız ve [F12] ile bir sonraki yıla geçiniz. Daha sonra “Gelir Vergi Beyannamesi” hazırlayınız. 4.7.3. Gelir Vergisi Beyannamesi’nin Hazırlanması 12 Bunun için “Kayıt” menüsünde “Gelir Vergi Beyannamesi” bölümüne girin. 2009 yılı Hesap Özeti 2010 yılı Gelir Beyannamesi ile verileceği için “Büro Yönetimi’nde” 2010 yılına geçilmelidir. ENTER 12 11 Bunun için öncelikle Entegre/Devir menüsünden “Gelecek Sonu Devri” yapınız ve [F12] ile Yıl değiştiriniz Gelir Vergi Beyannamesi’nin hazırladığı yıl’a dikkat! ġekil 143 - Gelir Vergisi Beyannamesi'ne GiriĢ 13 Sırasıyla gelen ekranları [ENTER] ile seçin. [ENTER] Beyan Eden SMMM 13 [ENTER] Firmalar Listesi 14 ġekil 144 – Gelir Vergisi Beyannamesi Yapılan Seçimler 99 15 Gelir Vergi Beyannamesi’nin hazırlanacağı dönemi seçin. 16 Daha sonra ekrana gelecek listeden de firmayı seçin. ENTER ENTER 16 15 ġekil 145 - Gelir Vergisi Beyannamesi Firma Seçimi 17 [ENTER] ile devam edildiğinde “Gelir Vergisi Beyannamesi” ekranı gelecektir. [TABLO]-2’de görülen “Ticari Kazançlar”bölümüne “Hesap Özeti” sonucunu yazın. Bu ekranda “Hesap Özeti’ni” görmek için [CTRL]+[F1] ile yapabilirsiniz. ENTER 17 “Geçmiş Yıl Zararı” ile “Dönemsel İndirimleri” yazmak için [ENTER] ġekil 146-Gelir Vergi Beyannamesine Hesap Özeti Sonucunu Yazmak 100 18 ÇeĢitli yollar ile ödenen vergiler, Gelir Vergi Beyannamesi’nin [TABLO-3] kısmı’nda [ENTER] ile ödenecek gelir vergisinden indirilebilir. 18 19 ġekil 147 - Gelir Vergi Beyannamesi'ndeÖdenen Vergilerin Mahsubu 19 Ayrıca, [TABLO-4]’de yer alan “Perfornans Derecelendirme” bilgilerini ise [CTRL]+[F1] ile gelecek olan ĠĢletme Hesap Özeti’nden bakarak doldurabilirsiniz. 4.7.4. Gelir Vergisi Beyannamesi’nin Bildirimi ENTER 101 [F8] Beyanname Yazdır Gelir Vergi Beyannamesi’nde [ALT]+[F8] ile “Maliye Bakanlığı BDP programına” göndererek, “Ġnternet Vergi Dairesine” bildirim yapabilirsiniz. Bildirim yapılırken ilgili döneme ait “ĠĢletme Hesap Özeti” ek olarak otomatik gönderilececektir. [ALT]+[F8] İnternet Bildirimi ENTER “Maliye Bakanlığı Beyanname Düzenleme Programı (BDP)’yi” çalıĢtırarak “Gelir Vergi Beyannamesini” internet’ten bildirim yapabilirsiniz. “Dosya” “Aç” bölümünden beyannameyi kontrol ediniz. Kurum Beyannamesi’nde “İşletme Hesap Özeti” BDP’ye otomatik gönderilececektir. İŞLETME HESAP ÖZETİ 102 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 4 ĠĢlem Basamakları Öneriler Muhasebe Entegrasyonu için BĠLANÇO/MUHASEBE Modülü’nde oluĢturulan gereken tanımlarını yapın. firmayı aynen BÜRO YÖNETĠMĠ Modülü’nde açın. Ayrıca, Firma Tanım’da S.M. Mali MüĢavir’i tanımlayıp, “SMMM Entegre Tanımını” yapın. Bununla birlikte beyannamelerin internet’ten otomatik bildirimi için “SMMM Ġnternet ġifresi Tanımı ve Firma’ya SMMM Atamasını” yapın. Muhtasar Beyannamesi hazırlayın. Önce, Muhtasar Beyanname hazırlamak için gereken ticari belgeleri kayıt edin. Sonra, “Muhtasar Hesapla” yapın. Daha sonra, “Muhtasar Yazdır” bölümünden hazırlayın Kayıt edilen ticari belgeleri muhasebe’ye entegre yapmayı unutmayınız. Geçici Vergi Beyannamesi hazırlayın. Önce, Geçici Vergi Beyannamesi hazırlamak için gereken ön hazırlıkları yapın. 