ĐNOVASYON Giriş Günümüzde teknolojinin hız kaybetmeden ilerlemesine paralel olarak sunulan her üründen ya da hizmetten dünyanın neresinde olduğundan bağımsız olarak haberdar olunabilmekte hatta ürüne ya da hizmete sahip olunabilmektedir. Bu olgu, tüketici gözüyle incelendiğinde hem üründe hem fiyatta çok çeşitlilik sağlamaya imkân verdiği için olumlu bir gelişmedir. Giriş Ancak, bir ürünün, üretim tekniğinin ya da hizmetin piyasaya sunulup, pazarlanması çok kolay bir süreç değildir. Ürünü ya da hizmeti sunanlar açısından “benzerlerinden farklı olmak”, “tercih sebebi olmak”, “yeni olmak”, “benzerlerinden ucuz olmak” gibi faktörleri göz önünde bulundurmak gereklidir. Bir ürünün ya da hizmetin benzerlerinden farklılaştırılabilmesi ve daha kaliteli düzeye getirilmesi için bir takım çalışmalar yapılması gerekmektedir. Đnovasyon (Genel Tanımlama) Genel anlamda inovasyon farklı,değişik, yeni fikirler geliştirmek ve bunları uygulamaktır. Bu fikirler daha önce çözülmemiş sorunları çözmek veya daha önce karşılanmayan ihtiyaçlara cevap vermek amacıyla geliştirilebilir. Đnovasyon (Genel Tanımlama) Var olan pek çok ürün ve hizmeti daha güzel, daha kullanışlı, daha çok insanın işine yarayacak hâle getirme faaliyetleri de inovasyon kapsamına girer. Özetle, inovasyon bir firmanın, farklı, değişik ya da yeni fikirler geliştirmesi ve bu fikirleri ticari bir yarara dönüştürmesi sürecine verilen addır. Oslo Kılavuzu Teknolojik yenilik verilerinin toplanması ve yorumlanmasına yönelik ilkeleri içerir. Đnovasyon, Oslo Kılavuzu’ndaki tanımı itibariyle “işletme içi uygulamalarda, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir ürün (mal veya hizmet), veya süreç, yeni bir pazarlama yöntemi ya da yeni bir organizasyonel yöntemin gerçekleştirilmesidir”. Oslo Kılavuzu Yeni olan her ürün, süreç, pazarlama yöntemi veya organizasyonel yöntemin inovasyon kavramı içerisinde bulunabileceği söylenemez. Yeni olanı kullanmak, hayata geçirmek şarttır. Bu bir ürünse piyasaya sürmek, süreç, pazarlama yöntemi ya da organizasyonel yöntem ise gerçek kullanıma sunmak gerekmektedir. Đnovasyon geniş tanıma sahip bir kavram olması nedeniyle, teknoloji ve bilimi kullanarak yeni ürün, üretim yöntemi ve hizmet geliştirmek için yapılan çalışmaların tümü olarak ifade edebileceğimiz araştırma geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarını da kapsamaktadır. Örnek Bir firmanın, yıkandığında buruşmayan, dolayısıyla da ütü gerektirmeyen kumaş geliştirip üretmesi ve piyasaya sunması Bir firmanın daha iri, bol ürün veren, hastalıklara daha dayanıklı domates tohumu geliştirmesi ve piyasaya sunması Đnovasyonun Önemi Đnovatif faaliyetlerin ve inovasyon yapan işletmelerin artması yaşam kalitesi ve refah düzeyini doğru orantılı olarak etkilemektedir. Ülkenin rekabet gücünü artırmaktadır. Đşsizlik oranını azaltmaktadır. GSYĐH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) artışına önemli katkı sağlamaktadır. Đnovasyon Çeşitleri 1. Ürün Đnovasyonu 2. Hizmet Đnovasyonu 3. Pazarlama Đnovasyonu 4. Organizasyonel inovasyon Ürün inovasyonu Bir işletmenin farklı, yeni, değişik bir ürün geliştirmesi ve bunu pazara sunması Var olan ürünleri daha iyi, daha kaliteli, daha üstün özellikler kazandırmak için değiştirmek ve farklılaştırmak Ör: Görüntülü telefon, LCD televizyon Hizmet inovasyonu Bir işletmenin yeni, farklı ve değişik bir hizmet geliştirip bunu müşterilerine sunması Örnek: Đnteraktif Bankacılık Sunulmakta olan hizmetlerin daha çok müşteri çekecek şekilde değiştirilmesi ve farklılaştırılması Pazarlama