MEZHEPLER TARİHİ 8. ÜNİTE TEST 1 1. Cafer es Sadık'ın ölümünden sonra imametin nass ve tayinle Cafer'in en büyük oğlu ve onun oğlu Muhammed b. İsmail ve soyundan gelen imamların hakkı olduğunu iddia eden şii gruba İsmailiyye/İsmaililer denir. Aşağıdakilerden hangisi bunun dışında bu şii gruba verilen isimlerden biri değildir? A) Karamita B) Talimiyye C) Tayyibiyye D) Batıniyye E) Sebiyye 2. Cafer es Sadık'ın ölümünden sonra imametin nass ve tayinle Cafer'in en büyük oğlu ve onun oğlu Muhammed b. İsmail ve soyundan gelen imamların hakkı olduğunu iddia eden şii gruba İsmailiyye/İsmaililer denir. Aşağıdakilerden hangisi bunun dışında bu şii gruba verilen isimlerden biridir? A) B) C) D) E) Batıniyye Sebiyye Melahide Karamita Hepsi 3. İsmaililere verilen isimlerle ilgili aşağıdaki verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Karamita/Karmatiler ismi, İsmaili karşıtı kesimlerin, İsmailileri kötülemek amacıyla Irak'taki davetin önde gelen dailerinden Hamdân Karmat'a nispetle kullandıkları bir isimdir. B) Karmat ismi III./IX. asrın ikinci yarısında İsmaililik içerisinde imamete dair çıkan anlaşmazlıktan sonra başta Hamdan Karmat olmak üzere eski İsmaili öğretiye bağlı İsmaili kesimi ifade etmek için kullanılmaktadır. C) Fatimi İsmaililiği diyebileceğimiz İsmaililer için Karâmita tabirini kullanmak yanlış bir yaklaşımdır. D) İsmaililer, dini nassların zahiri ve hakaik adını verdikleri batıni/gizli anlamları olduğunu, batıni anlamlar bilinmeden zahirin tek başına bir anlam ifade etmeyeceğini öne sürdükleri ve batıni anlamarı üzerinde fazlaca durdukları için bu şekilde isimlendirilmişlerdir. E) Talimiyye ifadesi dinden çıkanlar anlamında kullanılmaktadır. 4. .............. ifadesi , daha çok Hasan Sabbah ile birlikte Alamut-Nizari İsmailileri için kullanılan bir isimdir. Onlara göre, dinin batını, her türlü sır ve hakikat, ancak masum imamın öğretmesiyle elde edilebilir, dolayısıyla masum imamın talimi dışındaki her türlü öğretme yanlış ve batıldır. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Seb'iyye B) Melahide C) Karamita D) Karmati E) Talimiyye 5. ................. ifadesi, İsmaililere, muhtemelen Caferi Sadıktan sonra Muhammed b. İsmail'i yedinci imam olarak kabul etmelerinden veya yedi devirli döngüsel bir tarihn anlayışına sahip olmalarından dolayı verilmiştir. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Melahide B) Seb'iyye C) Talimiyye D) Karmati E) İsmailiyye 6. Aşağıdakilerden hangisi dinden çıkanlar anlamına gelen ve İsmaililere verilen isimlerden biridir? A) Seb'iyye B) Talimiyye C) Melahide D) Karamati E) Nizariyye 7. I. Talimiyye II. Dava III. Davet IV. Davetu'l Hadiye V. Ehlulhak Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri İsmaililerin kendileri için kullanmayı tercih ettikleri isimler arasında yer almaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II,III ve IV D) I,III ve V E) Yalnız V 8. İmam Cafer es Sadık ne zaman vefat etmiştir? A) B) C) D) E) 147/764 146/763 148/765 148/768 150/750 9. I. Halis İsmailiyye II. Mübarikiyye III. Talimiyye Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri ilk İsmaili gruplar arasında yer alır? A) I ve III B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) Yalnız