1- 7A-7B Yansıtma İşlemleri: GiderlerinGelir Tablosu Hesaplarına Aktarımı 2- Gelir Tablosu Hesaplanması Daha sonra, “Geçici Vergi Beyannamesini” hazırlayın. Kurumlar Vergisi Beyannamesi hazırlayın. Önce, Kurum Vergi Beyannamesi hazırlamak için gereken ön hazırlıkları yapın. 1- Gelir Tablosu Hesaplarının Kapatılması 2- Bilanço’nun Hesaplanması Daha sonra, “Kurum Beyannamesini” hazırlayın. Gelir Vergisi Beyannamesi hazırlayın. Önce, Gelir Vergisi Beyannamesi hazırlanmak için “ĠĢletme Hesap Özetini” hazırlayın. Daha sonra, “Gelir Beyannamesini” hazırlayın. 103 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 4 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. Büro Yönetimi’nde “kayıt edilen belgeler üzerinden” hangi beyannameyi otomatik hazırlaya bilirsiniz? a. b. c. d. Geçici Vergi Beyannamesi Gelir Vergi Beyannamesi Kurumlar Vergisi Beyannamesi Muhtasar Beyannamesi 2. Büro Yönetimi’nde “Muhtasar Beyannamesinin 2.sayfasındaki stopaj sahipleri bilgisinin otomatik doldurulmasıyla ilgili olarak” aĢağıda verilen seçeneklerden hangisi doğrudur? a. SMMM Entegre Tanımı’nda meslek mensubuna bilgileri tanımlanmalıdır. b. Muhtasar Yardım Tanım’da Muhasebe Entegresi [Evet] yapılmalıdır. c. Muhtasar Yardım Tanım’da Bildirim Listeye [Evet] yapılmalıdır. d. Hiçbiri 3. Muhtasar Beyanname için gereken kayıtların yapılması, muhasebe entegresi ve muhtasar beyannamenin hazırlanması için gerekli olan en önemli bölüm hangisidir? a. b. c. d. “SMMM Entegre Tanım” ekranı “Muhtasar Yardım Tanım” ekranı “Kurum Ortak Tanıt” ekranı “Beyanname Form Tanım” ekranı 104 4. AĢağıdaki Ģekilde Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nde [CTRL]+[F9] ile TABLO-7 (Muhtasar Bilgileri) bölümü otomatik doldurulmak istendiğinde rakamlar gelmiyorsa ya da yanlıĢ geliyorsa bunun sebebini nedeni nedir? Lütfen açıklayınız? Mali Bilgiler Transfer Yapılamıyor ise..sebebi nedir? [CTRL]+[F9] [ENTER] ………………………...………………………...………………………... ………………………...………………………...………………………... ………………………...………………………...………………………... ………………………...………………………...………………………... 5. Geçici Vergi Beyannamesi’ni hazırlamadan önce yapılması gereken hazırlıklar aĢağıdaki seçeneklerden hangisi değildir. a. Ticari Belgeleri, Ön Muhasebe’den Genel Muhasebe’ye Entegre Yapmak b. Giderlerin Gelir Tablosu Hesaplarına Aktarmak (7A-7B Yansıtması) c. Gelir Tablosu Hazırlamak d. KapanıĢ Maddesini Yapmak 6. Gelir Vergisi Beyannamesi’ni hazırlamadan önce yapılması gereken hazırlıklar aĢağıdaki seçeneklerden hangisidir. a. Gelir Tablosu Hazırlamak b. Bilanço Hazırlamak c. ĠĢletme Hesap Özeti Hazırlamak d. Giderleri Yansıtmak 105 DEĞERLENDİRME “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına verdiğiniz cevapları “Modül” son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 Muhtasar Beyanname’yi paket program’da hazırlayabilir misiniz? 2 Geçici Vergi Beyanname’sini paket program’da hazırlayabilir misiniz? 3 Kurumlar Vergisi Beyannamesi’ni paket program’da hazırlayabilir misiniz? 