inovasyonu Ürün ve hizmetler pazara sunulmak amacıyla geliştirilir ve üretilir. Hizmetlerde farklı, değişik ve yeni tasarımların, ambalajların ya da pazarlama yöntemlerinin geliştirilip kullanılması Örnek: Sanal ortamda satış yapma Organizasyonel inovasyon Bir işletmenin rekabet avantajı yakalayıp koruyabilmesi için çalışma ve iş yapma yöntemlerini geliştirmesi ya da farklılaştırması Örnek: 6 Sigma kalite yönetimi, toplam kalite yönetim modelleri) Genel Đnovasyon Döngüsü Đnovasyon, sürekliliği olan ve her aşamasında geri besleme (feedback) olması gerekli bir süreçtir. Fırsatların yakalanması Öğrenme Stratejik seçimin yapılması Đnovasyon Gerekli Bilginin Döngüsü edinilmesi Ticarileştirme Çözümün geliştirilmesi Fırsatların yakalanması Đşletme çalışanlarının inovatif fikirleri Müşterilerin Rakiplerin Yeni değişen gereksinimleri alandaki çalışmaları geliştirilen teknolojiler Ar-Ge çalışmalarının sonuçları Stratejik seçimin yapılması Müşterilerin gereksinimleri ve istekleri En büyük rekabet avantajını sunan fırsatı seçip inovasyona dönüştürebilmek en büyük hedeftir. Gerekli bilginin edinilmesi Yazılı olan bilginin yanında yazılı olmayan bilgiye de kolaylıkla erişilebilmesi (online veritabanları) Đnovasyon faaliyetinin yürütüleceği konuda yetkin, bir uzman veya danışman görevlendirilmesi Yurt içindeki veya dışındaki üniversite veya Ar-Ge kurumlarından hizmet alınması Çözümün geliştirilmesi ve ticarileştirme Uygulama aşaması Pazardan sürekli olarak alınan bilgilerle desteklenen geliştirme çalışmaları Ürünün, hizmetin pazarlanması veya sürecin ticari kullanıma sunulması Öğrenme Başarı ve başarısızlıklar değerlendirilir. Geri bildirimlerle desteklenmiş bilgilerin üretilmesine ve bunların inovasyon sürecini daha iyi yönetmek amacıyla kullanılmasına olanak sağlanır. Öğrenmenin etkisi diğer tüm inovasyon aşamalara yansıdığından, işletmenin rekabet gücünün sürekliliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bütünleşik inovasyon döngü eğrisi - 1 Fayda (kâr) Artı nakit akışı Riskli girişim sermayesi Riskli Girişim Öncesi Sermaye Çekirdek sermaye Öz kaynaklar & kişisel birikimler Yatırım (harcama) Eksi nakit akışı Yeni ve rekabet Edebilir ürünün pazara girmesi zaman Satışlar Fikir Fikir geliştirÜretme me ve Prototip, Fazı deneme test, patent, fazı pazarlama fazı Üretim öncesi, pazarlama & ticarileştirme başlangıcı Firma kurulumu + Start up + SME Pazara giriş Endüstriyel üretim Fayda (kâr) Artı nakit akışı faaliyetlerinin izlenmesi Rakiplerin ve taklitçilerin Markanın Uluslar arası tescili PCT Ulusal Faz, EPO Tasarımın korunması, marka tescili Yatırım (harcama) Eksi nakit akışı PCT başvurusu hazırlığı Uluslar arası araştırma sonuçları Ulusal patent başvurusunun yapılması Gelişme seviyesinin doğrulanması Patentlenebilirlik araştırması Bütünleşik inovasyon döngü eğrisi Yeni ve rekabet Edebilir ürünün pazara girmesi zaman Satışlar Fikir Fikir geliştirÜretme me ve Prototip, Fazı deneme test, patent, fazı pazarlama fazı Üretim öncesi, pazarlama & ticarileştirme başlangıcı Firma kurulumu + Start up + SME Pazara giriş Endüstriyel üretim -2 Đnovasyon Süreç Yönetimi 3 - 10+ Yıl Bilim & Teknoloji Teknoloji Teknoloji Fizibilitesi Fikir Prototip Prototip// Ölçek Büyütme BULUŞ Fikri Mülkiyet Sistemi Fikri Mülkiyet Bilgisi Pazar R&D Ürün Geliş Geliştirme Đlk Üretim Ticarileştirme DÖNÜŞÜM Sınai Mülkiyet koruma – patent, marka, tasarım Proforma iş Planı Planı Uygulamalar IPR – Bilgi – Koruma - Yürürlük IPR Uygulaması Pazarlama Stratejisi Stratejisi Đş Planı Planı Pazarlama FĐZĐBĐLĐTE PĐYASA