I 10. I. Talimiyye II. Mübarikiyye III. Halis İsmailiyye IV. Karmatiler Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Cafer es Sadık'ın vefatından sonra diğer İmami Şiilerden ayrılarak Kûfe'de müstakil olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir? A) I ve III B) II ve IV C) I ve IV D) II ve III E) I,II ve IV 11. Aşağıdaki İsmaili gruplardan hangisi İsmail'in vefatını inkâr ederek onun Mehdi-Kaim olduğunu ve geri döneceğini (recat) öne sürmüştür? A) Talimiyye B) Seb'iyye C) Halis İsmailiyye D) Melahide E) Mübarikiyye 12. Aşağıdaki İsmaili gruplardan hangisi İsmail'in babası Cafer'in hayatında öldüğünü kabul ederek, Cafer'in vefatından sonra İmametin İsmail'in en büyük oğlu Muhammed'e geçtiğini öne sürmüştür? A) Karmatiler B) Fatımi İsmailileri C) Talimiyye D) Halis İsmailiyye E) Mübarikiyye 13. İmamet'in Hasan ve Hüseyin'in durumu hariç kardeşten kardeşe geçmeyeceğini savunarak İsmail'in diğer kardeşlerinin imametini kabul eden İsmaili grup aşağıdakilerden hangisidir? A) Talimiyye B) Mübarikiyye C) Halis İsmailiyye D) Karmatiyye E) Seb'iyye 14. İlk İsmaili gruplar arasında yer alan Mübarikiyye kimin vefatından sonra ikiye ayrılmıştır? A) Cafer es Sadık B) Muhammed b. İsmail C) İmam Kurtubî D) İmam Serahsî E) Hz. Hasan 15. Mübarikiyye'nin çoğunluğunu oluşturan ve Muhammed b. İsmail'in ölümünü inkar ederek İmam Kaim olarak geri döneceğini savunan İsmaili grup aşağıdakilerden hangisidir? A) Talimiyye B) Seb'iyye C) Karamita D) Halis İsmailiyye E) Melahide 16. Fatımi devleti hangi tarihte kurulmuştur? A) 910 B) 915 C) 920 D) 925 E) 930 17. İsmaililer ........... asrın ortalarından hemen sonra tek bir hareket olarak ortaya çıkmış ve tarihteki yerini almıştır. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) 1/7 B) 2/8 C) 3/9 D) 4/10 E) 5/11 18. İlk İsmaililer hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) İlk İsmaililer olarak nitelenebilecek grubun tarihsel, toplumsal ve fikri açıdan geçirmiş olduğu süreç tam olarak aydınlatılabilmiş değildir. B) İlk İsmaililer hakkında bilgiler oldukça azdır. C) İlk İsmaililerin merkezi başlangıçta Huzistan'daki Ahvaz ve Askeri Mukram şehirlerdir. D) İlk İsmaili hareketi merkezi daha sonraları Basra ve sonunda Şam'ın kuzeyinde yer alan Selemiyye şehri olmuştur. E) Hepsi 19. İlk İsmaili grupların liderleri tek ve dinamik bir hareket meydana getirmek için kendi aralarında gizli ve sürekli bir faaliyet içerisinde olmuşlardır. Setr/ Gizlilik dönemi olarak adlandırılan bu dönem yaklaşık kaç asır sürmüştür? A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3 20. I. Abdullah b. Muhammed b. İsmail el Vefî II. Hammad b. Huseyn III. Ahmed b. Abdillah IV. Huseyn b. Ahmed er Radi Gizlilik döneminde Muhammed b. İsmail'den sonra İsmaili davetin başında onun soyundan gelen üç gizli imamdan bahsedilmektedir. Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri bu gizli imamlar arasında yer almaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve IV E) Yalnız IV 21. Aşağıdaki bölgelerden hangisinde 260/874 yılından itibaren eş zamanlı olarak dailer ortaya çıkmamış ve İsmaili daveti yaymak için geniş bir faaliyet yürütülmemiştir? A) Irak B) Horasan C) Yemen D) Mağrib E) Afganistan 22. Aşağıdaki bölgelerden hangisi İsmaili davetin hızla yayılmayı başardığı bölgelerden biri değildir? A) B) C) D) E) İran Bahreyn Suriye Cebel Tunus 23. Aşağıdaki bölgelerden hangisi İsmaili davetin hızla yayılmayı başardığı bölgelerden biri değildir? A) B) C) D) E) Hindistan Sind Kuzey Afrika Maverünnehir Yemen 24. İsmaili hareket içerisinde hangi tarihte bölünme meydana gelmiştir? A) 260/874 B) 286/899 C) 265/282 D) 250/854 E) 259/873 25. 286/899 yılında hüccet konumundaki seleflerinin Muhammed b. İsmail'in soyundan gelen imamlar olduklarını ve kendisinin de onların soyundan beklenen Mehdi-Kaim olduğunu ileri süren kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Said b. Cübey B) Zübeyr b. Avvam C) Said b. Hüseyin el Ubeydullah D) Ubeydullah b. Abdillah b. Said E) Adillah b. Said el Hüseyni 26. İsmaililik hangi tarihte iki gruba ayrılmıştır? A) B) C) D) E) 285/898 286/899 287/900 288/901 289/902 27. 286/899 yılında iki ayrı gruba ayrılan İsmaililik inancında Muhammed b. İsmail'in Mehdi olduğunu ve yakın bir zamanda döneceği görüşüne bağlı kalan İsmaili grubun adı nedir? A) Mübarikiyye B) Talimiyye C) Karmatiler D) Bahriyye E) Fatımiyye 28. Aşağıdaki bölgelerden hangisi Karmatilerin güç kazandığı yerlerden biri değildir? A) Irak B) C) D) E) Suriye Bahreyn Horasan Cirane 29. Aşağıdaki bölgelerden hangisi Karmatilerin güç kazandığı yerlerden biridir? A) B) C) D) E) İran Sind Maveraünnehir Cibal Yemen 30. Karmatiler tarafından kurulan Bahreyn karmatiler devleti hangi tarihte kurulmuştur? A) 470/1077 B) 289/901 C) 292/905 D) 286/899 E) 287/900 31. Said b. Hüseyin el Ubeydullah'ın 289/901 yılında Ebu Abdullah eş Şii liderliğinde yürütlen İsmaili davetin ciddi anlamda güç kazandığı ve kök saldığı Mağribe gitmek üzere Selemiyye'yi terk etmesinin nedeni nedir? A) İsmalilik içerisinde bölünme yaşanması B) İsmaililiğin güç kaybetmesi C) İsmaililik içerisindeki anlaşmazlıklar D) Can güvenliği E) Karmatilerle anlaşmazlığa düşmesi 32. Ebu Abdullah eş Şii 280/893 yılından itibaren ................ emriyle Mağrib'de İsmaili davet faaliyetlerine başlamış ve bölgedeki iktidarları teker teker yıkarak .................. devletinin temellerini atmıştır. Cümledeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Hammad b. Esid'in - Bahreyn Karmati B) Said b. Hüseyin el Ubeydullah'ın - Bahreyn Karmati C) İbn Havşeb'in - Fatımiler D) Said b. Hüseyin el Ubeydullah'ın - Fatımiler E) İbn Havşeb'in - Bahreyn Karmati 33. Fatımiler devleti hangi tarihte kurulmuştur? A) B) C) D) E) 280/893 290/993 297/909 298/910 299/911 34. Fatımiler devletin ilk halifesi aşağıdakilerden hangisidir? A) İbn Havşeb B) Ebu Abdullah eş Şii C) Said b. Huseyn el Ubeydullah D) Abdillah b. Said el Muhammedî E) Muhammed b. İsmail 35. Mehdi Ubeydullah'ın ............... hilafetinin A) B) C) D) E) başlamasıula ilk İsmaililerin tarihindeki gizlilik dönemi sona ermiş ve keşf yada zuhur dönemi başlamıştır. Cümledeki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Yemen'deki Afrika'daki Horasan'daki İran'daki Irak'daki CEVAP ANAHTARI 1)C 2)E 16)A 30)A 3)E 17)C 31)D 4)E 18)E 32)C 5)B 19)B 33)C 6)C 20)B 34)C 7)A 21)E 35)B 8)C 22)E 9)C 23)A 10)D 24)B 11)C 25)C 12)E 26)B 13)B 27)C 14)B 28)E 15)C 29)D