4 Gelir Vergisi Beyannamesi’ni paket program’da hazırlayabilir misiniz? EVET HAYIR DEĞERLENDİRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 106 MODÜL DEĞERLENDĠRME A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. Ücret Bordrosu Modülü’nde, personelin bir ay içinde çalıĢmadığı günlerini iĢaretlemek suretiyle yapılan iĢleme ne ad verilir? a. Aylık Hizmet Bildirimi b. Günlük Puantaj c. Günlük Ücret Tanımı d. Ücret Hesaplaması 2. Ücret Bordrosu Modülü’nde çalıĢanların ücretlerinden kesilen primler ile kesintilerin, SGK’ ya aylık olarak bildirildiği belge aĢağıdakilerden hangisidir? a. Ücret Bordrosu b. Vizite Kağıdı c. ĠĢ’e GiriĢ Bildirgesi d. Aylık Hizmet Bildirimi 3. AĢağıda, DemirbaĢ-Amortisman Modülü’ne “binek otomobil” tanıtılmaktadır. Bu bilgilere göre DemirbaĢ-Amortisman Modülü’nde [2008/Ocak-Aralık] amortismanı hesaplatıldığında hesaplanan tutar ne kadar olacaktır? a. 1,100 TL b. 2,200 TL c. 4,400 TL d. 8,800 TL 107 4. Büro Yönetimi’nde muhtasar beyanname hazırlanabilmesi için beyannameye konu olan kayıtların yapılması gerekmektedir.” AĢağıdaki seçeneklerden hangisinde gerekli olan muhtasar kayıtları doğru olarak verilmiĢtir? a. SMMM Makbuzu, Kira, Gider Pusulası, SatıĢ Faturası, Ücret Bordrosu b. SMMM Makbuzu, Kira, Gider Pusulası, AlıĢ Faturası, Ücret Bordrosu c. SMMM Makbuzu, Kira, Gider Pusulası, Müstahsil Makbuz, Ücret Bordrosu d. Hepsi 5. AĢağıdaki Ģekilde SMMM makbuzu düzenlenirken %20 gelir vergisinin otomatik hesapladığı görülüyor. Oran’ın Tanımı Nereden Yapılır? Bu oran değiĢtiği takdirde Büro Yönetimi’nde yapılması gereken iĢlem nedir? Lütfen açıklayınız. ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 6. AĢağıdaki Ģekilde “Muhtasar Yardım Tanım” ekranında “[041]-Kira…” ödeme türüne ait tanımlamaların [ALT]+[INSERT] yapıldığı görülüyor. Bu ekranda Muhasebe Kayıt: [E], Bildirim Liste: [E] tanımının ne anlama geldiğini lütfen açıklayınız? ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... ………………………... [ALT]+[INSERT] Nedir? 108 7. Kurum Vergi Beyannamesi’nde “Mali Bilgileri” doldurmak için [CTRL]+[F9] yapıldığında ve önceki yıl’ın Bilanço ve Gelir Tablosu bilgileri gelmiyor ise sebebini nedir? Açıklayınız. ………………………...………………………...………………………...………… ……………...………………………...………………………...…………………… …...………………………...………………………...………………………...….… 8. AĢağıda, DemirbaĢ-Amortisman Modülü’ne “evrak dolabı” tanıtılmaktadır. [Amortisman Yöntemi] “Normal Yöntem”seçilirse [2009/Ocak-Mart] dönemi amortismanı 40 TL hesaplanmaktadır? [Amortisman Yöntemi] “Azalan Bakiye”seçilirse [2009/Ocak-Mart] dönemi amortismanı ne kadar hesaplanacaktır? a. 20 TL b. 40 TL c. 80 TL 109 d. 120 TL CEVAP ANAHTARLARI ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME -1 SORULAR CEVAPLAR 1 A Firma Kodu ile Entegre Kodu Aynı Doğru Firma Tipi Seçimi… 2 ICEBERG Ticari Modül’de firma tanımı sırasında “ firma entegre kodu” ve firma tipi seçimi “Bilanço”–“ĠĢletme” dikkat edilmelidir. AĢağıdaki görülen Ģekilde ve bir örnekle açıklayalım: ICEBERG Ticari Modül’de 01 Aralık-10 Aralık arasında ticari belgeleri muhasebe entegresi yapıyorsunuz. Tarih Aralığı Fiş Tarihi Gün Ayrımı 3 “Gün Ayrımı Yapılsın mı?” [EVET] yapıldığında; Örneğin; 5 Aralık’ta kayıt edilmiĢ iki adet alıĢ faturası tek fiĢ içinde muhasebeye entegre yapılır. “Gün Ayrımı Yapılsın mı?” [HAYIR] yapıldığında ise 01 Aralık – 10 Aralık tarih aralığı verildiği için bu aralıkta bulunan tüm alıĢ faturaları bir üst satırda belirtilen fiĢ tarihine yani 10 Aralık’a entegre yapılır. Aynı Firma Kodu 4 Program modüllerinde firma açılırken “aynı firma kodu” verilmelidir. 