HESPERİDİN MiKROKÜRELERİNİN HAZIRLANMASI VE

3. Kozmetik Kongresi, 15-17 Subat 2013, Antalya
HESPERİDİN MiKROKÜRELERİNİN HAZIRLANMASI VE KARAKTERİZASYONU
Ebru Altuntaş, Rojda Anık, Gülgün Yener, Melike Üner, Ümit Gönüllü
İstanbul Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı, Beyazıt
34116 İstanbul-Türkiye
ecz_ebru_ozkan@hotmail.com
Flavonoidler, bitkilerde sekonder metabolit olarak bulunan, doğal yollarla oluşan,
düşük molekül ağırlıklı polifenolik bileşiklerdir. Flavonoidler pek çok biyolojik
aktiviteye sahip olması sebebiyle “bioflavonoidler” olarak da adlandırılmaktadırlar. Bu
grupta yer alan bileşenlerden biri olan Hesperidin (Hsp) Citrus türlerinde bol miktarda
bulunan ve düşük maliyetle elde edilebilen bir bileşendir. Tatlı portakal ve limonda
bulunan başlıca flavonoiddir. Olgunlaşmamış taze portakal meyvesinin yaş ağırlığının
% 14‟ ünü oluşturur ve genellikle vitamin C ile birlikte bulunmaktadır.
Hsp, kolay morarma ve varisle sonuçlanan kırılganlık ve geçirgenlik şikayetleri dahil
çeşitli damar bozukluklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Diyabet, kronik venöz
yetmezlik, hemoroid, çeşitli ülserler ve morarma gibi kapiller permeabilitenin arttığı
rahatsızlıklarda, kapiller damarların permeabilitesini ve kırılganlığını azaltmaktadır.
Bu özelliği ile varislerde ve kılcal damar problemlerinin önlenmesinde yaygın olarak
kullanılan bir besin desteğidir.
Hsp‟nin belirgin antiinflamatuvar ve analjezik etkileri olduğu saptanmıştır. Bu etkinin,
Hsp‟nin veya metabolitlerinin bazofillerden histamin salınımını inhibe etmesine bağlı
olduğu düşünülmektedir.
Kozmetik endüstrisinde özellikle cilt bakım ürünlerinde kullanılır. Kan dolaşımı
düzelttiği için gözaltı morluklarının giderilmesinde kullanılabilir. %1 oranında
formüllere eklenmektedir. Ayrıca aromaterapi ve banyo ürünlerinde de kullanılabilir.
Kan dolaşımını hızlandırdığı için kas ağrılarının giderilmesinde ve yorgunluk hissinin
azalmasına ve rahatlamaya yardımcı olur.
Bu çalışmada, göz altı morluklarını gidermek üzere Hsp içeren çeşitli mikroküre
formülasyonları hazırlanarak, Hsp‟nin stabilitesini iyileştirmek, deriye penetrasyonunu
arttırarak uzun süre ciltte etkisini sürdürmek amaçlanmaktadır.
Mikrokürelerin deriye uygulanmak üzere hazırlanması amacıyla emülsifikasyonçapraz bağlama tekniği kullanılmıştır. Kitozan, biyolojik olarak parçalanabilen,
biyouyumlu ve toksik olmayan doğal bir polimerdir.
Bu çalışmada %1-1,5 oranında matris oluşturucu polimer olarak kitozan kullanılmıştır.
Hsp:kitozan oranları (1:1) ve (1:1,5) olacak şekilde mikroküre formülasyonları
hazırlanmıştır. Elde edilen mikrokürelerin etkin madde tutma kapasitesi tayin
edildikten sonra karakterizasyonu için Fourier transform infrared spektroskopisi
(FTIR) kullanılmıştır ve Hsp‟ye ait parmak izi bölgesi tüm formülasyonlarda tespit
edilmiştir.
Çalışmamızda, damarsal bozuklukların tedavisinde etkili bir şekilde kullanılan Hsp„nin
göz altı morluklarının iyileştirilmesine yönelik Hsp içeren mikrokürelerin hazırlanması
ile ilgili olarak yükleme kapasitesi tayini, partikül büyüklüğü tayini, salım ve deriden
geçiş gibi çalışmalarımız halen devam etmektedir. Hsp kitozan mikrokürelerinin
topikal yolla kullanılması amacıyla hazırlanacak jel ve krem tipi formülasyonlar ile
hedeflenen etkinin elde edileceği öngörülmektedir.