Plazma zarı (sıvı mozaik model) i. Zarların asıl bileşenleri lipidler ve proteinlerdir. ii. Zarlar seçici geçirgendir. iii. Zarlar sıvı haldedir iv. Fosfolipid amfipatik bir moleküldür. Yani hem hidrofilik hem de hidrofobik kısımlar içerir. v. Çift tabakalı lipid zarın yapısını kurarken, proteinler işlevleri yürütür. vi. İntegral proteinler transmembrandır. vii. Periferal proteinler (yüzey proteinleri) Hücrelerin birbirini tanımasında zar karbonhidratları görev alır. Kan grupları insanların alyuvarlarının yüzeyindeki oligosakkaritlerin farklı olmasından kaynaklanır. Figure 7.6 Periferal proteinler zarın yüzeyine bağlanırlar İntegral proteinler zarın hidrofobik tabakasını geçer Zarı boydan boya geçen integral proteinlere transmembran protein denir. Zar proteinleri Taşıma Enzimatik aktivite Sinyal aktarımı Hücrelerin birbirini tanıması Hücre iskeleti ve hücre dışı matriksi kendine bağlar Figure 7.10a Sinyal molekülü Enzimler ATP (a) Taşıma Alıcı Sinyalin aktarılması (b) Enzimatik aktivite (c) Sinyal aktarımı Figure 7.10b Glycoprotein (d) Hücrelerin birbirini (e) Hücreler arası birliktelik tanıması (f) Hücre dışı matrix ve hücre iskeleti ile Bağ kurma Figure 7.11 HIV Receptor (CD4) Co-receptor (CCR5) HIV hücre yüzeylerinde CCR5 olan hücreleri enfekte edebilir Receptor (CD4) but no CCR5 Plasma membrane Hücre yüzeylerinde CCR5 olmayan kişiler enfekte olmazlar Figure 7.12 Transmembrane glycoproteins Secretory protein Golgi apparatus Vesicle ER ER lumen Glycolipid Plasma membrane: Cytoplasmic face Extracellular face Transmembrane glycoprotein Secreted protein Membrane glycolipid Difüzyon, Osmoz, Aktif Taşıma Figure 7.14 Lower concentration of solute (sugar) Higher concentration of solute Sugar molecule H2O Selectively permeable membrane Osmosis Same concentration of solute Hayvan hücresi Bitki hücresi Osmoregülasyon Sodyum-potasyum pompası aktif taşımaya (çözünenlerin kendi yoğunluklarına zıt yönde taşınması) örnektir. Fagositoz Amipin yalancı ayağı 1 m Bakteri Besin vakuolü Yalancı ayak Besin ya da diğer partikül Besin vakolü stoplazma 0.5 m Pinositoz Plazma zarı Vesikül Figure 7.22c Receptor-Mediated Endocytosis Plazma zarı Reseptör Coat proteins Ligand 0.25 m Coat proteins Top: A coated pit. Bottom: A coated vesicle forming during receptor-mediated endocytosis (TEMs). Coated pit Coated vesicle