KIRGIZİSTAN ÜLKE PROFİLİ Pınar Öksüz Haziran 2009 1. GENEL BİLGİLER Resmi adı Başkenti Yüzölçümü Nüfusu Dil Para Birimi Devlet Başkanı Başbakan T.C. Bişkek Büyükelçisi Kırgızistan Ankara Büyükelçisi Kırgızistan İstanbul Başkonsolosu : Kırgız Cumhuriyeti : Bişkek : 198,500 km2 : 5,431,747 (2009 tahminlerine göre) : Kırgızca 64.7% (resmi), Özbekçe 13.6%, Rusça 12.5% : Som : Kurmanbek BAKIEV (14 Ağustos 2005’ten beri) : Igor CHUDINOV (24 Aralık 2007’den beri) : Fatma Serpil Alpman : Mambetjunus ABYLOV : Ruslan KAZAKBAEV 2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER GSYH : 11.41 milyar Dolar (2008 tahmini.) Kişi başı Milli Gelir : 2,100 Dolar (2008 tahmini) Enflasyon Oranı : % 22.5 (2008 tahmini) İşsizlik Oranı : %18 (2004 tahminş) İhracat : 1.676 milyar Dolar f.o.b. (2008 tahmini) İthalat : 3.476 milyar Dolar f.o.b. (2008 tahmini) Başlıca İhracat Ortakları : Rusya %20.7, İsviçre %19.9, Kazakistan % 18, Afganistan %10.4, Özbekistan %7.6, Çin %5.5 (2007) Başlıca İthalat Ortakları : Rusya %40.5, Çin %14.7, Kazakistan %12.9, Özbekistan %5 (2007) Başlıca İhraç Ürünleri : Değerli Metaller ve taşlar, mineral ürünler, tekstil, cam ve inşaat malzemeleri Başlıca İthal Ürünleri : Mineral Ürünler, makine ve ekipman, kimyasallar, gıda içecek tütün 3. TÜRKİYE-KIRGIZİSTAN DIŞ TİCARETİ (1000 $) YILLAR 2006 2007 2008 2009/4 İHRACAT İTHALAT DENGE 132 172 27 455 104 717 HACİM 159 627 181 311 45 020 136 291 226 331 191 351 47 974 143 377 44 616 7 386 37 230 239 325 52 002 Kaynak : TUİK İhraç Ettiğimiz Başlıca Ürünler • İnciler, Kıymetli Taş ve Metal Mamulleri • Halılar ve Diğer Dokumaya Elverişli Maddeden Yer Kaplamaları • Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarları • Kazanlar, Makine ve Cihazlar İthal Ettiğimiz Başlıca Ürünler • Yenilen Sebzeler, bazı kök ve Yumrular • Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler, Turunçgil ve Kavun Kabuğu • Pamuk • Tarifenin Başka Yerinde yer almayan hayvansal mustahzarlar 4. EGE BÖLGESİ’NDEN KIRGIZİSTAN’A YAPILAN İHRACAT Toplam 2006 $ 2007 $ 2008 $ 1.049.151 2.778.223 8.427.935 5. TÜRKİYE İLE KIRGIZİSTAN ARASINDA YÜRÜRLÜKTEKİ ANLAŞMALAR • • • • • Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması- 24.10.1997 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması-28.04.1992 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması- 02.07.1999 Karma Ekonomik Komisyon Kurulmasına Dair Anlaşma- 16.08.1995 Karma Ekonomik Komisyon I. Dönem Protokolü- 14.10.1997 6. ODAMIZIN KIRGIZİSTAN İLE İLİŞKİLERİ Ø ORTA ASYA İŞ VE İNCELEME GEZİSİ 12-17 Eylül 2004 tarihleri arasında İzmir Valisi Yusuf Ziya Göksu, Yönetim Kurulu Başkanımız Ekrem Demirtaş, Yönetim Kurulu Başkan Vekillerimiz Akın Kazançoğlu ve Tayfun Yelkenbiçer, İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü Prof Dr. Atilla Sezgin, Meclis Başkanımız Necip Kalkan, Yönetim Kurulu Üyelerimiz ve Meclis üyelerimizden oluşan işadamları heyeti ile Kazakistan ve Kırgızistan’ı kapsayan bir iş ve inceleme gezisi düzenlemiştir. Ø Bişkek Belediye Başkanı Sayın Umurbek Abakirov ile Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Ekrem Demirtaş arasında 28 Ağustos 1992 tarihinde bir Niyet Mektubu imzalanmıştır. NOTLAR Kırgızistan, Kırgız ülkesi anlamına gelir. Kırgız isminin kökeni hakkında ise birkaç teori mevcuttur. Bunlardan birincisi -iz eki almış kırk'tır. Yani Kırk-ız, Kırklar'dır. Fakat halk Kırgız adının Kırk Kız'dan geldiğini iddia eder. Bunun temeli Kırgızların refah ve bolluk içinde bıraktıkları kamplarını daha sonra yerle bir olmuş bir halde bulan kırk kızın soyundan geldiklerine inanmalarıdır. Kırgızistan'da 60 civarinda üniversite bulunmaktadir. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Manas Destanının 1000. Yıldönümü olan 1995'te iki kardeş ülkenin arzusu ile Bişkek'te kurulmuştur. Kırgızistan Türk vatandaşlarının ülkeye yapacakları 30 güne kadar ikamet süreli seyahatlerinde vize istemez.