HAKĐMĐYETĐ PAZAR & FAALĐYET PLANLAMASI Đlk halka arz Finans Teknoloji Teknoloji Transfer Para Kaynağı Kaynağı Çekirdek sermaye Sermaye Bü Büyümesi KÂR / VERĐM Fikir Üretme ve Geliştirme Đhtiyacı karşılama Mevcut durumu (statüko) korumaya çalışanların gösterdikleri direncin üstesinden gelmek Teknik ve bilimsel Technical and scientific obstacles Yeni çözümün ilk masraf – fayda analizi Ör: daha ucuz, daha etkin, kullanımı kolay Geliştirmeye devam etme ya da projeden vazgeçme kararı Fikri mülkiyet ile teknolojik bilgi ve pazar bilgilerini kullanarak geliştirilmesi öngörülen ürünü karşılaştıracak ölçütlerin (performans göstergeleri) belirlenmesi Teknoloji Fizibilitesi Teknik ve işlevsel fizibilitenin analiz edilmesi Mevcut ürünler / süreçlerle karşılaştırmalı analizler Avantaj / sakıncaların teyit edilmesi Geliştirmeye devam etme ya da projeden vazgeçme kararı IP Koruması - – patent, marka, tasarım, yazılım Daha fazla ilave kaynağa ihtiyaç var. Prototip / Ölçek büyütme & Ürün geliştirme Đşlevsel prototiplerin yapımı / laboratuar test süreçleri Potansiyel kullanıcılara ürün /teknolojinin demonstrasyonu Buluşun sonuçlandırılması – sadece teknoloji adaptasyonu Ürün - üretim yönteminin adapte edilmesi ve pazarlamaya ilişkin dönüt elde edilmesi Geliştirmeye devam etme ya da projeden vazgeçme kararı IPR koruması – pazarlamaya ilişkin veriler ışığında korumanın coğrafi kapsamının belirlenmesi Girişim sermayesi ve üretim kredilerinin aranması Endüstriyel Üretim Artan geliştirmelerle ürünün değişen pazar ihtiyaçlarına adaptasyonu için gerekli izlemelerin yapılması Geliştirmeler için patent başvurularının yapılması Yeni kazanılan bilgilerin yeni buluşlar ve çözümlere açılım yapacak şekilde uygulanması Yeni bir inovasyon döngüsünün başlatılması Rekabeti devam ettirebilmek için elde edilen faydaların yeni inovasyon projelerine yatırım olarak kullanılması Đnovasyon Süreci Buluşun pazarlanabilir bir ürüne dönüştürülebilmesi için gereksinim duyulan süre ortalama 3-5 yıldır. Patentlenen buluşların sadece % 5-8’i pazarlanabilir ürün haline dönüşebilmekte ve bunların da sadece yarısı önemli düzeyde fayda sağlayabilmektedir. Đnovasyon için gerekli Kültür ve Anlayış Đnovasyon, farklı bir kültür ve anlayış gerektirir. Bu farklı kültür ve anlayış, geniş bir vizyona sahip, değişime ve gelişmeye açık bireylerle oluşabilir. Đnovasyon için gerekli Kültür ve Anlayış 1. Geniş vizyon (farklı görmek) 2. Risk almak 3. Yaratıcılık 6. Başarısızlığı hoş görmek 7. Müşterinin değerini bilmek 8. Đyi iletişim becerisi 4. Değişim ve gelişmeye 9. Đşbirliği açık olmak 10. Öğrenme ve bilgi 5. Sorgulama becerisi yönetimi Inovasyon Kültürünün gelişimine etki eden faktörler Eğitim Serbest bilgi akışı Fikri Mülkiyet Sistemi Buluşların ve buluşçuların ödüllendirilmesi Destekleyici devlet politikaları Destekleyici yasal düzenlemeler Yeterli endüstriyel, teknolojik ve Ar-Ge (R&D) altyapısı Inovasyon Kültürünün gelişimine etki eden faktörler inovasyon kültürü Müteşebbislik çabalarının desteklenmesi Başarısızlıklara karşı olumlu yaklaşım Đnovasyon projeleri için fon ve finansal kaynaklara kolay erişim Đşletme Ödev: Sanayi Bakanlığının Teknogirişim ve SAN-TEZ projelerinin kapsamı incelenecek ve ileride tarafınızca nasıl kullanılabileceğine ilişkin raporlandırma yapılacak. Albert Einstein Hayatında hiç hata yapmamış bir insan hiçbir zaman yeni bir şey denememiş demektir. Büyük cesaretler genellikle zayıf akıllardan çıkan şiddetli engellemelerle karşılaşırlar. Everything should be made as simple as possible, but not simpler.