5 B 110 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME -2 SORULAR CEVAPLAR [F2] firma seçimi ekranında “DETAY” bölümünde resmi bildirimler için gerekli alanlar mutlaka doldurulmalıdır. 1 Resmi bildirimlerin hazırlanmasında kullanılacak “Detay“ tanımları Entegrasyon hesap kodları Firma Tanımı Detay Bilgileri Personel Hesap Planında “Detay” tipli bir hesap üzerinde [SAĞ-OK] yapıldığında entegrasyon hesap kodları görülecektir. 2 Personel Hesap Planı ve Entegrasyon Hesap Kodları 3 D 111 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME -3 SORULAR CEVAPLAR DemirbaĢ 1,000 TL’ye alınmıĢ olup, %20 ve “Normal Amortisman Yöntemi” ile Amortisman hesaplanacağına göre her yıl için ayrılan amortisman tutarı (1,000 %20 = 200 TL) olacaktır. 1 DemirbaĢ, 2006 yılında alındığı ve 2008 yılında paket program’a kayıt edildiği için 2 senelik amortisman hesaplanmıĢ olması gerektiğinden (2 x 200 TL= 400 TL) amortisman ayrılmıĢ olması gerekir. Amortisman Bölümüne Yazılacak Rakam: 400 TL’dir. DemirbaĢ Hesap Planında “Detay” tipli bir hesap üzerinde [CTRL]+[ENTER] yapıldığında entegrasyon hesap kodları görülecektir ENTER 2 [CTRL]+[ENTER] Entegrasyon hesap kodları 112 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME -4 SORULAR CEVAPLAR 1 D 2 C 3 4 ( Muhtasar Yardım Tanım dosyasında muhasebe entegre kodlarının, stopaj hesaplaması için gereken oranların tanımlı olduğu dosyadır.) Kurumlar Vergisi Beyannamesi, izleyen yılda bildirim yapılır. 1.Sebep: Büro yönetimi modülü sonraki yıla devredilmemiĢ olabilir. 2.Sebep: Önceki senede Bilanço ve Gelir Tablosu hazırlanmamıĢ olabilir. B 5 D ( Kapanış Maddesi, muhasebe sürencin en son işlemidir. ) 6 C ( Diğer seçenekler Kurum Veri Beyannamesi İçin Geçerlidir. ) MODÜL DEĞERLENDĠRME SORULAR CEVAPLAR 1 B 2 D 3 B 4 C 5 [Muhtasar] menüsünde [Muhtasar Yardım Tanım] bölümüne [ENTER] ile girilir ve [022-Muhtasar Kodu] üzerinde [ALT]+[INSERT] yaparak, gelir vergisi oranı üzerine gelip, değiĢen ay için %20 oranı değiĢtirilir. 6 [Muhasebe Entegre] Bu ödeme türüne kayıt edilen belgelerin muhasebe modülünde açılacak firmaya fiĢ entegresi yapılabileceğinin onayı verilir. [Bildirim Liste] Bu ödeme türüne kayıt edilen belgelerin muhtasar beyannamenin 2.sayfasında gösterileceğinin onayı verilir. 7 Kurumlar Vergisi Beyannamesi, izleyen yılda bildirim yapılır. 1.Sebep: Büro yönetimi modülü sonraki yıla devredilmemiĢ olabilir. 2.Sebep: Önceki senede Bilanço ve Gelir Tablosu hazırlanmamıĢ olabilir. 8 C 113 KAYNAKÇA DEMĠRAL Serdar, YayımlanmamıĢ Paket Program Notlarım, Ġstanbul, 2009 YILMAZ Doğan, Bilgisayarlı Muhasebe Eğitim Kitabı, Ġstanbul, 2007 http://www.orka.com.tr PDF kitabı açtıktan sonra burayı tıklayarak, kitabın fihristini kullanabilirsiniz.. 114